خبازی
بضم اول و فتح باء موحدۀ مشدده و الف و کسر زای معجمه و یا بفارسی نان کلاغ و پنیرک و خیرو و بترکی ابم کماجی و در مازندران کیاه آن را نحیلک و بشیرازی خطمی کوچک نامند
ماهیت آن
مولانا نفیس کفته که سه نوع می باشد یکی بستانی و آن مخصوص با سم ملوخیه و ملوکیه است و دیکر بری و آن دو نوع است یکی عظیم و آن مخصوص باسم خطمی است و دوم صغیر و آن مخصوص باسم خبازی است و بفارسی خیرو نامند و از مطلق آن مراد نوع صغیر بری است که برک آن مستدیر و بیمزه و اندک خشن خصوص پشت برک آن و کل آن کوچک و سرخ مائل به بنفشی و تخم آن مدور اندک پهن و در وسط آن تقعیری و رنک تخم بعضی نوع سفید و بعضی مائل بسیاهی و نبات آن کوچکتر از خطمی و لعاب پوست بیخ و پوست ساق آن بسیار کمتر از خطمی و در تری و تازکی اندک لعابی دارد و چون خشک و کهنه شود با کل برطرف می کردد و منبت آن زمینهای نمناک و در خریف و در بعضی بلاد در اول بهار می روید و خودرو و مزروع هر دو می باشد و خریفی تا بهار و ربیعی تا تابستان می ماند و یک نوع دیکر نیز دیده شده که برکهای آن ریزه و نرم و کل آن کوچک که در بهار می روید و تا تابستان می ماند و نبات این بسیار بلند نمی شود بلکه بعضی اندک بر زمین مفروش می باشد و برک کل اینها همه سوای خطمی بلند و سرخ مائل به بنفشی و کرنائی شکل و بعضی بزرک و بعضی کوچک و کل خطمی بزرک و مدور و پهن و بعضی سرخ و بعضی سفید و زرد نیز می باشد چنانچه ان شاء اللّه تعالی مذکور خواهد شد
طبیعت آن
در اول سرد و تر و کویند در دوم و بعضی معتدل در برودت و حرارت و بعضی بری آن را مائل بحرارت دانسته اند
افعال و خواص آن
با بورقیت و قوت متضاده و معتدل الهضم و ملین طبع و منضج و رادع و مفتح سدۀ کبد و مدر بول و زیاده کنندۀ شیر العین ضماد برک آن که در دهن مضغ نموده باشند با نمک جهت تنقیۀ نواصیر چشم و بینمک جهت التیام آن جبر الکسر و الاورام و السموم و حرق النار ضماد سائیدۀ آن جهت شکستکی اعضا و تحلیل اورام حاره و کزیدن زنبور و مکس عسل و با زیت و با روغن کل جهت سوختکی آتش و باد سرخ و کزیدکی عقرب و ضماد خشک آن با بول جهت قروح سر و رفع نخاله الصدر و المعده و الکبد و آلات البول و السموم آشامیدن نیم رطل طبیخ شاخ آن با شکر جهت سرفه و بحه الصوت و رفع خشونت آنکه حادث از حرارت و یبوست باشد و درد سپرز و یرقان و جرب و قرحۀ امعا و زحیر و قرحۀ مثانه و حرقت بول و تفتیح سدد و ضماد طبیخ بیخ و برک آن جهت ادویۀ قتاله و رتیلا و درد کرده نافع الرحم جلوس در طبیخ برک آن جهت صلابت رحم و تلیین اورام مقعده و چون برک تازۀ آن را سائیده و با کره تازۀ کاوی بر بدن بمالند هیچ کزنده او را نکزد و برک تازۀ نورستۀ کوچک نازک آن را پخته می خورند و بهترین استعمال آن در ماکول طبیخ آن بالحوم طیور است و مرخی معدۀ ضعیفه و مضر امزجۀ باردۀ رطبه مصلح آن در محرورین ترشیها و در مبرودین فلافلی و معجون کمونی مقدار شربت از آب آن تا پنجاه درم و تخم آن سرد و تر و کثیر اللعاب و مزلق و مغری و ملین بطن و جهت سرفۀ کرم و خشک و کرفتکی آواز و رفع نزله و تقویت امعا و سحج و قرحۀ کرده و مثانه و دفع لذع ادویۀ حارۀ حاده و دفع کزیدن زنبور و رتیلا و با تخم حند قوقای بری بالسویه جهت درد مثانه و حقنۀ آن جهت رفع سوزش امعا و رحم و مقعده و با عسل جهت درد جکر الاورام و الاوجاع ضماد آن بتنهائی و یا با جو مقشر جهت اورام حاره و اوجاع و اورام صلبۀ حاره و ضماد تخم و برک آن جهت کزیدکی زنبور نافع مضر معدۀ ضعیف مصلح آن ربوب فواکه مقدار شربت آن تا پنج درهم بدل آن تخم خطمی و کل آن جهت قرحۀ کرده و مثانه شربا و ضمادا و شاخهای آن جهت وجع روده و مثانه نافع و خبازی بستانی را برک دراز و کل زرد و کوچکتر از کل خیار و در پنبه زارها بسیار می روید و ببلندی کیاه پنبه می شود تخم آن سیاه و دراز شبیه بشونیز و بسیار تلخ و غلاف آن شبیه بکرم و مائل بسبزی
طبیعت آن
در برودت و رطوبت زیاده از بستانی و ملین طبع و سینه و رافع خشونت آن و مصفی صوت و مهیج حرارت بسبب لطافت و بجهت تپهای حاره نافع مضر معدۀ بارد مصلح آن ادویۀ حاره و تخم آن مسهل قوی اخلاط غلیظه و مفتح سده و جهت عرق النسا و آب آن با شکر جهت دفع اخلاط محترقه و ضماد ممضوغ آن جهت تحلیل اورام و تسکین درد کزیدن عقرب نافع مقدار شربت آن تا دو درهم است
مخزن الادویه عقیلی خراسانی
//////////////
خبازی . [ خ ُب ْ با ] (ع اِ) گیاهی است شبیه به خطمی و آنرا «خطمی کوچک » و «دبوسک » و «دبوکی » و «باب سنجاب » و «خبیز» نیز میگویند ۞ . (از ناظم الاطباء). نوعی از خطمی باشد و آنرا شیرازیان خطمی کوچک خوانند معتدل است . بر گزیدگی زنبور ضماد کنند نافع باشد. (از برهان قاطع). نوعی از خطمی باشد و آن عربی است و گلی سرخ رنگ دارد و در دواها بکار آید بفارسی خرد گویند. (از آنندراج ) (انجمن آرای ناصری ). خرده سفره (مهذب الاسماء). بقله ٔ یهودیه . (بحرالجواهر). نان کلاغ ، پنیرک خورپرست ، ملوکیه ، آفتاب گردک ، پنیره ، دبوسک ، توکه ، خیلو، خیرو، خروج ، ملوخیا، خرو ۞ ورتاج ، درتاج ، هشت دهان ، خبز الغراب ، ملخج ، باب سنجاب ۞ : خبازی پنیرک ملوکیه نیز گویند. (از نزهةالقلوب ). خبازی نباتی است دشتی و او را ساق بلند نیست و شاخها بسیار دارد از یک اصل ، و بر هر شاخی برگی است چون برگ خطمی لیکن خردتر از برگ خطمی ، نوعی از ملوخیات ، و گروهی گفته اند: خبازی دشتی است و ملوخیا بیابانی است . و نوعی از ملوخیا هست آنرا ملوخیا الشجرةگویند و آن خطمی است ، و اگر بقلة الیهود را گویند نوعی از ملوخیاست ، بس دور نباشد. اما دشتی محلل است ونرم کننده است و بستانی بسبب آنکه آب بیشتر و تخم (کذا) هر دو قوی تر از برگ خطمی باشد و ملوخیا الشجرة،از هر دو تحلیل کننده تر است . بولس گوید: خبازی دشتی را که با آفتاب همی گردد قوتی گرم و خشک و پاک کننده است . (از ذخیره ٔ خوارزمشاهی ). خبازی بپارسی خرو خوانند و بشیرازی نان کلاغ گویند و آن نوعی از ملوکیه است و گویند ملوخیاء بستانی است و ملوکیه بری و نوعی ازملوخیا بقلةالیهودیه خوانند و ملوکیه گویند و آن خطمی است ، و بری لطیف تر و خشک تر از بستانی بود و طبیعت آن سرد و تر بود در اول ، و گویند معتدل بود در گرمی و سردی و گویند تلیین در وی هست و معتدل بود، و فولس گوید گرم و خشک است و این قول دور است . ورق وی چون بر گزندگی عقرب و زنبور و نحل ضماد کنند نیکو بود وقتی که خام بود خاصه با زیت ، و ورق بری نافع بود با زیتون بر سوختگی آتش چون بر وی طلا کنند، طبیخ وی چون زنان در آن نشینند صلابت رحم و مقعد نرم گرداند. ورق وی با بیخ وی بجوشانند نافع بود جهت زهرها و ادویه های کشنده و بر گزندگی رتیلا ضماد کردن نافع بود و بول براند و تخم وی چون خلط کنند با تخم حندقوقا بری و باشراب بیاشامند درد مثانه ساکن گرداند و چون ورق وی بپزند و بر دمامیل نهند ورمها که احتیاج بر شکافتن دارد بگشاید و ماده بیرون آورد و بدان حقنه کردن گزندگی روده و مقعد و رحم سودمند بود، و آنچه بستانی بود معده را بد بود و چون تر بود مثانه را نافع بود و تخم وی جهت خشونتی که در سینه و شش و مثانه حادث شودنافع بود و اگر با روغن بپزند و ضماد کنند بر ورمهای گرم ساکن گرداند، و وی نافع بود جهت سرفه که از خشکی بود خشونت ببرد و بول براند و شکم . و ورق وی چون بخایند همچنان خام با اندکی نمک ضماد کنند بر ناصور که در چشم بود پاک گرداند و گوشت برویاند و ضماد کنند خاصه چون با زیت بود و گل وی نافع بود جهت قرحه گرده و مثانه و آشامیدن و ضماد کردن قضبان وی نافع بودجهت روده و مثانه و شکم نرم دارد و نوعی از خبازی بری بود که مسهل مره ٔ خام بود تا حدی که گاهگاه باشد که خون بیاید. (از اختیارات بدیعی ). و حکیم مؤمن گوید: خبازی از جنس خطمی است و بفارسی نانکلاغ و پنیرک و به ترکی ابم کماجی نامند و بستانی او ملوخیاست و بری او را بفارسی خیرو گویند و از مطلق او مراد بری است . برگش مستدیر و بیمزه و گلش کوچک و سرخ و مایل به تیرگی و تخمش مایل به سیاهی مدور و پهن و در وسط اوتقعیری و نبات او کوچکتر از خطمی در اول سرد و تر، گویند در دوم و با بورقیة و قوه متضاده و ملین طبع ولطیفتر از ملوخیا و مدر بول و منضج و رادع و مفتح سده و نیم رطل از طبیخ شاخ او با شکر جهت جرب و قرحه ٔامعاء و زحیر و قرحه مثانه و بول و درد سپرز و یرقان و طبیخ برگ و بیخ او جهت ادویه ٔ قتاله و درد گرده و ضماد او جهت اورام حاره و شکستگی اعضاء و با نمک جهت تنقیه ٔ نواصیر چشم و بی نمک جهت التیام آن و گزیدن زنبور و مگس عسل و با روغن زیتون جهت سوختگی آتش و باد سرخ و ضماد خشک او با بول جهت قروح سر و رفع نخاله نافع و تخم او سرد و تر و کثیر اللعاب و مزلق و ملین و جهت سرفه ٔ گرم و خشک و قرحه ٔ گرده و مثانه و سجح و گرفتگی آواز و تقویت امعاء و رفع لدغ ادویه حاره و گزیدن رتیلا و رفع نزله و با تخم حند قوقی بری بالسویه جهت درد مثانه و حقنه ٔ او جهت سوزش امعاء و رحم و مقعد و با عسل جهت درد جگر و ضماد او جهت اورام حاره نافع و مضر معده ٔ ضعیف و مصلحش ربوب فواکه ، و قدر شربتش از آب خبازی تا پنج درهم ، و او مولد ریاح ومصلحش پختن با گوشت مرغ و ادویه حاره است و خبازی بستانی برگش دراز و گلش زرد و کوچکتر از گل خیار و درپنبه زار بسیار می روید و بقدر گیاه پنبه می شود و تخمش سیاه و دراز شبیه بشونیز و بسیار تلخ و غلاف او شبیه بکرم و مایل به سبزی و برودت و رطوبت او زیاده از بری و ملین طبع و سینه و مهیج حرارت بسبب لطافت و جهت خشونت سینه و تبهای حاره و تصفیه ٔ صوت نافع و مضر معده بارده و مصلحش ادویه ٔ حاره است و تخم او مسهل قوی اخلاط غلیظه و مفتح سده و جهت عرق النساء و آب او با شکر جهت تحلیل اورام و تسکین درد گزیدن عقرب نافعو قدر شربتش دو درهم است . (از تحفه ٔ حکیم مؤمن ).
////////////
پنیرک برگ‌گرد (در متون طب سنتی خبّازی) (نام علمی: Malva pusilla) نام یک گونه از سرده پنیرک است.
ویکی
////////////
به عربی خبازة ضئيلة:
خبازة ضئيلة (الاسم العلمي:Malva pusilla ) هي نوع نباتي يتبع جنس الخبازة من الفصيلة الخبازية.[1][2] [3] [4]
انظر أيضاً[عدل]
خبازة
قائمة أنواع الخبازة
مراجع[عدل]
^ موقع لائحة النباتات خبازة ضئيلة تاريخ الولوج 12 ابريل 2012
^ موقع لائحة النباتات أنواع الخبازة تاريخ الولوج 12 ابريل 2012
^ ديفيد جلدهيل (2008). أسماء النباتات 1. مطبعة جامعة كامبرديج. ISBN 978-0-521-86645-3.
^ موقع zipcodezoo.com خبازة ضئيلة تاريخ الولوج 12 أبريل 2012
◄ ع ن ت
نبات الخبازة
أيقونة بوابةبوابة علم النبات
مشاريع شقيقة في كومنز صور وملفات عن: خبازة ضئيلة
معرفات الأصنوفة
موسوعة الحياة: 2502658 GBIF: 3152372 PlantList: kew-2503981 Tropicos: 19601905 ITIS: 516667 ncbi: 96480 IPNO: 561868-1 GRIN: ps://npgsweb.ars-grin.gov/gringlobal/taxonomydetail.aspx?id=105654 FOC: 242416824 PLANTS: MAPU5 AFPD: 81828
Malva parviflora small.jpg هذه بذرة مقالة عن نبات متعلقة بالفصيلة الخبازية بحاجة للتوسيع. شارك في تحريرها.
تصنيفات: أنواع نباتيةخبازيةخبازةخضراوات ورقيةنباتات مجتاحة في الولايات المتحدة
///////////
به آذری گردهیارپاق اِمِکومِچی:
Girdəyarpaq əməköməci (lat. Malva rotundifolia)[1] - əməköməci cinsinə aid bitki növü.[2]
//////////
Malva pusilla
From Wikipedia, the free encyclopedia
Malva pusilla
| |
Kingdom:
| |
(unranked):
| |
(unranked):
| |
(unranked):
| |
Order:
| |
Family:
| |
Genus:
| |
Species:
|
M. pusilla
|
Malva rotundifolia L.
| |
Malva pusilla, also known as Malva rotundifolia (the latter of which is now officially rejected by botanists), the low mallow,[1] small mallow,[2] or the round-leaved mallow, is an annual and biennial herb species of the Mallow genus Malva in the family of Malvaceae. Malva is a genus that consists of about 30 species of plants. This genus consists of plants named mallows. Mallows grow in many regions, including temperate, subtropical, and tropical areas.[3] (Persian: خبّازی، پنیرک)
Contents
[show]
Malva pusilla is native to temperate and Mediterranean Europe, Turkey, Caucasia, and northwest Iran.[4] It is invasive to North America, Europe, and Korea.[5] In the United States, in can specifically be found in the states of California, Iowa, Illinois, Indiana, Massachusetts, Maryland, Michigan, Minnesota, Missouri, North Dakota, Nebraska, New Mexico, Ohio, Oklahoma, Pennsylvania, South Dakota, Tennessee, Texas, Virginia, Wisconsin and Wyoming.[6]
"Invasive distribution of Malva pusilla in North America "
Malva pusilla can be found widely in wastelands, grasslands, pastures, and by roadsides.[7] It is easy to grow in ordinary garden conditions in moist, fertile soil and a sunny setting. It is prone to predation by rabbits and infestion by rust fungus.[8]
Mallows can be used as garden flowers. However, some species are considered weeds, especially in areas where they are not native. Malva pusilla grows rapidly as a weed in gardens and farmlands. It is considered hard to get rid of because of its long and tough taproots.Among cultivated crops, it can be very competitive and it can spread very quickly.[9] Herbicide control options of this mallow are limited and not highly effective.[9]
Malva pusilla stems can grow to a height of 4-20 inches. Malva pusilla leaves are attached alternately to the stem. Leaves have orbicular shape (widely triangular) with palmate venation and serrate margins. In the past, mallows were often referred to as cheesepants because the carpel is shaped similarly to a triangular wedge of cheese.[3]
The Malva pusilla flower consists of five petals of white, sometimes pale pink, color with pink venation. Petals and calyx are about the same length.[7] It has many stamens and the filaments are fused. Flowering begins in June and July and ends in September and October. Flowers bloom in groups of 2 to 5 at the base of the leaf stalks.[3] The flower’s nectar is located near the upper surface of the sepals. It is self-pollinating with the aid of insects.[3] The flowers are hermaphrodite, consisting of both female and male parts.[8] There are usually 8 to 12 seeds per flower that are arranged in a ring. The tough seed coat enables it to remain dormant in the soil for up to 100 years. Seeds tend to germinate late in the springtime during temperatures of 15-20 degrees C (60-68 degrees F).[9]
Dyes can be obtained from the Malva pusilla plant and seed heads, such as cream, yellow, and green. The root can also be used as a toothbrush.[8]
Some species of mallows are eaten as a leaf vegetable. The leaves and seeds of Malva pusilla are edible. They have a mild and pleasant flavor that can be used in salads.[8]
Malva pusilla has medicinal uses. The leaves are demulcent,[8] which can be used as a soothing agent to relieve minor pain and membrane inflammation. They can used to treat inflammation of the digestive and urinary systems. The seed of the Malva pusilla can be used in the treatment of coughs, bronchitis, ulcers, and hemorrhoids. It can also be applied externally to treat diseases of the skin. Although there have been no indications of dangerous toxicity, the leaves of Malva pusilla can be highly concentrated in nitrates, which can be dangerous to animals.[8]
Extensive hybridization can be done within the Mallow genus Malva. A cross between Malva pusilla and Malva neglecta is Malva ×henningii. A cross between Malva pusilla and Malva sylvestris is Malva ×littoralis.[4]
1. Jump up^ "Malva pusilla". Natural Resources Conservation Service PLANTS Database. USDA. Retrieved 27 January2016.
2. Jump up^ "BSBI List 2007". Botanical Society of Britain and Ireland. Archived from the original (xls) on 2015-02-25. Retrieved 2014-10-17.
5. Jump up^ "Malva pusilla". Invasive Species Compendium. CABI. 30 August 2013. Retrieved 19 October 2013.
7. ^ Jump up to:a b Garms, Harry; Wilhelm Eigener; A. Melderis; Joyce Pope (1967). The Natural History of Europe All in Color. Paul Hamlyn.
9. ^ Jump up to:a b c "Round-leaved Mallow". Manitoba Agriculture, Food and Rural Initiatives. Manitoba. Retrieved 19 October2013.
