چه کسانی از بالارفتن قیمت کالاها و افزایش تورم سود می‌برند؟
افزایش نرخ سوخت و حامل‌های انرژی بهمراه بالا رفتن قیمت مواد غذایی باعث شده بسیاری از کشورها در جهان طی ماههای اخیر شاهد بالارفتن نرخ تورم باشند؛ در بریتانیا بعد از چهل سال، نرخ تورم دو رقمی شده و به بالای ده درصد رسیده است.
این کشور اولین اقتصاد بزرگ جهان است که تورم دو رقمی را تجربه کرده است.
در حالیکه مخارج بسیاری از خانواده‌ها بالا رفته و آنها را تحت فشار قرار داده است، اما برای همه اینگونه نیست و بعضی دیگر از شرایط کنونی سود می‌برند.
بالا رفتن قیمت‌ها، باعث شده بعضی صنایع به سود بالایی دست یابند؛ «دارشینی دیوید»، خبرنگار بی‌بی‌سی در امور تجارت بین‌الملل در گزارشی به بعضی از این موارد اشاره کرده است.
بعنوان مثال شرکتهای حفاری نفت، تجارت گندم و صنعت حمل و نقل دریایی در فهرست فعالیتهای سودآور قرار گرفته‌اند.
شرکتهای بزرگ انرژی
طی ماههای اخیر نام شرکتهای بزرگ نفت و گاز به دلیل سود نجومی آنها به سرخط خبرها تبدیل شد.
با افزایش تقاضای نفت در بازارهای جهانی و نگرانی از عرضه پس از حمله روسیه به اوکراین، قیمت این کالا در هربشکه به بالای صد دلار هم رسید و قیمت عمده‌فروشی گاز هم در بازارهای جهانی افزایش یافت.
شرکت دولتی نفت و گاز آرامکو در عربستان سعودی بین ماههای آوریل تا ژوئن سود تاریخی را به ثبت رساند؛ شرکت نفت و گاز بریتانیا (بی‌پی) در همین مدت بیش از ۸ میلیارد دلار سود کرد و این رقم برای شرکت شل بیش از ۱۰.۵ میلیارد دلار بود.
به غیر از نامهای بزرگ در صنعت نفت و گاز، شرکتهای دیگری هم بودند که از وضعیت کنونی سود بردند؛ بعنوان مثال شرکت «هاربر انرژی» در بریتانیا که در دریای شمال فعال است و با عملیات نفت و گاز توانست به سود برسد و توسعه یابد.
یا در نمونه دیگری سود شرکت «نپتون انرژی» که حدود ۱۲ درصد گاز بریتانیا را تامین می‌کند، سال پیش دو برابر شد و یک میلیارد دلار سود را نصیب مالکان خود کرد.
البته تمامی این شرکت‌ها مشمول ۲۵ درصد مالیاتی می‌شوند که به مالیات «درآمدهای بادآورده» موسوم است؛ منظور مالیات بر درآمدهای بالایی است که در شزایطی خاص و در زمانی کوتاه بدست آمده باشد.
دولت بریتانیا البته قرار است این مالیات را صرف کمک به خانوارها برای پرداخت قبوض برق و گاز کند.
اما شرکت‌هایی هم هستند که با خرید عمده انرژی نه الان بلکه در آینده به سود خواهند رسید؛ این شرکت‌ها قیمت‌ها را از قبل تثبیت می‌کنند تا در برابر تلاطم احتمالی قیمت‌ها در بازار بیمه شوند.
فعالیتهای معدنی
در حالیکه بسیاری از کشورها به دنبال جایگزینی برای گاز روسیه هستند، زغال سنگ بصورت غیرقابل انتظاری مجددا به کالای ارزشمندی تبدیل شده؛ که شرکتهای فعال در این مینه را منتفع کرده است.
یکی از آنها، شرکت «گلنکور» در بریتانیاست که سودش در نیمه اول سال ۲۰۲۲ میلادی دو برابر شد و به نزدیک ۱۸ میلیارد دلار رسید.
بعضی از رقبای این شرکت البته رغبتی به زغال سنگ نداشتند اما شرکت «گلنکور» آن را سوخت مهمی در دوره گذار به سوخت‌های پاک‌تر در بعضی از کشورها می‌داند.
با افزایش نگرانی‌ها درباره اختلال در عرضه گار روسیه به اروپا در زمستان پیش‌رو، دولت بریتانیا از شرکتهای انرژی خواسته تا بسته شدن نیروگاه‌هایی را که با زغال کار می‌کنند را به تاخیر بیاندازند.
شرکت آلمانی «یونیپر» دو روز پیش گفته بود از طریق یکی از همین نیروگاه‌ها، تولید برق را از سر خواهد گرفت.
تجارت مواد غذایی
در حالیکه عرضه مواد غذایی در جهان دچار اختلال شده، واسطه‌های زنجیره عرضه نقش مهمی در رسیدن کالاهای خوراکی به مناطق مختلف دارند؛ آنها به کشورها کمک می‌کنند تا منابع جایگزینی برای اقلامی مانند گندم در صورت بروز اختلال در عرضه کشورهایی نظیر اوکراین و روسیه بیابند.
اختلال در عرضه باعث شده قیمت گندم امسال در مقایسه با سال پیش همین موقع ۲۵ درصد بالاتر رود؛بسیاری از کالاهای اساسی دیگر هم طی این مدت گرانتر شده‌اند.
شرکت «ای‌دی‌ام» که در زمینه مواد غذایی فعال است در تازه‌ترین گزارش فصلی خود از افزایش ۶۰ درصد سود خود خبر داده است.
صنعت حمل و نقل
شیوع کرونا باعث تعطیلی بسیاری از صنایع و اختلال در چرخه عرضه کالاها شد اما همزمان شرکتهای حمل و نقل را به سود نجومی رساند.
نرخ انتقال کالاها در دوران کووید و و در زمان قرنطینه بسیاری از کشورها، به شدت افزایش یافته بود.
با اعمال محدودیتهای کرونا بسیاری از پرو‌ژه‌های ساخت کشتی متوقف شد و بنادر بسیار پرازدحام بودند.
شرکت مشاوره «دروری» سود صنعت حمل و نقل دریایی در دو سال منتهی به سال ۲۰۲۲ میلادی را ۵۰۰ میلیارد دلار تخمین زده است.
شرکت «مائرسک» دانمارک که دومین شرکت بزرگ جهان در زمینه حمل و نقل دریایی فعالیت دارد تخمین سود سالانه خود را برای سومین بار افزایش داده است که دلیل آن طولانی شدن اختلال در انتقال کالا از بنادر بوده است.
این شرکت گفته تا پایان امسال نرخ‌ها عادی نخواهند شد.
