۱۳۹۵ خرداد ۲۷, پنجشنبه

ماهو دانه، ماهوب دانه، ماهی دانه، حب الملوک، معشوق، جمال گوته، ابو قابوس؟


[1] - ماهودانه[ ن َ / ن ِ ] (اِ مرکب ) به معنی ماهوب دانه است که حب الملوک باشد و آن میوه ٔ درخت شباب است و به عربی معشوق می گویند. (برهان ). دانه ای که به تازی حب الملوک گویند. (ناظم الاطباء). حب الملوک و آن غیر حب السلاطین است و به هندی جمال گوته گویند. (فرهنگ رشیدی ). نباتی است وی را برگی است دراز به بالای انگشت و درازتر نیز، چون اندر او نگری به ماهیی خرد ماند، و میوه ای بار آرد چنانکه گوز پنبه و از او خردتر، و اندر هر گوزی از او سه دانه است سیاه ، چون دو درم سنگ مردم از او بخورد اسهالی کند که هر فضولی بلغمی و صفرایی که اندر معده بود بکشد و استسقا را نیک باشد، و نقرس را و وجعالمفاصل و عرق النسارا، و همچنان اسهال کند که یتوعها کند... (الابنیه عن حقایق الادویه ، یادداشت به خط مرحوم دهخدا). اسم فارسی دانه ٔ نباتی است شیردار و حب الملوک نامند و غیر حب السلاطین مسمی به دند است . ساقش قریب به ذرعی و به سطبری انگشتی و برگهای ساق او دراز و شبیه به برگ بادام و برگ شعبهای او ریزه و مایل به تدویر و شبیه به برگ زراوند طویل و گلش زرد و ثمرش در غلافی مخروطی شبیه به خیار کبر و درجوف او سه دانه ٔ متفرق از هم و هر یکی را غلافی دیگرو دانه ٔ او از کرسنه بزرگتر و پوست او اغبر مایل به سرخی و باطنش سفید و شیرین و چرب و بیخ او باریک ...(تحفه ٔ حکیم مؤمن ). از یتوعات است و آن ثمره ٔ درختی است در طب به کار برند، و ماهوبذاته محرف ماهودانه است . (یادداشت به خط مرحوم دهخدا). گیاهی است یکساله از تیره ٔ فرفیونها که ارتفاعش تا حدود یک متر می رسد. برگهایش نسبةً بزرگ متقابل و سبز مایل به آبی است . گلهایش زردرنگ ، دانه هایش قهوه ای رنگ و بیضوی است . شیرابه ٔ شیری رنگی از ساقه و مقطع برگهای این گیاه خارج می شود که بعنوان مسهل و مقی ٔ تجویز می گردد ولی چون سمی است ، مصرفش احتیاط بسیار لازم دارد. گاهی هم صیادان ماهی جهت گیج کردن ماهیها برگهای گیاه مذکوررا در آب می ریزند، ماهوب دانه . حب الملوک . طارطقه . شباب . شبرم کبیر. فلفل الخواص . (فرهنگ فارسی معین ). و رجوع به «ماهوب دانه » و تذکره ٔ داود ضریر انطاکی ص 294شود. || کنب و شاهدانه . (ناظم الاطباء).
/////////////
ماهودانه‌.  ماهویدانه نیز گویند بپارسی حب الملوک گویند و آن از ماش بزرگتر بود و لون آن تیره بود که بسرخی زند و چون در غلاف بود مانند کوبیای کوچک بود و رنگ غلاف وی سفید بود و چون بشکنند مغز وی هم سفید بود و صاحب جامع در ماهیت اسم وی و تفسیر آن سهو کرده از بهر آنکه وی تفسیر ما هو بذاته کرده و گفته که «ای قایم بنفسه‌ای انه یقوم بذاته فی الاسهال» و حال آنکه او را ماهویدانه خوانند نه «ماهوبذاته» و بعضی دند را حب الملوک گویند و دند غیر حب الملوک است و صفت آن در باب دال گفته شد و طبیعت حب الملوک سرد و خشک بود در دویم و استسقا و مفاصل و نقرس و عرق النسا و قولنج را نافع بود و چون ورق وی بپزند با خروس پیر و مرق وی بیاشامند و وی لبنی تمام داشته باشد مانند یتوعات و اگر از حب وی شش هفت دانه حب سازند و فروبرند مسهل بلغم و کیموس مائی بود لیکن آب سرد از پی وی بیاشامند و شربت زیاده از وی پانزده حب بود و اگر بخایند مسهل قوی بود بافراط و اگر همچنان فروبرند مسهل باعتدال بود و مقیی بود بقوت و موافق معده نبود و مسهل بود مانند یتوعات و لبن وی چون بیاشامند فعل لبن یتوع کند و مصلح وی انیسون و کثیرا بود و بدل وی نیم وزن وی دند است و گویند بدل آن حب الخروع است و گویند بدل آن یک وزن و نیم حب النیل بود
صاحب مخزن الادویه می‌گوید: ماهودانه اسم فارسی است بمعنی قایم بالذات یعنی در اسهال به تنهائی بی‌معاونت دوائی دیگر کافی است و اهل مشرق حب الملوک دانند و آن غیر حب السلاطین مسمی به دند است
رازی به گفته ابو ریحان درباره این نبات می‌نویسد: برگ او دراز بود و درازی برگ او یک انگشت باشد و راست ایستاده بود برگ او و برگهای او را بماهی خرد تشبیه کرده‌اند میوه او شبیه به غوزه پنبه بود و در هریک از میوه‌های او سه دانه باشد برنگ سیاه و طعم شیرین.
اختیارات بدیعی، ص: 403
///////////
كروتون مسهل أو حب الملوك (الاسم العلمي:Croton tiglium) هو نوع من النباتات يتبع جنس الكروتون من الفصيلة الفربيونية [2][3].
الأستخدامات[عدل]
الكروتون المسهل هو واحد من الخمسون عشباً المستعملة في الطب الشعبي الصيني. ويستخدم لمعالجة الإمساك ومن هنا أتت تسميته بالمسهل (بالإنجليزية: Purging Croton).

انظر أيضاً[عدل]

مراجع[عدل]
  1. ^  "معرف Croton tiglium في موسوعة الحياة"eol.org. اطلع عليه بتاريخ 16 يونيو 2016.
  2. ^ موقع زيبكودزو (بالإنكليزية) Zipcodezoo كروتون مسهل تاريخ الولوج 01 أغسطس 2013
  3. ^ موقع لائحة النباتات (بالإنكليزية) The Plant List كروتون مسهل تاريخ الولوج 01 أغسطس 2013
///////////
İşlədici kroton (lat. Croton tiglium)[1] — kroton cinsinə aid bitki növü.[2]
//////////////
Croton tiglium
From Wikipedia, the free encyclopedia
Purging Croton
Croton tiglium
Kingdom:
(unranked):
(unranked):
(unranked):
Order:
Family:
Subfamily:
Tribe:
Genus:
Species:
C. tiglium
Croton tiglium
L.[1] (1753)
·         Croton acutus Thunb.
·         Croton arboreus Shecut
·         Croton birmanicus Müll.Arg.
·         Croton camaza Perr.
·         Croton himalaicus D.G.Long
·         Croton jamalgota Buch.-Ham.
·         Croton muricatus Blanco [Illegitimate]
·         Croton officinalis (Klotzsch) Alston [Illegitimate]
·         Croton pavana Buch.-Ham.
·         Croton tiglium var. tiglium
·         Halecus verus Raf.
·         Kurkas tiglium (L.) Raf.
·         Oxydectes birmanica (Müll.Arg.) Kuntze
·         Oxydectes blancoana Kuntze
·         Oxydectes pavana (Buch.-Ham.) Kuntze
·         Oxydectes tiglium (L.) Kuntze
·         Tiglium officinale Klotzsch [2]
Croton tiglium, known as Purging Croton, is a plant species in the Euphorbiaceae family. C. tiglium is also called Jamaal Gota in Hindi and Urdu.
Contents
  [show
Traditional uses[edit]
C. tiglium is one of the 50 fundamental herbs used in traditional Chinese medicine, where it has the name bā dòu (Chinese). C. tiglium is known as Japaala/ජාපාල or "Jayapala" inSinhala and used in Sinhala traditional medical system of Sri Lanka.and in sanskrit also . Seeds have a purgative effect.[3][unreliable medical source?] The plant is poisonous with the bark used as an arrow poison and the seeds used to poison fish.[4]
Chemical constituents[edit]
Major known chemical constituents are crotonoleic acid,[3] glyceryl crotonatecrotonic acid[citation needed]crotonic resin, and various carcinogenic phorbol derivatives.
References[edit]
1.     Jump up^ "Croton tiglium information from NPGS/GRIN". Retrieved 2008-02-19.
2.     Jump up^ Croton tiglium, theplantlist.org
3.     Jump up to:a b N. R. Pillai (1999). "Gastro-intestinal effects of Croton tiglium in Experimental Animals".Ancient Science of Life 18 (3&4): 205–209. PMC 3336487PMID 22556892.
External links[edit]

This Euphorbiaceae-related article is a stub. You can help Wikipedia by expanding it.
·         Croton (plant)
·         Flora of China
·         Flora of Eastern Asia
·         Flora of Indo-China
·         Flora of Malesia
·         Plants described in 1753
·         Poisonous plants
·         Euphorbiaceae stubs
//////////
أبو قابوس[عدل]

هذه المقالة تحتاج للمزيد من الوصلات للمقالات الأخرى للمساعدة في ترابط مقالات الموسوعة. فضلًا ساعد في تحسين هذه المقالة بإضافة وصلات إلى المقالات المتعلقة بها الموجودة في النص الحالي. (يونيو 2015)
أبو قابوس (الإسم العلمي: Euphorbia Lathyrus Hill) وهو نبات عشبي معمر، بري وزراعي، يتكاثر بالبذور بالطرق العادية[1].
نبات أبو قابوس
محتويات
  [أخف] 
أسماؤه الشائعة بالعربية[عدل]
أبو قابوس، سوسب قابوس، قابس
بيئة النمو والتكاثر[عدل]
ينبت في البيئات الهامشية والجافة وذلك في المناطق المعتدلة والدافئة كمثل بيئة منطقة حوض البحر المتوسط.
وصف النبتة[عدل]
له ورق صغير شبية بورق الزيتون إلا أنه أدق وألين، وفيما بين الورق شوك يابس لونه إلى البياض، يحمل نوعا من الزهر الصغير والمائل إلى الحمرة مع البياض. وهو مرّ الطعم.
في الطب القديم[عدل]
استعمل في الطب القديم كعقار لمعالجة الإسهال والربو بجرعات صغيرة. أما اليوم فيعتبر من النباتات السامة.
المصادر والمراجع[عدل]
  1. ^ معجم الأعشاب المصوّر - محسن عقيل - صفحات 9 و 10 - مؤسسة الأعلمي في بيروت 2003
///////////////
Euphorbia lathyris (lat. Euphorbia lathyris) - südləyənkimilər fəsiləsinin südləyən cinsinə aid bitki növü.
//////////////
Euphorbia lathyris
From Wikipedia, the free encyclopedia
Euphorbia lathyris
Euphorbia lathyris
Kingdom:
(unranked):
(unranked):
(unranked):
Order:
Family:
Subfamily:
Tribe:
Subtribe:
Genus:
Species:
E. lathyris
Euphorbia lathyris
L.
Euphorbia lathyrus (lapsus)
Euphorbia lathyris (Caper Spurge or Paper Spurge) is a species of spurge native to southernEurope (FranceItalyGreece, and possibly southern England), northwest Africa, and eastward through southwest Asia to western China.[1][2][3]
Other names occasionally used include Gopher SpurgeGopher Plant or Mole Plant.[1]
Contents
  [show
Growth[edit]
It is an erect biennial (occasionally annual) plant growing up to 1.5 m tall, with a glaucous blue-green stem. The leaves are arranged in decussate opposite pairs, and are lanceolate, 5–15 cm long and 1-2.5 cm broad, glaucous blue-green with a waxy texture and pale greenish-white midrib and veins. The flowers are green to yellow-green, 4 mm diameter, with no petals. The seeds are green ripening brown or grey, produced in globular clusters 13–17 mm diameter of three seeds compressed together.[3][4]
Chemical characteristics[edit]
All parts of the plant, including the seeds and roots are poisonous. Handling may cause skin irritation as the plant produces latex. While poisonous to humans and most livestockgoatssometimes eat it and are immune to the toxin. However, the toxin can be passed through the goat's milk.[5]
Habitat[edit]
Away from its native range, it is widely naturalised in many regions, where it is often considered an invasive weed.[1][2][4] It grows in partial shade to full sun in USDA zones 5–9.
Medicinal uses[edit]
The Mole Plant is sold by some nurseries[6] as it is believed to repel moles. It is used in folk medicine as a poison, antiseptic, and a purgative. It is used as a folk remedy for cancer, corns, and warts.[7]
Euphorbia lathyris
External links[edit]
Stock illustrative images on Alamy[8]
References[edit]
1.    Jump up to:a b c Germplasm Resources Information Network: Euphorbia lathyris
2.    Jump up to:a b Flora EuropaeaEuphorbia lathyris
3.    Jump up to:a b Blamey, M. & Grey-Wilson, C. (1989). Flora of Britain and Northern EuropeISBN 0-340-40170-2
4.    Jump up to:a b Huxley, A, ed. (1992). New RHS Dictionary of GardeningISBN 0-333-47494-5
5.    Jump up^ Poisonous Plant Information: Caper Spurge
6.    Jump up^ Local Harvest: Mole Plant Seed
7.    Jump up^ Purdue University: It is used for food in China Euphorbia lathyris
8.    Jump up^ Alamy
·         Euphorbia
·         Garden plants
·         Medicinal plants of Africa
·         Medicinal plants of Asia
·         Medicinal plants of Europe
·         Poisonous plants
·         Plants described in 1753