۱۳۹۶ مهر ۶, پنجشنبه

مداخل مخزن الادویه (پنجاه و هفتم) 15

عود الحیه
بفتح حاء مهمله و یاء مثناه تحتانیۀ مشدده و ها
ماهیت آن
غیر از قزوینی دیکری ذکر نکرده و آن نباتی است که در بلاد بربر و سودان بهم می رسد شبیه بسوسن و بیخ آن نیز مانند بیخ آن و با صلابت و خشونت و تلخی و تندی رائحه مانند عاقر قرحا
طبیعت آن
در سوم کرم و خشک
افعال و خواص آن
مفرح و مقوی حواس و محلل ریاح غلیظه السموم آشامیدن نیم درم آن جهت دفع سمیت هر سم کرم و سرد نافع خواه قبل از ان و خواه بعد از ان و نکاهداشتن آن در دست نیز مانع کزیدن مار و هوام است با دارندۀ آن و بعضی را کمان آنست که چون در دست نکاهدارند و چشم افعی بر ان افتد بیحس و حرکت کردد و چون خائیده در دهان مار اندازند بمیرد الاوجاع تدهین مطبوخ آن در روغن زیتون جهت رفع عرق النسا و اوجاع بارده در ساعت مفید مقدار شربت آن تا نیم مثقال
مخزن الادویه عقیلی خراسانی
////////////
عودالحیة. [ دُل ْ ح َی ْ ی َ ] (ع اِ مرکب ) دوایی است که او را مومن فردی ذکر نموده ، و قبل از او کسی مذکور نساخته . و آن نباتی است که از بربر و بلاد سودان خیزد و شبیه به سوس و بیخش شبیه به اصل السوس ، و با صلابت و خشونت مانند عاقرقرحا، و تلخ و تند. (از تحفه  حکیم مومن ).
////////////
عود الحیه‌
شریف گوید نبات وی در شهر سودان بود و مشهور بود و مانند عود سوسن بود و صلب بود و در طعم وی تلخی باشد و چون نیم درم از وی بیاشامند از هر زهر که بود خلاص دهد خواه گرم خواه سرد و چون در دست نگاهدارند هیچ مار گرد وی نگردد و چون در دست گیرند و مار به‌بیند هیچ حرکت نتواند کرد و بیخود گردد و چون بخایند و در دهان افعی اندازند زود بمیرد
صاحب مخزن الادویه می‌نویسد: نباتیست که در بلاد بربر و سودان بهم می‌رسد شبیه بسوسن و بیخ آن نیز شبیه بآن و با صلابت و خشونت و تلخی و تندی رائحه مانند عاقر قرحا
اختیارات بدیعی
///////////
راولفیا سرپنتینا (نام علمی: Rauvolfia serpentina) نام یک گونه از تیره خرزهره‌ایان است.

منابع[ویرایش]
مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا، «Rauvolfia serpentina»، ویکی‌پدیای انگلیسی، دانشنامه آزاد (بازیابی در ۲۶ ژانویه ۲۰۱۵).
////////////
قس جذر ثعبان هندی در عربی:
جذر الثعبان الهندي (بالإنجليزية: Indian snakeroot) أو (sarpagandha) من اللغة الهندية (सर्पगन्धा) واسمه العلمي Rauvolfia serpentina هو نبات مزهر من الفصيلة الدفلية. أصل النبات من شبه القارة الهندية وشرق آسيا (من الهند وإندونيسيا).[3][4]

الاستخدامات الطبية[عدل]
جذر الثعبان الهندي يحتوي على عدد من المكونات الكيميائية الفعالة مثل يوهيمبين وريزيربين وأجملين ودزربيدين ورسينامين وسربنتينين.

خلاصة النبات استخدمت في الهند لآلاف السنين، فقد استخدمه الإسكندر الأكبر لشفاء قائده بطليموس من إصابته بسهم مسموم. ويذكر أن المهاتما غاندي قد استخدمه مهدئا للأعصاب خلال حياته.[5]

كما استخدم لآلاف السنين لعلاج لسعات الحشرات وعضات الزواحف السامة. إن مادة ريزيربين التي يحتويها عذا النبات استخدمت في محاولات لعلاج فرط ضغط الدم وبعض الأمراض العقلية مثل الفصام، وقد كان استخدامها شائعا ومرغوبا في الغرب لفترة من 1954 إلى 1957.[6]

تقول جمعية السرطان الأمريكية:

   جذر الثعبان الهندي    "Available scientific evidence does not support claims that Indian snakeroot is effective in treating cancer, liver disease, or mental illness. It also has many dangerous side effects and is likely to increase the risk of cancer."[7]
والذي ترجمته:

الأدلة العلمية المتوفرة لا تدعم الادعاءات التي تقول أن جذر الثعبان الهندي فعال في علاج السرطان وأمراض الكبد والأمراض العقلية. فهو يحتوي على أعراض جانبية خطيرة كثيرة ومن المحتمل أنه يزيد من مخاطر السرطان.

   جذر الثعبان الهندي
إن جذر الثعبان الهندي هو أحد النباتات الخمسين الأساسية في الطب الصيني ويحمل اسم شيگن مو ((بالصينية: 蛇根木)) أو ييندو شيمو ((بالصينية: 印度蛇木)).

المصادر[عدل]
^ "Module 11: Ayurvedic". اطلع عليه بتاريخ 2008-02-11.
^ "The Plant List: A Working List of All Plant Species". اطلع عليه بتاريخ 12 April 2015.
^ eFloras. "Rauvolfia serpentina". Flora of China. Missouri Botanical Garden, St. Louis, MO & Harvard University Herbaria, Cambridge, MA. اطلع عليه بتاريخ 9 April 2012.
^ Oudhia, P. and Tripathi, R.S. (2002).Identification, cultivation and export of important medicinal plants. In Proc. National Seminar on Horticulture Development in Chhattisgarh: Vision and Vistas. Indira Gandhi Agricultural University, Raipur (India) 21-23 Jan. 2002:78-85.
^ Pills for Mental Illness?, [[تايم (مجلة)|]], November 8, 1954
^ Sumit Isharwal and Shubham Gupta (2006). "Rustom Jal Vakil: his contributions to cardiology". Texas Heart Institute Journal. 33 (2): 161–170. PMC 1524711Freely accessible. PMID 16878618.
^ "Indian Snakeroot". جمعية السرطان الأمريكية. November 2008. تمت أرشفته من الأصل في 8 May 2013. اطلع عليه بتاريخ August 2013.
///////////
قس در آذری:
İlan rauvolfiyası (lat. Rauwolfia serpentina)[1] — rauvolfiya cinsinə aid bitki növü.[2]
//////////
قس پوله پندک در باسای اندونزی:
Pule pandak adalah tanaman bunga dari famili Apocynaceae yang telah banyak digunakan dalam industri obat.[2] Tanaman ini tersebar di IndiaMyanmarThailand, dan Indonesia (terutama Jawa).[3] Nama ilmiahnya Rauvolfia serpentina dibuat untuk menghormati seorang ahli botani berkebangsaan InggrisLeonhard Rauwolf.
//////////
قس اسرول در هندی:
اسرول/آسرول (ٻوٽي): هن ٻوٽيءَ جو ٻوٽو ٽي فوٽ اوچو ٿيندو آهي. پن ٻه ٽي -انچ- ڊگها ۽ هڪ -انچ- ويڪرا ٿيندا اٿس، جيڪي ڳاڙهن مرچن جي پنن سان ملندر جلندڙ هوندا آهن. هن جون ڪيتريون ئي شاخون ٿينديون آهن ۽ هر شاخ جي چوٽيءَ تي گلن جو گهاٽي نارنگي رنگ جو ڇڳو هوندو آهي، جنهن ۾ ڪاري رنگ جو مٽر جي برابر -ٻج- سرجندو آهي. -ان- -ٻوٽي- جي پاڙ زمين ۾ اونهي هوندي آهي ۽ اها دوا طور استعمال ٿيندي آهي. -ان- جو سواد ڪڙو هوندو آهي. حڪيمن وٽ هيءَ -ٻوٽي- چريائي ۽ ديوانگيءَ جي خاص دوا آهي. جيڪڏهن پاڳل ماڻهو ڀڄندو ڊڪندو ۽ گوڙ مچائيندو يا ٻين کي ماريندو هجي ۽ بلڪل نه سمهي، ته -ان- دوا جي چند خوراڪن جي استعمال سان ننڊ اچڻ لڳندي اٿس، اجيڪڏهن مريض کي مستقل ننڊ نه ايندي هجي ته ننڊ ڏيارڻ لاءِ به -ان- دوا کي استعمال ڪيو ويندو آهي.[1]
//////////
Rauvolfia serpentina
From Wikipedia, the free encyclopedia
Rauvolfia serpentina
Rauvolfia serpentina in Kudayathoor.jpg
Kingdom:
(unranked):
(unranked):
(unranked):
Order:
Family:
Genus:
Species:
R. serpentina
Rauvolfia serpentina
(L.Benth. ex Kurz[1]
·         Ophioxylon album Gaertn.
·         Ophioxylon obversum Miq.
·         Ophioxylon salutiferum Salisb.
·         Ophioxylon serpentinum L.
·         Ophioxylon trifoliatum Gaertn.
·         Rauvolfia obversa (Miq.) Baill.
·         Rauvolfia trifoliata (Gaertn.) Baill.
Rauvolfia serpentina 11.JPG
Rauwolfia serpentina at talkatora gardens delhi.jpg
Rauvolfia serpentina, or Indian snakeroot is a species of flower in the family Apocynaceae. It is native to the Indian subcontinent and East Asia (from India to Indonesia).[3][4] Common English names include devil pepper and snakeroot.
Rauvolfia is a perennial undershrub widely distributed in India in the sub- Himalayan tracts upto 1,000 m as well as, in the lower ranges of the Eastern and Western Ghats and in the Andamans
Contents
  [show] 
Vernacular names[edit]
Englishserpentine wood[5] Bengali: Chandra; Hindi: Chandrabagha, Chota chand; Kannada: Patalagondhi, Sarpagandhi,Shivavabhiballi, Sutranavi; Malayalam: Chuvanna-vilpori, Suvapavalforiyan; Marathi: Harkaya, Harki; Oriya:Patalgarur, Sanochada; Tamil: Chivan amelpodi; Telgu: Paataala garuda, Paataala goni; Urdu: Asrel.[6] indonesia : pule pandak;
Chemical composition[edit]
Rauvolfia serpentina The plant contains 200 alkaloids of the indole alkaloid family. The major alkaloids are ajmalineajmalicineajmaliminedeserpidineindobineindobininereserpinereserpilinerescinnamine, rescinnamidine, serpentine, serpentinine and yohimbine.[7]
Traditional medicine[edit]
The extract of the plant has been used for millennia in India.[citation needed] Alexander the Great administered this plant to cure his general Ptolemy I Soter of a poisoned arrow.[citation needed] It was reported that Mahatma Gandhi took it as a tranquilizer during his lifetime.[8] The plant contains reserpine, which was used as a pharmaceutical drug in Western medicine from 1954 to 1957 to treat high blood pressure and mental disorders including schizophrenia.[9]
It is one of the 50 fundamental herbs used in traditional Chinese medicine, where it has the name shégēn mù (Chinese) or yìndù shémù (Chinese).
Other uses[edit]
The wood, commonly known as serpentwood, is mildly popular amongst woodcarving and woodturning hobbyists.[citation needed]
External links[edit]
·         Indian Snakeroot, Organic root powder
See also[edit]
·         Reserpine
References[edit]
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/en/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png
Wikimedia Commons has media related to Rauvolfia serpentina.
1.     Jump up^ "Module 11: Ayurvedic". Retrieved 2008-02-11.
2.     Jump up^ "The Plant List: A Working List of All Plant Species". Retrieved 12 April 2015.
3.     Jump up^ eFloras. "Rauvolfia serpentina". Flora of China. Missouri Botanical Garden, St. Louis, MO & Harvard University Herbaria, Cambridge, MA. Retrieved 9 April 2012.
4.     Jump up^ Oudhia, P. and Tripathi, R.S. (2002). Identification, cultivation and export of important medicinal plants. In Proc. National Seminar on Horticulture Development in Chhattisgarh: Vision and Vistas. Indira Gandhi Agricultural University, Raipur (India) 21-23 Jan. 2002:78-85.
5.     Jump up^ "Rauvolfia serpentina"Natural Resources Conservation Service PLANTS Database. USDA. Retrieved 19 October 2015.
7.     Jump up^ SerpentinaDB
8.     Jump up^ Pills for Mental Illness?TIME Magazine, November 8, 1954
9.     Jump up^ Sumit Isharwal and Shubham Gupta (2006). "Rustom Jal Vakil: his contributions to cardiology". Texas Heart Institute Journal. 33 (2): 161–170. PMC 1524711Freely accessiblePMID 16878618.
·         Rauvolfia
·         Plants described in 1877
·         Flora of Asia
·         Plants used in Ayurveda
&&&&&&&&
عود العطاس
بضم عین و فتح طا و الف و سین مهمله
ماهیت آن
نزد بعضی کندش است و نزد بعضی بیخی است بقدر انکشتی و سر آن سطبر و طرف دیکر آن باریک منحنی و ظاهر آن تیره رنک و باطن آن سفید و شاخهای نبات آن باریک و انبوه شبیه بکیاه برنجاسف و برک آن شبیه ببرک زیتون و قبۀ آن کوچک و شبیه ببابونه و تندبوی و معطس
طبیعت تازه آن
 در آخر دوم کرم و خشک و خشک آن در آخر سوم خشک
افعال و خواص آن
معطس قوی و جالی و محلل الاثار ضماد آن رافع نمش و کلف و برص و خون مرده تحت جلد است و بیطاران در جراحات دواب مستعمل دارند
مخزن الادویه عقیلی خراسانی
/////////////
کندش (کندس یا ریشه کارزان)
کندس ،کندش یا ریشه کارزان و کندشه، رقیقه
 Gypsophila struthium

به فارسی بیخ کارزان و کندش نیز نامند؛ بیخ نباتی است شبیه به کنگر برگ آن مایل به سبزی و سفیدی و در شام لباس پشمی را با آن می‌شویند و ظاهر بیخ آن مایل به سیاهی و باطن آن مایل به زردی و تندبوی در سرطان می‌رسد و قوت آن تا بیست سال باقی می‌ماند.
طبیعت آن در آخر سوم گرم و خشک و با قوت سمیت
خواص آن:عطسه آور قوی و سوزاننده خون و بلغم و خارج کننده سوداست. انفیه آن به اندازه یک عدس در ترکیب با روغن بنفشه بازکننده گرفتگیهای بینی و حل کننده بادها آن و اخلاط غلیظ  و خارج کننده آن ها به صورت عطسه و تحریک است در رفع بی حسی و فلج و لقوه مؤثر است. بیهوشی های ناشی از صرع و خشم را نیز بر طرف می سازد.برای بدبوئی بینی و صافی آواز و تقویت بینایی و رفع شبکوری به صورت انفیه و قطره بکار برده می شود .در ترکیب با روغن بنفشه و جوشانده قطره آن با سایر روغن ها مناسب دردهای گوش و کثافات آن و باد گرفتگی و طنین آن را برطرف می سازد مواقع استعمال آن در فصل سرما یا هوای خنک می باشد و در حین  امتلاء نیز از استعمال آن خود داری شود باید استعمال یا استنشاق آن با روغن بنفشه و تر نمودن با آب سرکه و گلاب یا یخ و یا برف سرد باشد.از موارد دیگر استفاده آن در ترکیب با سایر داروها برای تنگی نفس و آسم و اسهال و مدر بول و حیض و خارج کننده جنین و خورد کننده سنگهای رسوبی کلیه و مثانه بوده و استسقاء و یرقان و طحال را مفید است.هم چنین در رویانیدن موی و رفع خارش و دردهای مفاصل و سیاتیک مجرب است
برای ریه مضر است و نیز ایجاد غشی می نماید مصلح آن کتیرا و شیر تازه است که مقدار خوراک داروئی آن یک دانگ (0/77 گرم )تا دو دانگ (1/54 گرم)با شیر تازه جوشیده است مصرف آن برای گرم  مزاجان در فصل گرما بمیزان دو درم کشنده است که همراه با صدمات خناق و تشنگی مفرط و اختلال  حواس و درد شکم و پاره شدن امعاء می باشد.
مداوای فوری آن استفراغ با شیر و روغن و تنقیه قوی که در آن حنظل باشد و روغن گاو زیادی را باید به مریض بدهند و اگر تشنج پیدا نمود معالجه را از طریق تشنج خشک ادامه بدهند بعضی از اطبائ نیز نظر داده اند که اصلاًمعالجه شدنی نیست.از ترکیبات عطسه آور و مفید آن که پاک کننده مخاط بینی و سینوسهای پیشانی و سردرد مزمن است به عنوان نمونه به شرح زیر ذکر می گردد
خربق سفید و گل بنفشه و کندش هر کدام یک مثقال - کندش و خربق را کوفته و کاملاً نرم کنند و با گل بنفشه مخلوط نموده و انفیه محکم کنند،ایجاد عطسه های فراوان می کند و برای ختم آن با آب سرد در بینی بکشند
افعال و خواص دیگر آن: عطسه آور قوی و سوزاننده خون و بلغم و بر کننده آن و مخرج مره سودا، سعوط[1] آن به قدر یک عدس با روغن بنفشه مفتح سده مصفات و محلل ریاح بینی و اخلاط غلیظه و مخرج آنها به عطسه و تحریک آنها و رافع بیحسی و خدر[2] و فالج و لقوه[3] و امثال اینها مصروع[4] و مسکوت[5] و نیز رافع خشم و بدبویی بینی و صاف کننده آواز و باعث قوت بینایی و رفع شبکوری سعوطاً و قطوراً با روغن بنفشه و داخل شیاف علل عین می‌نمایند. و قطور جوشانیده آن با روغن بنفشه و یا ادهان مناسبه دیگر در گوش جلادهنده اوساخ[6] و پاک کننده آنها و رافع امراض بارده و دودی و طنین و گرمی و بادهای حادث از برودت و رطوبت و کشتن کرم آن و بالجمله سعوط[7] و عطوس و قطور آن جهت اکثر امراض بارده رطبه دماغیه نافع اما باید که بعد از پاک کردن بدن و در فصل سرما و یا قریب بدان استعمال نمایند و اجتناب نمایند از استعمال آن در حین امتلای تام و فصول حاره و بلدان حاره و گرم مزاجان و اطفال و پیران بسیار ضعیف و بسا است که عطسه بسیار آورد و خود به خود تسکین نمی یابد.
[1] دارو به بینی ریختن
[2] سست گردیدن عضو و بخواب رفتن آن
[3] بیماری کجی دهان و روی که علت آن این است که عضله ها روی افتد و چشم و ابرو و پوست و پیشانی و لبها کوژ گردد.
[4] کسی که گرفتار بیماری صرع باشد
[5] کسی که دچار بیماری سکته شده باشد.
[6] چرکها و ریم ها
[7] داروی به بینی ریختنی
منبع
مخزن الادویه، تألیف مرحوم سید محمد حسین عقیلی علوی خراسانی شیرازی
کلید واژگان
عطسه آور بازکننده گرفتگی بینی کندش
////////////
عاقرقرحا:

دیسقوریدوس فی الثالثة: قوریون هو نبات له ساق و ورق مثل ساق و ورق الدوقو الذی لیس ببستانی أو النبات الذی یقال له ماراثن و إکلیل شبیه بإکلیل الشبت و زهر شبیه بالشعر و عرق فی غلظ الإبهام. لی: هو دواء معروف عند الجمیع و هو المسمی بالبربریة بتاغندست و هو غیر هذا الدواء الذی ذکره دیسقوریدوس و فسرته التراجمة بالعاقر قرحا و لیس به لأن العاقرقرحا نبات لا یعرف الیوم و ما قبله بغیر بلاد المغرب خاصة و منها یحمل إلی سائر البلاد و أوّل ما وقفت علیه و شاهدت نباته بأعمال أفریقیة بظاهر مدینة یقال لها قسطینة الهوی بالجانب القبلی منها بموضع یعرف بضیعة لواتة. و من هناک جمعته عرفنی به بعض العربان و هو نبات یشبه فی شکله و قضبانه و ورقه و زهره جملة النبات المعروف بالبابونج الأبیض و الزهر المعروف بمصر بالکرکاش إلا أن قضبان العاقرقرحا علیه زغب أبیض و هی ممتدة علی وجه الأرض و هی کثیرة مخرجها من أصل واحد علی کل قضیب منه رأس مدور کشکل رأس البابونج الصغیر المذکور أصغر الوسط و له أسنان دائرة بالأصغر منها باطنها مما یلی الأرض أحمر و ظاهرها إلی فوق الأرض أبیض و له أصل فی طول فتر فی غلظ أصبع حار حریف محرق فهذه صفة العاقرقرحا علی الحقیقة، و أما الدواء الذی ذکره دیسقوریدوس، و سماه بالیونانیة قوریون و فسرته التراجمة بالعاقر قرحا کما قلنا و لیس به فهو دواء الیوم أیضا عند أهل صناعتنا بدمشق یعرف بعود القرح الجبلی و یعرفون التاغندست بعود القرح المغربی و هذا الدواء المعروف بعود القوح الجبلی کثیر بأرض الشام یشبه نباته ما عظم من نبات الرازیانج و له ثمر و قد رأیته و جمعته بظاهر دمشق فی رأس وادی بردة بموضع یعرف ببابل السوق علی یسری الطریق و أنت طالب الزبدانی علی الصورة التی وصفه دیسقوریدوس بها فاعرف ذلک و تحققه. جالینوس فی 8: أکثر ما یستعمل من هذا أصله خاصة و قوته محرقة تحرق و بسبب هذه القوة صار یسکن وجع الأسنان الحادث من البرودة و ینفع من النافض و القشعریرة الکائنة بأدوار إذا دلک به البدن کله قبل وقت الحمی مع زیت و ینفع من به خدر فی أعضائه و من به إسترخاء قد أزمنه. دیسقوریدوس: یحذو اللسان إذا ذیق حذوا شدیدا و یجلب بلغما و کذا إذا طبخ بالخل و تمضمض به نفع من وجع
الجامع لمفردات الأدویة و الأغذیة، ج‌3، ص: 158
////////////
عاقرقرحا
اشاره
گیاهی است که به فارسی در ایران و در کتب طب سنتی «عاقرقرحا» و «تاغندست» می‌نامند. به فرانسوی‌Pyrether وPyrethre d'Afrique وSalivaire وComomile grandes fleurs و به انگلیسی‌Pellitory of Spain (ریشه گیاه) وPellitory گفته می‌شود. گیاهی است از خانواده‌Compositae تیره فرعی‌Radiae نام علمی آن:Anacyclus pyrethrum DC . و مترادف آن‌Anthemis pyrethrum L . است. این گیاه را به هندی آکاراکارا می‌نامند.
توضیح: گیاه دیگری را که از نظر خواص ریشه آن شبیه عاقرقرحا می‌باشد دیوسکوریدس مورد توجه قرار داده است. این گیاه که برگهای آن شبیه عاقرقرحا و مانند شبت است، به یونانی در یادداشتهای دیوسکوریدس «فوریون» نامبرده شده که به معنای عاقرقرحا می‌باشد. نام این گیاه در کتب تحقیقی معتبر «عود القریح» ذکر شده است. در سوریه می‌روید و نام دیگر آن که در کتب طب سنتی آمده «اصل طرخون جبلی» است. تشابه خواص بیخ این گیاه با عاقرقرحا موجب شده است که در عده‌ای از مدارک گیاه عاقرقرحا با نام «اصل طرخون جبلی» نیز آورده‌اند، در صورتی که اصل طرخون جبلی ریشه گیاه دیگری است به نام عود القریح.
مشخصات
عاقرقرحا گیاهی است علفی، چندساله، خیلی کوتاه، بلندی آن از یک وجب هم
معارف گیاهی، ج‌5، ص: 129
کمتر است. شبیه بابونه است و برگهای آن دارای بریدگی‌های عمیق و باریک و پوشیده از کرک است. طبق گل آن که در تابستان ظاهر می‌شود نسبتا بزرگ است. دو نوع گل دارد، گلهای لوله آن زردرنگ و گلهای زبانه‌ای و ماده آن روی آنها سفید و زیر گلها بنفش است. ریشه یا بیخ آن که در طب سنتی مستعمل است، دراز به طول 25- 20 سانتی‌متر و به ضخامت یک انگشت می‌باشد. طعم آن سوزنده زبان و گرم است. نوع افریقای شمالی آن که در الجزیره می‌روید از نوع هندی آن مرغوبتر است.
این گیاه بومی افریقای شمالی و الجزیره می‌باشد و در سایر مناطق از قبیل هند، جنوب اروپا و اسپانیا نیز انتشار دارد.
ترکیبات شیمیایی
از نظر ترکیبات شیمیایی در آن اسانس روغنی فرّار و پلی‌تورین 188] یا پیرترین وجود دارد.
خواص- کاربرد
عاقرقرحا در هند به عنوان مولد بزاق، محرّک قلب، مسکّن درد دندان، تسکین‌دهنده درد روماتیسم مصرف دارد.
از نظر طبیعت ریشه عاقرقرحا طبق نظر حکمای طب سنتی خیلی گرم و خشک است. در مورد خواص آن معتقدند که انسداد مجاری را باز می‌کند و برای لقوه، فلج، رعشه، کزاز، سستی و رخوت، لکنت زبان، درد سینه و دندان، درد مفاصل، سیاتیک، استسقاء و تقویت نیروی جنسی سردمزاجان مفید است. مسهل بلغم، مدّر، قاعده‌آور است و ترشح شیر و عرق را افزایش می‌دهد. مالیدن ضماد آن در استعمال خارجی برای دردها و بیماری‌های مفاصل و اعصاب و درد سینه مفید است. مالیدن آن با روغن زیتون برای کزاز، بی‌حسّی عضلات و اعضا و سستی مزمن نافع است. جویدن آن خصوصا با مصطکی و همچنین دمیدن گرد آن در بینی انسداد مجاری بین بینی را باز می‌کند و ریختن قطره آن که مخلوط با روغن گل سرخ باشد در بینی برای سردرد و شقیقه‌درد شدید بلغمی مفید است. اگر آن را در سرکه بخیسانند و در دندان دردناک بگذارند، تسکین‌دهنده است و اگر آن را جویده و یا گرد آن را زیر زبان بپاشند
معارف گیاهی، ج‌5، ص: 130
رطوبتهای موضع را خشک کرده و لکنت زبان را کاهش می‌دهد. اگر دم‌کرده آن را در دهان نگهدارند دندانهای سست‌بن را محکم می‌نماید و مزمزه یا غرغره آن با سرکه برای دیفتری نافع است. اگر از گرد آن با عسل مخلوط و انگشت‌پیچ درست کنند و بخورند درد سینه را تسکین می‌دهد و سرفه کهنه بلغمی سرد را آرام می‌سازد و برای تقویت نیروی جنسی سردمزاجان مفید است. خوردن 2 گرم آن مسهل بلغم است و اگر روغن آن را قبل از هم‌بستری بر قضیب بمالند، محرّک است و در صورتی که بخواهند انزال را سریع می‌کند. اگر گرد عاقرقرحا را با نوشادر نرم مخلوط کنند و بسایند و بر کام و دهان بمالند، مانع سوختن دهان از آتش می‌شود و این وسیله‌ای