۱۴۰۳ شهریور ۲۰, سه‌شنبه

 پخشان عزیزی (کردی: په‌خشان عه‌زیزی فعال سیاسی، روزنامه‌نگار، فعال حقوق زنان، مددکار اجتماعی و زندانی سیاسی کرد اهل ایران است. او توسط قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران، به اعدام محکوم شده است. بسیاری از نهادهای حقوق بشری خواستار لغو حکم اعدام او شده‌اند.

فعالیت

[ویرایش]

بزرگ‌ترین حقیقت اجتماعی، یعنی زن را، هویت‌اش را، کورد بودن، زندگی و آزادی را کتمان کرده‌اید، کدام حقیقت و کدام کتمان؟!

— پخشان عزیزی، در نامه سرگشاده خود از زندان اوین

پخشان عزیزی، اهل مهاباد و دانش‌آموخته مددکاری اجتماعی از دانشگاه علامه طباطبایی تهران است. او همچنین یک مددکار اجتماعی، فعال حقوق زنان و کردها است که چندبار بازداشت شده است.[۱] او پس از از اولین بازداشت و آزادی با قید وثیقه، به اقلیم کردستان عراق مهاجرت کرد و به فعالیت در حوزه حقوق زنان پرداخت.[۲]

احکام و بازداشت‌ها

[ویرایش]

بازداشت ۱۳۸۸

[ویرایش]

پخشان عزیزی، اولین بار در تاریخ ۲۵ آبان ۱۳۸۸ در تجمع اعتراضی دانشجویان کُرد دانشگاه تهران علیه اعدام‌های سیاسی در کردستان، توسط مأموران امنیتی بازداشت شد. وی پس از ۴ ماه بازداشت با قرار وثیقه آزاد و پس از مدتی از ایران خارج شد.[۳]

بازداشت ۱۴۰۳

[ویرایش]

در تاریخ ۱۳ مرداد ۱۴۰۲، پخشان عزیزی توسط وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی در تهران بازداشت و به بند ۲۰۹ زندان اوین منتقل شد. همچنین مأموران چند تن از اعضای خانواده او نیز همزمان بازداشت کردند.[۳]

شکنجه در زندان

[ویرایش]

بارها در بازجویی به دار می‌کشیدنش. ۱۰ متر به قعر زمین فرو می‌بردنش و باز بیرون می‌آوردند و سرخورده و شکست خوردهٔ اجتماعی قلمدادش می‌کردند.

— شرح شکنجه‌ها در زندان، در نامه پخشان عزیزی از زندان اوین

پخشان عزیزی، در نامه خود، اعلام کرده است که تحت شکنجه‌های شدید قرار داشته، و بارها اعدام مصنوعی شده است.[۱] همچنین به‌گزارش شبکه حقوق بشر کردستان، او از حق تماس تلفنی و ملاقات محروم است.[۴]

حکم اعدام

[ویرایش]

در تاریخ ۳ مرداد ۱۴۰۳, پخشان عزیزی توسط شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب تهران به ریاست قاضی ایمان افشاری به‌اتهام «بغی از طریق عضویت در گروه‌های مخالف نظام»، به اعدام محکوم شد.[۵][۶]

واکنش‌ها

[ویرایش]
  • جمعی از زنان ایزدی و عراقی در ۲۷ ژوئیهٔ ۲۰۲۴ و در پایان سومین کنفرانس زنان عراق که به پیشاهنگی «انجمن زنان عراق»، «جنبش آزادی زنان ایزدی» (تاژه) و «جمعیت اور و فرهنگ زنان و کودکان» در بغداد برگزار شد، در اعتراض به صدور حکم اعدام برای پخشان عزیزی و شریفه محمدی بیانیه‌ای صادر کرده و در مخالفت با مجازات اعدام در ایران کمپینی را تحت عنوان «نه به اعدام، آری به زندگی آزاد» اعلام کردند.[۷]
  • ۲۶ نهاد حقوق بشری خواستار لغو حکم اعدام: ۲۶ نهاد مدافع حقوق بشر با انتشار بیانیه مشترکی صدور حکم اعدام برای پخشان عزیزی را به شدت محکوم کردند و آن را «نقض آشکار اصول و موازین حقوق بشری» دانستند. این بیانیه روز دوشنبه ۱۹ شهریور و با امضای نهادهایی از جمله سازمان حقوق بشر ایران، بنیاد عبدالرحمن برومند، عدالت برای ایران و کمپین بین‌المللی حقوق بشر در ایران منتشر شد.[۸]

جستارهای وابسته

[ویرایش]

منابع

[ویرایش]
  1. ↑ پرش به بالا به:۱٫۰ ۱٫۱ «نامه پخشان عزیزی از زندان: بارها در بازجویی به دار کشیده شدم». ایران‌وایر. ۳۱ تیر ۱۴۰۳.
  2.  «بازداشت پخشان عزیزی، روزنامه‌نگار زندانی، ادامه دارد»صدای آمریکا۲۰۲۳-۱۱-۰۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۷-۲۳.
  3. ↑ پرش به بالا به:۳٫۰ ۳٫۱ KHRN (۲۰۲۴-۰۷-۱۹). «KHRN: تهران؛ محرومیت پخشان عزیزی از حق تماس و ملاقات با خانواده»KHRN. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۷-۲۳.
  4.  «شبکه حقوق بشر کردستان: پخشان عزیزی، زندانی سیاسی در اوین، از حق تماس و ملاقات با خانواده محروم است»صدای آمریکا۲۰۲۴-۰۷-۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۷-۲۳.
  5.  «پخشان عزیزی زندانی سیاسی کُرد به اعدام محکوم شد»Hengaw (hengaw.net)۱۴۰۳-۰۵-۰۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۷-۲۳.
  6.  «محکومیت دومین زندانی سیاسی زن به اعدام؛ «پخشان عزیزی» پیشتر به «بغی» متهم شده بود»ir-voanews-com.cdn.ampproject.org. دریافت‌شده در ۲۰۲۴-۰۷-۲۳.
  7.  آژانس خبری فرات: اعتراض زنان به اعدام در ایران، نوشته‌شده در ۶ مرداد ۱۴۰۳؛ بازدید در ۷ مرداد ۱۴۰۳.
  8.  «۲۶ نهاد حقوق بشری خواستار لغو حکم اعدام پخشان عزیزی شدند». رادیوفردا. ۱۰ سپتامبر ۲۰۲۴.