غری
بکسر غین و فتح راء مهمله و یا بفارسی سریشم و بهندی سریش و بترکی پابوشقان نامند
ماهیت آن
عبارت از چیزهای لعابی چسپنده است که بطبخ غلیظ و چسپنده شده باشد و انواع می باشد و مراد از مطلق آن سریشمی است که از پوست کاو سازند و بعد از ان سریشم ماهی است و بعد از ان آنچه از نشاستۀ کندم مرتب نمایند
طبیعت مجموع ان
بمراتب کرم و خشک است
مخزن الادویه عقیلی خراسانی
/////////
غری . [ غ َ ] (ع اِ) سریشم و به ترکی یاپوشقان . (تحفه حکیم ). صاحب «الابنیة» در بیان معنی سریش ، غری به کار برده است . در ترجمه صیدنه نیزآمده : سریشم را به لغت عرب غری گویند. ولی صحیح آن غرا (به الف ) و غراء است . رجوع به همین کلمات شود.
|| غراء. [ غ ِ ] (ع اِ) سریشم ماهی . (منتهی الارب ) (مقدمةالادب ). رجوع به سریشم ماهی شود. سریشم . (دهار) (مهذب الاسماء). غراءالسمک . سریش که از ماهی برآورند، و هرچه چسبنده باشد. (غیاث اللغات ). آنچه از پوست یا آرد ساخته شود و برای چسباندن به کار رود، و گاهی از ماهی گرفته شود. (اقرب الموارد). هرچه بدان چیزی را بیالایند. غرا. || (ص ) مرد بی ستور. (منتهی الارب ) (اقرب الموارد). || (مص ) مغاراة. لجاج کردن . || پیاپی کردن : غاری بین الشیئین ؛ والی ̍. (اقرب الموارد).
|| غراء. [ غ ِ ] (ع اِ) سریشم ماهی . (منتهی الارب ) (مقدمةالادب ). رجوع به سریشم ماهی شود. سریشم . (دهار) (مهذب الاسماء). غراءالسمک . سریش که از ماهی برآورند، و هرچه چسبنده باشد. (غیاث اللغات ). آنچه از پوست یا آرد ساخته شود و برای چسباندن به کار رود، و گاهی از ماهی گرفته شود. (اقرب الموارد). هرچه بدان چیزی را بیالایند. غرا. || (ص ) مرد بی ستور. (منتهی الارب ) (اقرب الموارد). || (مص ) مغاراة. لجاج کردن . || پیاپی کردن : غاری بین الشیئین ؛ والی ̍. (اقرب الموارد).
//////////
سریشم . [س ِ ش ُ ] (اِ) دو قسم بود یکی آنچه از پوست گاو و گاومیش گیرند و دیگر آنچه از شکم ماهی برآرند و آنر بتازی غراءالسمک و اول را غراءالجلود خوانند. (آنندراج ). دو نوع است یکی را از پوست گاو سازند و یکی را ازشکم ماهی برآرند و هر دو در چسبندگی معروف . (انجمن آرا). سریش که به کار کمانگران آید. (غیاث اللغات ). سریش . (انجمن آرا) (شرفنامه منیری ). غِمجار که بر کمان چسبانند جهت کفتگی آن . (منتهی الارب ) :
از آنکه مدح تو گویم درست گویم و راست
مرا بکار نیاید سریشم و کبدا.
دقیقی .
پس چون آرش و هاوان بیامد... کمان را به پنج پاره کرد هم از چوب وهم از نی و بسریشم بهم استوار کرد. (نوروزنامه ).
صقلش (سقفش ) از مالش سریشم و شیر
گشته آئینه وار عکس (نقش ) پذیر.
نظامی .
سبویی که سوراخ باشد نخست
بموم و سریشم نگردد درست .
نظامی .
|| و نیز چیزی باشد که از میده یا نشاسته پزند و بکار چسباندن مقوی آید و در عرف هند آن را لیئی گویند و این مجاز است . (آنندراج ).
- سریشم ماهی ؛ اسم فارسی غری السمک است . (تحفه حکیم مومن ). غری سمک سریش ماهی گویندش . (الابنیه عن حقایق الادویه ) :
به کردار سریشمهای ماهی
همی برخاست از شخسارها گل .
منوچهری .
//////////
Animal glue
From Wikipedia, the free encyclopedia
 |
This article includes a list of references, but its sources remain unclear because it has insufficient inline citations. Please help to improve this article by introducing more precise citations. (April 2009) (Learn how and when to remove this template message)
|
Animal glue in granules
These protein colloid glues are formed through hydrolysis of the collagen from skins, bones, tendons, and other tissues, similar to gelatin. The word "collagen" itself derives from Greek κόλλα kolla, glue. These proteins form a molecular bond with the glued object.
Stereotypically, the animal in question is a horse, and horses that are put down are often said to have been "sent to the glue factory". However, other animals are also used, including rabbits and fish.[1]
Contents
[show]
Animal glue has existed since ancient times, although its usage was not widespread. There is evidence that the Neanderthals used glues in their paints to guard their works from moisture, and some horse tooth glues can be dated back nearly 6000 years, but no written records from these times can prove that they were fully or extensively utilized.[2]
The first known written procedures of making animal glue were written about 2000 BC. Between 1500–1000 BC, it was used for wood furnishings and mural paintings, found even on the caskets of Egyptian Pharaohs.[3] Evidence is in the form of stone carvings depicting glue preparation and use, primarily utilized for the pharaoh’s tomb’s furniture.[4] Egyptian records tell that animal glue would be made by melting it over a fire and then applied with a brush.[5]
Greeks and Romans later used animal and fish glue to develop veneering and marquetry, the bonding of thin sections or layers of wood.[3] Animal glue, known as taurokolla in Greek and gluten taurinum in Latin, were made from the skins of bulls in antiquity.[6] Broken pottery might also be repaired with the use of animal glues, filling the cracks to hide imperfections.[7]
About 906–618 BC, China utilized fish, ox, and stag horns to produce adhesives and binders for pigments.[8] Animal glues were employed as binders in paint media during the Tang Dynasty. Records indicate that one of the essential components of lampblack ink was proteinaceous glue. Ox glue and stag-horn glues bound particles of pigments together, acting as a preservative by forming a film over the surface as the ink dried.[6] The Chinese, such as Kao Gong Ji, also researched glue for medicinal purposes.[9]
The use of animal glue, as well as some other types of glues, largely vanished in Europe after the decline of the Western Roman Empire until the sixteenth to eighteenth centuries, when wooden furniture started to surge as a major craft.[3] During the medieval ages, fish glue remained a source for painting and illuminating manuscripts.[10] Since the 16th century, hide glue has been used in the construction of violins.[4]
Native Americans would use hoof glue primarily as a binder and as a water-resistant coating by boiling it down from leftover animal parts and applying it to exposed surfaces. They occasionally used hide glue as paint to achieve patterns after applying pigments and tanning to hides.[11] Hoof glue would be used for purposes aside from hides, such as a hair preservative. The Assiniboins preferred longer hair, so they would plaster the strands with a mixture of red earth and hoof glue.[12] It would also be used to bind feathers and equipment together.[13]
The first commercial glue factory opened in Holland circa 1700, manufacturing animal glue from hides.[3] The United States’ first glue factory opened in 1899, established by the Milwaukee Tanning Industry.[2] The L.D. Davis company thrived producing animal glue during the Great Depression after shifting its focus from stenciling, selling to local box makers and other users; L.D. Davis' animal glue formula for bookbinding remains in production.[14] During the 18th and 19th centuries, ranchers disposed of old animals – horses in particular – to glue factories. The advent of synthetic adhesives heralded the collapse of the animal glue industry.
Today, animal glues are sparsely industrialized, but still used for making and restoring objects, paintings, illuminated parchment manuscripts, and other artifacts.[6] Gelatin, a form of animal glue, is found in many contemporary products, such as gelatin desserts, marshmallows, and pharmaceutical capsules,[15] and is used to reinforce sinew wrappings, wood, leather, bark, and paper.
This adhesive is mostly used as glue, sizing, or varnish, although it is not as frequently used as other adhesives because it is water-soluble. Other aspects, such as difficulty of storage in a wet state, requirement for fresh raw materials (the animal skin cannot be rotten or grease-burned), make this product more difficult to find and use. Factories now produce other forms of adhesives, as the process for animal glue is complex and tricky to follow.[16] Animal glues will also darken with age and shrink as they dry, giving them the potential to harm wood, paper, or works of art. Too much handling and too many changes in temperature or humidity could cause further harm.[7] Some companies, such as those in Canada, still produce animal, hide and hoof glues from horses. Recently, animal glue has been replaced by other adhesives and plastics, but remains popular for restoration.
Animal glue was the most common woodworking glue for thousands of years until the advent of synthetic glues such as polyvinyl acetate (PVA) and other resin glues in the 20th century. Today it is used primarily in specialty applications such as lutherie, pipe organ building, piano repairs, and antique restoration. Glass artists take advantage of hide glue's ability to bond with glass, applying hide glue to glass. As the glue hardens it shrinks, chipping the glass.
It has several advantages and disadvantages compared to other glues. The glue is applied hot, typically with a brush or spatula. Glue is kept hot in a glue pot, which may be an electric unit built for the purpose, a double boiler, or simply a saucepan or crock pot to provide a warm water bath for the container of glue.
Most animal glues are soluble in water, useful for joints which may at some time need to be separated.[17] Alcohol is sometimes applied to such joints to dehydrate the glue, making it more brittle and easier to crack apart.
Specific types include hide glue, bone glue, fish glue, rabbit skin glue.
Hide glue at room temperature
Hot hide glue
Hide glue is used in woodworking. It may be supplied as granules, flakes, or flat sheets, which have an indefinite shelf life if kept dry. It is dissolved in water, heated and applied warm, typically around 60°C (140°F). Warmer temperatures quickly destroy the strength of hide glue.[18] Commercial glue pots, simple water baths or double boilers may be used to keep the glue hot while in use. As hide glue cools, it gels quickly. At room temperature, prepared hide glue has the consistency of stiff gelatin, which is in fact a similar composition. Gelled hide glue does not have significant strength, so it is vital to apply the glue, fit the pieces, and hold them steady before the glue temperature drops much below 50°C (120°F). All glues have an open time, the amount of time the glue remains liquid and workable. Joining parts after the open time is expired results in a weak bond. Hide glue's open time is usually a minute or less. In practice, this often means having to heat the pieces to be glued, and gluing in a very warm room,[19] though these steps can be dispensed with if the glue and clamp operation can be carried out quickly.
Where hide glue is in occasional use, excess glue may be held in a freezer, to prevent spoilage from the growth of microorganisms. Hide glue has some gap filling properties,[20] although modern gap-filling adhesives such as epoxy resin are better in this regard.
Hide glue that is liquid at room temperature is also possible through the addition of urea. An example of this type of mixture is Old Brown Glue,[21] created by W. Patrick Edwards, the director of the American School of French Marquetry. In stress tests performed by Mark Schofield of Fine Woodworking Magazine, liquid hide glue compared favourably to hot hide glue[22]in average strength of bond. "However, any liquid hide glue over six months old can be suspect because the urea eventually hydrolyzes the protein structure of the glue and weakens it – even though the product was 'protected' with various bactericides and fungicides during manufacture."[18]
Animal hides are soaked in water to produce "stock." The stock is then treated with lime to break down the hides. The hides are then rinsed to remove the lime, any residue being neutralised with a weak acid solution. The hides are heated, in water, to a carefully controlled temperature around 70 degrees Celsius. The 'glue liquor' is then drawn off, more water added, and the process repeated at increasing temperatures.
The significant disadvantages of hide glue – its thermal limitations, short open time, and vulnerability to micro-organisms – are offset by several advantages. Hide glue joints are reversible and repairable. Recently glued joints will release easily with the application of heat and steam. Hide glue sticks to itself, so the repairer can apply new hide glue to the joint and reclamp it. In contrast, PVA glues do not adhere to themselves once they are cured, so a successful repair requires removal of the old glue first – which usually requires removing some of the material being glued.
Hide glue creates a somewhat brittle joint, so a strong shock will often cause a very clean break along the joint. In contrast, cleaving a joint glued with PVA will usually damage the surrounding material, creating an irregular break that is more difficult to repair. This brittleness is taken advantage of by instrument makers. For example, instruments in the violin family require periodic disassembly for repairs and maintenance. The top of a violin is easily removed by prying a palette knife between the top and ribs, and running it all around the joint. The brittleness allows the top to be removed, often without significant damage to the wood. Regluing the top only requires applying new hot hide glue to the joint. If the violin top were glued on with PVA glue, removing the top would require heat and steam to disassemble the joint (causing damage to the varnish), then wood would have to be removed from the joint to ensure no cured PVA glue was remaining before regluing the top.
Hide glue also functions as its own clamp. Once the glue begins to gel, it pulls the joint together. Violin makers may glue the center seams of top and back plates together using a rubbed joint rather than using clamps. This technique involves coating half of the joint with hot hide glue, and then rubbing the other half against the joint until the hide glue starts to gel, at which point the glue becomes tacky. At this point the plate is set aside without clamps, and the hide glue pulls the joint together as it hardens.
Hide glue regains its working properties after cooling if it is reheated. This property can be used when the glue's open time does not allow the joint to be glued normally. For example, a cello maker may not be able to glue and clamp a top to the instrument's ribs in the short one-minute open time available. Instead, the builder will lay a bead of glue along the ribs, and allow it to cool. The top is then clamped to the ribs. Moving a few inches at a time, the maker inserts a heated palette knife into the joint, heating the glue. When the glue is liquefied, the palette knife is removed, and the glue cools, creating a bond. A similar process can be used to glue veneers to a substrate. The veneer and/or the substrate is coated with hot hide glue. Once the glue is cold, the veneer is positioned on the substrate. A hot object such as a clothes iron is applied to the veneer, liquefying the underlying glue. When the iron is removed, the glue cools, bonding the veneer to the substrate.
Hide glue joints do not creep under loads. PVA glues create plastic joints, which will creep over time if heavy loads are applied to them.
Hide glue is supplied in many different gram strengths, each suited to specific applications. Instrument and cabinet builders will use a range from 120 to 200 gram strength. Some hide glues are sold without the gram strength specified. Experienced users avoid this glue as the glue may be too weak or strong for the expected application.
Hoof glue is also used today in woodworking, specifically cabinetry.
Rabbit-skin glue is more flexible when dry than typical hide glues. It is used in the sizing or priming of oil painters' canvases. It also is used in bookbinding and as the adhesive component of some recipes for gesso and compo.
1. Jump up^ Mayer, Ralph (1991). The Artist's Handbook of Materials and Techniques. New York: Viking. p. 437. ISBN 0-670-83701-6. Isinglass is a superlative grade of fish glue made by washing and drying the inner layers of the sounds (swimming bladders) of fish. The best grade, Russian isinglass, is obtained from the sturgeon.
5. Jump up^ Darrow, Floyd (1930). The story of an ancient art, from the earliest adhesives to vegetable glue. Perkins Glue Company.
6. ^ Jump up to:a b c Petukhova, Tatyana (2000). A History of Fish Glue as an Artist's Material: Applications in Paper and Parchment Artifacts. The Book and Paper Group.
7. ^ Jump up to:a b Koob, Stephen (1998). Obsolete Fill Materials Found on Ceramics. Journal of the American Institute for Conservation. pp. 79–67.
9. Jump up^ "Animal Glue, Gelatin, Jelly Glue". Huakang Animal Glue. 20 February 2010. Retrieved 6 August 2015.
10. Jump up^ Laurie, A.P. (1910). The Materials of the Painter's Craft in Europe and Egypt from Earliest Times to the End of the XVIIth Century, with Some Account on their Preparation and Use. London & Edinburg: T.N. Foulis.
13. Jump up^ Kaiser, Robert (1981). North American Sioux Indian Archery. Society of Archer-Antiquaries.
14. Jump up^ "Animal Glue Growth with L.D. Davis 1936–1951". LD Davis Industries. Retrieved 8 September 2011.
15. Jump up^ "Animal Glue, Hot Melt Adhesive, Liquid Adhesive, Packaging Adhesive, Pur Glue, PVA Adhesives, Resin". L.D. Davis Industries.
16. Jump up^ Edholm, Steven. Some Other Uses of Deer: Buckskin: The Ancient Art of Braintanning. pp. 255–272.
20. Jump up^ Sina Ebnesajjad, ed. (2010). Handbook of Adhesives and Surface Preparation Technology. William Andrew. p. 160. ISBN 1437744613.
22. Jump up^ Schofield, Mark. "How Strong is Your Glue?", Fine Woodworking Magazine, v. 192, 36–40. 2007
· Courtnall, Roy; Chris Johnson (1999). The Art of Violin Making. London: Robert Hale. ISBN 0-7090-5876-4.
· Patrick Spielman. Gluing and Clamping: A Woodworker's Handbook. Sterling Publishing, 1986. ISBN 0-8069-6274-7
· Weisshaar, Hans; Margaret Shipman (1988). Violin Restoration. Los Angeles: Weisshaar~Shipman. ISBN 0-9621861-0-4.
· http://woodtreks.com/animal-protein-hide-glues-how-to-make-select-history/1549/ Video on hide glue, by Keith Cruickshank
· https://web.archive.org/web/20130522233935/http://www.oldbrownglue.com:80/articles.html Why Not Period Glue? - article by W. Patrick Edwards on hide glue
· http://wpatrickedwards.blogspot.com/2012/01/why-use-reversible-glue.html - Why Use Reversible Glue?
&&&&&&&&
غری الجلود
سریشمی است که پوست حیوانات مکرر می جوشانند در آب تا مهرا شود و می کذارند تا درد آن ته نشین کردد و صاف می کنند و باز طبخ می دهند و همچنین مکرر عمل می نمایند تا دیکر درد آن متمیز نکردد پس آن مقدار طبخ می نمایند که غلیظ کردد و در آفتاب چندان برهم می زنند که بحد انعقاد رسد پس قلمها بریده خشک می نمایند و عند الحاجت هر مقدار که می خواهند در آب کرم بر آتش طبخ می نمایند تا کداخته کردد و کرماکرم شد وصل اخشاب و جلود و غیرها بدان می نمایند و بهترین آن معمول از پوست کاو است که صافی باشد از ان بهتر آنچه از پیه سازند
طبیعت آن
در دوم کرم و خشک
افعال و خواص آن
مغری و مجفف امراض الراس طلای آن جهت سعفۀ کهنه و قروح سر مؤثر امراض الصدر آشامیدن محلول آن در آب بتنهائی و یا با سرکه و یا با ادویۀ مناسبۀ دیکر که مانند حسو پخته تحسی بدان نمایند جهت نفث الدم صدر و قرحۀ رئه نافع الجروح و حرق النار و جبر الکسور و الفتوق و الجرب و القوبا و غیرها ضماد آن با عسل جهت ورم زخمها و التیام جراحات و استحکام استخوان شکسته و بدر رفته و قیله الماء و با آب جهت سوختکی آتش و منع آبلۀ آن و با زردچوبه و جوز السرو و با سرکه سرشته جهت فتق تازه که تا مدتی بر ان بندند و نکشایند و جهت منع ورم زخمها و التیام جراحات و با مازو و جوز السرو و جهت فتق و قیله الماء و با سرکه جهت جرب متقشر و تقشر جلد و قوبا و سعفه و بهق و برص و رفع آثار و جلای بشره و چون کداخته بپشم خرکوش آلوده بر جراحات که خون از انها جاری باشد کذارند بند نماید و بر سوختکی آتش درد و وجع و التهاب آن را تسکین دهد و منع آبله کند و محرق مغسول آن قائم مقام توتیا است
مخزن الادویه عقیلی خراسانی
//////////
&&&&&&
غری السمک
بفارسی سریشم ماهی نامند
ماهیت آن
رطوبتی است منجمد شبیه بپیه که در شکم نوعی ماهی بینی دراز که خنزیر البحر نامند و امثال آن بهم می رسد و سفید و بعضی سیاه و ابلق نیز می باشد
طبیعت آن
کرم و خشک در اواخر اول یا اوائل دوم
افعال و خواص آن
قریب بغری الجلود است اعضاء الصدر مداومت آشامیدن آن روزی از یک مثقال تا دو مثقال جهت سل مجرب الزینه ضماد آن جهت شقاق رخسار و برص مفید و آنچه از نشاسته و سرنج و امثال آن ترتیب می دهند در منافع قریب باصل آنست آشامیدن یک مثقال و نیم آن جهت حبس نفث الدم صدر نافع و ضماد آن جهت الصاق جراحات و اعضای بدررفته و بر ناخن سفید شده و بجهت برص و شقاق وجه و تمدد آن نافع است
مخزن الادویه عقیلی خراسانی
/////////
&&&&&&&&
غری الجبن
بفارسی سریشم پنیر نامند از صنائع غریبه است و غیر از حکیم میر محمد مومن دیکری ذکر نکرده و آن را جوهر الصنائع نامیده
ماهیت آن
آنست که پنیر تازه را ورقهای نازک بریده بر روی سنک مسطحی اهک آب ندیده نرم بپاشند و ورقهای پنیر را بر ان پهلو پهلو که بهم بچسپند فرش کنند و بران اوراق باز آهک نرم بپاشند که آنها را بپوشد تا جمله اوراق فرش و لحاف شود پس سنک مسطح سنکینی بر ان کذارند و ده روز بکذارند در آفتاب تا دهنیت آن بالتمام کرفته شود یعنی آهک جذب نماید پس به آب شسته بدستور فرش و لحاف از نمک سائیده کرده یک هفته در زیر سنک بکذارند پس شسته سرخی و چربی که داشته باشد رفع کنند و چون در آفتاب کذارند اکر از ان چربی ظاهر شود با آب و نمک و آهک بجوشانند تا بحدی رسد که اصلا چربی در ان نماند و کمال آن در عدم چربی و سرخی است پس مانند سرمه سائیده در شیشه ضبط کنند و در وقت احتیاج قدری را با آب سفیدۀ تخم مرغ که در شیشه خوب برهم زده کف آن را کرفته باشند و قطرات آن را بر سنک زیرین ریخته با سنک بالاسا بمالند تا بر سنک زیرین بچسپد پس چند قطرۀ آب آهک صاف بر ان بچکانند که روان شود اما باید آن مقدار باشد که چون چیزی را بآن وصل کنند زود خشک کردد و از خواص آنست که هر چیزی را که بآن وصل و الصاق نمایند از آب و آتش جدا نکردد و از اسرار مکتومه شمرده اند
مخزن الادویه عقیلی خراسانی
//////////
///////////
&&&&&&&&
https://www.google.com/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=1&cad=rja&uact=8&ved=0ahUKEwjpnrv50bvTAhUDDZoKHfAHBicQFggiMAA&url=http%3A%2F%2Fwww.uvm.edu%2Fuvminnovations%2Findustry%2Fpdf%2FWheyglue.pdf&usg=AFQjCNEjMO_mrGUvP31Sk-VQF5h5zwcWMw&sig2=PS-bMknyQv6xkrWAXo24PAبفتح غین و زای معجمتین و الف و لام بفارسی آهو و بترکی جیران و بهندی مرک بکسر میم و راء مهمله و کاف عجمی و بچۀ آن را بعربی تا شش ماه و طلا از شش ماه تا سه سال را خشف و تا شش سال را ظبی نامند
طبیعت آن
در آخر دوم کرم و خشک
افعال و خواص آن
از سائر لحوم صید اقرب بمزاج انسان و موافق مرطوبین و مبرودین کثیر الفضول در بدن و کسانی که محتاج بتخفیف و لاغری بدن خود باشند جهت آنکه سریع الهضم و مجفف و قلیل الغذا است و نر آن بهتر از مادۀ آنست خصوص خشف یعنی چرب فربه چریده در صحرای خوش آب و علف امراض الراس و القلب و الغذاء تناول آن جهت فالج و استرخا و سائر امراض باردۀ عصبانیه و خفقان بارد و یرقان الزینه طلای آن موجب درازی موی است الخواص چون خصیۀ آن را صعتر و نمک پاشیده خشک کنند فرزجۀ آن قاطع حیض و سرکین آن کرم و خشک و بسیار جالی و طلای مطبوخ آن در سرکه جهت تحلیل اورام بلغمی و تهیج و اکتحال آن جالی بیاض رقیق و جلوس بر پوست آن باعث کریختن هوام و تعلیق آن جهت سپرز مفید و کوشت آن مصدع و مضر محرورین و صاحبان معتاد بقولنج مرکب با ثفلی یا ریحی خصوص کباب آن با سرکه که زبون و بطئ الهضم است مصلح آن اول جوش دادن در آب پس با روغن بادام و یا کنجد مقشر طبخ نمودن و برای کسی که او را ریاح و ابرده عارض کردد با روغن کردکان و زیت و آب و نمک مکرب نفس و عسز الخروج و مصلح آن سکنجبین و مکیدن فواکه حامضۀ قابضه است و غزال مسک ان شاء اللّه تعالی در مسک مذکور خواهد شد کوشت آن کرم و تر و خشک تر از سائر انواع است
مخزن الادویه عقیلی خراسانی
غزال . [ غ َ ] (ع اِ) آهوبره که در حرکت و رفتار آمده باشد. یا آهوبره نوزاده تا که نیک دونده گردد. ج ، غِزلَة، غِزلان . (منتهی الارب ) (آنندراج ) ۞ . فارسیان آهو استعمال کنند. (از آنندراج ). آهوبره . (غیاث اللغات ). آهوبره چون در حرکت آید. (بحر الجواهر). آهوبره و مونث آن غزالة. (مهذب الاسماء). آهوی ماده است وی را شاخ نبود.بسیار زیرک و باهوش و تندرو و مستقیم الاقدام است . (قاموس کتاب مقدس ). ظبی . (اقرب الموارد). دُرقَس ۞ رجوع به آهو شود. حکیم در تحفه آرد: غزال را به فارسی آهو و به ترکی جیران نامند وبچه آن را تا 6 ماه طلی و از 6ماه تا سه سال خشف ۞ ، و تا 6 سال را ظبی گویند.در آخر دوم گرم و خشک ، و از سایر گوشتهای شکار اقرب به مزاج انسان است و موافق مرطوبین و مبرودین و سریعالهضم و مجفف و قلیل الغذاء میباشد و جهت خفقان و یرقان و فالج و امراض بارده نافع است . و طلای خون آن موجب درازی موی و نشستن بر روی پوست آن جهت گریختن هوام ، و تعلیقش جهت سپرز نافع، و گوشت آن مصدع و کباب آن مورث قولنج است و مصلحش ترشیها و سکنجبین میباشد وسرگین وی بسیار جالی و طلای مطبوخ آن در سرکه جهت اورام بلغمی و تهیج مفید است . و آهوی چین که مشک از آن به هم میرسد، بسیار سیاه و در پشت آن خط سفیدی و شاخ منحنی است و این شاخ به قدری دراز است که به دنباله وی میرسد و آن گرمتر و خشکتر از سایر اصناف آهو است . (از تحفه حکیم مومن ). و داود ضریر انطاکی گوید: غزال نام جانوری بری است و این اسم عرفاً به همه انواع آن اطلاق میشود ولی در حقیقت نام نوع بزرگ سال آن است . غزال عموماً طبیعت نافری دارد و کمتر اهلی میشود. (تذکره داود ضریر انطاکی ج 1ص 252) :
مر باز جهان را به تن تذروی
مر یوز طمع را به دل غزالی .
ناصرخسرو.
از دور تیغ خسرو چون سبزه وش نمودی
گستاخ پیش رفتی هم گور و هم غزالش .
خاقانی .
تو کز تفحص عنقا غبار خواهی شد
چرا غزال قناعت نمیکنی تسخیر.
خاقانی .
جلوه گر از حجله گلها شمال
گل شکر از شاخ گیاهان غزال .
نظامی .
چو آهو زین غزالان سیر گشتی
گرفتار کدامین شیر گشتی .
نظامی .
پیرسگانی که چو شیران چرند
گرگ صفت ناف غزالان درند.
نظامی .
غزال اگر به کمند اوفتد عجب نبود
عجب فتادن مرد است در کمند غزال .
سعدی .
چه دستان با تو درگیرد چه روباه
که از مردم گریزان چون غزالی .
سعدی .
باش که وقت مشیب صید غزالان شوی
ای که زنی در شباب پنجه به شیر عرین .
قاآنی .
|| مجازاً به معنی معشوقه و معشوق . زن زیبارو :
غزال و غزل هردوان مر ترا
نجویم غزال و نگویم غزل .
ناصرخسرو.
غزالی مست شمشیری گرفته
به جای آهوی شیری گرفته .
نظامی .
شعر نظامی شکرافشان شده
ورد غزالان غزلخوان شده .
نظامی .
صوفی نظر نبازد جز با چنین حریفی
سعدی غزل نگوید جز بر چنین غزالی .
سعدی .
صبا به لطف بگو آن غزال رعنا را
که سر به کوه و بیابان تو داده ای ما را.
حافظ.
|| آفتاب . (غیاث اللغات ) (آنندراج ). || شعاع آفتاب . || نوایی است از موسیقی . || دم الغزال ، گیاهی است مانند ترخون تند، زبان گز که دختران بدان دست را سرخ نگارین کنند.(منتهی الارب ). نبات کالطرخون حریف تخطط الجواری بمائه مسکّا فی ایدیهن حمراً. (اقرب الموارد). رجوع به دم و ترکیب های آن شود.
- کعب الغزال ؛ حلوایی بود مانند قراقروت ، که به فارسی رسته گویند. (از لغت محلی شوشتر نسخه خطی ذیل رسته ). رجوع به رسته و کعب شود.
- کعب غزال ؛ رجوع به کعب الغزال شود :
ترا نظیر که گوید جز آنکه نشنیده ست
حدیث هیات پینو و شکل کعب غزال .
رفیع الدین لنبانی
////////////
آهو یا غزال شامل گونه‌های زیادی از بزکوهی و سرده غزال است و یا در گذشته چنین در نظر گرفته می‌شد. آهوها به عنوان جانورانی چابک شناخته می‌شوند. آنها می‌توانند ناگهانی سرعت خود را به ۹۷ کیلومتر یا ۶۰ مایل در ساعت برساند و یا هنگام دویدن سرعت خود را در ۴۸ کیلومتر (۳۰ مایل) در ساعت نگه دارد.[۱] غزال‌ها بیشتر در صحراها، مرغزارها (زمین‌های چمن) و ساوانای آفریقا، جنوب غرب آسیا، آسیای میانه و شبه‌قاره هند دیده می‌شوند. این جانور بیشتر به صورت گلهای زندگی میکنند و از گیاهان نرم و لطیف و برگها می‌خورد و کمتر به گیاهان خشن رو می‌آورد.
غزال‌ها اندام به نسبت کوچکی دارند. بلندی بیشتر آنها تا شانه، میان ۶۱ تا ۱۱۰ سانتیمتر (۲ تا ۳٫۵ پا) است و رنگ آنها قهوه‌ای مایل به زرد است.
آهوی تامسون
محتویات [نمایش]
ریشه‌شناسی[ویرایش]
واژه Gazelle یا غزال در ریشه عربی است[۲] که نخستین بار وارد زبان فرانسوی میانه و سپس در نزدیکی‌های سال ۱۶۰۰ از فرانسوی وارد انگلیسی شد.[۳] مردمان عرب به صورت سنّتی به شکار آهو می‌رفتند. این جانور در ادبیات عرب نماد زیبایی زنان بوده‌است.[۴] برخی زبان شناسان بر این باورند که واژه غزل که گونه‌ای شعر در ادبیات عاشقانه‌است بیشتر به دلیل همانندسازی زیبایی معشوق و آهو به یکدیگر، این چنین نامگذاری شده‌است.[۵] در داستان‌ها گفته میشود که خلیفه عبدالملک مروان (۶۴۶ تا ۷۰۵) یک بار یک آهو را به دلیل شباهتش به معشوقش آزاد کرده‌است.[۵]
گونه‌ها[ویرایش]
غزال‌ها در سه سرده طبقه‌بندی می‌شوند.[۶]
سرده Gazella
غزال کوویه، G. cuvieri
جبیر، G. dorcas
آهوی گواتردار ایرانی، G. subgutturosa
جبیر or Indian gazelle, G. bennettii
آهوی کوهی، G. gazella
غزال شاخ‌باریک، G. leptoceros
Speke's gazelle, G. spekei
غزال ارلانگر، G. erlangeri
سرده Eudorcas
غزال مونگالا، E. albonotata
Red-fronted gazelle, E. rufifrons
آهوی تامسون، E. thomsoni
سرده Nanger
غزال ابلق، N. dama
Grant's gazelle, N. granti
Soemmerring's gazelle, N. soemmerringii
///////////
قس غزال در عربی:
الغزال هو حيوان ثديي. يوجد في صحراء جنوب غرب آسيا وفي أفريقيا حيث حشائش السافانا وصحراء شمال أفريقيا كصحراء الجزائر وصحراءليبيا ويتواجد أيضا بالمغرب بمنطقة سوس -اقليم تارودانت- ومنطقة الكوف غرب مدينة البيضاء وله محميه.هو ظبي نحيل معروف بجماله ورشاقته ورقته، وقد تغنى الشعراء بصفات الغزال، ,اصل كلمة غزال عربي وانتقلت إلى العديد من اللغات اللاتينية.
محتويات
[أظهر]
يوجد ما يقرب من 15 نوعا من الغزال تعيش في على مساحات شاسعة شمالي وشرقي أفريقيا وآسيا، ويعيش بعض الغزلان في الجبال، ولكن معظمها تعيش في الأرض الرملية المنبسطة
للغزال عينان واسعتان سوداوان، وللذكور والاناث قرون سوداء ملساء. ومنها ماله قرنان بحلقات متدرجة حولهما. وعادة ما يكون القرنان على شكل حدوة الحصان. وللغزال أذنان طويلتان نحيلتان مدببتان، وذيل قصير. وشعره قصير وناعم. وعلى ركب بعض الغزلان خصل شعر. ويميل لون ظهر غزال طومسون إلى البني الفاتح ويتدرج إلى خطوط بنية داكنة على الخاصرة. ويكون لون البطن أبيض خالصا. والغزال عداء سريع، وتستطيع بعض الغزلان أن تسبق حتى الكلب السلوقي الهجرع
يبلغ ارتفاع الغزال البني الفاتح المشهور وما يسمى أحيانا بغزال دور كاس، أو أريل، أقل من 60 سم، ويعيش في الصحاري من شرق المغرب إلى أواسط الهند، وجنوبا إلى الصومال، حيث النباتات متناثرة وقصيرة.
غزال خلال غروب الشمس
يقتل الصيادون الذين يتجاهلون قوانين الصيد المئات من الغزلان سنويا، بينما يرى المنادون بحماية البيئة أن منع اصطياد الغزال يمكن أن يحفظ بعض أنواعه من الانقراض. وفي المملكة العربية السعودية ودول الخليج وبعض الدول العربية تلقى محميات الغزال اهتماما متزايدا، وتسعى هيئة حماية الحياة الفطرية والبيئية إلى انماء الأنواع خوفا عليها من الانقراض، خاصة وهو من الحيوانات التي لها تاريخ عربي طويل في منطقة شبه الجزيرة العربية التي تعد مرعى طبيعيا لمثل هذه الحيوانات النادرة.
1. ^ تعدى إلى الأعلى ل:أ ب ت ث مذكور في : نظام معلومات تصنيفية متكاملة — وصلة : ITIS TSN — تاريخ الاطلاع: 19 سبتمبر 2013 — العنوان : Integrated Taxonomic Information System — تاريخ النشر: 2012
2. ^ تعدى إلى الأعلى ل:أ ب ت ث مذكور في : أنواع الثدييات في العالم — وصلة : معرف أنواع الثدييات في العالم — تاريخ الاطلاع: 19 سبتمبر 2015 — المؤلف: دون ويلسون — العنوان : Mammal Species of the World
//////////
قس گَزِل در باسای اندونزی:
/////////
قس در عبری با فیلتر شکن!
/////////
قس سوالا در سواحلی:
Swala ni wanyama walao manyasi katika nusufamilia Antilopinae, Aepycerotinae na Pantholopinae za familiaBovidae. Hupatikana katika maeneo yenye nyasi fupi fupi na vichaka vifupi fupi hasa kwenye maeneo mengi ya hifadhi katika Afrika. Spishi nyingine hukimbia kilometa 80 kwa saa na zina uwezo wa kuruka mita 7 hadi 8 juu akiwa kwenye kasi. Rangi yao ni ya mchanga na nyeupe kidogo kwenye koromeo na sehemu ya chini ya mkia. Maadui yao wakubwa ni simba, chatu na chui.
///////////
قس نسی سی در کنگوئی:
////////////
قس آسک، خه زال در کردی:
Ask, xezal an jî ẍezal (bi îtalî:Gazella), cureyekî heywanên guhandar û qiloçî ye, pirtirîn li çol û beriyan dijîn. Pir bi lez direvin. Bi bedewî û xweşikiya çavên xwe yên mezin bi navûdeng in.
//////////
قس گیزولر در ازبکی:
Gʻizollar, ohular — quvushshoxlilar oilasiga mansub sut emizuvchilar urugi. Uz. 85—170 sm, yagʻrinidan balandligi 50—110 sm, shoxi erkagi va urgʻochisida (jayranning urgʻochisi shoxsiz) lirasimon, uz. 25— 80 sm. 12 (boshqa maʼlumotga qaraganda 27 ga yaqin) turi bor. Afrika, Gʻarbiy Osiyo, Markaziy, Oʻrta va Janubiy Osiyoda tarqalgan. Choʻl, dasht, oʻrmon-dasht, tekislik va togʻli hududlarda (3.5 ming m balandlikkacha) yashaydi. Oʻzbekistonda 1 tur — jayran tarqalgan. Gʻ. soni kamayib ketgan, bir qancha turi Tabiatni muhofaza qilish xalqaro ittifoqi Qizil kitobiga kiritilgan
//////////
قس چیلان، غزال در ترکی استانبولی:
Ceylan ya da gazal,[1] boynuzlugiller (Bovidae) familyasından Gazella cinsini oluşturan çift toynaklılara verilen ad.
Uzunluğu 100-130, yüksekliği 60, kuyruğu 20 cm'dir. Boynuzları yay biçiminde, gözleri iridir. Rengi toprak rengine benzer. İnce ve güzel görünüşlü , çevik bir hayvandır. 10 yıl kadar yaşar, kolay evcilleşir (Gazella dorcas). Bunun bir başka türü olan Gazello granti nin yüksekliği 100, boynuzları 75 cm'dir. Eti ve derisi için avlanır. Afrika ve batı Asya'da çöl ve bozkırlarda yaşar.
//////////
قس غزال در اردو:
غزال
آزاد دائرۃ المعارف، ویکیپیڈیا سے
غزال (Gazelle)
|
غزال
|
بہت سی
|
افریقا کے سبزہ زاروں میں پایا جانے والا یہ جانور بہت نرم خو مشہور ہے۔ افریقہ کے علاوہ یہ ایشیا کے کچھ علاقوں میں بھی پایا جاتا ہے۔ یہ غلوں یا ریوڑ کی شکل میں رہتے ہیں اور بہت ہی سادی غذا مثلاً پودے اور پتے وغیرہ کھاتے ہیں، جو آسانی سے ہضم ہوجائے۔ اس کو آہو بھی کہا جاتا ہے۔ اس کا شمار دنیا کے تیز رفتار جانوروں میں ہوتا ہے، یہ بلا تکان اسی (80) کلومیٹر فی گھنٹہ کی رفتار سے دوڑنے پر قادر ہیں۔[1]
////////
قس غِزاله در زازاکی:
Ğezale, (Erebki: غزال, ġazaal) heywanê ke familya iştirınan (Bovidae) raê u dı "toynak"ê xo estê, namey inano.
Lesa yew ğezale 200-230 cm derga, 60 cm berza, dımoçıkê xo 20 cm dergo. İştiriê xo çarpazê (zey hilalê). Rengê xo mando rengê herre. Ğezale baria u zaf rındek asena , heywana de şipa. Hentê 10 serran cıwiyena, rehet bena khedi (Gazella dorcas). Babetê xoyo bin Gazello granti 100 cm derga, iştiriyê xo 75 cm estê. Seba postık u goştê xo, hetê sayderan ra yena kistene. Afrika u ğerbê Asya de çol u caanê stepan de weşiya xo ramena (cıwiyena).
/////////
Gazelle
From Wikipedia, the free encyclopedia
.jpg) | |
Kingdom:
| |
Phylum:
| |
Class:
| |
Order:
| |
Family:
| |
Subfamily:
| |
Tribe:
| |
Genus:
| |
Several, see text
| |
A gazelle is any of many antelope species in the genus Gazella or formerly considered to belong to it. Six species are included in two genera, Eudorcas and Nanger, which were formerly considered subgenera. The genus Procapra has also been considered a subgenus of Gazella, and its members are also referred to as gazelles, though they are not dealt with in this article. Gazelles are known as swift animals. Some are able to run at bursts as high as 100 km/h (60 mph) or run at a sustained speed of 50 km/h (30 mph).[1] Gazelles are found mostly in the deserts, grasslands, and savannas of Africa; but they are also found in southwest and central Asia and the Indian subcontinent. They tend to live in herds, and eat less coarse, easily digestible plants and leaves.
Gazelles are rather small antelopes, most standing 60–110 cm (2–3.5 ft) high at the shoulder, and are generally fawn-colored.
The gazelle genera are Gazella, Eudorcas, and Nanger. The taxonomy of these genera is a confused one, and the classification of species and subspecies has been an unsettled issue. Currently, the genus Gazella is widely considered to contain about 10 species.[2] Four further species are extinct: the red gazelle, the Arabian gazelle, the Queen of Sheba's gazelle, and the Saudi gazelle. Most surviving gazelle species are considered threatened to varying degrees. Closely related to the true gazelles are the Tibetan and Mongolian gazelles (species of the genus Procapra), the blackbuck of Asia, and the African springbok.
One widely familiar gazelle is the African species Thomson's gazelle (Eudorcas thomsoni), which is around 60 to 80 cm (24 to 31 in) in height at the shoulder and is coloured brown and white with a distinguishing black stripe. The males have long, often curved, horns. Like many other prey species, Tommies and springboks (as they are familiarly called) exhibit a distinctive behaviour of stotting (running and jumping high before fleeing) when they are threatened by predators, such as cheetahs.
&&&&&&&&
غضار الصینی
بفتح غین و ضاد معجمتین و الف بفارسی کاسۀ چینی نامند بغایت مجفف و سنون نرم کوبیدۀ آن جالی دندان و قاطع خون لثه و زخمهای تازه است و غضار مطلق مراد کاسۀ سفالین مزجج یعنی لعابدار است و چون غضار چینی را نرم سوده با هر رنکی که خواهند با صمغ محلول بیامیزند و مانند مداد و شنجرف بدان بنویسند بعد خشک شدن خط از کاغذ بلندتر و نمایان تر از مداد و شنجرف و الوان خالص دیکر می باشد
مخزن الادویه عقیلی خراسانی
///////////
غضار. [ غ َ ] (ع اِ) گل پاکیزه خوشبوی برچسفان سبز. (منتهی الارب ). گل خازه .(مهذب الاسماء). گل چسبنده و سبز و آزاد. (از اقرب الموارد) : و لهم (لاهل الصین ) الغضار الجید، و یعمل منه اقداح فی رقة القواریر یری ضوء الماء فیه . (مقصود چینی است ). (اخبار الصین و الهند ص 16). || خنور سفالین . کاسه ای که از گل مذکور سازند. (از اقرب الموارد). || سفال پاره ای که جهت دفع چشم زخم با خود دارند. (منتهی الارب ) (از اقرب الموارد). || سفال سبز. (منتهی الارب ).
&&&&&&&&
غلقی
بفتح غین و سکون لام و کسر قاف و یا
در ماهیت آن
اختلاف است نزد جمعی علقه است و نزد جمعی بیخی است بقدر ترب و نرم و ثمر آن مانند ثمر کبر و مثلث شکل و برک آن شبیه بناخن و مدور و در جوف ثمر آن چیزی مانند پنبه و تخم آن مانند دانۀ امرود و صلب و لبنی که از ان حاصل می شود مسهل قوی به حدی که مهلک است و طلای آن رافع ثآلیل است و صاحب اختیارات بدیعی کوید کیاهی است که یکبر ماند برک و ساق آن کرد و در صحرای شیراز بسیار و از جملۀ یتوعات معتبره است و شیر بسیار دارد و هر شمشیر و کاردی که بآن آب دهند زخم آن بر هرکس که برسد بمیرد اکر شیر آن را بر قوبا بمالند زائل شود
مخزن الادویه عقیلی خراسانی
///////////
غلقی . [ غ َ قا ] (ع اِ) درختی است که بدان پوست پیرایند. (مهذب الاسماء). صاحب برهان قاطع ذیل «غلقا» (= غَلقی ̍) گوید: غلقا گیاهی است شبیه به کبر، و شاخ و برگ وی گرد باشد و از جمله ٔ یتوعات است ؛ یعنی چون شاخ آن را میشکنند یا برگ آن را از شاخ جدا میکنند شیره ٔ سفیدی مانند شیر از آن برمی آید، و هر شمشیر و کارد و یراقی دیگر را که بدان شراب دهند زخم آن به هر کس که رسد بمیرد، و اگر از آن شیر بر قوبا مالند که علت داد ۞ است برطرف شود. - انتهی . غلقی یا غَلقَة و یا غِلقَة نوعی از درخت خرد تلخ در حجازو تهامه که به وی پوست پیرایند، و آن نهایت است در دباغت ، و حبشیان بدان سلاح را زهردار سازند که مجروح آن جانبر نشود. (از منتهی الارب ). درختی تلخ در حجاز و تهامه است که برای دباغت به کار رود، و مردم حبشه سلاح را بدان مسموم کنند تا به هر که برخورد وی را بکشد. (از اقرب الموارد). حکیم مؤمن در تحفه آرد: غلقی غلقة است و نزد جمعی بیخی است به قدر ترب و ثمرش مثل ثمر کبر و مثلث ، و برگش شبیه به ناخن ، و در جوف ثمر چیزی مانند پنبه و تخمش مثل دانه ٔ امرود و صلب ، وشیری که از او حاصل میشود مسهل قوی و مهلک ، و طلای او رافع ثالیل است . در ترجمه ٔ صیدنه ٔ ابوریحان چنین آمده : غلقه درختی است که به نبات عظلم مشابهت دارد، اهل طایف از او غذاها سازند و طعم او تلخ باشد. و او را خشک کنند، پس او را آس کنند یا در هاون بکوبند و به اطراف برند، و بعضی چنین گفته اند که او به نبات کبر مشابهت دارد، و لون خاک وام باشد، طایفه ای که او را از درخت بازکنند از شیر او احتراز تمام کنند بدان سبب که چون شیر او به اندام رسد پوست از اندام ببرد. و در وی قوت اسهال بلیغ است ، و لعابی که از او متولد شود، و سلاحها را بدو آب دهند به هر حیوانی که برسد بمیرد. - انتهی . رجوع به مفردات ابن البیطار شود.
//////////
قس غلقی مخزنی در عربی:
الغَلْقَى المخْزَنِيّة (الاسم العلمي: .Vincetoxicum hirundinaria Medik أو .Vincetoxicum officinale Moench)[1] هي نوع نباتات من جنس الغلقى ومن الفصيلة الدفلية ومن رتبة الجنطيانيات.
المراجع[عدل]
^ (بالإنجليزية) المرادفات والأسماء العلمية لـ .Vincetoxicum hirundinaria Medik على موقع لائحة النباتات.
///////////
Vincetoxicum hirundinaria
From Wikipedia, the free encyclopedia
Vincetoxicum hirundinaria
| |
 | |
Kingdom:
| |
(unranked):
| |
(unranked):
| |
(unranked):
| |
Order:
| |
Family:
| |
Genus:
| |
Species:
| |
Vincetoxicum hirundinaria
| |
Vincetoxicum hirundinaria, commonly named white swallow-wort (its seedpods are reminiscent of a swallow's wing, or tail), is a long-lived herbaceous perennial of the genus Vincetoxicum in the family Apocynaceae. It is native to cliffs and slopes, especially in calcareous soils, of continental Eurasia (including some Baltic islands).[2] There are introduced populations in North America (Ontario, Michigan, and New York).[1]
The plant was mentioned by Pedanius Dioscorides as a traditional plant used by Dacians and known as "ZOO-USTE", the "herb of animals", believed to open any locked door.[3]
2. Jump up^ Leimu, R (Jan 2004). "Variation in the mating system of Vincetoxicum hirundinaria (Asclepiadaceae) in peripherial island populations" (Free full text). Annals of Botany. 93 (1): 107–13. doi:10.1093/aob/mch012. ISSN 0305-7364. PMID 14678943.
3. Jump up^ Bucurescu, Adrian (22 August 2012). "Iarba fiarelor". The Epoch Times, Romania. Retrieved 24 March 2013.
 |
///////////
///////////
&&&&&&&&
غنم
بفتح غین و نون و میم اسم ضأن است و بلغت ماوراء النهر نوعی از قطران است که بترکی کیلک نامند بهتر از اقسام قطران و موافق محرور المزاج و دیر هضم مضر معده مصلح آن مربای زنجبیل و کلقند است
مخزن الادویه عقیلی خراسانی
&&&&&&&&
غوتاغنبا
بضم غین و سکون واو و فتح تاء مثناه فوقانیه و الف و فتح غین معجمه و سکون نون و فتح باء موحده و الف و بجای هر دو غین قاف نیز آمده معرب از کوتاکنبا لغت فرنکی است و کمرکوت نیز نامند و نزد عوام مشهور بعصارۀ ریوند است و بعربی فرفیران نامند
ماهیت آن
عصاره ایست زرد تیره رنک مائل بسرخی براق که چون قطعۀ از ان را بر چراغ بدارند مشتعل کردد و چون در آب حل کنند آب آن را مانند شیر غلیظ و زردرنک سازد و بی طعم و رائحه غالبی که اقراص و قالبهای بزرک و کوچک ساخته از ارض جدید می آورند بعضی کویند عصارۀ ریوند است و اصل آنست که غیر آن است و از بعضی ثقه شنیده شد که عصارۀ نباتی است شبیه بکندنا و برکهای آن از ان بلندتر و عریضتر و در چنتبان و نواح آنکه جزیرۀ ایست از جزائر شهر ناو از ارض جدید جنوبی قریب ببندر چین و در چین نیز بسیار بهم می رسد و از ان بلاد می آورند
طبیعت آن
کرم و خشک در اول کفته اند و لیکن آنچه بتجربه معلوم کشته تا اواخر دوم کرم و خشک است
افعال و خواص آن
مسهل و مخرج اخلاط مختلفه باسانی و بی غائله است و هر خلط فاسدی را که دریابد از نواح صدر و معده و کبد و سائر اعضا بقئ و اسهال و ادرار دفع می نماید و بسیار در معده نمی ماند مانند مسهلات دیکر نهایت یک روز و یک شب بلکه بزودی و آسانی فعل خود را نموده با اخلاط فاسده دفع می کردد و جهت اکثر امراض باردۀ رطبۀ دماغیه و عصبانیه و صدریه و معدیه و کبدیه مانند فالج و لقوه و استرخا و تشنج امتلائی و بیضه و خوذه و مالیخولیا و ریزش نزلات و نزول آب در چشم و ثقل سامعه و دوی و طنین و ضیق النفس و سرفۀ بارد و خفقان بارد و تفتیح سدد و ماساریقا و کبد و استسقا و یرقان و احتباس بول و حمیات بلغمیۀ مزمنه و بالجمله اکثر امراض مزمنۀ قدیمه و جدیده را مفید و دوائی است شریف و بی غائله حتی آنکه کفته اند باطفال و حوامل نیز می توان داد اما بهتر انست که بحوامل ندهند و مخرج اقسام دیدان کبار و صغار و حب القرع و اکثر استعمال آن با کلقند است که مصلح آنست و یا با شکر سرخ که دو دانک آن را با چهار دانک مقدار شربت که متوسط آنست بحسب سن و مزاج و قوت و ضعف بدن نرم سوده با سه چهار درم کلقند و یا شکر سرشته بخورند و هر وقت در عمل آن قصوری شود و یا تشنه شوند آب نیم کرم بنوشند و اکثر آنست که قئ و اسهال هر دو می آورد و بعضی را اسهال فقط و بعضی را کرب و اسهال بسیار و بعضی را اسهال کمی باید که تشویش و اضطراب ننمایند که تا آخر روز یا اول شب که عمل آن با تمام رسید و غذا تناول نمودند و خواب کردند طبیعت بحال می آید و اکر عمل بسیار نماید و مغص در بطن و سوزش در مخرج غایط بهم رسد قدری کلاب را با روغن بادام نیمکرم نموده بیاشامند و روغن کل بر شکم و مخرج بمالند و اکر در ابدان قویه و امراض مستحکمه با بدرقۀ نقوعات و یا مطبوخات مناسبۀ هر مرض بیاشامند بهتر است و باقی منوط برای طبیب حاذق است و نقاشان در رنک آمیزیها مستعمل دارند و قوت آن تا ده سال قوی می باشد و بعد از ان ضعیف می کردد مقدار شربت آن از دو دانک تا نیم درم و از کهنۀ آن تا چهار دانک است
مخزن الادویه عقیلی خراسانی
///////////
گمگوت
- نام فارسی:
- نام عربی:
- نام انگلیسی: Gamboge و Gambogia و درختی که با ایجاد شکاف در تنۀ آن صمغ رزینی «گمگوت» گرفته می شود Mangasteen
- نام محلی:
- نام فرانسوی: Gomme gutte و درختی که با ایجاد شکاف در تنۀ آن صمغ رزینی «گمگوت» گرفته می شود Garcinie
- نام علمی: Garcinia mangostana L.، G.hanburyi Hook.f. و G.morella Desr.
- نام در کتب طب سنّتی: «غوتاغنبا»، «کوتاکنبا» و «کُمْ کوت»
- مترادف:
- خانواده: Clusiaceae
- جنس: Garcinia
مشخصات و ویژگی ها
صمغ رزینی است که از چند گونه درخت از جنس Garcinia گرفته میشود و اصطلاح عصارۀ ریوند نام ناصحیحی است که به آن داده شده زیرا ارتباطی با ریوند ندارد. در بازار دارویی ایران به «عصارۀ ریوند» معروف است. درختی که با ایجاد شکاف در تنۀ آن صمغ رزینی «گمگوت» گرفته می شود، به فرانسوی Garcinie و به انگلیسی Mangasteen نامیده میشود. گیاهی است از خانوادۀ Clusiaceae و سه گونه آن از این نظر مورد توجه می‌باشند که نام علمی آنها Garcinia mangostana L.، G.hanburyi Hook.f. و G.morella Desr. میباشد. گارسی‌نیا درختی است به بلندی 20 ـ 5 متر. برگهای آن متقابل، همیشه سبز، بیضی شکل، پهن و نوک‌تیز دارای یک رگبرگ اصلی مشخص و تعداد زیادی رگبرگهای فرعی است. گلهای آن دو نوع است؛ گل نر به رنگ آبی مایل به قرمز که در کنار برگها ظاهر میشود و گل ماده که به‌طور منفرد بدون دم‌گل روی ساقه ظاهر میشود. میوۀ آن گوشتی کروی بدون کرک است، در ابعاد یک گیلاس به رنگ قرمز که در آن چهار دانه قرار دارد. این میوه را به انگلیسی Mangostan گویند. از شاخ و برگهای درخت گارسی‌نیا به‌طور طبیعی ولی از پوست تنۀ آن در اثر شکاف که وارد میشود و همچنین از شکافی که در میوۀ آن ایجاد شود، عصاره و شیره‌ای خارج میشود که همان صمغ رزینی معروف گمگوت است. این صمغ ابتدا به‌صورت مایع روان و زردرنگ است ولی به‌تدریج سفت میشود. از این صمغ علاوه بر خاصیت مسهلی آن به‌عنوان رنگ نیز استفاده میشود. درخت گارسینی هند میوۀ درشتی دارد که از دانه‌هایش روغنی به نام مانگوستان می‌گیرند. این روغن در بازار دارویی به کرۀ کوکوم یا Le beurre de Kokum معروف است. گمگوت کمی در آب حل میشود و محلول آن مانند شیر غلیظ و دارای رنگ زرد طلایی قشنگی است. اگر در الکل حل کنند، رنگ آن قرمز است. گمگوت که در بازار عرضه میشود، معمولاً به شکل قطعات استوانه شکلی است که سطح خارجی آن برّاق به رنگ زرد تیره و مقطع آن زرد مایل به قرمز است. این قطعات شکننده و بی‌بو هستند ولی طعم ضعیفی دارند و پس از مدتی که گذشت، کمی حدّت در حلق احساس میشود.
///////////////
گمگوت
اشاره
در بازار دارویی ایران به «عصاره ریوند» معروف است. در کتب طب سنتی با اسامی «غوتاغنبا»، «کوتاکنبا» و «کم‌کوت» نامبرده میشود. صمغ رزینی است که از چند گونه درخت از جنسGarcinia گرفته میشود و اصطلاح عصاره ریوند نام ناصحیحی است که به آن داده شده زیرا ارتباطی با ریوند ندارد. به فرانسویGomme gutte و به انگلیسیGamboge وGambogia نامند. درختی که با ایجاد شکاف در تنه آن صمغ رزینی «گمگوت» گرفته میشود به فرانسویGarcinie و به انگلیسیMangasteen نامیده میشود. گیاهی است از خانوادهClusiaceae و سه گونه آن از این نظر مورد توجه می‌باشند که نام علمی آنهاGarcinia mangostana L .،G .hanburyi Hook .f .،G .morella Desr . میباشد.
مشخصات
گارسی‌نیا درختی است به بلندی 20- 5 متر. برگهای آن متقابل، همیشه سبز، بیضی‌شکل، پهن و نوک‌تیز دارای یک رگبرگ اصلی مشخص و تعداد زیادی رگبرگهای فرعی است. گلهای آن دو نوع است، گل نر به رنگ آبی مایل به قرمز که در کنار برگها ظاهر میشود و گل ماده که به‌طور منفرد بدون دم گل روی ساقه ظاهر میشود. میوه آن گوشتی کروی بدون کرک است، در ابعاد یک گیلاس به رنگ قرمز که در آن چهار دانه قرار دارد. این میوه را به انگلیسیMangostan گویند. از شاخ و
معارف گیاهی، ج5، ص: 328
برگهای درخت گارسی‌نیا به‌طور طبیعی ولی از پوست تنه آن در اثر شکاف که وارد میشود و همچنین از شکافی که در میوه آن ایجاد شود، عصاره و شیره‌ای خارج میشود که همان صمغ رزینی معروف گمگوت است. این صمغ ابتدا به صورت مایع روان و زردرنگ است ولی بتدریج سفت میشود. از این صمغ علاوه بر خاصیت مسهلی آن به عنوان رنگ نیز استفاده میشود.
درختان یادشده در جنوب هندوستان و در سیلان، سیام و کامبوج به‌طور خودرو می‌روید. درخت گارسینی هند میوه درشتی دارد که از دانه‌هایش روغنی به نام مانگوستان می‌گیرند. این روغن در بازار دارویی به کره کوکوم یاLe beurre de Kokum معروف است. گمگوت کمی در آب حل میشود و محلول آن مانند شیر غلیظ و دارای رنگ زرد طلایی قشنگی است. اگر در الکل حل کنند رنگ آن قرمز است. گمگوت که در بازار عرضه میشود معمولا به شکل قطعات استوانه‌شکلی است که سطح خارجی آن برّاق به رنگ زرد تیره و مقطع آن زرد مایل به قرمز است. این قطعات شکننده و بی‌بو هستند ولی طعم ضعیفی دارند و پس از مدتی که گذشت کمی حدّت در حلق احساس میشود. از محلول گمگوت در آب در نقاشی و رنگ‌رزی استفاده میشود.
ترکیبات شیمیایی
از نظر ترکیبات شیمیایی در گونه صمغ‌گونهG .hanburyi مواد کامبوجیک اسید[473] و سه نوع گارسینولیک اسید[474] یافت میشود [شوالیه . سه نوع گارسینولیک اسید عبارتند از آلفا- گارسینولیک اسید[475]، بتا- گارسینولیک اسید[476]، گاما- گارسینولیک اسید[477]. در گونهG .mangostana در قسمت گوشتی پوست میوه آن که مصرف دارویی دارد وجود یک ماده تلخ به نام مانگوستین 478]، و به صورت آلفا- مانگوستین 479]
معارف گیاهی، ج5، ص: 329
و بتا- مانگوستین 480] تأیید شده است. در گونهG .marella از قشر خشک تخمهای آن در حدود 10 درصد مورلین 481] گرفته شده است G .I .M .P[ . و بررسی دیگری نشان داده است که در قشر تخم گونهG .Morella در حدود 20 درصد مورلین وجود دارد که ماده بسیار فعّالی است. به علاوه وجود ماده رنگی ایزومورلین 482]، دزوکسی مورلین 483] و دی‌هایدرو ایزومورلین 484] در آن مشخص شده است S .G .I .M .P[ .
خواص- کاربرد
در هند از پوست میوه گونهG .mangostan به عنوان قابض برای معالجه اسهال مزمن و اسهال خونی استفاده میکنند. و گمگوت که از گونهG .morella می‌گیرند، مسهل و ضد کرم است و در موارد یبوستهای خیلی شدید و ناراحتی‌های استسقایی و قطع عادت ماهیانه در مواردی که به‌طور طبیعی باشد تجویز میشود. در چین صمغ یا گمگوت گونهG .morella را فقط در استعمال خارجی به‌طور ساده و یا به صورت گرد برای التیام انواع زخمها و زخمهای سرطانی به کار می‌برند [استوارت . در چین این صمغ را خیلی سمّی می‌دانند و علایم مسمومیت عبارت‌اند از درد پشت و کمر، اسهال و پایین آمدن فشار خون [موزیگ و شرام . در مورد گونهG .hanburyi صمغ رزینی یا گمگوت که از پوست آن گرفته میشود مسهل بسیار قوی و قی‌آور و کرم‌کش است و برای دفع کرم نواری 485] مصرف میشود. مصرف زاید بر حد مجاز آن در استعمال داخلی خطرناک است و ممکن است منجر به مرگ شود. معمولا بندرت آن را به تنهایی مصرف میکنند و مرسوم است که آن را مخلوط با داروهایی نظیر کالومل 486] و صبر زرد می‌خورند [پتلو]. و عملا استعمال داخلی آن در حال حاضر کنار گذارده شده است [برکیل . و در حال حاضر فقط به عنوان ماده رنگی کاربرد
معارف گیاهی، ج5، ص: 330
شاخه درختچه گمگوت با گل و میوه
دارد [شوالیه .
گمگوت طبق نظر حکمای طب سنتی از نظر طبیعت نسبتا گرم و خشک است و از نظر خواص معتقدند که مسهلی بسیار قوی است به همین علت مقدار خوراک آن خیلی کم و در حدود 2/ 0 گرم یا 2 دسی‌گرم است. خوراک 4 گرم آن عوارض شدید منجر به مرگ ایجاد می‌کند. لذا به‌هرحال مصرف آن بخصوص مصرف داخلی آن باید زیر نظر پزشک باشد. این مسهل اخلاط فاسده در قسمتهای معده و کبد و سایر اعضا را دفع می‌کند و زیاد در معده نمی‌ماند. حد اکثر یک شبانه‌روز عمل خود را کرده و با فضولات دفع میشود. از این نظر و با این خاصیت اغلب در مورد بیماری‌های سرد دماغی، عصبی، سینه‌ای، معدی، کبدی مانند فلج، لقوه، سستی، تشنج امتلائی مالیخولیا، نزول آب در چشم، ثقل سامعه، تنگی نفس، سرفه سرد، استسقا، یرقان و شاش‌بند تجویز میشود. توصیه این است که با گلقند خورده شود.
گرد گمگوت: به مقدار مورد نظر گمگوت را گرفته در گرمخانه در حرارت 25
معارف گیاهی، ج5، ص: 331
درجه سانتی‌گراد می‌خشکانند و در هاون نرم کوبیده و از الک ابریشمی نمره 80 بیرون میکنند. این گرد مسهل قوی و در عین حال برای دفع کرم روده‌ها نیز مفید است و مانند صبر زرد موجب جذب خون به آلات و اندام واقع در حوضه میشود. مقدار خوراک آن 3/ 0- 1/ 0 گرم است.
معارف گیاهی، ج5، ص: 332
//////////
تَرگیل یا منگوستین (در متون طب سنتی جوز جندم) میوهٔ گیاهی با نام علمی گارسینی انبه‌ای (Garcinia mangostana) از تیرهٔ گل راعیان (Clusiaceae)، و راستهٔ چنارسانان (Malpighiales) که گرد و کمی کوچکتر از توپ تنیس و به قطر سه و نیم تا هفت ونیم سانتیمتر است و رنگ آن بنفش تیره و گاه بنفش مایل به قرمز است؛ قطر پوستهٔ آن شش تا ده میلیمتر و در مقطع عرضی به رنگ قرمز است؛ بخش خوراکی آن نرم و سفیدرنگ است و ممکن است بدون دانه یا دارای یک تا پنج دانه باشد؛ گیاه این میوه در مالزی و تایلند و اندونزی و جنوب هند می‌روید.
/////////////
قس جَوزُ جَندُم، كَوزُ كَندُم أو زَهرَةُ الحَجَر، مانغوستين در عربی:
جَوزُ جَندُم اسم الثمر والشجر[2] ، أو كَوزُ كَندُم أو زَهرَةُ الحَجَر [3] أو مانغوستين (بالعامية العربية) (الاسم العلمي:Garcinia mangostana) (بالإنجليزية: Purple mangosteen) هي نوع هجين من النباتات تتبع جنس الغرسنية من فصيلةالكلوزية.[4] هي شجرة استوائية مستديمة الخضرة، يعتقد أن أصلها هو جزر سوندا وجزر الملوك. تنمو الشجرة إلى حوالي 7 إلى 25 متر، وتنتج ثمار جوز جَندُم الصالحة للأكل وهي ذات طعم حامض حلو، تسمي الفياغرا أو الفلورا لان لها مفعول حبة الفياغرا.
محتويات
[أظهر]
قشرة الثمرة بنفسجية داكنة أو بيضاء كما أن لبها حلو المذاق وذو رائحة عطرة ومقسم إلى عدة قطاعات تشبه شكل فصوصالثوم.على الرغم من التشابه بين اسمي جَوزُ جَندُم (المانغوستين بالإنكِليزيّة) والمانجو (المانغو بالإنجليزيّة) فانهما ليسا مرتبطين نباتياً.
- تنشط الجسم وتقوي المناعة
- تقاوم الأورام السرطانية وأمراض القلب والجلطات
- مضاده للاكتئاب وقرحة المعدة والقرح المعوية
- تكافح علامات الشيخوخة، ومضادة للفيروسات والجراثيم
- مخفضة لدهون الدم وبالتالي تقلل من تصلب الشرايين
- تساعد في إنقاص الوزن
- مضادة للسلوليت العدو الأول لجمال البشرة والجلد
- مضادة للدوخة والدوار والإسهال
- تحمي من الروماتيزم وهشاشة العظام
- تخفف من أعراض السخونة والحمى
المعلومات الغذائية في شراب جوز جَندُم المعلب:
مانغوستين أو جوز جندم
معلب، عبوة شراب | |
المقطع المستعرض لجوز جندم
والقشرة الخارجية | |
القيمة الغذائية لكل (100 غرام)
| |
الطاقة الغذائية
|
305 كـجول (73 ك.سعرة)
|
17.91 g
| |
1.8 g
| |
البروتين
| |
0.41 g
| |
الدهون
| |
0.58 g
| |
الفيتامينات
| |
0.054 مليغرام (4%)
| |
0.054 مليغرام (4%)
| |
0.286 مليغرام (2%)
| |
0.032 مليغرام (1%)
| |
0.018 مليغرام (1%)
| |
31 ميكروغرام (8%)
| |
2.9 مليغرام (5%)
| |
معادن وأملاح
| |
12 مليغرام (1%)
| |
0.3 مليغرام (2%)
| |
13 مليغرام (4%)
| |
0.102 مليغرام (5%)
| |
8 مليغرام (1%)
| |
48 مليغرام (1%)
| |
7 مليغرام (0%)
| |
0.21 مليغرام (2%)
| |
معلومات أخرى
| |
Link to USDA Database entry
النسب المئوية هي نسب مقدرة بالتقريب باستخدام التوصيات الأمريكية لنظام الغذاء للفرد البالغ.المصدر: قاعدة بيانات وزارة الزراعة الأميركية للمواد الغذائية | |
جوز جَندُم
شجرة جوز جَندُم
جوزة جَندُم قبل النضوج
- http://ndb.nal.usda.gov/ndb/search/list?qlookup=09177&format=Full Link to USDA Database entry
1. ^ تعدى إلى الأعلى ل:أ ب مذكور في : Species Plantarum. 1st Edition, Volume 1 — معرف مكتبة تراث التنوع البيولوجي: http://biodiversitylibrary.org/page/358462 — المؤلف: كارولوس لينيوس — العنوان : Species Plantarum — المجلد: 1 — الصفحة: 443
3. ^ معجم أسماء النبات للدكتور احمد عيسى بك طبعة 1349 هـ، صفحة 86 وذكر فيه جوز جندم وكوز كندم وزهرة الحجر
- غرسنية
- كلوزياوات
- كلوزية (فصيلة)
- نباتات وصفت في 1753
- نباتات وصفها لينيوس
- أنواع نباتية
- محاصيل زراعية
- فاكهة
- فاكهة استوائية
- فواكه تنشأ في آسيا
- نباتات إندونيسيا
////////////
قس در دیوهی (مالدیوی):
މަބުސްތާން(އިނގިރޭސި ބަހުން: Garcinia mangostana)ނުވަތަ (އިނގިރޭސި ބަހުން: Mangosteen) އަކީ މޭވާގެ ވައްތަރެކެވެ.،މަބުސްތާން ގަސް 25-5 މީޓަރުގެ އުހަށް ހެދޭކަމަށްވަނީ ފާހަގަ ކުރެވިފައެވެ. ތަފާތު މައުދަން ތަކުން މުއްސަދި ވެފައިވާ މޭވާއެއްގެ ގޮތުގައި މަބުސްތާން ބެލެވެއެވެ. މަބުސްތާން އާންމުކޮށް ބޭނުންކުރަނީ ހުހަށް ކެއުމަށާއި، ފޮނި ކާތަކެތި ހެދުމަށެވެ. ދަޅުގައި ބަންދުކޮށްގެން ވެސް މަބުސްތާން ވިއްކަން ބާޒާރު ތަކުގައި ހުންނަކަން ފާހަގަ ވެއެވެ. ބުނެވޭ ގޮތުގައި މަބުސްތާން ގައި އެކުލެވޭ ތަފާތު އެންޓި އޮކްސިޑެންޓް ތަކުގެ ސަބަބުން ބަލިތަކުން މިންޖުވެ، ރައްކާތެރިވެ ހުރުމަށް މަގުފަހި ވެގެން ދެއެވެ.
//////////
قس منگیس در باسای اندونزی:
Manggis (Garcinia mangostana L.) adalah sejenis pohon hijau abadi dari daerah tropika yang diyakini berasal dari Kepulauan Nusantara. Tumbuh hingga mencapai 7 sampai 25 meter. Buahnya juga disebut manggis, berwarna merah keunguan ketika matang, meskipun ada pula varian yang kulitnya berwarna merah. Buah manggis dalam perdagangan dikenal sebagai "ratu buah", sebagai pasangan durian, si "raja buah". Buah ini mengandung mempunyai aktivitas antiinflamasi dan antioksidan. Sehingga di luar negeri buah manggis dikenal sebagai buah yang memiliki kadar antioksidan tertinggi di dunia.
Manggis berkerabat dengan kokam, asam kandis dan asam gelugur, rempah bumbu dapur dari tradisi boga India dan Sumatera.
//////////
قس در عبری با فیلترشکن!
//////////////
قس منگوستان در ازبکی:
Mangostan, mangustan (Gareinia mangostana) — dalachoydoshlar oilasiga mansub ikki uyli past boʻyli daraxt. Bargi qalin, yaxlit, toʻq yashil. Guli yakka yoki toʻp-toʻp, gulbargi qalin, pushti. Vatani — Malakka va Malay arxipelagi. Osiyo tropiklarida mevasi uchun oʻstiriladi. Mevasi dumaloq (apelsindek) qizil yoki jigarrangbinafsha, xushboʻy, mazasi nordonshirin, isteʼmol qilinadi. [1]
////////////
قس منگوستان در ترکی استانبولی:
Mangostan (Garcinia mangostana) anavatanı Malaya yarım adası ve Sunda Adaları olan tropikal bir meyve. Meyvelerin Kraliçesi olarak da adlandırılır.
Mor renkte çok kalın bir kabuğun içindeki yenen kesmı, beyaz ve yumuşaktır. Güney Asya ülkelerinde, özellikle de Endonezya mutfağında çokça tüketilir.
/////////
Purple mangosteen
From Wikipedia, the free encyclopedia
Purple mangosteen
| |
 | |
 | |
Illustration from Fleurs, Fruits et Feuillages Choisis de l'Ile de Java 1863–1864 by Berthe Hoola van Nooten (Pieter De Pannemaeker lithographer)
| |
Kingdom:
| |
(unranked):
| |
(unranked):
| |
(unranked):
| |
Order:
| |
Family:
| |
Genus:
| |
Species:
|
G. mangostana
|
The purple mangosteen (Garcinia mangostana), colloquially known simply as mangosteen,[1] is a tropical evergreen tree believed to have originated in the Sunda Islands and the Moluccas of Indonesia. It grows mainly in Southeast Asia, southwest India and other tropical areas such as Puerto Rico and Florida,[2][3][4] where the tree has been introduced. The tree grows from 6 to 25 m (19.7 to 82.0 ft) tall.[2] The fruit of the mangosteen is sweet and tangy, juicy, somewhat fibrous, with fluid-filled vesicles (like the flesh of citrus fruits), with an inedible, deep reddish-purple colored rind (exocarp) when ripe.[2][3] In each fruit, the fragrant edible flesh that surrounds each seed is botanically endocarp, i.e., the inner layer of the ovary.[5][6] Seeds are almond-shaped and sized.
The purple mangosteen belongs to the same genus as the other, less widely known, mangosteens, such as the button mangosteen (G. prainiana) or the charichuelo (G. madruno).
Contents
[show]
Mangosteen is a native plant to Sunda Islands and the Moluccas of Indonesia. Highly valued for its juicy, delicate texture and slightly sweet and sour flavour, the mangosteen has been cultivated in Java, Sumatra, Mainland Southeast Asia, and the Philippines since ancient times. The 15th-century Chinese record Yingyai Shenglan described mangosteen as mang-chi-shih (derived from Javanesemanggis), a native plant of Java of white flesh with delectable sweet and sour taste.[7]
A description of mangosteen was included in the Species Plantarum by Linnaeus in 1753. The mangosteen was introduced into English greenhouses in 1855.[8]Subsequently its culture was introduced into the Western Hemisphere, where it became established in West Indies islands, especially Jamaica. It was later established on the Americas mainland in Guatemala, Honduras, Panama, and Ecuador. The mangosteen tree generally does not grow well outside the tropics.
There is a legend about Queen Victoria offering a reward of 100 pounds sterling to anyone who could deliver to her the fresh fruit.[3][9] Although this legend can be traced to a 1930 publication by the fruit explorer, David Fairchild,[1] it is not substantiated by any known historical document, yet is probably responsible for the uncommon designation of mangosteen as the "Queen of Fruit".[9]
In his publication, "Hortus Veitchii", James Herbert Veitch says he visited Java in 1892, "to eat the Mangosteen. It is necessary to eat the Mangosteen grown within three or four degrees of latitude of the equator to realize at all the attractive and curious properties of this fruit."[10]
The journalist and gourmet R. W. Apple, Jr. once said of the fruit, "No other fruit, for me, is so thrillingly, intoxicatingly luscious...I'd rather eat one than a hot fudge sundae, which for a big Ohio boy is saying a lot."[11] Since 2006, private small-volume orders for fruits grown in Puerto Rico were sold to American specialty food stores and gourmet restaurants who serve the flesh segments as a delicacy dessert.[1][3]
/////////
Garcinia morella
From Wikipedia, the free encyclopedia
Garcinia morella
| |
 | |
Kingdom:
| |
(unranked):
| |
(unranked):
| |
(unranked):
| |
Order:
| |
Family:
| |
Subfamily:
| |
Tribe:
| |
Genus:
| |
Species:
|
G. morella
|
Garcinia gaudichaudii , Mangostana morella Gaertn. , Garcinia elliptica Wall. , Garcinia guttaWt.[1]
| |
Garcinia morella is a species of tree in the Clusiaceae family found in India, Sri Lanka and southern Philippines.
Contents
[show]
Trees are up to 12 m tall. Bark is smooth, and dark brown in color; blaze white.
Leaves simple, opposite, decussate; petiole 0.6-1.5 cm long, canaliculate, sheathing at base, glabrous; lamina 6.5-15 x 3.5-8 cm, usually elliptic, sometimes narrow obovate, apex acute to acuminate, base attenuate; coriaceous or subcoriaceous, glabrous; secondary_nerves 6-8 pairs; tertiary_nerves obscure.
Flowers show inflorescence and are dioecious; male flowers in fascicles, axillary; female flowers larger than male, solitary, axillary.
Ripe fruits can be eaten but they are very acidic. Just like other garcinia varieties such as kokum (which is prevalent in the Indian west coast) or garcinia pedunculata, the fruit can be preserved by slicing into thin pieces and then drying under sun. It can be made into pickles. Bodos cook the unripe fruit as vegetable with fish. A chutney can be made by boiling the fruit. In Assam, dried and preserved slices are added to black green pulses to make a popular slightly acidic curry. Dried up fruit slices are valued as a traditional remedy for dysentery.[2] In Ayurveda the fruits are used in the treatment of dysentery, gastritis, etc. and is said to have anti inflammatory properties.[3] When the bark is cut it exudes a yellow resin called gamboge that is used in food, paints and medicines. It can be used as a rootstock for the mangosteen (Garcinia mangostana).[4]
The xanthonoids gaudichaudione A, B, C, D, E, F, G, H, gaudichaudiic acid A, B, C, D, E, morellic acid and forbesione from G. gaudichaudii.[5]
2. ^ Jump up to:a b "Wild Edible Plants of Assam" (PDF). Director, Forest Communication, Forest Department, Assam, India.
3. Jump up^ Tamala – Garcinia morella Uses, Dose, Research at http://easyayurveda.com/2015/04/23/tamala-garcinia-morella-uses-dose-research/
4. Jump up^ Useful Tropical Plants: Garcinia morella at http://tropical.theferns.info/viewtropical.php?id=Garcinia+morella
5. Jump up^ Novel cytotoxic polyprenylated xanthonoids from Garcinia gaudichaudii (Guttiferae). Shu-Geng Cao, Valerie H. L. Sng, Xiao-Hua Wu, a, Keng-Yeow Sim, B. H. K. Tan, J. T. Pereira and S. H. Goh, Tetrahedron, Volume 54, Issue 36, 3 September 1998, Pages 10915-10924, doi:10.1016/S0040-4020(98)00644-9
 |
///////////
Garcinia hanburyi
From Wikipedia, the free encyclopedia
Garcinia hanburyi
| |
Kingdom:
| |
(unranked):
| |
(unranked):
| |
(unranked):
| |
Order:
| |
Family:
| |
Subfamily:
| |
Tribe:
| |
Genus:
| |
Species:
|
G. hanburyi
|
Names :
· English : Hanbury's Garcinia, Gambojia, Gamboge, Indian Gamboge tree
· Indian : Tamāla (तमाल) or Tamal
· German : Gummi-gutti
Cytotoxic xanthonoids (gambogin, morellin dimethyl acetal, isomoreollin B, moreollic acid, gambogenic acid, gambogenin, isogambogenin, desoxygambogenin, gambogenin dimethyl acetal, gambogellic acid, gambogic acid, isomorellin, morellic acid, desoxymorellin, hanburin[1]) and isomorellinol[2] can be isolated from the dry latex of G. hanburyi.
1. Jump up^ Asano, J.; Chiba, K.; Tada, M.; Yoshii, T. (1996). "Cytotoxic Xanthones from Garcinia hanburyi". Phytochemistry. 41 (3): 815–820. doi:10.1016/0031-9422(95)00682-6. PMID 8835458.
2. Jump up^ Zhou, Y.; Liu, X.; Yang, J.; Han, Q.; Song, J.; Li, S.; Qiao, C.; Ding, L.; Xu, H. (2008). "Analysis of Caged Xanthones from the Resin of Garcinia hanburyi using Ultra-performance Liquid Chromatography/electrospray Ionization Quadrupole Time-of-flight Tandem Mass Spectrometry". Analytica Chimica Acta. 629 (1–2): 104–118. doi:10.1016/j.aca.2008.09.044. PMID 18940327.
|
&&&&&&&&
غوشنه
بضم غین و سکون واو و کسر شین معجمه و نون و ها و غویشه نیز آمده اسم فارسی است و بفارسی نیز روشنک نامند
ماهیت آن
نوعی از کماه و یا فطر است با ملوحت و شکل آن چون خشک شود مانند برک کاسنی است کوچک متشنج نرم و بسبب ملوحتی که دارد چون خشک شود کازران جامه را بدان شویند چرک آن را پاک می کرداند و در بیت المقدس و بلاد عجم بسیار است و آن را یک ریشه خوانند و چون در آب جوش دهند ملوحت آن زائل کردد و با ترشیها می خورند و با لذت می باشد و در غلظت و بطوی انحدار از کماه کمتر است
طبیعت آن
سرد و خشک و از سائر کماهها کمتر
افعال و خواص آن
مغلظ دم و کاسر حدت آن و ردی الخلط مانند کماه نیست بهتر آنست که اکثار در خوردن آن نکنند و اکر بسیار بخورند بالای آن شراب جید بنوشند
مخزن الادویه عقیلی خراسانی
/////////////
غوشنه . [ ش َ / ش ْ ن َ / ن ِ ] (اِ) گیاهی است که هم بخورند و هم دست شویند سیاه و سپیدفام . (فرهنگ اسدی نخجوانی ). همان غوبنگ است اما در فرهنگ و نسخه ٔ وفائی گیاهی است که موقع تری نان خورش کنند و چون بخشکد دست بدان شویند، و آن نوعی از سماروغ است و زنان جهت فربهی در حلوا پزند. (از فرهنگ رشیدی ). دست و جامه بدان شویند و رنگ آن سیاه و سفید است و نوعی از کماة باشد. (از انجمن آرا) (آنندراج ) (از فرهنگ جهانگیری ) (برهان قاطع). و بعضی گویند نوعی از فُطر یعنی سماروغ است . (ذخیره ٔ خوارزمشاهی ) (برهان قاطع). دزی ج 2 ص 231 ذیل غَوشَنَه به نقل از ابن البیطار آرد: نوعی از قارچ ۞ نامعلوم ، در مغرب و بنقل از لغت نامه ٔ کتاب المنصوری رازی این عبارت را آورده : «الغوشفة (کذا) عشبة قلویة تستعمل اشتاتاً». (حاشیه ٔ برهان قاطع چ معین ). صاحب الابنیه عن حقائق الادویه گوید: غوشنه جنسی است از فطر، و سرد و تر است اندر درجه ٔ دوم قولنج آرد و نفخ ، و غذای بد دهد. و محمدبن زکریا گوید: طبیعتش به کمی نزدیک است ، لیکن از کمی به سردی کمتر است ، و از او بهتر است بخاصیت - انتهی . و داود ضریر انطاکی گوید: غوشنه که معروف به مخرمه است مانند کاسه ٔ گردی است که در اندرون آن کاسه ٔ دیگری کوچکتر از آن قرار دارد و مانند نمک است و قارچ نیست ، بلکه شبیه آن است . (تذکره ٔ داود ضریر انطاکی ص 252). غوشه . (بهار عجم ) (برهان قاطع). غرشنه . غویشه . (برهان قاطع). روشنک . (بحر الجواهر) :
آن روی او بسان یک آغوش غوش خشک
وآن موی او بسان یک آغوش غوشنه ۞ .
یوسف عروضی (از فرهنگ اسدی ).
///////////
35 (333). ساتل/ساطل[1]sātil . "دارویی هندی مانند گونه‌ای Tuber terrae (قارچ) است و مسهل اخلاط فاسد. " آن را شاطل šātil نیز گویند و در فارسی روشنک، rōšanak است.
بهشناخت دو سویه ایران و چین باستان (ساینو-ایرانیکا)
////////////
قس غوشنه در عربی:
الغُوْشَنَة الحُلْوَة، أو الغُوْشَنَة الشائِعَة [1] (الاسم العلمي:Morchella esculenta) هي نوع من الفطريات يتبعجنس الغوشنة من الفصيلة الغوشنية [2][3].
|
/////////////
قس کوزوگوبگی در ترکی استانبولی:
Kuzugöbeği (Morchella esculenta), Morchellaceae familyasından, yenilebilen bir mantar türüdür. Genelde ormanlarda tek tek veya küçük gruplar halinde bulunur, özellikle orman yangınlarında sonra sıkça rastlanır. Genelde bahar aylarında ortaya çıkar. Bahar aylarında yağışın olmaması olumsuz yönde etkiler.
Gyromitra esculenta gibi zehirli türlerle (sahte kuzu göbeği mantarı) karıştırılma riski olduğundan dikkatli olunmalıdır.
Çeşitli alerjik reaksiyonlara neden olacağından çiğ olarak yenmemelidir. Fransız mutfağının önemli bir öğesi olan kuzu göbeği mantarı ekonomik değeri olan ve pek çok gurme tarafından tercih edilen lezzetli bir türdür.
///////////
Morchella esculenta
From Wikipedia, the free encyclopedia
Morchella esculenta
| |||
 | |||
Kingdom:
| |||
Division:
| |||
Subdivision:
| |||
Class:
| |||
Order:
| |||
Family:
| |||
Genus:
| |||
Species:
|
M. esculenta
| ||
 | |||
Distribution map of Morchella esculenta
| |||
Morchella esculenta
| |||
 | |||
 | |||
  |
cap is conical
or ovate
| ||
 |
hymenium attachment is irregular or not applicable
| ||
 |
stipe is bare
| ||
  |
spore print is cream
to yellow
| ||
  | |||
 | |||
Morchella esculenta, (commonly known as common morel, morel, yellow morel, true morel, morel mushroom, and sponge morel) is a species of fungus in the Morchellaceae family of the Ascomycota. It is one of the most readily recognized of all the edible mushrooms and highly sought after. Each fruit body begins as a tightly compressed, grayish sponge with lighter ridges, and expands to form a large yellowish sponge with large pits and ridges raised on a large white stem. The pitted yellow-brown caps measure 2–7 cm (0.8–2.8 in) broad by 2–10 cm (0.8–3.9 in) tall, and are fused to the stem at its lower margin, forming a continuous hollow. The pits are rounded and irregularly arranged. The hollow stem is typically 2–9 cm (0.8–3.5 in) long by 2–5 cm (0.8–2.0 in) thick, and white to yellow. The fungus fruits under hardwoods during a short period in the spring, depending on the weather, but it is also associated with old orchards, woods, disturbed grounds and burnt areas. Although a process was reported in 1982 to grow the fruit bodies under controlled conditions, attempts to cultivate the mushroom commercially have only been partially successful.
Contents
[show]
The fungus was originally named Phallus esculentus by Carl Linnaeus in his Species Plantarum (1753),[1] and given its current name by Swedish mycologist Elias Magnus Fries in 1801.[2][3]
Morchella esculenta is commonly known by various names: morel, common morel, true morel, morel mushroom, yellow morel, sponge morel,[4] Molly Moocher, haystack, and dryland fish.[5] In Nepal it is known as Guchi chyau.[6]The specific epithet is derived from the Latin esculenta, meaning "edible".
The scientific name Morchella esculenta has been applied to many similar yellow morels throughout the world. In 2014 Richard et al. used DNA analysis to restrict the M. esculenta name to a single species of yellow morel commonly found in Europe and also reported from China.[7] Other species of yellow morel, including those in North America, have received new scientific names.
The cap is pale brownish cream, yellow to tan or pale brown to grayish brown. The edges of the ridges are usually not darker than the pits, and somewhat oval in outline, sometimes bluntly cone-shaped with a rounded top or more elongate. Caps are hollow, and attached to the stem at the lower edge, and typically about 2–7 cm (0.8–2.8 in) broad by 2–10 cm (0.8–3.9 in) tall. The flesh is brittle. The stem is white to pallid or pale yellow, hollow, and straight or with a club-shaped or bulbous base. It is finely granular overall, somewhat ridged, generally about 2–9 cm (0.8–3.5 in) long by 2–5 cm (0.8–2.0 in) thick.[8] In age it may have brownish stains near the base.[5]
The spores range from white to cream to slightly yellow in deposit, although a spore print may be difficult to obtain given the shape of the fruit body.[9] The spores are formed in asci lining the pits—the ridges are sterile.[10] They are ellipsoidal, smooth, thin-walled, translucent (hyaline), and measure 17.5–21.9 by 8.8–11.0 µm. The asci are eight-spored, 223–300 by 19–20 µm, cylindrical, and hyaline. The paraphyses are filamentous, cylindrical, 5.8–8.8 µm wide, and hyaline.[11]
The hyphae of the stem are interwoven, hyaline, and measure 5.8–9.4 µm wide. The surface hyphae are inflated, spherical to pear-shaped, 22–44 µm wide, covered by a network of interwoven hyphae 11–16.8 µm wide with recurved cylindrical hyphal ends.
Fruit bodies have successfully been grown in the laboratory. R. Ower was the first to describe the developmental stages of ascomata grown in a controlled chamber.[12] This was followed by in-depth cytological studies by Thomas Volk and Leonard (1989, 1990). To study the morel life cycle they followed the development of ascoma fruiting in association with tuberous begonias (Begonia tuberhybrida), from very small primordia to fully developed fruit bodies.[13][14]
Young fruit bodies begin development in the form of a dense knot of hyphae, when suitable conditions of moisture and nutrient availability conditions have been reached. Hyphal knots are underground and cup-shaped for some time, but later emerge from the soil and develop into a stalked fruiting body. Further growth makes the hymenium convex with the asci facing towards the outer side. Because of the unequal growth of the surface of the hymenium, it becomes folded to form many ridges and depressions, resulting in the sponge or honeycomb appearance.[15]
Morchella esculenta is probably the most popular of the morels. In contrast to M. angusticeps and its relatives, the caps are light-colored throughout development, especially the ridges, which remain paler than the pits. M. crassipes is sometimes confused with M. esculenta. According to Smith (1975), the two are distinct, but young forms of M. crassipes are difficult to separate from M. esculenta. The two are similar in color, but M. crassipes is larger, often has thin ridges, and sometimes has a stem base that is enlarged and longitudinally grooved.[11]
Morels have also been confused with stinkhorns,[16] but specimens of the latter have a volva at the base of the stem, are covered with gleba—a slimy, foul-smelling spore mass.
Drawing by von Albin Schmalfuß, 1897
Fruit bodies are sometimes found solitary, but more often in groups, on the ground in a variety of habitats. A preference for soil with a limestone base (alkaline) has been noted,[5] but they have also been found in acid soils.[17] The mushroom is usually found in early spring, in forests, orchards, yards, gardens and sometimes in recently burned areas.[8] In North America, it is sometimes referred to as the "May mushroom" due to its consistent fruiting in that month, but the time of fruiting varies locally, from February to July. It is typically the last morel species to fruit in locales where more than one species are found.[18] For example, in northern Canada and in cooler mountainous regions, morels typically do not appear until June.[19] It has been suggested that the springtime fruiting may be due to their ability to grow at low temperatures to the exclusion of competition,[20] a conclusion later corroborated by experiments correlating spore germination to soil temperatures.[21]
One author suggests the acronym PETSBASH may be used to remember the trees associated with morels: pine, elm, tulip, sassafras, beech, ash, sycamore, and hickory.[22]
In North America, it is widely distributed, but especially common in eastern North America and the Midwest. David Arora notes that "large crops can also be found around the bases of dying (but not quite dead) elms attacked by Dutch elm disease."[16] The species has been named state mushroom of Minnesota, and was the first state mushroom of any state.[23][24]
Due to the mushroom's prized fruit bodies, several attempts have been made to grow the fungus in culture. In 1901, Repin reported successfully obtaining fruit bodies in a cave in which cultures had been established in flower pots nine years previously in 1892.[26]
Harvested morels
Morchella esculenta, like all morels, are among the most highly prized of all edible mushrooms. Raw mushrooms have a gastrointestinal irritant, hydrazine, but parboiling or blanching before consumption will remove it. Old fruit bodies that show signs of decay may be poisonous.[9] The mushrooms may be fried in butter or baked after being stuffed with meats and vegetables.[27] The mushrooms may also be dried by threading the caps onto string and hanging them in the sun; this process is said to concentrate the flavor.[9] One study determined the main nutritional components to be as follows (on a dry weight basis): protein 32.7%, fat 2.0%, fiber 17.6%, ash 9.7%, and carbohydrates 38.0%.[28]
In one isolated case in Germany, six people were reported to have developed neurologic effects between 6–12 hours after consumption. The effects included ataxia and visual disturbances, and lasted up to a day before disappearing without enduring effects.[29] Although it is known that consuming too many is usually what causes these effects.[citation needed]
Both the fruit bodies and the mycelia of M. esculenta contain an uncommon amino acid, cis-3-amino-L-proline; this amino acid does not appear to be protein bound.[30] In addition to M. esculento, the amino acid is known to exist only in M. conica and M. crassipes.[31]
Laboratory experiments using rodent models suggest that the polysaccharides from M. esculenta fruit bodies have several medicinal properties, including anti-tumor effects, immunoregulatory properties,[32] fatigue resistance, and antiviral effects.[33][34][35] Extracts from the fruit bodies have antioxidant properties.[36] It also has been shown that the polysaccharides from M. esculenta mycelia have antioxidant activity.[37][38] The fungus is listed in the IUCN National Register of medicinal plants in Nepal.[6]
Morels are also used in traditional Chinese medicine to treat indigestion, excessive phlegm, and shortness of breath.[39]
Solid-state fermentation (SSF) is an industrial process to produce enzymes and to upgrade the values of existing foods, especially oriental foods. SSF is a process whereby an insoluble substrate is fermented with sufficient moisture but without free water. SSF, unlike that of slurry state, requires no complex fermentation controls and has many advantages over submerged liquid fermentation. M. esculenta has shown promise in degrading starch and upgrading the nutritional value of cornmeal during SSF.[40]
M. esculenta mycelia is able to bind to and inhibit the effects of furanocoumarins, chemicals found in grapefruit that inhibit human cytochrome p450 enzymes and are responsible for the "grapefruit/drug" interaction phenomenon.[41]
4. Jump up^ Dörfelt H (2001). "Morchellaceae". In Hanelt P. Mansfeld's Encyclopedia of Agricultural and Horticultural Crops: (Except Ornamentals). Mansfeld's Encyclopedia of Agricultural and Horticultural Crops. 1. Springer. p. 17. ISBN 9783540410171. Retrieved 2013-02-09.
5. ^ Jump up to:a b c Roody WC. (2003). Mushrooms of West Virginia and the Central Appalachians. Lexington, Kentucky: University Press of Kentucky. p. 485. ISBN 0-8131-9039-8. Retrieved 2010-03-22.
6. ^ Jump up to:a b National register of medicinal plants. IUCN-the World Conservation Union: His Majesty's Government, Ministry of Forest and Soil Conservation. 2000. p. 61. ISBN 978-92-9144-048-1. Retrieved 2010-03-21.
7. Jump up^ Richard, Franck; Bellanger, Jean-Michel; Clowez, Philippe; Courtecuisse, Regis; Hansen, Karen; O'Donnell, Kerry; Sauve, Mathieu; Urban, Alexander; Moreau, Pierre-Arthur (30 December 2014). "True morels (Morchella, Pezizales) of Europe and North America: evolutionary relationships inferred from multilocus data and a unified taxonomy". Mycologia (Preliminary version published online). 107: 359–382. doi:10.3852/14-166. PMID 25550303. 14-166.
8. ^ Jump up to:a b Ammirati JF, McKenny M, Stuntz DE (1987). The New Savory Wild Mushroom. Seattle: University of Washington Press. pp. 209–10. ISBN 0-295-96480-4.
9. ^ Jump up to:a b c Hall IR. (2003). Edible and Poisonous Mushrooms of the World. Portland, Or: Timber Press. pp. 239–42. ISBN 0-88192-586-1.
10. Jump up^ Schalkwijk-Barendsen HME. (1991). Mushrooms of Western Canada. Edmonton: Lone Pine Publishing. pp. 381–82. ISBN 0-919433-47-2.
11. ^ Jump up to:a b Ammirati J, Traquair JA, Horgen PA (1985). Poisonous Mushrooms of Canada. Fitzhenry & Whiteside in cooperation with Agriculture Canada. pp. 287–88. ISBN 978-0-88902-977-4.
12. Jump up^ Ower R. (1982). "Notes on the development of the morel ascocarp: Morchella esculenta". Mycologia. 74 (1): 142–44. doi:10.2307/3792639. JSTOR 3792639.
13. Jump up^ Volk TJ, Leonard TJ (1989). "Experimental studies on the morel. I. Hetrokaryon formation between mono ascosporous strains of Morchella". Mycologia. 81 (4): 523–31. doi:10.2307/3760127. JSTOR 3760127.
14. Jump up^ Volk T, Leonard T (1990). "Cytology of the life-cycle of Morchella'". Mycological Research. 94: 399–406. doi:10.1016/S0953-7562(09)80365-1.
15. Jump up^ Sharma OP. (1988). Textbook of Fungi. Boston: McGraw Hill Higher Education. pp. 193–96. ISBN 0-07-460329-9.
16. ^ Jump up to:a b Arora D. (1986). Mushrooms Demystified: a Comprehensive Guide to the Fleshy Fungi. Berkeley, California: Ten Speed Press. pp. 787–88. ISBN 0-89815-169-4. Retrieved 2010-03-22.
17. Jump up^ Metzler V, Metzler S (1992). Texas Mushrooms: a Field Guide. Austin: University of Texas Press. p. 330. ISBN 0-292-75125-7. Retrieved 2010-03-26.
18. Jump up^ McKnight VB, McKnight KH (1987). A Field Guide to Mushrooms: North America. Boston: Houghton Mifflin. pp. 322–23. ISBN 0-395-91090-0. Retrieved 2010-03-22.
19. Jump up^ Bessette A, Fischer DH (1992). Edible Wild Mushrooms of North America: a Field-to-Kitchen Guide. Austin: University of Texas Press. pp. 134–35. ISBN 0-292-72080-7. Retrieved 2010-03-22.
20. Jump up^ Baker KF, Cook RJ (1974). Biological control of plant pathogens. San Francisco: W. H. Freeman. ISBN 0-7167-0589-3.
21. Jump up^ Schmidt EL. (1983). "Spore germination of and carbohydrate colonization by Morchella esculenta at different soil temperatures". Mycologia. 75 (5): 870–75. doi:10.2307/3792778. JSTOR 3792778.
23. Jump up^ "Minnesota State Symbols: Minnesota State Mushroom". Minnesota Legislature. Retrieved June 13, 2011.
24. Jump up^ "2010 Minnesota Statutes: 1.149 State Mushroom". Minnesota Office of the Revisor of Statutes. Retrieved June 13, 2011.
25. Jump up^ Cortez VG, Coelho G, Guerrero RT (2004). "Morchella esculenta (Ascomycota): A rare species found in Santa Maria, Rio Grande do Sul, Brazil". Biociencias (Porto Alegre) (in Portuguese). 12 (1): 51–53.
26. Jump up^ Repin C. (1901). "Sur la culture de la Morille". Revue générale des sciences pures et appliquées. 12: 595–96. Retrieved 2010-03-21.
27. Jump up^ Abel D, Horn B, Kay R (1993). A Guide to Kansas Mushrooms. Lawrence: University Press of Kansas. p. 63. ISBN 0-7006-0571-1.
28. Jump up^ Wahid M, Sattar A, Khan S (1988). "Composition of wild and cultivated mushrooms of Pakistan". Mushroom Journal for the Tropics. 8 (2): 47–51.
29. Jump up^ Pfab R, Haberl B, Kleber J, Zilker T (2008). "Cerebellar effects after consumption of edible morels (Morchella conica, Morchella esculenta)". Clinical Toxicology. 46 (3): 259–60. doi:10.1080/15563650701206715. PMID 18344109.
30. Jump up^ Hatanaka S-I. (1969). "A new amino acid isolated from Morchella esculenta and related species". Phytochemistry. 8 (7): 1305–08. doi:10.1016/S0031-9422(00)85571-5.
31. Jump up^ Moriguchi M, Sada SI, Hatanaka SI (1979). "Isolation ofcis-3-amino-L-proline from cultered mycelia or Morchella esculenta". Applied and Environmental Microbiology. 38 (5): 1018–19. PMC 243624
. PMID 16345456.
. PMID 16345456.
32. Jump up^ Duncan CJ, Pugh N, Pasco DS, Ross SA (2002). "Isolation of a galactomannan that enhances macrophage activation from the edible fungus Morchella esculenta". Journal of Agricultural and Food Chemistry. 50 (20): 5683–85. doi:10.1021/jf020267c. PMID 12236698.
33. Jump up^ Nitha B, Janardhanan KK (2008). "Aqueous-ethanolic extract of morel mushroom mycelium Morchella esculenta, protects cisplatin and gentamicin induced nephrotoxicity in mice". Food and Chemical Toxicology. 46 (9): 3193–99. doi:10.1016/j.fct.2008.07.007. PMID 18692113.
34. Jump up^ Rotzoll N, Dunkel A, Hofmann T (2005). "Activity-guided identification of (S)-malic acid 1-O-D-glucopyranoside (morelid) and gamma-aminobutyric acid as contributors to umami taste and mouth-drying oral sensation of morel mushrooms (Morchella deliciosa Fr.)". Journal of Agricultural and Food Chemistry. 53 (10): 4149–56. doi:10.1021/jf050056i. PMID 15884853.
35. Jump up^ Wasser SP. (2002). "Medicinal mushrooms as a source of antitumor and immunomodulating polysaccharides". Applied Microbiology and Biotechnology. 60 (3): 258–74. doi:10.1007/s00253-002-1076-7. PMID 12436306.
36. Jump up^ Mau JL, Chang CN, Hunag SJ, Chen CC (2004). "Antioxidant properties of methanolic extracts from Grifola frondosa, Morchella esculenta and Termitomyces albuminosus mycelia". Food Chemistry. 87 (1): 111–18. doi:10.1016/j.foodchem.2003.10.026.
37. Jump up^ Elmastas M, Turkekul I, Ozturk L, Gulcin I, Isildak O, Aboul-Enein HY (2006). "Antioxidant activity of two wild edible mushrooms (Morchella vulgaris and Morchella esculanta) from North Turkey". Combinatorial Chemistry & High Throughput Screening. 9 (6): 443–48. doi:10.2174/138620706777698544.
38. Jump up^ Gursoy N, Sarikurkcu C, Cengiz M, Solak MH (2009). "Antioxidant activities, metal contents, total phenolics and flavonoids of seven Morchella species". Food and Chemical Toxicology. 47 (9): 2381–88. doi:10.1016/j.fct.2009.06.032. PMID 19563856.
39. Jump up^ Ying J, Mao X, Ma Q, Zong Y, Wen H. (1987). Icones of Medicinal Fungi from China. Xu Y, Trans.; Science Press: Beijing. pp. 38–45.
40. Jump up^ Zhang GP, Zhang F, Ru WM, Han JR (2009). "Solid-state fermentation of cornmeal with the ascomycete Morchella esculenta for degrading starch and upgrading nutritional value". World Journal of Microbiology and Biotechnology. 26 (1): 15–20. doi:10.1007/s11274-009-0135-y.
41. Jump up^ Myung K, Narciso JA, Manthey JA (2008). "Removal of furanocoumarins in grapefruit juice by edible fungi" (PDF). Journal of Agricultural and Food Chemistry. 56 (24): 12064–68. doi:10.1021/jf802713g. PMID 19012403. Retrieved 2010-03-21.
 |
//////////
[1] - ساتل ، داروئی است مانند کمای خشک شده ، و آن را به شیرازی روشنک خوانند. و با شین نقطه دار (شاتل ) هم آمده است . و معرب آن ساطل است . (برهان ) (آنندراج ). ساطل ... با شین نقطه دار هم آمده است .(برهان ) (آنندراج ). شاتل ... معرب آن شاطل است . (برهان ) (آنندراج ). شاطل ، روشنک . گرم است ، مسهل صفرا و اخلاط غلیظ. (منتهی الارب . (لغت نامه دهخدا.
