انتقاد از کشتن قاسم سلیمانی و حمایت قاطع از اوکراین؛ مواضع کامالا هریس در سیاست خارجی چیست؟
- اندرو وب
- بیبیسی
جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا، بعد از کنارهگیری از رقابتهای انتخاباتی از کامالا هریس، معاون ریاست جمهوری، برای جایگزینی خودش حمایت کرد.
خانم هریس هنوز رسما به عنوان نامزد حزب دموکرات انتخاب نشده است، اما اگر او در این رقابت برنده شود، اولین رئیس جمهور زن آمریکا و اولین رئیس جمهور با تبار هندی و جامائیکایی خواهد بود.
او همچنین بعد از اندرو جکسون در سال ۱۸۲۹، اولین رئیس جمهوری خواهد بود که پدر و مادرش هر دو مهاجر بودهاند.
در این مقاله تجربههای کامالا هریس، معاون رئیس جمهور، در حوزه بینالمللی و مواضع او در مسائل سیاست خارجی را بررسی میکنیم.
اوکراین
یکی از مسائل کلیدی سیاست خارجی که در مرکز اختلافات کامالا هریس، نامزد احتمالی دموکراتها و دونالد ترامپ، نامزد جمهوریخواهان خواهد بود، جنگ روسیه در اوکراین است.
مواضع آقای ترامپ باعث نگرانی کشورهایی شده است که از مقاومت اوکراین در برابر حمله روسیه حمایت میکنند.
کشورهای اروپایی حامی اوکراین نگران هستند که ریاست جمهوری ترامپ حمایت از این کشور را تضعیف، و روسیه را تشویق به رفتارهایی بیپرواتر کند.
خانم هریس به صراحت از اقدام جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا، برای ارسال تجهیزات نظامی به اوکراین در برابر حمله روسیه حمایت کرده است.
او گفت: «ما قطعا باید بودجه اوکراین و اسرائیل را تصویب کنیم. آنچه باید در مورد تمام این موارد انجام دهیم بسیار مهم است.»
او چند هفته قبل از ورود تانکهای روسی به اوکراین در سال ۲۰۲۲، رهبری هیئت آمریکایی در کنفرانس امنیتی مونیخ را بر عهده داشت.
در ژوئن ۲۰۲۴ هم او نماینده آمریکا در اجلاس صلح اوکراین در سوئیس بود.
با وجود این در هر دو رویداد، مقامهای با تجربهتر در حوزه سیاست خارجی او را همراهی میکردند. آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه در کنفرانس مونیخ، و جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی در لوسرن سوئیس در هیئت همراه او بودند.
بر خلاف آقای بایدن و بسیاری از مقامهای بلندپایه آمریکایی، خانم هریس در دوران تصدی خود به اوکراین سفر نکرده است. اما او شش بار با ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین دیدار کرده است.
انتخاب جیدی ونس به عنوان معاون و همراه انتخاباتی دونالد ترامپ، این نگرانی را در اروپا ایجاد کرده که تیم آقای ترامپ با در پیش گرفتن سیاست «اول آمریکا»، اوکراین را تحت فشار قرار دهد تا به ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه امتیاز بدهد.
دولتهای اروپایی نگران هستند که دولت آینده ترامپ بخواهد اوکراین را مجبور به واگذاری بخشی از سرزمینهای خود در یک توافق صلح کند.
روسیه و ناتو
کامالا هریس وعده داده است که آمریکا همواره به تعهدات خود برای حمایت از ناتو، ائتلاف امنیتی کشورهای اروپایی و آمریکای شمالی، عمل خواهد کرد.
او به شدت از تهدیدهای آقای ترامپ برای خروج از این ائتلاف، در صورت عدم پرداخت حداقل دو درصد تولید ناخالص داخلی کشورهای عضو ناتو به این پیمان، انتقاد کرده است.
آقای ترامپ گفته است که او روسیه را تشویق خواهد کرد تا به کشورهای ناتو که این دو درصد را پرداخت نمیکنند، حمله کند.
خانم هریس گفت: «رئیس جمهور سابق آمریکا میگوید که یک دیکتاتور بیرحم را تشویق میکند تا به متحدان ما حمله کند و آمریکا بهسادگی میایستد و تماشا میکند. هیچ رئیس جمهوری در آمریکا، از هیچ حزبی، تاکنون سر تسلیم در برابر یک دیکتاتور روس فرود نیاورده است.»
اسرائیل و جنگ غزه
خانم هریس حمایت قاطع خود از اسرائیل را اعلام کرده و گفته است که این کشور حق دارد در برابر حملات ۷ اکتبر حماس از خود دفاع کند.
او در ماه نوامبر ۲۰۲۳ گفت: «ما هیچگونه شرطی برای حمایت از اسرائیل در دفاع از خودش در نظر نمیگیریم.»
اما یک ماه بعد، او نسبت به آقای بایدن و دیگر مقامهای دولت آمریکا موضعی بسیار انتقادیتر در قبال اسرائیل گرفت و گفت: «بسیاری از فلسطینیان بیگناه در جریان عملیات نظامی اسرائیل در غزه کشته شدهاند.»
او گفت: «اسرائیل باید اقدامات بیشتری برای حفاظت از غیرنظامیان بیگناه انجام دهد.»
ماه مارس امسال، بعد از اعتراضهای گسترده در آمریکا و سراسر جهان علیه جنگ غزه، خانم هریس گفت که اسرائیل «باید تلاش بیشتری برای افزایش قابل توجه جریان کمکها انجام دهد، بدون آن که بهانهتراشی کند».
او از اسرائیل خواست تا گذرگاههای مرزی را باز کند و از امدادگرانی که در غزه فعالیت میکنند، محافظت کند.
وزارت بهداشت غزه، تحت کنترل حماس، اعلام کرد که تا اواخر ماه ژوئیه بیش از ۳۹ هزار نفر در جنگ کشته شدهاند.
آقای ترامپ در دوره ریاستجمهوری خود به شدت از اسرائیل حمایت میکرد. او در جریان سفر خود به اسرائیل در اقدامی جنجالبرانگیز از انتقال پایتخت اسرائیل به بیتالمقدس حمایت کرد.
خانم هریس در مقام معاون ریاست جمهوری دو بار به خاورمیانه سفر کرده است، اما به اسرائیل نرفته است، در حالی که آقای ترامپ در دوران ریاست جمهوری خود به اسرائیل سفر کرده بود.
آمریکای مرکزی
یکی از مسئولیتهای خانم هریس به عنوان معاون ریاست جمهوری، رسیدگی به مسئله مهاجرت انبوه از مرز مکزیک به آمریکا بود.
آقای ترامپ و دیگر جمهوریخواهان به صراحت از او انتقاد کردهاند و گفتهاند که او نتوانسته جریان مهاجرت را متوقف کند.
در جریان سفر خانم هریس به گواتمالا در ماه مارس ۲۰۲۱، لستر هولت، مجری شبکه انبیسی، از او پرسید چرا از مرز مکزیک و آمریکا بازدید نکرده است. پاسخ خانم هریس به این سوال مایه تمسخر منتقدان او شد.
او پاسخ داد که مسئولیت رسیدگی به «علل ریشهای» مهاجرت از آمریکای مرکزی به آمریکا را بر عهده دارد و به عنوان توجیه نرفتن به مرز مکزیک گفت که او به اروپا هم سفر نکرده است.
خانم هریس در یک نشست خبری در گواتمالا، خطاب به مهاجرانی که به سوی مرز آمریکا میروند، گفت: «نیایید. نیایید. آمریکا قوانین خود را اجرا خواهد کرد و مرزهای خود را امن خواهد کرد. اگر به مرز ما بیایید، شما را باز میگردانند.»
او مدت کوتاهی بعد از سفر گواتمالا، در جریان سفر به تگزاس در ماه ژوئن ۲۰۲۱ از مرز آمریکا و مکزیک بازدید کرد.
جمهوریخواهان خانم هریس را «تزار مرزی» لقب دادهاند و دولت بایدن را به دلیل آن که جلوی افزایش مهاجرت از جنوب را نگرفته، مورد انتقاد قرار دادهاند.
جلوگیری از ورود به خاک آمریکا از مرز مکزیک یکی از برنامههای کلیدی دونالد ترامپ است و وعده ساخت دیوار مرزی در کارزار انتخاباتی او در سال ۲۰۱۶ هم بخشی از این برنامه بود.
در دوران معاونت خانم هریس، گزارشهای مربوط به عبور غیرقانونی از مرز در سالهای ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۳ به بالاترین حد خود رسید، هرچند که عبور از مرز در سال ۲۰۲۴ به شدت کاهش یافت.
این آمار در ماه ژوئن و بعد از دستور اجرایی آقای بایدن که بیشتر مهاجران را از درخواست پناهندگی منع میکرد، به کمترین میزان در سه سال اخیر رسید.
خانم هریس همچنین به دلیل آن که در مقام معاونت ریاست جمهوری، تنها دو سفر به آمریکای مرکزی داشته -سه روز در سال ۲۰۲۱ و یک روز در سال ۲۰۲۲- مورد انتقاد قرار گرفته است.
چین
خانم هریس هم مانند آقای ترامپ از چین انتقاد کرده است. اما برخلاف رئیس جمهور سابق، تمرکز او بر تعرفههای تجاری نبوده، بلکه جنگ قدرت سیاسی را در نظر داشته است.
کامالا هریس دولت چین را به «قلدری» در مناقشه دریای جنوبی چین متهم کرده است.
پکن در مقابل، واشنگتن را به تلاش پشت پرده برای دامن زدن به تنشهای مربوط به آبهای مورد مناقشه متهم کرده است.
خانم هریس در جریان یکی از چهار سفر خود به آسیا در مقام معاون ریاست جمهوری، به کره جنوبی سفر کرد.
او در این سفر وارد منطقه غیرنظامی بین جنوب و شمال شد و بر تلاشها برای محدود کردن نفوذ چین در منطقه تاکید کرد.
آقای ترامپ در سفر سال ۲۰۱۹ به کره جنوبی در دوره ریاست جمهوری خود، هنگام بازدید از منطقه غیرنظامی بین دو کره در اقدامی خبرساز وارد محدوده مرزی کره شمالی شد و با کیم جونگ اون، رهبر این کشور دست داد.
او همچنین در سنگاپور با آقای کیم دیدار کرد.
در حالی که آقای ترامپ روی دیدارهای خود با کیم جونگ اون مانور میدهد، خانم هریس موضعی بسیار متعارفتر اتخاذ کرده و از متحدان سنتی آمریکا حمایت کرده است.
دونالد ترامپ و جو بایدن، هر دو در دوران ریاستجمهوری خود، تعرفههایی بر واردات کالاهای چینی وضع کردهاند.
دولت آقای بایدن هزینه واردات خودروهای برقی چینی را افزایش داده تا صنایع خودروهای الکتریکی آمریکا را تقویت کند.
آقای ترامپ وعده کاهش یا توقف حمایت از صنایع سبز را داده است.
آفریقا و خاورمیانه
خانم هریس از جمله مقامهای بلندپایه آمریکایی بود که در سال ۲۰۲۳ به آفریقا سفر کرد.
این اقدام نشاندهنده توجه رو به رشد دولت آمریکا به تعمیق روابط خود با کشورهای آفریقایی بود، که در رقابتی روزافزون با دیگر قدرتهای جهانی، به ویژه چین و روسیه، صورت میگرفت.
در ماه مه ۲۰۲۴، خانم هریس برنامههایی را برای کمک به آفریقا با هدف دو برابر کردن دسترسی به اینترنت و رساندن آمار آن به ۸۰ درصد جمعیت این قاره اعلام کرد.
او همچنین نقش فعالی در محدود کردن عملیات نظامی عربستان سعودی داشته که حدود یک دهه با همراهی دولت یمن برای مقابله با شورشیان در جریان بوده است.
خانم هریس، در مقام سناتور، به محدود کردن فروش تسلیحات به عربستان سعودی، به دلیل اقدامات این کشور در یمن و نقش آن در قتل جمال خاشقجی، روزنامهنگار واشنگتن پست در کنسولگری عربستان در استانبول، رای داد.
کامالا هریس در سالهای ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ از لوایحی برای توقف همکاری نظامی آمریکا با عربستان سعودی به دلیل عملیات نظامی این کشور در یمن حمایت کرد.
با این حال، او محتاطانه از منزوی کردن عربستان سعودی خودداری کرده است. خانم هریس سال ۲۰۲۰ در سخنرانی خود در اندیشکده شورای روابط خارجی آمریکا گفت: «ایالات متحده و عربستان سعودی هنوز منافع مشترکی دارند، از جمله در زمینه مبارزه با تروریسم، که سعودیها در آن شریکی قوی بودهاند.»
ایران و حقوق بشر
علاوه بر اقدام برای محدود کردن کمک به عربستان سعودی، خانم هریس از قوانینی در زمینه مسائل حقوق بشری در کشورهای دیگر هم حمایت کرده است.
او از قانونی برای یادبود نسلکشی ارامنه حمایت کرده که به مدت یک قرن منبع تنش بین ترکیه، یکی از اعضای ناتو، و ارمنستان بوده است.
خانم هریس از توافق هستهای با ایران (برجام) در سال ۲۰۱۵، برای محدود کردن برنامه هستهای تهران، حمایت کرده است.
او از کشتن قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران در عراق انتقاد کرد. این اقدام در سال ۲۰۲۰ با دستور دونالد ترامپ، رئیس جمهور وقت آمریکا انجام شد. خانم هریس گفت که چنین اقدامی «جان آمریکاییهای بیشتری را به خطر میاندازد و میتواند به جنگ تازهای در خاورمیانه منجر شود».
خانم هریس از لوایحی برای جلوگیری از اقدام نظامی بیشتر علیه رهبران و اهداف ایرانی حمایت کرد، هر چند که این لوایح رای نیاورد.
در پی اعتراضهای سراسری ایران بعد از کشته شدن مهسا (ژینا) امینی، خانم هریس در بیانیهای با حمایت از «زنان شجاع ایران» گفت که جمهوری اسلامی «باید به استفاده از خشونت علیه شهروندان خود تنها به خاطر استفاده از آزادیهای اساسیشان پایان دهد».
او همچنین گفت «هیچ ملتی که بهطور سیستماتیک حقوق زنان و دختران را نقض میکند، نباید نقشی در هیچ نهاد بینالمللی که مسئول حفاظت از همین حقوق است، داشته باشد» و خواهان اخراج ایران از کمیسیون مقام زن در سازمان ملل متحد شد.