مسجد سلطانی سمنان؛ یادگار باشکوه عصر قاجار در ایران
مجید قدیانی دوشنبه 10 شهریور 1399
بنا و سازه های تاریخی به جا مانده از دوران مختلف، یکی از مهمترین مکانهایی هستند که گردشگران برای دیدن آنها رخت سفر می بندند. در میان ابنیه های تاریخی، مکانهای مذهبی و آیینی بدلیل ارج و قرب بیشتر و گاهی بدلیل سرمایه گذاری های پادشاهان، دارای تزئینات، معماری و شکوه بیشتری بوده و اغلب بدلیل احترامی که داشته اند کمتر مورد هجوم و تخریب قرار گرفته اند. یکی از این آثار بی مثال، مسجد سلطانی یا مسجد امام سمنان بوده که از عصر قاجار به یادگار مانده است. ساخته شدن این بنای قاجاری داستانی دارد که به آن خواهیم پرداخت. برای آشنایی بیشتر با مسجد سلطانی سمنان، در این مقاله جذاب و خواندنی با ما همراه شوید.
طاقهایی با مستحکم ترین مصالح
مسجد سلطانی سمنان یکی از معماری های خاص دوران قاجار بوده که در گذر زمان، کمترین گزند ممکن در اثر عوامل طبیعی به آن وارد شده است. 4 ایوان و 4 در از شمال غربی، شمال، شرق و جنوب به مسجد سطانی راه دارند. به جز دری که در سمت شمال شرقی قرار داشته، باقی درها دارای دالان و دهلیز بوده و در شمالی با مقرنس کاری معماران مجرب قاجار تزئین شده است. پوشش طاقهای مسجد امام سمنان را می توان از مستحکم ترین پوششهای جهان خواند و دو گوشواره زیبا و کاشیکاری بی نظیر در کنار وقف نامه مسجد، همگی بیانگر معماری قاجاری هستند.
معماری بی نقص معماران دوران قاجار
مسجد سلطانی مقصوره ای 21 متری دارد که در پشت ایوان غربی واقع هست. این ایوان که 19 و نیم متر ارتفاع دارد، دارای کاشیکاری و تزئینات منحصر بفرد هنرمندان و معماران دوران قاجار است. گلدسته مقصوره یاد شده دارای ساق هشت ضلعی و پوششی از کاشی فیروزه بوده که خاص معماری ایرانی است. اتاق و حجره های فراوان و 4 مهتابی در چهار گوشه صحن، از دیگر زیبایی های معماری دوران قاجار این مکان بی مثال هستند.
داستان ساخت
دلیل ساخت و تامین بودجه مسجد سلطانی یا مسجد امام شهر سمنان داستانی خاص است. ذولفقار خان، حاکم منصوب شده شهر سمنان در زمان پادشاهی فتحعلی خان قاجار مالیاتی بیشتر از حق خود می گرفت و این امر، با شکایت مردم به عرض شاه رسید. پادشاه قاجار بعد از اطمینان از این امر، فرمان مصادره اموال ذولفقار خان را صادر کرد و با مبلغی که خود اختصاص داد، دستور ساخت مسجد امام یا مسجد سلطانی را در شهر سمنان صادر کرد. ساخت این بنای زیبا در سال 1243 و توسط معماران هنرمند آن دوران یعنی صفر علی معمار و حاجی سید حسن حسنی تمام شد.
