مداخل مخزن الادویه عقیلی خراسانی (بیستم) 1

ثافسیا. (معرب ، اِ) اذرباس . (بحر الجواهر). || ثافیسا. در منهاج ثافیستا نیز آمده است و آن صمغ سداب برّی است . (بحر الجواهر). || صمغ سداب کوهی . || یتبون . || و بزبان بربر آن را ادریاس نامند. بقول دیسقوریدس این نبات نامش از جزیره ٔ تافسیس مشتق است چه آنرا اول بار بدآنجا یافتند برگهایش مجموعاً شبیه نارثقس است بیخ شاخه های آن شبیه به رازیانه است گل آن زرد و تخم آن اندک مستطیل و شبیه نبات نارثقس است جز آنکه آن کوچکتر است ریشه ٔ آن در خارج سیاه و در داخل سپید است و پوست آن سطبر و گس است عصاره ٔ ریشه ٔ آن را هنگامی که باد میوزد نگیرند چون ترشح آن از غایت تندی زیان رساند به اعضای بدن و بثور و دمل آرد. ریشه ٔ آن چون بیش از یکسال ماند از آن پس نفع ندهد. ریشه ٔ آن را خرد کرده در مسکه پزند تا آن اندازه که خاصیت آن بمسکه منتقل شود سپس بیالایند و آن روغن را در مواقع حاجت بکار برند و آن برای تقویت عصب و درد مفاصل نافع باشد اگر ریشه ٔ ثافسیا را بسایند و با آردجو مخلوط کنند برای جراحات و درد سینه مفید است . جالینوس در کتاب میامر گوید که بدل آن ترتیزک در داءالثعلب . ثافسیا را بخطا با صمغ سداب بری یکی دانند. (مفردات ابن البیطار) . صمغ نباتی است سفیدرنگ شبیه به انزروت با طعم تند و تلخ و بسیار تندبو و نبات او شبیه به رازیانه و گلش سفید و تخمش مانند انجره و با اندک عرض و در اطراف شعبه های او مثل اکله ٔ شبت و بیخش غلیظ و بسیار تند و تلخ و منبت او کوههای سخت و درتنکابن و الموت «جرنذ» و به دیلمی «تُنبلی » گویند. و بیخ او را زخم کرده رطوبت او را بعد از انجماد میگیرند و بعضی مجموع آن نبات را فشرده عصاره میگیرند وآخرین متخلخل و سبز مایل به سیاهی می باشد در آخر سیم گرم و خشک و با رطوبت فضلیه و مقئی و مسهل بلغم غلیظ و جهت درد پهلو و بطلان اشتها و تحلیل ریاح و سدد و ضماد او جهت داءالثعلب و رویانیدن مو و درد زانو وامثال آن و با هم وزن او موم و کندر جهت اسقاط بواسیر و جهت قلع آثار سیاهی و بنفشی و کبودی جلد و با عسل جهت جرب متقرح و با گوگرد جهت انفجار ورم صلب نافعو زیادت از دو ساعت نباید گذاشت و قدر شربتش تا پنج قیراط و پوست بیخ او در افعال مثل صمغ او است و چون ریزه کرده در روغن زیتون بجوشانند جهت تقویت عصب و درد مفاصل و آشامیدن او جهت فالج بغایت مفید و قدر شربت از پوست بیخ او و جرم او تا نه قیراط و اکثار اومورث ورم حلق و معده و احتباس بول و عروض ضیق النفس و غشی و مصلحش شیر تازه و لعاب بزرقطونا و بدلش در داءالثعلب حرف بابلی و گویند بالخاصیه تخم سداب رفع مضرت او میکند و چون گیاه و ساق او را داخل اغذیه کنند بمرتبه ای احداث حرارت کند که در زمستان محتاج بپوشش نباشند و رنگ رخسار را سرخ کند و جهت اکثر امراض بارده ٔ رحم نافع و او غیر صمغ سداب برّی است چه سداب برّی را صفات غیر او است . (تحفه ٔ حکیم مؤمن ). || و آن را ثفسیا نیز گویند و یتبون هم خوانند و آن صمغ سداب کوهی است و گویند صمغ سداب برّی حرمل است ، و سداب کوهی برگ آن به حرمل ماند لیکن درازتر وپهن تر بود و بوی عظیم منتن دارد و تخم آن به شکل تخم سداب بود و طبیعت آن بغایت گرم بود محرق و مسخن قوی و مجفف و در وی رطوبتی فصلی بود و گویند گرمی وی در سیم بود و مسهل و منضج و منقی بود و جذبی بغایت کند از عمق بدن و موی برویاند و پوست و بیخ وی نیز بر داءالثعلب مالند بغایت نافع بود و استرخا و نقرس سردرا سودمند بود و حقنه کردن جهت عرق النساء نافع بود و بر نفث دم و فضول طلی کردن و مقدار شربت از وی در استسقاء نیم درم بود با ماءالعسل و مسهل و مقیی ٔ بودو اگر زیاده از این بود بول و طبع ببندد و ورم زبان آورد و قراقر و سوزش حلق و معده و سرخی روی و باشد که غشی و ضیق النفس پیدا کند علاج وی بقی کنند بعد از آن شیر و مسکه و جوآب بدهند و غرغره ٔ شیر تازه و روغن گل و از ادویه تخم سداب بغایت نافع بود و این از خواص است و جالینوس گوید بدل وی در داءالثعلب حرف است و وی مضر بود بمثانه و آلات بول و مصلح وی حب الاَّس و بلوط بود. (اختیارات بدیعی ). و رجوع به ثفسیا شود.

- ثفسیا. [ ث َ ] (معرب اِ) صمغ سداب است . و آنرا بصورت ثافیسا و ثافسیا نیز ضبط کرده اند. رجوع به ثافسیا شود.

/////////

ثافسیا

بفتح ثا و الف و کسر فا و سکون سین مهمله و فتح یاء مثناه تحتانیه و الف مشتق است از اسم جزیرۀ که اول در ان یافته و از انجا اخذ نموده اند و آن جزیره را ثافسیس نامند و بعضی الف را حذف می نمایند و لغت مغربی است و بیونانی مراس و ببربری اورباس کویند

ماهیت ان

صمغ نباتی است صلب سفید رنک شبیه بانزروت و تلخ و بسیار تند و کیاه آن شبیه برازیانه و کل آن سفید و تخم آن مانند انجره و اندک عریض و در اطراف شعبهای آن اکلیلی و چتری مانند اکلیل و چتر شبت و بیخ آن غلیظ و بسیار تند و منبت آن کوههای سخت و در تنکابن الموت چرن و بدیلمی تملی نامند و بیخ آن را خراشیده لبنی که از ان برمی آید بعد از انجماد می کیرند و این صلب حاد می باشد و بعضی بیخ آن را فشرده عصارۀ آن را می کیرند و این اندک نرم حاد می باشد و بعضی مجموع بیخ و برک و ساق آن را فشرده عصارۀ آن را می کیرند و در ظرف سفالی خشک می نمایند و این متخلخل و سبز مائل بسیاهی می باشد و ضعیف القوه و باید کسی که اخراج دمعۀ آن می نماید لباس پوستین بپوشد و صورت و بدن خود را محافظت نماید و یا بر بدن خود موم روغن بارد قابض بمالد و استنشاق روغن بنفشه نماید و آن روز کرم نباشد و هوا نوزد زیرا که چون بصورت رسد بسبب حدتی که دارد متورم و متنفظ می کرداند و کاه رعاف می آورد و بدان سبب می کشد کویند صمغ سداب بری است و غیر آن است جهت آنکه سداب بری را صفات غیر آن است

طبیعت آن

در سوم کرم و خشک و دمعۀ آن کرم تر تا چهارم و قوی ترین سایر اجزای آنست و با رطوبت فضلیه کفته اند که یبس آن کمتر از حرارت آن است

افعال و خواص ان

محلل و منضج و جاذب قوی از عمق بدن بظاهر جلد و مقئ و مسهل بلغم غلیظ و جهت استرخای مفاصل بارد و درد پهلو و بطلان اشتها و تحلیل ریاح و تفتیح سدد و داء الثعلب و اسقاط دانۀ بواسیر و قلع آثار و انضاج و انفجار دمل نافع و آشامیدن آن با ماء العسل تا پنج قیراط مسهل بلغم غلیظ و صفرا است و جهت درد پهلو و بطلان شهوت طعام و استسقا و طلای آن جهت رفع آثار جلد و کاف و بهق نافع ضماد آن جهت داء الثعلب و رویانیدن موی و درد پهلو و زانو و قدم و نقرس و مفاصل و امثال آن و با هموزن آن موم و کندر جهت کمنه الدم و اسقاط دانۀ بواسیر و قلع آثار سیاهی و بنفشی و کبودی جلد بشرط آنکه زیاده از دو ساعت نکذارند پس برداشته با آب دریا و یا ماء الرماد کرم کرده بشویند و با عسل جهت جرب متقرح و با کوکرد جهت انفجار ورم صلب نافع مقدار شربت از عصارۀ بیخ آن تا پنج قیراط و از لبن آن تا نیم مثقال مضر حلق و معده و مقرح مصلح آن کثیرا و پوست بیخ آن در افعال مانند صمغ آن است و چون ریزه کرده در روغن زیتون یا روغن کاو بجوشانند جهت تقویت عصب و درد مفاصل و آشامیدن آن با احسا و غیرها جهت مبرودین و مفلوجین بغایت نافع و در رویانیدن موی مانند آن دوائی نیست و تحقین بدان جهت عرق النساء و ضماد سائیده آن با آرد جو جهت لحم مقطوع و اوجاع صدر و بعد شش ماه قوت بیخ آن ضعیف می کردد و مقدار شربت از پوست بیخ و جرم آن تا نه قیراط بدل آن در انبات شعر حرف بابلی و مضر مثانه و آلات بول و مصلح آن حب الاس و بلوط و اکثار آن مورث ورم زبان و حلق و معده و ضیق النفس و غشی و احتباس بول و کرمی بسیار و شری تدبیر آن قئ کردن و شیر تازه و لعاب بزرقطونا و مسکۀ کاو و ماء الشعیر سرد کرده آشامیدن و غرغره بروغن کل و نشستن در آب سرد اکر تشنج بهم نرسیده باشد و کفته اند تخم سداب مصلح آن است بالخاصیه و کویند چون کیاه و ساق آن را داخل اغذیه کنند بمرتبۀ احداث حرارت کند که در زمستان محتاج بپوشش نباشند و رنک رخسار را سرخ کرداند و جهت اکثر امراض باردۀ رحم نافع است

مخزن الادویه عقیلی خراسانی

//////////

اذرباس‌

ثافسیا* است و تفسیا نیز خوانند و اهل مغرب درباس خوانند و گفته شود در باب ثا

______________________________

صاحب مخزن الادویه تحت عنوان ثافسیا می‌نویسد: مشتق است از اسم جزیره اثافسیس و بیونانی مراس و به بربری اورباس گویند

صاحب تحفه ثافسیا را صمغ نباتی می‌داند سفیدرنگ شبیه به انزروت و تلخ و بسیار تند و نبات وی را شبیه به رازیانه و گلش سفید گفته و می‌نویسد در کوههای سخت تنکابن و الموت روید و صمغ را با شکاف بیخ گیاه گیرند

* ثافسیا

ثفسیا نیز خوانند و نیتنون هم گویند و آن صمغ سداب کوهی است و بزبان هندی ملومیان گویند و گویند صمغ سداب بری حرمل است و گفته شود و سداب کوهی برگ آن به حرمل ماند لیکن درازتر و پهن‌تر بود و شاخ وی دراز بود و بویی عظیم منتن دارد و تخم وی بشکل تخم سداب بود و طبیعت وی بغایت گرم بود و محرق و مسخن قوی بود و مجفف و در وی رطوبت فضلی بود و گویند گرمی وی در سیم بود و مسهل و منضج و منقی بود و جذبی بغایت کند از عمق بدن و موی برویاند و پوست بیخ وی تر برداء الثعلب مالیدن بغایت نافع بود استرخا و نقرس و مفاصل سرد را بغایت سودمند بود و در حقنه عرق النسا را نافع بود و بر نفث دم و فضول طلا کردن و مقدار شربتی از وی در استسقا نیم درم بود با ماء العسل و مسهل و مقثی بود و اگر زیاده از این بود بول و طبع ببندد و ورم زبان و قراقر و سوزش حلق و معده و سرخی روی و ضیق النفس پیدا کند باید که علاج وی بقی کنند و بعد از آن شیر و مسکه و جوآب دهند و غرغره به شیر تازه و روغن گل و از ادویه تخم سداب بغایت نافع بود و این از خاصیت اوست و جالینوس گوید بدل وی در داء الثعلب حرف است و وی مضر بود بمثانه و آلات بول و مصلح وی حب الاس و بلوط بود

______________________________

صاحب مخزن الادویه می‌نویسد: ثافسیا مشتق از اسم جزیره‌ایست که اول در آن یافته‌اند و آن جزیره را ثافسیس نامند و لغت مغربی است و بیونانی مراس و به بربری اورباس نامند و آن صمغ نباتیست صلب و سفیدرنگ شبیه به انزروت و تلخ و بسیار تند و گیاه آن شبیه به رازیانه است ... و در تنکابن الموت چون و به دیلمی تملی نامند و بیخ آن را تراشند لبن آن صمغ مورد استعمال است‌

اختیارات بدیعی

///////////

تاپسیا (در منابع طب سنتی ثافسیا، ثفسیا) (نام علمی: Thapsia) نام یک سرده از تیره چتریان است.

ویکی

////////////

 Thapsia (plant)

From Wikipedia, the free encyclopedia

This article is about the genus of plants. For the genus of snails, see Thapsia.

Thapsia
Thapsia garganica
Scientific classification
Kingdom:	Plantae
(unranked):	Angiosperms
(unranked):	Eudicots
(unranked):	Asterids
Order:	Apiales
Family:	Apiaceae
Genus:	Thapsia L.

Thapsia, commonly known as the deadly carrots,^[1] is a small genus of poisonous plants in the family Apiaceae. Their center of diversity is around the westernMediterranean, extending into the Atlantic coasts of Portugal and Morocco. Some species are used in traditional medicine.^[2]

Contents

  [show] 

Description[edit]

Species of Thapsia are herbaceous perennials, growing 50 to 200 cm high. The inflorescences are large, regularly distributed umbels. The seeds have four wings, and are the main characteristic of the genus, which is distributed in the Mediterranean, on the Iberian peninsula, and North Africa.

The generic name Thapsia is derived from the Ancient Greek name θαψία (thapsía) for the members of the genus. The Greeks believe it to have originated from ancientThapsos in Sicily.^[3] It has a long history of being used in ancient traditional medicine. Algerians used it as a pain-reliever though they recognized that the plant was deadly to camels. The Greek colony of Cyrene exported a medicinal plant known as silphion, used as a purgative and emetic. Although its exact identity remains contentious today, some historians believe that the plant may have beenThapsia garganica.^[4]

Cancer research[edit]

The chemical compound thapsigargin has been isolated from Thapsia garganica. A synthetic prodrug of thapsigargin called "G-202" is in preliminary clinical trials for cancer treatment.^[5] The active constituent kills tumor cells by destroying their calcium balance. A biotech company called GenSpera, Inc. in San Antonio, TX is studying methods of delivering thapsigargin directly to cancer cells, avoiding damage to other cells in the body of the patient.^[6]

Species[edit]

About nine species of Thapsia are currently recognized. It is, however, a complex genus, and some authors may recognize different numbers of species.^[3][7]

·         Thapsia cinerea A.Pujadas

·         Thapsia decussata Lag.

·         Thapsia garganica L.

·         Thapsia gymnesica Rosselló & A.Pujadas

·         Thapsia platycarpa Pomel

·         Thapsia minor Hoffmans & Link

·         Thapsia nitida Lacaita

·         Thapsia villosa L.

·         Thapsia transtagana Brot.

Gallery[edit]

·        

Thapsia nitida

·        

Thapsia villosa

References[edit]

1.   Jump up^ M. Seoane (1831). Neuman & Baretti's Dictionary of the Spanish and English Languages. William Clowes.

2.   Jump up^ S. Iadjel; A. Zellagui & N. Gherraf (2011). "Reinvestigation of essential oil content of Thapsia garganica grown in the east of Algeria" (PDF). Revue des Sciences fondamentales et appliquées. 2: 30–34.

3.   ^ Jump up to:^a b S. Castroviejo; et al., eds. (2003). Flora Iberica. Volume X: Araliaceae-Umbelliferae (PDF). Real Jardín Botánico. pp. 401–410. ISBN 8400081501.

4.   Jump up^ M. Grieve. "Thapsia". Botanical.com. Retrieved August 26, 2012.

5.   Jump up^ "Thapsigargin prodrug G-202". NCI Cancer Dictionary.

6.   Jump up^ Kristen Philipkoski. "Scientists Transform Deadly Plant Into Cancer Killing Smart Bomb". Gizmodo.com.

7.   Jump up^ Pujadas-Salva, A. J.; Plaza-Arregui, L. (2003). "Studies on Thapsia (Apiaceae) from north-western Africa: A forgotten and a new species" (PDF). Botanical Journal of the Linnean Society. 143 (4): 433. doi:10.1111/j.1095-8339.2003.00233.x.

External links[edit]

Wikimedia Commons has media related to Thapsia.

Wikispecies has information related to: Thapsia

·         International Organization for Plant Information (IOPI). "Plant Name Search Results" (HTML). International Plant Names Index.

Categories: 

• Apiaceae genera
Medicinal plants
Poisonous Apiaceae

 &&&&&

ثجیر. [ ث َ ] (ع اِ) کنجاره . ثفل . || تکس خرما و انگور. هسته و استخوان انگور. (دهار). دانه ٔ انگور. (مهذب الاسماء). || در تحفه ٔ حکیم مؤمن آمده است : لای چیزهای افشرده است و قوتش متوسط است ما بین عصاره و جرم آن چیز و از مطلق ثجیر مراد لای آب انگور است و آن قابض و ضمادش با نمک جهت ورم حار و ورم صلب و ورم پستان و حقنه ٔ او جهت قرحه ٔ امعاء و اسهال مزمن و سیلان رطوبات رحم و آشامیدن برشته کرده ٔ او با دانه های انگور که در او یافت شود جهت قرحه ٔ امعاء و تقویت معده و اسهال بغایت نافع است .

//////////

ثجیر

بفتح ثا و کسر جیم و سکون یاء مثناه تحتانیه و راء مهمله

ماهیت ان

جرم چیزهای افشرده است و قوت آن متوسط ما بین آب لطیف و جرم کثیف آن چیزی است و از مطلق ثجیر مراد لای آب انکور است و لای هر چیز را نیز ثجیر کویند

طبیعت

ان قابض

افعال و خواص آن

ضماد آن با نمک جهت ورم حار و ورم پستان و حقنه بطبیخ آن جهت قرحۀ امعا و اسهال مزمن و منع سیلان رطوبات مزمنۀ رحمیه و همچنین جلوس در ان و دانۀ انکوری که در ثجیر مانده باشد قابض و نیکو است از برای معده چون بریان کرده مانند سویق سائیده بیاشامند جهت قرحۀ امعا و اسهال مزمن و تقویت معدۀ مسترخیه نافع و ضماد ثجیر عصفر سرشته با سرکه جهت تحلیل جمره و ورم کبد مفید

مخزن الادویه عقیلی خراسانی

//////////

کُنجاله (در متون طب سنتی ثجیر) بازماندهٔ جامدی است که پس از روغن‌کشی از دانه‌های روغنی به‌جا می‌ماند.

کنجاله، در قدیم کنجاره، کنجار و کُنجیده هم نامیده می‌شد.

بازماندهٔ هر چیزی چون انگور، کنجد، سویا، کرچک و امثال آن‌ها که کوفته یا فشرده و آب و یا روغن آن گرفته شده‌باشد کنجاله نامیده می‌شود. کلزا، تخم پنبه، گوآر، آفتاب‌گردان، هسته زیتون، و... از دیگر دانه‌هایی هستند که از آن‌ها کنجاله به‌دست می‌آید.

کنجاله‌ها از نظر پروتئین و مواد غذایی غنی هستند و برای خوراک‌دهی به ماکیان، ماهی‌ها و دیگر حیوانات ارزشمند هستند. کنجاله‌ها را معمولاً پیش از فروش به قطعات کوچک‌تر می‌شکنند یا آرد می‌کنند. کنجاله برخی دانه‌ها از جمله کرچک و درخت جلا برای خوردن سمی است و از آن‌ها تنها به عنوان کود بهره می‌گیرند.

کنجاله‌های روغنی به خاطر داشتن میزان پروتئین بالا، می‌تواند به عنوان مکمل غذایی در نظر گرفته‌شود. شماری از کنجاله‌های روغنی به ویژه انواع خوراکی آن، برای فرایندهای زیست‌شناختی به عنوان سوبسترا، پیشنهاد شده‌اند. از آنها در فرایند تخمیر برای تولید آنزیم‌ها، آنتی‌بیوتیک‌ها، قارچ‌ها، ویتامین‌ها و آنتی‌اکسیدان‌ها و سایر موارد استفاده شده‌است.[۱]

ماده جامد بازمانده از گندم و برنج، سبوس، از نیشکر، مَلاس و از چغندر، تفاله نامیده می‌شود.

در نپال از کنجاله گردوی ایرانی[۲] در آشپزی بهره می‌گیرند.

می توان در ترجمه از واژه "کنجاره" یا "کنجاله" به جای واژه biomass استفاده کرد.

جستارهای وابسته[ویرایش]

بوجاری

منابع[ویرایش]

          در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ کنجاله موجود است.

لغت‌نامهٔ دهخدا، سرواژهٔ کنجاره

پرش به بالا ↑ پیراوی ونک، زهرا و شرقی، عبدالعلی، کنجاله‌های روغنی و کاربردهای بیوتکنولوژی آن‌ها، علوم تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی و پژوهشکده علوم محیطی، دانشگاه شهید بهشتی، تهران.

ویکی

///////////

به عبری :

כוספא היא שם כולל לפתיתי מזון עשירים בחלבון לבעלי חיים הנוצרים מעיבוד תעשייתי של גרעינים ומיצוי השמן מהם. הכוספא משמשת להעשרת מזון בעלי החיים בחלבון מן הצומח.

הכוספא הנפוצה ביותר כיום היא מסויה, בנוסף קיימות כוספאות מהגרעינים הבאים (מן הנפוץ לנפוץ פחות): תירס, לפתית, חיטה, שעורה, חמניות ועוד.

הכוספא היא סחורה (commodity) הנסחרת בבורסת הנגזרות של שיקגו (CBOT) כלומר מחירה מושפע מהיצע וביקוש עולמיים, מזג אויר, מחירי אמצעי ייצור כגון נפט ומתנועות ספקולטיביות שונות.

/////////

به آلمانی پرس کوخن:

Presskuchen oder Ölkuchen ist das bei der Herstellung von Pflanzenöl nach dem Prinzip der Kaltpressungproduzierte Koppelprodukt. Bestandteile des Presskuchens sind die nach der Pressung der Ölsaaten und -früchteverbleibenden Feststoffe und der nicht ausgepresste Ölanteil. Bei der Olivenölherstellung wird der Presskuchen auch als Trester bezeichnet. Im Gegensatz zum Presskuchen wird das bei der Heißpressung oder Extraktion erzeugte Koppelprodukt Extraktionsschrot genannt.

Presskuchen ist ein mineralstoffreiches Produkt mit hohem Proteingehalt. Im Unterschied zu Extraktionsschrot hat Presskuchen zudem einen hohen Fettgehalt.

////////////

Press cake

From Wikipedia, the free encyclopedia

"Oil cake" redirects here. For cake made with oil instead of butter, see chiffon cake.

Apple pomace

Oil cakes

A press cake or oil cake is the solids remaining after pressing something to extractthe liquids. Their most common use is in animal feed.

Some foods whose processing creates press cakes are olives for olive oil(pomace), peanuts for peanut oil, coconut flesh for coconut cream and milk (sapal),grapes for wine (pomace), apples for cider (pomace), and soybeans for soy milk(used to make tofu) (this is called okara) or oil. Other common press cakes come from flax seed (linseed), cottonseed, and sunflower seeds. However, some specific kinds may be toxic, and are rather used as fertilizer, for example cottonseed contains a toxic pigment, gossypol, that must be removed before processing.^[1]

In Nepal the oil cake of the Persian walnut is used for culinary purposes, and it is also applied to the forehead to treat headaches.^[2] In some regions it is used as boiler fuel as a means of reducing energy costs, for which it is quite suitable.^[3]

References[edit]

1.   Jump up^ Encyclopædia Britannica—oil cake. (URL Accessed June 26, 2006).

2.   Jump up^ Manandhar, Narayan P (April 1, 2002). Plants and People of Nepal. Timber Press.ISBN 0-88192-527-6. Page 279.

3.   Jump up^ Clay, Jason W (January 1, 2004). World Agriculture and the Environment. Island Press. ISBN 1-55963-370-0. Page 268.

Authority control

·         NDL: 00560050

Categories: 

·         Nepalese cuisine

·         Fodder

/////////////

ثرید. [ ث َ ] (معرب ، اِ)معرب ترید. (بحر الجواهر). تریت . تلیت . (عامیانه ). ابورزین . اشکنه . نان شکسته در کاسه . یخنی . اُثردان . مثرود. ثریده . ثُردَه . و آن غالباً از گوشت باشد. || نوعی از طعام که پاره های نان را در شوربای گوشت تر کنند. (از بحر الجواهر و لطائف ) (غیاث اللغة) : رسول گفت چون بمدینه آمدم عمر را دیدم که در مسجد نشسته بود و طعام همی داد و عمر هر روزشتری بکشتی بآب و نمک بپختی و درویشان و غریبان را بدادی و کاسه های ثرید بر خوان نهادی و آن طعام بدادی پس بخانه شدی و طعام خوردی . (ترجمه ٔ طبری بلعمی ).

///////////

ثرید

نان خورد کرده است که در آب کوشت ریخته تناول نمایند و شامل است نیز نان خورد کرده و آنچه را که در دوغ و شیرینیها و غیر آن کنند و بخورند.

مخزن الادویه عقیلی خراسانی

&&&&&&&

ثعلب . [ ث َ ل َ ] (ع اِ) روباه ماده یا عام است . روبه . گته سک . و در اختیارات بدیعی آمده است : بپارسی روباه گویند چون به آب بپزند و بر مفاصل طلا کنند بغایت نافع بود خاصه همچنان زنده بپزند وزمانی نیک در آن آب نشینند اما بعد از تنقیه این عمل کنند و پیه وی درد مفاصل را سودمند بود و درد گوش ببرد چون در گوش چکانند و اگر به آن ادمان نمایند کری زایل کند و درد گوش ببرد و شش وی خشک کرده و سحق نموده بیاشامند نافع بود جهت ربو و سرفه و پیه وی چون در دهان گیرند درد دندان زایل کند و درد چشم را نافع بود و شریف گوید پیه وی چون با پوست تخم مرغ سوخته بیامیزند و بر داءالثعلب نهند نافع بود و مجرب است و زهره ٔ وی با کرفس و اشق بگدازند مساوی و سعوط کننددر بینی کسی که ابتداء جذام بود در هر روز یکبار بغایت نافع بود و چون آدمی دندان وی در دست گیرد ایمن باشد از بانک کردن سگ و پیه وی با زیت انفاق کهن بگدازند و بر نقرس و مفاصل طلا کنند نافع بود پوست وی بغایت گرم بود از همه پوستها مسخن تر بود و مرطوب مزاج را شاید پوشیدن و محرورمزاج را نشاید. و کسی را که سرما بروی غالب باشد شاید و هرچند که موی بر وی زیاده بود سخونت وی بیشتر بود و آن لباس زنان بلغمی مزاج و پیران باشد و در خواص ابن زهر آمده است که پیه وی چون طلا کنند بر تازیانه که چوبی در اندرون او بود در هر خانه که بنهند مجموع کیکها بر آن جمع شوند و این مؤلف گوید اگر بادام تلخ بکوبند و بر گوشت افشانند چون روباه بخورد بیهوش شود . و در تحفه ٔ حکیم مؤمن آمده است : به فارسی روباه گویند و آن حیوان معروفی است پوست او در گرمی قریب به سمور جهت مبرودین و مرطوبین و نطول طبیخ زنده ٔ او و مذبوح او در درد مفاصل سودمند و طبیخ زنده قویترخصوصاً که در روغن زیتون جوشانیده باشند جهت تعقد وصلابت مفاصل نافع و باعث سرعت راه رفتن اطفال و رفع اعیاء و آشامیدن یک مثقال از شش او که خشک کرده باشند با آب عسل جهت ربو و سرفه و طلاء آن با پوست سوخته ٔتخم مرغ جهت داءالثعلب مجرّب و پیه او جهت درد گوش وبا روغن زیتون و امثال آن جهت نقرس و دردهای بارد وسعوط زهره ٔ او باهم وزن آن آب کرفس در هر ده روز یکبار جهت ابتداء جذام و زیاده نشدن آن بغایت مؤثر و گوشت او جهت مبرودین و تحریک باه و صاحبان استسقا مفید و خاکستر پوست او جهت سوختگی آتش و بواسیر و قروح حاره و تدهین دست و پا به پیه او مانع مضرت سرما و نگاه داشتن دندان او را جهة منع فریاد کردن سگ مجرب دانسته اند و مالیدن پیه او بر چوبی و نصب کردن آن درموضعی از خانه سبب اجتماع کیک بر آن چوب - انتهی .

//////////

ثعلب

بفتح اول و سکون عین مهمله و فتح لام و سکون باء موحده بفارسی روباه و بهندی لونبری و لوکری نیز نامند

ماهیت ان

حیوانی است بری معروف و بهترین آن ثعلب سفید است

طبیعت ان

کرم و خشک است و پوست آن در کرمی قریب بسمور و با سهوکت بسیار

افعال و خواص آن

خوردن کوشت آن جهت مبرودین و مرطوبین و تحریک باه و صاحبان استسقا مفید و نطول طبیخ زنده آنکه دست و پای آن را بسته در آب جوشان اندازند و طبخ دهند تا مهرا کردد جهت درد مفاصل و بدستور نشستن در ان تعقد و صلابت مفاصل و وجع آن خصوصا که در ان روغن زیتون داخل کرده یا در ان جوشانیده باشند اما بعد از تنقیه مفید و همچنین تمریخ بدان جهت امراض مذکوره و سرعت راه رفتن اطفال و رفع اعیا و بخور آب مطبوخ آن جهت فالج و استرخا و تمدد و تشنج یبسی و امتلائی و آشامیدن یک مثقال از شش خشک کرده سائیدۀ آن با آب و عسل جهت ربو و سرفه و مالیدن مخلوط آن با پوست تخم محرق بر داء الثعلب باعث روئیدن موی آن و قطور پیه کداختۀ آن در زیت و یا روغن مناسبی دیکر در کوش جهت تسکین وجع آن و ادمان آن باعث رفع کری و تمریخ آن با روغن زیتون کهنه و امثال آن جهت اوجاع مفاصل و نقرس و دردهای بارد و تدهین دست و پا به پیه آن در سردی هوا در سفرها مانع تضرر آنها است و نکاهداشتن آن در دهان درد دندان و درد چشم را نافع و سعوط زهرۀ آن با اشق و آب کرفس هر سه مساوی در هزده روز یک مرتبه جهت ابتدای جذام و زیاده نشدن آن بغایت مؤثر و خاکستر پوست آن جهت سوختکی آتش و نواصیر و قروح حاره مفید و از خواص آنست که چون دندان آن را با خود دارند و یا در دست بکیرند جهت منع فریاد کردن سک مجرب دانسته اند و چون در برج کبوتر بیاویزند باقی نمی ماند در ان مکر یک کبوتر و چون پیه آن را بچوبی بمالند و بر کنج خانه بکذارند که در ان کیک باشد کیکها همه بران مجتمع کردند و پوشیدن پوستین آن باعث کرمی بدن مبرودین و مرطوبین بلغمی مزاج و پیران و کسی را که سرما برو غالب باشد مفید و هرچند موی آن زیاده باشد کرم تر و محرور المزاج را مضر و آبزن و بخور ثعلب و طبیخ آن در قرابادین ذکر یافت و چون ثعلب را زنده در زیت طبخ دهند در جمیع افعال اقوی است استعمال آن

مخزن الادویه عقیلی خراسانی

////////////

ثعلب‌

بپارسی روباه را گویند چون به آب بپزند و در آب آن نشینند و بر مفاصل طلا کنند نافع بود خاصه چون زنده همچنان بپزند و زمانی تیک در آب آن نشینند اما بعد از تنقیه این عمل کنند و پیه وی درد مفاصل را نافع بود و چون در گوش چکانند درد گوش را سود دهد و اگر ادمان کنند کری زایل کند و شش وی چون خشک کنند و بسایند و بیاشامند ربو و سرفه را نافع بود و پیه وی چون بر دندان نهند که درد کند نافع بود و شریف گوید پیه وی چون با پوست تخم‌مرغ سوخته بیامیزند داء الثعلب را نافع بود و مجرب است و زهره وی چون به آب کرفس و اشق بگذارند متساوی و سعوط کنند در بینی کسی که او را ابتدای جذام بود در هر ده روز یکبار بغایت نافع بود و چون آدمی دندان وی در دست گیرد ایمن باشد از بانگ کردن سگ و پیه وی چون با زیت کهن بگذارند و بر نقرس طلا کنند و بمالند نافع بود و پوست وی بغایت گرم بود مرطوب‌مزاج را شاید پوشیدن محرور را نشاید و هرچند موی در وی بیشتر بود سخونت در وی بیشتر بود و آن لباس زنان و بلغمی‌مزاجان و پیران باشد و در خواص ابن زهر آورده است که پیه وی چون طلا کنند بر تازیانه یا چوبی مجموع کیکان بر آن جمع شوند در خانه‌ای که آن را بنهند و ابن مولف گوید اگر بادام تلخ بکوبند و بر گوشت پراکنند و روباه بخورد بیهوش شود

______________________________

انگلیسی:‌FOX فرانسه‌RENARD: لاتین‌CANIS VULPES:

اختیارات بدیعی

///////////

روباه (در متون طب سنتی ثعلب) جانوری از تیرۀ سگسانان است. روباه تقریباً در همه جای دنیا زندگی می‌کند. روباه در نواحی قطبی در جلگه‌های بی‌درخت شمال و دور نیز به سر می‌برد. در سراسر دنیا روباه‌ها به رنگ‌های مختلف دیده می‌شوند. در بیابان‌های آفریقا و در خاورمیانه در کویرها و در دشت‌های خشک نیز روباه زندگی می‌کند. روباه‌های سرخ در اروپا، آفریقا، ودر آسیا و آمریکای شمالی به سر می‌برند. البته همۀ روباهان سرخ، واقعاً سرخ‌رنگ نیستند.

ویکی

/////////////

به عربی ثعلب:

الثعلب هو أي فصيلة من فصائل الكلبيّات القارتة (أكلة للحوم والنبات) الصغيرة الحجم، والبالغ عددها 27 نوعاً.يقصد العامّة من كلمة ثعلب في العادة الثعلب الأحمر، بما أنه أكثر الأنواع شيوعاً في النصف الغربيّ من العالم، بالرغم من أن فصائل الثعالب المختلفة تتواجد في كل القارّات تقريباً، وهذا ما أدّى إلى ظهورها في العديد من الثقافات والتراث الشعبي للعديد من الأمم والقبائل.يطلق على الثعلب الذكر في العربيّة اسم ثعلب والأنثى ثعلبة، والصغار ضغابيس أو جراء. ويسمى شعر الثعلب بالفرو.

//////////

به ترکی آذری:

تۆلکولر (وۇلپس) - جاناوارکی‌میلر دستهسیندان بیر ممه‌لیلر نؤعو.

تۆلکولر جاناوارکی‌میلر دسته‌سینه داخیل اولان ممه‌لیلر نؤعون‌دن‌دیر. تخمیناً ۱۰ تۆلکو نؤعو مؤوجوددور. جاناوارلاردان فرق‌لی اولاراق، تۆلکولرین اوزونسوو سیفتی، بؤیوک سیوری قولاقلاری، وئرتیکال اووال شکیل‌لی گؤز ببکلری وار. آذربایجانین بوتون اراضیلرین‌ده مؤوجوددور. عادی، یا دا کوره‌ن تۆلکوسو داها گئنیش یاییلیب، بدنینین اوزون‌لوغو ۹۰ سم، قویروغو ایسه ۶۰ سم چاتیر. بئلینین رنگی کوره‌ن، قارنی آغ، هردن قارا اولور. ۱۴-۱۵ یاریمنؤو مؤوجوددور، اونلارین چوخ‌لوغو آرئالین بؤیوک اولماسییلا باغلی‌دیر. یالنیز مئشه‌لرده و داغلاردا یوخ، او جمله‌دن آچیق یئرلرده یاشاییر و بالالاییرلار.

- Tülkülər (Vulpes) - Canavarkimilər dəstəsindən bir məməli növü.

Tülkülər canavarkimilər dəstəsinə daxil olan məməlilər növündəndir. Təxminən 10 tülkü növü mövcuddur. Canavarlardan fərqli olaraq, tülkülərin uzunsov sifəti, böyük sivri qulaqları, vertikal oval şəkilli göz bəbəkləri var. Azərbaycanın bütün ərazilərində mövcuddur. Adi, ya da kürən tülküsü daha geniş yayılıb, bədəninin uzunluğu 90 sm, quyruğu isə 60 sm çatır. Belinin rəngi kürən, qarnı ağ, hərdən qara olur. 14-15 yarımnöv mövcuddur, onların çoxluğu arealın böyük olmasıyla bağlıdır. Yalnız meşələrdə və dağlarda yox, o cümlədən açıq yerlərdə yaşayır və balalayırlar.

////////

به عبری شوعال:

שוּעל (שם מדעי: Vulpini) הוא שבט המכיל מספר סוגים של יונקים טורפים במשפחת הכלביים. השועלים מאופיינים בחוטמם הארוך והצר, בזנבם הפרוותי ובמבנה גופם הקטן-בינוני יחסית לאחרים במשפחת הכלביים. ישנם כ-37 מיני שועלים, מתוכם 12 בסוג שועל המכיל את השועלים האמיתיים (true foxes). מין השועל הנפוץ ביותר הוא השועל המצוי (Vulpes vulpes), ומינים שונים מצויים ברוב היבשות. לשועל מקום בתרבות ובפולקלור של ציוויליזציות רבות לאורך ההיסטוריה, וגם בתרבות הפופולרית של ימינו.

////////////

به کشمیری: رامہٕ ہوٗن چھُ آکھ جانور.

///////////

به پنجابی لومر: لومڑ کتے دے ٹبر دا اک ماس کھانا اے۔ انگریزی شبد فوکس تے پنجابی شبد پوچھل دا مدھ اک ای اے۔

/////////////

به ترکی استانبولی:

Tilki, Canidae (köpekgiller) ailesi içindeki yedi cinste sınıflanmış ve yaklaşık 24 tür canlının ortak adıdır. Buna karşılık, Batı dünyasında "tilki" denilmekle en çok ifade edilen canlı türü Vulpes vulpes, yani kızıl tilkidir. Hepçilcanlılar olan tilkilerin hemen her kıtada bulunuyor olmaları, çoğu halkların popüler kültüründe ve folklorunda da yer almalarına yol açmıştır. Hızlı bir ısırık ile çoğunlukla kemiricilerden oluşan kurbanlarını öldürürler. Birçok ayrı küçük hayvanlar, bitkisel gıda ve leş ile beslenirler. Yuvalarını yerde kuran kuşlar, tavuksular, tavşanlar, böcekler, balıklar ile de beslenebilirler. Çok nadir olarak geyik ya da domuz yavrularını avlarlar ve çok zor zamanlarda amfibyum ve sürüngen türleri de yiyebilirler. Tilkilerin kümeslere girip tavuk çalmaları da meşhurdur. Bazı tilkiler karayollarını takip eder ve otomobillerin ezdiği hayvanların leşleri ile beslenirler.

////////////

Fox

From Wikipedia, the free encyclopedia

This article is about the animal. For the American broadcast television network, see Fox Broadcasting Company. For other uses, see Fox (disambiguation).

"Foxes" and "Vixen" redirect here. For other uses, see Foxes (disambiguation) and Vixen (disambiguation).

Fox
Red fox (Vulpes vulpes) lying in snow
Scientific classification
Kingdom:	Animalia
Phylum:	Chordata
Class:	Mammalia
Order:	Carnivora
Family:	Canidae
Genera
·         Vulpes ·         Cerdocyon ·         †Dusicyon ·         Lycalopex ·         Otocyon ·         Urocyon

Foxes are small-to-medium-sized, omnivorous mammals belonging to several genera of the family Canidae. Foxes are slightly smaller than a medium-size domestic dog, with a flattened skull, upright triangular ears, a pointed, slightly upturned snout, and a long bushy tail (or brush).

Twelve species belong to the monophyletic group of Vulpes genus of "true foxes". Approximately another 25 current or extinct species are always or sometimes called foxes; these foxes are either part of the paraphyleticgroup of the South American foxes, or of the outlying group, which consists of bat-eared fox, gray fox, and island fox.^[1] Foxes are found on every continent except Antarctica. By far the most common and widespread species of fox is the red fox (Vulpes vulpes) with about 47 recognized subspecies.^[2] The global distribution of foxes, together with their widespread reputation for cunning, has contributed to their prominence in popular culture and folklore in many societies around the world. The hunting of foxes with packs of hounds, long an established pursuit in Europe, especially in the British Isles, was exported by European settlers to various parts of the New World.

Contents

  [show] 

Etymology[edit]

The word fox comes from Old English, which derived from Proto-Germanic *fuhsaz.^{[nb 1]} This in turn derives from Proto-Indo-European*puḱ-, meaning ’thick-haired; tail’.^{[nb 2]} Male foxes are known as dogs, tods or reynards, females as vixens, and young as cubs, pups, or kits, though the latter name is not to be confused with a distinct species calledkit foxes. A group of foxes is referred to as a skulk, leash, or earth.^[3][4]

&&&&&&&

ثفل . [ ث ُ ] (ع اِ) (شاید معرب از تفاله ٔ فارسی ) تفاله . کنجاره . || لفاظة. || دردی . ته نشین آب و دواء و جز آن . ثافل . تیرگی شیر و روغن . درشت پس افتاده ٔ از چیزی فشرده . ثجیر. جرم :

گر هوا و نار را سفلی کند

تیرگی و دردی و ُثفلی کند.

مولوی .

|| دانه . || سفره ٔ زیر دستاس . || ثفل روغن . کداده . تِلزَه . || سرگین . ثفل غذاء. آنچه دفع شود از معده : هرچند طعام خوشتر ثفل وی گنداتر.(کیمیای سعادت ).

//////////

ثُفل

اسم جرم چیزهاست که آب آن را فشرده باشند از ثجیر غلیظ تر و در افعال مشابه آن

مخزن الادویه عقیلی خراسانی

//////////

 dregs

dreɡz/

noun

plural noun: dregs

1.    the remnants of a liquid left in a container, together with any sediment or grounds.

"coffee dregs"

synonyms:

sediment, deposit, residue, accumulation, sludge, lees, grounds, remains; technicalresiduum "the dregs from a bottle of wine"

o    the most worthless part or parts of something.

"the dregs of society"

synonyms:

scum, refuse, riffraff, outcasts, deadbeats; More

Origin

Middle English: probably of Scandinavian origin and related to Swedish drägg (plural).

&&&&&&

ثلج . [ ث َ ] (ع اِ) برف . و آن در سیم سرد و در دوم خشک و مسکّن درد دندان حارّ و اخراج کننده ٔ زلوی در حلق مانده و جهت کرم معده و تقویت هضم معده حاره و تبهای حاره و جرب و حکه و ضماد او بر پیشانی جهت قطع رعاف و آشامیدن او باعث اجتماع حرارت در معده و مخدر و معطّش و مورث سعال و مضر احشاء ضعیف مبرودین و صاحب اورام باطنی است و آب پرورده با او بهتر است و مصحلش قرنفل و عسل و از خواص او است که چون نمک با برف آمیخته بر شیشه پرآب بدستوری بگیرند که شیشه در آن پنهان شود در یک ساعت آب شیشه یخ گردد. (تحفه ٔ حکیم مؤمن ). ج ، ثلوج . || ماء ثلج ؛ آب خنک . || بلاد ثلج ؛ یکی از هفت کشور و کشور هفتم است و منسوب است به ماه . || برف باریدن . || تر نهادن چیزی را یعنی خیساندن آن . تر کردن . || شادمان گشتن . || خنک دل شدن . گشاده دل گردانیدن .

- برف . [ ب َ ] (اِ) یکی از ریزشهای آسمانی و نیز نام پوششی که از آن بر زمین تشکیل می گرددو اگرچه در عرف این کلمه هم به آنچه می بارد و هم برآنچه بر زمین نشسته است اطلاق می گردد اما ساختمان برف در این دو حالت متفاوت است . برفی که می بارد مرکب از یخ متبلور یا نیمه متبلور است ولی این بلورها پس ازنشستن بر زمین ساختمان ظریف خود را از دست می دهند وبه شکل دانه های نسبتاً مدوری درمی آیند و بدین جهت برف نشسته معمولاً عبارت از توده ای از دانه های ریز یخ می باشد. بلورهای برف در واقع بلورهای یخ می باشند که در دمائی پائین تر از نقطه ٔ انجماد آب بسبب تراکم بخار آب بر ذرات ریز موجود در جوّ تشکیل می گردند. این تراکم بصورت انجماد مستقیم بخار آب است یعنی بخار آب بی آنکه مایع شود منجمد می گردد، نیز اینچنین است مه های یخ که در اقلیمهای شمالگانی دیده می شود و نیز ابرهای نوع سیروس در ارتفاعات زیاد مرکب از این بلورها هستند. اندازه های آنها 1/4 میلیمتر میباشد و صورت شش پهلو دارند که بطور کلی مشخِّص بلورهای یخ می باشند. وقتی که این ذرات خرد در هوای مرطوب معلق بمانند در نتیجه ٔ تراکمهای متوالی بخار آب بر آن ها بلورهای برف تشکیل می گردد. بلورهای برف معمولاً مانند شیشه شفافند و قطر آنها از حدود 12 تا 1/2 میلیمتر تغییر میکند، با وجود کوچکی ابعاد اگر در هوای سرد بر پارچه ٔ سیاهی قرار گیرند شکل و ساختمان آنها را می توان با چشم غیرمسلح مشاهده کرد. بلورهای برف زیباترین بلورهای قابل مشاهده در طبیعت هستند و از حیث تنوع در شکل بیشمار ولی جملگی شش پهلو هستند. (دایرة المعارف فارسی ).

آب منجمد که بصورت بلورهایی بشکل منشور مسدس القاعده متبلور می گردد و در فصل سرما از ابرها بر زمین می بارد و رنگ آن سفید است . یخ ریزه که زمستان از هوا بارد. یخ و آن به زمین سردسیر از ابر می بارد. (شرفنامه ٔ منیری ). جمد. فرق میان برف و یخ آنست که برف چون عبیر سفید و مثل غبار می بارد ویخ چون موم گداخته قطره قطره می چکد و انجماد می پذیردو مثل سنگ سپید می گردد. (غیاث ) (آنندراج ) (منتهی الارب ). جلید. ثلج . هلهل . خشف و خشیف . (از منتهی الارب ).بخاری که از زمین متصاعد شده و بشکل ابر در هوا متراکم گشته و در زمستان در هوا بسته میشود و شبیه ریزه های پنبه بر زمین فرودمی آید. (قاموس کتاب مقدس ). برف با لفظ باریدن و ریختن و گداختن و ماندن و دمیدن مستعمل است . (آنندراج )

/////////

ثلج

بفتح ثا و سکون لام و جیم بفارسی برف نامند

طبیعت ان

در سوم سرد و در دوم خشک

افعال و خواص آن

مخدر و معطش و مسکن درد دندان حار و اخراج کنندۀ زلوی که در حلق مانده و کرم معده و جهت تقویت هضم معدۀ حار و تپهای حاره و جرب و حکه و ضماد آن بر پیشانی جهت قطع رعاف و آشامیدن آن باعث اجتماع حرارت در معده و تقویت آن و مورث سعال و مضر احشای ضعیف و مبرودین و مرطوبین و صاحبان اورام باطنی و مصلح آن قرنفل و عسل و آب پرورده بآن بهتر از جرم آن است و چون قدری نمک و شوره بآن ممزوج نموده در ظرف نازکی از سفالی و یا نقرۀ و یا مس قلعی دار و یا جست شیر که از قند یا نبات شیرین کرده و قدری کلاب داخل کرده و یا شربت و یا افشره و یا آب هر میوۀ که خواهند کنند و کلاب و یا بیدمشک و یا عرق بهار و یا عرق کیوره هرچه مرغوب باشد قدری انداخته در ظرف پر نموده و سر آن را بسرپوشی بپوشند و اطراف آن را بخمیر سختی محکم بندند که آب مطلق در ان نفوذ نکند پس آن ظرف را در ان پنهان نمایند به نحوی که ثلج ممزوج بنمک و شوره از هر طرفی مقدار نیم شبر و یا زیاده باشد و سه چهار ساعت کامل در ان نکاه دارند در جایی که هوا بآن نرسد تا منجمد کردد پس برآورده سر ظرف را کشوده از ان برآورده تناول نمایند

مخزن الادویه عقیلی خراسانی

///////////

جلید

ثلج است و بپارسی برف گویند سرد است در طبع و خشک است به عرض و مزاج اصلی وی تر است و خشکی وی عارضی است آب وی درد دندان که از گرمی بود را نافع بود و هضم را قوت دهد اما اعصاب و معده را زیان دارد و پیران را بد بود و سرفه آورد خاصه کسی را که خلط سرد در معده بود و تشنگی آورد و خوردن برف و آب وی علق که در حلق چسبیده باشد را نافع بود و آبی که از وی حاصل شود بد بود بسبب آنکه هرچه لطیف وی است در بستن به تحلیل رفته است و در جمد گفته شود.

اختیارات بدیعی

//////////

یخ (در متون طب سنتی جلید و ثلج و در اردو برف) عبارت است از حالت جامد آب که چگالی ان ۰/۹ گرم در سانتیمتر مکعب است و به همین جهت در مقایسه با شکل ابگون ان (با چگالی ۱ گرم در سانتیمتر مکعب) سبک تر بوده و حالت شناور پیدا می‌کند. نقطه انتقال میان آب جامد و مایع در فشار، یک اتمسفر صفر درجه سانتیگراد و همچنین با صفر درجه سلسیوس تعریف می‌شود. یخ فرم جامد آب است. تقریباً حدود یک درصد سطح زمین به وسیلهٔ یخسارهای وسیعی مانند نواحی قطب جنوب و گروئنلند پوشیده شده که ضخامت انها در بعضی از ۲۰۰۰ متر تجاوز می‌کند. یخ همچنین به شکل بلورهای کوچکی مانند ذرات برف و تگرگ و شبنم یخ زده دیده می‌شود. یخ با افزایش فشار دمای انجماد کاهش می‌یابد. در یخ مولکول‌های آب با پیوندهای هیدروژنی به همدیگر پیوسته‌اند.

ویکی

///////////////

به عربی جلید:

الجليد هو الحالة الصلبة المتبلورة غير الفلزية لمادة قد تكون سائلة أو غازية في درجة حرارة الغرفة، ومن الأمثلة عليها الجليد المائي أو جليد الأمونيا. وفي اللغة الإنكليزية كلمة جليد تعني غالباً جليداً مائياً. يتكون الجليد في أي مكان في حال اجتمع وجود ماء وجو بارد، فيتحول الماء ببساطة إلى جليد. ويُمكن أن تتكون أحيانا جبال أو أنهار جليدية أو مجرد أرض متجمدة، وكثيراً ما تتجمد البحيرات (أو بالأحرى أسطح البحيرات، فبالرغم من أن طبقة سميكة من سطح البحيرة تتجمد أحياناً إلى أنه لا يُمكن أن تتجمد بحيرة بالكامل). تقريباً ثلاثة أرباع الماء العذب في العالم مُخزّن على شكل جليد، موزع بين قارة أنتركتيكا وجزيرة غرينلاند والقطب الشمالي وقمم الجبال الشاهقة وفي أماكن أخرى حول العالم[1].

المحيط المتجمد الشمالي يشغل 7% من مساحة المحيطات على الأرض. وله أهمية ضخمة مناخياً لأنه يعكس معظم الأشعة الشمسية الساقطة عليه. لكن الدلائل المُشاهدة في القطب الشمالي حالياً تدل على أنه يَرقّ ويضمحل بسبب ظاهرة الاحتباس الحراري. ونماذج المحاكاة الحاسوبية تدل على أن الجليد في هذا المحيط سوف يختفي تماماً خلال فصل الصيف (لكنه سوف يعود في الشتاء) بحلول الثمانينيات من هذا القرن[2].

///////////

به آذری بوز:

Buz — bərk aqreqat halında olan su, mineral. Bəzən buz dedikdə bərk aqreqat halında olan maddələr də nəzərdə tutulur. Məsələn, quru buz, ammiak buzu və ya metan buzu.

- بۇز — سۇیون دوْنموش حالینا وئریلن آد. بۇزون سیخلیغی سویون سیخلیغیندان آز اوْلدوغو اۆچون سو اۆستونده اۆزه بیلیر.

//////////

به عبری کراخ:

קרח הוא צורת המוצק של מים. הקרח הוא בעל מבנה גבישי.

בלחץ של אטמוספירה אחת, המעבר בין קרח לבין המצב הנוזלי של מים מתרחש בטמפרטורה של 0 מעלות צלזיוס.

////////////

به سواحلی برافو:

Barafu ni maji yaliyoganda. Maji huganda yakishikwa na baridi na kufikia 0 °C.

Barafu inaeleweka ni maji ya mgando. Hata kiowevu kingine kinaweza kushika baridi na kuganda kuwa barafu, ila kama maziwa yanaganda tunayaita "barafu ya maziwa".

/////////

به سندی برف:

پاڻي جي ڄميل صورت کي برف چئبو آهي. برف عام طور تي شفاف هوندي آهي يعني ان مان روشني آساني سان گذري ويندي آهي. جڏهن برف ڄمندي آهي ته ان جي ذرن ۾ هوا قيد ٿي ويندي آهي، جنهن جي ڪري برف اسان کي اڇي نظر ايندي آهي.

//////////////

به ترکی استانبولی:

برف

پانی کی منجمد شکل کو برف کہا جاتا ہے۔ برف کی قلمیں حقیقت میں شفاف ہوتی ہیں، یعنی روشنی ان کے درمیان سے آسانی سے گزر جاتی ہے۔ حب برف جمتی ہے تو اس کے ذرات کے درمیان ہوا قید ہو جاتی ہے۔ یہی وجہ ہے کہ برف ہمیں سفید نظر آتی ہے۔

/////////////

Ice

From Wikipedia, the free encyclopedia

This article is about water ice. For the broader concept of "ices" as used in the planetary sciences, see Volatiles. For other uses, see Ice (disambiguation).

Frozen water in the form of an ordinary household ice cube. The white zone in the center is the result of tiny air bubbles.

Snowflakes by Wilson Bentley, 1902. Snow is ice that grows from water vapor in Earth's atmosphere, which is why it usually displays crystal shapes.

Ice is water frozen into a solid state. Depending on the presence of impurities such as particles of soil or bubbles of air, it can appear transparent or a more or lessopaque bluish-white color.

In the Solar System, ice is abundant and occurs naturally from as close to the Sun as Mercury to as far as away the Oort cloud objects. Beyond the Solar System, it occurs as interstellar ice. It is abundant on Earth's surface – particularly in the polar regions and above the snow line^[1] – and, as a common form of precipitation anddeposition, plays a key role in Earth's water cycle and climate. It falls as snowflakes and hail or occurs as frost, icicles or ice spikes.

Ice molecules can exhibit up to sixteen different phases (packing geometries) that depend on temperature and pressure. When water is cooled rapidly (quenching), up to three different types of amorphous ice can form depending on the history of its pressure and temperature. When cooled slowly correlated proton tunneling occurs below 20 K giving rise to macroscopic quantum phenomena. Virtually all the ice on Earth's surface and in its atmosphere is of a hexagonal crystalline structuredenoted as ice Ih (spoken as "ice one h") with minute traces of cubic ice denoted asice Ic. The most common phase transition to ice Ih occurs when liquid water is cooled below 0°C (273.15K, 32°F) at standard atmospheric pressure. It may also be deposited directly by water vapor, as happens in the formation of frost. The transition from ice to water is melting and from ice directly to water vapor issublimation.

Ice is used in a variety of ways, including cooling, winter sports and ice sculpture.

&&&&&&

ثلج صینی

معرب از ثلج چینی است

ماهیت ان

رطوبتی است منجمد مانند برف شبیه بنمک دریائی که از هند آورند و ابن بیطار کفته که زهر حجر اسیوس* است و در اسیوس ذکر یافت

طبیعت ان

سرد و خشک

افعال و خواص آن

جهت جلای بیاض عین و ظلمت بصر و ضماد آن بر بدن جهت تپ دق نافع و این اسم را بر بارود نیز استعمال می کنند

مخزن الادویه عقیلی خراسانی

* حجر اسیوس . [ ح َ ج َ رِ اَ س ِ ] (ترکیب اضافی ، اِ مرکب ) سنگ شوره . چه اسیوس بیونانی شوره را گویند و آنرا نمک چینی خوانند. (آنندراج ). رجوع به حجر آسیوس شود.

- حجر آسیوس . [ ح َ ج َ رِ س ِ ] (ع اِ) سنگ شوره . نمک چینی . بارود باروت . ثلج الصین . حسین خلف گوید، یعنی سنگ شوره چه آسیوس بیونانی شوره را گویند، و آنرا نمک چینی خوانند. (برهان قاطع). و ابن البیطار در مفردات آورده است : هوالبارود وقد ذکرته فی الباء و اهل مصر یعرفونه بثلج الصین .

- - ملح الصین ؛ ثلج الصین . زهره ٔ اسیوس** . (یادداشت به خط مرحوم دهخدا). و رجوع به اسیوس شود.

** اسیوس . [ اَس ْ] (اِ) بیونانی نمک چینی را گویند که شوره باشد و باروت را از آن سازند و درهندوستان بدان آب سرد کنند. و بعضی گویند سنگی باشدبغایت سست و بزردی مایل و چون نزدیک زبان آورند زبان را بگزد و اگر آنرا با آرد باقلا بر نقرس ضماد کنندنافع باشد. (برهان قاطع). حکیم مؤمن آرد: آسیوس به الف ممدوده بلغت یونانی اسم نمک چینی است و آن نمکی است که بر روی سنگ سفید سبک و نوعی بر روی سنگ مایل بزردی از نم دریا بهم میرسد و آنرا آسیوس و نمک را زهره ٔ اسیوس نامند و شبیه است به نوشادر و قوی تر از سنگ او است و بهترین سنگ ، سریعالتفتیت است که رگهای زرد قلیل غایر داشته باشد. در سیم گرم و خشک و بالذع و معفن و جهت قروح کهنه ٔ یابسه ٔ عسرالاندمال و بردن گوشت زیادة و با عسل منقی زخمها و با موم روغن مانع انتشار قروح خبیثة و با آرد باقلی جهت نقرس و طلاء اوبا سرکه جهت سپرز و گرده ، با صمغالبطم و زفت جهت تحلیل خنازیر و مغسول هر دو بدستور تغسیل اقلیمیا، ملطف و جالی بصر و جهت بردن بیاض و رفع آثار نافع و بالخاصیة زهره ٔ اسیوس قاطع خون لهاة است و خوردن او با عسل جهت قرحه ٔ شش نافع و مورث سحج و مصلحش صمغ عربی و قدر شربتش از یک دانگ تا نیم درهم است . (تحفه ٔ حکیم مؤمن ). در نسخه ٔ خطی اختیارات بدیعی آمده : اسیوش ،گویند نمک صینی است و آن سنگی است سبک که زود ریزان شود و از نمک دریا بروی می بندد و آنرا زهرة اسیوس خوانند و جالینوس گوید سنگی است سست و مانند سنگهای دیگر صلب نیست و سفیدرنگ بود و نوعی بزردی زند و چون نزدیک زبان برند، زبان را بگزد. منفعت وی آن است که چون به آرد باقلی بر نقرس ضماد کنند، نافع بود و جهت ورم سپرز با کلس و سرکه طلا کنند بغایت مفید بود و جهت ریش شش با عسل لعق کنند، سودمند بود و قوه ٔ زهر وی از حجر زیادت بود و نیکوترین چیزی بود از وی . چشم را قوت دهد و جلاء بخشد و سفیدی که در چشم بود بکلی زایل کند، چون در چشم کشند. حجر آسیوس . نمک چینی . (انجمن آرا). ثلج الصین . بارود در شرح ثلج چینی (که بارود باشد)، در کتب مفردات می آید و آن زهره ٔ اسیوس است .

%%%%%%%%

سنگی است که نمک بر آن می نشیند و آن را گل اسیوس می نامند .

گمان می رود که نمک مزبور از رطوبت دریا و شبنمی که بر آن می نشیند به وجود می آید .

خاصیت درمانی :قوت آسیوس و گل آسیوس بازکننده و جوش دهنده است . اندکی گنداننده است و گوشت گندیده را آب می کند و گزشی ندارد .

دمل و جوش :اگر آسیوس را با سقز درخت بنه ضماد کنند جراحت ها را از بین می برد .

زخم و قرحه :در مداوای زخم های دشوار ،شدید ، بزرگ و عمیق سودمند است .

مفاصل :آن را با آرد جو بر جای نقرس می گذارند .اگر بیمار نقرسی دست و پا را در پخته آن بگذارند مفید است .

اندام تنفسی :آن را با عسل بلیسند زخم های شش را معالجه می کند .

اندام های غذا :با آهک و سرکه بر طحال بمالند سودمند است .

///////////

شوره یا پتاسیم نیترات (در منابع طب سنتی ثلج الصین یا برف چینی، یا سنگ شوره یا حجر اسیوس، یا ملح الصین، نمک چینی و شوره چینی) یک ترکیب شیمیایی با فرمول {\displaystyle KNO_{3}}  است. این ماده در محل‌هایی مانند دیوارهٔ غارها بصورت طبیعی به شکل گرد سفیدرنگی وجود دارد. نیترات پتاسیم یک اکسید کننده تقریبا قوی است. نیترات پتاسیم آب جذب می‌کند بنابراین در محصولاتی مانند باروت که از شوره استفاده می‌شود در صورت قرارگیری در هوای آزاد رطوبت می‌گیرد و خراب می‌شود

یکی از واکنش‌های مهم نیترات پتاسیم , نیترات پتاسیم و شکر است که در بسیاری از سوخت موشک‌ها استفاده می‌شود و همچنین به دلیل خروج H2O و N2 از این واکنش ابر دودزایی درست می‌کند که به عنوان بمب دودزا استفاده می‌شود اما در حقیقت این واکنش نسبت دقیق دارد و بدون داشتن نسبت درست واکنش درست عمل نمی‌کند.که نسبت آن 6 به 6 شکر به نیترات پتاسیم است.

ویکی

//////////

به عرب ثلج الصین:

نترات البوتاسيوم ( ثلج الصین، ملح الصین) (KNO3) ملح يكون في هيئة مسحوق من البلورات، شفاف أو أبيض، حريف المذاق (أو ذو طعم لاذع ملحي مبرد)، سهل الذوبان في الماء، قليله في الكحول. متوافر على سطح الأرض وعلى الصخور وفي الكهوف، [3][4]

يتكون من البوتاسيوم والنيتروجين والأكسجين.

محتويات  [أظهر]

التحضير[عدل]

يُحَضّر صناعيا بتفاعل نترات الصوديوم وكلوريد البوتاسيوم أو بتفاعل حمض النتريك وهيدروكسيد البوتاسيوم[3]

يمكن استخلاصها من الطبيعة عبر تذويب تربة غنية بهذا الملح (نيترات البوتاسيوم) في الماء ثم تبريد المحلول لتترسب بلورات هذه المادة.

تحضر نترات البوتاسيوم من السماد الزراعي (نترات النشادر 33) نترات باذابته في الماء وترك الشوائب حتي تترسب ثم تبخير الماء لينتج نترات الأمونيوم، والذي يفاعل لاحقاً مع هيدروكسيد البوتاسيوم (البوتاس) لينتج نترات البوتاسيوم كما في المعادلة:

{\displaystyle \mathrm {NH_{4}NO_{3}\ +\ KOH\longrightarrow \ KNO_{3}+NH_{4}OH} } {\displaystyle \mathrm {NH_{4}NO_{3}\ +\ KOH\longrightarrow \ KNO_{3}+NH_{4}OH} }

وبالتسخين سيتفكك هيدروكسيد الأمونيوم إلى الأمونياك (NH3) و الماء (H2O) ويتبقى نترات البوتاسيوم (KNO3).

الاستخدام[عدل]

تعتبر مادة مساعدة على الاشتعال لأحتوائها على ثلاث ذرات أكسجين وتدخل في تركيب البارود كما أنها متوفرة في الأسواق كسماد غني بالنيتروجين.

يُستخدم في المقام الأول، في صناعة الأسمدة والمتفجرات والمفرقعات أو الألعاب النارية، وصنع الثقاب، وحفظ اللحوم، وصنع الزجاج، وشمع الإضائة، والتعدين، وكاشفا في الكيمياء التحليلية، وبعض الأغراض الطبية،[3][4]

التاريخ[عدل]

ظهر في الصين وعرفه المسلمون ففي الأندلس سماه ابن البيطار المالقي « ثلج الصين ».[5]

مصادر[عدل]

^ مذكور في : مختبر علم الأحياء الجزيئي الأوروبي الكيميائي — معرف مختبر علم الأحياء الجزيئي الأوروبي الكيميائي: CHEMBL1644029 — تاريخ الاطلاع: 21 سبتمبر 2016 — رخصة: Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 Unported

^ تعدى إلى الأعلى ل: أ ب مذكور في : بوب كيم — معرف بوب كيم: 24434 — تاريخ الاطلاع: 21 سبتمبر 2016 — رخصة: محتوى حر

^ تعدى إلى الأعلى ل: أ ب ت المورد للبعلبكي

^ تعدى إلى الأعلى ل: أ ب الموسوعة الميسرة

^ A History of Greek Fire and Gunpowder - J. R. Partington - Google Books

اقرأ أيضا[عدل]

نتريت

نترات

حمض النتريك

◄ ع ن ت

مركبات البوتاسيوم

أيقونة بوابةبوابة الكيمياء

مشاريع شقيقة في كومنز صور وملفات عن: نترات البوتاسيوم

ضبط استنادي      

GND: 4328375-5

تصنيفات: نتراتمركبات بوتاسيوممواد حافظةمؤكسدات

[أغلق]

Wiki Project Med Foundation logo.svg

يوجد لدى ويكيبيديا نسخة من محتواها الطبي لا تتطلب اتصالًا بالإنترنت. حمل تطبيق أندرويد الخاص بالمحتوى الطبي للوصول لهذا المحتوى في حالة عدم الاتصال.

//////////

به عبری آشلگان:

אשלגן חנקתי, ידוע גם בשם "סלפטר" (מלטינית, "מלח אבן", אך ייתכן שהכוונה היא למלח של פטרה), הוא מלח המורכב מאשלגן, חנקן וחמצן.

//////////

Potassium nitrate

From Wikipedia, the free encyclopedia

Potassium nitrate[1]
Names
IUPAC name Potassium nitrate
Other names Saltpetre Nitrate of potash
Identifiers
CAS Number	7757-79-1
ChEMBL	ChEMBL1644029
ChemSpider	22843
EC Number	231-818-8
Jmol 3D model	Interactive image
KEGG	D02051
PubChem	24434
RTECS number	TT3700000
UNII	RU45X2JN0Z
UN number	1486
InChI[show]
SMILES[show]
Properties
Chemical formula	KNO3
Molar mass	101.1032 g/mol
Appearance	white solid
Odor	odorless
Density	2.109 g/cm3 (16 °C)
Melting point	334 °C (633 °F; 607 K)
Boiling point	decomposes at 400 °C
Solubility in water	133 g/L (0 °C) 316 g/L (20 °C) 2460 g/L (100 °C)[2]
Solubility	slightly soluble in ethanol soluble in glycerol, ammonia
Basicity (pKb)	15.3[3]
Refractive index(nD)	1.335, 1.5056, 1.5604
Structure
Crystal structure	Orthorhombic, Aragonite
Thermochemistry
Specific heat capacity (C)	95.06 J/mol K
Std enthalpy of formation (ΔfHo298)	-494.00 kJ/mol
Hazards
Main hazards	Oxidant, Harmful if swallowed, Inhaled, or absorbed on skin. Causes Irritation to Skin and Eye area.
Safety data sheet	See: data page ICSC 0184
EU classification(DSD)	Oxidant (O)
R-phrases	R8 R22 R36 R37 R38
S-phrases	S7 S16 S17 S26 S36 S41
NFPA 704	0 1 0 OX
Flash point	Non-flammable
Lethal dose or concentration (LD, LC):
LD50 (median dose)	1901 mg/kg (oral, rabbit) 3750 mg/kg (oral, rat)[4]
Related compounds
Other anions	Potassium nitrite
Other cations	Lithium nitrate Sodium nitrate Rubidium nitrate Caesium nitrate
Related compounds	Potassium sulfate Potassium chloride
Except where otherwise noted, data are given for materials in their standard state (at 25 °C [77 °F], 100 kPa).
verify (what is  ?)
Infobox references

Potassium nitrate is a chemical compound with the chemical formula KNO₃. It is an ionic salt of potassium ions K⁺ and nitrate ions NO₃⁻, and is therefore an alkali metal nitrate.

It occurs as a mineral niter and is a natural solid source of nitrogen. Potassium nitrate is one of several nitrogen-containing compounds collectively referred to as saltpeter or saltpetre.

Major uses of potassium nitrate are in fertilizers, tree stump removal, rocket propellants and fireworks. It is one of the major constituents of gunpowder(blackpowder) and has been used since the Middle Ages as a food preservative.

Contents

  [show] 

Etymology[edit]

Potassium nitrate, because of its early and global use and production, has many names.

The Greeks used the term nitron, which was Latinised to nitrum or nitrium,while earlier Hebrews and Egyptians used words with the consonants n-t-r, which leads some to speculate that the Latin term is closer to the original than the Greek term. Middle English styled it nitre. Old French had niter. By the 15th century, Europeans referred to it as saltpeter^[5] and later as nitrate of potash, as the chemistry of the compound was more fully understood.

The Arabs called it "Chinese snow" (Arabic: ثلج الصين‎‎ thalj al-ṣīn). It was called "Chinese salt" by the Iranians/Persians^{[6][7][8][9][10]} or "salt from Chinese salt marshes" (Persian: نمک شوره چيني‎‎ namak shūra chīnī).^[11][12]

Properties[edit]

Potassium nitrate has an orthorhombic crystal structure at room temperature, which transforms to a trigonal system at 129 °C (264 °F).

Potassium nitrate is moderately soluble in water, but its solubility increases with temperature (see infobox). The aqueous solution is almost neutral, exhibiting pH 6.2 at 14 °C (57 °F) for a 10% solution of commercial powder. It is not very hygroscopic, absorbing about 0.03% water in 80% relative humidity over 50 days. It is insoluble in alcohol and is not poisonous; it can react explosively with reducing agents, but it is not explosive on its own.^[2]

Thermal decomposition[edit]

Between 550–790 °C (1,022–1,454 °F), potassium nitrate reaches a temperature dependent equilibrium with potassium nitrite:^[13]

2 KNO₃ ⇌ 2 KNO₂ + O₂

History of production[edit]

From mineral sources[edit]

The earliest known complete purification process for potassium nitrate was outlined in 1270 by the chemist and engineer Hasan al-Rammah of Syria in his book al-Furusiyya wa al-Manasib al-Harbiyya (The Book of Military Horsemanship and Ingenious War Devices). In this book, al-Rammah describes first the purification of barud (crude saltpeter mineral) by boiling it with minimal water and using only the hot solution, then the use of potassium carbonate (in the form of wood ashes) to remove calcium and magnesium by precipitation of their carbonates from this solution, leaving a solution of purified potassium nitrate, which could then be dried.^[14] This was used for the manufacture of gunpowder and explosive devices. The terminology used by al-Rammah indicated a Chinese origin for the gunpowder weapons about which he wrote.^[15]

At least as far back as 1845, Chilean saltpeter deposits were exploited in Chile and California, USA.

From caves[edit]

A major natural source of potassium nitrate was the deposits crystallizing from cave walls and the accumulations of bat guano in caves.^[16] Extraction is accomplished by immersing the guano in water for a day, filtering, and harvesting the crystals in the filtered water. Traditionally, guano was the source used in Laos for the manufacture of gunpowder for Bang Fai rockets.

LeConte[edit]

Perhaps the most exhaustive discussion of the production of this material is the 1862 LeConte text.^[17] He was writing with the express purpose of increasing production in the Confederate States to support their needs during the American Civil War. Since he was calling for the assistance of rural farming communities, the descriptions and instructions are both simple and explicit. He details the "French Method", along with several variations, as well as a "Swiss method". N.B. Many references have been made to a method using only straw and urine, but there is no such method in this work.

French method[edit]

Niter-beds are prepared by mixing manure with either mortar or wood ashes, common earth and organic materials such asstraw to give porosity to a compost pile typically 4 feet (1.2 m) high, 6 feet (1.8 m) wide, and 15 feet (4.6 m) long.^[17] The heap was usually under a cover from the rain, kept moist with urine, turned often to accelerate the decomposition, then finally leached with water after approximately one year, to remove the soluble calcium nitrate which was then converted to potassium nitrate by filtering through the potash.

Swiss method[edit]

LeConte describes a process using only urine and not dung, referring to it as the Swiss method. Urine is collected directly, in a sandpit under a stable. The sand itself is dug out and leached for nitrates which were then converted to potassium nitrate via potash, as above.

From nitric acid[edit]

From 1903 until the World War I era, potassium nitrate for black powder and fertilizer was produced on an industrial scale from nitric acid produced via the Birkeland–Eyde process, which used an electric arc to oxidize nitrogen from the air. During World War I the newly industrialized Haber process (1913) was combined with the Ostwald process after 1915, allowing Germany to produce nitric acid for the war after being cut off from its supplies of mineral sodium nitrates from Chile (seenitratite).

Production[edit]

Potassium nitrate can be made by combining ammonium nitrate and potassium hydroxide.

NH₄NO₃ (aq) + KOH (aq) → NH₃ (g) + KNO₃ (aq) + H₂O (l)

An alternative way of producing potassium nitrate without a by-product of ammonia is to combine ammonium nitrate andpotassium chloride, easily obtained as a sodium-free salt substitute.

NH₄NO₃ (aq) + KCl (aq) → NH₄Cl (aq) + KNO₃ (aq)

Potassium nitrate can also be produced by neutralizing nitric acid with potassium hydroxide. This reaction is highly exothermic.

KOH (aq) + HNO₃ → KNO₃ (aq) + H₂O (l)

On industrial scale it is prepared by the double displacement reaction between sodium nitrate and potassium chloride.

NaNO₃ (aq) + KCl (aq) → NaCl (aq) + KNO₃ (aq)

Uses[edit]

Potassium nitrate has a wide variety of uses, largely as a source of nitrate.

Nitric acid production[edit]

Historically, nitric acid was produced by combining sulfuric acid with nitrates such as saltpeter. In modern times this is reversed: nitrates are produced from nitric acid produced via the Ostwald process.

Oxidizer[edit]

The most famous use of potassium nitrate is probably as the oxidizer in blackpowder. From the most ancient times through the late 1880s, blackpowder provided the explosive power for all the world's firearms. After that time, small arms and large artillery increasingly began to depend on cordite, a smokeless powder. Blackpowder remains in use today in black powder rocket motors, but also in combination with other fuels like sugars in "rocket candy". It is also used in fireworks such assmoke bombs.^[18] It is also added to cigarettes to maintain an even burn of the tobacco^[19] and is used to ensure complete combustion of paper cartridges for cap and ball revolvers.^[20] It can also be heated to several hundred degrees to be used for niter bluing, which is less durable than other forms of protective oxidation, but allows for specific and often beautiful coloration of steel parts, such as screws, pins, and other small parts of firearms.

Food preservation[edit]

In the process of food preservation, potassium nitrate has been a common ingredient of salted meat since the Middle Ages,^[21] but its use has been mostly discontinued because of inconsistent results compared to more modern nitrate and nitrite compounds. Even so, saltpeter is still used in some food applications, such as charcuterie and the brine used to make corned beef.^[22] When used as a food additive in the European Union,^[23] the compound is referred to as E252; it is also approved for use as a food additive in the USA^[24] and Australia and New Zealand^[25] (where it is listed under its INS number 252).^[2] Although nitrate salts have been suspected of producing the carcinogen nitrosamine, both sodium and potassium nitrates and nitrites have been added to meats in the US since 1925, and nitrates and nitrites have not been removed from preserved meat products because nitrite and nitrate inhibits the germination of C. botulinum endospores, and thus prevents botulism from bacterial toxin that may otherwise be produced in certain preserved meat products.^[26] [27]

Food preparation[edit]

In West African cuisine, potassium nitrate (salt petre) is widely used as a thickening agent in soups and stews such as Okra soup^[28] and Isi ewu. It is also used to soften food and reduce cooking time when boiling beans and tough meat. Salt petre is also an essential ingredient in making special porridges such as kunun kanwa^[29] literally translated from the Hausa language as 'salt petre porridge'. In the Shetland Islands (UK) it is used in the curing of mutton to make "reestit" mutton, a local delicacy.

Fertilizer[edit]

Potassium nitrate is used in fertilizers as a source of nitrogen and potassium – two of the macronutrients for plants. When used by itself, it has an NPK rating of 13-0-44.^[30][31]

Pharmacology[edit]

·         Used in some toothpastes for sensitive teeth.^[32] Recently, the use of potassium nitrate in toothpastes for treating sensitive teeth has increased and it may be an effective treatment.^[33][34]

·         Used historically to treat asthma.^[35] Used in some toothpastes to relieve asthma symptoms.^[36]

·         Used in Thailand as main ingredient in kidney tablets to relieve the symptoms of cystitis, pyelitis and urethritis.^[37]

·         Combats high blood pressure and was once used as a hypotensive.^[38]

Other uses[edit]

·         Electrolyte in a salt bridge

·         Active ingredient of condensed aerosol fire suppression systems. When burned with the free radicals of a fire's flame, it produces potassium carbonate.^[39]

·         Works as an aluminium cleaner.

·         Component (usually about 98%) of some tree stump removal products. It accelerates the natural decomposition of the stump by supplying nitrogen for the fungi attacking the wood of the stump.^[40]

·         In heat treatment of metals as a medium temperature molten salt bath, usually in combination with sodium nitrite. A similar bath is used to produce a durable blue/black finish typically seen on firearms. Its oxidizing quality, water solubility, and low cost make it an ideal short-term rust inhibitor.^[41]

·         To induce flowering of mango trees in the Philippines.^[42][43]

·         Thermal storage medium in power generation systems. Sodium and potassium nitrate salts are stored in a molten state with the solar energy collected by the heliostats at the Gemasolar Thermosolar Plant. Ternary salts, with the addition ofcalcium nitrate or lithium nitrate, have been found to improve the heat storage capacity in the molten salts.^[44]

In folklore and popular culture[edit]

Potassium nitrate was once thought to induce impotence, and is still falsely rumored to be in institutional food (such as military fare) as an anaphrodisiac; however, there is no scientific evidence for such properties.^[45][46]

See also[edit]

·         Nitrocellulose

·         Potassium perchlorate

References[edit]

1.     Jump up^ Record of Potassium nitrate in the GESTIS Substance Database of the IFA, accessed on 2007-03-09

2.     ^ Jump up to:^a b c B. J. Kosanke; B. Sturman; K. Kosanke; I. von Maltitz; T. Shimizu; M. A. Wilson; N. Kubota; C. Jennings-White; D. Chapman (2004). "2". Pyrotechnic Chemistry. Journal of Pyrotechnics. pp. 5–6. ISBN 1-889526-15-0.

3.     Jump up^ Kolthoff, Treatise on Analytical Chemistry, New York, Interscience Encyclopedia, Inc., 1959.

4.     Jump up^ http://chem.sis.nlm.nih.gov/chemidplus/rn/7757-79-1

5.     Jump up^ Spencer, Dan (2013). Saltpeter:The Mother of Gunpowder. Oxford, UK: Oxford University Press. p. 256. ISBN 9780199695751.

6.     Jump up^ Peter Watson (2006). Ideas: A History of Thought and Invention, from Fire to Freud. HarperCollins. p. 304. ISBN 978-0-06-093564-1. The first use of a metal tube in this context was made around 1280 in the wars between the Song and the Mongols, where a new term, chong, was invented to describe the new horror...Like paper, it reached the West via the Muslims, in this case the writings of the Andalusian botanist Ibn al-Baytar, who died in Damascus in 1248. The Arabic term for saltpetre is 'Chinese snow' while the Persian usage is 'Chinese salt'.28

7.     Jump up^ Cathal J. Nolan (2006). The age of wars of religion, 1000–1650: an encyclopedia of global warfare and civilization. Volume 1 of Greenwood encyclopedias of modern world wars. Greenwood Publishing Group. p. 365. ISBN 0-313-33733-0. Retrieved2011-11-28. In either case, there is linguistic evidence of Chinese origins of the technology: in Damascus, Arabs called the saltpeter used in making gunpowder "Chinese snow," while in Iran it was called "Chinese salt." Whatever the migratory route

8.     Jump up^ Oliver Frederick Gillilan Hogg (1970). Artillery: its origin, heyday, and decline. Archon Books. p. 123. The Chinese were certainly acquainted with saltpetre, the essential ingredient of gunpowder. They called it Chinese Snow and employed it early in the Christian era in the manufacture of fireworks and rockets.

9.     Jump up^ Oliver Frederick Gillilan Hogg (1963). English artillery, 1326–1716: being the history of artillery in this country prior to the formation of the Royal Regiment of Artillery. Royal Artillery Institution. p. 42. The Chinese were certainly acquainted with saltpetre, the essential ingredient of gunpowder. They called it Chinese Snow and employed it early in the Christian era in the manufacture of fireworks and rockets.

10.  Jump up^ Oliver Frederick Gillilan Hogg (1993). Clubs to cannon: warfare and weapons before the introduction of gunpowder (reprint ed.). Barnes & Noble Books. p. 216. ISBN 1-56619-364-8. Retrieved 2011-11-28. The Chinese were certainly acquainted with saltpetre, the essential ingredient of gunpowder. They called it Chinese snow and used it early in the Christian era in the manufacture of fireworks and rockets.

11.  Jump up^ Partington, J. R. (1960). A History of Greek Fire and Gunpowder (illustrated, reprint ed.). JHU Press. p. 335.ISBN 0801859549. Retrieved 2014-11-21.

12.  Jump up^ Needham, Joseph; Yu, Ping-Yu (1980). Needham, Joseph, ed. Science and Civilisation in China: Volume 5, Chemistry and Chemical Technology, Part 4, Spagyrical Discovery and Invention: Apparatus, Theories and Gifts. Volume 5. Contributors Joseph Needham, Lu Gwei-Djen, Nathan Sivin (illustrated, reprint ed.). Cambridge University Press. p. 194. ISBN 052108573X. Retrieved 2014-11-21.

13.  Jump up^ Eli S. Freeman (1957). "The Kinetics of the Thermal Decomposition of Potassium Nitrate and of the Reaction between Potassium Nitrite and Oxygen". J. Am. Chem. Soc. 79 (4): 838–842. doi:10.1021/ja01561a015.

14.  Jump up^ Ahmad Y Hassan, Potassium Nitrate in Arabic and Latin Sources, History of Science and Technology in Islam.

15.  Jump up^ Jack Kelly (2005). Gunpowder: Alchemy, Bombards, and Pyrotechnics: The History of the Explosive that Changed the World. Basic Books. p. 22. ISBN 978-0-465-03722-3. Around 1240 the Arabs acquired knowledge of saltpeter (“Chinese snow”) from the East, perhaps through India. They knew of gunpowder soon afterward. They also learned about fireworks (“Chinese flowers”) and rockets (“Chinese arrows”). Arab warriors had acquired fire lances by 1280. Around that same year, a Syrian named Hasan al-Rammah wrote a book that, as he put it, "treat of machines of fire to be used for amusement of for useful purposes." He talked of rockets, fireworks, fire lances, and other incendiaries, using terms that suggested he derived his knowledge from Chinese sources. He gave instructions for the purification of saltpeter and recipes for making different types of gunpowder.

16.  Jump up^ Major George Rains (1861). Notes on Making Saltpetre from the Earth of the Caves. New Orleans, LA: Daily Delta Job Office. p. 14. Retrieved September 13, 2012.

17.  ^ Jump up to:^a b Joseph LeConte (1862). Instructions for the Manufacture of Saltpeter. Columbia, S.C.: South Carolina Military Department. p. 14. Retrieved 2007-10-19.

18.  Jump up^ Amthyst Galleries, Inc. Galleries.com. Retrieved on 2012-03-07.

19.  Jump up^ Inorganic Additives for the Improvement of Tobacco, TobaccoDocuments.org

20.  Jump up^ Kirst, W.J. (1983). Self Consuming Paper Cartridges for the Percussion Revolver. Minneapolis, Minnesota: Northwest Development Co.

21.  Jump up^ "Meat Science", University of Wisconsin. uwex.edu.

22.  Jump up^ Corned Beef, Food Network

23.  Jump up^ UK Food Standards Agency: "Current EU approved additives and their E Numbers". Retrieved 2011-10-27.

24.  Jump up^ US Food and Drug Administration: "Listing of Food Additives Status Part II". Retrieved 2011-10-27.

25.  Jump up^ Australia New Zealand Food Standards Code"Standard 1.2.4 – Labelling of ingredients". Retrieved 2011-10-27.

26.  Jump up^ Clostridium in food

27.  Jump up^ sodium nitrite and nitrate facts Accessed Dec 12, 2014

28.  Jump up^ "Cook Clean Site Ghanaian Recipe". CookClean Ghana.

29.  Jump up^ Marcellina Ulunma Okehie-Offoha (1996). Ethnic & cultural diversity in Nigeria. Trenton, N.J.: Africa World Press.

30.  Jump up^ Michigan State University Extension Bulletin E-896: N-P-K Fertilizers

31.  Jump up^ Environmental Impact of Fertilizer on Soil and Water. 2004. p. 40.

32.  Jump up^ "Sensodyne Toothpaste for Sensitive Teeth". 2008-08-03. Archived from the original on August 7, 2007. Retrieved2008-08-03.

33.  Jump up^ Enomoto, K; et al. (2003). "The Effect of Potassium Nitrate and Silica Dentifrice in the Surface of Dentin". Japanese Journal of Conservative Dentistry. 46 (2): 240–247.

34.  Jump up^ R. Orchardson & D. G. Gillam (2006). "Managing dentin hypersensitivity" (PDF). Journal of the American Dental Association (1939). 137 (7): 990–8; quiz 1028–9. doi:10.14219/jada.archive.2006.0321. PMID 16803826.

35.  Jump up^ Orville Harry Brown (1917). Asthma, presenting an exposition of the nonpassive expiration theory. C.V. Mosby company. p. 277.

36.  Jump up^ Joe Graedon (May 15, 2010). "'Sensitive' toothpaste may help asthma". The Chicago Tribune. Retrieved June 18, 2012.

37.  Jump up^ LOCAL MANUFACTURED DRUG REGISTRATION FOR HUMAN (COMBINE). fda.moph.go.th

38.  Jump up^ Reichert ET. (1880). "On the physiological action of potassium nitrite". Am. J. Med. Sci. 80: 158–180.

39.  Jump up^ Adam Chattaway; Robert G. Dunster; Ralf Gall; David J. Spring. "THE EVALUATION OF NON-PYROTECHNICALLY GENERATED AEROSOLS AS FIRE SUPPRESSANTS" (PDF). United States National Institute of Standards and Technology (NIST).

40.  Jump up^ Stan Roark (February 27, 2008). "Stump Removal for Homeowners". Alabama Cooperative Extension System. Archived fromthe original on March 23, 2012.

41.  Jump up^ David E. Turcotte; Frances E. Lockwood (May 8, 2001). "Aqueous corrosion inhibitor Note. This patent cites potassium nitrate as a minor constituent in a complex mix. Since rust is an oxidation product, this statement requires justification.". United States Patent. 6,228,283.

42.  Jump up^ Elizabeth March (June 2008). "The Scientist, the Patent and the Mangoes – Tripling the Mango Yield in the Philippines". WIPO Magazine. United Nations World Intellectual Property Organization (WIPO). Archived from the original on 25 August 2012.

43.  Jump up^ "Filipino scientist garners 2011 Dioscoro L. Umali Award". Southeast Asian Regional Center for Graduate Study and Research in Agriculture (SEARCA). Archived from the original on 30 November 2011.

44.  Jump up^ Juan Ignacio Burgaleta; Santiago Arias; Diego Ramirez. "Gemasolar, The First Tower Thermosolar Commercial Plant With Molten Salt Storage System" (PDF) (Press Release). Torresol Energy. Archived (PDF) from the original on 9 March 2012. Retrieved 7 March 2012.

45.  Jump up^ "The Straight Dope: Does saltpeter suppress male ardor?". 1989-06-16. Retrieved 2007-10-19.

46.  Jump up^ Richard E. Jones & Kristin H. López (2006). Human Reproductive Biology, Third Edition. Elsevier/Academic Press. p. 225.ISBN 0-12-088465-8.

Bibliography[edit]

·         Dennis W. Barnum. (2003). "Some History of Nitrates." Journal of Chemical Education. v. 80, p. 1393-. link.

·         David Cressy. Saltpeter: The Mother of Gunpowder (Oxford University Press, 2013) 237 pp online review by Robert Tiegs

·         Alan Williams. "The production of saltpeter in the Middle Ages", Ambix, 22 (1975), pp. 125–33. Maney Publishing, ISSN 0002-6980.

External links[edit]

Wikiquote has quotations related to: Potassium nitrate

·         International Chemical Safety Card 018402216

[show] ·         v ·         t ·         e Potassium compounds

[hide] ·         v ·         t ·         e Salts and covalent derivatives of the Nitrate ion

HNO3

He

LiNO3

Be(NO3)2

B(NO3)4−

C

N

O

FNO3

Ne

NaNO3

Mg(NO3)2

Al(NO3)3

Si

P

S

ClONO2

Ar

KNO3

Ca(NO3)2

Sc(NO3)3

Ti(NO3)4

VO(NO3)3

Cr(NO3)3

Mn(NO3)2

Fe(NO3)3

Co(NO3)2, Co(NO3)3

Ni(NO3)2

Cu(NO3)2

Zn(NO3)2

Ga(NO3)3

Ge

As

Se

Br

Kr

RbNO3

Sr(NO3)2

Y

Zr(NO3)4

Nb

Mo

Tc

Ru

Rh

Pd(NO3)2

AgNO3

Cd(NO3)2

In

Sn

Sb

Te

I

Xe(NO3)2

CsNO3

Ba(NO3)2

Hf

Ta

W

Re

Os

Ir

Pt

Au

Hg2(NO3)2, Hg(NO3)2

Tl(NO3)3

Pb(NO3)2

Bi(NO3)3 BiO(NO3)

Po

At

Rn

Fr

Ra

Rf

Db

Sg

Bh

Hs

Mt

Ds

Rg

Cn

Uut

Fl

Uup

Lv

Uus

Uuo

↓

La

Ce(NO3)3, Ce(NO3)4

Pr

Nd

Pm

Sm

Eu

Gd(NO3)3

Tb

Dy

Ho

Er

Tm

Yb

Lu

Ac

Th

Pa

UO2(NO3)2

Np

Pu

Am

Cm

Bk

Cf

Es

Fm

Md

No

Lr

[show] ·         v ·         t ·         e Salt
Authority control	·         GND: 4328375-5

Categories: 

·         Nitrates

·         Potassium compounds

·         Salts

·         Pyrotechnic oxidizers

·         Preservatives

·         Inorganic fertilizers

Oxidizing agents