دلیک . [ دَ ] (ع اِ) ۞ روئیدگی است . (منتهی الارب ). نباتی است . (از اقرب الموارد). گیاهی است صحرایی از تیره ٔگل سرخیان که گل آن بی بو و دارای چهار برگ است . گل سرخ صحرایی . (فرهنگ فارسی معین ). || میوه ٔ گیاه مزبور که شبیه زیتون است و پس از رسیدن زرد یا سرخ گردد و دانه های سفید درازی دارد که در طب قدیم مستعمل بود. (فرهنگ فارسی معین ). بار گل سرخ که سپس گل آید و شیرین می باشد و به خرمای تر می ماند و اهل شام آنرا صُرم الدیک گویند، یا ورد کوهی است که به غوره ٔخرما ماند در کلانی و سرخی و به خرمای تر در شیرینی و در یمن یکدیگر را هدیه می دهند. (منتهی الارب ). میوه ٔ ورد و گل سرخ است که قرمز شود بطوری که مانند خرمای تازه گردد، وپس از رسیدن شیرین می شود و چون رطب آنرا می خورند. (از اقرب الموارد). میوه و ثمر گلی است و آن مانند تخم گل سه رنگ می باشد و بعضی گویند تخم گل است که به عربی بذرالورد خوانند. (برهان ). ثمر گل ، چون بریزد آن ثمر حاصل شود. (الفاظ الادویة). ثمر گل سرخ صحرایی است مثل بار گل سرخ بستانی و با اندک شیرینی و عفوصت و زرد مایل به سرخی و بقدر زیتونی ، و درتنکابن کلیک نامند و به ترکی آیت برونی و به اصفهان بن گل گویند و گل نبات او پرخارتر از گل بستانی ، و گلش بی بو و مشتمل بر چهار ورق و محتوی بر دانه های طولانی سفید است . (از تحفه ٔ حکیم مؤمن ) (مخزن الادویة).

////////////

دلیک‌

ثمر گل بود چون گل بریزد آن ثمر حاصل شود مانند تخم گل سرخ‌رنگ و چون پخته شود در طعم وی شیرینی بود و در شام آن را عرق الدیک خوانند و ابن مولف گوید که شیخ الرئیس برانست که تخم گل آنست

صاحب تحفه درباره دلیک می‌نویسد: ثمر گل صحرایی است مثل بار گل سرخ بستانی و با اندک شیرینی و ععوصت و زرد مایل بسرخی و زیتون و در تنکابن کلیک نامند و بترکی اتب‌برونی و باصفهانی بن گل نامند نبات او پرخارتر از گل بستانی و گل وی بی‌بوست‌

اختیارات بدیعی

/////////

رز گالیکا (در متون طب سنتی دلیک) یا رز فرانسوی (نام علمی: Rosa gallica) علامت اختصاری G، یکی از گونه‌ها و همچنین نام یکی از گروه‌های رزهای باغی قدیمی است. ویژگی آن بزرگ بودن قطر گل آن است. بیشتر به رنگ قرمز تا صورتی پررنگ است و عطر خوبی دارد. این رز از غرب آسیا به اروپا برده شده و در حوالی پاریس برای به مصرف رسیدن در صنعت عطرسازی کشت می‌شد، به همین علت رز فرانسوی نیز نامیده می‌شود. تنها در فصل بهار گلدهی دارد. بلندی آن به ۱٫۳ متر می‌رسد.[1]

رز گالیکا قدیمترین رزی است که از دوران باستان در اروپا جهت عطرسازی کشت می‌شود. در حدود ۱۲ سده پیش از میلاد این گل در ایران باستان جهت استفاده در مراسم مذهبی کشت می‌شده‌است. از ۴–۳ سده پیش از میلاد در آسیای صغیر و یونان کشت می‌شده‌است و از آنجا به روم صادر شده‌است. در سده ۱۳ میلادی در منطقه پروانس آلپ-کوت دازور بطور وسیع به هدف عطرسازی کشت می‌شده‌است. امروزه این منطقه بعد از گذشت ۶۰۰ سال به یکی از مراکز مهم تهیه عطر تبدیل شده‌است. در سدهٔ ۱۸ میلادی رز فرانسوی بطور گسترده‌ای در هلند کشت می‌شد و باغ‌های رز زیادی در این کشور ساخته شد.[2]

//////////

به عربی وَرد فرَنسی:

ورد فرنسي (الاسم العلمي:Rosa gallica) هو نوع من النباتات يتبع جنس الورد من الفصيلة الوردية[1] .

انظر أيضاً[عدل]

الورد

قائمة أنواع الورد

مراجع[عدل]

^ موقع لائحة النباتات (بالإنكليزية) The Plant List ورد فرنسي تاريخ الولوج 30 كانون الثاني 2014

////////

به آذری فرانسه قزیلگولو:

Fransa qızılgülü (lat. Rosa gallica)^[1] - itburnu cinsinə aid bitki növü.^[2]

//////////

به پنجابی جلیقی [گالیسی] گلاب:

جلیقی گلاب گلاب دی اک ونڈ اے جیہڑی یورپ دی واسی اے

/////////

Rosa gallica

From Wikipedia, the free encyclopedia

*Rosa gallica*

Wild Rosa gallica in Romania
Scientific classification
Kingdom:	Plantae
(unranked):	Angiosperms
(unranked):	Eudicots
(unranked):	Rosids
Order:	Rosales
Family:	Rosaceae
Genus:	Rosa
Species:	*R. gallica*
Binomial name
*Rosa gallica* L.

Rosa gallica, the Gallic rose, French rose, or rose of Provins, is a species of flowering plant in the rose family, native to southern and central Europe eastwards to Turkey and the Caucasus.

Contents

[show]

Description[edit]

This section needs expansionwith: can someone add a nice description of the rather soft prickles and glandular hairs of this species?. You can help by adding to it.(July 2011)

Rosa gallica is a deciduous shrub forming large patches of shrubbery, the stems with prickles and glandular bristles. The leaves are pinnate, with three to seven bluish-green leaflets. The flowers are clustered one to four together, single with five petals, fragrant, deep pink. The hips are globose to ovoid, 10–13 mm diameter, orange to brownish.

Gallica group[edit]

Cultivars of the species R. gallica and hybrids close in appearance are considered as a cultivar group, the Gallica Group roses. Their exact ancestry is usually unknown and other species may be involved. The Gallica Group roses share the vegetative characters of the species, forming low suckering shrubs. The flowers can be single, but most commonly are double or semidouble. The colours range from white (rare) to pink and deep purple. All Gallica Group roses are once flowering. They are easily cultivated.

Apothecary's rose[edit]

Plants with semidouble deep pink flowers have been treated as either a variety, under the name R. gallica var. officinalis,^[1] or as a cultivar, R. gallica 'Officinalis'.^[2] It is also called the apothecary's rose, the crimson damask rose, or the red rose of Lancaster.^[3] It is the county flower of Lancashire. A cultivar R. gallica var. officinalis 'Versicolor', with striped pink blooms, is also known as Rosa mundi.^[4]

The names Rosa gallica f. trigintipetala or Rosa 'Trigintipetala' are considered to be synonyms of Rosa × damascena.^[5]

Cultivation[edit]

https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/26/Rosa_Tuscany_Superb_2.jpg/220px-Rosa_Tuscany_Superb_2.jpg

Rosa gallica 'Tuscany superb'

https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2b/Rose-_Rosa_Mundi.JPG/220px-Rose-_Rosa_Mundi.JPG

R. gallica var. officinalis 'Versicolor' (Rosa mundi)

The species is easily cultivated on well drained soil in full sun to semishade; it can survive temperatures down to −25 °C. It is one of the earliest cultivated species of roses, cultivated by the Greek and Romans and commonly used in mediaeval gardens. In the 19th century it was the most important species of rose to be cultivated, and most modern European rose cultivars have at least a small contribution from R. gallica in their ancestry.

The following cultivars and hybrids have gained the Royal Horticultural Society's Award of Garden Merit.

· 'Beau Narcisse' (Mielles <1824 span="">^[6]

· 'Belle de Crécy' (Roeser 1836; withdrawn)^[7]

· 'Cardinal de Richelieu' (Parmentier <1847 span="" withdrawn="">^[8] - this rose was used as a starting point for genetic engineering to produce the first blue rose

· 'Charles de Milles' (<1790 span="">^[9]

· 'Complicata'^[10]

· 'Duc de Guiche' (<1810 span="">^[11]

· 'Duchesse de Montebello' (Laffay 1824)^[12]

· 'Président de Sèze'^[13]

· 'Officinalis'^[14]

· 'Versicolor' ('Rosa mundi')^[15]

· 'Tuscany superb'^[16]

References[edit]