۱۳۹۶ مهر ۸, شنبه

مداخل مخزن الادویه (شست و یکم) 2

قرظ
بفتح قاف و سکون را و ظاء معجمۀ مشاله بعضی کفته معرب کرت فارسی است و بفارسی بزغند و بسریانی خجفر و میثا و بیونانی عرصمودون و بهندی کیکر و بمصری سنط بطای مهمله و بظاء معجمه نیز و صنط بصاد و طاء مهملتین و در میان هر دو نون نیز نامند
ماهیت آن
کفته اند ثمر نوعی از ام غبلان است که اقاقیا عصارۀ آن و صمغ عربی صمغ آنست و درخت آن خاردار و بعضی برک سلم و بعضی ثمر سنط دانسته اند و ساق درخت ان قوی و چوب آن صلب و چون کهنه کردد سیاه رنک برنک سیسم و آبنوس می کردد باندک سفیدی و اهل هند و بنکاله پایۀ کرد و نهاورته و کادی و چهکره از ان می سازند برای صلابت آن و شاخها و چوبهای آن غیر مستوی و تخم آن بقدر دانۀ تمر هندی و از ان کوچکتر و در خامی سبز و بعد از رسیدن سرخ می کردد و در غلافی مانند تمر هندی و از ان نازکتر و مانند لوبیا و کل آن سفید و بعضی زرد و در هند زرد می باشد و خوش بو از برک و ثمر آن دباغت ادیم و پوست حیوانات می نمایند و آن را جلود القرظ می نامند و بهترین عصارۀ آن یعنی اقاقیا آنست که از ثمر خام آن اخذ نموده در سایه خشک کرده باشند و بیان آن مفصل در اقاقیا در حرف الالف مع القاف مذکور شد
طبیعت جمیع اجزای شجر آن
سرد و خشک و با قوت قابضه
افعال و خواص آن
مسواک بچوب بیخ آن و سنون سائیده آن جالی دندان و مستحکم کنندۀ آن و نیکوکننده رنک رخسار و آشامیدن آب طبیخ برک و خار آن حابس اسهال و بخور آن مستحکم کنندۀ اعصاب مسترخیه و رافع درد آن و ضماد برک تازۀ آن جهت التیام جروح عظیمۀ رطبه نافع
مخزن الادویه عقیلی خراسانی
/////////
قرظ. [ ق َ رَ ] (ع اِ) برگ درخت سلم که بدان پوست پیرایند، یا بار درخت سنط که از عصاره  آن اقاقیا برآید. (منتهی الارب ).
//////////////
////////
کرت، سلم، چِش، صمغ عربی ( استان هرمزگان ) یا چش ( استان سیستان و بلوچستان ) نام درختی است که در استان‌های ساحلی جنوب ایران می‌روید. این درخت گونه‌ای اقاقیا است و بومی شبه قاره هند، جنوب ایران، شبه جزیره عربستان و بخش‌هایی از آفریقا می باشد. نام این درخت احتمالاً هندی است، زیرا در هند نیز «بابول» (Babul - Babool) نامیده می‌شود. نام علمی این درخت Acacia nilotica است و نام علمی مترادف آن Acacia arabica می باشد . عمر این درخت بسیار طولانی است و به صدها سال می‌رسد. بلندی درخت معمولاً حدود ۱۰ متر است، ولی مواردی هم وجود دارند که ارتفاعشان تا ۲۰ متر هم می رسد. درخت تاج گرد و پرپشتی ایجاد می‌کند. پوست تنه آن بسیار تیره و تقریباً سیاه رنگ و چاک چاک است. میوه ی قابل خوردن ندارد و برگ‌های آن شانه‌ای و ریز است و دانه‌های آن در یک غلاف بلند قرار دارند.

سودمندی ها[ویرایش]
بابل درختی سایه دار است . این درخت با درختانی که صمغ عربی تولید می‌کنند (مانند Acacia senegal & Acacia seyal)، از یک خانواده‌است، ولی صمغ بابل کم ارزش است، هر چند که مصارف محلی دارد. چوب آن سرخ تیره مایل به قهوه‌ای است و بسیار سخت و چگال است و در برابر آب به خوبی پایداری می‌کند. به همین خاطر در جنوب ایران از گذشته تا به حال چوب بابل یکی از چوب‌های اصلی برای ساخت لنج به شمار می‌رفته است. برگ‌ها و غلاف دانه‌های این درخت، خوراک خوبی برای چارپایان به ویژه گاو است.

منابع[ویرایش]
Acacia-nilotica.jpg
«ویکی‌پدیای انگلیسی». بازبینی‌شده در ۱۰ دسامبر ۲۰۱۰.
فرهنگ بزرگ مواد . نوشته مهندس پرویز فرهنگ، چاپ اول،  ۱۳۷۹، انتشارات سپیده سحر
/////////////
قس سنط نیلی در عربی:

السنط النيلي أو السنط العربي أو الشَوْكَة المِصْرِيَّة[1] شجر شوكي اسمه العلمي (.Acacia arabica (Lam.) Willd أو Acacia nilotica (L.) Willd. ex Delile أو Acacia scorpioides W.Wight أو .Mimosa arabica Lam أو .Mimosa nilotica L أو .Mimosa scorpioides L)، وهو نوع من السنط من الفصيلة البقولية.
أنظر أيضا[عدل]
السنط.
المراجع[عدل]
^ ابن البيطار المالقي. تفسير كتاب دياسقوريدوس في الأدوية المفردة. تحقيق إبراهيم بن مراد. بيت الحكمة، قرطاج (تونس) 1990.
////////////
قس عِرِبیستان آکاسیاسی:
Ərəbistan akasiyası (lat. Acacia arabica)[1] — paxlakimilər fəsiləsinin akasiya cinsinə aid bitki növü.[2]
//////////
قس ٻٻر
ٻٻر (Acacia Arabica/ nilotica ) ھڪ عام مشھور وڻ، جنھن ۾ ڪنڊا ٿين، پن سنھڙا، گل ڦڪا، ڦر پلڙا، جن ۾ چيچڪا ٿين. ٻج ڪاري رنگ جو، چيچڪن وارو ٿئي. ھيءُ وڻ گرم علائقن ۾ ٿيندو آھي. سنڌ بہ گرم خطي ۾ آھي، تنھنڪري ھتي ٻٻر جو وڻ عام جام ٿئي ٿو. درياهه جي ڪچي وارن حصن ۾ تہ ھيءُ وڻ بي انداز ٿيندو آھي. ٻٻر خاص ڪري سخت گرمين ۾ ٿيندو آھي. ٿر جي ڪن علائقن، جھڙوڪ ننگرپارڪر، ڏونگري، موندي ۽ آڌيگام جي وچ، ڏيپلي ۽ مٺيءَ جي ڀرپاسي ۽ ڇاڇري جي پاسي، جتي پڪي زمين آھي، اتي به ھيءُ وڻ ٿئي ٿو، نہ تہ عام طور ٿر ۾ٻائريءَ“ جو وڻ ٿئي. سنڌ ۾ ڪن جاين تي ٻٻرن جون ھڙيون ڏسجڻ ۾ اچن ٿيون. ھن وڻ جي ٽارين ۾ اڇي رنگ جا وڏا ڪنڊا ٿين ٿا، جن کي ٿري ماڻھو ”سول“ ۽ سڄيءَ سنڌ ۾ عام طرح ”سيلهہ“ چوندا آھن، ھيءُ وڻ قد جي لحاظ کان تمام وڏو ۽ اوچو ٿيندو آھي، انھيءَ ڪري ھن ۾ ڇانوَ بہ وڌيڪ ٿيندي آھي. ھيءُ وڏو ۽ مضبوط وڻ آھي. ھيءُ وڻ لڳ ڀڳ 40 فوٽ اوچو ٿئي ۽ ان جي ٿڙ جو گھيرو وڌ کان وڌ ٽن فوٽن تائين ٿئي ٿو. عام طرح ٻٻر ٽن قسمن جو ڏسڻ ۾ ايندو آھي، سنڌي ٻٻر، ڍليار ٻٻر ۽ ڪابولي ٻٻر، ڍليار، سنڌي -ٻٻر- کان ڏهہ فوٽ کن ڊگھو ٿيندو آھي، پر سندس ٿڙ وارو گھيرو قدري ننڍو ٿئي ٿو. ڪابولي ٻٻر سڌو ٿيندو آھي ۽ ان جون ٽاريون به ٿڙ سان گڏ سڌيون ۽ اڀيون ٿين ٿيون. هي ٻٻر ٻور ۽ پلڙا ڪونه جهلي. شاعر قد لاءِ ’ڪابولي ٻٻر‘ جي تشبيهہ به ڏيندا آھن. ٻٻر جي ٽاري ھر قسم جو مال کائيندو آھي. البت ٻڪريون ۽ رڍون ان کي وڏي چاهہ سان کائينديون آھن. ٻٻر جو پلڙو ٽاريءَ کان به وڌيڪ طاقتور آھي ۽ مال جي کير وڌائڻ جو ذريعو پڻ آھي. خالي ۽ سڪل ٽارين کي ”ڍينگھر“ چئجي ٿو، جن سان گھرن ۽ ٻنين وغيره جي حفاظت لاءِ لوڙھا ڏبا آھن. ٻٻر جا پن، پلڙا ۽ ٻوري، اٺ ۽ ٻڪريون جام کائينديون آھن. ھيءُ وڻ پاڙن کان وٺي ٻور تائين تمام ڪمائتو آھي. ھن وڻ جون طبي خاصيتون ھيٺ ڏجن ٿيون. حڪيمن جي چوڻ موجب ٻٻر جي پنن مان ٺاھيل عرق، ٻٻر جا ڇوڏا، گل ۽ پن ۽ کئونر کي استعمال ڪرائيندا آهن تہ شفا ٿيندي آهي. ٻٻر جو ڏندڻ، ڏندن جي صفائيءَ ۽ مضبوطيءَ لاءِ تمام سٺو سمجهيو ويندو آھي. ڏندن کي مضبوط ڪرڻ لاءِ ٻٻر جي ڏندڻ جھڙو ٻيو ڪو ڏندڻ آھي ئي ڪو نہ. ھن وڻ جا پن، گلڙا، کل، ڇوڏا، کئونر ۽ ڪاٺيون دوائن ۾ استعمال ٿين ٿيون. ھن جا پلڙا بہ حڪيم استعمال ڪندا آهن . ٻٻر تمام ڪارائتو وڻ آھي. ھن جي قيمتي ڪاٺ مان ھر قسم جو فرنيچر ٺھندو آھي. عمارتي ڪمن ۾ ڪامن، داسن، پٽين، ٿنڀن ۽ ٿوڻين ۾ بہ گھڻو ڪم ايندو آھي. ٻبر جي ڇوڏيءَ کي چمڙي رڱڻ جي صنعت ۾ بہ استعمال ڪيو ويندو آھي. ان جي اڱرن کي ٻارڻ واري توانائيءَ جي ھڪ وسيلي طور ۽ ڪاربان کي مختلف ڪيميائي مرڪبن ٺاھڻ لاءِ ڪتب آندو ويندو آھي. ٻٻر مان حاصل ٿيندڙ کئونر ڪارائتو آھي. جڏھن ته لاک بہ ٻٻر مان حاصل ٿئي ٿي. ٻٻر جو رس، رنگن کي پختو ڪري ٿو، انڪري ڪپڙي رڱڻ لاءِ ھن جو رس ڪتب آندو ويندو آھي. ٻٻرن جي ڇوڏي مان سنڌ اندر وڏي عرصي کان شراب ٺھندو اچي ٿو ۽ اھو سلسلو اڄ بہ قائم آھي. ھن وقت تائين ٻٻر جا عام مشھور ٽي قسم ڳڻبا آھن پر ماھرن سنڌ ۾ ٻٻرن جا ڇٽيهہ قسم ڄاڻايا آھن .[1]
/////////////
قس کیکر در اردو
کیکر ایک درخت ہے جو پاکستان اور خصوصاً پنجاب میں بکثرت پایا جاتا ہے۔ یہ بھارت میں بھی موجود ہے۔
  • اسے ببول اور مغیلاں بھی کہتے ہیں
  • ماہرین نباتیات کے مطابق یہ Fabaceae خاندان سے تعلق رکھنے والے درخت یا جھاڑیاں ہیں۔ یہ درخت چھال دار ہوتے ہیں اور جب یہ چھال اُتاری جاتی ہے تو اس سے رس دار کیمائی مادّہ نکلتا ہے۔ اس درخت کی ایک تاریخ ہے اور انکی زیادہ تر انواع دوا سازی اور مختلف اشیاء کو محفوظ رکھنے میں استعمال ہوتی ہیں۔[1]
  • ریگزاریا سنگستان یا بیابان میں پیدا ہونے والا ایک کانٹے دار درخت۔ عام طور سے تقریباً 42 ہاتھ تک بلند ہوتا ہے۔ اس کے تنے کا قطر چار پانچ قدم ہوتا ہے۔ پتے باریک، کانٹے سخت اور لمبے، پھول زرد خوشبودار ہوتے ہیں۔ تنے کی چھال پتلی، صاف، سبزی مائل ہوتی ہے۔ اس کی چھال سے چمڑے کی دباغت کی جاتی ہے۔ اس سے پان میں کھایا جانے والا کتھا بھی بنایا جاتا ہے۔ اس کا گوند طب مشرق میں بطور دوا مستعمل ہے۔
////////////
Vachellia nilotica
From Wikipedia, the free encyclopedia
Vachellia nilotica
Babool (Acacia nilotica) flowers at Hodal W IMG 1163.jpg
Kingdom:
(unranked):
(unranked):
(unranked):
Order:
Family:
Genus:
Species:
V. nilotica
Vachellia nilotica
(L.) P.J.H.Hurter & Mabb.[1]
subspecies[2][3]
·         Vachellia nilotica subsp. adstringens (Schumach. & Thonn.) Kyal. & Boatwr.
·         Vachellia nilotica subsp. cupressiformis (J.L.Stewart) Ali & Faruqi
·         Vachellia nilotica subsp. hemispherica Ali & Faruqi
·         Vachellia nilotica subsp. indica(Benth.) Kyal. & Boatwr.
·         Vachellia nilotica subsp. kraussiana (Benth.) Kyal. & Boatwr.
·         Vachellia nilotica subsp. leiocarpa (Brenan) Kyal. & Boatwr.
·         Vachellia nilotica subsp. nilotica (L.) P.J.H.Hurter & Mabb.
·         Vachellia nilotica subsp. subalata (Vatke) Kyal. & Boatwr.
·         Vachellia nilotica subsp. tomentosa (Benth.) Kyal. & Boatwr.
Acacia-nilotica-range-map.png
Range of Vachellia nilotica
·         Acacia arabica (Lam.) Willd.
·         Acacia nilotica (L.) Willd. ex Delile
·         Acacia scorpioides (L.) W.Wight
·         Mimosa arabica Lam.
·         Mimosa nilotica L.
·         Mimosa scorpioides L.
Vachellia nilotica (widely known by the taxonomic synonym Acacia nilotica, or the common names gum arabic tree,[5] Babul/KikarEgyptian thornSant treeAl-sant or prickly acacia;[6][7][8] called thorn mimosa or prickly acacia in Australia; lekkerruikpeul or scented thorn in South Africa; karuvela maram in South India) is a species of Vachellia native to Africa, the Middle East and the Indian subcontinent. It is also currently an invasive species of significant concern in Australia.
Contents
  [show] 
Taxonomy[edit]
This tree was originally the type species of the genus Acacia, which derives its name from ακακία (akakia), the name given by early Greek botanist-physician Pedanius Dioscorides (ca. 40–90) to this tree as a medicinal, in his book Materia Medica.[9] The renaming of the genus to Vachellia remains controversial.[10]
The genus name Acacia derives from the Greek word for its characteristic thorns, ακις (akis,thorn).[11] The species name nilotica was given by Linnaeus from this tree's best-known range along the Nile river. The plant V. nilotica then, in turn, became the type species for the Linnaean Acacia genus (not all of which have thorns, even though they are named for them). For the ongoing reclassification of this and other species historically classified under genus Acacia, see the Acacia.
Description[edit]
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Babool_%28Acacia_nilotica%29_flowers_at_Hodal_W_IMG_1248.jpg/250px-Babool_%28Acacia_nilotica%29_flowers_at_Hodal_W_IMG_1248.jpg
Spring blossoms at Hodal in Faridabad District of HaryanaIndia
Vachellia nilotica is a tree 5–20 m high with a dense spheric crown, stems and branches usually dark to black coloured, fissured bark, grey-pinkish slash, exuding a reddish low quality gum. The tree has thin, straight, light, grey spines in axillary pairs, usually in 3 to 12 pairs, 5 to 7.5 cm (3 in) long in young trees, mature trees commonly without thorns. The leaves are bipinnate, with 3–6 pairs of pinnulae and 10–30 pairs of leaflets each, tomentose, rachis with a gland at the bottom of the last pair of pinnulae. Flowers in globulous heads 1.2–1.5 cm in diameter of a bright golden-yellow color, set up either axillary or whorly on peduncles 2–3 cm long located at the end of the branches. Pods are strongly constricted, hairy, white-grey, thick and softly tomentose. Its seeds number approximately 8000/kg.[12]
Distribution[edit]
Vachellia nilotica is native from Egypt, across the Maghreb and Sahel, south to Mozambique and KwaZulu-Natal, South Africa, and east through Arabian Peninsula to PakistanIndia and Burma.[13] It has become widely naturalised outside its native range including Zanzibar and AustraliaVachellia nilotica is spread by livestock.[13]
Uses[edit]
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f6/Acacia_nilotica%2C_peule%2C_a%2C_Uniegeboutuine.jpg/220px-Acacia_nilotica%2C_peule%2C_a%2C_Uniegeboutuine.jpg
Seed pods
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/7/79/Gum_Arabic_exuding.jpg/220px-Gum_Arabic_exuding.jpg
Gum Arabic exuding
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/Babool_%28Acacia_nilotica%29_trunk_at_Hodal_W_IMG_1252.jpg/220px-Babool_%28Acacia_nilotica%29_trunk_at_Hodal_W_IMG_1252.jpg
Trunk at Hodal in Faridabad District of HaryanaIndia

Forage and fodder[edit]
In part of its range smallstock consume the pods and leaves, but elsewhere it is also very popular with cattle. Pods are used as a supplement to poultry rations in India. Dried pods are particularly sought out by animals on rangelands. In India branches are commonly lopped for fodder. Pods are best fed dry as a supplement, not as a green fodder.
Tooth brushing[edit]
The tender twig of this plant is used as a toothbrush in south-east Africa and India.[14][15]
Gum arabic[edit]
Main article: Gum arabic
The exudate gum of this tree is known as gum arabic and has been collected from the pharaonic times for the manufacture of medicines, dyes and paints. In the present commercial market, gum arabic is defined as the dried exudate from the trunks and branches of Senegalia (Acacia) senegal or Vachellia (Acacia) seyal in the family Leguminosae (Fabaceae).[16]:4 The gum of A. nilotica is also referred to in India as Amaravati gum.[17]
Hedges[edit]
V. nilotica makes a good protective hedge because of its thorns.[18]
Lumber[edit]
The tree's wood is "very durable if water-seasoned" and its uses include tool handles and lumber for boats.[18] The wood has a density of about 1170 kg/m3.[2]
Propagation[edit]
There are 5000–16000 seeds/kg.[19]
Gallery[edit]
·         https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a8/Vachellia_nilotica%2C_Village_Behlolpur%2C_Punjab%2C_India.JPG/407px-Vachellia_nilotica%2C_Village_Behlolpur%2C_Punjab%2C_India.JPG
Vachellia nilotica, Village Behlolpur, PunjabIndia

·         https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Vachellia_nilotica%2C_at_village_Chaparr_Chirri%2C_Mohali%2C_Punjab%2C_India.JPG/134px-Vachellia_nilotica%2C_at_village_Chaparr_Chirri%2C_Mohali%2C_Punjab%2C_India.JPG

·         https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d9/Acacia-nilotica.jpg/153px-Acacia-nilotica.jpg
Compound leaf, seed, flower and seed pod
See also[edit]
·         iconTrees portal
·         List of Indian timber trees
·         Arid Forest Research Institute (AFRI)
·         Babool (brand) of toothpaste
·         Teeth cleaning twig (datun)
References[edit]
1.     Jump up^ Kyalangalilwa B, Boatwright JS, Daru BH, Maurin O, van der Bank M. (2013). "Phylogenetic position and revised classification of Acacia s.l. (Fabaceae: Mimosoideae) in Africa, including new combinations inVachellia and Senegalia.". Bot J Linn Soc. 172 (4): 500–523. doi:10.1111/boj.12047.
2.     Jump up to:a b Wickens, G.E. (1995). "Table 2.1.2 The timber properties of Acacia species and their uses"Role of Acacia species in the rural economy of dry Africa and the Near East. FAO Conservation Guide. 27. Food and Agriculture Organization of the United Nations. ISBN 92-5-103651-9.
3.     Jump up^ USDA, ARS, National Genetic Resources Program. "Acacia nilotica". USDA Germplasm Resources Information Network (GRIN).
4.     Jump up^ "Acacia nilotica". LegumeWeb. International Legume Database & Information Service.
5.     Jump up^ "Vachellia nilotica (as Acacia nilotica (L.) Willd. ex Delile)". Integrated Taxonomic Information System.
9.     Jump up^ "Acacia nilotica (acacia)". Plants & Fungi. Royal Botanic Gardens, Kew. Archived from the original on 12 January 2010. Retrieved 2010-01-28.
10.  Jump up^ Kull, Christian A.; Rangan, Haripriya. "Science, sentiment and territorial chauvinism in the acacia name change debate" (PDF). In Haberle, Simon P.; David, Bruno. Peopled Landscapes: Archaeological and Biogeographic Approaches to Landscapes. Terra Australis. 34.
11.  Jump up^ Quattrocchi, Umberto (2000). CRC World Dictionary of Plant Names. 1 A-C. CRC Press. p. 6. ISBN 978-0-8493-2675-2.
13.  Jump up to:a b "Prickly acacia – Acacia nilotica" (PDF). Weed Management Guide. Weeds of National Significance. 2003. ISBN 1-920932-14-3.
14.  Jump up^ Saurabh Rajvaidhya et al. (2012) "A review on Acacia Arabica, an Indian medicinal plant" International Journal of Pharmaceutical Sciences and Research Vol 3(7) pp 1995-2005
15.  Jump up^ A Hooda, M Rathee, J Singh (2009) "Chewing Sticks In The Era Of Toothbrush: A Review"The Internet Journal of Family Practice Vol 9(2)
16.  Jump up^ "Production and marketing of gum arabic" (PDF). Nairobi, Kenya: Network for Natural Gums and Resins in Africa (NGARA). 2004.
17.  Jump up^ "Acacia nilotica (gum arabic tree)". Invasive species compendium. Centre for Agriculture and Biosciences International. Retrieved 24 January 2016.
18.  Jump up to:a b Mueller, Ferdinand (1884). "Acacia longifolia, Willdenow". Select extra-tropical plants readily eligible for industrial culture or naturalization. G.S. Davis. p. 7.
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/en/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png
Wikimedia Commons has media related to Vachellia nilotica.

https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/df/Wikispecies-logo.svg/34px-Wikispecies-logo.svg.png
Wikispecies has information related to: Vachellia nilotica
External links[edit]
·         Carter, J.O. (1998). "7.2 Acacia nilotica: a Tree Legume out of Control". In Gutteridge, Ross C.; Shelton, H. Max. Forage Tree Legumes in Tropical Agriculture. The Tropical Grassland Society of Australia. ISBN 0-9585677-1-9.
·         "Vachellia nilotica (as Acacia nilotica subsp. indica (Benth.) Brenan)". FloraBase the West Australian Flora.
[hide]
·         v
·         t
·         e
Sources of tannins
Sources of
condensed tannins
·         Areca catechu seed 
·         arecatannins

·         Broad bean 
·         Vicia faba

·         Grape 
·         Vitis vinifera

·         Mimosa bark 
·         Acacia mollissima

·         Myrtan or black marlock 
·         Eucalyptus redunca

·         Quebracho wood
·         Chestnut wood
·         Dhawa 
·         Anogeissus latifolia

·         Myrobalan fruit 
·         Terminalia chebula

·         Oak bark
·         Oak wood
·         Valonia oak
·         Quercus macrolepis

·         Sumac 
·         Tanner's sumach leaves - Rhus coriaria or Chinese gall on Rhus chinensis

·         Tara pod
·         Caesalpinia spinosa
Other sources by organ
·         General : Tanbark
·         Acacias (most notably Acacia pycnantha and Acacia decurrens)
·         Alder 
·         Alnus sp

·         Avaram
·         Senna auriculata

·         Babul 
·         Acacia nilotica

·         Birch 
·         Betula sp

·         Button mangrove
·         Conocarpus erectus

·         Hemlock 
·         Tsuga sp

·         Larch 
·         Larix sp

·         Mangrove
·         Pine 
·         Pinus sp

·         Spruce 
·         Picea sp

·         Urunday 
·         Myracrodruon urundeuva

·         Willow 
·         Salix caprea
·         Badan 
·         Bergenia crassifolia

·         Gambier 
·         Uncaria gambir

·         Redoul 
·         Coriaria myrtifolia
·         Canaigre 
·         Rumex hymenosepalus

·         Garouille 
·         Quercus coccifera

·         Sea lavender 
·         Limonium sp
·         Cutch 
·         Senegalia catechu
·         Divi-divi pod 
·         Caesalpinia coriaria

·         Sant pod 
·         Acacia nilotica

·         Teri pod 
·         Caesalpinia digyna
·         Gall oak 
·         Quercus lusitanica
·         Quercus infectoria
Whole plant
·         Prosopis sp. bark and wood 
·         Prosopis humilis
·         Prosopis nigra

·         Tanoak 
·         Notholithocarpus

·         Tizra heartwood and root 
·         Rhus pentaphylla
Undetermined organ
·         Anadenanthera colubrina (vilca)
·         EoL687277
·         GBIF2978421
·         Plant Listild-518
·         Tropicos13024271
·         ITIS182086
·         IPNI737353-1
·         GRIN312499
·         PLANTSACNI2
·         AFPD: 145532
·         Vachellia
·         Drought-tolerant trees
·         Forages
·         Flora of Western Asia
·         Flora of the Arabian Peninsula
·         Plants used in Ayurveda
·         Trees of the Middle East
·         Trees of Africa
·         Trees of Azerbaijan
·         Trees of Myanmar
·         Flora naturalised in Australia
·         Plants described in 1753
&&&&&&
قرع
بفتح قاف و سکون را و عین مهمله و بفتح را نیز آمده لغت عربی است و نیز بعربی دباء و بفارسی کدو و بهندی نیز مشهور بدان است و بترکی قباق و بسریانی قراء و برومی فلوفونیا و بیونانی تروفا نامند و دیسقوریدوس قلوفیا نامیده
ماهیت آن
ثمر نباتی است که آن را یقطین نامند و بیاره دار و بر مجاور خود بر زمین و دیوار نیز پهن می شود و برک و شاخ آن بزرکتر و قویتر از خیار و خشن و مزغب تر از ان و بیخ آن باریک و بلند و اندک شیرین و مسکر و مطلقا آن دو نوع است شیرین و تلخ و ثمر تلخ آن کوچکتر و بفارسی کدوی تلخ و بهندی تونبری نامند و کفته اند دو نوع است سبز و رومی و شیرین آن اصناف است صنفی مدور و صنفی طولانی تا بدو ذرع زیاده هم شنیده شده و قطر آن از یک شبر هم کمتر تا بیک شبر و این مخصوص ببلاد هند و بنکاله است و صنفی کوچک بقدر نارنجی و امرودی بسیار بزرک و بشکل آن و این مخصوص ببلاد دکهن و هندوستان است و بسیار نازک و لذیذ می باشد و بهندی دهیندس نامند و از همه اصناف بهتر و لطیفتر و نازکتر و صنفی بسیار بزرک صراحی شکل و در پوست آنکه مغز آن را برآورده خشک کرده باشند تا مقدار یک صد رطل کندم و با برنج می کنجد و این مخصوص ببنکاله است و جای دیکر باین بزرکی نمی شود و در هندوستان می برند تا صد روپیه فروخته می شود و ازین طنبور می سازند هر قدر که بزرک باشد قیمت آن زیاده که او از آن بلندتر می شود و صنفی طولانی مستدیر و لحم آن با زهومت و این مخصوص ببلاد هند و بنکاله است و هنود این را بسیار می خورند و مسلمین کمتر و بهندی پیته و به بنکالی کونده نامند شیرینی و مربای این خوب می شود و لحم اینها همه سفید است و تخم همه طولانی پهن و نیز صنفی می شود مدور و بعضی اندک طولانی و خیاره دار و پوست آن در خامی سبز و بعد از رسیدن سفید مائل باندک سرخی و لحم و مغز آن سرخرنک و طعم آن با اندک شیرینی و این رامزوبه و بفارسی کدومکه و بهندی کدیمه نامند و بهترین همۀ آن سفید نازک تازۀ شیرین آنست که ریشه دار نباشد و متوسط در بزرکی و کوچکی باشد
طبیعت آن
مطلقا سرد و تر در دوم
افعال و خواص آن
مبرد و مرطب و مفتح سدد و مدر بول و ملین بطن و زائل کنندۀ یرقان و خلفه مزمنه و حمیات حاده و خوردن پختۀ آن قلیل الغذاء و سریع الانحدار و مناسب محرور المزاجان و صفراوی و مولد خلط صالح تفه اکر در معده فاسد نکردد قلیل الانهضام زیرا که بتنهائی سریع الفساد و استحاله بخلط غالب موجود در بدن است و مولد خلط سمی بسبب لطافتی که دارد و چون با فواکه مناسبه خلط و ترکیب نمایند کیفیت آن را مبدل کرداند مانند آنکه اکر با سفرجل و یا آب غوره و یا آب انار و یا سرکه در روغن بادام و یا زیت الانفاق طبخ نمایند مولد خلط صالح و جهت صفراوی مزاجان و محرورین و حمیات حاده نافع و بدستور چون با سرکه طبخ نمایند و لیکن ضرر آن برای صاحبان قولنج و معتادین بدان زیاده زیرا که قرع مولد قولنج است و با شئ حریف مانند خردل مولد خلط حاد و با شئ مالح مولد خلط شور و با قابض قابض و همچنین با هر چیز مستحیل بخلط مناسب آن اعضاء الراس قطور و نشوق یا ریختن آب افشردۀ خام آن با شیر دختران در بینی و کوش و بدستور کذاشتن جرادۀ آن بر سر جهت صداع حار و سرسام و هذیان و جنون و اورام حاره و بیخوابی و ضماد سائیدۀ آن بر پیش سر اطفال و غیر اطفال جهت ورم حار آن و صداع حار و رفع خشکی دماغ و بی خوابی و بر چشم جهت ورم حار آن و شستن سر به آب آن و آشامیدن و قطور آن در بینی باعث تسکین صداع حار و تنویم مبرسمین و غرغره و مضمضۀ آن جهت وجع حلق و درد دندان حار و قطور آن در کوش جهت تسکین درد آن خصوص با روغن کل و سعوط آب مطبوخ پوست خشک آن بتنهائی و یا با روغن کل جهت درد دندان و قطور آب کدوی بسیار کوچک تازۀ منعقد که هنوز کل آن نیفتاده باشد که در خمیر کرفته و زیر آتش مشوی نمایند در چشم برای رفع زردی حاصل از یرقان مؤثر و بدستور آب کل آن و جهت رمد حار نیز نافع و آشامیدن آب مطبوخ آن با تمر هندی و شکر جهت تسکین حرارت دماغ و درد سر حار و وسواس و جنون و رمدی که از بخارات معده باشد اعضاء الصدر آشامیدن اسفیدباج مطبوخ آن با کشک الشعیر و یا با ماش مقشر و یا مطبوخ آن در روغن بادام جهت درد سینه و سرفۀ حار و بدستور آشامیدن سویق آن بتخصیص که مغسول باشد اعضاء الغذاء و النفض مطبوخ آن مسکن عطش و کرمی کبد حار و کرب صفراوی و دافع فضول حاره بسبب ازلاقی که دارد و لیکن موجب سستی و ارخای معده و امعا است و سویق آن حابس بطن و مسکن عطش و حدت صفرا و خون و کرب و آشامیدن آب مطبوخ معصور آن بقدر ثلث رطل یا دو ثلث رطل و با عسل و اندک نطرون ملین بطن و مسهل باعتدال با مغز فلوس خیارشنبر و ترنجبین و بنفشه مربا و یا شراب آن مسهل صفرا و جهت تپهای صفراوی و دموی و با تمر هندی و شکر مسهل صفرای سوخته و منقی امعا و کرده جهت حرارت دماغ و رمد و حمیات حاره و آب مطبوخ درست در خمیر و کل کرفتۀ آن بدستور ماء القرع بقدر نیم رطل با ده درم شکر و با شربتهای مناسبۀ لطیفه جهت تسکین حرارت معده و کبد و قلب و حمیات حادۀ دقیه و غیرها و اکثر امراض حاره حاده و شیخ الرئیس نوشته در ذات الجنب هرچند ماء القرع نافع است از جهتی کاه مضر است از جهت آنکه مدر است و مطبوخ آن با سرکه نیز جهت حمیات حادۀ صفراویه و کسر حدت صفرا و خون و اکثر امراض حارۀ حاده و نیز باعث سرعت خروج آنست از معده و با کوشت باعث سرعت و نیکوئی هضم آن و با مزورات ماشیه و حمصیه با روغن بادام جهت سرفه و ترطیب دماغ و بدن و تسکین حرارت جکر و تپهای حاره و آشامیدن مرق مطبوخ کدو با خروس بچه و یا با مغز تخم آن جهت رفع غشی و تپهای حاره و غشیه و رفع سمیت اخلاط سمیه بیعدیل و ضماد آن بر معده و کبد و کرده و احشا مسکن حرارت و لهیب آنها و آشامیدن پوست خشک آن جهت بواسیر و نزف الدم احشا و بالجمله اقسام قرع جهت محرور المزاجان صفراوی و دموی و جرانان و بلدان حاره نافع و مضر مخالف آنها و مولد قولنج و نفخ و ثقل در معده و مسقط اشتها و مولد بلغم و مواد بلغمی و سودای احتراقی از بلغم و مطبوخ تراشۀ آن با ماست که کدوماست و بهندی رایته نامند چون با خردل و سیر و فلفل و نمک و نعناع استعمال نمایند مبرود المزاجان را موافق و محرور المزاجان را احتیاج بدانها بدون نمک و اندک نعناع نیست مصلح آن قئ فرمودن و آشامید با ماء العسل و عود هندی و قرنفل و زیره و سعد و نعناع و جوارشات حارۀ عطره و پختن آن با روغن و داخل کردن فلفل و خردل و آبکامه و اشیای حارۀ دیکر و نمک در مبرودین و در محرورین و صفراوی مزاجان آب غوره و انار و سرکه و امثال اینها و مربای آنکه مسیر نامند با شکر و یا با عسل معتدل ترین مربیات و لذیذ و مقوی دماغ و مولد خون صالح و دافع مواد سوداویه و امراض حادث از ان و سریع الهضم اکر در معده بلغم بسیار نباشد و الا مستحیل بدان می کردد و عسلی آن برای مبرود المزاجان بهترین از شکری و مخلل آن ملطف و هاضم و مسکن حدت صفرا و خون خصوص چاشنی دار آن موافق محرور المزاجان و مضر مبرودین القروح و الجروح ذرور پوست خشک سوختۀ آن جهت قطع نزف الدم جراحات و رفع اکلۀ زخمها و زخم ذکر و اعضای یابس المزاج و با روغن کاو تازه جهت سوختکی آتش و با سرکه جهت بهق و بدستور مغز آن با آرد جو سرشته جهت سوختکی آتش و بادم الاخوین نیز الاورام ضماد کدوی سائیده جهت حمره و اورام حارهو روغن آنکه آب تازۀ لحم و مغز جوف آن را کرفته با ربع وزن آن روغن کنجد و یا روغن بنفشه و بادام و قدر مضاعف و یا غیر آن طبخ دهند تا آب برود و روغن بماند مانند روغن بنفشه و نیلوفر است
طبیعت آن
سرد و تر
افعال و خواص آن
مرطب بدن و دماغ و رافع یبوست آن و منوم و جهت مالیخولیا و سهر مفرط و تشنج یابس و درد کوش حار و سرفۀ حار و دق و تلیین صلابات شربا و سعوطا و قطورا و تمریخا نافع و چون پوست آن را جدا کرده خصوص که تخم آن خوب مستحکم نشده و خام باشد و مجموع آن را از لحم و شحم و تخم با پیه کردۀ بز بکوبند و بجوشانند تا خوب مهرا شود و بکذارند تا سرد شود و چربی بالای آن را بکیرند در جمیع افعال از ترطیب و تبرید و غیرها اقوی از دهن آنست که با روغن کنجد سازند و چون سر کدو را بریده در جوف آن خبث الحدید پر نمایند و سر آن را بهمان قطع بند کرده بکذارند و بعد از چهل روز آب آن را کرفته با حنا خمیر نمایند و بر مو خضاب کنند خضاب نیکو استو مغز تخم کدو
طبیعت آن
در دوم سرد و در اول تر و با قوت مسکنۀ اخلاط متحرکه
افعال و خواص آن
مسمن بدن و جهت رفع خشونت سینه و نفث الدم رئه و سرفۀ حار و تشنکی و تپهای حاره و قرحۀ امعا و مثانه حادث از خلط حاد و لاغری کرده و حرقت البول و امثال اینها نافع و روغن تخم آن جهت رفع یبوست
دماغ و بیخوابی و سل و تپهای حاره و مغص صفراوی بیعدیل شربا و قطورا و سعوطا و تمریخا و طلاء و ضماد روغن مغز تخم کدوی شیرین با دم الاخوین نرم سوده و یا با جرم مغز آن جهت قروح سر و بدن اطفال و کوشۀ دهان و بناکوش و مذاکیر و غیرها مجرب مقدار شربت از تخم آن تا هفت مثقال بدل آن مغز تخم هندوانه و خیارین و حلوا و دهن القرع و مربی و مخلل آن در قرابادین کبیر ذکر یافت
مخزن الادویه عقیلی خراسانی
////////////
قرع . [ ق َ ] (ع اِ) کدو. (اقرب الموارد) (منتهی الارب ). به فارسی کدو و به ترکی قباق نامند و دو قسم میباشد، یکی را کدوی سبز و دیگری را رومی گویند، مجموع آن در دوم سرد وتر و ملین و مفتح و مدرّ بول و عرق و مسکن تشنگی و قلیل الغذاء و آب مطبوخ او در آنچه به خمیر گرفته یک شب در آتش تون و تنور گذاشته باشند با عسل و اندکی نطرون مسهل به اعتدال صفرا و با فلوس خیارشنبر و ترنجبین و خمیره  بنفشه جهت تبهای صفراوی و دموی و با تمر هندی و شکر جهت اخراج صفرای سوخته و حرارت دماغ و وسواس و جنون و رمد و دردسری که از بخارات حارّه باشد مفید و قدر شربتش تا 45 مثقال است و خوردن کدو با مزوّرات جهت تبهای حارّه و سرفه و جگر گرم و ترطیب بدن و دماغ موثر و مرق خروس بچه که با کدو طبخ یافته باشد و با مغز تخم آن جهت رفع غشی تبهای حاره و سمیّت اخلاط بی عدیل است و مربای آن جهت مواد سوداوی و تقویت دماغ و تولید خلط صالح موثر و ترشی آن ملطف و هاضم،  و مسکن حدّت خون و صفرا است،  و اقسام کدو مولد نفخ و مضعف معده و مُسقط اشتها و مضر مواد بلغمی و سوداوی که از احتراق بلغم باشد و باعث قولنج و به تنهایی سریع الاستحاله به خلط موجود در معده و با اغذیه منقلب به طبع غالب او میگردد و هرگاه در معده فاسد شود مانند خیار مولد خلط سمی است و مصلحش زیره و ادویه  حارّه و در مزاج صفراوی غوره و سرکه و امثال آن و ضماد کوبیده  او جهت اورام حاره و التهاب معده و احشاءو دردسر حار و رفع بیخوابی و خشکی دماغ و قطور او با روغن گل جهت درد گوش و ورم حاره  آن و سعوط او با شیر دختران جهت سرسام و هذیان و بیخوابی و غرغره به آب او جهت خناق مفید و سائیده  خشک او جهت سرفه و درد سینه و التهاب صفرا و درد گلو و اکتحال به آب گل وآب تمر گل دار او جهت رمد و زردی یرقان که در چشم باشد به غایت موثر است و پوست خشک سوخته  او در قطع نزف الدم جراحات و رفع آکله و زخمها مجرب است و با روغن تازه جهت سوختگی آتش و با سرکه جهت بهق و برص و خوردن آن جهت بواسیر و نزف الدم احشاء نافع است . مغز تخم کدو در دوم سرد و در اول تر به جهت حرقةالبول و لاغری گرده و قرحه  مثانه و خشونت سینه و نفث الدم ریه و تبهای حارّه و تشنگی و سرفه و قرحه  امعاء مفید و روغن تخم او جهت رفع بیخوابی و یبوست دماغ و مغص صفراوی و سبل و تبهای حارّه بی عدیل و قدر شربتش از مغز تخم او و روغن او تا هفت مثقال و بدلش مغز تخم هنداونه است و روغن کدو که جوف آن را کوبیده آب آن را با ربع آن روغن کند بجوشانند تا روغن صرف بماند سرد و تر ومرطب بدن و جهت صاحب دق و مالیخولیا و حرارت و یبوست دماغ و تشنج یابس و سرفه  حار و نرم کردن صلابات بسیار مفید است،  و چون کدو را پوست جدا کرده با دنبه وپیه گرده  بز بکوبند و بجوشانند تا مهرا شود و چربی او را جمع کنند در ترطیب قویتر از روغنی است که با روغن کنجد ترکیب دهند. (تحفه  حکیم مومن ). || پاتیله  مدور مانند کدو که برای تقطیر عطرها به کار برند. قرع و انبیق . رجوع به قرع و انبیق شود.
///////
کدو

اشاره

به فارسی «کدو» و در کتب طب سنتی با نامهای عربی آن «قرع» و گیاه آن «یقطین» نامبرده می‌شود. به فرانسوی انواع آن با نامهای‌Courge «کدو» وCourgette «کدوسبز خورشی» وPotiron «کدوتنبل» وCitrouille «کدوحلوایی و مربایی» وGourde یاCalebasse «کدوقلیانی یا صراحی» که بیشتر مصرف تزیینی دارد و پس از خالی کردن آن مانند کوزه استفاده می‌شود و به انگلیسی‌Squash وSummer squash «کدو تابستانه یا کدوسبز خورشی» وWinter squash وHungarian pumpkins وPumpkin «کدوحلوایی» وVegetable marrow «کدوسبز و خورشی» و در آخرGourd وCalabash «کدوصراحی یا کدوقلیانی» گفته می‌شود.
گیاهی است از خانواده کدوCucurbitaceae نام علمی آن برای انواع مختلف عبارت‌اند از:
Cucurbita maxima Duch.
برای کدوهای درشت نظیر «کدوتنبل» و «کدوی کلاه ترکی» یاGiraumon . نوعی کدوی درشت مدور شبیه کلاه‌های سابق ترکهای عثمانی که پوست آن سبز است ولی گوشت آن نارنجی و شیرین است.
Cucurbita pepo L.
برای کدوتخمی(Courge pepo) که واریته‌ای از آن‌Courgette است.Cucurbita melo pepo L . برای کدوی حلوایی و مربایی(Citrouille) .
Lagenaria siceraria( Mol. )Standl.
برای کدوهای زینتی مانند کدوصراحی یا
معارف گیاهی، ج‌1، ص: 207

Gourde
که نامهای علمی مترادف آن‌Lagenaria vulgaris Ser وLagenaria leucantha Rusby . می‌باشد.

مشخصات

کدو گیاهی است یکساله علفی که میوه آن بسته به نوع کدو در بعضی انواع جوان و نارس و سبز مصرف می‌شود مانند کدوی سبز خورشی و در برخی انواع میوه کاملا رسیده آن مصرف می‌شود (کدوهای درشت) برگهای آن قلبی، پهن با دمبرگ بلند پوشیده از کرک زبر. گیاهی است خزنده گلهای آن زردرنگ به صورت گل ماده و گل نر روی یک پایه قرار دارد، ریشه آن باریک و بلند و کمی شیرین و سکرآور است. کدوهای سبز مسمایی گوشت آن مصرف می‌شود و سایر انواع کدوها بیشتر برای مصرف تخم آن در طب سنتی مورد توجه است.
در مورد کدوهای شیرین، گوشت و تخم آن مصرف می‌شود و کدوهای زینتی از خود کدو استفاده می‌شود. انواعی از کدوهای زینتی هستند که وزن آنها به 50- 40 کیلوگرم می‌رسد و در هندوستان داخل آنها را خالی کرده مانند تاپوهای بزرگ برای نگهداری غلات به کار می‌برند و 50- 40 کیلوگرم غلات در آن جای می‌گیرد. کدو در اغلب مناطق کشور کاشته می‌شود. برای کدوهای درشت و حلوایی و شیرین باید خاکها و اراضی رو به جنوب و آفتاب‌گیر انتخاب شود.
تکثیر کدو با کاشت تخم آن در مناطق معتدله در اوایل بهار انجام می‌گیرد برای داشتن بوته‌های قوی حفره‌هایی به عرض 50 سانتی‌متر و عمق 30 سانتی‌متر کنده و داخل آن را با خاک کود پر می‌کنند و روی آن را با خاک می‌پوشانند و آبیاری می‌کنند فاصله بین بوته‌ها در مورد کدوهای کوچک 1* 1 متر و در مورد کدوهای درشت 2* 2 متر می‌باشد.

ترکیبات شیمیایی

در کدوی درشت‌C .maxima در گیاه ماده ساپونین و کوکوربی‌تین و لوتئین 297] یافت می‌شود]G .I .M .P[ . از تخم آن رزینی گرفته می‌شود که خاصیت ضد کرم معده دارد.
ولی گلوکوزید نیست S .G .I .M .P[ .
در مورد کدوهای متوسط و کوچک‌C .pepo مقداری در حدود 009/ 0 میلی‌گرم در هر 100 گرم میوه کدو ارسنیک وجود دارد. ویتامین‌C در آن یافت
معارف گیاهی، ج‌1، ص: 208
می‌شود و از تخم آن یک ماده رزینی و فیتوستارین 298] و سالیسیلیک اسید[299] جدا شده است. در تخم آن یک ماده گلوبولین متبلور وجود دارد که می‌توان آن را جانشین ادستن 300] مصرف نمود]G .I .M .P[ .
در هریک صد گرم قسمت قابل خوردن کدوحلوایی(Pumpkin) به‌طور خام مواد زیر موجود است:
آب 91 گرم، پروتئین 1 گرم، چربی 1/ 0 گرم، مواد قندی و هیدراتهای کربن 4/ 5 گرم، خاکستر 8/ 0 گرم، کلسیم 21 میلی‌گرم، فسفر 44 میلی‌گرم، آهن 8/ 0 میلی‌گرم، سدیم 1 گرم پتاسیم 340 میلی‌گرم، ویتامین‌A 1600 واحد بین المللی، تیامین 05/ 0 میلی‌گرم، رایبوفلاوین 11/ 0 میلی‌گرم، نیاسین 6/ 0 میلی‌گرم، ویتامین‌C 9 میلی‌گرم. در هریک صد گرم مغز تخم کدوحلوائی و کدوی تخمی، خشک و خام مواد زیر موجود است:
آب 4/ 4 گرم، پروتئین 29 گرم، چربی 7/ 46 گرم، مواد قندی و سایر هیدراتهای کربن 13 گرم، خاکستر 9/ 4 گرم، کلسیم 51 میلی‌گرم، فسفر 1144 میلی‌گرم، آهن 2/ 11 میلی‌گرم، ویتامین‌A 70 واحد بین المللی، تیامین 24/ 0 میلی‌گرم، رایبوفلاوین 19/ 0 میلی‌گرم، نیاسین 4/ 2 میلی‌گرم.
در هریک صد گرم کدو تابستانه(Summer Squash) خام مواد زیر موجود است:
آب 94 گرم، پروتئین 1/ 1 گرم، چربی 1/ 0 گرم، مواد قندی و هیدراتهای کربن 6/ 3 گرم، خاکستر 6/ 0 گرم، کلسیم 28 میلی‌گرم، فسفر 29 میلی‌گرم، آهن 4/ 0 میلی‌گرم، سدیم 1 میلی‌گرم، پتاسیم 2. 2 میلی‌گرم، ویتامین‌A 410 واحد بین المللی، تیامین 05/ 0 میلی‌گرم، رایبوفلاوین 09/ 0 میلی‌گرم، نیاسین 1 میلی‌گرم و ویتامین‌C 22 میلی‌گرم.
در هریک صد گرم کدو تابستانه پخته که آب آن کشیده شده باشد مواد زیر موجود است:
آب 95 گرم، پروتئین 9/ 0 گرم، چربی 1/ 0 گرم، مواد قندی و هیدراتهای کربن 5/ 2 گرم، خاکستر 4/ 0 گرم، کلسیم 25 میلی‌گرم، فسفر 25 میلی‌گرم، آهن 4/ 0 میلی‌گرم، سدیم 1 میلی‌گرم، ویتامین‌A 390IU،  تیامین 05/ 0 میلی‌گرم، رایبوفلاوین 08/ 0 میلی‌گرم، نیاسین 8/ 0 میلی‌گرم و ویتامین‌C 10 میلی‌گرم.
معارف گیاهی، ج‌1، ص: 209
کدوی صراحی

خواص- کاربرد

از تخم کدو در حدود 10 درصد روغن تخم کدو گرفته می‌شود که در طب سنتی وسیعی دارد. تخم کدو ضد کرم است و بخصوص برای دفع کرم کدو به کار می‌رود، به علاوه مدر و مقوی است. روغن تخم کدو برای تقویت اعصاب مفید است. از گوشت میوه کدو به صورت ضماد برای سوختگی‌ها و ورمها و جوش و کورک استفاده می‌شود.
کدو از نظر طبیعت طبق نظر حکمای طب سنتی سرد و تر است و از نظر خواص معتقدند که خنک‌کننده و مرطوب‌کننده است. انسداد مجاری را باز می‌کند و مدر است و ملین و برای رفع یرقان مفید است و در مورد تبهای گرم نافع می‌باشد. خوردن پخته آن از نظر مواد غذایی ضعیف است و خیلی سریع الهضم می‌باشد. و برای اشخاص گرم‌مزاج و صفراوی غذای مناسبی است. خونساز است و خون صالح تولید می‌کند. اگر کدو را با به و یا آب‌غوره و یا آب انار و یا سرکه در روغن بادام و یا زیتون بپزند خون‌ساز است و برای اشخاص گرم‌مزاج و صفراوی و تبهای گرم بسیار شفابخش است ولی برای اشخاصی که معتاد به قولنج می‌باشد مضر است زیرا کدو ایجاد قولنج می‌نماید (قولنج نوعی دل‌درد است که در روده‌ها و سایر آلات داخل)
معارف گیاهی، ج‌1، ص: 210
(شکم پدید آید). اگر چند قطره از آب کدو را خام با شیر انسان مخلوط و در گوش و بینی بریزند برای سردرد گرم و سرسام و هذیان و جنون و ورم‌های گرم بی‌خوابی مفید است و ضماد ساییده کدو به پیشانی اطفال برای ورم گرم پیشانی و سر و سردرد گرم و رفع خشکی دماغ و بی‌خوابی نافع است. و اگر ضماد آن را به چشم گذارند برای رفع ورم گرم چشم خوب است و اگر سر را با آب کدو بشویند و قطره آن را در بینی ریزند و یا از آن بخورند برای تسکین سردرد گرم و خواب آوردن مفید است. و غرغره و مضمضه آب کدو برای درد حلق و درد دندان گرم مفید است و اگر قطره‌ای از آن را در گوش بریزند برای رفع درد گوش نافع است خصوصا اگر با روغن گل سرخ مخلوط باشد. اگر آب کدوی پخته را با تمر هندی و شکر بخورند برای تسکین حرارت دماغ و درد سر گرم و وسواس و جنون نافع است. اگر اسفناج را با کدو و جو و یا ماش پوست گرفته، در روغن بادام و آب بپزند خوردن آن برای درد سینه و سرفه گرم نافع است.
خوردن کدوی پخته عطش را تسکین می‌دهد و گرمی و التهاب کبد گرم را ارقامی از کدو
معارف گیاهی، ج‌1، ص: 211
فرومی‌نشاند ولی درعین‌حال موجب سستی و بی‌حسی معده و روده‌ها می‌شود.
خوردن آب کدوی پخته که با فشار عصاره گرفته باشند به اندازه 150 گرم یا 300 گرم با عسل، ملین و مسهل معتدلی است و اگر با مغز فلوس و ترنجبین و بنفشه خورده شود مسهل صفرا است و برای تبهای صفراوی و خونی مناسب است و اگر با تمر هندی و شکر خورده شود مسهل صفراوی سوخته و پاک‌کننده روده‌ها و کلیه است و برای تسکین حرارت دماغ و تبهای گرم نافع است. شیخ الرئیس معتقد است که هر چند آب کدو در ذات الجنب نافع است ولی از جهتی گاهی مضر است زیرا مدر است.
کدو پخته با سرکه برای تبهای گرم صفراوی و کاهش حدت صفرا و خون و اکثر بیماری‌های گرم مفید است و اگر با گوشت خورده شود موجب تسریع هضم آن و اگر در آش ماش و نخود و روغن بادام پخته شود برای سرفه و مرطوب کردن دماغ و بدن و تسکین حرارت کبد و تبهای گرم مفید است. ضماد کدوی پخته روی معده و کبد و کلیه، مسکن حرارت و التهاب آنها می‌شود و خوردن پوست خشک کدو برای بواسیر و خونریزی از آلات داخل شکم مفید است و خوردن انواع کدو برای اشخاص گرم‌مزاجان صفراوی و خونی و جوانان و در مناطق گرم همیشه مفید است و برای پیران و سردمزاجان و در مناطق سرد خوب نیست و ایجاد نفخ و قولنج و سنگینی در معده می‌نماید و اشتها را قطع می‌کند. اگر کدو را خرد کرده پخته با ماست مخلوط نمایند و کدو ماست را با خردل و سیر و فلفل و نمک و نعناع بخورند برای اشخاص سردمزاج نیز مناسب است ولی در مورد گرم‌مزاجها احتیاج به خردل و فلفل و نمک و نعناع نیست. گرد پوست خشک‌شده سوخته کدو برای قطع خونریزی جراحات و زخمهای خورنده و زخم آلت تناسلی نافع است و اگر با روغن گاو مخلوط شود برای سوختگی آتش مفید است.
مغز تخم کدو از نظر طبیعت سرد و تر است و دارای نیروی تسکین‌دهنده می‌باشد و خوردن آن بدن را چاق می‌کند و برای رفع خشونت سینه و خروج اخلاط خونی از سینه و سرفه گرم و تشنگی و تبهای گرم و زخم روده‌ها و مثانه که از اخلاط گرم حاصل شده باشد و سوزش مجرای ادرار نافع است. روغن تخم کدو برای رفع یبوست دماغ و بی‌خوابی و تبهای گرم و دل‌پیچه صفراوی بسیار مؤثر است. مالیدن ضماد روغن تخم کدوی شیرین با دم الاخوین 301] که نرم ساییده شده باشد و یا با مغز تخم کدو که خوب ساییده شده باشد، برای زخمهای سر و بدن اطفال و زخمهای گوشه دهان و بناگوش و زخمهای آلت تناسلی مرد مفید است. مقدار خوراک از مغز تخم کدو تا
معارف گیاهی، ج‌1، ص: 212
35 گرم و جانشین آن از نظر خواص مغز تخم هندوانه است.
در چین گوشت کدوی گونه‌L .siceraria را خنک‌کننده و مدر می‌دانند [استوارت .
ضد تشکیل سنگ در بدن است یعنی آنتی‌لیتیک 302] می‌باشد و اگر به مقدار زیاد بخورند قی‌آور و مسهل است. گل آن و پوست میوه گیاه به عنوان ضد سم مصرف می‌شود و تخم آن برای معالجه درد دندان و ورم لثه نافع است [استوارت . معمولا مایعی در درون این نوع کدوها یافت می‌شود که اغلب سمی است [د- لانسان . در شبه‌جزیره مالایا از گوشت این کدو مخلوط با آب‌لیمو روی جوشهای چرکین صورت که به جوش جوانی معروف‌اند می‌اندازند [برکیل . در اندونزی از آب کدو که با فشار از گوشت میوه آن می‌گیرند به عنوان خنک‌کننده و برای کاهش تب به بیماران مبتلا به تیفوس می‌دهند. [هین . در فیلی‌پین از میوه آن شربتی درست می‌کنند و به عنوان داروی سینه مصرف می‌کنند [گررو* و دی‌گانگکو]. گوشت آن برای تسکین سرفه خورده می‌شود و در استعمال خارجی گوشت له‌شده میوه آن را به عنوان ضماد خنک‌کننده در موارد تبهای خیلی شدید روی سر و پاهای بیمار می‌اندازند [کویی زمبینگ . در فیلی‌پین شیره‌ای که از ساقه‌های آبدار آن گرفته می‌شود چند قطره در گوش می‌ریزند برای تسکین درد گوش مفید است [سولیت . و در مورد گونه‌Cucurbita pepo یا کدو تخمی و کدوی سبز مسمایی: در هندوچین سوپ حاصله از قطعه بزرگی از این کدو را اغلب برای معالجه دل‌دردهای ناشی از مسمومیت غذایی می‌خورند مفید است [جومل، پتلو* و می‌نات*]. تخم آن کرم‌کش. خود کدو یا تخم آن را پخته می‌خورند مسهل است و از خمیر گوشت پخته کدو روی جوش و کورک و آبسه می‌اندازند [پروت و هریر]. دم‌کرده برگهای کدو مخلوط با خاکستر برگها را به صورت محلولی به پشت زنان حامله که ناراحتی کمر دارند می‌مالند [برکیل و هانیف**]. در هندوستان کدو را به عنوان دارو برای کنترل سل ریه‌ای می‌خورند [سیرسی و گانگادها رام**].
در هند از مغز تخم کدوC .maxima) و(C .pepo به عنوان کرم‌کش (ضد تنیا) و مدر و تونیک استفاده می‌شود، روغن تخم کدو تونیک اعصاب است. از گوشت میوه آن به صورت ضماد روی محل سوختگی و التهاب و جوش و کورک می‌اندازند.
در مورد نوعی کدو که به کدوهندی معروف است(Benincasa hispida) شرح کافی در بخش کلم داده شده است.
معارف گیاهی، ج‌1، ص: 213

نظری به تحقیقات جدید در مورد خواص درمانی کدو

تخم کدو و گوشت کدو هر دو دارای خواص درمانی برای پیش‌گیری سرطان هستند. چند سال قبل در لهستان و در همان زمان در مؤسسه ملی بهداشت امریکا محققان در تخم کدو مواد شیمیایی کشف کردند که جریان تشکیل و رشد سرطان را مهار می‌کند. این مواد شیمیایی از گروه مهارکننده‌های جدیدی هستند به نام عمومی مهارکننده‌های پروتئاز تریپسین 303] که فعالیت ویروسها و همچنین آثار ترکیبات شیمیایی مولد سرطان را در بستر روده‌ها خنثی و متوقف می‌نمایند. مطلب مهمتر آن است که کدو چه نوع کدوی سبز تابستانه و چه کدوی حلوایی بخصوص آن نوع کدوحلوایی که به رنگ نارنجی تیره هستند منبع غنی از مواد ضد سرطان به نام کاروتنوئید[304] شامل مقدار زیادی بتاکاروتن 305] می‌باشند. رمز آثار مفید این مواد به نظر اغلب دانشمندان این است که کاروتنها از مواد ضد اکسیدکننده‌ها هستند و با این اسلحه بر ضد رادیکالهای اکسیژن آزاد که عوامل مخرّب سرگردان در بدن می‌باشند می‌جنگند و آنها را خلع سلاح و بی‌ضرر می‌سازند. پس این نوع گیاهان با رنگ نارنجی تیره درعین‌حال بدن را از آسیبهای سرطان و سایر بیماری‌های مزمن حفظ می‌نمایند. به این جهت است که به آنها عوامل ضد پیری نیز گفته می‌شود.
رادیکالهای با اکسیژن 306] آزاد می‌توانند دیواره رگهای خونی را خراب کرده، فرسایش بدن و پیری را تسریع و التهابها را تشدید نمایند و حتی به قسمتی از سلول مانند هسته حیاتی‌DNA چنگ بیندازند و کار ماشین سلول را فلج کرده و آماده برای ظهور و رشد سرطان کنند.
کدوحلوایی با رنگ نارنجی تیره از گیاهانی است که برای پیش‌گیری انواع سرطان مفید است. مطالعات گسترده‌ای نشان می‌دهد که خطر ابتلا به سرطان ریه و نای و معده و مثانه و حنجره و پروستات را کاهش می‌دهد.
کدوحلوایی یکی از سه سوار فاتح سرنوشت است که دو سوار دیگر هویج و سیب‌زمینی شیرین می‌باشند.
در تحقیقاتی که بین مردان اهالی نیوجرسی امریکا که همه آنها سالها عادت به دخانیات داشته‌اند به عمل آمده، نشان داده شده است که مصرف سه نوع گیاه
معارف گیاهی، ج‌1، ص: 214
فوق الذکر آثار محسوسی در مبارزه و پیش‌گیری سرطان ریه داشته است. توصیه محققان و دانشمندان گیاه‌درمانی و غذادرمانی اینست که همه اشخاص بخصوص آنهایی که عادت به مصرف دخانیات دارند ضمن اینکه این عادت را ترک می‌کنند و یا حد اقل کاهش می‌دهند و همچنین اشخاصی که در اطراف دودی‌ها زندگی می‌کنند باید مقدار بیشتری از این نوع گیاهان نظیر کدوحلوایی و هویج و سیب‌زمینی شیرین بخورند.
معارف گیاهی، ج‌1، ص: 215
&&&&&&
قرع المر
یعنی کدوی تلخ که بهندی تونبری نامند
ماهیت آن
در نبات شبیه ببیاره کدوی شیرین و ثمر آن از ان کوچکتر
طبیعت آن
بسیار کرم و خشک و سمی
افعال و خواص آن
مقدار قلیلی از ان مقئ قوی و قئ فرمودن بآن جهت ضیق النفس بارد رطب قدیم و سرفۀ رطب کهنه نافع و قطور آب کل آن و نشوق آن جهت رفع یرقان و امراض رطوبی و دماغی نافع و بیخ آنکه بهندی بکهمه نامند کرم و خشک و محلل اورام و اوجاع بارده طلاء و ضمادا مفردا یا مرکبا با ادویۀ مناسبه و کویند که چون کدوی تلخ خشک را بشکافند و در جوف سر آن پردۀ که مانند پردۀ عنکبوت می باشد برآورده نرم سوده اندکی از ان را سعوط نمایند جهت رفع یرقان اصفر که چشمها و رخساره همه زرد شده باشد و اکثر امراض دماغی و رطوبی نافع باخراج رطوبات و بلاغم زردرنک از بینی و چشم
مخزن الادویه عقیلی خراسانی
/////////
خربزه تلخ (همچنین به عنوان کدو تلخ شناخته می شود)  شبیه خیار است اما برجستگی  هایش آن را شبیه  کدو  کرده است.همانطور که از نامش پیداست، این سبزی  تلخ است. دو گونه است: یکی حدود ۲۰ سانتی متر رشد می کند طولانی، سبز  کم رنگمستطیلی  دیگری کوچکتر است، کمتر از ۱۰ سانتی متر، بیضی شکل و دارای رنگ سبز تیره تر است.هر دو  نوع آن   وقتی کال هستند به رنگ سفید و  وقتی می رسند به رنگ قرمز هستند .کدو تلخ  در آب و هوای گرم و مرطوب، رشد میکند بنابراین  در کشورهای آسیایی وجنوب امریکا یافت می شود.غربی ها  بخاطر طعم تلخ آن از خربزه تلخ استفاده نمیکنند، ولی همین طعم تلخ فایده های زیادی دارد
فواید تغذیه ای:
خربزه  تلخ  کالری بسیار کم ولی مواد مغذی با ارزش  دارد.  منبع عالی آن شامل ویتامین های B۱، B۲، B۳ و، C، منیزیم، فولات، روی،فسفر، منگنز است، و فیبر آن بالا است. این میوه سرشار از آهن است، دو برابر  بتاکاروتنش از کلم بروکلی بیشتر، دو برابر کلسیمش بیشتر از اسفناج، و  پتاسیمش دو برابر  موز  است.
خربزه تلخ حاوی فیتو یک عنصر منحصر بفردی استکه اثر کاهنده قند خون  را دارد . همچنین ترکیب دیگری مانند انسولین دارد کهجایگزین انسولین در بیماران دیابتی است
اختلالات خونی: آب کدو تلخ برای درمان اختلالات خونی مثل  جوش و خارش به علت مسمومیت خون بسیار مفید است. مخلوط ۲اونس از آب کدو تلخ تازه با مقداری آبلیموی تازه. جرعه جرعه با معده خالی  هر روز بین چهار تا شش ماه بخورید تا تفاوتش را ببینید
وبا: در مراحل اولیه وبا، دو قاشق چایخوری آب برگ کدو تلخ، مخلوط با دو قاشق چایخوری آب پیاز سفید و یک قاشق مرباخوری آب لیموی تازه.  از این معجون را بنوشید
دیابت: خربزه تلخ حاوی یک ترکیب کاهنده قند خون است.(انسولین گیاهی) است که در کاهش سطح قند در خون و ادرار بسیار مفید است. آب خربزه تلخ برای دیابت خیلی عالی است
انرژی: مصرف منظم آب کدو تلخ  به منظور بهبود انرژی و سطح استقامت اثبات شده است. حتی الگوهای خواب را هم اصلاح می کند
مشکلات چشم:  بتاکاروتن  بالا و خواص دیگر در کدو تلخ آن را یکی از بهترین سبزیجات برای کاهش مشکلات چشم و بهبود بیناییشده است.
نقرس: آب کدو تلخ  برای پاکسازی کبد  خوب است. این سم زدایی خوبی است، بهبود گردش خون و درد نقرس را تسکین می دهد.
خماری: آب خربزه تلخ  در درمان خماری برای از بین بردن مستی سودمند است. همچنین  مشکلات کبدی به دلیل مصرف الکل را درمان میکند.
تقویت کننده سیستم ایمنی: این آب تلخ سیستم ایمنی بدن را افزایش می دهد و مقاومت بدن را در مقابل عفونت بالا می برد

هموروئید: مخلوط سه قاشق چایخوری آب  خربزه تلخ را با برگ  آن مخلوط کرده  هر روز صبح با معده خالی برای حدود یک ماه بنوشید تا تفاوت را بینید.
پسوریازیس: به طور منظم مصرف این آب تلخ نیز برای بهبود  پسوریازیس و سایر عفونت های قارچی مانند   قارچ پای  ورزشکارانشناخته شده است.
اختلالات تنفسی:  دو اونس آب تازه خربزه تلخ مخلوط با یک فنجان عسل رقیق در آب. نوشیدن روزانه به بهبود آسم، برونشیت و التهاب گلو کمک میکند
مسمومیت: کدو تلخ حاوی خواص مفیدی است که  سموم بدن را از بین می برد. دو قاشق چایخوری  آب آن کبد را سم زدایی کرده.همچنین در  درمان زردی هم مفید است
موارد مهم:

نگهداری خربزه تلخ د در یخچال به مدت سه تا چهار روز قابل نگهداری است

نگه داشتن خربزه تلخ در دمای اتاق  زودتر می رسد و تلخ تر می شود .
خربزه تلخ  را با  برس  خوب تمیزکنید و با آب بشوئید  و مانند خربزه برش بزنید. برای کاهش عطر و طعم تلخ، آن را در آب نمک برایحدود ۱۵ دقیقه نیم ساعت قبل از استفاده قرار دهید
خربزه های کوچکتر تلخ تر می شود. برای طعم بهتر  آن را با عسل، و یا آب هویج یا آب سیب مخلوط کنید. برای بیماران دیابتی، با آب سیب سبز مخلوط کنید.
احتیاط
در روز بیش از دو خربزه مصرف نکنید. مصرف بیش از حد ممکن است درد خفیف شکم یا اسهال منجر شود. افراد دیابتی  اگر دارو مصرف  میکنند به خاطر مقدار دوز دارو با پزشک مشورت کنند
زنان باردار باید از مصرف کدو تلخ بیش از حد  خودداری کنند چون ممکن است  به زایمان زود رس منجر شود
این مطلب توسط تیم مترجمین مجله پزشکی دکتر سلام ترجمه شده است و استفاده از آن فقط با ذکر منبع و آدرس hiDoctor.ir مجاز می باشد
////////////
خیار چنبر تلخ (نام علمی: Momordica charantia) که با نام کدوی تلخ و یا خربزه تلخ هم شناخته می‌شود،  نام یک گونه از تیره کدوییان است.این میوه در اوکیناوا در کشور ژاپن می‌روید و ثابت شده است که خاصیت ضدسرطانی دارد و آب آن تا ۹۰ درصد سلولهای سرطانی را از بین میبرد.[۱]
///////////
قس معضوضة كرمية الأوراق،  القرع المر در عربی:
معضوضة كرمية الأوراق أو القرع المر (الاسم العلمي:Momordica charantia) هي نوع من النباتات تتبع جنس المعضوضة من الفصيلة القرعية.[2] ونبات عشبي حولي زاحف يعرف شعبياً بعدة أسماء مثل الكمثرى البلسمية والخيار الكوري، بالإنجليزية معضوضة كرمية الأوراق ويعد هذا من النباتات المشهورة التي ثماره تشبه الكوسا أو الخيار ولكنه يبرز على سطحها الخارجي نتوءات كثيرة وتتميز بمذاقها المر.

أنظر أيضاً[عدل]
المعضوضة

مراجع[عدل]
^ تعدى إلى الأعلى ل: أ ب ت مذكور في : Species Plantarum. 1st Edition, Volume 2 معرف مكتبة تراث التنوع البيولوجي: http://biodiversitylibrary.org/page/359030 المؤلف: كارولوس لينيوس العنوان : Species Plantarum المجلد: 2 الصفحة: 1009
^ موقع لائحة النباتات (بالإنكليزية) The Plant List معضوضة كرمية الأوراق تاريخ الولوج 11 تشرين ثاني 2016
///////////
قس قُدرِت ناری در آذری:
Qüdrət narı (lat. Momordica charantia) - balqabaqkimilər fəsiləsinin momordik cinsinə aid bitki növü.
Qüdrət narı və ya Acı qovun (lat. Momordica charantia) - tropik iqlimi olan bölgələrdə, Amazon hövzəsində, Şərqi Afrikada, Asiyada, Karib adalarında təbii şəkildə bitən, Cənubi Amerikada və Uzaq Şərqdə isə qida və dərman bitkisi kimi kimi becərilən bitki.
/////////
قس پِریا در باسای اندونزی:
Peria atau pare adalah tumbuhan merambat yang berasal dari wilayah Asia Tropis, terutama daerah India bagian barat, yaitu Assam dan Burma.[2] Aanggota suku labu-labuan atau Cucurbitaceae ini biasa dibudidayakan untuk dimanfaatkan sebagai sayuran maupun bahan pengobatan.[3] Nama Momordica yang melekat pada nama binomialnya berarti "gigitan" yang menunjukkan pemerian tepi daunnya yang bergerigi menyerupai bekas gigitan.[4]
////////////
قس در عبری با فیلتر شکن!
///////////
قس پاره در باسای جاوی:
Paré ya iku jeneng tandhuran mrambat kang uripé ana ing tlatah tropis kang asalé saka tlatah Asia Tropis kang paling utama saka tlatah India kulon, ya iku Asam lan Burma.[1] Tandhuran janganan iki ya iku salah sijiné kagolong ana ing tandhuran labu-labuan utawa Cucurbitaceae. Kang mumpangaté bisa di gawé kanggo janganan lan tandhuran obat.[2] Jeneng Momordica kang ana ing tandhuran binomial basa latin artiné "cokotan" kang nunjukake ana ing godhong tandhuran kang kagolong ing Momordical [3].
//////////
قس در کردی:
Gulxenderan (mormordica charantia) riwekek ji malbata kundiran cucurbitaceae ye ku li cihên tropîkal digihê. Lê Kurdistanê kêm be jî tê dîtin. Li hin deveran bi taybetî zarok jê re xiyara gezende (gezokî), kundirê keran dibêjin.
Havînê gupîk vedide. Gupîkên mê û nêr li ser heman qemçikê ne. Kulîlka wê zer e. Fêkiya wê berê kesk e, giha rengê wê tirincî-sor dibe. Herikbara rehê wê tal e. Rûyê fêkiyên wê pirtîkî, pizronekî ye. Dema digihê qalikên wê berepaş dikişin, fêkiyan ên sor, spî, çakar (qehqeyî, kafêyî) xwe didin der. Pelên wê ji aliyê mîneral, vîtamînan ve gelek dewlemend in. Kalsiyûm, hesin, fosfor, vîtamîna B dihewînin.
////////////
قس کریلا در پنجابی:
کریلا اک ویل آلا بوٹا تے سبزی اے جدے اتے کریلے لگدے نیں جناں سبزی لئی پکایا جاندا اے ایدا سوبد کوڑا ہوندا اے۔ ایدے  چھلڑ نوں سبزی وانگوں پکا کے کھائیدا اے۔۔
کریلا اک زمین تے رہن والی ویل اے جیہڑی 5 میٹر تک جاسکدی اے۔ ایہ اپنے پتلے ٹنگنیاں نال درجے بوٹے اتے وی چڑھ جاندی اے۔ ایہدا فروٹ لما ہوندا اے تے چھلڑ تے تپھڑ دانے بنے ہوندے نیں تے ہر بوٹے تے وکھرے نر تے مادھ پھل کھڑدے نیں۔ ایس دا فروٹ پکن تے کھٹے رنگ دا ہوجاندا اے۔
 //////////////
قس کریلو در سندی:
ڪريلو (سائنسي نالو: Momordica charantia) هڪ مشهور سبزي آهي جنهن جو شمار ڪوڙي ترين سبزين ۾ ٿيندو آهي پر هن جا بيشمار طبي فائدا آهن۔ هن جي پوک ايشيا جي ڪجھ ملڪن ۽ آفريڪا جي ڪجھ علائقن ۾ ٿيندي آهي۔
طبي فائدا[سنواريو]
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Goya_Chanpuru_Large.JPG/220px-Goya_Chanpuru_Large.JPG
ڪريلو جو ڏکڻ ايشيائي قسم۔
ڪريلي ۾ بيشمار وٽامن آهن جنهن ۾ Vitamin(A,B,C,K) شامل آهن. امکان علاوه ميگنيشيم، فاسفورس، پوٽاشيم مقدار آهي. هي خون صاف ڪرڻ لاء استعمال ڪيو ويندو آهي.
/////////////
قس کودرِت ناری در ترکی استانبولی:
Kudret narı (Momordica charantia), kabakgiller (Cucurbitaceae) familyasından tropik iklim bölgelerinde yetişen gıda ve ilaç olarak kullanılan bitki türü.
/////////
قس کریلا در اردو:
کریلا (حیاتیاتی نام: Momordica charantia) ایک مشہور سبزی ہے جس کا شمار کڑوی ترین سبزیوں میں ہوتا ہے مگر اس کے بے شمار طبی فوائد ہیں۔ اس کی پیداوار جنوبی ایشیاء، جنوب مشرقی ایشیا، چین اور افریقا کے علاقوں میں ہوتی ہے۔
طبی فوائد[ترمیم]
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Goya_Chanpuru_Large.JPG/220px-Goya_Chanpuru_Large.JPG
کریلے کی جنوبی ایشیائی قسم)
کریلے میں بے شمار حیاتین شامل ہیں جیسے حیاتین الف، با، جیم، کاف (A, B, C ,K)۔ اس کے علاوہ اس میں کیلشیم اورفولاد بھی موجود ہے۔ میگنیشیم، فاسفورس، پوٹاشیم اور زنک کی قابل ذکر مقدار بھی ہوتی ہے۔ اس کے بے شمار طبی فوائد ہیں مثلاً اسے خون صاف کرنے کے لیے استعمال کیا جاتا ہے۔ ذیابیطس میں بھی بہت مفید ہے۔ اس میں لیٹین نامی ایک مادہ شامل ہے جو انسولین کی طرح کام کر کے خون میں گلوکوز کو کم کرتا ہے۔ بلکہ اس سے خون میں انسولین کو قبول کرنے کی صلاحیت بڑھ جاتی ہے۔ ہندوستان اور چینی طب میں اسے سینکڑوں سال سے استعمال کیا جاتا ہے۔
/////////////
Momordica charantia
From Wikipedia, the free encyclopedia
"Bitter melon" redirects here. For the plant called bitter melon in Australia, see Citrullus lanatus.
This article is about the plant. For the state in India with a similar name, see Kerala.
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0f/Mergefrom.svg/50px-Mergefrom.svg.png
It has been suggested that Bitter melon tea be merged into this article. (DiscussProposed since March 2017.

Momordica charantia
Momordica charantia Blanco2.357.png
Kingdom:
(unranked):
(unranked):
(unranked):
Order:
Family:
Genus:
Species:
M. charantia
Momordica charantia
L.
Momordica charantia, known as bitter melonbitter gourdbitter squash, or balsam-pear,[1] is a tropical and subtropical vine of the family Cucurbitaceae, widely grown in Asia, Africa, and the Caribbean for its edible fruit. Its many varieties differ substantially in the shape and bitterness of the fruit. Bitter melon also has names in other languages which have entered English as loanwords, e.g. goya[2] from OkinawanKaipakka in Malayalam, Kakarakaya (కాకరకాయ) in Telugu, Hāgala (ಹಾಗಲ) in Kannada, pākal (பாகல்) in Tamil and karela from Sanskrit. In Bengali, it is known as উচ্ছে (uchche). Those from the Caribbean island of Jamaica commonly refer to the plant as cerasee. In Brazil this plant is called Saint Cajetan's Melon (melão-de-são-caetano).
Bitter melon originated in India and was introduced into China in the 14th century.[3] It is widely used in East Asian, South Asian, and Southeast Asian cuisine.
Contents
  [show] 
Description[edit]
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0d/Momordica_charantia_007.JPG/200px-Momordica_charantia_007.JPG
Ripe fruit
This herbaceoustendril-bearing vine grows up to 5 m (16 ft) in length. It bears simple, alternate leaves 4–12 cm (1.6–4.7 in) across, with three to seven deeply separated lobes. Each plant bears separate yellow male and female flowers. In the Northern Hemisphere, flowering occurs during June to July and fruiting during September to November.
The fruit has a distinct warty exterior and an oblong shape. It is hollow in cross-section, with a relatively thin layer of flesh surrounding a central seed cavity filled with large, flat seeds and pith. The fruit is most often eaten green, or as it is beginning to turn yellow. At this stage, the fruit's flesh is crunchy and watery in texture, similar to cucumberchayote or green bell pepper, but bitter. The skin is tender and edible. Seeds and pith appear white in unripe fruits; they are not intensely bitter and can be removed before cooking.
As the fruit grows, the flesh (rind) becomes somewhat tougher and more bitter, and many consider it too distasteful to eat. On the other hand, the pith becomes sweet and intensely red; it can be eaten uncooked in this state, and is a popular ingredient in some Southeast Asian salads.
When the fruit is fully ripe, it turns orange and mushy, and splits into segments which curl back dramatically to expose seeds covered in bright red pulp.
Varieties[edit]
Bitter melon comes in a variety of shapes and sizes. The cultivar common in China is 20–30 cm (7.9–11.8 in) long, oblong with bluntly tapering ends and pale green in color, with a gently undulating, warty surface. The bitter melon more typical of India has a narrower shape with pointed ends, and a surface covered with jagged, triangular "teeth" and ridges. It is green to white in color. Between these two extremes are any number of intermediate forms. Some bear miniature fruit of only 6–10 cm (2.4–3.9 in) in length, which may be served individually as stuffed vegetables. These miniature fruit are popular in Bangladesh, India (common name 'Karela'), Pakistan, Nepal and other countries in South Asia. The sub-continent variety is most popular in Bangladesh and India.
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/94/Bittermelonfruit.jpg/252px-Bittermelonfruit.jpg
Chinese variety
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/4f/Bittermelloncloseup.jpg/180px-Bittermelloncloseup.jpg
Indian variety
Culinary uses[edit]
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a9/Goya_Chanpuru_Large.JPG/220px-Goya_Chanpuru_Large.JPG
A small green bitter melon (front) and a scoop of Okinawan stir-fried gōyā chanpurū (back)
Bitter gourd pods
boiled, drained, no salt
Nutritional value per 100 g (3.5 oz)
79 kJ (19 kcal)
4.32 g
1.95 g
2 g
0.18 g
0.84 g
(1%)
6 μg
(1%)
68 μg
1323 μg
(4%)
0.051 mg
(4%)
0.053 mg
(2%)
0.28 mg
(4%)
0.193 mg
(3%)
0.041 mg
(13%)
51 μg
(40%)
33 mg
(1%)
0.14 mg
(5%)
4.8 μg
(1%)
9 mg
(3%)
0.38 mg
(5%)
16 mg
(4%)
0.086 mg
(5%)
36 mg
(7%)
319 mg
(0%)
6 mg
(8%)
0.77 mg
Other constituents
Water
93.95 g


·         Units
·         μg = micrograms • mg = milligrams
·         IU = International units
Percentages are roughly approximated using US recommendations for adults.
Source: USDA Nutrient Database
Bitter melon is generally consumed cooked in the green or early yellowing stage. The young shoots and leaves of the bitter melon may also be eaten as greens.
In Chinese cuisine, bitter melon (Chinese苦瓜pinyinkǔguā or kugua) is valued for its bitter flavor, typically in stir-fries (often with pork and douchi), soups, dim sum, and herbal teas (See Gohyah tea). It has also been used in place of hops as the bittering ingredient in some beers in China and Okinawa.[4]
Bitter melon is very popular throughout India. In North Indian cuisine, it is often served with yogurt on the side to offset the bitterness, used in curry such as sabzi or stuffed with spices and then cooked in oil.
In South Indian cuisine, it is used in the dishes thoran/thuvaran (mixed with grated coconut), mezhukkupuratti (stir fried with spices), theeyal (cooked with roasted coconut) and pachadi (which is considered a medicinal food for diabetics). Other popular recipes include preparations with curry, deep fried with peanuts or other ground nuts, and Pachi Pulusu, a soup with fried onions and other spices. In Karnataka, which is known as Hāgalakāyi (ಹಾಗಲಕಾಯಿ) in Kannada language similarly in Tamil Nadu, it is known as paagarkaai or pavakai (பாகற்காய்) in Tamil,[5]a special preparation called pagarkai pitla, a kind of sour koottu, variety is very popular. Also popular is kattu pagarkkai, a curry that involves stuffing with onions, cooked lentil and grated coconut mix, tied with thread and fried in oil. In the Konkan region of Maharashtra, salt is added to finely chopped bitter gourd, known as karle (कारले) in Marathi, and then it is squeezed, removing its bitter juice to some extent. After frying this with different spices, the less bitter and crispy preparation is served with grated coconut. In Kannada it is known as haagalakaayi.
In northern India and Nepal, bitter melon, known as tite karela (तीते करेला) in Nepali, is prepared as a fresh pickle. For this, the vegetable is cut into cubes or slices, and sautéed with oil and a sprinkle of water. When it is softened and reduced, it is crushed in a mortar with a few cloves of garlic, salt and a red or green pepper. It is also eaten sautéed to golden-brown, stuffed, or as a curry on its own or with potatoes.
In Sri Lanka it is known as karavila (කරවිල) in Sinhala, and is an ingredient in many different curry dishes (e.g., Karawila Curry and Karawila Sambol) which are served mainly with rice in a main meal. Sometimes large grated coconut pieces are added, which is more common in rural areas. Karawila juice is also sometimes served there.
In Pakistan, known as karela (کریلا) in Urdu-speaking areas, and Bangladesh, known as korola (করলা|করলা) in Bengali, bitter melon is often cooked with onions, red chili powderturmeric powder, salt, coriander powder, and a pinch of cumin seeds. Another dish in Pakistan calls for whole, unpeeled bitter melon to be boiled and then stuffed with cooked minced beef, served with either hot tandoori bread, naanchappati, or with khichri (a mixture of lentils and rice).
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/46/Bittermelonman.jpg/170px-Bittermelonman.jpg
A soft drink made from bitter melon
Bitter melon, known as gōyā (ごーやー) in Okinawan, and nigauri (苦瓜) in Japanese (although the Okinawan word gōyā is also used), is a significant ingredient in Okinawan cuisine, and is increasingly used in Japanese cuisine beyond that island. It is popularly credited with Okinawan life expectancies being higher than the already long Japanese ones.[citation needed]
In Indonesian cuisine, bitter melon, known as pare in Javanese and Indonesian (also paria), is prepared in various dishes, such as gado-gado, and also stir fried, cooked in coconut milk, or steamed. In Christian areas in Eastern Indonesia it is cooked with pork and chile, the sweetness of the pork balancing against the bitterness of the vegetable.
In Vietnamese cuisine, raw bitter melon slices known as mướp đắng or khổ qua in Vietnamese, eaten with dried meat floss and bitter melon soup with shrimp are popular dishes. Bitter melons stuffed with ground pork are served as a popular summer soup in the south. It is also used as the main ingredient of "stewed bitter melon". This dish is usually cooked for the Tết holiday, where its "bitter" name is taken as a reminder of the bitter living conditions experienced in the past.
In Thai cuisine, the Chinese variety of green bitter melon, mara (มะระ) in Thai, is prepared stuffed with minced pork and garlic, in a clear broth. It is also served sliced, stir fried with garlic and fish sauce until just tender.
In the cuisine of the Philippines, bitter melon, known as ampalaya in Tagalog, and parya in Ilokano, may be stir-fried with ground beef and oyster sauce, or with eggs and diced tomato. The dish pinakbet, popular in the Ilocos region of Luzon, consists mainly of bitter melons, eggplant, okra, string beans, tomatoes, lima beans, and other various regional vegetables all stewed together with a little bagoong-based stock.
In Trinidad and Tobago bitter melons, known as caraille or carilley, are usually sautéed with onion, garlic and scotch bonnet pepper until almost crisp.
In Mauritius bitter melons are known as 'margose' or 'margoze'.
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f8/A_close_up_view_of_an_Indian_bittergourd..jpg/295px-A_close_up_view_of_an_Indian_bittergourd..jpg
A close up view of an Indian bittergourd.
Traditional medicinal uses[edit]
They are in use since a very long time in Hindu medicine or Ayurveda[citation needed]. Bitter melon has been used in various Asian and African herbal medicine systems for a long time.[6][7][8] In Turkey, it has been used as a folk remedy for a variety of ailments, particularly stomach complaints.[9] In traditional medicine of India different parts of the plant are used as claimed treatments for diabetes (particularly Polypeptide-p, an insulin analogue),and as a stomachiclaxative, antibilious, emeticanthelmintic agent, for the treatment of cough, respiratory diseases, skin diseases, wounds, ulcergout, and rheumatism.[10]
Momordica charantia has a number of purported uses including cancer prevention, treatment of diabetes, fever, HIV and AIDS, and infections.[11] While it has shown some potential clinical activity in laboratory experiments, "further studies are required to recommend its use".[11]
For fever reduction and relief of menstrual problems, there is no scientific research to back these claims.[11] For cancer prevention, HIV and AIDS, and treatment of infections, there is preliminary laboratory research, but no clinical studies in humans showing a benefit.[11] In 2017 the University of Peradeniya researchers revealed that bitter gourd seeds can be potentially used to destroy cancer cells and was successfully administered to patients in Kandy General Hospital[12][better source needed] Cancer Unit.
With regard to the use of Momordica charantia for diabetes, several animal studies and small-scale human studies have demonstrated a hypoglycemic effect of concentrated bitter melon extracts.[13][14][15] In addition, a 2014 review shows evidence that Momordica charantia, when consumed in raw or juice form, can be efficacious in lowering blood glucose levels.[16] However, multiple reviews have found that Momordica charantia does not significantly decrease fasting blood glucose levels or A1c, indicators of blood glucose control, when taken in capsule or tablet form.[16][17] Momordica charantia may be beneficial in diabetes, however the effects seem to depend on how it is consumed.[16] More studies need to be performed in order to verify this effect.[16] The Memorial Sloan Kettering Cancer Center concludes that bitter melon "cannot be recommended as a replacement therapy for insulin or hypoglycemic drugs".[11]
Adverse effects[edit]
Reported side effects include diarrheaabdominal painfeverhypoglycemiaurinary incontinence, and chest pain. Symptoms are generally mild, do not require treatment, and resolve with rest.[17]
Pregnancy[edit]
Bitter melon is contraindicated in pregnant women because it can induce bleeding, contractions, and miscarriage.[11]
Gallery[edit]
Plant[edit]
·         https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bc/Momordica_charantia_01.JPG/120px-Momordica_charantia_01.JPG
Plant

·         https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9b/Momordica_charantia_22042014_%282%29.JPG/90px-Momordica_charantia_22042014_%282%29.JPG
Leafbud

·         https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d4/Momordica_charantia_-_flower_02.jpg/120px-Momordica_charantia_-_flower_02.jpg
Leaves and Flower

·         https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/MomordicaCharantia_flowers.jpg/120px-MomordicaCharantia_flowers.jpg
Flowers

·         https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/f1/Momordica_charantia_-_Female_flower.JPG/120px-Momordica_charantia_-_Female_flower.JPG
Female flower

·         https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6a/Momordica_charantia_-_Male_flower.JPG/120px-Momordica_charantia_-_Male_flower.JPG
Male flower

·         https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/30/Momordica_charantia_24042014_%282%29.jpg/120px-Momordica_charantia_24042014_%282%29.jpg
2 days old fruit with flower

·         https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a0/Momordica_charantia_25042014.jpg/120px-Momordica_charantia_25042014.jpg
3 days old fruit

·         https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/5b/Momordica_charantia_01052014.jpg/120px-Momordica_charantia_01052014.jpg
10 days old fruit

·         https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/81/Momordica_charantia_-_Immature_fruit.JPG/84px-Momordica_charantia_-_Immature_fruit.JPG
Immature fruit

·         https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9d/Taiwan_2009_Tainan_City_Organic_Farm_Bitter_Gourd_FRD_7956.jpg/80px-Taiwan_2009_Tainan_City_Organic_Farm_Bitter_Gourd_FRD_7956.jpg
Unripe fruits

·         https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/18/Momordica_charantia_-_D7-09-2953.JPG/120px-Momordica_charantia_-_D7-09-2953.JPG
Seeds

·         https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/20/Bitter_gourd-_bitter_melon_plant.JPG/120px-Bitter_gourd-_bitter_melon_plant.JPG
Bitter melon plant growing in a container.

·          bitter melon
Commercial crop of bitter melon is grown on trellises made out of plastic netting.
Dishes and other uses[edit]
·                   https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/69/Aloo_Karela_Bhaaji_from_India.jpg/120px-Aloo_Karela_Bhaaji_from_India.jpg
Aloo karela bhaaji, bitter gourd and potato dish, from India.

·                   https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Nice_Bittergourd.jpg/120px-Nice_Bittergourd.jpg
Bitter gourd dish with sauce

·                   https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/37/Momordica_charantia_%28jetalone%29.jpg/120px-Momordica_charantia_%28jetalone%29.jpg
Bitter gourd cleaned and sliced for cooking

·                   https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/27/Cooking_Bitter_Melons.jpg/120px-Cooking_Bitter_Melons.jpg
Bitter gourds being fried in KaohsiungTaiwan

·                   https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/ec/Bittermelonsambal.jpg/120px-Bittermelonsambal.jpg
An Indonesian-style bitter gourd dish, cooked with sambal, onion, and red bird's-eye chili peppers

·                   https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e6/Ampalayajf.JPG/120px-Ampalayajf.JPG
Filipino ampalaya con carne with egg, La Familia of Baliuag, Bulacan

·                   https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1d/Karela_capsules_2.jpg/120px-Karela_capsules_2.jpg
Bitter gourd food supplement capsules

·                   https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/39/Goya_chanpuru_-_Okinawan_food_-_June_14_2015.jpg/120px-Goya_chanpuru_-_Okinawan_food_-_June_14_2015.jpg
Okinawan style goya chanpuru (ゴーヤーチャンプルー), a stir-fried dish

///////////
http://mawdoo3.com/%D9%81%D9%88%D8%A7%D8%A6%D8%AF_%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%B1%D8%B9_%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%B1