آیا شادی پریدر «مربی برتر» جهان شده است؟
رها راد، خبرنگار ورزشی
شهر «چنای» هند، از دهم تا هفدهم مرداد، میزبان رقابتهای المپیاد جهانی شطرنج و کنگره فدراسیون بینالمللی شطرنج (فیده) بود.
در جریان برگزاری کنگره، آرکادی دوورکوویچ روسیهای موفق شد با کسب ۱۵۷ رای، بار دیگر به عنوان رئیس فدراسیون بینالمللی شطرنج انتخاب شود.
تیمهای ملی شطرنج زنان و مردان ایران نیز، با ترکیبی از مبینا علی نسب، سحر معصومی، آناهیتا زاهدیفر، میترا اصغرزاده، آنوشا مهدیان، پرهام مقصودلو، محمد امین طباطبایی، پویا ایدنی و بردیا دانشور در رقابتهای بینالمللی هند حضور داشتند.
اما مهمترین خبر برای ورزش ایران از رقابتهای بینالمللی و کنگره هند، در وبسایت رسمی فدراسیون شطرنج ایران منتشر شد.
پانزدهم مرداد، این فدراسیون در صفحه رسمی خود شادی پریدر را به «عنوان بهترین مربی بانوان جهان» معرفی کرد.
این خبر در رسانه های ایران، باز نشر شد؛ بدون اینکه کسی سوال کند خانم پریدر با چه مشخصهها یا دستاوردی بینالمللی در ماههای اخیر موفق شده است این عنوان را از سوی فدراسیون بینالمللی شطرنج کسب کند.
آیا شادی پریدر بهترین مربی سال شطرنج جهان از نگاه کارشناسان فدراسیون بینالمللی این رشته ورزشی شده بود؟
انتخاب ۱۳ زن از سوی فدراسیونهای ملی
فدراسیون بینالمللی شطرنج (فیده) امسال ۱۳ زن را از سراسر جهان، در حوزههای مختلف این رشته ورزشی، به عنوان الگو، شخصیتهای تاثیرگذار و الهامبخش یا با عنوان «بهترین» معرفی کرد.
فیده، برای انتخاب تمامی این نفرات، از فدراسیونهای عضو خود خواسته بود نمایندگانشان را به این فدراسیون بینالمللی معرفی کنند.
در حقیقت، انتخاب این ۱۳ زن برتر جهان شطرنج، نه برعهده کارشناسان فیده که ابتدا برعهده فدراسیونهای عضو گذاشته شده بود.
خانم شادی پریدر، به نمایندگی از زنان ایران و با معرفی فدراسیون شطرنج ایران به فیده، به عنوان یکی از ۱۳ زن برتر جهان شطرنج انتخاب شده بود.
انتخاب براساس اصول «الهام بخش»
تمامی ۱۳ زنی که در مراسم ویژه فدراسیون بینالمللی شطرنج، روی صحنه رفته و جوایز خود را دریافت کردند. اهدای جوایز به این افراد، به دلیل حمایت از زنانی صورت گرفت که در نقاط مختلف جهان برای «ارتقای شطرنج میان زنان» تلاش کردند.
در بخشی از این مراسم که روز پانزدهم مرداد به میزبانی کشور هند برگزار شد، فدراسیون بینالمللی شطرنج از خانم پریدر به دلیل «فعالیتهای الهامبخش» در زمینه گسترش این رشته ورزشی تقدیر کرد.
این تقدیر در حالی صورت گرفت که برخی از کارشناسان ورزشی در داخل ایران، منتقد عملکرد او در فدراسیون شطرنج ایران هستند.
منتقدان چه میگویند؟
گرچه سابقه پریدر به عنوان یکی از زنان پیشرو شطرنج ایران قابل انکار نیست اما برخی از عملکردهای او اخیرا با انتقادهایی روبرو شده است، از جمله از جانب یکی از داوران بینالمللی شطرنج.
حسین گلشنی ۲۰ تیر به خبرگزاری تسنیم گفت: «شادی پریدر الان سرپرست نایب رئیسی است، در انتخابات فدراسیون جهانی به عنوان نماینده ایران حضور دارد، عضو کمیته فنی و همچنین مربی تیم ملی بانوان نیز هست. او در این المپیاد برای خودش حکم داوری گرفته و به عنوان مربی تیم شطرنج نابینایان نیز حضور دارد. در واقع هر جا که می رویم، میبینیم او برای خودش یک سمت گرفته است.»
شادی پریدر کیست و برای شطرنج ایران چه کرده است؟
خانم پریدر متولد سال ۱۳۶۵ است و از ۷ سالگی آموزش شطرنج را آغاز کرد. او در سال ۱۳۷۴ در زمانی که فقط ۹ سال داشت به عضویت تیم ملی بزرگسالان زنان درآمده است؛ او در برخی زمینهها در شطرنج ایران «اولین» است.
کسب عنوان اولین استاد فدراسیون جهانی شطرنج در یازده سالگی، کسب عنوان اولین استادی بینالمللی شطرنج جهان در ۱۴ سالگی، کسب عنوان اولین استادی بزرگ شطرنج جهان در ۱۸ سالگی و همچنین شکست قهرمان شطرنج زنان جهان «آنتوانتا استفانوا» از بلغارستان از جمله افتخارات اوست.
شادی پریدر، اولین لژیونر ایران نیز بوده و در بوندسلیگا بازی کرده است. او پنج بار قهرمان شطرنج زنان ایران شده که نخستین بار آن در ۹ سالگی بود.
شادی پریدر سال ۱۳۷۶ به درجه «استاد فیده زنان» رسید و در مسابقات زیر ۱۲ سال دختران جهان در فرانسه مقام چهاردهم را به دست آورد. در سال ۱۳۸۱ قهرمان دختران زیر ۱۶ سال آسیا شد و در مسابقات قهرمانی شهرهای آسیا اولین شطرنجباز زن ایرانی شد که به مقام سوم انفرادی رسید.
خانواده پریدر همه شطرنج باز هستند. هر سه خواهر زیر نظر پدرشان وارد این رشته شدند. شیوا، شادی و مهسا حتی در مسابقات لیگ برتر هم با تیم «پریدر» در رقابتهای داخلی حاضر شده بودند.
برای شادی پریدر اما شطرنج معنی زندگی دارد. او در مورد نقش شطرنج در زندگیاش گفته است: «مهرههای شطرنج مثل آدمهای زندگی هستند نه موانع. مثلا پیادهها به نظرم همان کارگرهای زحمت کش هستند که کارهای سخت با آنهاست. دفاع کردن، خط باز کردن، قربانی شدن و بعد مهرههای اصلی می آیند و کار را به اسم خودشان تمام می کنند.»
«با اینکه بازی به پیادهها خیلی وابسته است اما به ندرت پیش میآید که یکی از آنها بتواند به یک مهره با ارزش تبدیل شود. حواس آنها باید جمع باشد و نمیتوانند زیاد اشتباه کنند . پیادهها هیچ وقت به عقب برنمی گردند.»
سابقه مربیگری در جوانی
شادی پریدر مربیگری در تمام رده های سنی تیم ملی را هم تجربه کرده است. او در ۲۵ سالگی تیم ملی نوجوانان و جوانان را در رقابتهای جهانی هدایت کرد و در حال حاضر هم هدایت تیم ملی زنان ایران را برعهده دارد.البته او اگرچه در تاریخ ۳۰ خرداد ۱۴۰۱ از سوی فدراسیون شطرنج ایران به عنوان سرمربی تیم ملی زنان معرفی شد اما جایی در فهرست اعزامی به المپیاد جهانی نداشت و به عنوان داور در این رقابتها حضور پیدا کرد.
شادی پریدر بدون شک یکی از برجستهترین چهرههای شطرنج ایران است که حضورش در جمع ۱۳ زن تاثیرگذار و برتر شطرنج جهان را میتوان ماحصل کارنامهای درخشان در ورزش کشورش دانست. چهرههایی مانند نیازمند حمایت هستند و سزاوار ستایشاند اما آنچه بدان نیازی ندارند، نسبت دادن «عناوین جعلی» به آنهاست.