رونمایی از تندیس کوروش کبیر در پایتخت تاجیکستان
- سهراب ضیا
- بی‌بی‌سی ؛ دوشنبه
امروز، جمعه ، (۲۲ دسامبر- اول دی) در شهر دوشنبه، پایتخت تاجیکستان، از تندیس کوروش، بنیان‌گذار و نخستین شاه هخامنشی رونمایی شد. کوروش بین سالهای ۵۵۹ و ۵۲۹ پیش از میلاد بر نواحی گسترده‌ای از آسیا حکومت کرد، ناحیه‌ای تاجیکستان کنونی هم شامل آن بوده است.
در مراسم رونمایی از تندیس کوروش در پایتخت تاجیکستان، رستم امامعلی، شهردار دوشنبه و رئیس مجلس ملی پارلمان تاجیکستان و زلفیه دولت‌زاده، وزیر فرهنگ این کشور حضور داشتند.
بسیاری در تاجیکستان این رویداد را «مهم» و قدمی دیگر در راه پاسداشت فرهنگ نیاکان خود می دانند. کوروش از چهره‌های ماندگار تاریخ است و در سالهای اخیر توجه به شخصیت وفعالیت‌های او در تاجیکستان افزایش یافته است.
مجسمه کوروش در پارکی در پایتخت تاجیکستان قد برافراخته که نام او را دارد؛ «باغ کوروش کبیر» در کنار تئاتر اپرا و باله شهر دوشنبه واقع است و چهار و نیم سال پیش، بعد از بازسازی بدین نام تغییر کرد.
مساحت این پارک نزدیک پنج هکتار است . شانزدهم ماه اکتبر در قسمت دیگری از این پارک، از تندیس استوانه یا منشور کوروش بزرگ رونمایی شده بود.
در این مراسم برخی از ایرانیان مقیم اروپا و آمریکا حضورداشتند که در اجرای این طرح سهم داشتند.
مهران مقدس، سرپرست کانون فرهنگ پارسی مستقر در دانمارک به بی بی سی گفته بود: «در افغانستان و ایران چون آزادی نیست، چون مردم تحت فشار هستند و چون زن‌های ما مجبور هستند زیر حجاب اجباری باشند .... بنابر این ما این ارزش آزادی را که مردم تاجیکستان دارد، درک می‌کنیم. امیدواریم مردم تاجیکستان در سده‌های آینده، همیشه، وقتی از کنار این تندیس رد می‌شوند، فکر کنند که این تندیس چه مفهومی دارد و این آزادی‌شان نهادینه شود.»
امسال همچنین برای نخستین بار باله کوروش کبیر در تاجیکستان روی صحنه تئاتر رفت و در آن، با زبان رقص و موسیقی، بخش‌های مهمی از کارنامه نخستین شاه هخامنشی و نقش او در تمدن بشری بازگو شد.
پیشتر ایدئولوژی حاکم در دوران اتحاد جماهیر شوری، نظامهای شاهنشاهی را نمی‌پسندید و معمولاً از مردمی ستایش می‌کرد که در مقابل پادشاهان قیام می‌کردند و در تاجیکستان که یکی از ۱۵ جمهوری شوروی سوسیالیستی بود، تمجید و توصیف شخصیت‌هایی مثل کوروش بزرگ مجاز نبود.
اکنون اما وضعیت تغییر کرده و تاجیک‌ها شخصیت‌هایی مثل کوروش را از چهره‌های «ملی» تاریخ خود می‌دانند و به او ارج می‌گذارند.
پژوهشگران تاجیک یک عامل دیگر برجسته کردن چهره کوروش را در تاجیکستان به افزایش تلاشهای اقوام ترک در منطقه برای اتحاد و همبستگی کشورهایشان، مربوط می‌دانند. البته عامل مهم دیگری هم وجود داشته است.
سیف‌الله ملاجان، استاد دانشگاهی ملی تاجیکستان در این باره به بی بی سی گفت: «در این شرایطی که مسئله اختلاف‌ها و عقاید و نظریات تندگرايی و افراطی خیلی اوج گرفته است، کوروش نمونه بارز فرمانروایی است که در زمان او تمام ادیان و فرقه و مذاهب در همزیستی زندگی کردند که نشانه آن همان استوانه معروف کوروش است.»
