مداخل مخزن الادویه عقیلی خراسانی (بیست و سوم) 4

جوز العبهر

بفتح عین و سکون باء موحده و فتح ها و سکون راء مهمله

ماهیت ان

دانه ایست شبیه بآمله و مدور در جوف آن مغزی شبیه بدانۀ آلوبالو و سرخ رنک و با اندک شیرینی و قبضی

طبیعت ان

مائل بکرمی و خشکی

افعال و خواص آن

قاطع اسهال مایوسین و با رب مورد جهت اورام باطنی نافع است

مخزن الادویه عقیلی خراسانی

&&&&&&

جوز القطاه/جوز القطات

بفتح قاف و طاء مهمله و الف و تاء مثناه فوقانیه و جوز البری نیز کویند و آن را جوز القطاه ازین جهت نامند که قطاه که بفارسی سنک خوار نامند بسیار حریص است بخوردن آن و بعضی کفته اند که جوز الانهار است و بعضی جواز الانهار را غیر آن دانسته اند

ماهیت ان

دانه ایست شبیه بکاکنج و در غلافی و در هر غلافی دو دانۀ کوچک می باشد کیاه آن پر شاخ که از بیخ آن روئیده و منبسط بر روی زمین و پر کره و نرم و برک آن شبیه ببرک خرفه و از ان عریضتر و نرم تر و مزغب و غبارآلود و منبت آن کنار آبها و جاهای نمناک

طبیعت ان

مائل بکرمی و خشکی

افعال و خواص آن

آشامیدن برک آن با شراب جهت تقطیر البول و جرب مثانه خصوص با آب طبیخ بیخ هلیون و عصارۀ آن جهت

قولنج ریحی و خلطی و مرکب کویند نافع است

مخزن الادویه عقیلی خراسانی

/////////////

به عربی سدُم بصلی:

السُدم البصلي (باللاتينية: Sedum cepaea) نوع نباتي يتبع جنس السدم من الفصيلة المخلدية.[1]

محتويات  [أظهر]

الموئل والانتشار[عدل]

موطنه بلاد الشام والمغرب العربي وتركيا وجنوب أوروبا والبلقان.[2]

الوصف النباتي[عدل]

مرادفات للاسم العلمي[عدل]

(باللاتينية: Anacampseros cepaea (L.) Willd.)

(باللاتينية: Cepaea caesalpini Fourr.)

(باللاتينية: Sedum amani Post)

(باللاتينية: Sedum calabrum Ten.)

(باللاتينية: Sedum gallioides All.)

(باللاتينية: Sedum spathulatum Waldst. & Kit.)

(باللاتينية: Sedum strictum K.Koch)

(باللاتينية: Sedum tetraphyllum Sm.)

المراجع[عدل]

^ موقع لائحة النباتات. السُدم البصلي (بالإنكليزية). تاريخ الولوج 14 أيار 2014.

^ قاعدة البيانات الأوروبية-المتوسطية للنباتات. خريطة انتشار السُدم الأحمر (بالإنكليزية). تاريخ الولوج 14 أيار 2014.

/////////////

Sedum cepaea

Sedum cepaea
taxonomy
United :	Plantae
subkingdom:	Tracheobionta
division :	magnoliophyta
class :	magnoliopsida
order :	Saxifragales
family :	crassulaceae
genre :	Sedum
species :	S. cepaea L.
[ Edit data in Wikidata ]

Cepaea Sedum is a plant of the family of the Crassulaceae .

Illustration

Index

·         1Description

·         2Distribution and habitat

·         3Taxonomy

·         4Common Name

·         5See also

·         6References

·         7External links

Description [ edit ]

It is an annual plant or, rarely, biennial or perennial, partly with indumento glanduloso, greenish. ± main root developed. Stem (10) 15-28 (40) cm, erect or ascending, with glandular indumentum. Sheets (12) 15-20 (30) x (3) 4-6 (7) mm, opposite or whorled, obovate, petiolate generally lower, flat, glabrous.Inflorescence panicle elongated. pentámeras flowers; pedicels (1.5) 2,5- 4.5 (5.5) mm. Sepals 1-1.5 mm, soldiers in the base forming a very short tube with glanduloso indumento. Petals (2.5) 3-4 (5) mm, free, ovate, aristados, white or pink and darker with the medium nerve, glandular indumentum. Stamens 10;anthers purple; estaminal scale c. 0.5 mm, deeply emarginate. Follicles 3-4 mm, erect, longitudinally striated; long styles. few seeds, 0.5 mm; ribbed testa; apex crowned. Has a number of chromosomes 2n = 22.

Distribution and habitat [ edit ]

It is found in shady, rocky preferably siliceous ; at an altitude of 150-1300 meters in the mountains ofEurope South. Pyrenees Orientales, La Rioja and Basque mountains.

Taxonomy [ edit ]

Sedum cepaea was described by Linnaeus and published in Species Plantarum 431. 1753.

Etymology

Sedum: generic name, mere transposition of Latin sedum-i in Roman times designated certain Crassulaceae(Sempervivum tectorum, Sedum album and Sedum acre), and used by Pliny the Elder in his Hist. Nat, 18, 159.

cepaea: epithet Latin meaning "like an onion".

Synonymy

·         Anacampseros cepaea (L.) Willd.

·         Cepaea caesalpini Fourr.

·         Sedum amani Post

·         Sedum calabrum Ten.

·         Sedum gallioides All.

·         Sedum spathulatum Waldst. & Kit.

·         Sedum strictum K.Koch

·         Sedum tetraphyllum Sm.

Common name [ edit ]

·         Castilian: Cepea, Valencia toe.

See also [ edit ]

·         Descriptive terminology of plants

·         Annex: Chronology of botany

·         History of Botany

·         Characteristics of crassuláceas

References [ edit ]

1.     ↑ Sedum cepaea In Vascular Flora

2.     ↑ "Sedum cepaea" . Tropicos.org. Missouri Botanical Garden . Retrieved February 22, 2013.

3.     ↑ Aedo, C. 1997. Sedum L. in Castroviejo, S., Aedo, C., Laínz, M., Muñoz Garmendia, F., Nieto Feliner, G., Paiva, J. & Benedí, C. (eds. ). Flora iberica, vol. 5, p. 121-159. Royal Botanic Gardens, CSIC, Madrid, 1997-2002

4.     ↑ In Botanical Epithets

5.     ↑ Sedum cepaea in PlantList

6.     ↑ "Sedum cepaea" . Royal Botanic Garden : Anthos Project. Retrieved February 22, 2013.

External links [ edit ]

·          Wikimedia Commons has media Sedum cepaea .

Categories : 

·         Sedum

·         Flora of the Mediterranean basin

·         Cactus and succulents

·         Plants described in 1753

&&&&&&

جوز القی

بهندی مین پهل و بفرنکی نور مطلیه نامند

ماهیت ان

ثمر درختی است مخصوص ببلاد یمن و هند و بنکاله بمقدار انجیر کوهی و فندق بسیار بزرکی و پوست آن اندک ضخیم و زرد تیره و اندک رخو و ریشه دار و در جوف آن دو پرده در هر پردۀ تخمهای ریزۀ بسیار بهم پیوسته فی الجمله شبیه ببهدانه و لعابی و مستعمل پوست آنست و بهترین آن تازه کرم ناخوردۀ آن

طبیعت ان

در دوم کرم و خشک

افعال و خواص آن

مقئ بلغم و مسهل و جهت امراض باردۀ دماغی و عصبانی مانند فالج و لقوه و سرفه و ضیق النفس بارد رطب مزمن و اورام اعضا و تحلیل ریاح و نفخ شکم و جذام و دمامیل و بثور نافع و چون بیست درم شبت را در یک رطل آب بجوشانند تا بنصف رسد و صاف نموده قدری عسل در ان ریزند و جوز القی را وبا مقئ دیکری از مقیئات که خواهند با قدری نمک سائیده با عسل بسرشند و با مطبوخ مذکور بیاشامند خصوصا بعد از ان که شله و یا شوربا آشامیده باشند بفاصلۀ یکدو ساعت بغایت قئ آورد و بیغائله است و بدستور چون یک درم آن را با یک مثقال رازیانه و آب کرم و قدری عسل و همچنین با رازیانه و انیسون و یا قدر کفایت از ان با عسل سرشته با آب کرم بخورند قئ آورد و فضول بلغمی و صفراوی را دفع نماید و اسهال نیز آورد بقدر قوت و فصل و طبیعت و همچنین سرشتۀ آن با نمک طعام و ضماد آن جهت تحلیل اورام و نضج آنها و دمامیل و انفجار آنها نافع مقدار شربت آن یکدرهم بدل آن بوره و خردل هر دو مساوی الوزن است

مخزن الادویه عقیلی خراسانی

////////////

جوز القيء [1][2] (أو جوزة القيء) هي بذور سامة للشجرة مستديمة الخضرة strychnos nuxvomica موطنها الهند وشمال أستراليا بذورها مرة الطعم جدا وسامة جدا.

يحوي العقار المستخرج من البذور الجافة قلويد الستريكنين Strychnine والبروسين Brucine الشبيه بالإستركنين، وله أثر قوي في الحركات العضلية غير الإرداية في الأمعاء.

الإستركنين يزيد تدفق عصائر المعدة ويمتص سريعا عندما يصل الأمعاء ليعمل علي الجهاز العصبي المركزي فيجعل التنفس عميقا وبسرعة ويبطيء حركة القلب بإثارة العصب الحائر وتصبح حواس الشم والسمع واللمس والرؤية حادة ويرفع ضغط الدم.

اقرأ أيضاً[عدل]

شبه قلوي

المراجع[عدل]

^ ترجمة Nux Vomica حسب بنك باسم للمصطلحات العلمية

^ ترجمة Nux Vomica حسب قاموس المعاني

مشاريع شقيقة في كومنز صور وملفات عن: جوز مقيء

أيقونة بوابةبوابة علم النبات

تصنيفات: أشجارطب بديلنباتات سامةنباتات طبيةنباتات وصفت في 1753

///////////

به آذری قره بوکِن:

Qarğabükən, qusdurucu qoz (lat. Strychnos nux-vomica)^[1] - loqaniyakimilər fəsiləsinin strychnos cinsinə aid bitki növü.^[2]

/////////

به عبری اِگوز، اِگوز آدِما، اِگوز مِنِخ:

אגוז הקיא (שם מדעי: Strychnos nux-vomica) הוא עץ בר גדול, בעל עצה לבנה וקשה וקליפה עבה. הענפים מכוסים בקליפה לבנבנה-אפורה. העלים נגדיים, מבריקים ודמויי ביצה. הפרחים לבנים-ירקרקים והפרי (ענבה גדולה בגודל תפוח) בעל ציפה עסיסית. חמשת הזרעים הדיסקיים מרים מאוד ומכילים אלקלואידים רעילים. העץ גדל ביערות אסיה הטרופית (הודו ומלזיה).

//////////////

به ترکی استانبولی قره بوکِن:

Kargabüken (Strychnos nux-vomica), Loganiaceae familyasında sınıflanan ve ana vatanı güneydoğu Asyaolan her dem yeşil bir ağaç ve bu ağacın çok zehirli bir alkaloid olan striknin eldesinde kullanılantohumlarının ortak adıdır.

Striknin ağacı (İng. Strychnine tree) ya da Nux vomica olarak da bilinen kargabükenin kabuğunda dabrusin gibi başka zehirli bileşikler bulunur.

///////////

Strychnos nux-vomica

From Wikipedia, the free encyclopedia

Strychnos nux-vomica
Illustration from Köhler's Medizinal-Pflanzen
Habitus
Scientific classification
Kingdom:	Plantae
(unranked):	Angiosperms
(unranked):	Eudicots
(unranked):	Asterids
Order:	Gentianales
Family:	Loganiaceae
Genus:	Strychnos
Species:	S. nux-vomica
Binomial name
Strychnos nux-vomica L.
Synonyms
·         Strychnos nux-vomica var. oligosperma Dop ·         Strychnos spireana Dop [1]

The strychnine tree (Strychnos nux-vomica L.), also known as strychnine tree,^[2]nux vomica, poison nut, semen strychnos and quaker buttons, is a deciduoustree native to India, and southeast Asia. It is a medium-sized tree in the familyLoganiaceae that grows in open habitats. Its leaves are ovate and 2–3.5 inches (5.1–8.9 cm) in size.^[3]

It is a major source of the highly poisonous, intensely bitter alkaloids strychnine andbrucine, derived from the seeds inside the tree's round, green to orange fruit.^[4] The seeds contain approximately 1.5% strychnine, and the dried blossoms contain 1.0%.^[3] However, the tree's bark also contains brucine and other poisonous compounds.

Strychnos is promoted within alternative medicine as a treatment for many conditions, but the claims are not supported by medical evidence.^[5]

The use of strychnine is highly regulated in many countries, and is mostly used in baits to kill feral mammals, including wild dogs, foxes, and rodents. Most accidental poisoning is by breathing in the powder or by absorption through the skin.^[6]

https://en.wikipedia.org/wiki/Strychnos_nux-vomica

&&&&&&

 جوز الکوثل

بفتح کاف و سکون واو فتح ثاء مثلثه و بسین مهمله نیز و سکون لام و آن را اقراص الملک و بعضی جوز القی نیز نامند

ماهیت ان

ثمر کیاهی است هندی شبیه بخرنوب در شکل و رنک مستدیر و اندک پهن پوست آن نازک و در جوف آن غلافی شبیه بغلاف شاه بلوط و طعم آن مانند باقلی و برک آن شبیه به لبلاب کل آن سفید و مستعمل ثمر آنست و بهترین آن تازۀ آن

طبیعت ان

در آخر سوم کرم و خشک

افعال و خواص آن

بغایت مقئ و مسهل و منقی بدن از اخلاط ردیه و جهت رفع سدد و صلابات و اوجاع بارده و تفتیت حصاه نافع المضار مرخی اعضا بمرتبۀ که تا یک هفته بحال اصلی نمی آیند بعد از خوردن آن مصلح آن فواکه و ربوب مقدار شربت آن تا یک دانک و یک درهم آن کشنده بقئ و اسهال و تدارک آن ریختن آب سرد متواتر بر بدن و آشامیدن مبردات عطره است

مخزن الادویه عقیلی خراسانی

///////////

Randia (plant)

From Wikipedia, the free encyclopedia

For other uses, see Randia.

Randia
Randia densiflora
Scientific classification
Kingdom:	Plantae
(unranked):	Angiosperms
(unranked):	Eudicots
(unranked):	Asterids
Order:	Gentianales
Family:	Rubiaceae
Subfamily:	Ixoroideae
Tribe:	Gardenieae[1]
Genus:	Randia L.[2]
Species
Many, see text.
Synonyms
Basanacantha Hook.f. Foscarenia Vell. ex Vand. Gynaecopachys Hassk. Rangia Griseb.[2]

Randia, commonly known as indigoberry,^[3] is a mostly neotropical genus of shrubs or small trees in the Rubiaceae. The International Plant Names Index (IPNI) lists a total of 738 names for the genus, synonyms included. Several Australian species have been reassigned to the genus Atractocarpus. These include the garden plants Atractocarpus chartaceus and A. fitzalanii.

Carl Linnaeus retained the name Randia, applied by Houston to commemorateIsaac Rand.^[4]

Contents

  [show] 

Selected species[edit]

·         Randia aculeata L. (= Genipa aculeata) – White Indigoberry ·         Randia altiscandens (Ducke) C.M.Taylor ·         Randia aristeguietae Steyerm. ·         Randia armata (Sw.) DC. ·         Randia carlosiana K.Krause ·         Randia ciliolata C.Wright (= Genipa ciliolata) ·         Randia cinerea (Fernald) Standl. (=Genipa cinerea) ·         Randia densiflora ·         Randia echinocarpa Moc. & Sessé ex DC. (= Genipa echinocarpa) ·         Randia formosa (Jacq.) K.Schum. – Jasmin de Rosa ·         Randia keithii ·         Randia laevigata Standl. ·         Randia longioba ·         Randia matudae Lorence & Dwyer (=Casasia chiapensis)

·         Randia mixe sp. nov. ·         Randia moorei F.Muell. ex Benth ·         Randia nelsonii Greenm. ·         Randia nicaraguensis Lorence & Dwyer ·         Randia nitida (Kunth) DC. ·         Randia parvifolia Lam. – Smallflower Indigoberry ·         Randia pleiomeris Standl. ·         Randia portoricensis (Urban) Britt. & Standl. – Puerto Rico Indigoberry ·         Randia rhagocarpa Standl. – Crucillo ·         Randia ruiziana DC. ·         Randia sezitat Guillaumin (= Genipa sezitat) ·         Randia spinifex (Roem. & Schult.) Standl.(= Genipa sagreana) ·         Randia thurberi S.Watson ·         Randia tubericollis[3][5]

Formerly placed here[edit]

·         Atractocarpus chartaceus (F.Muell.) Puttock (as R. chartacea (F.Muell.) F.Muell.) ·         Aidia cochinchinensis Lour. (as R. henryi E.Pritz. or R. cochinchinensis(Lour.) Merr.) ·         Aidia genipiflora (DC.) Dandy (as R. genipiflora DC.) ·         Atractocarpus fitzalanii (F.Muell.) Puttock (as R. fitzalanii (F.Muell.) Benth.) ·         Benkara malabarica (Lam.) Tirveng.(as R. malabarica Lam.) ·         Benkara sinensis (Lour.) Ridsdale (asR. sinensis (Lour.) Schult.) ·         Catunaregam spinosa (Thunb.) Tirveng. (as R. dumetorum (Retz.) Poir. or R. spinosa (Thunb.) Poir.) ·         Catunaregam tomentosa (Blume ex DC.) Tirveng. (as R. tomentosa (Blume ex DC.) Hook.f.)

·         Coddia rudis (E.Mey. ex Harv.) Verdc. (asR. rudis E. Mey. ex Harv.) ·         Porterandia penduliflora (K.Schum.) Keay(as R. penduliflora K.Schum. or R. sericantha K.Schum. ex Engl.) ·         Rosenbergiodendron formosum (Jacq.) Fagerl. (as R. formosa (Jacq.) K.Schum. orR. mussaenda (L.f.) DC.) ·         Rosenbergiodendron longiflorum (Ruiz & Pav.) Fagerl. (as R. ruiziana DC.) ·         Rothmannia longiflora Salisb. (as R. maculata DC.) ·         Rothmannia whitfieldii (Lindl.) Dandy (asR. malleifera (Hook.) Benth. & Hook.f.) ·         Tamilnadia uliginosa (Retz.) Tirveng. & Sastre (as R. uliginosa (Retz.) Poir.)[5]

References[edit]

Wikimedia Commons has media related to Randia.

Wikispecies has information related to: Randia

1.     Jump up^ "Genus Randia". Taxonomy. UniProt. Retrieved 2010-08-30.

2.     ^ Jump up to:^a b "Genus: Randia L.". Germplasm Resources Information Network. United States Department of Agriculture. 1996-09-17. Retrieved 2010-08-30.

3.     ^ Jump up to:^a b "Randia". Integrated Taxonomic Information System. Retrieved 30 August2010.

4.     Jump up^  Boulger, George Simonds (1896). "Rand, Isaac". In Lee, Sidney. Dictionary of National Biography. 47. London: Smith, Elder & Co.

5.     ^ Jump up to:^a b "GRIN Species Records of Randia". Germplasm Resources Information Network. United States Department of Agriculture. Retrieved 2010-12-10.

·         Gustafsson, C.; C. Persson (2002). "Phylogenetic relationships among species of the neotropical genus Randia(Rubiaceae, Gardenieae) inferred from molecular and morphological data". Taxon. 51: 661–674.doi:10.2307/1555021.

·         Borhidi, A.; N. Diego-Pérez (2004). "El género Randia L. (Rubiaceae, Gardenieae) en la flora del estado Guerrero (Mexico)". Acta Botanica Hungarica. 46 (1-2): 41–53. doi:10.1556/abot.46.2004.1-2.4.

External links[edit]

·         Randia at the USDA PLANTS database.

This Rubiaceae article is a stub. You can help Wikipedia by expanding it.

Categories: 

·         Randia (plant)

·         Rubiaceae genera

·         Rubiaceae stubs

&&&&&

جوز الماثل

بفتح میم و الف و کسر ثاء مثلثه و سکون لام و جوز ماثم و جوز ماثا و جوزماث نیز و مرقد و درخت آن را درخت مرقد نامند و بفارسی تاتوله و بهندی دهتوره و بلغتی استرمونیه کویند و معرب از کوزماثل فارسی است

ماهیت ان

ثمر درختی است بقدر درخت بادنجان و برک آن اندک از ان کوچکتر خودرو و مزروع و سفید و بنفش می باشد اما بنفش آن کمتر و بهتر از سفید آن خصوص بنفش مائل بسیاهی آنکه ساق و برک و ثمر و کل آن همه بنفش باشد و کل آن بشکل بوق نای و سرنای و لبلاب و از ان درازتر و کل نوع بنفش آن مضاعف و تو بر تو از سه

تا پنج کفته اند و سه بسیار است و ثمر آن بقدر کردکان و خاردار مانند ثمر بید انجیر و در جوف آن دانهای بسیار و کوچک اندک شبیه بدانۀ سماق و اندک خوش طعم و مستعمل تخم آنست و بهترین آن تخم تازه بالیدۀ آن

طبیعت ان

در اول چهارم سرد و خشک و کویند در خشکی قریب باعتدال است و اول اصح

افعال و خواص آن

مخدر قوی و مسکر حتی پوست ثمر و شحم جوف و کل آن و مسکن صداع صفراوی و دموی مزمن و حرارت ملتهبۀ مفرطه و بغایت منوم و رادع اورام حاره و ضماد جرم آن و یا تدهین

بروغن دانۀ آن جهت بواسیر و اوجاع حارۀ مقعده و طلای طبیخ آن با سرکه جهت تحلیل اورام و استسقا و ضربان و قطع عرق و منع قشعریره و ضماد مجموع نبات آن جهت تقویت اعضای مسترخیه و منع ریختن مواد باعضا و تجفیف رطوبات غریبه نافع و بستن برک کرم کردۀ آن بر چشم صاحب رمد موجب تسکین الم آن و بر سر جهت درد سربارد و سد نزلات بارده و بر انثیین جهت نزول آب و بر اورام و دمامیل جهت تحلیل و نضج آنها مفید مقدار شربت آن تا یک دانک بدل آن لفاح در وزن آن مورث جنون و فساد فکر مصلح آن فلفل و رازیانه و چون کسی مقدار زیاده از یک دانک بخورد و همچنین کل آن را و عادی بمخدرات و مسکرات نباشد سکر و تخدیر آورد و جمیع اشیا بنظر او کبود نماید و خیالات فاسده در خیال او آید به حدی که کویا در خارج می بیند و عقل او زائل کردد و سخنان پراکنده کوید و چون خواهد که راه رود نتواند و نتواند که درست نشیند و موش و مورچه در نظر او آید و چون خواهد که بکیرد آن را خنده بسیار کند و چشمهای او سرخ کردد و تاریک و بسیار دست بجامه و فرش و دیوار می برد که کویا می خواهد چیزی بکیرد و بالجمله حالتی مانند دیوانکان بهم می رساند و در اکثر عوارض مانند افیون است و لیکن روغن کنجد و ترشیها با این منافات ندارد و تریاق لسع حیوانات سمی بود چون بخورند و عصارۀ برک آن را طلا نمایند مداوای آن مداوای یبروح خورده است و خوردن زبد و روغن کرم کرده و قئ کردن و کذاشتن دست و پا در آب کرم و کرم کردن بدن بمالیدن ادهان و ریاضه و تغذیه با اغذیۀ چرب و آشامیدن شراب مفوه و معجون جوز ماثل مسمی بحافظ الصحه و حب الشفا و حب جوزماثل و حب بدل افیون جوز ماثلی و حب بیخ جوز ماثل و حلوای جوز ماثل و دهن آن در قرابادین ذکر یافت

مخزن الادویه عقیلی خراسانی

////////////

تاتوره (نام علمی: Datura) نام یک سرده از تیره بادنجانیان است. مهمترین عضو این سرده تاتوره است.

منابع[ویرایش]

مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا، «Datura»، ویکی‌پدیای انگلیسی، دانشنامهٔ آزاد (بازیابی در ۱۴ فوریه ۲۰۱۴).

ویکی

////////////

الداتورا جنس من النباتات التي تزهر خلال الليل. يتبع الفصيلة الباذنجانية ويضم ثلاثة عشر نوعا مقبولا[1].

كان جنس الداتورا يضم الكولونيا قبل أن تفصل كجنس مستقل.

من أنواعها[عدل]

داتورا صفراوية (باللاتينية: Datura stramonium)

داتورا ماثلة (باللاتينية: Datura metel)

داتورا لاشوكية (باللاتينية: Datura inoxia)

داتورا طويلة الأشواك (باللاتينية: Datura ferox)

داتورا بلوطية الأوراق (باللاتينية: Datura quercifolia)

داتورا مبقعة (باللاتينية: Datura discolor)

المصادر[عدل]

^ موقع قائمة النباتات. أنواع الداتورا (بالإنكليزية). تاريخ الولوج 16 كانون الثاني 2013.

أيقونة بوابةبوابة علم النبات أيقونة بوابةبوابة صيدلة

مشاريع شقيقة في كومنز صور وملفات عن: داتورا

معرفات الأصنوفة  

موسوعة الحياة: 5704465 GBIF: 2928734 Tropicos: 40022312 ITIS: 30513 ncbi: 4074 GRIN: ps://npgsweb.ars-grin.gov/gringlobal/taxonomygenus.aspx?id=3415 FOC: 109368 PLANTS: DATUR AFPD: 189988

Brugmansia lg.jpg هذه بذرة مقالة عن نبات متعلقة بالفصيلة الباذنجانية بحاجة للتوسيع. شارك في تحريرها.

تصنيفات: أجناس نباتيةإنثيوجيناتباذنجانيةمسببات الهذيانمولدات الأحلامنباتات زينةنباتات سامةنباتات طبية

/////////////

به آذری دِلی بِنگ:

Dəlibəng, Tatala (lat. Datura)^[1] - badımcankimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.^[2]

//////////////

به اردو دهتوره:

دھتورہ (انگریزی: Datura) ایک خودرو جنگلی پودا ہے جو یورپ اور ایشیا میں عام ہے۔ انسان کے لیے زہر قاتل ہے لیکن بطور دوا کے نہایت پر اثر اور مجرب چیز ہے۔ انگریزی نسخوں میں عام طور پر استعمال ہوتا ہے۔ اس پودے کے عرق کا نام ایٹروپین ہے جو مشہور دوا ہے۔

///////////

به عبری:

דטורה (שם מדעי: Datura) הוא סוג צמח חד-שנתי ממשפחת הסולניים, בעל פרחים לבנים גדולים מאוד, דמויי משפך ופירות עגולים וקוצניים. בסוג עשרה מינים, ביניהם ידועים בארץ דטורה נטוית-פרי ודטורה זקופת-פרי. צמח הדטורה מכיל את האלקלואידים אטרופין וסקופולאמין, שני רעלים מסוכנים. הצמח מוכר באנגלית בשמות thornapple, jimson weed או loco weed. הוא כונה "עשב השטן" או "צמח המכשפות"[1].

מינים תרבותיים של הדטורה משמשים כצמחי-נוי.

לעתים משתמשים בדטורה בתור סם הזייתי. את הדטורה ניתן לצרוך על ידי אכילת הזרעים והעלים או עישונם. דווחו גם שימושים על הכנת תה מעלים ופרחים.

על אף הסכנות הרבות שטמונות בשימוש בה, הדטורה לא מוכרת כסם בפקודת הסמים המסוכנים. דטורה סטרמוניום (Stramonium) נמצאת בשימוש ברפואה המשלימה במינונים הומאופתיים (דילול גדול מאוד) בלבד לפי המלצת הומאופתים מוסמכים.

///////////

به پنجابی دهتوره:

دھتورہ اک پھلوالا بوٹا اے جیھدا جوڑ شرمائی دے ٹبر نال اے۔

////////////

به پشتو تانگتوره:

ټانگتوره (په لاتين: Datura stramonium) د بانجانونو څخه یو زهرلرونکي بوټي دي چی په معتلو او حارو سیمو کی په اروپا او لوېدیځی آسیا کی شنه کېږي. اوږدوالي یی ۱ متر ته رسېدلای شی او ټول بوټي زهرجن دي. گل یی سپین تاج لري. مېوه یی د کپسول شکل لري چی د اغزنونو لخوا پوښ شوي دي. نوموړی بوټي یوشمیر ټروپاني القلويدونه (۰،۲ - ۰،۶ ٪ ) لکه hyoscyamin ، سكوپولامين، آتروپين ، نیکوتین او گلیکوزیدونه لکه روټين، سکوپولېتين او کومارين لري. د ټانگتورې پاڼې په طب کی د تشنجونو د علاج لپاره هم کارېږي.

////////////

به کردی سورانی تاتوره:

تاتۆرە یا داتوورە یا مووسەکە (بە لاتین: Datura) گیایەکی یەکساڵەی ژەھردارە لە تیرەی باینجانیەکان. گوڵی سپی و جوان دەگرێت و باڵای ھەتا یەک مەتر بەرز دەبێت.

//////////

Datura

From Wikipedia, the free encyclopedia

For other uses, see Datura (disambiguation).

For other Devil's Trumpet, see Datura (disambiguation).

Datura
Datura metel
Scientific classification
Kingdom:	Plantae
(unranked):	Angiosperms
(unranked):	Eudicots
(unranked):	Asterids
Order:	Solanales
Family:	Solanaceae
Subfamily:	Solanoideae
Tribe:	Datureae
Genus:	Datura L.
Type species
Datura stramonium L.
Species
See text below

Datura is a genus of nine species of poisonous vespertine flowering plantsbelonging to the family Solanaceae. They are commonly known as daturas, but also known as devil's trumpets,^[1] not to be confused with angel's trumpets, its closely related genus Brugmansia. They are also sometimes called moonflowers,Jimsonweed, devil's weed, hell's bells, thorn-apple, and many more. Its precise and natural distribution is uncertain, owing to its extensive cultivation andnaturalization throughout the temperate and tropical regions of the globe. Its distribution within the Americas and North Africa, however, is most likely restricted to the United States and Mexico in North America, and Tunisia in Africa, where the highest species diversity occurs.

All species of Datura are poisonous, especially their seeds and flowers.

Some South American plants formerly thought of as Datura are now treated as belonging to the distinct genus Brugmansia^[2] (Brugmansia differs from Datura in that it is woody, making shrubs or small trees, and it has pendulous flowers, rather than erect ones). Other related genera include Hyosyamus niger, Atropa belladonna, Mandragora officinarum, and many more.

Contents

  [show] 

Etymology[edit]

The name Datura is taken from Hindi धतूरा dhatūra 'thorn-apple',^[3] ultimately fromSanskrit धत्तूर dhattūra 'white thorn-apple'.^[4] In the Ayurvedic text Sushrutadifferent species of Datura are also referred to as kanaka and unmatta.^[4] Record of this name in English dates back to 1662.^[5] Nathaniel Hawthorne refers to one type in The Scarlet Letter as apple-Peru. In Mexico, its common name is toloache.

Description[edit]

Datura species are herbaceous, leafy annuals and short-lived perennials which can reach up to 2 m in height. The leaves are alternate, 10–20 cm long and 5–18 cm broad, with a lobed or toothed margin. The flowers are erect or spreading (not pendulous like those of Brugmansia), trumpet-shaped, 5–20 cm long and 4–12 cm broad at the mouth; colors vary from white to yellow, pink, and pale purple. The fruitis a spiny capsule 4–10 cm long and 2–6 cm broad, splitting open when ripe to release the numerous seeds. The seeds disperse freely over pastures, fields and even wasteland locations.

Datura belongs to the classic "witches' weeds", along with deadly nightshade, henbane, and mandrake. Most parts of the plants are toxic, and datura has a long history of use for causing delirious states and death. It was well known as an essential ingredient of potions and witches' brews.^[6]

In India it has been referred to as "Poisonous" and as an aphrodisiac. In little measures it was used in Ayurveda as a medicine from the ancient times. It is used in rituals and prayers to Shiva.

The larvae of some Lepidoptera (butterfly and moth) species, including Hypercompe indecisa, eat some Datura species.

Species and cultivars[edit]

Datura metel

It is difficult to classify Datura as to its species, and it often happens that the descriptions of new species are accepted prematurely. Later, these "new species" are found to be simply varieties that have evolved due to conditions at a specific location. They usually disappear in a few years. Contributing to the confusion is the fact that various species, such as D. wrightii and D. inoxia, are very similar in appearance, and the variation within a species can be extreme. For example,Datura species can change size of plant, leaf, and flowers, all depending on location. The same species, when growing in a half-shady, damp location can develop into a flowering bush half as tall as an adult human of average height, but when growing in a very dry location, will only grow into a thin plant not much more than ankle-high, with tiny flowers and a few miniature leaves.^[6]

Today, experts classify only nine species of Datura:^[6]

·         D. ceratocaula Jacq. – torna loco

·         D. discolor Bernh. – desert thorn-apple

·         D. ferox L. – long-spined thorn-apple

·         D. inoxia Mill. – thorn-apple, downy thorn-apple, Indian-apple, moonflower, sacred datura, toloatzin, toloache

·         D. leichhardtii F.Muell. ex Benth. (syn. D. pruinosa) – Leichhardt's datura

·         D. metel L. – devil's trumpet^[6]

·         D. quercifolia Kunth – oak-leaf thorn-apple

·         D. stramonium L. (syn. D. inermis) – jimsonweed, thorn-apple

·         D. wrightii Regel – sacred datura, sacred thorn-apple

American Brugmansia and Datura Society, Inc. (ABADS) is designated in the 2004 edition of the International Code of Nomenclature for Cultivated Plants as the official International Cultivar Registration Authority for Datura. This role was delegated to ABADS by the International Society for Horticultural Science in 2002.

Past classified species[edit]

·         D. bernhardii

·         D. kymatocarpa

·         D. lanosa

·         D. reburra

·         D. suaveolens

Cultivation[edit]

Fruit

D. inoxia with ripe, split-open fruit

Datura species are usually planted annually from the seed produced in the spiny pods, but with care, plants can be overwintered. Most species are suited to being planted outside or in containers. As a rule, they need warm, sunny places and soil that will keep their roots dry. When grown outdoors in good locations, the plants tend to reseed themselves and may become invasive. In containers, they should have porous, aerated potting soil with adequate drainage. The plants are susceptible to fungi in the root area, so anaerobic organic enrichment such as anaerobically composted organic matter or manure, should be avoided.^[6]

Toxicity[edit]

All Datura plants contain tropane alkaloids such as scopolamine, hyoscyamine, andatropine, primarily in their seeds and flowers. Because of the presence of these substances, Datura has been used for centuries in some cultures as a poison.^[6][7]There can be a 5:1 toxin variation between plants,^{[citation needed]} and a given plant's toxicity depends on its age, where it is growing, and the local weather conditions. These variations makes Datura exceptionally hazardous as a drug.

In traditional cultures, a great deal of experience with and detailed knowledge ofDatura was critical to minimize harm.^[6] Many tragic incidents result from modern users ingesting Datura. For example, in the 1990s and 2000s, the United States media contained stories of adolescents and young adults dying or becoming seriously ill from intentionally ingesting Datura.^[8][9] There are also several reports in the medical literature of deaths from D. stramonium and D. ferox intoxication.^[10][11][12]Children are especially vulnerable to atropine poisoning.^[13][14]

Datura toxins may be ingested accidentally by consumption of honey produced by several wasp species, including Brachygastra lecheguana, during the Datura blooming season. It appears that these semi-domesticated honey wasps collect Datura nectar for honey production which can lead to poisoning.^[15]

In some parts of Europe and India, Datura has been a popular poison for suicide and murder. From 1950 to 1965, the State Chemical Laboratories in Agra, India, investigated 2,778 deaths caused by ingesting Datura.^[6][16]

The US Centers for Disease Control and Prevention reported accidental poisoning resulting in hospitalization for a family of six who inadvertently ingested Datura used as an ingredient in stew.^[17]

In some places, it is prohibited to buy, sell, or cultivate Datura plants.^[6][16]

Effects of ingestion[edit]

Due to the potent combination of anticholinergic substances it contains, Datura intoxication typically produces effects similar to that of an anticholinergic delirium (usually involving a complete inability to differentiate reality from fantasy);hyperthermia; tachycardia; bizarre, and possibly violent behavior; and severe mydriasis (dilated pupils) with resultant painful photophobia that can last several days. Pronounced amnesia is another commonly reported effect.^[18]

In Pharmacology and Abuse of Cocaine, Amphetamines, Ecstasy and Related Designer Drugs, Freye asserts: Few substances have received as many severely negative recreational experience reports as has Datura. The overwhelming majority of those who describe their use of Datura find their experiences extremely unpleasant both mentally and often physically dangerous.^[18] However, anthropologists have found that indigenous groups, with a great deal of experience with and detailed knowledge of Datura, have been known to use Datura recreationally (including the Navajo and especially theHavasupai).^[19][20] The knowledge of Datura's properties was critical to minimize harm.^[6]

Treatment[edit]

Due to their agitated behavior and confused mental state, victims of Datura poisoning are typically hospitalized. Stomach pumping and the administration of activated charcoal can be used to reduce the stomach's absorption of the ingested material. The drug physostigmine is used to reverse the effect of the poisons. Benzodiazepines can be given to curb the patient's agitation, and supportive care with oxygen, hydration, and symptomatic treatment is often provided. Observation of the patient is indicated until the symptoms resolve, usually from 24–36 hours after ingestion of the Datura.^[16][21]

Gallery[edit]

·        

Datura flower on the plant (lateral view) near Hyderabad, Andhra Pradesh, India

·        

Datura flower on the plant (top view) near Hyderabad, Andhra Pradesh, India

·        

Datura in bloom

See also[edit]

·         Donnatal, a pharmaceutical containing the active alkaloids in Belladonna, a plant similar to Datura: scopolamine, hyoscyamine, and atropine, as a drug

References[edit]

1.     Jump up^ "Datura metel". plants.ces.ncsu.edu. Retrieved2016-01-17.

2.     Jump up^ Lester, R. N.; Nee, M.; Estrada, N. (1991). Hawkes, J. G., ed. Solanaceae III – Taxonomy, Chemistry, Evolution (Proceedings of Third International Conference on Solanaceae). Kew: Royal Botanic Gardens. pp. 197–210.ISBN 0-947643-31-1.

3.     Jump up^ American Heritage Dictionary: datura

4.     ^ Jump up to:^a b Monier-Williams, Monier (1899). A Sanskrit-English dictionary : etymologically and philologically arranged with special reference to cognate Indo-European languages. Oxford: Clarendon Press.

5.     Jump up^ the Oxford English Dictionary or OED

6.     ^ Jump up to:^{a b c d e f g h i j} Preissel, U.; Preissel, H.-G. (2002).Brugmansia and Datura: Angel's Trumpets and Thorn Apples. Buffalo, NY: Firefly Books. pp. 106–129. ISBN 1-55209-598-3.

7.     Jump up^ Adams, J. D. Jr.; Garcia, C. (2005). "Spirit, Mind and Body in Chumash Healing". Evidence-based Complementary and Alternative Medicine. 2 (4): 459–463.doi:10.1093/ecam/neh130. PMC 1297503.PMID 16322802.

8.     Jump up^ Goetz, R.; Siegel, E.; Scaglione, J.; Belson, M.; Patel, M. (2003). "Suspected Moonflower Intoxication -- Ohio, 2002". MMWR Morbidity and Mortality Weekly Report.CDC. 52 (33): 788–791. PMID 12931077.

9.     Jump up^ Leinwand, D. (2006-11-01). USA TODAYhttp://www.usatoday.com/news/nation/2006-11-01-jimson_x.htm. Retrieved 2009-02-15. Missing or empty|title= (help)

10.  Jump up^ Michalodimitrakis, M.; Koutselinis, A. (1984). "Discussion of "Datura stramonium: A fatal poisoning"". Journal of Forensic Sciences. 29 (4): 961–962. PMID 6502123.

11.  Jump up^ Boumba, V. A.; Mitselou, A.; Vougiouklakis, T. (2004). "Fatal poisoning from ingestion of Datura stramonium seeds". Veterinary and Human Toxicology. 46 (2): 81–82.PMID 15080209.

12.  Jump up^ Steenkamp, P. A.; Harding, N. M.; Van Heerden, F. R.; Van Wyk, B.-E. (2004). "Fatal Datura poisoning: Identification of atropine and scopolamine by high performance liquid chromatography / photodiode array / mass spectrometry".Forensic Science International. 145 (1): 31–39.doi:10.1016/j.forsciint.2004.03.011. PMID 15374592.

13.  Jump up^ Taha, S. A.; Mahdi, A. H. (1984). "Datura intoxication in Riyadh". Transactions of the Royal Society of Tropical Medicine and Hygiene. 78 (1): 134–135. doi:10.1016/0035-9203(84)90196-2. PMID 6710568.

14.  Jump up^ Djibo, A.; Bouzou, S. B. (2000). "[Acute intoxication with "sobi-lobi" (Datura). Four cases in Niger]". Bulletin de la Société de Pathologie Exotique (in French). 93 (4): 294–297. PMID 11204734.

15.  Jump up^ Bequaert, J.Q. (1932). “The Nearctic social wasps of the subfamily polybiinae (Hymenoptera; Vespidae)". Entomologica Americana. 13(3):87-150.

16.  ^ Jump up to:^a b c Andrews, Dale (2013-02-28). "Daturas". Crime Poisons. Washington: SleuthSayers. Retrieved 4 March2013.

Jump up^ Bontoyan, W.; et al. (2010-02-05). "Jimsonweed Poisoning Associated with a Homemade Stew – Maryland, 2008" (pdf). Centers for Disease Control and Prevention – Morbidity and Mortality Weekly Report. 59 (4): 102–103. Retrieved 2010-02-11.

^ Jump up to:^a b Freye, E. (2010). "Toxicity of Datura Stramonium".Pharmacology and Abuse of Cocaine, Amphetamines, Ecstasy and Related Designer Drugs. Netherlands: Springer. pp. 217–218. doi:10.1007/978-90-481-2448-0_34. ISBN 978-90-481-2447-3.

Jump up^ http://www.jcimjournal.com/jim/FullText2.aspx?articleID=jintegrmed2013016

Jump up^ Fuller, Robert C (2000). Stairways to Heaven: Drugs in American Religious History. p. 32. ISBN 0813366127.

Jump up^ Bliss, M. (2001). "Datura Plant Poisoning" (pdf). Clinical Toxicology Review. 23 (6).

Further reading[edit]

Rätsch, C. (2005) [1998]. The Encyclopedia of Psychoactive Plants. Rochester, VT: Park Street Press. ISBN 978-0-89281-978-2.

Bliss, M. (2001). "Datura Plant Poisoning" (pdf). Clinical Toxicology Review. 23 (6).

Tropane Alkaloid Poisoning on eMedicine

Roblot, F; Montaz, L; Delcoustal, M; Gaboriau, E; Chavagnat, JJ; Morichaud, G; Pourrat, O; Scepi, M; Patte, D (1995). "[Datura stramonium poisoning: the diagnosis is clinical, treatment is symptomatic].". La Revue de medecine interne / fondee ... par la Societe nationale francaise de medecine interne (in French). 16 (3): 187–90. doi:10.1016/0248-8663(96)80689-8. PMID 7740228.

Krenzelok, Edward P. (February 2010). "Aspects of poisoning and treatment". Clinical Toxicology. 48 (2): 104–110.doi:10.3109/15563651003630672. PMID 20229618.

External links[edit]

Wikimedia Commons has media related to Datura.

Wikispecies has information related to: Datura

"PLANTS Profile: Datura L.". USDA Natural Resources Conservation Service.

"GRIN Species Records of Datura". USDA Germplasm Resources Information Network (GRIN).

"Datura Vault". Erowid.

[show] v t e Hallucinogens

[show] v t e Cholinergics

[show] v t e Witchcraft and magic

Categories: 

Datura

Deliriants

Entheogens

Herbal and fungal hallucinogens

Oneirogens

Poisonous plants

&&&&&&&

جوشیصا. [ ] (اِ) به لغت نبطی بار درختی است به قدر نخودی و بشکل زعرور و خشخاش بسیار کوچکی و بعد از رسیدن سرخ لون و قابض است و درخت او بقدر درخت آلوبالو و چتری و برگش شبیه ببرگ سیب و گلش سفید و در بعضی بلاد خزان نمیکند و در تنکابن پلاخوار نامند، در دوم گرم و خشک و مشهی و آروغ آورنده و بقدری مسخن بدن ، و خوردن او قبل از طعام و بعد از آن مسکن درد معده و سایر اوجاع بدن علی الخصوص درد کمر و تهیگاه و هاضم طعام در کل حال و مانع تعفن اطعمه در معده و مضر محرورین و مصلحش انارین و قدر شربتش تا سه درهم است . (تحفه ٔ حکیم مؤمن ).

- پلاخوار. [ پ ِ خوا / خا ] (اِ) به لغت تنکابن جوشیصا است . رجوع به جوشیصا و پلاخور شود.

- پلاخور. [ پ َ خوَرْ / خُرْ ] (اِ) این نام را در دره ٔ چالوس و در کرج و مرزهای فوقانی جنگلهای شمالی ایران و در اراضی خشک و کوهستانی و استپ های کرمانشاه و لرستان و شیراز بگونه ای از شونگ میدهند و آن نام را در درفک به زین دار و هفت کول دهند و در گیلان دقزدانه را پلاخور گویند (گااوبا). و نیز رجوع به زین دار و دقزدانه شود.

- دقزدانه . [ دُ ق ُ ن َ / ن ِ ] (اِ مرکب ) گونه ای از شونگ و آن درختچه ای است که در جنگلهای مرتفع «نور» و «زیارت » وجود دارد. و در گیلان آنرا پلاخور نامند. دقزدون . الجاره . (یادداشت مرحوم دهخدا). و رجوع به پلاخور شود.

- هفت کول . [ هََ ] (اِ مرکب ) درختچه ای است که در جنگلهای شمالی ایران تا ارتفاع 2600 گزی دیده میشود. (یادداشت مؤلف ). فحرا. زین دار. گرمه شو. پلدخور. (یادداشت مؤلف ).

- شونگ . [ ] (اِ) درختچه ای است که در نور و کجور و زیارت گرگان آن را شونگ و شن خوانند و عرب شجرةالطحال و زهرالعسل گوید. مردم رودسر و دیلمان و کرج آن را پلاخور نامند و در کتول بنام سفیدال مشهور است و دقزدانه و اوچ قد و دقزدون اسم ترکی او باشد و این درخت در خشک جنگلهای ایران دیده میشود. (یادداشت مؤلف ).

- شونگ بس گل ؛ درختچه ای که گونه ای از شونگ است و در ارتفاعات بسیار در جنگلهای فوقانی شمال ایران بسیار است . (یادداشت مؤلف ).

- شونگ قفقازی ؛ این درختچه که گونه ای از شونگ است در خشک جنگلهای بجنورد و گیفان و هم در کوههای دیلمان و شیرکوه در دوهزارگزی دیده شده است . (گااوبا، از یادداشت مؤلف ).

////////////////

شونگ

اشاره

نام کلی درختچه‌هایی است که در کتب طب سنتی با نامهای «شجرة الطوال»، «صریمة الجدی» و «زهر العسل» نامبرده شده است. نام محلی این درختچه‌ها در ایران غالبا مشترک و به اغلب گونه‌های مختلف آن گفته می‌شود از جمله در رودسر و دیلمان «پلاخور»، در کتول «سفیدال»، در قوشخانه «اوچ‌قد»، در خلخال «دوقّوزدان و دوقّوزدانا»، در نور و کجور و زیارت گرگان «شونگ- شن» و در لرستان، کردستان و فارس «شن- شهن» می‌نامند. این درختچه‌ها بالارونده و همه از خانواده‌Caprifoliaceae می‌باشد. به فرانسوی به‌طور کلی‌Chevrefeuille و به انگلیسی‌Honeysuckle گفته می‌شود. از نظر مشخصات گیاهی اغلب به هم شبیه هستند گونه‌های مختلف معروف آن به شرح زیر است.

1. پیچ امین الدوله

اشاره

به فارسی «پیچ امین الدوله» و در کتب قدیم به نام «سلطان الجبل» آمده است. به فرانسوی‌Chevrefeuille des jardins وChevrefeuille و به انگلیسی‌Italian honeysuckle وSweet woodbine وPerfoliate honeysuckle وSweet honeysuckle گفته می‌شود. گیاهی است از خانواده‌Caprifoliaceae نام علمی آن‌Lonicera caprifolium L . و مترادفهای آن‌Lonicera pallida Host . وCaprifolium perfoliatum Roehl . وCaprifolium hortense Lam . می‌باشد.

معارف گیاهی، ج‌5، ص: 309

مشخصات

پیچ امین الدوله از گیاهان بالارونده است که به عنوان پیچ زینتی از نظر زیبایی و عطر مطبوع گلهایش در باغها کاشته می‌شود. برگهای آن متقابل سبز بیضی. گلهای آن ابتدا سفید و سپس شکری‌رنگ و در اوایل بهار ظاهر می‌شود.

میوه آن گوشت‌دار تخم‌مرغی به رنگ قرمز ارغوانی که پس از رسیدن تیره مایل به سیاه می‌شود. این درختچه بومی اروپا و آسیای غربی است در ایران کاشته می‌شود.

2. پیچ امین الدوله گونه ژاپنی

اشاره

گونه‌ای از این جنس گیاه که خیلی شبیه پیچ امین الدوله است و از نظر دارویی در طب سنتی معروف و مورد توجه می‌باشد، گونه‌ای است که نام علمی آن‌Lonicera japonica Thunb . و واریته‌ای از آن به نام

Lonicera Japonica Thunb. var repens( Sieb. )Rehd.

و مترادفهای آن‌L .chinensis wats وL .brachypode DC .var Repens Sieb . است. این گیاه به انگلیسی‌Japanese Honeysuckle وSweet honeysuckle . گفته می‌شود.

مشخصات

پیچ امین الدوله گونه ژاپنی بومی ژاپن و کره و چین است و در سایر مناطق دنیا به عنوان درختچه گل زینتی و پیچ زینتی کاشته می‌شود. درختچه‌ای است بالارونده معمولا در اغلب مناطق همیشه سبز و تا 9 متر بالا می‌رود. ساقه آن پوشیده از مو، برگها تخم‌مرغی کمی دراز و کشیده کمی موجی به طول 9- 4 سانتی‌متر و عرض 5- 2 سانتی‌متر. گلها سفید بسیار معطّر شبیه پیچ امین الدوله و رنگ آنها پس از چندی شکری مایل به زرد می‌شود. میوه درختچه شبیه میوه پیچ امین الدوله و سیاه است. گلهای آن در اواخر بهار و اوایل تابستان ظاهر می‌شوند. تکثیر آن از طریق کاشت قلمه یا خوابانیدن انجام می‌گیرد. در جاهای نیمه‌آفتاب و نیمه‌سایه و اگر خاک مرطوب و رطوبت جو کافی باشد در آفتاب کامل نیز خوب رشد می‌کند. به آب زیادی احتیاج ندارد و در فصول خشک آبیاری می‌شود.

معارف گیاهی، ج‌5، ص: 310

ترکیبات شیمیایی

از نظر ترکیبات شیمیایی در شاخه‌های سبز پیچ امین الدوله گونه ژاپنی و در برگهای آن تانن و ساپونین [روا]. و ماده لوتئولین 452] یافت می‌شود [چونگ کوئو تو نونگ یائوچی . در گلهای آن اینوزیتول مشخص شده است [چیو]. میوه‌های آن منبع غنی از کاروتنوئید است و جزء عمده آن کریپتوکسانتین 453] است.]S .G .I .M .P[ .

خواص- کاربرد

در تمام مناطق شرق در کره، ژاپن، چین و سایر مناطق از گل و برگ پیچکهای گیاه پیچ امین الدوله گونه ژاپنی به عنوان دارو استفاده می‌شود. در کره از گلهای آن به عنوان ضد سمّ و برای مداوای اختلال در ادرار و دردهای عصبی و آبسه استفاده می‌شود [ایشی دویا]. در چین گلهای بازنشده پیچ امین الدوله را که به اصطلاح داروسازی Flos lonicerae[ گفته می‌شود در ماههای اردیبهشت و خرداد در روزهای آفتابی قبل از طلوع آفتاب چیده می‌شود. غنچه‌های گل را که هنوز باز نشده در محل سایه‌ای پهن و مرتبا زیرورو می‌کنند تا بدون اینکه سیاه شود، خشک شود.

این گلها شیرین و خنک‌کننده و داروی خوبی برای زکامهای تابستانه که با تب و سردرد توأم است می‌باشد و برای مداوای جوش و کورک و زخمهای کفگیرک 454] مصرف دارد. گلها را سوزانیده و از زغال آن برای دفع دیسانتری می‌خورند [چونگ یائوچی . پیچکهای سبز پیچ ژاپنی که هنوز چوبی نشده‌اند در پاییز و زمستان چیده شده و بسته‌بندی نموده در آفتاب خشک می‌کنند. این دارو نیز شیرین، خنک‌کننده است و برای تسکین درد استخوانها و جوش و کورک تجویز می‌شود [چونگ یائوچی . آب گل آن را تقطیر کرده و عرق آن را به عنوان مقوی معده مصرف می‌کنند [ایچی مورا]. عرق حاصل از تقطیر آب برگ و گل به عنوان تب‌بر و تصفیه کننده خون و برای رفع ناراحتی‌های روماتیسمی مصرف دارد [هو] و مدّر است [ایشی دویا] به علاوه برای رفع التهاب روده‌ای و زخم معده و بواسیر دردناک و زخم

معارف گیاهی، ج‌5، ص: 311

گلو و زخمهای گوشه دهان [لوئی و به عنوان ضد سم [چونگ کاربرد دارد. جوشانده گیاه به خصوص برای اختلالات آلات سیستم دفع نافع است [هو]. جوشانده گیاه به طور غلیظتر در استعمال خارجی برای شست‌وشوی ورمها، زخم [کاریونه کیمورا]، جوش و کورک و بیماری‌های جلدی نظیر اکزما[455]، جرب 456]، سرخک 457] مفید است [پتلو].

عصاره گلها و برگها و پیچکها در محلول 50/ 1 خاصیت توبرکولو استاتیک 458] بر ضد باکتری مایکو باکتریوم توبر کولوزیس واریته هومی‌نیس 459] دارد [موزیگ و شرام . از گیاه برای تهیه حشره‌کش نیز استفاده می‌شود [چونگ کوئوتو نونگ یائوچی . پتلو اظهار عقیده می‌کند که برگها و پوست ساقه گیاه برای بوقلمون سمّی است و در عین حال برای زهر مار، عقرب و ... ضد سم محسوب می‌شود.

3. گونه دیگری از این گیاه که در کتب طب سنتی با نام «صریمة الجدی» آمده است

اشاره

به فرانسوی‌Chevrefeuille des bois . وPericlymene و به انگلیسی‌Bindwood وWoodbine honeysuckle وCommon honeysuckle وSuckle -bush گفته می‌شود. گیاهی است از خانواده پیچ امین الدوله‌Caprifoliaceae نام علمی آن‌Lonicera periclymenum L . می‌باشد.

مشخصات

مانند سایر گونه‌ها درختچه‌ای است بالارونده که به گیاهان اطراف خود می‌پیچد و تا بلندی 4 متر بالا می‌رود. برگها بیضی بدون دندانه و گلهای آن سفید و معطّر ابتدا به رنگ سفید و سپس به رنگ زرد درمی‌آید. میوه آن قرمز و تخم‌مرغی‌شکل است. این درختچه در جنگل‌های اروپا بخصوص در فرانسه انتشار دارد. در هند نیز در مناطق مختلف برای گلهای زیبا و معطّر آن کاشته می‌شود.

معارف گیاهی، ج‌5، ص: 312

ترکیبات شیمیایی

درختچه صریمة الجدی دارای سالیسیلیک اسید، ساپونین و قند و انورتین 460] است S .G .I .M .P[ .

خواص- کاربرد

در هند از برگهای درختچه گونه‌L .periclymenum به عنوان ملیّن و کمی قابض استفاده می‌شود. پوست آن را به عنوان معرّق، تصفیه‌کننده خون، مدّر و ضد نزله به کار می‌برند. در موارد سنگ کلیه و زردی نیز مصرف دارد. صریمة الجدی طبق نظر حکمای طب سنتی از نظر طبیعت خیلی گرم و خشک است و معتقدند که انسداد مجاری را رفع می‌کند و مدّر است و ملیّن و پاک‌کننده رحم از فضولات می‌باشد. اگر تا چند روز هر روز 5 گرم از تخم آن با 200 گرم سرکه رقیق مخلوط و خورده شود برای سختی تنفس و پاک کردن رحم و دفع سموم مفید است. برای کلیه مضّر است، لذا باید با عناب خورده شود. جوشانده 50 گرم پوست ساقه آن در 1000 گرم آب برای دفع سنگ کلیه و در موارد آب آوردن انساج اثر مفید دارد. اگر 150 گرم از ساقه با پوست آن در یک لیتر سرکه خیسانده شود و صاف کرده و هر روز چند فنجان بخورند در موارد یادشده اثر مفید دارد. برگ آن قابض است و از جوشانده آن به صورت غرغره در موارد التهاب گلو استفاده می‌شود. گلهای آن که باید قبل از شکفتن چیده شود به صورت دم‌کرده 8- 4 گرم گل خشک در 1000 گرم آب جوش 3- 2 فنجان در روز در موارد گریپ، آسمهای عصبی، سردردهای یک‌طرفه و نزله‌های ریوی می‌خورند.

4. پیچ آویزی

اشاره

این پیچ را به فرانسوی‌Chevrefeuille de Virginie و به انگلیسی‌Scarlet trumpet وTrumpet honeysuckle گویند. گیاهی است از خانواده پیچ امین الدوله‌Caprifoliaceae نام علمی آن‌Lonicera sempervirens L . و مترادف آن‌CAprifolium sempervirens Moench . است.

معارف گیاهی، ج‌5، ص: 313

مشخصات

این پیچ از درختچه‌های بومی امریکای شمالی است. به ایران نیز وارد شده و در باغها برای گل زیبای سرخ شیپوری‌شکل آن کاشته می‌شود. طول گلها 8- 3 سانتی‌متر است. در اقلیم تهران فقط در اوایل بهار شکوفه می‌کند ولی در شمال ایران فصل شکوفه آن طولانی است و در اردیبهشت‌ماه غرق شکوفه است. میوه آن به رنگ سرخ و در اواسط تابستان ظاهر می‌شود.

چند گونه از این گیاه به‌طور وحشی در ایران می‌رویند از جمله:

الف).Lonicera bracteolaris Boiss .Bh . شکل گیاه شبیه سایر گونه‌ها و گلهای آن زردرنگ و میوه آن سرخ است. در شاهوارکوه گرگان، تازه‌کند، گلی‌داغ، شاه‌پسند، سیاه‌بیشه، آب باریک، الموت و گردنه الله اکبر خراسان و در جنگلهای ارسباران دیده می‌شود.

ب).Lonicera iberica M .B . در طوالش در جنگلهای شمال ایران و در آذربایجان و کیلوان زنجان و گرگان، شاهوارکوه، گردنه خوش‌ییلاق و درّه تالار فیروزکوه، درّه چالوس، کلاردشت، رودبار، عمارلو، آستارا، ارسباران، اطراف دماوند، ارتفاعات الموت، خوی، میانه و اطراف تبریز دیده می‌شود.

پ)Lonicera hypoleuca درختچه کوتاهی است که بلندی آن تا 5/ 1 متر می‌رسد و در بلوچستان و لرستان دیده می‌شود.

ت) پلاخور-

Lonicera nummularifolia J. Sp. Subs nummularifolia Davis.

که مترادف آن‌Lonicera persica J .S . وL .Rurdestanica Schlecht . می‌باشد. درختچه‌ای است که بلندی آن تا 5 متر می‌رسد. در دامنه‌های البرز، زاگروس و در کردستان در باغ خان مریوان، همدان، کرمانشاه تا قصر شیرین، در خمین در لرستان در بروجرد، خرم‌آباد، درود، اشتران‌کوه، در اردکان و بم همچنین بین کرمان و بندر عباس و در خراسان در قوچان و لطف‌آباد و در کوه دشته کرج شناسایی شده است.

ث)Lonicera floribunda Boiss .et Buhse درختچه‌ای است به بلندی تا 5/ 3 متر ایستاده و بدون پیچ‌وخم. ساقه‌ها توخالی و سوراخدار شاخه‌های جوان سبز، پوشیده از کرک و شاخه‌های مسن سفید مایل به خاکستری است. برگها متقابل با دمبرگ تخم‌مرغی نوک‌دار. گلها سفید صورتی. این گیاه در ارتفاعات البرز و در جنگلهای

معارف گیاهی، ج‌5، ص: 314

شمال در گرگان، بهشهر، علی‌آباد نزدیک زیارت دره چالوس، درّه تالار، دشت نظیر و کلاردشت دیده می‌شود.

معارف گیاهی، ج‌5، ص: 315

//////////////

جوشیصا

بفتح و بضم جیم و سکون واو و کسر شین معجمه و سکون یاء مثناه تحتانیه و فتح صاد مهمله و الف لغت نبطی است و اهل جزیره جوسانی و در تنکابن پلاخوار نامند

ماهیت ان

بار درختی است بقدر نخودی بشکل زعرور و خشخاش و بسیار کوچک و بعد رسیدن سرخ و شیرین می کردد و با قبوضت و در ایلول ماه رومی می رسد و هرچند در درخت زیاده می ماند سرخ تر و شیرین تر می کردد و لیکن قبوضت آن کم نمی کردد و درخت آن بسیار بلند نمی شود و پهن و بمقدار درخت الوبالو می باشد و برک آن شبیه ببرک سیب و کل آن سفید و در بعضی بلاد خزان نمی کند

طبیعت ان

در دوم کرم و خشک

افعال و خواص ان

مشهی و آروغ آورنده و فی الجمله مسمن بدن و خوردن آن قبل از طعام و بعد از ان مسکن درد معده و سایر اوجاع بدن خصوصا درد کمر و تهیکاه و هاضم طعام در همه حال و مانع تعفن اطعمه در معده مضر محرورین مصلح آن انارین مقدار شربت آن تا سه درهم است

مخزن الادویه عقیلی خراسانی

&&&&&

جونلائی

بفتح جیم فارسی و سکون واو و خفای نون و فتح لام و الف و کسر همزه و سکون یا لغت هندی است بعضی کویند بقلۀ یمانیه است و ظاهرا غیر آن باشد

ماهیت ان

نباتی است در هند اکثر مزروع و ماکول برک آن اندک شبیه ببرک ریحان و بیمزه و با اندک حدت و ساق آن بسیار بلند نمی شود و بیکل و تخم آن ریزه مانند تخم بستان افروز و چون برکها و سر شاخهای نازک آن را ببرند باز شاخها و برکهای تازه می روید باز می برند و همچنین چند مرتبه و آن برکها را با کوشت و یا بی کوشت پخته و با روغن و پیاز بریان نموده پخته می خورند لذیذ می شود و بورانی آن نیز لذیذ می باشد حکیم میر عبد الحمید در حاشیۀ تحفه نوشته که در شبانکارۀ فارس در دیهه موسوم بتبریز دیده شده و آن را سلیمانی می نامند و اهل آنجا آن را بورانی می پزند

طبیعت ان

در اول کرم مائل به یبوست و اهل هند آن را سرد می دانند

افعال و خواص آن

سریع الهضم و دافع صفرا چون آب بیخ آن را کرفته یک مثقال حضض هندی و یک مثقال نار قیصر بآن سائیده حب بندند و هر حبی بقد دانۀ فندقی و هر روز یک حب آن را با یک پیالۀ آب آن بیاشامند جهت بواسیر سائله نافع و مجرب و لیکن در ایام خوردن آن اجتناب نمایند از خوردن ادویۀ مضرۀ بواسیر و چون بیخ آن را بسایند و بر عرق مدتی ضماد نمایند نفع می بخشد آن را

مخزن الادویه عقیلی خراسانی

&&&&&&&

 جینت

بفتح جیم و سکون یاء مثناه تحتانیه و خفای نون و تاء مثناه فوقانیه

ماهیت ان

درختی است هندی و بسیار بزرک نمی شود و برک آن شبیه ببرک تمر هندی و کل آن بنفش و تخم آن در غلافی مانند باقلا و از ان باریک تر

طبیعت ان

در اول سوم کرم و خشک

افعال و خواص ان

آب برک آن مسهل بلغم و قاتل اقسام دیدان چون صبح ناشتا اول اندک شیرینی بخورند و بالای آن مقدار هفت هشت مثقال آب برک آن را خالص بدون آنکه آب داخل نمایند بیاشامند اقسام کرم شکم را دفع نماید و مجرب دانسته اند و ضماد برک تازۀ کرم کردۀ آن جهت تحلیل اورام و نضج دمامیل نافع و از کلی آن کاغذ رنک می توان نمود رنک آن ارغوانی می باشد و لیکن ثبات ندارد و بستن برک درست کرم کردۀ آن جهت تحلیل نزول آب در هر عضو که باشد که کوبیده یک طرف آن را پخته مانند کردۀ نان یکرو پخته جهت تحلیل نزول آب در بیضه و کرم کرده بدون پختۀ آن جهت تحلیل اورام بارده و نضج دمامیل مفید و تخم آن را چون سائیده بر ناصور و زخمهای کهنه بمالند و بفتیلۀ آلوده در جوف آن کذارند نافع

مخزن الادویه عقیلی خراسانی

&&&&&&&

جیدار. [ ج َ ] (ع اِ) گیاهی است که برگ آن مانند برگ بلوط است و دانه ٔ سرخ رنگ دارد که آنرا قرمز نامند. (از اقرب الموارد) (آنندراج ). بلغت فارسی نبات شجری است ، برگش مثل برگ بلوط و با نهایت سبزی مایل بزردی و ثمرش بقدر عفصی مایل بتدویر و در روی او شبنمی می نشیند و از آن دانه ٔ سرخی بقدر عدس منعقد گردیده نمو میکند و سرخی آن زیاده میشود و آن حب را قرمز گویند و نبات او در سِیُم سرد و خشک و نشستن در آب طبیخ برگ او جهت تخفیف رطوبات رحم و ضماد برگ تازه ٔ او جهت اورام حاره و تسکین درد و منبع زیادتی آن و هتک عضل و آشامیدن خشک او با آب سرد جهت اسهال و با عسل و روغن جهت زحیر و ذرور او جهت التیام جراحات و طلای او جهت تقویت اعضاء مسترخیه نافع و قدر شربتش یک مثقال است . (تحفه ٔ حکیم مؤمن ).

///////////

جیدار

بکسر جیم و سکون یاء مثناه تحتانیه و فتح دال مهمله و الف و راء مهمله لغت فارسی است

ماهیت ان

نباتی شجری است برک آن مانند برک بلوط و با شدت سبزی مائل بزردی و برو شبنمی می نشیند و از ان دانۀ سرخی بقدر عدسی منعقد می کردد و سرخی آن زیاده می کردد و تا آخر آبار ماه الهی می ماند و آن را حب القرمز می کویند و در حرف القاف ان شاء اللّه تعالی مذکور خواهد شد و ثمر آن بقدر مازوئی و مائل بتدویر

طبیعت نبات ان

سرد و خشک در سوم

افعال و خواص ان

چون برک خشک آن را سائیده یک مثقال با آب سرد بخورند امساک بطن نماید و چون با عسل و روغن کل بسرشند و دو مثقال آن را بخورند زحیر را دفع نماید و ذرور آن جهت التیام جراحات و طلای آن جهت تقویت اعضای مسترخیه و ضماد برک تازۀ ان جهت تحلیل اورام حاره و تسکین اوجاع و زیادتی آن و هتک عضل و جلوس در طبیخ آن جهت تجفیف رطوبات رحم مقدار شربت آن یک مثقال

مخزن الادویه عقیلی خراسانی

&&&&&&&

جیکلک

بکسر جیم و سکون یاء مثناه تحتانیه و کاف و فتح لام و سکون کاف لغت ترکی است

ماهیت ان

ثمری است شبیه بدل کنجشک و در جوف آن دانهای ریزه شبیه بدانهائی که در توت می باشد و رسیدۀ آن سرخ تیره و چاشنی دار و در بو شبیه بخربزۀ کرمک و لذیذ و کیاه آن بقدر شبری و زیاده از ان و برک ان شبیه به برک کل سرخ و با اندک خار و کل آن مانند پاپچال و کل بنفشه و کیاه آن همیشه سبز و در تنکابن لیدانه و در دیلم چمیل و در کیلان و مازندران خربزه کاو نامند و ابن تلمیذ میجوتو نامیده است و کیاه دیکر را که دائم سبز است و دانۀ آن سرخ شفاف بقدر نخودی و از وسط برک آن بچیزی مانند موی باریک متصل و برک آن بقدر درهمی و با تقعیر و انتهای آن مثل سر سوزن و از جملۀ خارها است و آن را کجومن نامند و هر دو قسم آن در طبرستان بهم می رسد و آخیر را در تنکابن خیر نامند و آن دانۀ آس بری است

طبیعت ان

سرد و تر

افعال و خواص آن

مقوی دل و مطفی صفرا و مرطب بدن و جهت امزجۀ سوداویه و خفقان و سعال یبسی و جرب و حکه و بواسیر و تصفیۀ خون و جدری و حصبه نافع و در جمیع افعال کیاه آن مثل علیق است

مخزن الادویه عقیلی خراسانی