برکناری شمخانی تکذیب شد و رقبای سیاسی تهدید شدند که «گفتنیهایی مهم» در راه است
منبع تصویر، Getty Images
علی شمخانی در ۱۳ سال گذشته دبیری شورای عالی امنیت ملی را در دست داشته است
در پی انتشار اخباری غیررسمی درباره برکناری علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی در برخی کانالهای تلگرامی، سایت نورنیوز که نزدیک به شورای عالی امنیت ملی توصیف میشود، این موضوع را تکذیب کرده و گفته در این باره تصمیمی گرفته نشده است.
خبرهای ضد و نقیض درباره برکناری شمخانی در حالی منتشر شده که در روزهای اخیر وزارت اطلاعات ایران در بیانیهای گفت علیرضا اکبری که در دوران وزارت شمخانی در وزارت دفاع، معاون بینالملل این وزارتخانه بوده، «ازمهم ترین عوامل نفوذی سرویس جاسوسی انگلیس» است.
در یک فایل صوتی که از آقای اکبری منتشر شد نیز او گفت از سوی بازجوها متهم شده که در ازای دادن یک شیشه عطر و یک پیراهن به آقای شمخانی، از او اطلاعات سری دریافت کرده است و این اطلاعات را در اختیار «بیگانگان» قرار داده است.
علیرضا اکبری که رسانههای ایران او را «ابر جاسوس» میخوانند، به اعدام محکوم شده است. او سابقه کار در نهادهای نظامی و امنیتی ایران را داشته و شهروند دوتابعیتی ایران و بریتانیاست.
اما به گفته نزدیکان آقای اکبری، او معتقد است که خود قربانی رقابت سیاسی درون جمهوری اسلامی میان جناحهای مختلف و مهرههای قدرتمند است.
پیشتر هم در جمهوری اسلامی مواردی دیده شده که برای برخورد، برکناری یا محدود کردن میزان نفوذ شماری از مقامات عالیرتبه، افرادی نزدیک یا منتسب به آنها با اتهاماتی سنگین دستگیر شدهاند.
اما وبسایت نورنیوز که از رسانههای نزدیک به علی شمخانی است، تلاش کرده تا جلوی هزینههای احتمالی دستگیری آقای اکبری را برای علی شمخانی بگیرد.
این وبسایت در یادداشتی ضمن تایید «دستاوردهای اطلاعاتی و امنیتی» در زمینه برخورد با جاسوسهایی که در«یکی از دستگاههای نظام و در ارتباط کاری با افراد مختلف» بوده، افزوده است که اما این مساله را نمیتوان «دلیلی برای مرتبط نمودن» اقدامات آنها با «آن دستگاه یا مسئولانش» دانست.
در این یادداشت، به نام علیرضا اکبری اشاره نشده، اما از نحوه مرتبط کردن او به شمخانی انتقاد شده است.
در این مطلب، «گروههای فشار» متهم شدهاند که برای تحقق اهداف سیاسی و «باندی» خود فعالیت میکنند.
در این مطلب همچنین رقبای سیاسی به شکل تلویحی تهدید شدهاند و آمده «گفتنیهای مهمی وجود دارد که در زمان مناسب به آن پرداخته خواهد شد».
در این نوشته همچنین از نهادهای امنیتی کشور خواسته شده، افراد «بیمسئولیتی» را که در رسانههای «فضاسازی» میکنند تا «دستاوردهای ارزنده» این نهادها را در کشف شبکههای جاسوسی به نفع خود مصادره کنند، شناسایی کنند.
چرا شمخانی؟
منبع تصویر، tasnim
اگرچه هنوز دلیل قطعی فشارها بر آقای شمخانی یا نزدیکانش، روشن نیست، اما در جریان اعتراضهای چهار ماه اخیر، گزارشهایی از نارضایتی آیتالله خامنهای از علی شمخانی منتشر شد.
در یکی از بولتنهای محرمانه خبرگزاری فارس که بعد از هک شدن این خبرگزاری منتشر شد، آمده بود که رهبر جمهوری اسلامی، از «تاخیر و کمتحرکی» شمخانی اظهار نارضایتی کرده است.
وبسایت نورنیوز در جریان اعتراضهای اخیر، هرازگاهی مطالبی در انتقاد از برخورد خشن با معترضان منتشر کرده است.
در این وبسایت در یکی از مقالههای تحلیلی، از نیروهای امنیتی خواسته شده تا بین «معترضین و جریان معاند» قائل شوند و با استناد به اظهارات شخص آیتالله خامنهای، به «جهاد تبیین» روی بیاورند. جهاد تبیین اصطلاحی است که رهبر ایران به عنوان قانع کردن معترضان به کار برد و خیلی زود به یکی از کلیدواژههای تکراری در تبلیغات حکومت تبدیل شد.
نورنیوز نیز در مطلبی نوشت: «راه برطرف کردن وسوسههای تبلیغاتی اثرگذار بر ذهن جوانان و نوجوانان، باتوم نیست. بلکه تبیین و روشنگری است.»
علی شمخانی کیست؟
منبع تصویر، Rokna
علی شمخانی (نفر دوم از راست) در هشت سال جنگ ایران و عراق، عضو سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بود
علی شمخانی از زمان تاسیس جمهوری اسلامی، از پایهگذاران سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و در دوران جنگ از فرماندهان ارشد آن بوده است.
از آقای شمخانی به عنوان یکی از رابطهای اصلی سپاه و مقامهای ارشد جمهوری اسلامی به ویژه اکبر هاشمی رفسنجانی، فرمانده وقت جنگ و حسن روحانی معاون او نام برده شده است.
او در ابتدای جنگ فرماندهی سپاه در استان خوزستان را در دست داشت. اما خیلی زود به عنوان قائم مقام فرمانده سپاه و کمی بعد، فرمانده نیروی زمینی سپاه انتخاب شد.
بعد از پایان جنگ، آقای شمخانی با حکم آیتالله خامنهای که به تازگی رهبر شده بود، برای همیشه سپاه را ترک کرد و به عنوان فرمانده نیروی دریایی، به ارتش جمهوری اسلامی ایران پیوست.
درجه نظامی آقای شمخانی، دریابان (معادل سرلشگر در نیروی دریایی) است که بالاترین درجه نظامی است که از سوی فرمانده کل قوا به نظامیان ایران اعطا می شود.
او در کابینه نخست محمد خاتمی در سال ۷۶ به سمت وزارت دفاع رسید. با این حال وقتی بعد از چهار سال، محمد خاتمی بار دیگر برای انتخابات ریاست جمهوری نامزد شد، آقای شمخانی در کنار تعداد قابلتوجهی از اصولگریان، به عنوان نامزد انتخابات او را به چالش کشید.
اما به رغم اینکار، وقتی آقای خاتمی در سال ۸۰ بار دیگر در انتخابات پیروز شد، بار دیگر شمخانی را به عنوان وزیر دفاع انتخاب کرد و او تا پایان دولت خاتمی در این سمت باقی ماند.
شمخانی در هشت سال ریاست جمهوری محمود احمدینژاد، مانند بسیاری دیگر از سیاستمداران نزدیک به اکبر هاشمی رفسنجانی به حاشیه رانده شد. اما بعد از پیروزی حسن روحانی در سال ۱۳۹۲، نام شمخانی بار دیگر در رسانهها مطرح شد؛ اینبار به عنوان دبیر شورای عالی امنیت ملی که با حکم آقای روحانی به آن دست یافت و جانشین سعید جلیلی شد.
منبع تصویر، Getty Images
علی شمخانی در این سالها بارها با مهمترین نمایندگان کشورهای دیگر - به ویژه کشورهای اروپایی - که به تهران سفر کردهاند ملاقات کرده است
او که بعد از حسن روحانی، علی لاریجانی و سعید جلیلی چهارمین دبیر شورای عالی امنیت ایران است، از آن زمان این سمت را در اختیار دارد.
این شورا تا پیش از ریاست جمهوری حسن روحانی، مامور مذاکرات اتمی ایران با قدرت های جهانی بود. اما حسن روحانی پس از آغاز دوره ریاست جمهوریاش، این ماموریت را به وزارت امور خارجه محول کرد.
با این حال، محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه وقت گفت که شورای عالی امنیت ملی همچون گذشته راهبرد اصلی مذاکرات را تعیین میکند.
مطابق قوانین ایران، ریاست شورای عالی امنیت ملی، بر عهده رئیس جمهور است.
آقای شمخانی پیش از انتصاب به عنوان دبیر شورای عالی امنیت ملی، مدتی رئیس کمیته دفاعی-امنیتی این شورا بود.
در سال ۱۴۰۰، نام خانواده بار دیگر شمخانی خبرساز شد. اینبار رسانههای ایران گزارش دادند که کشتی «کابل» متعلق به شرکت «آدمیرال» که در هند توقیف شده متعلق به شرکت «برادران شمخانی» است که در واقع فرزندان علی شمخانی هستند.
آقای شمخانی در واکنش به این گزارشها در توییتی، بدون اشاره مستقیم به خبر توقیف کشتی در هند و انتساب مالکیت آن به فرزندانش، نوشت که «فکر و دیدگانش را از دشمن اصلی به سمت ستون پنجم منحرف نمیکند».
علی شمخانی با اشاره به «زخم تحریم» و خطاب قرار دادن «وادادگی غربگراهای داخلی» نوشت: «برای التیام این زخم از جان و آبرو مایه میگذارد.»
او در انتهای این توییت نیز به شکل تلویحی منتقدانش را تهدید کرد و نوشت که «ناگفتهها بماند برای بعد».
