پزشکیان در مجمع عمومی سازمان ملل به غرب «چراغ سبز» نشان داد و منطقه را به اتحاد فراخواند
مسعود پزشکیان سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل متحد را همان طور که در آغاز با «ورود به عصر جدید» برای کشورش شروع کرد، در پایان هم تلویحا از آمریکا و بلوک غرب خواست که دولت او را آماده از سرگیری فصل جدیدی در مناسبات سیاسی با ایران ببینند. فصلی که به گفته آقای پزشکیان شرط اصلی آن احترام و رفع تحریمهای ایران است.
او که در قامت یک اصلاحطلب وارد انتخابات و پیروز آن شد، امروز برای نخستین بار در مجمع عمومی سازمان ملل متحد سخنرانی کرد و اگر چه جنگ در غزه و حملات اسرائیل به لبنان را در ابتدای سخنرانی خود گنجاند اما همچون روسای جمهوری تندرو ایران، سخنی از «نابودی اسرائیل» بر زبان نیاورد و در حقیقت این کشور را «رژیم صهیونیستی» نخواند.
سخنان امروز آقای پزشکیان نه تنها به علت این که نخستین حضور او در نیویورک بود، بلکه به علت آنچه او روز گذشته در گفتگو با خبرنگاران طرح کرده بود مورد توجه قرار گرفت. آقای پزشکیان روز گذشته گفته بود ایران به دنبال «پرهیز از جنگ با اسرائیل» و امروز هم بارها از «صلح طلب» بودن کشورش گفت.
اسرائیل، غزه و فلسطینیان؛ پیشنهاد همهپرسی در میانه آغاز یک جنگ تمام عیار
آقای پزشکیان در ابتدای سخنان خود به بحران غزه و جنگ اسرائیل با حماس در حدود یک سال گذشته اشاره کرد و گفت: «جامعه جهانی باید فورا خشونت را متوقف کند و هرچه زودتر آتشبسی دائمی برقرار گردد و وحشیگری دیوانهوار اسرائیل در لبنان، پیش از آنکه منطقه و جهان را به آتش بکشاند، متوقف شود... پیشنهاد میکنیم که تمامی مردم فلسطین، چه کسانی که اکنون در سرزمین مادریشان حضور دارند و چه آنهایی که مجبور به ترك خانه و کاشانه شدهاند، در یک همهپرسی سراسری، آینده خود را تعیین کنند. ما معتقدیم با چنین سازوکاری میتوان به صلحی پایدار رسید. تنها از این طریق است که مسلمان، یهودی و مسیحی میتوانند در سرزمینی واحد و در آرامش و به دور از نژادپرستی و آپارتاید در کنار هم زندگی کنند».
به شهادت گرفتن تاریخ برای صلحطلبی ایران و پیشنهاد اتحاد قوی منطقهای
آقای پزشکیان در بخش دیگری از سخنان خود به کشورهای همسایه ایران پرداخت و «اتحاد منطقهای» را که در چند هفته گذشته تحت عنوان تشکیل منطقهای شبیه به اتحادیه اروپا میان کشورهای مسلمان طرح کرده بود، مجددا پیشنهاد کرد و شروط آن را چنین برشمرد: «اول اینکه بپذیریم همسایه هستیم و به لطف همسایگی همواره در کنار هم باقی خواهیم ماند... برون سپاری امنیت به کشورهای فرامنطقهای به سود هیچ یک از ما نیست. دوم اینکه نظم جدید منطقه باید فراگیر و به سود همه همسایگان باشد. نظمی که منافع تک تک کشورهای همسایه را تامین نکند، نمیتواند پایدار باشد. سوم اینکه کشورهای همسایه و برادر نباید منابع ارزشمند خود را در جهت رقابتهای فرسایشی و مسابقه تسلیحاتی هدر دهند».
مسعود پزشکیان که در ابتدای سخنانش ماموریت خود را «وفاق ملی» عنوان کرد با تاکید بر این که ایران هیچگاه به همسایگان خود حمله نکرده و تنها از خود «قهرمانانه» دفاع کرده گفت: «ما خواهان صلح برای همه هستیم و با هیچکس سر جنگ و دعوا نداریم. ما خواستار صلح و امنیت پایدار براي مردم اوکراین و روسیه هستیم. جمهوری اسلامی ایران ضمن مخالفت با جنگ و تاکید بر لزوم توقف سریع درگیریهای نظامی در اوکراین، از هرگونه راه حل صلحآمیز حمایت میکند و معتقد است تنها از طریق گفتوگو این بحران خاتمه مییابد... در جهان به هم پیوسته کنونی امنیت و منافع یک کشور با نابودی امنیت و منافع دیگران هرگز تامین نخواهد شد. ما نیازمند نگاهی جدید برای حل مسائل جهانی هستیم. چنین نگاهی میبایست به جاي تهدیدها بر فرصتها تمرکز کند».
بیشتر بخوانید:
چراغ سبز به غرب برای احیای برجام و مذاکره بر سر «مابقی مسایل»
در مجموعه چهار قسمتی «اسطوره تختی» از زندگی شخصی، ورزشی و اجتماعی غلامرضا تختی میشنویم.
پادکست
پایان پادکست
بخشی از سخنان آقای پزشکیان که فراتر از مسایل راهبردی و ایدهآلی به راه حلی برای یک بحران جاری می پرداخت، پرداختن به موضوع توافق هستهای ایران و قدرتهای جهانی - موسوم به برجام - بود.
آقای پزشکیان در این رابطه گفت: «ایران و قدرتهای جهانی با نگرشی فرصتمحور به برجام دست یافتند و ما در برابر شناسایی حقوق ایران و رفع تحریمها، بالاترین سطح از نظارتها در حوزه هستهای را پذیرفتیم. خروج یک جانبه ترامپ از برجام نشانگر دیدگاه تهدید محور در عرصه سیاسی و نگاه قدرت محور در عرصه اقتصادی بود. تحریمهای یک جانبه مردم را هدف قرار داده و در پی نابودی بنیانهای اقتصادی ایران است... ما آماده تعامل با اعضاي برجام هستیم. اگر تعهدات برجامی به طور کامل و با حسن نیت اجرا شود، میتوان در مورد دیگر مسائل هم وارد گفتوگو شد».
آقای پزشکیان در بخش پایانی سخنان خود پس از خطاب قرار دادن مردم آمریکا و انتقادی «طعنهآمیز» به رفتار دولت ایالات متحده با کشورش گفت: «ایران آمادگی دارد براي ساختن دنیایی بهتر با قدرتهای جهان و همسایگانش، مراودات اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و امنیتی مؤثر و از جایگاه برابر داشته باشد. پاسخ مناسب به چنین پیامی که از ایران صادر میشود، اعمال تحریمهای بیشتر نیست، بلکه اجرای تعهدات قبلی در رفع تحریمها براي بهبود واقعی شرایط اقتصادی مردم ایران است و زمینهسازی برای توافقهاي بیشتر. من امیدوارم این صدا از ایران امروز به خوبی شنیده شود».
سخنرانی پزشکیان در سازمان ملل متحد؛ از بیاعتمادی تا اعلام آمادگی برای تعامل با جهان
شبنم شعبانی - بیبیسی
مسعود پزشکیان در بخشی از سخنرانی حدودا پانزده دقیقهای خود از تنهایی ایران گفت و با اشاره به تاریخ معاصر تاکید کرد که هیچ گاه دیگران «به کمک ما» نیامدند. آن چه که احتمالا بسیاری مابهازاء آن را در سالهای جنگ با عراق جستجو خواهند کرد. خود او اما در سخنانش ترجیح داد به مورد توافق هستهای، خروج آمریکا از آن و سپس تحریمها و پیامدهای آن بر ایران بگوید.
نشانههایی حاکی از بیاعتمادی به غرب در سخنان رئیس جمهوری ایران.
با این حال این تم اصلی سخنرانی او نبود؛ علاوه بر همه گلایهها و سرزنشها درباره جنگ در خاورمیانه و انتقادهای تند و تیز از رفتاری که با ایران شده است، او گفت کشورش آماده تعامل و دورانی تازه است، مشروط بر این که دغدغههای ایران و به ویژه «دغدغههای امنیتیاش» را به رسمیت بشناسند.
او به ویژه تاکید کرد، کشورش آماده تعامل درباره برجام است.
آن چه که شنیدنش از زبان او شاید تازه نبود این بود که در ساعتهای گذشته بارها این تمایل به انحا مختلف از سوی هیات ایرانی در نیویورک در مصاحبهها و ملاقاتها نشان داده شده است.
رافائل گروسی، دبیرکل آژانس که قرار است چند هفته دیگر در تهران مسعود پزشکیان را ببیند، میگوید به رغم تمام نگرانیها، به تعامل با این دولت تازه امیدوار است.
شماری از دیپلماتهای غربی، محتاطانه به تعامل با گروهی که یک بار با آن به نتیجه رسیده بودهاند و توافق هستهای را امضا کرده بودند، امیدوارند.
زمان باقی مانده اما برای حل و فصل اختلافهای پیچیده و عمیق، با توجه به رویدادهایی چون انتخابات آمریکا که در افق دیده میشود، التهابی که در منطقه حاکم است، ناخشنودی بعضی طرفهای برجام از روابط تسلیحاتی تهران و مسکو و البته بیاعتمادی ایران، زمانی چندان طولانی نیست.
قدم اول اعتمادسازی را باید یکی از طرفها بردارد.
باید دید، با بازگشت مسعود پزشکیان به تهران، چراغ سبز تعامل آيا حقیقتا روشن خواهد بود؟
بایدن: باید در برابر ایران ایستاد؛ هنوز راهحل دیپلماتیک برای لبنان ممکن است
جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا هم روز سه شنبه به نیورک رفت و در مجمع عمومی سازمان ملل سخنرانی کرد. او در آغاز سخنانش گفت این آخرین حضورش بهعنوان رئیسجمهور آمریکا در سازمان ملل است.
آقای بایدن سخنان خود را با اشاره به خاطرات جوانیاش شروع کرد، وضعیتی که جهان در دهههای ۶۰ و ۷۰ میلادی با بحرانهای مختلفی مانند احتمال جنگ اتمی، جنگ ویتنام، و وضعیت بحرانی خاورمیانه روبرو بود.
او با اشاره به این که در طول دوران کاریاش شاهد پایان آپارتاید در آفریقای جنوبی و نسلکشی در یوگسلاوی سابق بوده است، گفت نباید امید خود را از دست بدهیم.
آقای بایدن در بخشی از سخنانش گفت: «ما باید در برابر ایران بایستیم و اجازه ندهیم گروههای تروریستی نیابتی حملاتی مانند هفتم اکتبر انجام دهند». او همچنین گفت باید اطمینان حاصل کنیم که ایران هیچگاه به سلاح اتمی دست پیدا نکند.
حو بایدن سپس با اشاره جنگ اوکراین گفت: «خبر خوب این است که روسیه نتوانست به هدف اصلی خود برسد و اوکراین را از بین ببرد یا ناتو را تضعیف کند. ناتو قویتر از سابق است. ما نمیتوانیم به اوکراین پشت کنیم، تا زمانی که به صلحی پایدار و طولانی برسد».
جو بایدن با اشاره به وضعیت خاورمیانه گفت «همه کشورها باید اطمینان حاصل کنند که هفتم اکتبر تکرار نمیشود. تروریستها به یک کشور مستقل حمله کردند و ۱۲۰۰ نفر را کشتند. ۲۵۰ نفر بیگناه به گروگان گرفته شدند. خانوادههایشان دوره جهنمی را پشت سر میگذارند. اما غیرنظامیان در غزه هم یک دوره جهنمی را پشت سر میگذارند».
او گفت: «من به قطر و مصر برای آزادی گروگانها فشار آوردم تا به آتشبسی دست پیدا کنند. وقت آن رسیده است تا طرفهای درگیر به توافق برسند و غزه از قید حماس آزاد شود».
بایدن گفت: «از زمان هفتم اکتبر ما تلاش کردیم از جنگ گسترده در منطقه جلوگیری کنیم. اما حزبالله از آن زمان شروع به راکتپراکنی کرده است.»
انتقاد تند اردوغان از اسرائیل در سخنرانی مجمع عمومی سازمان ملل متحد
رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه، بخش عمده سخنرانی امروز خود در مجمع عمومی سازمان ملل را به انتقاد تند از اسرائیل و آنچه او «نسلکشی» در جنگ غزه خواند، متمرکز کرد.
رئیسجمهور ترکیه گفت: «آنچه اسرائیل در غزه انجام میدهد قدم به قدم یک نسلکشی است، یک پاکسازی قومی، یک اشغال است.»
او گفت که اسرائیل «بیشرمانه دنیا را به چالش میکشد».
آقای اردوغان کشتهشدن هند رجب دختر شش ساله در غزه را بهعنوان نمونهای از کشتار مردم غزه مثال زد.
او خطاب به حاضران با اشاره به آنچه «فروپاشی اخلاقی» خواند گفت: «منتظر چه هستید تا جلوی بیرحمی نتانیاهو را بگیرید؟ از کشورهایی که فلسطین را به رسمیت نشناختهاند، دعوت میکنم با قرار گرفتن در سمت درست تاریخ در این مقطع حساس، هر چه زودتر کشور فلسطین را بهرسمیت بشناسند».
رجب طیب اردوغان گفت: «همانگونه که جامعه جهانی ۷۰ سال پیش، هیتلر را متوقف کرد هم اکنون نیز باید نتانیاهو و باند جنایتکار او را متوقف کند. تشکیل کشور مستقل و منسجم فلسطین با یکپارچگی جغرافیایی و به پایتختی بیتالمقدس شرقی را نمیتوان بیش از این به تعویق انداخت».
رئیسجمهور برزیل: استفاده از زور خارج از قواعد بینالمللی به رویهای معمول تبدیل شده است
لولا داسیلوا، رئیسجمهور چپگرای برزیل، امروز سخنان خود در مجمع عمومی سازمان ملل را با تبریک به هیئت فلسطینی که برای اولین بار بهعنوان عضو ناظر در این جلسه حضور داشت، آغاز کرد.
رئیسجمهور برزیل گفت سال گذشته شاهد بیشترین درگیریهای نظامی از زمان پایان جنگ جهانی دوم بودهایم.
آقای داسیلوا گفت در اوکراین درگیری نظامی رو به گسترش است و چشماندازی از آتشبس وجود ندارد. او گفت این درگیریها یادآور سختترین روزهای جنگ سرد است که جهان را به آستانه درگیری اتمی رساند.
رئیس جمهور برزیل سپس به درگیری بین اسرائیل و غزه اشاره کرد که به گفته او «با حمله عدهای تروریست به مردم بیگناه آغاز شد» و اکنون به «یک تنبیه دستهجمعی» تبدیل شده است و در حال گسترش به لبنان است.
آقای داسیلوا همچنین به بحرانهای ناشی از تغییرات اقلیمی، سیلها و طوفانهای بیسابقه اشاره کرد و گفت منطقه آمازون شاهد یک خشکسالی بیسابقه است. برزیل میزبان بزرگترین بخش آمازون است.
او از چندجانبهگرایی برای مقابله با بحرانهای ناشی از تغییرات اقلیمی دفاع کرد.
او خواهان اصلاح ساختار سازمان ملل و عضویت کشورهای در حال توسعه و کشورهای آفریقایی در نهادهایی مانند شورای امنیت شد.
لولا داسیلوا همچنین خواهان ایجاد نهادی بیندولتی برای نظارت بر هوش مصنوعی با حضور تمامی کشورها شد.