دوقس
بضم دال و سکون واو و ضم قاف و سین مهمله لغت یونانی است
ماهیت آن
سه قسم است قسمی برک آن شبیه ببرک رازیانه و از ان کوچکتر و باریکتر
و ببلندی شبری و کل آن چتردار مانند کشنیز و سفید و ثمر آن سفید و تندبو و مزغب و منبت
آن مواضع سنک لاخ و آفتاب رو و تخم آن را قمیله و نبات آن را حشیشه البراغیث و بلغت
دیلمی کیک داش نامند و قسمی دیکر شبیه بکرفس و خوش بو و تند که زبان را می کزد و تخم
آن شبیه بانجدان و بی بو و قسمی دیکر برک آن شبیه بکشنیز و کل آن سفید و چتردار مانند
کل زردک و تخم آن شبیه بزیره و با تندی و بیخ آن در طعم شبیه بزردک و بغلظت انکشتی
و برک آن بیزغب و جالینوس دوقو و دوقس را یک دانسته و دیسقوریدوس از اصناف زردک بری
شمرده و حکیم میر محمد مؤمن نوشته که این بتحقیق اقرب است و من اقسام آن را مشاهده
نموده ام و بهترین اقسام قسم اول است
طبیعت آن
در سوم کرم و خشک
افعال و خواص آن
مسکن سرفۀ مزمن و مغص و مدر حیض و بول بقوت و مسقط جنین و با شراب
جهت نهش رتیلا و ضماد آن جهت تحلیل اورام بلغمیه و ادرار بول و حیض و بدستور برک آن
اما ضعیف العمل و بیخ قسم اول آن جهت رفع سمیت سموم مشروبه و تخم آن محلل نفخ و ریاح
و معین بر هضم و آشامید طبیخ آن جهت تنقیۀ سینه و اخراج اخلاط آن بنفث و تحلیل مواد
غلیظه از امعا و استسقای ریحی و مقوی فعل آن تخم کرفس و مقدار شربت آن دو مثقال و بدون
تخم کرفس جهت کزیدن عقرب و تنقیۀ رحم و اعانت بر حمل و قطع شهوت در محرورین و یابس
مزاجان و نطول طبیخ آن جهت عقرب کزیده و جانوران سمی چون تخم آن را بکوبند و بر رخت
خواب بپاشند رفع اذیت کیک نماید کیک در انجا نیاید و تخم دو قسم دیکر در افعال و خواص
مانند دوقو است و از ان ضعیف تر
مخزن الادویه عقیلی خراسانی
////////////
دوقس . [ دُ ق ُ ] (اِ) به لغت یونانی
شامل دوقسم نبات است یکی شبیه به کرفس و خوشبو و تند و تخمش شبیه به انجدان و بی بو
و دیگری را برگ مثل گشنیز و گلش سفید و چتر او مثل چتر زردک و تخمش شبیه به زیره .
(از تحفه حکیم مومن ). قسم اقریطشی* آن موسوم
است به آطامانتا قریطان سیسی ۞ و قسم دوم موسوم است به بوقدانوم قرواریا ۞ و قسم سوم موسوم است به سرلیس
اماایدس ۞ که نوع اول از انواع دیگر بهتر
است . (از ترجمه لکلرک ).
* اقریطس.
[اَ / اِ طُ] (اِخ) اقریطش. نام جزیره
ای است در بحر روم که آنرا کریت(1)گویند. (ناظم الاطباء). نام جزیره ایست از جزایر
یونان. (برهان) (آنندراج). این جزیره اندر شمال طرابلس است برابر وی، گرد وی سیصد میل
است. (حدود العالم). و رجوع به تاریخ الحکماء قفطی و عیون الانباء و عقد الفرید
6:244 و نزهة القلوب 3:237 و معجم البلدان و مراصدالاطلاع و نخبة الدهر و ابن جبیر
شود.
-1Crete
(Candie).
////////////
حشیشه البراغیث*
بفتح باء موحده و راء مهمله و الف و کسر
غین معجمه و سکون یاء مثناه تحتانیه و ثاء مثلثه بلغت شام کیاه دوقس را نامند و در
عراق مراد از ان کیاهی است که کیک را دفع می نماید و در طبرستان کبک و لرش نامند و
قسمی از دوقس را شمرده اند
مخزن الادویه عقیلی خراسانی
////////////
اسپرزه
اشاره
در کتب فارسی «اسپرزه»، «اسفرزه»، «اسفیدش»،
«اسفیوس»، «اسپغول» و «اسپغل» آمده است و در کتب طب سنتی با نامهای «بنررقطونا» و
«حشیشة البراغیث» و «اسپغول» و در آذربایجان قارنی یا رخ ذکر میشود. به فرانسویPsylle ،Psyllium وHerbe aux puces و به انگلیسیPsyllium ،Fleawort وFleaseed گفته میشود.
گیاهی است از خانواده بارهنگPlantaginaceae دارای گونههای مختلفی
است که معروفترین آنها که در طب سنتی به عنوان دارو مصرف گستردهای دارد دارای نام
علمیPlantago psyllium L . و مترادفهای آنP .Psylla St .Lag . وP .sicula Pers . میباشد. اینگونه در نواحی گستردهای در شمال
ایران در دشت گرگان، در گیلان بین منجیل و پاچنار در راه بین قزوین و رشت، در رودبار
و بین چالوس و رشت و بعلاوه در لرستان، کردستان، بختیاری، اصفهان در ایلام، پشتکوه،
مهران و در شوش و در فارس در تخت جمشید و لار و در کرمان نزدیک بم، مسجد سلیمان و بوشهر
دیده میشود. در هند در پنجاب و پیشاور میروید.
مشخصات
اسپرزه گیاهی است یکساله و علفی کوتاه،
بلندی آن 40- 10 سانتیمتر است.
برگهای آن باریک، دراز و نوکدار است که
بهطور گروهی از چند برگ از نقاط مختلف ساقه خارج میشود. گلهای آن به شکل خوشههای
مدوّری روی پایههای بلند
معارف گیاهی، ج6، ص: 344
در بالای گیاه به رنگهای سفید و سرخ و
قرمز تیره ظاهر میشود. دانههای آنکه معمولا به عنوان دارو بیشتر مستعمل است، خیلی
ریز (حدود 1 میلیمتر) و بسته به گونه آن به رنگهای سفید، قرمز و سیاه و خیلی سخت است.
در بازار معمولا مخلوطی از تخمهای چندگونه مختلف به نام تخم اسپرزه فروخته میشود.
ترکیبات شیمیایی
از نظر ترکیبات شیمیایی در اسفرزه گلوکوزید
اوکوبین یافت میشود.
خواص- کاربرد
در هند از تخم اسفرزه بعنوان مبرّد و خنککننده،
مدّر و در مواردی که غشاهای مخاطی گوارشی رودهها و همچنین مخاطهای مجاری ادرار و تناسلی
ملتهب شده باشد، مصرف میشود. بعلاوه در موارد یبوست و دیسانتری و اسهال ساده نیز تجویز
میشود.
تخم اسفرزه یا اسپرزه از نظر حکمای طب
سنتی ایران سردتر است و معتقدند که نوع سفید رنگ آن مرغوبتر و دارای خواص بیشتری است
و بخصوص وقتی که کاملا رسیده و پر باشد و در آب تهنشین شود. دانهای است لعابزا و
خوردن لعاب آن موجب تسکین حرارت و تشنگی میباشد و برای تبهای گرم، غلیان خون و ناراحتی
و خشونت سینه و حلق و زبان و سردرد و زخم روده و رفع یبوست رودهها که منشاء آن علل
صفراوی یا عوارض حاصله از خوردن داروهای گرم باشد، بسیار مفید است.
در تمام موارد فوق لعاب آن به تنهایی و
یا مخلوط با روغن بادام شیرین خورده میشود. در استعمال خارجی ضماد لعاب اسپرزه مخلوط
با سرکه و روغن گل سرخ برای تسکین درد مفاصل گرم، نقرس و نرم کردن ورمها بخصوص ورمهای
پشتگوش نافع است و ضماد کوبیده آن با گلاب برای تسکین سردرد و یا روغن بنفشه برای
تسکین سردردهای گرم و رفع خشکی دماغ و اعصاب نافع است و همچنین برای رشد و نرم کردن
مو و جلوگیری از دو تا شدن تارهای مو بسیار مفید است. در مورد مو باید مالیدن ضماد
چند روز پیدرپی تکرار شود.
اگر 12- 10 گرم تخم اسپرزه در آب گرم خیسانده
شود که لعاب آن زود خارج شود و با شکر و با سکنجبین خورده شود برای لینت مزاج بسیار
مفید است و نوعی ملیّن میباشد. دم کرده آن برای تسکین درد سینه نافع است. در اروپا
لعاب تخم
معارف گیاهی، ج6، ص: 345
اسپرزه را بهطور کحل به چشم میمالند،
بسیار مفید است.
توجه شود که در استعمال داخلی هیچگاه
نباید تخم اسپرزه کوبیده شود، زیرا اگر کوبیده شود و خورده شود خطرناک است و خوردن
در حدود 40 گرم تخم اسپرزه کوبیده شده موجب سرد شدن بدن و تخدیر و تنگی نفس و آشفتگی
و سرانجام منجر به غشی و توقف نبض و پس از مدتی احتمالا منجر به مرگ میشود. در این
قبیل مسمومیتهای ناشی از خوردن اشتباهی اسپرزه باید فورا به پزشک مراجعه کرد و تا رسیدن
به پزشک باید موجبات برگرداندن و استفراغ آن را با خوردن داروهای قیآور گرم نظیر آب
عسل و نمک و یا سایر داروها فراهم نمود.
«بمثل بنرر قطونا دل درویشان استتا درست
است شفا ورشکنی سمّ گردد.
گونههای دیگر از این خانواده که از نظر
خواص کموبیش مشابه اسفرزه هستند، به شرح زیر میباشند.
1.Plantago ramosa (Gilib .)
Asch
.، اینگونه در سواحل شنی غازیان میروید و معمولا این گیاه با تخم اسفرزه مخلوط و
فروخته میشود.
2.Plantago ovata Forsk .، گیاهی است یکساله
با ساقه لخت کوتاه کمی پوشیده از کرک، کپسول میوه آن با خانههایی که در هر خانه یک
دانه قرار دارد.
نامهای محلی اینگونه در بلوچستان «خاردانیچک»،
«ایسابغول»، «شکمپاره» و «سنگپاره» میباشد. این گیاه در رستمآباد و بین رستمآباد
و رودبار، در اهواز، شوشتر، جزیره هرمز و در بلوچستان دیده میشود.
به هندی این گیاه را «ایسپغول» و در بمبئی
«ایسابغول» نامند.
از نظر ترکیبات شیمیایی دانه آن لعاب فراوان
دارد و بعلاوه دارای 168/ 0 درصد هولوزید پلانتئوز است. از نظر خواص مشابه اسفرزه است
و مانند اسفرزه در همان موارد مصرف میشود.
3.Plantago amplexicaulis Cav .. این گیاه یکساله
است و تقریبا بدون ساقه است و برگهای آن پوشیده از کرک میباشد. در کپسول میوه آن در
هر خانه دو عدد دانه است. در ایران در بوشهر در دالکی با نام محلی «دانیچ» دیده میشود
و در شوش و در بلوچستان نیز با نام محلی «دانیچ» و در سواحل شنی بندرعباس دیده میشود.
این گونه نیز در هند به زبان اردو «ایسپغول» نامیده میشود و مشابه اسفرزه مورد توجه
است و در موارد تبهای نوبه و ناراحتیهای ریوی از آن میخورند و در موارد ورم ملتحمه
از آن به چشم میمالند.
معارف گیاهی، ج6، ص: 346
مؤلف فلورا ایرانیکا معتقد است که در ایران
دو تحت گونه یکی با نام گونه اصلی و دیگری به نامP .amplexicaulis sub
bauphula (Edg .) Rech . در مناطق غربی و جنوبی ایران یافت میشود.
سایر تحقیقات و بررسیهایی که در مورد
اسفرزه در جهان به عمل آمده است.
در امریکا اگر با مردم ازPsillium صحبت کنید غالبا
ابرو درهم کشیده و اظهار بیاطلاعی میکنند ولی اگر یکی از اسامی تجارتی داروهای ملیّن
مثلاMetamucil
را نام ببرید همه میگویند بله بله خیلی خوب است، ملیّن خوبی است. اسفرزه
که معمولا به دانهها یا تخمهای گیاه گفته میشود، دانه بسیار سختی است که تقریبا
در غالب مناطق میروید و مردم آن را میشناسند. در ردیف مفیدترین و مؤثرترین و بیضررترین
و در عین حال ملایمترین ملیّنهای گیاهی است که از قرنها پیش برای لینت مزاج تجویز
میشده است ولی تحقیقات جدید نشان میدهد که دانههای گیاه اسفرزه برای کاهش کلسترول
نیز اثر محسوسی دارد. این گیاه را در برخی مناطق امریکا پلانتن 414] نیز میگویند و
این نام از جنس آنPlantago
گرفته شده است ولی باید توجه کرد که در امریکا به موز نیز در برخی مناطق
به جای بانانPlantain
میگویند در صورتی که نام علمی موزMusa Paradisiaca است درحالیکه اسفرزهPlantago psyllium میباشد.
طی قرنها در طب سنتی چین و در مکتب آیورودای
هند، پزشکان تخم و برگ گونههای اسفرزه را که در آسیا میرویند برای درمان اسهال، یبوست،
بواسیر و مسائل مجاری ادرار و اخیرا برای کاهش فشار خون تجویز میکردهاند.
اسفرزه در قرن شانزدهم در طب سنتی اروپا
وارد شد و برای رفع اسهال و یبوست تجویز میشده است. در قرن هفدهم کارشناس گیاهدرمانی
انگلیسی به نامNicholas culpeper
تخم اسفرزه را برای رفع التهابها، ورمها، نقرس، بواسیر و زخم پستان در
مادران شیرده تجویز میکرده است. پزشکان اروپایی تا حدودی اسفرزه را به عنوان یک گیاه
درمانی مفید میشناختند ولی تا جنگ بینالملل اول مصرف آن در اروپا چندان گسترده نبود،
در حال حاضر اسفرزه یکی از معروفترین و معمولیترین
معارف گیاهی، ج6، ص: 347
ملین گیاهی در امریکا و در برخی مناطق
اروپاست و جزء فعّال و اصلی را در ساخت متاموسیل 415]، فایبرال 416]، هایدروسیل
417]، افرسیلیوم 418]، پرودوسیل 419] و ویلاکس 420] که داروهای ترکیبی تجارتی ملیّن
هستند، تشکیل میدهد.
شفابخشی با اسفرزه
در حدود 30 درصد پوشش دانه اسفرزه را یک
ماده جاذب آب تشکیل میدهد که موسیلاژ نامیده میشود و پس از خیس شدن و جذب آب لعاب
میدهد، همینکه دانه اسفرزه با آب آغشته شد در حدود 10 برابر حجم خودش متورم میشود
و به شکل لعابی ژلاتینی درمیآید و این لعاب است که منشاء شفابخشی آن در موارد اسهال
و یبوست میباشد.
اثر آن در اسهال
دانه اسفرزه آب زیادی موجود در روده را
جذب کرده و موجب میشود که مدفوع به شکل قالبی و منسجم درآمده و خارج شود.
اثر آن در مورد یبوست
خاصیت اسفرزه در قالبی کردن و انسجام مدفوع
موجب میشود که حجم مدفوع افزایش یابد و مدفوع حجیم شده به دیواره کولون فشار آورده
و حرکت دودی شکل آن را تحریک نماید. در برخی موارد که مدفوع بسیار سخت و خشک است و
عبور آن از کولون دردناک میباشد خاصیت جذب آب اسفرزه، دانسیتئه مدفوع را کاهش داده
و لعاب آن جدار کولون را لیز کرده و باعث میشود که مدفوع خارج شود.
پژوهشهای دانشمندان نشان میدهد که یک
قاشق مربّاخوری تخم اسفرزه که 3
معارف گیاهی، ج6، ص: 348
بار در روز خورده شود و هربار اقلا دو
لیوان آب ولرم با آن نوشیده شود، اثر محسوسی در تخلیه و رفع یبوست دارد.
در مورد بواسیر
طبق گزارشی که درباره بیماریهای کولون
و رکتوم منتشر شده است، اسفرزه در مورد کاهش درد و رفع خارش و قطع خونریزی بواسیر نیز
مفید است.
از نظر کاهش کلسترول
خبر جدید بزرگ در سال 1991 کشف اثر اسفرزه
در کاهش کلسترول میباشد. تحقیقات نشان میدهد اگر یک قاشق مربّاخوری تخم اسفرزه 3
بار در روز خورده شود پس از 8 هفته محسوسا میزان کلسترول خون کاهش مییابد.
گزارش این تحقیقات در نشریه ارشیو اتحادیه
پزشکی داخلی 421] منتشر شده است.
در این تحقیق نشان داده میشود اشخاصی
که دارای کلسترول بالایی هستند میتوانند از خاصیت کاهش کلسترول اسفرزه استفاده کنند
و احتیاجی نیست از داروهای شیمیایی تجارتی کاهش کلسترول که اغلب دارای عوارض جانبی
است مصرف نمایند. بعلاوه در یک تحقیق مشابه دیگری که در مدت 12 هفته انجام و در مجله
اتحادیه پزشکان امریکا منتشر شده است نشان داده میشود که خوردن اسفرزه میزان کلسترول
را 5 درصد کاهش داده و چون کارشناسان بیماریهای قلب معتقدند که در مقابل هریک درصد
کاهش کلسترول احتمال حملات قلبی دو برابر یعنی 2 درصد کاهش مییابد پس برای 5 درصد
کاهش کلسترول در اثر خوردن 12 هفته اسفرزه، حدود 10 درصد ریسک حملات قلبی کاهش مییابد.
اسفرزه از داروهای تجارتی شیمیایی که غالبا برای کاهش کلسترول داده میشود بیضررتر
است. اگر از این داروها استفاده میکنید با مشورت پزشک خود اسفرزه را جانشین آن نمایید.
اخیرا چند کمپانی بزرگ و معروف ساخت فرآوردههای
خوراکی غلات اعلام کردهاند درصدد هستند در فرآوردههای غلات صبحانه، دانه اسفرزه که
دارای فایبر زیادی هست، داخل نمایند.
معارف گیاهی، ج6، ص: 349
احتمالات دیگر در شفابخشی اسفرزه
یک پژوهش در مورد جانوران آزمایشگاهی نشان
میدهد که خوردن اسفرزه از وارد شدن آسیب به رودهها در اثر خوردن خوراکیهای دارای
افزودنیهای سمّی جلوگیری میکند، زیرا اسفرزه موجب انسجام و قالبی شدن مدفوع شده و
به مواد افزوده شده سمّی به خوراکیها کمتر فرصت تماس با نسوج حساس مجاری رودهها میدهد
که آسیب برسانند. محققان معتقدند تأثیری که خوراکیهای دارای مقدار زیادی الیاف گیاهی
و فایبر در کاهش ریسک سرطان کولورکتال یعنی ناحیه فصل مشترک کولون و رکتوم دارند، بر
مبنای همین مکانیسم است. انجمن سرطان امریکا هم خوردن خوراکیهای دارای مقدار زیادی
الیاف گیاهی و فایبر نظیر اسفرزه را برای کمک به جلوگیری از این نوع سرطان توصیه مینماید.
اسفرزه قند خون را در جانوران آزمایشگاهی کاهش میدهد و احتمالا ممکن است نقشی در کاهش
قند خون انسان نیز داشته باشد.
مقدار و نحوه مصرف
به عنوان ملیّن و برای کنترل کلسترول یک
قاشق مربّاخوری تخم اسفرزه 3 بار در روز با غذا و با مقدار زیادی آب خورده شود. اسفرزه
بیبو و بیطعم است ولی شکل ظاهر آن مطلوب نیست. اسفرزه به کودکان زیر دو سال نباید
داده شود.
نکات احتیاط آمیز در مصرف اسفرزه
به عنوان ملیّن و کاهنده کلسترول و احتمالا
پیشگیری سرطان، اسفرزه فی نفسه نقشی ندارد بلکه خاصیت ورم کردن و تولید لعاب زیاد آن
است که این آثار را ایجاد میکند. پس اگر اسفرزه خورده شود و به قدر کافی آب زیاد خورده
نشود، رودهها ورم کرده و چون آب مدفوع کاملا جذب میشود برعکس، انتظار خروج مدفوع
متعسر میشود. پس فراموش نشود که با اسفرزه باید آب زیاد خورده شود.
در برخی اشخاص اسفرزه ایجاد الرژی میکند
پس اشخاصی که اشکال تنفسی آلرژیک دارند و پس از خوردن اسفرزه این مشکل برای آنها ایجاد
میشود باید از خوردن اسفرزه اجتناب کنند و اگر ندانسته خوردند و ناراحت شدند، فورا
به پزشک مراجعه نمایند.
معارف گیاهی، ج6، ص: 350
با اینکه یبوست ناراحتی عمومی زنان باردار
است ولی مع هذا زنان باردار باید از خوردن اسفرزه نظیر سایر ملیّنها پرهیز کنند و برای
رفع یبوست از سایر خوراکیهای غنی از فایبر و الیاف گیاهی مانند سبزیها، دانههای غلات،
نان سبوسدار و ... استفاده کنند.
اسفرزه باید در حد مجاز توصیه شده و با
مشورت پزشک و کارشناس گیاهدرمانی خورده شود و اگر پس از خوردن کوچکترین ناراحتی معده
و یا اسهال ایجاد شد، مصرف آن کاهش یابد یا قطع شود و پزشک در جریان گذارده شود.
معارف گیاهی، ج6، ص: 351
///////////////
*اسفرزه (حشیشه البراغیث ) (
Plantago psyllium )
نحوه استفاده : خوراکی بهتر است آب دم
کرده آن مصرف شود و هرگز کوبیده شده و له شده آن را مصرف نکنید .
نام های دیگر: اسپرزه، اسبرزه،
اسفیدش، اسفیوس، اسپغل، اسپغول، سفیدخوش، شکم پاره، قارنی یارخ، قارنی یاروق، بذر
قطور، بذر قطونا، حشیشه البراغیث، تبکو، برغوشی
فارسی : اسپرزه، اسفرزه عربی: بذر
قطونا، حشیشه، البراغیث، اسپغول فرانسه: Psylle انگلیسی: Psylliom نام لاتین: Plantago pslliom، Plantago ovata
* مشخصات :
دانه گیاهی است از خانواده بارهنگ Plantaginaceae، که گونه های مختلفی دارد. گیاه آن یکساله علفی و کوتاه است و بلندی آن به 40 – 10 سانتی متر می رسد. این گیاه در نواحی گستردهای در شمال ایران در دشت گرگان گیلان بین منجبیل و پاچنار در راه بین قزوین و رشت، در رودبار و بین چالوس و رشت و در لرستان، کردستان، بختیاری، اصفهان، ایلام، پشت کوه، مهران، شوش، در فارس: تخت جمشید و لار، در کرمان: نزدیک بم در مسجدسلیمان و بوشهر نیز دیده می شود. در هند در پنجاب و پیشاور میروید.
دانه گیاهی است از خانواده بارهنگ Plantaginaceae، که گونه های مختلفی دارد. گیاه آن یکساله علفی و کوتاه است و بلندی آن به 40 – 10 سانتی متر می رسد. این گیاه در نواحی گستردهای در شمال ایران در دشت گرگان گیلان بین منجبیل و پاچنار در راه بین قزوین و رشت، در رودبار و بین چالوس و رشت و در لرستان، کردستان، بختیاری، اصفهان، ایلام، پشت کوه، مهران، شوش، در فارس: تخت جمشید و لار، در کرمان: نزدیک بم در مسجدسلیمان و بوشهر نیز دیده می شود. در هند در پنجاب و پیشاور میروید.
* شرح گیاه
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ، گیاهی است علفی، یکساله به ارتفاع 10 تا 35 سانتی متر که به حالت وحشی وجود دارد برگهائی باریک دراز ، نوک تیز و مجتمع و به وضع متقابل یا 3 تایی بر روی ساقه دارد. گلهای آن که به وضع مجتمع در کناره برگهای انتهایی ساقه به صورت سنبله هائی واقع بر روی پایه بلند ظاهر می گردد، دارای براکته های باریک در قاعده گل آذین اند. میوه اش پوشینه ، شکوفا ، دو خانه و محتوی معمولاً یک دانه کوچک لغزنده و به رنگ قهوه ای در هر خانه است.
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ، گیاهی است علفی، یکساله به ارتفاع 10 تا 35 سانتی متر که به حالت وحشی وجود دارد برگهائی باریک دراز ، نوک تیز و مجتمع و به وضع متقابل یا 3 تایی بر روی ساقه دارد. گلهای آن که به وضع مجتمع در کناره برگهای انتهایی ساقه به صورت سنبله هائی واقع بر روی پایه بلند ظاهر می گردد، دارای براکته های باریک در قاعده گل آذین اند. میوه اش پوشینه ، شکوفا ، دو خانه و محتوی معمولاً یک دانه کوچک لغزنده و به رنگ قهوه ای در هر خانه است.
* محل مناسب رویش
گیاه خود روی آن روی چمنهای خشک ، چراگاهها، مزارع رها شده، علفزارها ، کنار راهها و جویبارها و بیابانهای بایر دیده می شود.
* روش کاشت
تکثیر به وسیله دانه و در زمینهای شنی قابل نفوذ ، شخم زده و عاری از علفهای هرز صورت می گیرد. برای این کار ابتدا شیارهایی به عمق 5-4 سانتی متر و به فواصل 60 سانتی متر در زمین ایجاد می کنند. سپس دانه ها را هنگام بهار در این شیارها می کارند و نیز غلتک ملایمی بر روی آنها می زنند تا دانه ها از قشر نازک خاک پوشیده گردند. معمولاً پس از نمو دانه ها و پیدا شدن گیاهان جوان فاصله آنها را از یکدیگر به نحوی زیاد می کنند که هر پایه از دیگری لااقل 10 تا 15سانتی متر فاصله داشته باشد.
زمان برداشت
گیاه خود روی آن روی چمنهای خشک ، چراگاهها، مزارع رها شده، علفزارها ، کنار راهها و جویبارها و بیابانهای بایر دیده می شود.
* روش کاشت
تکثیر به وسیله دانه و در زمینهای شنی قابل نفوذ ، شخم زده و عاری از علفهای هرز صورت می گیرد. برای این کار ابتدا شیارهایی به عمق 5-4 سانتی متر و به فواصل 60 سانتی متر در زمین ایجاد می کنند. سپس دانه ها را هنگام بهار در این شیارها می کارند و نیز غلتک ملایمی بر روی آنها می زنند تا دانه ها از قشر نازک خاک پوشیده گردند. معمولاً پس از نمو دانه ها و پیدا شدن گیاهان جوان فاصله آنها را از یکدیگر به نحوی زیاد می کنند که هر پایه از دیگری لااقل 10 تا 15سانتی متر فاصله داشته باشد.
زمان برداشت
برگها در هنگام گل دهی از خرداد ماه تا مردادماه و دانه ها در مرداد ماه جمع آوری می شوند.
روش برداشت
در هنگام برداشت گیاه را از ساقه قطع می کنند. سپس آنرا جهت خشکاندن در انبار به صورت آویزان قرار می دهند بعداً با تکان دادن شاخه های خشک شده و با وارد آوردن ضربات ملایم به آنها دانه های رسیده را از آنها جدا می رساند.
* دامنه انتشار در ایران
نواحی شمالی ایران ، تهران، بین منجیل
و پا چنار (راه قزوین رشت) بین چالوس و رشت ، لرستان ، کردستان ،بختیاری، رودبار
در ارتفاعات 300 متری خوزستان ، ایلام ، پشت کوه، تهران، شوش ، فارس ، تخت جمشید ،
لار ، کرمان نزدیک به بم.
* دامنه انتشار در افغانستان
گياه اسفرزه در اكثر نقاط افغانستان
پيدا ميشود، خصوصاً اسفرزه، ولايت ننگرهار زيادتر و عاليتر است.
* ترکیب
شیمیایی:
دانه های اسفرزه دارای 10 درصد
موسیلاژ است که در اثر هیدرولیز تولید دگزیلوزان، آرابینوز، د – گالاکتوز، د – گالاکتورونیک اسید می نماید.
همچنین دارای روغن ثابت، پروتئین و املاح معدنی می باشد. دانه های اسپرزه را در آب
قرار دهند پوسته خارجی اپیدرم متورم می شود و تولید یک لایه موسیلاژی در اطراف
هسته می نماید و از این رو آن را در درمان اسهال خونی (کمی بو داده استفاده میکنند)
به کار می برند.
در آمریکا از آن داروهای ملینی چون
Metamucil تهیه
میگردد که ملین خوبی است دانه بسیار سختی است که تقریبا در غالب مناطق دنیا می
روید و در ردیف مفیدترین، موثرترین و بی ضررترین و در عین حال ملایم ترین ملینهای
گیاهی است که از قرنها پیش برای لینت مزاج تجویز شده است ولی تحقیقات جدید نشان می
دهد که دانه های اسپرزه برای کاهش کلسترول و قند خون نیز موثر است.
* شفابخشی اسفرزه:
در حدود 30 درصد پوشش دانه اسپرزه را یک ماده جاذب آب تشکیل میدهد که موسیلاژ نامیده می شود و پس از خیس شدن و جذب آب، لعاب میدهد و هر دانه 10 برابر حجم خودش متورم میشود و به شکل لعابی ژلاتینی درمیآید و این لعاب است که منشاء شفابخشی آن در موارد اسهال و یبوست میباشد. پژوهشهای دانشمندان نشان میدهد که یک قاشق مرباخوری تخم اسفرزه که 3 بار در روز خورده شود و هر بار اقلا دو لیوان آب ولرم با آن نوشیده شود، اثر محسوسی در تخلیه و رفع یبوست دارد.
در حدود 30 درصد پوشش دانه اسپرزه را یک ماده جاذب آب تشکیل میدهد که موسیلاژ نامیده می شود و پس از خیس شدن و جذب آب، لعاب میدهد و هر دانه 10 برابر حجم خودش متورم میشود و به شکل لعابی ژلاتینی درمیآید و این لعاب است که منشاء شفابخشی آن در موارد اسهال و یبوست میباشد. پژوهشهای دانشمندان نشان میدهد که یک قاشق مرباخوری تخم اسفرزه که 3 بار در روز خورده شود و هر بار اقلا دو لیوان آب ولرم با آن نوشیده شود، اثر محسوسی در تخلیه و رفع یبوست دارد.
طبق گزارشی اسفرزه در مورد کاهش درد و
رفع خارش بیماریهای کولون و رکتوم و قطع خونریزی بواسیر نیز مفید است. و همچنین در
کاهش کلسترول.
در مجله اتحادیه پزشکان آمریکا نقل
شده که در مدت 12 هفته 5 درصد کلسترول را کاهش می دهد.
* نکات احتیاط آمیز در مصرف اسفرزه:
به عنوان ملین و کاهنده کلسترول و
احتمالا پیشگیری سرطان، اسفرزه فی نفسه نقشی ندارد بلکه خاصیت ورم کردن و تولید
لعاب زیاد آن است که این آثار را ایجاد می کند. پس اگر اسفرزه خورده شود و به قدر
کافی آب زیاد خورده نشود، روده ها ورم کرده و چون آب مدفوع کاملا جذب می شود
برعکس، انتظار خروج مدفوع متعسر می شود. پس فراموش نشود که با اسفرزه باید آب زیاد
خورده شود. پس اولا همراه با مصرف آن باید آب زیاد مصرف کرد و دوما مصرف آن جانشین
احتیاط های لازم برای پیشگیری و درمان طبی نمی گردد . البته توصیه ما این است که به شکل دم کرده مصرف شود . و خوردن آب دم کرده آن خاصیت
ملین بودن دارد .
بااینکه یبوست ناراحتی عمومی زنان
باردار است ولی مع هذا زنان باردار باید از خوردن اسفرزه نظیر سایر ملین ها پرهیز
کنند و برای رفع یبوست از سایر خوراکی های غنی از فایبر و الیاف گیاهی مانند
سبزیها، دانههای غلات، نان سبوس دار و … استفاده کنند. و همچنین برای کودکان
زیر 2 سال نباید داده شود.
* از دیدگاه حکمای طب سنتی ایران:
طبیعت آن سرد و تر است، نوع سفید رنگ
آن مرغوبتر و در آب ته نشین شود. دانه های لعاب زا و خوردن لعاب آن موجب تسکین
حرارت و تشنگی می باشد و برای تبهای گرم، غلیان خون و ناراحتی و خشونت سینه و حلق
و زبان و سردرد و زخم روده و رفع یبوست روده ها که منشاء آن علل صفراوی یا عوارض
حاصله از خوردن داروهای گرم است بسیار مفید می باشد. در تمام موارد فوق لعاب آن به
تنهایی و با مخلوط با روغن بادام شیرین خورده می شود. در استعمال خارجی ضماد لعاب
اسفرزه مخلوط با سرکه و روغن گلسرخ برای تسکین درد مفاصل گرم، نقرس و نرم کردن
ورمهای بخصوص ورمهای پشت گوش نافع است و ضماد کوبیده آن با گلاب برای تسکین سردرد
و یا روغن بنفشه برای تسکین سردردهای گرم و رفع خشکی دماغ و اعصاب نافع است و
همچنین برای رشد و نرم کردن مو و جلوگیری از دو تا شدن تارهای مو بسیار مفید است
در مورد مو باید مالیدن ضماد چند روز پی در پی تکرار شود.
اگر 12 – 10 گرم تخم اسفرزه در آب گرم
خیسانده شود که لعاب آن زود خارج شود و با شکر و با سکنجبین خورده شود برای لینت
مراج بسیار مفید است و نوعی ملین است. دم کرده آن برای تسکین درد سینه نافع است.
* دیگر خواص درمانی اسفرزه:
1- آن را در آب بریزید و بگذارید بماند و دائم به جای آب خوردن از آب آن میل کنید، اگر دائم جرعه جرعه نوشیده شود گرفتگی صدا که از گرمی و حرارت باشد را برطرف می سازد، در موارد کاهش درد و رفع خارش و قطع خونریزی بواسیر نافع است.
2. آن را با عناب در آب بچسبانید و آب آن را صبح ناشتا بخورید و با آب آن بدن را هم بشویید خارش قسمتهای زنانه یا واژینال را برطرف می سازد.
3. آب دم کرده آن را بنوشید، مدر است و برای سوزاک مفید می باشد.
4. 20 گرم در یک لیوان آب جوشانده و 4 روز تکرار شود دافع سنگ کیسه صفرا است.
5. اگر اسفرزه را با تخم شربتی و خاکشیر (هر کدام 100 گرم) ترکیب کرده و هر روز یک قاشق سوپخوری آن را در 2 لیوان آب حل کرده و مصرف کنیم برای رفع خارش تن و تصفیه خون و باز شدن اشتها مفید است.
6. هر روز صبح، ظهر و شب هر بار یک قاشق شربت خوری از آن را در یک فنجان آبجوش بریزید بعد با نبات شیرین نموده بخورید، اسهال خونی را درمان میکند، از خونریزی زیاد و قاعدگی جلوگیری می نماید.
7. آن را بو دهید و هر روز بخورید. اسهالهای طولانی و مزمن را درمان میکند.
1- آن را در آب بریزید و بگذارید بماند و دائم به جای آب خوردن از آب آن میل کنید، اگر دائم جرعه جرعه نوشیده شود گرفتگی صدا که از گرمی و حرارت باشد را برطرف می سازد، در موارد کاهش درد و رفع خارش و قطع خونریزی بواسیر نافع است.
2. آن را با عناب در آب بچسبانید و آب آن را صبح ناشتا بخورید و با آب آن بدن را هم بشویید خارش قسمتهای زنانه یا واژینال را برطرف می سازد.
3. آب دم کرده آن را بنوشید، مدر است و برای سوزاک مفید می باشد.
4. 20 گرم در یک لیوان آب جوشانده و 4 روز تکرار شود دافع سنگ کیسه صفرا است.
5. اگر اسفرزه را با تخم شربتی و خاکشیر (هر کدام 100 گرم) ترکیب کرده و هر روز یک قاشق سوپخوری آن را در 2 لیوان آب حل کرده و مصرف کنیم برای رفع خارش تن و تصفیه خون و باز شدن اشتها مفید است.
6. هر روز صبح، ظهر و شب هر بار یک قاشق شربت خوری از آن را در یک فنجان آبجوش بریزید بعد با نبات شیرین نموده بخورید، اسهال خونی را درمان میکند، از خونریزی زیاد و قاعدگی جلوگیری می نماید.
7. آن را بو دهید و هر روز بخورید. اسهالهای طولانی و مزمن را درمان میکند.
8. لعاب آن را دائم در گلو قرقره کنید و
هم جرعه جرعه بخورید، گلودرد را درمان می کند و اگر آب آن را در دهان نگه دارید
برفک و سوختگی و طاول و زخمهای دهان رادرمان می کند.
9. آن را بکوبید، بعد با سرکه خمیر نموده و هر روز صبح و شب روی محل ضماد بگذارید سالک را درمان می کند.
10. آن را با شیر مادر دختردار خمیر نموده و ضماد اندازید. خنازیر (غدههای سخت که در گردن و زیرگلو پیدا می شود) را درمان میکند.
11. گل ختمی کوبیده را با لعاب آن مخلوط کنید و بر پیشانی بمالید. سردردی که از آفتاب باشد را تسکین میدهد.
9. آن را بکوبید، بعد با سرکه خمیر نموده و هر روز صبح و شب روی محل ضماد بگذارید سالک را درمان می کند.
10. آن را با شیر مادر دختردار خمیر نموده و ضماد اندازید. خنازیر (غدههای سخت که در گردن و زیرگلو پیدا می شود) را درمان میکند.
11. گل ختمی کوبیده را با لعاب آن مخلوط کنید و بر پیشانی بمالید. سردردی که از آفتاب باشد را تسکین میدهد.
* تذکر مهم: هیچوقت نباید تخم اسفرزه کوبیده شده
خورده شود.
توجه شود که در استعمال داخلی هیچوقت نباید تخم اسفرزه
کوبیده شود، زیرا اگر کوبیده شود و خورده شود خطرناک است و خوردن در حدود 40 گرم تخم
اسفرزه کوبیده شده موجب سرد شدن بدن و تخدیر و تنگی نفس و آشفتگی و سرانجام منجر
به غش و توقف نبض و پس از مدتی احتمالامنجر به مرگ می شود. لذا در این حالت از
داروهای قی آور گرم نظیر آب عسل و نمک و یا سایر داروها استفاده می شود.
به مثل بزر قطونا دل درویشان است تا
درست است صفا ورشکنی سم گردد
و در نهایت خلاصهای از خواص اسپرزه
به قرار زیر است :
1- نرم کننده شکم
2- ضد زخم روده و معده
3- ضد حرارت و عطش
4- ضد اسهال ساده و خونی
5- ضد خونریزی سینه
6- نشاط آور
7- ضد تب و لرز
1- نرم کننده شکم
2- ضد زخم روده و معده
3- ضد حرارت و عطش
4- ضد اسهال ساده و خونی
5- ضد خونریزی سینه
6- نشاط آور
7- ضد تب و لرز
* گیاه اسفرزه تاثیر به سزایی در کاهش میزان کلسترول ،چربی و قند
خون
در افراد دیابتی و مبتلا به چربی خون
دارد . مصرف گیاه اسفرزه میزان ابتلا به سرطان روده بزرگ را گاهش داده و پودر پوسته این گیاه در طب سنتی به
عنوان یک داروی ملین کاربرد زیادی دارد .
پوسته دانه اسفرزه به عنوان فیبر در
درمان دیابت نیز مفید است و در زمینه استفاه از این گیاه دارویی و همچنین گیاهان
دارویی دیگر نیز نباید خود درمانی کرد بلکه با پزشک باید مشاوره کرددر
غیر این صورت فرد به مسمومیت دارویی به شکل های سردرد و تهوع مبتلا می شود .
/////////////
بارهنگ کتانی (در متون طب سنتی اسپرزه،
بزر قطونا، حشیشه البراغیث)
(انگلیسی: Psyllium) یکی از گونههای سرده
بارهنگ است.
ویکی
/////////////
بذر القطونة (الإسم العلمي: Psyllium seed) يعرف علميا باسم Plantago ovata وهو نبات سنوي ذو
ساق عشبي منتصب، مورق قليل التفريع، له أزهار بيضاء صغيرة[1].
تستعل البذرة والقشرة حيث تحتوي على مواد
هلامية (ارابينوكسايلان) ومواد دهنية, نسبة الزيت في البذور ثابتة 2%[2]
محتويات [أظهر]
أسماؤه الشائعة بالعربية[عدل]
بزر قطونة، عشبة البراغيث، أذينة حمل،
بزر قطوناء.
بيئة النمو والتكاثر[عدل]
ينبت في البيئات المهملة والجافة والمتروكة
والرمال وذلك في منطقة حوض البحر المتوسط.
وصف النبتة[عدل]
نبات له ورق يشبة الكزبرة وععليه زغب،
تعلوه رؤوس فيها بذور سوداء صلبة تشبه البراغيث.
في الطب القديم[عدل]
استعمل في الطب القديم كعقار لمعالجة الامساك
وخاصة للامساك المزمن، وحالة الاسهال الطفيف ووجع المفاصل والعطش، والحرارة المرتفعة،
وفوران الدم والصداع.
المواد الفعالة فيه[عدل]
البوتاسيوم
الأملاح
الزيوت العطرية
الأكوبوبوزيد
المصادر والمراجع[عدل]
^ معجم الأعشاب المصوّر - محسن عقيل -
صفحات 75 و 77 - مؤسسة الأعلمي في بيروت - 2003
^ السعدي، محمد (2006). خفايا واسرار النباتات
الطبية والعقاقير في الطب القديم والحديث.عمان :دار اليازوري .
مشاريع شقيقة في كومنز صور وملفات عن:
بزر قطونة
أيقونة بوابةبوابة علم النبات
Ferns02.jpg هذه بذرة مقالة عن
نبات بحاجة للتوسيع. شارك في تحريرها.
تصنيفات: حشائشنباتات طبيةمحاصيل زراعية
//////////
به عبری
פסיליום (באנגלית Psyllium) היא תרופה המופקת
מקליפות זרעי לחך. שמות מסחריים נפוצים בישראל: פסיליום, מוציוויטל, קונסיל ועוד.
////////////
به سندی اسپنگر:
هيءُ هڪ ٻوٽيءَ جو -ٻج- ۽ پسارڪو وکر آهي، جنهن کي عربيءَ ۾ ”رقطونا“ ۽ فارسيءَ ۾ ”اسپغول“ سڏجي ٿو. هن جا ٻه ٽي قسم ٿين ٿا، جيئن اڇو، ڳاڙهو، ڪارو ۽ اڇو پر ڳاڙهاڻ مائل. هي پاڻيءَ ۾ وجهڻ سان ڦونڊجي وڃي ٿو.
طبي لحاظ کان آنڊن جي زخم، پيچش ۽ پيٽ ۾ مروڙ جي بيماريءَ ۾ -اسپنگر- جي تهِي پاڻيءَ ۾ ملائي پيئڻ سان آرام ايندو آهي. -اسپنگر- کي هلڪي سٽڻ ڪٽڻ سان اُن جون کلون يا تُههَ لهي
وڃن ٿا، انهن کلن کي ”اسپنگر جي تُهِي“
سڏبو آهي، جيڪا پڻ پسارڪي وکر ۾ شمار ٿئي ٿي ۽ پيٽ جي بيماريءَ ۽ خشڪي لاهڻ لاءِ علاج طور ڪم اچي ٿي. اڄڪلهه دوائن جون ڪمپنيون ”اسپغول“ جي نالي سان
-اسپنگر- جي صاف ٿيل -تهي- پئڪيٽن ۾ تيار ڪري رهيون آهن.[1]
//////////////
به اردو اسپغول:
اسپغول
آزاد دائرۃ المعارف، ویکیپیڈیا سے
اسپغول
اسپغول ایک بیج ہے جس کا پو دا ایک گز کے
قریب اونچا ہوتا ہے۔ اس کی ٹہنیا ں باریک ہو تی ہیں اور پتے لمبے یعنی جامن کے
پتوں سے تقریبا ً مشابہ ہوتے ہیں۔ اس کا رنگ سرخی ما ئل سفید اور سیا ہ ہوتاہے۔ یہ
بے ذائقہ اورلعاب دار ہوتا ہے اس کامزاج سر د اور تر ہو تا ہے۔ اس کی مقدار خوراک
تین ماشہ سے ایک تولہ ہوتی ہے۔ چھلکا اسپغول کو سبوس اسپغول کہتے ہیں۔
//////////
Psyllium
From Wikipedia, the free encyclopedia
Psyllium /ˈsɪliəm/,
or ispaghula /ˌɪspəˈɡuːlə/,
is the common name used for several members of the plant genus Plantagowhose seeds are used commercially
for the production of mucilage.
Psyllium
is mainly used as a dietary fiber to relieve symptoms of both constipation and
mild diarrhea and occasionally as a food thickener. Research has also shown
benefits in reducing cholesterol levels.
The
plant from which the seeds are extracted tolerates dry and cool climates and is
mainly cultivated in northern India. Psyllium products are marketed under
several brand names, such as Metamucil, Fybogel, Konsyl, and Lunelax.
Contents
[show]
Psyllium
is mainly used as a dietary fiber,
which is not absorbed by the small intestine. The purely mechanical action
of psyllium mucilage is to absorb excess water while stimulating normal bowel
elimination. Although its main use has been as a laxative, it is more appropriately termed a
true dietary fiber and as such can help reduce the symptoms of both
constipation and mild diarrhea. The laxative
properties of psyllium are attributed to the fiber absorbing water and
subsequently softening the stool. It is also one of the few laxatives that does
not promote flatulence.[1]
As
well as aiding in intestinal transit, several studies point to a cholesterol
reduction attributed to a diet that includes dietary fiber such as psyllium.
The use of soluble-fiber cereals is an effective and well-tolerated part of a
prudent diet for the treatment of mild to moderate hypercholesterolemia.[2] Although the
cholesterol-reducing and glycemic-response properties of psyllium-containing
foods are fairly well documented, the effect of long-term inclusion of psyllium
in the diet has not been determined. Supplementation with fiber as ispaghula
husk may have adverse effects on colorectal adenoma recurrence, especially in
patients with high dietary calcium intake.[3]
As
a thickener, it has been used in ice cream and
frozen desserts. A 1.5% weight/volume ratio of psyllium mucilage exhibits
binding properties that are superior to a 10% weight/volume ratio of starch
mucilage. The viscosity of
psyllium mucilage dispersions are relatively unaffected between temperatures of
20 and 50 °C (68 and 122 °F), by pH from
2 to 10 and by salt (sodium chloride) concentrations up to 0.15 M. These
physical properties, along with its status as a natural dietary fiber, may lead
to increased use of psyllium by the food-processing industry. Technical-grade
psyllium has been used as a hydrocolloidal agent to improve water
retention for newly seeded grass areas, and to improve transplanting success
with woody plants.
Since psyllium husk-containing products are
sometimes used as a source of dietary fiber, the intake of dietary fiber could
hinder the absorption of vitamins, minerals, and proteins.[4] Psyllium fiber has
been shown in studies to lower blood cholesterol and glucose levels while
another common fiber, methylcellulose, has not shown these benefits.[5][6][7][8]
Gas
or stomach cramping may also occur. It is recommended that this product be
taken with a full glass of water to avoid it swelling in the throat and causing
choking. Serious allergic reaction to this drug is rare. However, seek medical
attention if any signs of anaphylaxis arise, such as a rash,
itching/swelling, dizziness or difficulty breathing.[9]
Choking
is a hazard if psyllium is taken without adequate water as it thickens in the
throat.[10] Cases of allergic reaction to psyllium-containing
cereal have also been documented.[11]
Psyllium
is produced mainly for its mucilage content.
The term mucilage describes a group of clear, colorless,
gelling agents derived from plants. The mucilage obtained from psyllium comes
from the seed coat. Mucilage is obtained by mechanical milling (i.e. grinding)
of the outer layer of the seed. Mucilage yield amounts to about 25% (by weight)
of the total seed yield. Plantago-seed mucilage is often referred to as husk,
or psyllium husk. The milled seed mucilage is a white fibrous material that
is hydrophilic, meaning that its molecular
structure causes it to attract and bind to water. Upon absorbing water, the
clear, colorless, mucilaginous gel that forms increases in volume by tenfold or
more.
The
genus Plantago contains over 200 species. P. ovata and P.
psyllium are produced commercially in several European countries, the
former Soviet Union and India. Plantago seed, known
commercially as black, French, or Spanish psyllium, is obtained from P.
psyllium L., also known as P. arenaria. Seed produced
from P. ovata is known in trading circles as white or blonde
psyllium, Indian plantago, or isabgol. Isabgol, (or ispaghol in Pakistan) the
common name in India for P. ovata, comes from the Persian words asp and gul,
meaning "horse flower", which is descriptive of the shape of the
seed. India dominates the world market in the production and export of
psyllium.
Plantago ovata is an annual herb
that grows to a height of 30–46 cm (12–18 in). Leaves are opposite,
linear or linear lanceolate 1 cm × 19 cm (0.39 in
× 7.48 in). The root system has a well-developed tap root with few
fibrous secondary roots. A large number of flowering shoots arise from the base
of the plant. Flowers are numerous, small, and white. Plants flower about 60
days after planting. The seeds are enclosed in capsules that open at maturity.
The
fields are generally irrigated prior to seeding to achieve ideal soil moisture,
to enhance seed soil contact, and to avoid burying the seed too deeply as a
result of later irrigations or rainfall. Maximum germination occurs at a
seeding depth of 6 mm (1/4 in). Emerging seedlings are frost sensitive;
therefore, planting should be delayed until conditions are expected to remain
frost free. Seed is broadcast at 5.5 to 8.25 kg/hectare (5 to
7.5 lb/acre) in India. In Arizona trials, seeding rates of 22 to
27.5 kg/ha (20 to 25 lb/acre) resulted in stands of 1 plant/25mm
(1 inch) in 15 cm (6 inch) rows produced excellent yields. Weed
control is normally achieved by one or two hand weedings early in the growing
season. Control of weeds by pre-plant irrigation that germinates weed seeds
followed by shallow tillage may be
effective on fields with minimal weed pressure. Psyllium is a poor competitor
with most weed species.
Plantago
wilt (Fusarium oxysporum)
and downy mildew Peronospora
alta are the major diseases of Isabgol. White grubsand aphids are
the major insect pests.
The
flower spikes turn reddish brown at ripening, the lower leaves dry and the
upper leaves yellow. The crop is harvested in the morning after the dew is gone
to minimize shattering and field losses. In India, mature plants are cut
15 cm above the ground and then bound, left for a few days to dry,
thrashed, and winnowed.
Harvested
seed must be dried to below 12% moisture to allow for cleaning, milling, and
storage. Seed stored for future crops has shown a significant loss in viability
after 2 years in storage.
P.
ovata is
a 119- to 130-day crop that responds well to cool, dry weather. In India, P.
ovata is cultivated mainly in North Gujarat as a "Rabi" or
post–rainy season crop (October to March). During this season, which follows
the monsoons, average temperatures are in the
range of 15–30 °C (59–86 °F), and moisture is deficient. Isabgol (P.
ovata), which has a moderate water requirement, is given 5 to 6 light
irrigations. A very important environmental requirement of this crop is clear,
sunny and dry weather preceding harvest. High night temperature and cloudy wet
weather close to harvest have a large negative impact on yield. Rainfall on the
mature crop may result in shattering and therefore major field losses.
Isabgol
grows best on light, well drained, sandy loams.
The nutrient requirements of the crop are low. In northern Gujarat, the soil tends to be low in nitrogen and phosphorus and high in potash with a pH between
7.2 and 7.9. Nitrogen trials under these conditions have shown a maximum seed
yield response with the addition of 22 kg/hectare (20 lb/acre) of
nitrogen.
P.
ovata has
small seeds; 1,000 seeds weigh less than 2 grams. Under ideal conditions
of adequate moisture and low temperature 10 to 20 °C (50 to 68 °F),
30% of seeds germinate in 5 to 8 days. The seed shows some innate dormancy (3
months) following harvest. Attempts to eliminate this dormancy period by scarification,
or by exposure to wet or dry heat, cold, ethylene, or carbon dioxide, are ineffective.
Post-dormancy seeds show reliable germination in excess of 90% at 29 °C
(84 °F), with lower rates of germination as temperature is increased.
Metamucil Ad
The
United States is the world's largest importer of psyllium husk, with over 60%
of total imports going to pharmaceutical firms. In the UK,
ispaghula husk is used in the popular constipation remedy Fybogel. Psyllium
mucilage is also used as a natural dietary fiber for animals. The dehusked seed
that remains after the seed coat is milled off is rich in starch and fatty acids, and is used as chicken and cattle
feed.[citation needed]
P&G
has attempted to make Metamucil a household name using adverts in magazines and
on television. Metamucil’s original claim was, “All fiber is not created
equal”. Metamucil’s prime prospects were older-aged people who are likely to
suffer from constipation.[13] Therefore,
P&G’s marketing was precise towards this microcosm of the population that
account for the majority of its business; however, P&G has been attempting
to appeal to greater and younger crowds. With the new slogan, “Beautify your
Insides” and appealed more to the trend of bodily cleanses, instead of its
stereotype of easing constipation.[14]
The
use of psyllium husk as a normalizing agent for bowel function was discovered
by Melvin A. Barbera. The patent for this discovery was filed on May 6, 1993
and was approved on August 23, 1994. [15] The patent for
Metamucil is owned by Procter&Gamble. There are also patents for Metamucil
in Canada, Mexico, Spain, Germany, Ireland, Japan, and Australia.[16]
Metamucil
is also a trademark of P&G. The first trademark for Metamucil was filed in
1934 and was renewed until 2005.[17]After 2005, the logo for
Metamucil was updated and therefore a new trademark was submitted and approved.[18]
1. Jump up^ Gonlachanvit S, Coleski R, Owyang C,
Hasler W. 2004. Inhibitory actions of a high fibre diet on intestinal
gas transit in healthy volunteers. Gut.
2. Jump up^ James W Anderson, Lisa D Allgood,
Jan Turner, Peter R Oeltgen, and Bruce P Daggy (1999-10-22). "Effects of
psyllium on glucose and serum lipid responses in men with type 2 diabetes and
hypercholesterolemia". Am J Clin Nutr. 70 (4):
466–73. PMID 10500014.
3. Jump up^ Bonithon-Kopp, Claire; Kronborg,
Ole; Giacosa, Attilio; Räth, Ulrich; Faivre, Jean (2000). "Calcium and
fibre supplementation in prevention of colorectal adenoma recurrence: a
randomised intervention trial". The Lancet. 356 (9238):
1300. doi:10.1016/S0140-6736(00)02813-0.
4. Jump up^ Marlett JA, McBurney MI, Slavin JL
(July 2002). "Position of the American Dietetic Association: health
implications of dietary fiber". Journal of the American Dietetic
Association. 102 (7): 993–1000. doi:10.1016/S0002-8223(02)90228-2. PMID 12146567.
5. Jump up^ Davidson, M. H., Dugan, L. D., Burns,
J. H., Sugimoto, D., Story, K., and Drennan, K. A psyllium-enriched cereal for
the treatment of hypercholesterolemia in children: a controlled, double-blind,
crossover study. Am J Clin Nutr 1996;63(1):96-102
6. Jump up^ 30.Wei, Z. H., Wang, H., Chen, X. Y.,
Wang, B. S., Rong, Z. X., Wang, B. S., Su, B. H., and Chen, H. Z. Time- and
dose-dependent effect of psyllium on serum lipids in mild-to-moderate
hypercholesterolemia: a meta-analysis of controlled clinical trials.
Eur.J.Clin.Nutr. 2009;63(7):821-827
7. Jump up^ 41.Bajorek, S. A. and Morello, C. M.
Effects of dietary fiber and low glycemic index diet on glucose control in
subjects with type 2 diabetes mellitus. Ann.Pharmacother. 2010;44(11):1786-1792
9. Jump up^ "Metamucil oral : Uses, Side Effects,
Interactions, Pictures, Warnings & Dosing - WebMD". WebMD.
Retrieved 2016-11-17.
10. Jump up^ Lantner, R.R., B. Espiritu, P.
Zumerchik, M. Tobin. 1990. Anaphylaxis following ingestion of a
psyllium-containing cereal.J.A.M.A.J. Am. Med. Assoc. 264(19):2534–2536.
11. Jump up^ Khalili, B.; Bardana, EJ.;
Yunginger, JW. (Dec 2003). "Psyllium-associated anaphylaxis and death: a
case report and review of the literature". Ann Allergy Asthma
Immunol. 91 (6): 579–84. doi:10.1016/S1081-1206(10)61538-4. PMID 14700444.
12. Jump up^ Fischer MH, Yu N, Gray GR, Ralph J,
Anderson L, Marlett JA. (2004) The gel-forming polysaccharide of psyllium husk
(Plantago ovata Forsk). Carbohydr Res. 2004 Aug 2;339(11):2009-17.
13. Jump up^ Zabin, Jeff (2004). Precision
Marketing: The New Rules for Attracting, Retaining, and Leveraging Profitable
Customers. John Wiley & Sons. pp. 58–59 – via Google Books.
14. Jump up^ Byron, Ellen (2007-03-20). "Metamucil's New Motto: Be Beautiful on the Inside". Wall
Street Journal. ISSN 0099-9660.
Retrieved 2016-11-17.
15. Jump up^ Barbera, Melvin A. (Aug 23,
1994), Agglomerated psyllium husk containing edible acid,
retrieved 2016-11-18
16. Jump up^ "Analytics
for US Patent No. 5,340,580, Agglomerated psyllium husk containing edible
acid". www.patentbuddy.com. Retrieved 2016-11-19.
17. Jump up^ "METAMUCIL Trademark - Registration Number 0317704 -
Serial Number 71351939 :: Justia Trademarks". trademarks.justia.com.
Retrieved 2016-11-19.
18. Jump up^ "METAMUCIL Trademark of The Procter & Gamble
Company - Registration Number 3874786 - Serial Number 77888215 :: Justia
Trademarks". trademarks.justia.com.
Retrieved 2016-11-19.
Wikimedia Commons has media related
to Psyllium.
|
·
Crops