آشنایی با روند بچه دادن کندو یا Swarming
زنبور عسل یک حشره مفید برای زمین و انسان است که ویژگی های خاصی دارد. بچه دادن کندو یکی از ویژگی های جالب توجه زنبورهای عسل است که توانسته نظر بسیاری از کارشناسان را به خود جلب کند. اینکه چرا زنبورها بچه می دهند یا اصطلاحا عمل swarming را انجام می دهند، موضوع مهمی است که یک زنبوردار موفق باید اطلاعات جامعی در مورد آن داشته باشد.
به طور کلی زنبورها به دو علت به سمت بچه دادن کندو پیش می روند. علت اول، کمبود فضا بعد از تخم ریزی فراوان ملکه و کم بودن مرگ و میر در کندو است. در این صورت به دلیل اینکه فشا در کندو مناسب نیست، ملکه به همراه فرزندان خود از کندو خارج می شود. علت بعدی نیز کمبود فضا به دلیل نوع کندو است که کندوهای سنتی مثل کندوهای سبدی با این مشکل به وفور دست و پنجه نرم می کنند. می توانید اطلاعات بیشتر در مورد این دو دلیل اصلی برای بچه دادن کندو را در مجله عسلنا مطالعه کنید.
برای اینکه بیشتر در مورد بچه دادن کندو یا swarming اطلاعات داشته باشید، بد نیست روند بچه دادن کندو را مورد مطالعه قرار دهید. اگر زنبوردار هستید، این اطلاعات می تواند به شما برای انجام اقدام مناسب در زمان شروع مهاجرت زنبوران کمک کند. این موضوع یکی از حرفه ای ترین اقدامات در زنبورداری است که عموما افراد با تجربه توانمندی های قابل قبولی در تشخیص به موقع بچه دادن کندو و اجرای برخی تمهیدات از خود نشان می دهند.
در این مطلب روند بچه دادن کندو را با هم مرور می کنیم. سرکشی مداوم به کندوها است که به شما کمک می کند قبل از اینکه کار از کار بگذرد، فکری برای بچه دادن کندو یا طغیان آن ها بکنید.
گام به گام با بچه دادن کندو
وقتی یک کندو سالم و قوی داشته باشید، احتمالا میزان مرگ و میر در کندو پایین بوده و ملکه نیز میزان بالایی از تخم ریزی را در فصل بهار و منتهی به تابستان دارد. البته اینکه میزان اوج تخم ریزی ملکه چه زمانی است، به موارد مختلفی از جمله نژاد ملکه زنبور عسل و شرایط آب و هوایی وابسته است.
افزایش تخم ریزی
وقتی که میزان تخم ریزی ملکه بیشتر می شود، کم کم جمعیت جوان کندو بیشتر شده و نه سلول خالی برای تخم ریزی وجود دارد و نه فضای کافی برای رفت و آمد زنبورها. در این صورت شرایط به طور شگفت انگیزی تغییر می کند. این تغییرات در عرض یک هفته اتفاق می افتد.
با ملکه زنبور عسل به صورت صوتی آشنا شوید:
مهیا کردن شرایط کندو و جایگزین ملکه
زنبوران پرستار ملکه که در شرایط اوج تخم ریزی به 20 پرستار رسیده اند، میزان غذایی که به ملکه می دادند را کم می کنند. در نتیجه وزن ملکه کاهش پیدا می کند. از طرفی سلولی در پایین کندو برای تربیت ملکه جدید ایجاد می شود.
پس از اینکه لارو ملکه در سلول ملکه که با آن پستانک یا شاخون ملکه نیز گفته می شود رشد پیدا کرد و همه چیز برای حضور او مهیا شد، شرایط برای خروج از کندو آماده می شود.
فرار از کندو
در یک زمان، تعداد زیادی از زنبوران عسل از کندو خارج شده و بالای کندو حرکت می کنند. پس از مدتی، زنبوران پیشاهنگ در خارج شدن از کندو، سریعا محل موقتی را برای استقرار پیدا می کنند. تمامی زنبورانی که در این فرار از کندو حاضر شده اند، به میزان قابل توجهی عسل در چینه خود دارند که بتوانند تا چند روز به زندگی ادامه دهند.
ملکه نیز که چند روز غذای کمتری خورده و میزان تخم های درون شکمش کمتر شده، از کندو خارج شده و همانند دیگر اعضا، پیرو کلنی می شود. اینجا زنبوران پیشاهنگ هستند که فرمان می دهند. این زنبوران عموما جوان بوده و در سنین کمتر از 25 روز هستند.
انتخاب محل جدید زندگی
پس از اینکه مکان مناسبی برای استقرار کندو مهیا شد، زنبورها به سمت کندوی جدید حرکت می کنند. زنبورهای پیشاهنگ هم محل کندوی جدید و هم کیفیت آن را با استفاده از نوعی رقص زنبور نمایش می دهند که محققان تحقیقات زیادی بر روی این زبان خاص زنبور انجام داده اند. هرچه میزان رقص زنبورها بیشتر و حرکات سریعتر باشد، یعنی کیفیت کندوی جدید بهتر است.
بر خلاف آنچه مردم تصور می کنند که این زنبورها طغیان کرده و دسته ای از زنبورها بسیار خطرناک هستند؛ اما به دلیل اینکه زنبورهای خارج شده از کندو دیگر بی خانمان بوده و قرار نیست از کلنی خاصی دفاع کنند، بسیار آرام هستند. البته دیده شده که مثال های نقضی نیز در این زمینه وجود دارد؛ اما به طور کلی دسته زنبورهای خارج شده از کندو که به دنبال مکان جدیدی برای زندگی هستند، آرام و بی خطر به دنبال محلی برای کندو می گردند.
وظیفه زنبوردار شروع می شود
در این زمان، زنبوردار حرفه ای باید اقدامات مناسبی را برای انتقال زنبورهایی که در مکانی موقت قرار گرفته اند انجام دهد. این کار باید خیلی سریع و قبل از اتمام ذخایر عسل زنبورها انجام شود. زنبوردار باید زنبورها را درون سطل یا هر چیز دیگری به سمت یک کندو جدید هدایت کند. در غیر این صورت این جمعیت زنبور ممکن است به کندوهای دیگر زنبورستان حمله ور شود. همچنین امکان دارد این زنبورها بعد از اتمام ذخیره غذایی خود، تلف شوند.
وظیفه زنبوردار در انتهای بچه دادن کندو یا این طغیان گری آرام! عکس العمل به موقع و جا دادن زنبورهای خارج شده از کندوی قدیم، به یک کندوی تعبیه شده از قبل است. اگر زنبوردار متوجه روند بچه دادن کندو شود، خیلی زودتر می تواند مقدمات کنترل آن را فراهم کرده و از این تهدید، یک فرصت فوق العاده عالی بسازد. پس هشیاری و رسیدگی به کندو به ویژه در فصل بچه دهی کندو، موضوع مهمی است که باید مورد توجه زنبوردار حرفه ای قرار داشته باشد.
سخن آخر
بچه دادن کندو یک روند طبیعی دارد که اگر زنبوردار هوشیار باشد، می تواند بچه کندو را از ان خود کند. فصل بچه دهی و شرایط پیش از بچه دهی کندو به گونه ای است که می توان از آن به بهترین نحو و در زمان مناسب استفاده کرد. اگر می خواهید در شغل زنبورداری موفق شوید، باید به یکی از مهمترین اتفاقات این شغل یعنی بچه دهی کندو هایتان، دقت بیشتری داشته باشید.
اگر تجربه ای در مورد بچه دهی کندوهایتان داشته اید، حتما از طریق نظرات با ما در میان بگذارید. این نکات می تواند برای همه زنبورداران مفید و کاربردی باشد.