احمد مسعود در گفتگوی اختصاصی با بیبیسی: مشکل افغانستان دامنگیر جهان خواهد شد
- داوود قاریزاده
- بیبیسی
احمد مسعود، رهبر جبهه مقاومت ملی افغانستان، به کشورهای منطقه و جهان هشدار داده است که اگر به وضعیت افغانستان توجه نشود، معضل این کشور دامنگیر آنها خواهد شد.
احمد مسعود در یک مصاحبه اختصاصی با بیبیسی فارسی گفت که اگر در افغانستان ثبات سیاسی برقرار نشود، گروههای تروریستی با استفاده از وضعیت و خاک این کشور بار دیگر کشورهای جهان را هدف قرار خواهند داد.
حدود بیست و یک سال پیش، پدر احمد مسعود، احمد شاه مسعود، هم عین هشدار را به جهان داده بود. احمد مسعود میگوید "ما دیدیم که این اتفاق افتاد. ما شاهد حملات یازدهم سپتامبر بودیم. مشکلاتی که بعد از آن بوجود آمد از جمله پیدایش داعش که همه متولد از بحران افغانستان است."
رهبر جبهه مقاومت ملی میگوید که افغانستان باید هر چه زودتر و با هر شیوه ممکن دارای نظامی شود که مشروعیتش را از مردم افغانستان گرفته باشد و قابل قبول برای منطقه و جهان باشد.
احمد مسعود میگوید که تاکید جبهه مقاومت و جهان اینست که بحران افغانستان باید از طریق مذاکرات سیاسی حل شود نه جنگ، اما به گفته او طالبان هنوز به این باور نرسیدهاند. احمد مسعود میگوید تا زمانی که طالبان حاضر به حل بحران افغانستان از طریق مذاکره نباشند، راه و چارهای جز به گفته او دفاع از خود و مردم و ارزشهای مردم ندارد.
جبهه مقاومت ملی: سه هزار نیروی جنگی داریم
جبهه مقاومت ملی افغانستان یازده ماه پیش و در اولین روزهای سقوط افغانستان بدست طالبان ایجاد شد. در این مدت، جبهه مقاومت توانسته که ادعای موفقیت طالبان در تامین امنیت در سراسر افغانستان را با سازماندهی حملات در برخی از نقاط این کشور از جمله در پنجشیر و اندارب به چالش بکشد.
احمد مسعود که این جبهه را از بیرون از افغانستان رهبری میکند میگوید که دستاورد جبهه مقاومت در یازده ماه گذشته، بیشتر از آنچه انتظار داشتند بوده است. آقای مسعود با اشاره به تعداد نیروهای جنگی جبهه به عنوان یک دستاورد مهم میگوید که شمار نیروهایش از چند نفر به بیش از سه هزار نفر افزایش یافته است.
رهبر جبهه مقاومت ملی میگوید که برنامه بعدی او راه اندازی عملیاتها برای خارج کردن بعضی مناطق از کنترل طالبان خواهد بود. به گفته احمد مسعود «در این مدت تلاش ما متمرکز براین بوده که هم به دنیا و هم به مردم افغانستان نشان بدهیم که ایستادن در برابر استبداد با کمترین امکانات ممکن است.» آقای مسعود میگوید: «ما از صفر شروع کردیم و بجایی رسیدیم که حالا ما دارای یک تشکیلات ساختارمند و منظم هستیم و امروز جبهه مقاومت یک طرف قضیه افغانستان است.»
احمد مسعود: از خانواده های قربانیان معذرت میخواهم
دیدهبان حقوق بشر و گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل در امور افغانستان، اخیرا در گزارشی گفتند که طالبان تعداد زیادی از غیرنظامیان پنجشیر و اندراب را به اتهام عضویت در جبهه مقاومت ملی به طور غیرقانونی بازداشت و شکنجه کردهاند. هرچند طالبان این گزارشها را رد کرده اند اما احمد مسعود میگوید که ۹۷ درصد کسانی که طالبان بازداشت و شنکنجه کردهاند هیچگونه ارتباطی با جبهه مقاومت ملی نداشتند.
آقای مسعود میگوید طالبان وقتی توان و زورشان به نیروهای جبهه مقاومت نرسید، مردم عادی را مورد آزار و اذیت قرار دادند تا بر جبهه مقاومت فشار روانی وارد کنند. احمد مسعود از خانوادههای آسیبدیده عذرخواهی کرد که او نتوانسته بدلیل امکانات اندک، کمکی به آنها بکند. رهبر جبهه مقاومت ملی بار دیگر خواستار انجام تحقیقات مستقل نهاد های حقوق بشری بینالمللی درباره رفتار طالبان با غیرنظامیان شد.
رابطه جبهه مقاومت با دیگر گروه های ضد طالبان
پادکست چشمانداز بامدادی رادیو بیبیسی – دوشنبه ۱۹ اردیبهشت ۱۴۰۱
پادکست
پایان پادکست
در یازده ماهی که از بازگشت طالبان به قدرت میگذرد، در کنار جبهه مقاومت ملی افغانستان، چند گروه دیگر از جمله جبهه ملی آزادی و جبهه ملی آزادگان هم اعلام موجودیت کردند. این گروه ها تا حالا مسئولیت چندین حمله در نقاط مختلف افغانستان را به عهده گرفتهاند. تنها فرمانده شناخته شده طالبان از قوم هزاره هم بدلیل نارضایتی از طالبان جدا شد و جبهه جدیدی را علیه طالبان در ولسوالی بلخاب ولایت سرپل در شمال افغانستان گشود.
احمد مسعود میگوید از هر حرکتی که با احترام به آرمانها و ارزشهای مردم افغانستان و بخاطر آزادی و عدالت صورت بگیرد حمایت میکند. به گفته آقای مسعود جبهه مقاومت ملی تلاش میکند تمام نیروهایی را که بخاطر آزادای افغانستان مبارزه می کنند، زیر یک چتر جمع کند. او میگوید از شورای مقاومت ملی برای نجات افغانستان هم حمایت میکند و یک نماینده جبهه مقاومت در آن حضور دارد. این شورا ائتلافی از سیاستمدان و رهبران بعضی اقوام افغانستان است که اخیرا در آنکارا در ترکیه اعلام موجودیت کرد. رهبر جبهه مقاومت میگوید: «زمان اینکه صدای اختلاف را بلند کنیم گذشته و امروز مردم افغانستان بیشتر از هروقت دیگر به چیزی که نیاز دارند اتحاد است.»
هزینه جنگ جبهه مقاومت با طالبان
احمد مسعود که راه پدرش، احمد شاه مسعود، را دنبال میکند میپذیرد که جبهه او تفاوتهای زیادی با جبهه مقاومت پدرش دارد و در جنگ کنونی با طالبان با مشکلات زیادی روبروست. یکی از تفاوتها، نبود حمایتهای خارجی از جبهه مقاومت ملی است. حدود بیست و یک سال پیش، جبههای که از آن به عنوان مقاومت اول علیه طالبان یاد میشود و رهبری آنرا احمد شاه مسعود به عهده داشت، از حمایت بعضی از کشورها برخوردار بود. بسیاری ها معتقداند که حمایت خارجی یکی از دلایل تداوم «مقاومت اول» علیه طالبان بود.
احمد مسعود میپذیرد که جنگ با طالبان بدون پول و تجهیزات لازم نظامی کار سختی است و اذعان میکند که امکانات جبهه در مقایسه با طالبان به مراتب کمتر است. هنوز مشخص نیست که جبهه مقاومت هزینه جنگ را از چه منابعی تامین میکند اما احمد مسعود میگوید که «انگیزه، مهره اصلی در پیروزی هر حرکتی است.»
آقای مسعود همچنین میگوید: «ما در سال ۲۰۲۲ قرار داریم. مردم افغانستان به خصوص نسل جدید، افغانستان جدید میخواهند که دارای یک نظام عادلانه و مردم سالار باشد. بنابرین ممکن است شرایط مقاومت سخت باشد اما مردم امروز هم با مردم بیست سال پیش بسیار فرق دارند، مخصوصا نسل جوان و بانوان.»
انتقاد احمد مسعود از موضع کشور های جهان در قبال افغانستان
احمد مسعود میگوید تغییر سریع موضع جهان در قبال مبارزه علیه طالبان کار درستی نیست. اخیرا بعضی از کشور ها از جمله بریتانیا رسما اعلام کردند که از هیچگونه فعالیت نظامی برای رسیدن به هدف سیاسی در افغانستان حمایت نمیکنند. دیگر قدرت های جهانی و منطقهای هم بر راه حل مسالمت آمیز بحران افغانستان تاکیده کردهاند.
احمد مسعود با انتقاد از این موضعگیریها میگوید که این درست نیست تا وقتی کشورهای خارجی در افغانستان حضور داشتند و منافع شان مطرح بود، مبارزه با تروریسم مشکلی نداشت و حالا که این کشورها افغانستان را ترک کردهاند، مبارزه علیه تروریسم نباید صورت بگیرد.
رهبر جبهه مقاومت ملی میگوید این حق مردم افغانستان است که بخاطر عدالت و آزادی مبارزه کنند. احمد مسعود میگوید که «تغییر سیاست و موضعگیری بعضی از کشور ها ممکن است ناشی از سیاست اخاذی، باجگیری و گروگانگیری طالبان بوده باشد.»
حکومت طالبان که تا حالا از سوی هیچ کشوری به رسمیت شناخته نشده از موضعگیری این کشورها استقبال کردهاند. تلاش های طالبان برای کسب مشروعیت بینالمللی هم هنوز نتیجه نداده است. اما بعضی از قدرت های منطقهای از جمله روسیه و چین به دیپلمات های این گروه مجوز فعالیت دادهاند. مسکو حتی گفته که برای به رسمیت شناختنن حکومت طالبان دنبالهرو آمریکا و دیگر کشورها نخواهد بود.
احمد مسعود اما به این کشور ها هشدار میدهد که به رسمیت شناختن حکومت طالبان به معنی مشروعیت دادن به ظلم و استبداد طالبان است. رهبر جبهه مقاومت ملی میگوید: «هر کشوری که حکومت طالبان را به رسمیت بشناسد، این کشور مسئول هر ظلم و جنایتی خواهد بود که توسط طالبان صورت میگیرد و مردم افغانستان این اقدام را فراموش نخواهند کرد.»
پیشنهاد رهبری اپوزیسیون به احمد مسعود از سوی طالبان
در یازده ماه گذشته طالبان و احمد مسعود چند بار تماس داشتهاند. آخرین بار، نشستی با میزبانی تهران بود که در آن احمد مسعود و امیرخان متقی، وزیر خارجه طالبان، رودررو دیدار کردند. مقام های ایران امیدوار بودند که در صورت موفقیت این دیدار، نشست های بیشتری برگزار کنند تا راه حلی برای بحران افغانستان پیدا شود.
رهبر جبهه مقاومت ملی میگوید: «در جلسه حرف آقای متقی این بود که شما به افغانستان بیایید ما به شما وزارت میدهیم، خانه و دارایی های تان را بر میگردانیم. اما پاسخ ما این بود که مسئله، مسئله احمد مسعود نیست. بیایید همه طرفها با هم بنشینیم و درباره سرنوشت افغانستان و یک روند مشترکا تصمیم بگیریم. تا به این ترتیب بتوانیم یک دولت موقت ایجاد کنیم و بعد برویم به طرف یک حکومت واقعی برآمده از اراده مردم.»
وزیر خارجه طالبان همچنین در این نشست به احمد مسعود پیشنهاد کرده که بجای مخالفت نظامی به افغانستان برگردد و مثل دوران اشرف غنی، رئیس جمهوری پیشین افغانستان، اپوزیسیون سیاسی تشکیل بدهد. احمد مسعود هم در پاسخ به آقای متقی پیشنهاد کرده که اگر مردم در انتخابات طالبان را در راس حکومت قرار بدهند، حاضر است به افغانستان برگردد و به مبارزه سیاسی بپردازد.
به گفته احمد مسعود، طالبان هم او و هم مقام های ایران را ناامید کردند و حاضر نشدند که از این فرصت برای حل مشکل افغانستان و برداشتن گام های بعدی در این زمینه، علاقمندی نشان بدهند.
رهبر جبهه مقاومت ملی میگوید، در وضعیت کنونی امکان مذکرات جدی با طالبان وجود ندارد. اما به گفته او نشانه هایی وجود دارد که طالبان در سطوح پایین به این باور رسیدهاند که "افغانستان خانه مشترک همه است." احمد مسعود امیدوار است که در سطوح بالا هم این باور بوجود بیاید که راه حل افغانستان، سیاسی است و شرایط باید برای این امر آماده شود.
دلایل سقوط نظام جمهوری اسلامی افغانستان
احمد مسعود میگوید بعد از سقوط نظام، با سه گزینه روبرو بود. افغانستان را باید ترک میکرد و به یکی از کشورهای خارجی میرفت. یا با طالبان یکجا میشد و یا هم به گفته خودش در کنار مردمش میایستاد. رهبر جبهه مقاومت ملی میگوید که پس از مشورت با بزرگان تصمیم گرفت که در کنار مردمش باشد و «مقاومت دوم» را علیه طالبان ایجاد کند.
به گفته آقای مسعود مسئول اصلی وضعیت کنونی و سقوط نظام افغانستان اشرف غنی، رئیس جمهوری پیشین افغانستان، است. احمد مسعود، از آمریکا هم بدلیل نحوه انجام مذاکرات با طالبان به شدت انتقاد کرد و گفت که «تصمیم غیرعقلانی آمریکا در خصوص مذاکره با طالبان، اعلام خروج نیروهای خارجی در زمان نامناسب و بدون پیش شرط، روند سقوط نظام را تسریع کرد.»
احمد مسعود میگوید: «بار بار به سفیران و نمایندگان آمریکا و به شخص زلمی خلیلزاد گفتم که این نسخهای که برای افغانستان پیچیدهاید، نسخه تباهی مردم این کشور است.»
رهبر جبهه مقاومت میگوید افغانستان در اثر یک توطئه و خیانت بدست طالبان سقوط کرد. او میگوید بعضی از افراد نفوذی و افرادی که به آنها ستون پنجمی ها گفته میشد، هم در سقوط نظام نقش داشتند. احمد مسعود میگوید: «امروز بعضی از شخصیت هایی که به دعوت طالبان به افغانستان برمیگردند کسانی اند که درگذشته در ارتش و نهادهای دیگر کار میکردند. امروز میبینیم که آنها چقدر اخوت و برادری نشان میدهند.»
مسیر آینده افغانستان
رهبر جبهه مقاومت ملی وضعیت کنونی افغانستان را بسیار خطرناک توصیف میکند. احمد مسعود میگوید طالبان نه تنها به ثبات سیاسی افغانستان ضربه زدند بلکه زمینه را برای ورود گروه های تروریستی و به مراتب افراطیتر از گذشته فراهم کردهاند.
رهبر جبهه مقاومت ملی میگوید که «امروز قندوز مرکز داعش شده، از هرات و بادغیس گرفته تا فاریاب، سمنگان و بدخشان همه پر از افراطی ها و تروریست های خارجی اند. در کنار فرماندهان و در بین تشکیلات طالبان، گروه های تروریستی خارجی وجود دارند.»
احمد مسعود میگوید تصویر کنونی افغانستان «تصویر سیاه و تاریک» است اما او امیدوار است که این سیاهی زیاد دوام نمیآورد.