مداخل مخزن الادویه عقیلی خراسانی (سی و ششم) 2

همچنین:

برگ‌بوئیان[۱] (نام علمی: Lauraceae) نام یک تیره از راسته برگ‌بوسانان است.

سرده‌ها[ویرایش]

Actinodaphne

Aiouea

Alseodaphne

Aniba

Apollonias

Aspidostemon

Beilschmiedia

Caryodaphnopsis

Camphora

اسیتا

Chlorocardium

Cinnadenia

دارچینیان

Cryptocarya

Dehaasia

Dicypellium

Dodecadenia

Endiandra

Endlicheria

Eusideroxylon

Gamanthera

Hufelandia

Hypodaphnis

Iteadaphne

Kubitzkia

برگ‌بو

Licaria

Lindera

Litsea

Machilus

Malapoenna

Mespilodaphne

Mezilaurus

Misanteca

Mocinnodaphne

آووکادو (سرده)

Nectandra

Neocinnamomum

Neolitsea

Notaphoebe

Nothaphoebe

Ocotea

Oreodaphne

Parasassafras

Parthenoxylon

Paraia

آووکادو (سرده)

Phoebe

Phyllostemonodaphne

Pleurothyrium

Polyadenia

Potameia

Potoxylon

Povedadaphne

Ravensara

Rhodostemonodaphne

ساسافراس

Schauera

Sextonia

Sinopora

Sinosassafras

Syndiclis

Systemonodaphne

Tetranthera

Umbellularia

Urbanodendron

Williamodendron

Yasunia

منابع[ویرایش]

پرش به بالا ↑ «برگ‌بوئیان» [زیست‏شناسی- علوم گیاهی] هم‌ارزِ «Lauraceae»؛ منبع: گروه واژه‌گزینی، فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان، تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی، http://www.persianacademy.ir/fa/word/

مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا، «Lauraceae»، ویکی‌پدیای انگلیسی، دانشنامه آزاد (بازیابی در ۱۷ آوریل ۲۰۱۴).

//////////

به عربی غاریة:

برگ‌بوئیان[۱] (نام علمی: Lauraceae) نام یک تیره از راسته برگ‌بوسانان است.

سرده‌ها[ویرایش]

Actinodaphne

Aiouea

Alseodaphne

Aniba

Apollonias

Aspidostemon

Beilschmiedia

Caryodaphnopsis

Camphora

اسیتا

Chlorocardium

Cinnadenia

دارچینیان

Cryptocarya

Dehaasia

Dicypellium

Dodecadenia

Endiandra

Endlicheria

Eusideroxylon

Gamanthera

Hufelandia

Hypodaphnis

Iteadaphne

Kubitzkia

برگ‌بو

Licaria

Lindera

Litsea

Machilus

Malapoenna

Mespilodaphne

Mezilaurus

Misanteca

Mocinnodaphne

آووکادو (سرده)

Nectandra

Neocinnamomum

Neolitsea

Notaphoebe

Nothaphoebe

Ocotea

Oreodaphne

Parasassafras

Parthenoxylon

Paraia

آووکادو (سرده)

Phoebe

Phyllostemonodaphne

Pleurothyrium

Polyadenia

Potameia

Potoxylon

Povedadaphne

Ravensara

Rhodostemonodaphne

ساسافراس

Schauera

Sextonia

Sinopora

Sinosassafras

Syndiclis

Systemonodaphne

Tetranthera

Umbellularia

Urbanodendron

Williamodendron

Yasunia

منابع[ویرایش]

پرش به بالا ↑ «برگ‌بوئیان» [زیست‏شناسی- علوم گیاهی] هم‌ارزِ «Lauraceae»؛ منبع: گروه واژه‌گزینی، فرهنگ واژه‌های مصوب فرهنگستان، تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی، http://www.persianacademy.ir/fa/word/

مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا، «Lauraceae»، ویکی‌پدیای انگلیسی، دانشنامه آزاد (بازیابی در ۱۷ آوریل ۲۰۱۴).

////////////

به آذری دِفنِه کیمیلِر:

Dəfnəkimilər (lat. Lauraceae) - dəfnəçiçəklilər sırasına aid bitki fəsiləsi.^[1]

////////////

به بهاسای اندونزی:

Suku kamfer-kamferan atau Lauraceae adalah salah satu suku anggota tumbuhan berbunga. Menurut sistem klasifikasi APG II suku ini termasuk ke dalam bangsa Laurales, klad magnoliids.^[1]

Ke dalam suku ini termasuk berbagai tumbuhan rempah-rempah berwujud pohon, seperti laurel (salam Eropa), serta kulit manis (Cinnamomum zeylanicum) dan cassia vera (C. burmanii). Kayu beraroma yang dikenal sebagai kayu kamfer/kamper (C. camphora) telah dikenal sejak ribuan tahun sebagai produk ekspor dari Sumatera. Namanya diambil dari korupsi atas nama pelabuhan utama pengirimnya, Barus atau Pancur (orang Arab menyebutnya Fansur). Jenis kayu aromatik lainnya yang diperdagangkan sejak dulu adalah mesoyi, yang serutan kayunya dipakai sebagai campuran ratus.^[2]

Lauraceae banyak menghasilkan pohon dengan kualitas kayu yang baik.^[3][4][5][6]

////////////

به عبری

עַרִיִים (שם מדעי: Lauraceae) היא משפחה בסדרת העראים, הנקראת בעקבות שם הסוג ער. זהו גם הסוג היחיד במשפחה שמיוצג בצמחיית הבר של ארץ ישראל- על ידי מין אחד, ער אציל המכונה 'דפנה'.

מקור השם 'ער' נגזר מהכינוי 'ערירי, בודד' שכן השם הלטיני של הסוג ער, Laurus, מגיע מהשם לאורה שפירושה מקום התבודדות לנזירים.

המשפחה כוללת כ-45-55 סוגים, ו2500-2000 מינים, לפי הערכות שונות. מיניה נפוצים באזורים טרופיים וסובטרופיים, בעיקר. דרום-מזרח יבשת אסיה ויערות הגשם של ברזיל מהווים מוקדי התמיינות עיקריים של משפחה זו.

/////////////

به کردی فامیلیا قاران:

Famîleya qaran (Lauraceae) famîleyeke riwekên Magnoliopsida ye. Di vê famîleyê de bi qasî 50 çîn, 2000 heya 2500 cure hene. Bi taybetî li cihên tropîk cihwar in. Darçîn, defne (qar) jî ji vê malbatê ne, ku ji aliyê mirovan ve biharbêhn û çêjdarker tên bikaranîn.

Famîle sala 1789'ê ji aliyê Antoine Laurent de Jussieu ve, bi navê „Lauri“ di Genera Plantarum, r. 80'yê de hatiye binavkirin. 45 heya 57 çînên malbatê de, 2000 heya 2500 riwek hene:

////////////

به ازبکی لاورشلر:

Lavrdoshlar (Lauraceae) — ikki urutallali oʻsimliklar oilasi. Daraxt va butalar, baʼzan yarim buta va oʻtlar. Ayrim turlari parazit. Bargi oddiy, etli, doim yashil, poyada ketma-ket joylashgan. Guli ikki (baʼzan bir) jinsli, toʻgʻri, mayda toʻpgul. Mevasi bir urugʻli, rezavorsimon yoki danakli. Bargi, poʻstlogʻi va boshqa qismlarida efir moylar ishlab chikaradigan bezchalari bor. Asosan, tropik, baʼzan subtropik iqlimda oʻsadigan 40—50 turkumga mansub 2000 dan ortiq turni oʻz ichiga oladi. Koʻp turlari (mas, lavr) ziravor sifatida foydalaniladi yoki ulardan tibbiyot va farmatsevtika uchun zarur bulgan efir moylari va kamfora olinadi. Kupchilik L. ning yogʻochi mebel ishlab chiqarish uchun xom ashyo hisoblanadi.[1]

////////////

به ترکی استانبولی دفنه گیلر:

Defnegiller (Lauraceae). Laurales takımına ait bir bitki familyası.

Çoğu tropikal bölgelerde yayılmış, bir kısmı da subtropikal ve ılıman bölgelerde yayılmış 30-35 cins ve 2500 kadar tür ihtiva eder. Tropik ve subtropikal bölgelerde yayılmış 32 cins ve 2500 kadar tür ihtiva eder. Türkiye'de Laurus nobilis (Akdeniz defnesi) adlı bir tür bulunur.

///////////

Lauraceae

From Wikipedia, the free encyclopedia

Lauraceae
Litsea glutinosa illustration from Flora de Filipinas, 1880-1883, by Francisco Manuel Blanco
Scientific classification
Kingdom:	Plantae
(unranked):	Angiosperms
(unranked):	Magnoliids
Order:	Laurales
Family:	Lauraceae Juss.[1]
Genera
Many; see text

Cassytha filiformis

Leaves of Cinnamomum tamala - (malabathrum or tejpat)

Lindera triloba leaves

Lauraceae are the laurel family, that includes the true laurel and its closest relatives. This family of flowering plants comprises about 2850 known species in about 45 genera worldwide (Christenhusz & Byng 2016 ^[2]). They are monocotyledons, and occur mainly in warm temperate and tropical regions, especially Southeast Asia and South America. Many are aromatic evergreentrees or shrubs, but some, such as Sassafras, are deciduous, or include both deciduous and evergreen trees and shrubs, especially in tropical and temperate climates. Cassytha is a genus unique to the Lauraceae family in that it is a genus of parasitic vines.

https://en.wikipedia.org/wiki/Lauraceae

//////////////

همچنین:

Rahāĉ (نام‌های دیگر خاش، Rāĉ) یا راج سرده‌ای از گیاهان دارای حدود ۲۷۰ تا ۶۰۰ گونه گیاه گلدار است. جنس خاس (Ilex) در تیره خاسیان (Aquifoliaceae) در راسته خاس‌سانان (aquifoliales) قرار دارد. خاس‌سانان به شکل درخت یا درختچه هستند و گل‌های منظم و میوه سِته دارند.

خاس سرده‌ای درختی کوچک یا درختچه‌ای معمولاًٌ همیشه‌سبز و به‌ندرت خزان‌دار است که گونه‌های آن در مناطق گرمسیری جنوب آمریکا و مناطق گرمسیری و نیمه‌گرمسیری آسیا پراکنده‌اند؛ گل‌های این گیاهان معمولاً چهارپر و به‌ندرت پنج تا نُه‌پر است؛ میوه آنها شفت کروی یا کروی کشیده به رنگ قرمز یا سیاه و به‌ندرت زرد است.[۱]

//////////

به عربی بهشیة:

البَهْشِيِّة[1] أو الإيلكس[1] (باللاتينية: Ilax) جنس من النباتات من الفصيلة البهشية (باللاتينية: Aquifoliaceae) يتميز بأوراقه المصقولة شائكة الأطراف وزهره الصغير الضارب للبياض.

من أنواعها[عدل]

البهشية الأرجوانية (باللاتينية: Ilex purpurea) أو الصينية (باللاتينية: Ilex chinensis)

البهشية البرازيلية (باللاتينية: Ilex brasiliensis)

البهشية البراغوانية التي تنتج منها (باللاتينية: Ilex paraguariensis) المتة

البهشية البرية الأزهار (باللاتينية: Ilex florifera)

البَهْشِيِّة الجامايكية (باللاتينية: Ilex jamaicana)

البَهْشِيِّة الجبلية (باللاتينية: Ilex montana)

البَهْشِيِّة الزغباء (باللاتينية: Ilex puberula)

البهشية الشاحبة (باللاتينية: Ilex pallida)

البهشية الشبكية (باللاتينية: Ilex reticulata)

البهشية الصغيرة الثمار (باللاتينية: Ilex parvifructa)

البَهْشِيِّة الطرية (باللاتينية: Ilex mitis)

البهشية الظلامية (باللاتينية: Ilex opaca)

البَهْشِيِّة العريضة الأوراق (باللاتينية: Ilex latifolia)

البهشية الغامضة (باللاتينية: Ilex occulta)

البهشية الكبيرة الأزهار (باللاتينية: Ilex grandiflora)

البَهْشِيِّة الكرزية الأوراق (باللاتينية: Ilex cerasifolia)

البَهْشِيِّة الكنارية (باللاتينية: Ilex canariensis)

البهشية المائية الأوراق (باللاتينية: Ilex aquifolium)

البهشية المتطاولة (باللاتينية: Ilex oblonga)

البَهْشِيِّة المجعدة (باللاتينية: Ilex sulcata)

البهشية المخروطية الثمار (باللاتينية: Ilex conocarpa)

البهشية المرداء (باللاتينية: Ilex glabra)

البَهْشِيِّة المفرضة (باللاتينية: Ilex crenata)

البهشية المفتوحة (باللاتينية: Ilex patens)

البَهْشِيِّة النارية (باللاتينية: Ilex ignicola)

البهشية الهامشية (باللاتينية: Ilex marginata)

روابط خارجية[عدل]

بهشية في المشاريع الشقيقة

Wiktionary-logo-ar-without-text.svg تعريفات قاموسية في ويكاموس

Wikibooks-logo.svg كتب من ويكي الكتب

Wikivoyage-Logo-v3-icon.svg رحلات من ويكي الرحلات

Wikiquote-logo.svg اقتباسات من ويكي الاقتباس

Wikisource-logo.svg نصوص مصدرية من ويكي مصدر

Commons-logo.svg صور وملفات صوتية من كومنز

Wikinews-logo.png أخبار من ويكي الأخبار.

Eichhorn, Markus (March 2011). "The Holly Tree". Test Tube. Brady Haran for the University of Nottingham.

مراجع[عدل]

^ تعدى إلى الأعلى ل: أ ب قاموس المورد، البعلبكي، بيروت، لبنان.

//////////

به آذری پیرکال:

Pirkal- Aquifoliaceae fəsiləsində 400-600 növ Çiçəkli bitkilərdən olan bitki cinsi.

Əsas növləri[redaktə | əsas redaktə]

·         Ilex affinis Gardner

·         Ilex ×altaclerensis (Loudon) Dallim.

·         Ilex amelanchier M. A. Curtis ex Chapm.

·         Ilex aquifolium L.

·         Ilex ×aquipernyi Gable ex Whittem.

·         Ilex argentina Lillo

·         Ilex arimensis (Loes.) Britton ex R. O. Williams

·         Ilex asprella (Hook. & Arn.) Champ. ex Benth.

·         Ilex ×attenuata Ashe

·         Ilex ×beanii Rehder

·         Ilex bioritensis Hayata

·         Ilex brasiliensis (Spreng.) Loes.

·         Ilex brevicuspis Reissek

·         Ilex buergeri Miq.

·         Ilex canariensis Poir.

·         Ilex cassine L.

·         Ilex centrochinensis S. Y. Hu

·         Ilex ciliospinosa Loes.

·         Ilex cinerea Champ. ex Benth.

·         Ilex colchica Pojark.

·         Ilex collina Alexander

·         Ilex cookii Britton & P. Wilson

·         Ilex corallina Franch.

·         Ilex coriacea (Pursh) Chapm.

·         Ilex cornuta Lindl. & Paxton

·         Ilex crenata Thunb.

·         Ilex cyrtura Merr.

·         Ilex decidua Walter

·         Ilex delavayi Franch.

·         Ilex dimorphophylla Koidz.

·         Ilex dipyrena Wall.

·         Ilex dumosa Reissek

·         Ilex excelsa (Wall.) Hook. f.

·         Ilex fargesii Franch.

·         Ilex ficoidea Hemsl.

·         Ilex forrestii H. F. Comber

·         Ilex fragilis Hook. f.

·         Ilex geniculata Maxim.

·         Ilex georgei H. F. Comber

·         Ilex glabra (L.) A. Gray

·         Ilex goshiensis Hayata

·         Ilex graciliflora Champ. ex Benth.

·         Ilex guayusa Loes.

·         Ilex guianensis (Aubl.) Kuntze

·         Ilex hanceana Maxim.

·         Ilex hayataiana Loes.

·         Ilex hookeri King

·         Ilex insignis Hook. f.

·         Ilex integerrima (Vell.) Reissek

·         Ilex integra Thunb.

·         Ilex intricata Hook. f.

·         Ilex ×kiusiana Hatus.

·         Ilex ×koehneana Loes.

·         Ilex krugiana Loes.

·         Ilex laevigata (Pursh) A. Gray

·         Ilex latifolia Thunb.

·         Ilex leucoclada (Maxim.) Makino

·         Ilex liukiuensis Loes.

·         Ilex longipes Chapm. ex Trel.

·         Ilex macfadyenii (Walp.) Rehder

·         Ilex macrocarpa Oliv.

·         Ilex macropoda Miq.

·         Ilex ×makinoi H. Hara

·         Ilex memecylifolia Champ. ex Benth.

·         Ilex ×meserveae S. Y. Hu

·         Ilex micrococca Maxim.

·         Ilex mitis (L.) Radlk.

·         Ilex montana Torr. & A. Gray

·         Ilex mucronata (L.) M. Powell et al.

·         Ilex myrtifolia Walter

·         Ilex nipponica Makino

·         Ilex nothofagacifolia Kingdon-Ward

·         Ilex opaca Aiton

·         Ilex paraguariensis A. St.-Hil.

·         Ilex pedunculosa Miq.

·         Ilex perado Aiton

·         Ilex pernyi Franch.

·         Ilex pubescens Hook. & Arn.

·         Ilex purpurea Hassk.

·         Ilex rockii S. Y. Hu

·         Ilex rotunda Thunb.

·         Ilex rubra S. Watson

·         Ilex rugosa F. Schmidt

·         Ilex scopulorum Humb. & Bonpl. ex Schult. & Schult. f.

·         Ilex sebertii Pancher & Sebert

·         Ilex serrata Thunb.

·         Ilex sideroxyloides (Sw.) Griseb.

·         Ilex sikkimensis Kurz

·         Ilex sintenisii (Urb.) Britton

·         Ilex sugerokii Maxim.

·         Ilex szechuanensis Loes.

·         Ilex theezans Reissek

·         Ilex tutcheri Merr.

·         Ilex venulosa Hook. f.

·         Ilex verticillata (L.) A. Gray.

·         Ilex viridis Champ. ex Benth.

·         Ilex vomitoria Sol. ex Aiton, le yaupon

·         lex ×wandoensis C. F. Mill. & M. Kim

·         Ilex warburgii Loes.

·         Ilex wightiana Wall. ex Wight

·         Ilex wilsonii Loes.

·         Ilex yunnanensis Franch.

Şəkillər[redaktə | əsas redaktə]

·        

·        

·        

·        

·        

·        

·        

·        

Kateqoriyalar: 

·         Əlifba sırasına görə bitkilər

·         Dərman bitkiləri

/////////////

به عبری تِملخ، ثِماخ:

צינית (שם מדעי: Ilex, שם אנגלי עממי - Holly) הוא סוג יחיד במשפחת הציניתיים (שם מדעי: Aquifoliaceae), המונה כ-300 מינים. הצמח ידוע בארצות נוצריות כקישוט לחג המולד.

////////////

به کردی هُل، ریوک:

Hol (li hin deveran, holik, holê) (Ilex) navê cinsekî riwekên famîleya holan (Aquifoliaceae) e ku di koma holan(Aquifoliales) de cih digire. Li ser riwekên kulîlkdar (Magnoliopsida) tê hejmartin. Hin cureyên holê bo bexçevaniyê tên çandin.

Cinsên holê pirranî li cihên avhewaya wê tropîk e diçên lê li seranserê erdxanê jî tên dîtin. Herwiha hin endamên vê famîleyê li Kurdistanê jî cihwarbûyî ne. Tenê li Çînê rastî 204 cureyan tên ku ji wan 149 jî tenê li vî welatî diçên.

////////////

Holly

From Wikipedia, the free encyclopedia

"Ilex" redirects here. For other uses, see Holly (disambiguation) and Ilex (disambiguation).

Not to be confused with Holy.

Ilex
Ilex paraguariensis
Scientific classification
Kingdom:	Plantae
(unranked):	Angiosperms
(unranked):	Eudicots
Order:	Aquifoliales
Family:	Aquifoliaceae DC. ex A.Rich.
Genus:	Ilex L.
Species
About 600, see text

Ilex /ˈaɪlɛks/, or holly,^[1] is a genus of 400 to 600 species of flowering plants in the family Aquifoliaceae, and the only living genus in that family. The species are evergreen or deciduous trees, shrubs, and climbers from tropics to temperate zones worldwide.

https://en.wikipedia.org/wiki/Holly

//////////////

مازریون

اشاره

در کتب طب سنتی با نامهای «مازریون» و «هفت برگ» و «خامالا» و «خامالیوس» و «زیتون الارض» نامبرده می‌شود. نام محلی آن در ارتفاعات نوشهر «مرخا» می‌باشد. به فرانسوی‌Daphne وBois de Garou وle Daphne morillon وMezereon وBois joli وBois gentil و به انگلیسی‌Mezerum وMezereon وFebruary daphne وDwarf laurel وSpurge olive گفته می‌شود. گیاهی است از خانواده‌Thymelaeaceae نام علمی آن‌Daphne mezereum L . و مترادفهای آن‌Thymelaea Praecox Gilib . وThymelaea mezereum Scop . می‌باشد.

دیوسکوریدس این گیاه را «کاملایا» نامیده است. کلمه‌Daphne اصطلاح یونانی برای درخت برگ بو می‌باشد که به جنس مازریون منتقل شده است.

مشخصات

مازریون درختچه‌ای است کوتاه که بلندی آن تا 5/ 1 متر می‌باشد در حد درختچه سماق. برگهای آن بیضی دراز از دو سر باریک، رنگ زیر برگ سبز غباری است که سفید به نظر می‌رسد. گلهای آن قرمز ارغوانی و بندرت سفید، معطّر که به‌طور مجتمع در امتداد قسمت انتهایی محور شاخه گل‌دهنده در اواخر زمستان و اوایل بهار ظاهر می‌شود و برگها معمولا پس از ظهور گلها می‌رویند. این درختچه به سبب گلهای زیبا و در عین حال زودرس خارج فصل که دارد، در گل‌کاری و باغچه کاشته می‌شود.

معارف گیاهی، ج‌5، ص: 168

میوه آن قرمز کوچک تخم‌مرغی‌شکل و سمّی است. تکثیر آن از طریق قلمه‌های تابستانی نارس است که در ماسه و پیت 241] کاشته می‌شود و ریشه می‌دهد. آن را از طریق کاشت تخم نیز تکثیر می‌کنند. این گیاه در اروپا و آسیا به‌طور خودرو می‌روید. در ایران در مناطق مختلف شمال غرب کشور و در جنگلهای طالش و کلاردشت و دینوچال و گلندرود و زیر آب به‌طور وحشی دیده می‌شود و ضمنا در شهرها برای گل زیبای آن پرورش داده می‌شود. معمولا به قطعات پوست نازک درختچه دافنه «گارو» گفته می‌شود. خیلی سخت است در سطح آن خالهای سفید کوچکی دیده می‌شود، رنگ چوب داخل آن زرد مایل به سفید است.

ترکیبات شیمیایی

از نظر ترکیبات شیمیایی در پوست درختچه مازریون وجود نوعی رزین به نام مزرئین رزین 242] و دافنین 243] و یک قند متبلور گزارش شده است [کاریونه و کیمورا].

خواص- کاربرد

در ژاپن پوست درختچه را به عنوان یک جزء محرّک در داروهای معالج روماتیسم وارد می‌کنند زیرا سرخ‌کننده پوست است. ضمنا در استعمال داخلی نیز به عنوان داروی محرّک و مدّر برای معالجه روماتیسم مصرف دارد. در تعدادی از اسناد علمی طب سنتی ایرانی از جوشانده و شربت آن در مصرف داخلی برای دفع عوارض سیفیلیس و اختلالات جلدی استفاده شده است و در تهیه جوشانده و شربت آن سابقا ترکیبات زیر توصیه می‌شده است:

جوشانده پوست مازریون: 5 گرم پوست مازریون را در 1500 گرم آب آن‌قدر باید جوشاند که پس از صاف شدن در حدود 1000 گرم باقی بماند و پس از آن 10 گرم مغز ریشه شیرین‌بیان در آن بجوشانند و صاف کنند و در عرض روز فنجان فنجان برای معالجه سیفیلیس بیاشامند.

عصاره اتری پوست مازریون (گارو): پوست درختچه 1 واحد، الکل 80 درجه

معارف گیاهی، ج‌5، ص: 169

7 واحد و اترسولفوریک 1 واحد. پوست را نیم‌کوب کرده و با الکل در ظرف دپلاسمان ریخته و صاف‌شده را در حمام ماریه تقطیر کنند تا الکل آن خارج گردد و محصول را در صراحی با اتر مخلوط نمایند و مدت 24 ساعت بگذارند بماند و صاف روی آن را برداشته و برای گرفتن اتر مجددا آن را در حمام ماریه تقطیر نمایند و عمل تبخیر را تا حد غلظت عصاره ادامه دهند. این عصاره تاول‌آور است و در ساختن پوماد سرخ‌کننده و تاول‌آور گارو و کاغذ آن کاربرد دارد.

شربت مازریون: 1 دسی‌گرم عصاره الکلی مازریون را در 50 گرم شربت ساده مخلوط کنند و در موارد سیفیلیس از 60- 40 گرم در روز بخورند.

جوشانده برای معالجه هرپس 244]: 60 گرم عشبه، 4 گرم پوست مازریون، 5 گرم تخم گشنیز و 5 گرم ریشه شیرین‌بیان را در 1000 گرم آب بجوشانند و صاف کرده، در عرض روز فنجان فنجان میل کنند.

در عین حال که در اکثر مدارک کهن پوست درختچه از نظر طبی مورد توجه می‌باشد در معدودی از اسناد از جمله در مخزن الادویه آمده است که اطبای سنتی ایران از نظر خواص دارویی توجه به برگ گیاه نیز داشته‌اند و نوشته شده که برگ آن از نظر مسهلی خیلی قوی است و پس از خوردن آن عوارض شدید غیر قابل کنترلی ایجاد می‌شود و لذا باید قبل از خوردن اصلاح و تعدیل شود و پس از آن خورده شود. برای این اصلاح دستور این است که برگهای آن را به مقدار مورد نظر گرفته و تمیز کرده و 48 ساعت در سرکه بخیسانند و در این مدت 3- 2 بار سرکه آن را عوض کنند، سپس خشک کرده و کوبیده و با روغن بادام چرب و آغشته نمایند. در مواردی که به عنوان مسهل مواد سوداوی مصرف می‌شود با تربد تعدیل شده و افتیمون، پوست هلیله زرد، گل سرخ، ربّ ریشه شیرین‌بیان و زیره کرمانی و نمک هندی با آن مخلوط کرده و بخورند و در مواردی که به منظور مسهل زردآب و بلغم خورده شود با موادی نظیر ایرسا و آسارون، عصاره غافث، افسنطین، سنبل الطیب، مصطکی، مرّمکی، سکبینج، نمک هندی، هلیله زرد و تخم کرفس مخلوط کرده و بخورند بسیار مؤثر است و عوارضی نیز ایجاد نمی‌کند. در مورد ضرورت تدبیر و اصلاح مازریون داستانی در کتب طب سنتی نقل می‌کنند که چون نشانه‌ای از روشهای تحقیق عملی حکمای طب سنتی است برای اطلاع علاقه‌مندان محقق عینا در اینجا می‌آوریم:

معارف گیاهی، ج‌5، ص: 170

حکیم احمد تبتی در تاریخ الحکما نوشته است که شخصی در بصره مبتلا به بیماری استسقا بوده (البته چه نوع استسقا ذکر نشده است) و پس از سالها معالجه سرانجام بهبود نیافت و تمام اطبا منطقه او را جواب کردند. این مرد که از ادامه زندگی قطع امید کرده بود گفت حال که می‌میرم چه بهتر است در این مدت کوتاه باقیمانده از عمر هرچه می‌خواهم بخورم و پرهیز خردکننده‌ای را که سالهاست به من تحمیل شده بشکنم. این مرد آزاد گذارده شد و اطبا نیز که از معالجه او مأیوس بودند به او اجازه دادند هرچه می‌خواهد بخورد. آن مرد گفت که او را در کوچه و کنار محل عبور عمومی بگذارند تا از چیزهایی که در بازار برای فروش عرضه می‌شود آنچه که دلش می‌خواهد انتخاب کرده بخرد و بخورد و چنان کردند. اتفاقا اولین فروشنده‌ای که از آن محل عبور می‌کرد ملخ پخته می‌فروخت و در مرد میل وافری بخوردن ملخ پخته ایجاد شد و از این ملخ پخته خرید و خورد. پس از ساعتی معده او منقلب شد و شروع کرد به کار کردن و این اسهال ادامه یافت و تا چندین ساعت در اثر این اسهال آن‌قدر آب زرد متعفن از شکم او بیرون آمد که هیچ‌کس باور نمی‌کرد آن همه مایع در شکم او بوده است. و پس از آن بتدریج و بسرعت استسقای او شفا یافت و نجات پیدا کرد. وقتی این خبر عجیب به گوش اطبایی که از علاج او دست شسته بودند، رسید همه حیران و متعجب که چه ارتباطی ممکن است بین ملخ پخته و خاصیت مسهلی شدید زردآب باشد. زیرا اصولا ملخ پخته قابض است و قاعدتا باید عکس این عمل رخ داده باشد و هیچ نوع ارتباط منطقی بین خاصیت ملخ پخته و رفع بیماری استسقا به نظرشان نمی‌آمد. یکی از اطبا که اهل تحقیق و بررسی بود موضوع را دنبال کرد و به فروشنده ملخ پخته مراجعه نمود و از او پرسشهایی کرد که این ملخها را از کجا صید کرده است، شرایط آن منطقه و گیاهان آن محل چیست. فروشنده گفت این ملخها را از محلی صید کرده‌ام که تقریبا گیاه غالب آن منطقه درختچه‌های مازریون است و چیز دیگری نمی‌روید و خوراک این ملخها فقط برگهای مازریون بوده است. طبیب محقق با شنیدن این اطلاعات به ریشه ماجرا پی برد زیرا می‌دانست برگ مازریون خاصیت مسهلی دارد ولی خاصیت آن به قدری شدید و قوی است که اگر بدون اصلاح و تدبیر و تعدیل تا 4 گرم آن خورده شود آن‌قدر اسهال ایجاد می‌کند که بند آوردن آن از اختیار خارج می‌شود و به همین دلیل برگ را قبل از خوردن اصلاح و تدبیر می‌کنند و پس از آن می‌خورند و برگهایی را که ملخها خورده بودند در جریان دو نوع اصلاح و تعدیل و کاهش شدت خاصیت مسهلی قرار گرفته اول اینکه در شکم ملخ در جریان

معارف گیاهی، ج‌5، ص: 171

تبدیل و تبدلات عصیر هاضمه ملخ قرار گرفته و مقداری از حدّت آن کاسته شده است و پس از آن در مرحله پختن در آب جوش پخته شده و مجددا تعدیل گردیده است و به این ترتیب خوردن ملخ پخته‌ها این‌چنین شکل شفابخش بخود گرفته است.

از نظر طبیعت طبق رأی حکمای طب سنتی مازریون خیلی گرم و خشک است و از نظر خواص معتقدند که دم‌کرده برگ آن اگر مضمضه شود، مسکّن درد دندان است. مسهل زردآب و دافع کرم کدو و کرم معده می‌باشد و برای استسقاء لحمی 245]، استسقای زقی (نوعی استسقا که مایع در پرده صفاق شکم جمع می‌شود)، یرقان و ضعف کلیه نافع است خصوصا برگ تازه آنکه در دوران گل درختچه چیده شود و پس از تدبیر و اصلاح و خشک کردن اگر مقدار 5/ 1 گرم از آن را در 750 گرم آب جوش مخلوط با فودنج جبلی جوش دهند تا به ثلث برسد و صاف کرده و بیاشامند، دافع کرم شکم و بخصوص کرم کدو خواهد بود. اگر 80 گرم آن را در 150 گرم سرکه رقیق مدت دو ماه بخیسانند و آن را مالیده و صاف کنند و دو ماه دیگر بگذارند بماند و پس از آن بیاشامند برای استسقا و پاک کردن ترشحات پس از زایمان مفید است.

اگر 24 گرم آن را در 750 گرم آب بجوشانند تا به ثلث برسد و مالیده و صاف کنند و با 30 گرم روغن بادام شیرین مجددا بجوشانند آن‌قدر که فقط روغن بماند امّا نسوزد، 4 گرم تا 20 گرم از این روغن مسهل مناسب و راحتی خواهد بود. خوردن دم‌کرده آن برای عسر البول یا سخت ادرار کردن نافع است. مقدار خوراک آن در 2- 5/ 1 گرم می‌باشد.

خوردن برگ مازریون برای گرم‌مزاجها مضّر است و همچنین برای اطفال و اشخاص ضعیف نباید تجویز شود. در فصل گرما و مناطق حارّه خشک از خوردن آن باید اجتناب شود و به‌هرحال در مواردی که خورده می‌شود قبلا باید طبق دستور تعدیل و تدبیر اصلاح شود. مازریون شدیدا برای کبد مضّر است و قی‌آور می‌باشد و غم و اندوه می‌آورد و اگر 8 گرم آن بدون اینکه اصلاح شود خورده شود آن‌قدر قی و اسهال‌آور است که هلاک می‌کند و برای معالجه این مسمومیت باید به‌طور مکرر شیر گاو تازه خورد و آب سرد بر بدن ریخت و همچنین با خوردن آشهای چرب و داروهای خیلی سرد از خطر آن جلوگیری کرد و شیره درختچه آن سمّی و مهلک است و مصرف داخلی اصولا ندارد و در استعمال خارجی مالیدن آن برای رفع

معارف گیاهی، ج‌5، ص: 172

لکه‌های پوست مفید است. مصرف این گیاه باید زیر نظر پزشک باشد.

توضیح: نمک هندی که در شرح فوق به آن اشاره شد از حل کردن خاکستر حاصل از سوزاندن چند گیاه در آب و پس از آن تقطیر محلول و جدا کردن املاح آن و ادامه تبخیر آن تا آنجا که به صورت قوام درآید و در آخر منعقد و خشک شود، به دست می‌آید. ماده خشک حاصل را می‌کوبند و با نام نمک هندی در بازار عرضه می‌شود. هربار 6- 4 گرم از آن را در ترکیبها ریخته و مصرف می‌کنند.

از گونه‌های مختلف دافن چند گونه دیگر که در طب سنتی مستعمل است در ایران می‌روید که به ذکر دو گونه معروف مبادرت می‌شود:

1. گونه‌Daphne oleoides Schreb . یاDaphne oleoides Lam .var Kurdica Born .. این‌گونه در ایران با اسامی محلی شناخته می‌شود. در جبال بارز کرمان با نام «توربید» و «توربیت» و در لرستان با نام «الف» و در برخی مناطق نیز «تورونگ» گفته می‌شود.

مشخصات

درختچه‌ای است به بلندی یک متر با شاخه‌های پوشیده از کرک خزی پرپشت.

برگها چرمی همیشه سبز پوشیده از کرک به ابعاد 12- 3* 45- 10 میلی‌متر. گلها سفیدرنگ. میوه آن نیز سرخ‌رنگ است. این‌گونه در ایران در سپیددشت لرستان، قلعه دختر و در سیرجان و جبال بارز کرمان می‌روید.

خواص- کاربرد

گیاهی است سمّی در هند از ریشه آن به عنوان مسهل مؤثری استفاده می‌شود. از برگها و پوست درخت در استعمال خارجی برای رفع ناراحتی‌های پوست به کار می‌رود. دم‌کرده برگهای آن را در موارد سوزاک می‌خورند و روی آبسه‌ها و ورمها می‌ریزند و می‌مالند که ورم را کاهش دهد. آزمایش شیمیایی برگهای آن کمی خاصیت میکرب‌کشی در مقابل مایکرو کوکوس پیوژنس واریته اورئوس نشان می‌دهد.

2. میخک هندی

اشاره

این‌گونه به فارسی «میخک هندی» و به انگلیسی‌Winter daphne گفته می‌شود، نام علمی آن‌Daphne odora Thunb .var alba Hemsl . و مترادف آن

معارف گیاهی، ج‌5، ص: 173

Daphne indica Loisel. non L.

می‌باشد.

مشخصات

درختچه‌ای است بومی چین و ژاپن. همیشه سبز، زیبا با برگهای سبز تیره و یشمی‌رنگ. گلهای آن سفید و معطّر و در اوایل اردیبهشت شکفته می‌شود. در ایران به صورت گل داخل ساختمان پرورش داده می‌شود زیرا در مقابل سرما نابردبار است.

در باغهای شمال ایران در خارج از گل‌خانه نیز دوام می‌آورد. باغبانها آن را میخک هندی می‌نامند.

ترکیبات شیمیایی

از نظر ترکیبات شیمیایی دارای دافنین می‌باشد.

خواص- کاربرد

در چین از جوشانده ریشه و برگهای درختچه میخک هندی برای معالجه لارنژیت و ناراحتی حنجره 246] [روا]. و زخم گلو و به صورت شست‌وشو برای تاولهای آبله به کار می‌رود [هوپر]. برای التیام ورم پستان 247] کاربرد دارد [استوارت .

این گیاهان سمّی هستند و در صورت ضرورت مصرف باید زیر نظر پزشک استفاده شود.

معارف گیاهی، ج‌5، ص: 174

/////////

&&&&&&&&&

ذاقنی ویداس

بکسر واو و سکون یاء مثناه تحتانیه و دال و الف و سین مهمله و ذاقنویداس بفتح ذال و الف و کسر قاف و ضم نون و سکون واو و کسر باء مثناه تحتانیه و فتح دال مهمله و الف و سین مهمله نیز آمده لغت یونانی است بمعنی شبیه بغار

ماهیت آن

قسمی از مازریون عریض الورق است و بمغربی مازرو و در شام بقله نامند ساق آن بقدر ذرعی و شاخهای آن بسیار باریک و در نصف اعلای آن می روید و پوست شاخهای آن قوی و لزج و چون بچشند زبان را بکزد و کل آن سفید و ثمر آن بعد رسیدن سیاه می کردد و دانۀ آن کوچکتر از حب الغار منبت آن مغرب زمین و ارض شام خصوص کوه لبنا

طبیعت آن

در آخر سوم کرم و خشک

افعال و خواص آن

حاد و مفتح و محلل آشامیدن دو مثقال از برک آن مسهل قوی بلغم و اخلاط غلیظه و مقئ و مدر حیض و بدستور آشامیدن پنج حبه از دانۀ آن و خائیدن آن جالب بلغم است از دهان و حمول آن مدر حیض و بدستور شربت آن و آشامیدن آن مجوز نیست زیرا که مقطع و محرق خلط و معطش است و مصلح آن نشاسته و کثیرا مقدار شربت از برک آن تا سه قیراط و از بیخ و ثمر آن تا دو مثقال است

مخزن الادویه عقیلی خراسانی

&&&&&&&&&

ذباب

بضم ذال معجمه و فتح باء موحده و الف و با بفارسی مکس و بترکی شین و بهندی مکهی نامند

ماهیت آن

از جملۀ حشرات الارض و تکون از فضلات می یابد و در اول تکون سفید رنک می باشد و کمتر از یک هفته پر برمیاورد و بزرک و کوچک می باشد بزرک را خرمکس نامند و الوان می باشد سیاه و ازرق و زرد و بهترین همه سیاه آن و بعد از ان ازرق و بدترین همه زرد و آن خالی از سمیتی نیست

طبیعت آن

در اول کرم و تر

افعال و خواص آن

محلل و جاذب و متهوع و مقئ و آشامیدن آن با شراب جهت عسر ولادت مجرب دانسته اند و چون مکس بزرک را بکیرند و سر آن را انداخته بر شعیرۀ چشم بمالند و بدان مداومت نمایند زائل کرداند و مجرب و بدستور چون بر موضع زنبور کزیده بمالند بقوت وجع آن را تسکین و سمیت آن را جذب نماید و ضماد نوع بزرک و یا کوچک آن با زردۀ بیضۀ مرغ که نرم بسایند جهت تسکین درد چشم و تحلیل کوشت زائد آن ما دام که صلب نکشته باشد و مداومت مالیدن آن بشدت بر داء الثعلب مجرب و بتنهائی جهت تحلیل ورم چشم و محمد بن احمد کوید که خوردن پخته و خام آن را هنود جهت تقویت باصره و منع جمیع آفات چشم مجرب می دانند و کذاشتن سر مکس سبز در احلیل باعث نعوظ قوی است و فضلۀ مکس را چون با آب و عسل بنوشند جهت ازالۀ مغص و قولنج و خناق مجرب یافته اند و بغدادی نوشته که حکایت کردند جماعۀ از عوام و زنان که تجربه نموده اند آنها فضلۀ آن را که بریسمان شبها می نشینند جهت ازالۀ بهق و برص چون بیاشامند بعد از پرهیز از چیز های ناموافق و در آفتاب نشینند و موضع برص را مکشوف نمایند تا آبله کند زائل کرداند و فعل آن مانند آطریلال است و چون فضلۀ آن را با قراقروط و شکر سرخ ممزوج نموده شیاف سازند و بردارند اطلاق طبیعت آورد و روغن آنکه مکرر مکس را در روغن کنجد اندازند و پرورش نمایند در آفتاب و هر مرتبه صاف نمایند جهت رویانیدن موی مجرب است و بوی پیاز عنصل کشنده اقسام مکس بود و بدستور از بوی کافور و روغن زیتون و زرنیخ و چون از زرنیخ و کندش صورت مکسی سازند و در جایی که مکس بسیار باشد کذارند مکس از آن موضع بکریزد

مخزن الادویه عقیلی خراسانی

ذباب . [ ذُ ] (ع اِ) ...حکیم مومن در تحفه گوید: ذباب : به فارسی مگس نامند و تکوّن اواز فضلات و اوّل کرم سفیدی است و کمتر از یک هفته پربهم میرساند و از کافور و زرنیخ و روغن زیتون میگریزد و گویند چون صورت مگسی از کندش و زرنیخ ساخته در محلی بگذارند منع آن مینماید. در اوّل گرم و تر و بهترین او سیاه و بعد از آن ازرق است و زرد او خالی ازسمیت نیست . محلّل و جاذب ضماد او محلّل اورام و رافع گوشت زیادهجراحات و مانع انتثار موی و داءالثعلب و حکه و قوبا و چون سر او را انداخته بر موضع گزیدهزنبور بمالند رافع الم آن و جاذب سم ّ است و تکرار ضماد او جهت داءالثعلب مجرّب و جهت تحلیل ورم چشم و رفع گوشت زیادهپلک و شعیرهآن آزموده و نفوخ سوختهاو در مجرای بول جهت رفع احتباس بول موثر و آشامیدن او را با شراب جهت عسر ولادت مجرّب دانسته اند و محمدبن احمد گوید که خوردن پخته و خام او را هنود جهت تقویت باصره و منع جمیع آفات چشم مجرّب میدانند و سرگین مگس را چون با آب و عسل بنوشند جهت ازالهمغص و قولنج و خناق مجرّب یافته اند و چون چند روز بخورندو در آفتاب بنشینند محل ّ برص پوست انداخته زایل میگردد و بهتر از اطریلال است و روغن او که مکرّر مگس رادر روغن کنجد کرده در آفتاب گذاشته صافی کرده باشندجهت رویانیدن موی مجرّب است . و صاحب اختیارات گوید:ابن زهر در خواص آورده است که مگس الوان بود و هر حیوانی را مگس معین بود از شتر و گاو و شیر و سگ و امثال آن و اصل آن کرمی بود و مگس آدمیان از سرگین حاصل میشود و اصل ایشان کرمی کوچک بود که از بدنهای ایشان بیرون آید از هر حیوانی که باشد و آن کرم باز مگس شود و زنبور. همو گوید چون بگیرند مگس بزرگ و سر اوبیندازند و ببدن وی شعیره ای که در مژه باشد حل کنندحلی سخت زایل گرداند و اگر مگس بگیرند و با زردهتخم مرغ سحق کنند نیک ، و ضماد کنند در چشم که گوشت سرخ در اندرون وی چسبیده باشد و به یونانی کرماسیس خوانند در ساعت ساکن گرداند و اگر حل کنند و بر داءالثعلب مالند حلی سخت داءالثعلب را زایل گرداند و اگر برگزیدگی زنبور بمالند سخت ، درد ساکن گرداند و دیسقوریدوس گوید: بر گزیدگی عقرب و زنبور و نحل چون بمالند سخت ، چند نوبت بر موضع گزیدگی بغایت نافع بود این بخاصیت است و چون ویرا بسوزانند و با عسل بداءالثعلب وداءالحیه طلا کنند موی برویاند و خاکستر وی سرد و خشک بود - انتهی . و در بعض کتب آمده است : ذباب به پارسی مگس . چون بر گزیدگی زنبور مالند سودمند آید و چون سرگینش را به قره قورت و شکر سرخ ساخته بردارند طبیعت را بیارد. و ابن البیطار گوید: ذباب . خواص ابن زهر.قال هو الوان فللابل ذباب و للبقر ذباب و للاسد ذباب و اصله دود صغار یخرج من ابدانهم و ما یخرج من ابدان غیرذالک یتحول ذبابا و زنابیر و ذباب الناس یتولدمن الزبل قال و ان اخذ الذباب الکبیر فقطعت روسه و یحک بجسدها علی الشعیرة التی تکون فی الاجفان حکا شدیدا فانه یبرئه و ان اخذ الذباب و سحق بصفرةالبیض سحقا ناعما و ضمدت به العین التی فیها اللحم الاحمر من داخل الملتصق بها الذی یسمی کر ماشیش فانه یسکن من ساعته و ان مسحت لسعةالزنبور بذباب سکن وجعه و ان حک الذباب علی موضع داءالثعلب حکا شدیدا، فانه یبرئه - انتهی . || زنبور عسل . نحل . ۞ ج اَذِبّة. ذِبّان . (منتهی الارب ). زمخشری .

////////////

مکهی

بفتح میم و کسر کاف مشدد و خفاء هاء و یاي تحتانی اسم ذباب است

تألیف شریفی

//////////////

الذباب:

کغراب مگس، الذکر و الأنثی فیه سواء کالغراب. الواحدة: الذبابۀ. جمعها: أذبۀ و ذباب مثل غراب و أغربۀ و غربان.

بحرالجواهر

///////////

ذباب‌ : به پارسی مگس و به ترکی شین و به هندوی ماکهی گویند. چون بر گزیدگی زنبور بمالند، سودمند آید و اگر بر گزیدگی عقرب چند بار مالند، سودمند آید؛ و چون سرگینش را به قراقروت و شکر سرخ شیاف ساخته، بردارند، طبیعت را بیارد؛ و چون وی را بسوزانند، با عسل بر داء الثعلب و داء الحیّه طلا کنند، موی برویاند.

ریاض الادویه، ص: 96

////////////////

مگس خانگی (در متون طب سنتی با نام عربی آن ذباب) (نام علمی: Musca domestica) (به انگلیسی: house fly, house-fly or common housefly) گونه ای مگس از خانواده مگس‌های خانگی است.

/////////////

به عربی ذبابة المنزلیه:

الذبابة المنزلية (الاسم العلمي:Musca domestica) هي نوع من الحشرات يتبع جنس الذباب موسكا من الفصيلة الذبابية[1][2][3]. ويعتقد أن الذبابة المنزلية التي نعرفها الآن قد تطورت في الحقبة المعاصرة الحديثة، ربما في الشرق الأوسط، وانتشرت في جميع أنحاء العالم. وهي من أكثر أنواع الذباب شيوعاً في المساكن وأماكن الإستيطان البشري. الحشرات البالغة من هذا النوع لونها رمادي ضارب للسواد تتخلله أربعة خطوط داكنة طولية على صدر الحشرة، وهي ذات جسم مُشعِر بعض الشىء ولها زوج وحيد من الأجنحة الغشائية (جناحان اثنان فقط). ولها أيضاً عينان حمروان، وتتباعد العينان قليلاً في الأناث عن الذكور وتكون الأناث ذات حجم أكبر قليلاً من الذكور.

تتزاوج الذبابة الأنثى عادة مرة واحدة فقط وتقوم بتخزين الحيوانات المنوية لاستخدامها لاحقاً. وهي تقوم بوضع بيضها على المواد العضوية المتحللة مثل القمامة، أو الجيف، أو البراز في دفعات تصل لحوالي 100 بيضة في الدفعة الواحدة. وسرعان ما يفقس البيض ويخرج منه نَغَف (يرقات تشبه الديدان) أبيض عديم الأرجل والذي بعد 2-5 أسابيع من النمو يتحول إلى شرانق ذات لون بني مائل للحُمرة، طولها حوالي 8 ملم (0.3 بوصة). ويعيش الذباب البالغ في العادة لفترة تتراوح من 2 إلى 4 أسابيع ولكن يمكنه أيضاً الدخول في سبات شتوي خلال فصل الشتاء. يتغذى الذباب البالغ على مجموعة متنوعة من المواد السائلة أو شبه السائلة بجانب قدرته علي امتصاص المواد الصلبة التي يقوم بتحليلها وتحويلها إلى مادة سائلة عن طريق اللعاب.

تقوم الذبابة عند التغذي بمد شَفاها من أسفل رأسها إلى السطح المقابل له، مكونة بذلك أنبوباً لامتصاص الطعام، وإذا نظرت بدقة إلى الأنبوب الماص لوجدت ان الطرف الملامس لسطح الطعام متسعا وكأنه مكنسة كهربائية. بعد ذلك تبدأ الذبابة بفرز انزيم لُعابي ليمكنها من تحليل الطعام وتحويله إلى مادة سائلة لمساعدتها على امتصاصه خلال الأنبوب. لذلك فالذبابة تبدأ بهضم الطعام قبل أن يدخل إلى جسمها. فالطعام الذي دخل في جوف الذبابة لم يعد نفسه الطعام الذي سلبته.

تحمل الذبابة المنزلية كائنات مُمرِضة أو مسببة للمرض علي أجسادها وفي برازها ويمكنها أن تلوث المواد الغذائية وأن تساهم في نقل الأمراض المنقولة عن طريق الغذاء. لهذه الأسباب فهي تعتبر من الآفات، ولكن وجد لها منفعة اذ تم استخدامها في المختبر في مجال البحوث المتعلقة بالشيخوخة وتحديد الجنس.

انظر أيضاً[عدل]

ذبابة المنزل

مراجع[عدل]

^ موقع زيبكودزو (بالإنكليزية) Zipcodezoo ذبابة منزلية تاريخ الولوج 21 أبريل 2013

^ المركز الوطني للمعلومات التقنية الحيوية (بالإنكليزية) NCBI ذبابة منزلية تاريخ الولوج 21 أبريل 2013

^ موقع تاكسونوميكون (بالإنكليزية) Taxonomicon ذبابة منزلية تاريخ الولوج 21 أبريل 2013

//////////

به آذری اطاق میلچوی:

Otaq milçəyi (lat. Musca domestica) — əsl milçəklər fəsiləsinə aid cücü növü. Geniş yayılmış sinantrop orqanizm olan bu növə təbiətdə vəhşi halda demək olar ki, rast gəlinmir. Əsasən gündüz həyatı keçirir.

//////////

به عبری ذِرُو، بَعَی ذِوور، دارنیگل هابایت:

זבוב הבית (שם מדעי: Musca domestica) הוא חרק מסדרת הזבובאים המשתייך למשפחת הזבוביים. אזור מחייתו קשור לבני אדם ובעלי חיים ובעיקר למזונם, והוא מהווה מטרד תברואתי ופסיכולוגי עבורם.

////////////

به مازرونی مهاز:

مهاز یا کورماز (به فارسی:مگس) اتا حیوون نوم هسه که حشرات رج دله جا گنّه.

////////////

به ازبکی اوی پشّه سی:

Uy pashshasi, uy chivini (Musca domestica) — ikki qanotlilar turkumi haqiqiy pashshalar oilasiga mansub hasharot turi. Kattaligi 5–9 mm, keng tarqalgan sinantrop tur. Faqat odam yashaydigan joylarda uchraydi. Bir yilda 9 tagacha, jan.da 15 tagacha nayeli rivojlanadi. Urgʻochisi 2 oy yashab, 600 dan 2000 tagacha tuxum qoʻyadi. Hayot sikli (tuxumdan voyaga yetgan davrigacha) harorat va boshqa omillarga qarab 10 sutkadan 45 sutkagacha davom etadi. Qurtlari organik chirindilarda 10—45 kun davomida rivojlanadi. Uy pashshasi har xil oʻtkir ichak kasalliklari (ich terlama, ichburugʻ, vabo va gelmintlartuxumlari)ni tarqatadi (yana q. Pashshalar).

///////////////

به پشتو مچ، کورنی مچ:

مچ یا كورنى مچ (په لاتين:Musca domestica) د مچانو څخه یوه مضره حشره ده چې د Diptera په کورنۍ او د Musca په جنس پورې اړه لري. نوموړي خوځندکه په ځانگړي ډول د انسانانو په کورونو کی ژوند کوي او د گرمو ځایونو سره ډېره میننه لري او کولای شی ساري رنځونه سرایت وکړي. په نړۍ کې د مچانو ۷۵۰۰۰۰ ډولونه ژوند کوي. مچان لومړي پلا په هگۍ کې وي، او د ۱۴ ورځو په تېرېدا بیا وزرې کوي او له هگۍ راووځي.

///////////

به تاتاری:

Бүлмә́ чебене́ (Musca domestica) - чын чебеннәр семьялыгына керүче бөҗәк. Синантроп төр, космополит. Гәүдәсе 7-8 мм озынлыкта, соры төстә, күкрәгендә 4 буй полосасы бар, түше өстән тонык кара, астан саргылт рәсемле. Уртача киңлекләрдә бүлмә чебене елына якынча 9 буын бирә. Яшәү циклының дәвамлылыгы, тышкы мохиттәге температура һ.б. факторларга бәйле рәвештә, 10 нан алып 45 тәүлеккә кадәр. Ана чебен үз гомеренең 2,5 ае эчендә 600 дән алып 2 меңгә кадәр йомырка сала. Бер салганда уртача 120 йомырка (озынлыгы 1-1,2 мм) була; алар 8-50 сәгать үсә. Бүлмә чебененең личинкалары (озынлыгы 13 мм га кадәр) ак төстә, эчәктән тыш аш кайнату үзлегенә ия. Алар азыкка аш кайнату сыекчасы бүлеп чыгаралар һәм ярым эшкәртелгән азыкны суыралар. 3-25 тәүлек үсәләр, аннан соң курчакка әйләнәләр. Курчак дәвере 3 тәүлектән берничә айга кадәр (кышлаганда) сузыла. Бүлмә чебене личинка, курчак яки олы бөҗәк (аталандырылган ана чебеннәр) фазаларында кышлый.

Бүлмә чебене күп кенә эчәк авыруларын (корсак тифы, дизентерия, холера) тудыручыларны, гельминт йомыркаларын күчерергә мөмкин.

////////////

به تاجیکی مَرَچ:

Магас (Musca domestica),як навъ ҳашаротест маъмул. Магас асосан дар ҷойҳои ифлос,хоктӯда,порухона дучор омада,боқимондаҳои хӯрок,ахлот ва дигар ифлосиҳоро мехурад. Магасро дар манзили инсон,ошхона,магазин ва дигар ҷойҳои ҷамъияти низ дидан мумкин аст.

///////////

به ترکی استانبولی قزه شینِک:

Karasinek (Musca domestica), İki kanatlılar (Diptera) takımının Muscidae familyasından böcek türü.

Uzunluğu 5-8 mm arasında değişen, rengi genel olarak koyu gri ve siyah olan ve uçabilen bir sinek türü.

Yerleşim bölgelerindeki bütün sineklerin % 90’ını meydana getirir. Kutuplar’dan Ekvator’a doğudan batıya yayılmış durumdadır. Karasinek insanların yaşadığı en soğuk iklimden en sıcak iklime kadar bütün meskûn yerlerde bulunabilir.

Karasinek, bütün uçucu böcekler içinde, arka kanatlarının değişimiyle oluşan halter denen denge organı sayesinde, en üstün uçma kabiliyetine sahip usta bir “hava akrobatı”dır.

Her türlü gıda ve çöp artıklarıyla beslenirler ve ortalama 3 km uçarak çevrede insanların yaşadığı her yeri istila ederler ve vucutlarında çok çeşitli hastalık mikropları taşıdığı için her dolaştığı şeye mikrobu bulaştırırlar. Zira her 5 dakikada bir gezdiği yerlere dışkı bırakırlar. Kolera, diyare, dizanteri, hepatit, çocuk felci, gıda zehirlenmeleri, salmonelloz, verem gibi hastalıkları bulaştırır.

///////////////

Housefly

From Wikipedia, the free encyclopedia

Not to be confused with horse-fly.

This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed. (June 2015) (Learn how and when to remove this template message)

Housefly
Conservation status
Not evaluated (IUCN 3.1)
Scientific classification
Kingdom:	Animalia
Phylum:	Arthropoda
Class:	Insecta
Order:	Diptera
Section:	Schizophora
Family:	Muscidae
Genus:	Musca
Species:	M. domestica
Binomial name
Musca domestica Linnaeus, 1758
Subspecies
·         M. d. calleva Walker, 1849 ·         M. d. domestica Linnaeus, 1758

The housefly (also house fly, house-fly or common housefly), Musca domestica, is a fly of the suborder Cyclorrhapha. It is believed to have evolved in the Cenozoic era, possibly in the Middle East, and has spread all over the world. It is the most common fly species found in habitations. Adult insects are grey to black with four dark longitudinal lines on the thorax, slightly hairy bodies and a single pair of membranous wings. They have red eyes, and the slightly larger female has these set further apart than the male.

The female housefly usually only mates once and stores the sperm for later use. She lays batches of about 100 eggs on decaying organic matter such as garbage, carrion or feces. These soon hatch into legless white maggots which after 2 to 5 days of development transform into reddish-brown pupae, about 8 mm (0.3 in) long. Adult flies normally live for 2 to 4 weeks but can hibernate during the winter. The adults feed on a variety of liquid or semi-liquid substances beside solid materials which have been softened by saliva. They carry pathogens on their bodies and in their feces and can contaminate food and contribute to the transfer of food-borne illnesses. For these reasons they are considered pests, but have been used in the laboratory in research into ageing and sex determination.

https://en.wikipedia.org/wiki/Housefly