۱۳۹۵ آبان ۳, دوشنبه

حداة، کورکوره، زغن غیلواج، فتح اللقا، چیلاک، کایت

حداه
بکسر حا و فتح دال مهملتین و الف و تاء مثناه فوقانیه بفارسی غلیواج و بشیرازی کور کوره و بترکی چلقان و بهندی چیل نامند و کنیت آن بعربی ابو القطاب و ابو الصلت و جمع آن حدأ و حد آن آمده
ماهیت آن
طائری است معروف فی الجمله شبیه ببازو در شهرها و عمارات و اشجار می باشد و کوشت حیوانات کوچک را می رباید و در هند یک نوع دیکر نیز می شود که سر و سینۀ آن سفید و باقی تنۀ آن همه سرخ تیره و در جثه از نوع اول کوچکتر و مردم مردارخوار که صنفی از هنود هند و بنکاله اند که آنها را دوم و کنجر و چندال می نامند کوشت نوع ثانی را می خورند و کوشت نوع اول را نمی خورند زیرا که مورث جنون است بسبب فساد آن اخلاط و کوشت را
طبیعت آن
در دوم کرم و خشک
افعال و خواص آن
خوردن مطبوخ آن با کندنا و مداومت بران قاطع بواسیر و آشامیدن قدری از محرق آنکه تمام آن را سوخته باشند با کلاب و قلیلی مشک جهت ربو و ضیق النفس و سعال مزمن و بدستور خون آن با ادویۀ مذکوره جهت امراض مزبوره ناشتا و مغز سر آن را چون در آب کندنا جوش دهند و بیاشامند جهت زحیر و بواسیر و آشامیدن خاکستر سوختۀ پر آن بغیر سر آن بمقدار یک دانک تا دو دانک با آب جهت نقرس و غدد بلغمی و سلعه بیعدیل و تدهین بروغنی که بیضۀ آن را در ان جوشانیده باشند تا مهرا شده باشد جهت برص مجرب دانسته اند و جهت فالج و نقرس و تقویت اعصاب نافع و چون زهرۀ آن را در سایه خشک نموده عند الحاجت با آب سائیده و ملسوع بلسع هوام سه میل آن را در چشم طرف مخالف عضو ملسوع کشد مثلا اکر در جانب چپ باشد بچشم راست و اکر در جانب راست باشد بچشم چپ شفا یابد بعون اللّه تع خصوصا که در آب رازیانه سه هفته در آفتاب کذاشته باشند چون چشم آن را در زیر بالش کسی کذارند به نحوی که آن کس نداند مانع خواب آمدن آن شود و چون زندۀ آن را در خانه بیاویزند مار و عقرب در ان خانه داخل نشوند و ضماد فضلۀ تازۀ بچۀ نوع سرخ آن را چون از آشیان آن آورند جهت تحلیل ورم بیضه مجرب اما باید که زیاده از یک ساعت نکذارند و سائیدۀ خشک آن با آب یا عرق رازیانه نیز همین اثر دارد و لیکن از تازۀ آن ضعیف تر و کویند چون دو لشکر باهم مقابل کردند و حداه سرخ بر سر هر لشکری که پرواز نماید ظفر از جانب آنست و بدین سبب آن را فتح اللقا نامند
////////
غلیواج . [ غ َ لی ] (اِ) مرغ گوشت ربا را گویند که زغن باشد و او شش ماه نر و شش ماه ماده میباشد و بعضی گویند یک سال نر و یک سال ماده است . (برهان قاطع). جزو اول این کلمه غل (کل ) است و در لهجه ٔ طبری گل بمعنی موش آمده . و این مرغ را موش گیر نیزگویند. (از حاشیه ٔ برهان قاطع چ معین ). غلیواج زغن باشد یعنی موش گیر. (فرهنگ اسدی ). زغن . (مقدمة الادب زمخشری ). گوشت ربای . پند. بند. خاد. اخاد. (حاشیه ٔ فرهنگ اسدی نخجوانی ). غلیو. غلیواژ. گلیواج . کلیواژ. (برهان قاطع). رجوع به کلمه های مذکور شود
- زغن . [ زَ غ َ ] (اِ) پند. خاد. غلیواج . زاغ گوشت ربای . مرغ گوشت ربای . (از لغت فرس چ اقبال ص 361). گوشت ربا و غلیواج باشد... (از برهان ). بمعنی غلیواج است ... به عربی غداف گویند. (انجمن آرا) (آنندراج ). غلیواج و گنجشک سیاه . (ناظم الاطباء). بعضی گفته اند که زغن گنجشک سیاه است . (برهان ). پرنده ای است از راسته ٔ شکاریان روزانه از دسته ٔ بازها که در حدود هفت گونه از آن شناخته شده و همه متعلق به نواحی گرم و معتدل آسیا،اروپا و آفریقا هستند. زغن جزو بازهای متوسطالقامه است و بسیار متهور، چابک ، تندحمله ، قوی و خونخوار است . دم وی دو شاخ است . او همه ٔ پستانداران کوچک مخصوصاً جوندگان را شکار می کند. موش گیر. غلیواج . پرآذران .خاد. جنگلاجی . چنگلاهی . جنگلاهی . کورکور. (فرهنگ فارسی معین ). جانوری معروف که آنرا چوزه لوا. جوزه لوا. جنگلاهی . خاد. غلیواژ. غلیواز و گوشت ربای نیز گویند. (شرفنامه ٔ منیری ). غلیواج . بند. غلیواژ. گوشت ربا. گوشت لوا. حداءة. (یادداشت بخط مرحوم دهخدا)
/////////
کورکور (در متون طب سنتی با نام عربی آن حداة و بفارسی غلیواج، زغن) نام گروهی از پرندگان شکاری متوسط جثه از تیره قوشیان (شکاریان زردچشم) است. کورکورها با بال‌های دراز و زاویه‌دار و دم دوشاخه از دیگر شکاریان متمایز هستند. نر و ماده آن‌ها هم‌شکلند. روی درختان آشیانه می‌سازند و بیشتر از لاشه حیوانات تغذیه می‌کنند. [۱]

کورکورها در طبقه‌بندی زیستی در دو زیرخانوادهٔ Elaninae و Milvinae قرار می‌گیرند و چند پرنده از زیرخانواده Perninae هم کورکور نامیده می‌شوند. کورکور سیاه از شناخته‌شده‌ترین انواع آنهاست و کورکور حنایی و کورکور بال‌سیاه هم دو گونه دیگر بومی ایران هستند.

منابع[ویرایش]
پیوند به بیرون[ویرایش]
Weekly Radio Segments from With the Wild Things: Kites
Kite videos on the Internet Bird Collection
ویکی
//////////////
الحدأة، من الطيور الجارحة من فصيلة الصقور. تعيش في المناطق الدافئة من العالم في المناطق الريفية وقرب مصادر المياه.
تتغذى الحدأة على لحوم الفئران والحمام والطيور والحيوانات الصغيرة الأخرى. وبعض أنواعها الأوروبية تتغذى على القواقع تسمى حدأة القواقع Snail Kite
تعيش الحدأة فوق قمم الأشجار العالية وأعلى البنايات المرتفعة. ودائماً ما تشاهد وهي تحوم فوق الحقول وأعلى البنايات.
تتميز الحدأة بقوة البصر التي تمكنها من رصد الحيوانات والطيور الصغيرة من ارتفاعات كبيرة.
وللحدأة صوت يسمع من مسافات.
تبيض الأنثى من بيضة إلى بيضتين في المرة الواحدة، وينمو الصغار بسرعة كبيرة، وسرعان ما يبدأون في تعلم الطيران.
كانت الحدأة الحمراء في وقت من الأوقات من الطيور الشائعة في بريطانيا وكانت تقتات من نفايات الشوارع وكثيراً ما ذكرت في الأدب الإنجليزي، أما الآن فهي نادرة الوجود ومهددة بالانقراض.
لون الحدأة الشائعة بني اللون مائل إلى الاحمرار مع ريش أسود، ويبدو الذيل مثلثاً عند الطيران.
الحدأة في الاسلام[عدل]
تعتبر من المؤذيات وذكرت في الحديث النبوي، عن عائشة قالت: قال رسول الله صلى الله عليه وسلم: (خمس من الدواب كلهن فواسق يقتلن في الحل والحرم: العقرب، والحدأة، والغراب، والفأرة، والكلب العقور)
حديث شريف آخر: ‏ ‏حدثنا ‏ ‏هشيم ‏ ‏أخبرنا ‏ ‏يحيى بن سعيد ‏ ‏وعبيد الله بن عمر ‏ ‏وابن عون ‏ ‏عن ‏ ‏نافع ‏ ‏عن ‏ ‏ابن عمر ‏ ‏أن النبي ‏ ‏صلى الله عليه وسلم ‏ ‏سئل ما يقتل ‏ ‏المحرم ‏ ‏قال: (يقتل العقرب ‏ ‏والفويسقة ‏ ‏والحدأة والغراب والكلب ‏ ‏العقور.)
أيقونة بوابةبوابة طيور
Pinicola enucleator.jpg هذه بذرة مقالة عن الطيور بحاجة للتوسيع. شارك في تحريرها.
تصنيف: تصنيف الطيور
////////////
به آذری چلاقنلر!:
Çalağanlar (lat. Milvinae) qızılquşkimilər dəstəsinə aid heyvan yarımfəsiləsi.
///////////
به سواحلی:
Mwewe ni ndege mbua wa jenasi mbalimbali (angalia sanduku ya uainishaji) ya familia ya Accipitridae. Hawana sifa bainifu pamoja isipokuwa wengi wana mkia mwenye panda. Mabawa yao ni marefu na miguu yao haina nguvu kwa sababu yake ndege hawa hupuruka sana. Hukamata aina nyingi za mawindo, kama wanyama wadogo, ndege na wadudu wakubwa, lakini hula mizoga sana.
////////
به  نی نورسک (نروژی)غلنتار:
Glentar er ei samling av rovfuglartar frå 15 slekter i haukefamilien med fellesnamnet 'glente'. Slektene er ikkje nært relaterte og glentar er ikkje ei taksonomisk gruppe. Som våkar kan dei sveve og glideflyge på oppstigande luft, men glentar er meir elegante i lufta med lange venger og lang, ofte kløfta stjert. Mange artar et åtsel, men somme jaktar ulike byttedyr.
//////////
به پشتو تپوس و تپوخان:
ټپوسان يا ټپوڅان (علمي نومMilvinae) د غوښه خوړونکو مرغانو څخه دي چې د Accipitridae په کورنۍ اړه لري او په اروپا، آسيا، افريقا او امريکا کي ژوند کوي.
///////////
به تاجیکی چیلاک:
Çaylakgündüz yırtıcı kuşları (Falconiformes) takımından atmacagiller (Accipitridae) familyasının Milvinae, Elaninae alt familyaları ile Perninae alt familyasından bazı türleri kapsayan yırtıcı kuşlara verilen ortak ismidir. Bunlar uzun kanatlı, uzun çatalkuyruklu, çengel gagalı olup küçük kuşları ve fare gibi hayvanları avlarlar.
Yaklaşık 60 cm boyunda, yavaş ve yumuşak uçuşlu, çengel gagalı kuşlar olan çaylak cinsi üyeleri, daha çok açık alanlarda yaşar, zaman zaman avlanırlarsa da, çoğunlukla leş yerler. Cinsin örnek türü çaylak ya da Kızıl çaylak (Milvus milvus), Orta Çağ'da Avrupa kentlerinde leşleri ortadan kaldırdığı için korunmuş, günümüzde kırsal kesime çekilmiştir. Kara çaylak (Milvus nigrans), AfrikaAvustralya ve Avrasya'da hala çok yaygındır.
////////////
به ترکی استانبولی چیلاک:
Çaylakgündüz yırtıcı kuşları (Falconiformes) takımından atmacagiller (Accipitridae) familyasının Milvinae, Elaninae alt familyaları ile Perninae alt familyasından bazı türleri kapsayan yırtıcı kuşlara verilen ortak ismidir. Bunlar uzun kanatlı, uzun çatalkuyruklu, çengel gagalı olup küçük kuşları ve fare gibi hayvanları avlarlar.
Yaklaşık 60 cm boyunda, yavaş ve yumuşak uçuşlu, çengel gagalı kuşlar olan çaylak cinsi üyeleri, daha çok açık alanlarda yaşar, zaman zaman avlanırlarsa da, çoğunlukla leş yerler. Cinsin örnek türü çaylak ya da Kızıl çaylak (Milvus milvus), Orta Çağ'da Avrupa kentlerinde leşleri ortadan kaldırdığı için korunmuş, günümüzde kırsal kesime çekilmiştir. Kara çaylak (Milvus nigrans), AfrikaAvustralya ve Avrasya'da hala çok yaygındır.
////////////
Kite (bird)
From Wikipedia, the free encyclopedia
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Ambox_important.svg/40px-Ambox_important.svg.png
[hide]This article has multiple issues. Please help improve it or discuss these issues on the talk page(Learn how and when to remove these template messages)
This article needs additional citations for verification(November 2014)

This article is incomplete(June 2015)

Kite
Black kite.jpg
Kingdom:
Phylum:
Class:
Order:
Family:
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Milvus_migrans_2005-new.jpg/220px-Milvus_migrans_2005-new.jpg
Kite is a common name for certain birds of prey in the family Accipitridae, particularly in subfamilies Milvinae, Elaninae, and Perninae.[1]
Some authors use the terms "hovering kite" and "soaring kite" to distinguish between Elanus and the milvine kites, respectively.[according to whom?] The groups may also be differentiated by size, referring to milvine kites as "large kites", and elanine kites as "small kites".
Contents
  [hide] 
·         1Species
·         2Taxonomy and systematics
·         3In Mythology
·         4References
·         5External links
Species[edit]
·         Subfamily Elaninae
·         Genus Elanus
·         Black-winged kiteElanus caeruleus
·         Black-shouldered kiteElanus axillaris
·         White-tailed kiteElanus leucurus
·         Letter-winged kiteElanus scriptus
·         Genus Chelictinia
·         Scissor-tailed kiteChelictinia riocourii
·         Genus Gampsonyx
·         Pearl kiteGampsonyx swainsonii
·         Subfamily Harpiinae
·         Genus Machaerhamphus
·         Bat hawkMachaerhamphus alcinus – traditionally Elaninae or Falconinae
·         Subfamily Elaninae or Perninae
·         Genus Elanoides - often classified in Perninae
·         Swallow-tailed kiteElanoides forficatus
·         Subfamily Milvinae
·         Genus Haliastur
·         Whistling kiteHaliastur sphenurus
·         Brahminy kiteHaliastur indus
·         Genus Milvus
·         Red kiteMilvus milvus
·         Cape Verde kiteMilvus (milvus) fasciicauda - extinct (2000)
·         Black kiteMilvus migrans
·         Black-eared kiteMilvus (migrans) lineatus
·         Yellow-billed kiteMilvus (migrans) aegyptius
·         Subfamily Milvinae or Buteoninae, or tribe Harpagini
·         Genus Harpagus
·         Double-toothed kiteHarpagus bidentatus
·         Rufous-thighed kiteHarpagus diodon
·         Subfamily Milvinae or Buteoninae
·         Genus Ictinia
·         Mississippi kiteIctinia mississippiensis
·         Plumbeous kiteIctinia plumbea
·         Genus Rostrhamus
·         Snail kiteRostrhamus sociabilis
·         Genus Helicolestes
·         Slender-billed kiteHelicolestes hamatus - formerly in Rostrhamus
·         Subfamily Milvinae or Perninae
·         Genus Lophoictinia
·         Square-tailed kiteLophoictinia isura
·         Genus Hamirostra
·         Black-breasted buzzardHamirostra melanosternon
A few of the traditional Perninae are also called kites.
·         Grey-headed kiteLeptodon cayanensis
·         White-collared kiteLeptodon forbesi
·         Hook-billed kiteChondrohierax uncinatus
Taxonomy and systematics[edit]
19th century[edit]
In 1824, Vigors[2] proposed five divisions or stirpes of the Falconidae family: Aquilina (eagles), Accipitrina (hawks), Falconina (falcons), Buteonina (buzzards) and Milvina (kites, containing two genera Elanus and Milvus). He characterized the kites as having weaker bill and feebler talons than the buzzards, tail more or less forked, and wings longer than the tail.[2](p314)
In Elanus, he grouped the black-winged kite (now several Elanus spp.), scissor-tailed kite (now Chelictinia), and swallow-tailed kite (now Elanoides). These species all have pointed wings with the second primary the longest. The pattern of scales on the legs (acrotarsi) is reticulated, and the toes are separated. But Vigors noted that only the black-winged kite had rounded undersides on the nails of its talons, a trait found in the osprey but not in any other raptors, and thus suggested a separation of Elanus into two sections.[2](p333) A year later, he established a separate genusNauclerus for the scissor- and swallow-tailed kites.[3]
Milvus contained the familiar red and black kites. The fourth primary feather is the longest, leg scales are scutellated, and the exterior toe is united to the middle toe by a membrane.[2](p334)
Vigors placed Ictinia – "the Milan Cresserelle of M. Vieillot" and "the Mississippi Kite of Mr. Wilson" – into Buteonina. Though noting that "the wings are of considerable length, extending far beyond the tail, a character which has induced M. Vieillot and others to place this bird near the Kites", he wrote that the strong affinity in characteristics and manners warranted it to be placed closer to the falcons.[2](p331)
20th century[edit]
Swann's 1922 synopsis grouped all the kites together with the "cuckoo-falcons" and honey buzzards into a large Milvinæ subfamily.[4] His order was: ElanoidesChelictiniaMilvusLophoictiniaRostrhamusHelicolestesChondrohierax,OdontriorchisGypoictinia (=Hamirostra), ElanusGampsonyxIctiniaHarpagusBazaAvicedaHenicopernis,MachærhamphusPernis.
In contrast, Peters[5] grouped the large kites into subfamily Milvinae and most small kites into Elaninae, with a few small kites joining the honey-buzzards and bazas in Perninae. His arrangement of kite genera was as follows:
·         Elaninae: ElanusChelictiniaMachaerhamphus.
·         Perninae: Elanoïdes, (AvicedaHenicopernisPernisOdontotriorchis), Chondrohierax.
·         Milvinae: HarpagusIctiniaRostrhamusHelicolestesMilvusLophoictiniaHamirostraHaliastur.
·         Polyhieracinae: Gampsonyx
The pearl kite Gampsonyx had variously been placed with the accipiters, forest-falcons, or elanine kites. It was not until the 1960s that a similar molt schedule established its affinity to Elanus.
21st century[edit]
By 2015, genetic research showed that many of the kite genera are related to the honey-buzzards, and that the tiny bat hawk (Machaerhamphus or Macheirhamphus) is actually related to the huge harpy eagles. Several of the large kites are related more closely to the Buteo hawks (buzzards) than to the group of "true" kites and sea-eagles.
Boyd[6] places the "true" milvine kites (Milvus and Haliastur) with the sea-eagles in tribe Milvini within Buteoninae. This results in the following arrangement (genera in parentheses are not generally called kites):
·         Elaninae: GampsonyxChelictiniaElanus.
·         Perninae: ChondrohieraxLeptodonElanoides, (Pernis), HamirostraLophoictinia, (Henicopernis).
·         Buteoninae
·         Harpagini: Harpagus.
·         Milvini: HaliasturMilvus, (HaliaeetusIcthyophaga).
·         Buteonini: many genera, including the kites IctiniaRostrhamus, and Helicolestes.
Ictinia is near-basal, after the Old-World genus ButasturRostrhamus and Helicolestes form a clade with theblack-collared hawk (Busarellus) and the crane hawk (Geranospiza).
Interestingly, as early as 1882, Anton Reichenow had also placed Section Milvinæ alongside Section Buteoninæ in Subfamily Buteoninæ.[7](p18)
In Mythology[edit]
Isis is said in Ancient Egyptian mythology to have taken the form of a kite in various situations in order to resurrect the dead.[8]
References[edit]
1.     Jump up^ "kite". Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica Online. Encyclopædia Britannica Inc., 2014. Web. 24 Nov. 2014 <http://www.britannica.com/EBchecked/topic/319664/kite>.
2.     Jump up to:a b c d e Vigors, Nicholas Aylward (June 1824). "On the groups of the Falconidæ". Sketches in Ornithology. The Zoological Journal. 1 (2): 308–346. Retrieved 2016-03-13.
3.     Jump up^ Vigors, Nicholas Aylward (October 1825). "On a new genus of Falconidæ". Sketches in Ornithology. The Zoological Journal. 2 (7): 385–386.
4.     Jump up^ Swann, H. Kirke (1922). "Sub-Fam. VI Milvinæ". A synopsis of the Accipitres (diurnal birds of prey) comprising species and subspecies described up to 1920, with their characters and distribution. (2 ed.). London. pp. 150–178.
5.     Jump up^ Peters, 1931. Check-list of Birds of the World, volume 1, pages 192 to 205.
6.     Jump up^ Taxonomy in Flux checklist: Accipitriformes "One thing that genetic results have made clear is that the kites are not a natural group. ... Kites also occur in three clades in Perninae and four clades in Buteoninae." "Three groups of kites are part of Perninae. The Neotropical Chondrohierax and Leptodon kites, the Swallow-tailed Kite (Elanoides, sister to the Pernis honey-buzzards), and the Square-tailed Kite (Lophoictinia, sister to the Henicopernis honey-buzzards). Note that the honey-buzzards are not a natural group either."
7.     Jump up^ Sharpe, Richard Bowdler (1891). A review of recent attempts to classify birds; an address delivered before the Second international ornithological congress on the 18th of May, 1891, by R. Bowdler Sharpe. Budapest: Office of the Second International Ornithological Congress. In 1882 appeared Dr. Reichenow's 'Die Vogel der Zoologischen Gärten', with a scheme of arrangement of birds"
8.     Jump up^ "Isis the Goddess." Egyptian Gods. Siteseen Ltd., June 2014. Web. 24 Nov. 2014. <http://www.landofpyramids.org/isis.htm>.
External links[edit]
·         Kite videos on the Internet Bird Collection
·         Kites (birds)

·         Milvinae
·         Elaninae
·         Birds by common name