Khollan Vafa : اخوان صفا: فُجُل، تُرُب، به اردو و پنجابی لال مولی، شیر افزائی برز/بذر تُرب

فجل . [ ف ُ / ف ُ ج ُ ] (ع اِ) ترب . (منتهی الارب ). به پارسی ترب گویند و به هندی مولی . ارجانی گوید: گرم و خشک است در دو درجه ، و در او قوتی است که ورمها را تحلیل کند، و آب ترب علت یرقان را که ماده ٔ او سودا بود سود دارد و نور چشم را زیادت کند و جگر را از ریختن آنچه بدو رسد از غذا مؤونت کندو درد گوش را سود دارد، و روغن او مسهل است ، و تخم ترب از برگ او در قوت و منفعت زیادت است . و از خواص ترب آن است که بول را براند و گرده و مثانه را پاک گرداند. و یکی از مضار او آن است که تافتن شکم آرد. (ترجمه ٔ صیدنة). بری و بستانی و شامی باشد. شامی آن است که تخم شلغم را در بوته ٔ ترب کرده غرس نمایند یا بعکس . بری او تندتر از بستانی و به درازی و بزرگی اونیست و قوتش به خردل قریب تر، و نزد بعضی خردل بری عبارت از اوست و بستانی را قسم مستدیر بیرون سیاه ، قوی تر از سایر اجزاء و بعد از آن پوست و برگ ریزه ٔ او،و بعد از آن برگ بزرگ و گوشت او به مراتب مذکوره ، تا سیُم گرم و در دوم خشک و مدرّ بول و بعد از طعام هاضم و مخرج ریاح و محرک آروغ و نیکوکننده ٔ رنگ رخسار، و مداومت خوردن او باعث روییدن موی که ریخته باشد،و آب او مفتح سدد مخصوصاً با عسل . مطبوخ او جهت سرفه ٔ مزمن و تلطیف خلط غلیظ و احتباس حیض و رفع ضرر فطر مفید، و اکثار او کشنده ٔ عقرب است و طلای او بر بدن مانع مقاربت هوام . و آب شاخه های او را بدون برگ گرفته باشند بقدر یک وقیه جهت اخراج سنگ مثانه مجرب دانسته اند خصوصاً با سکنجبین . آب برگ و شاخ او بقدر ربعرطل با شکر جهت اخراج زردآب و مستقی نافع است ، و چون در جوف ترب روغن گل ریخته گرم کنند تطور او جهت درد گوش سریعالاثر است . چون ترب را سوراخ کرده و چار درهم تخم شلغم را در آن جای دهند و ثقبه ها را با پاره های ترب مسدود کنند و خمیر بگیرند و در زیر آتش بپزندو با عسل تناول نمایند در اخراج سنگ مثانه مجرب است و باید سه روز به دستور سلوک نمایند، و اکثار خوردن ترب مورث معض و تعفن خلط و مضر سر و حلق و دندان و مصلحش عسل و زیره که در سرکه خیسانیده باشند، و ضماداو جهت قروح خبیثه و با شیلم جهت رویانیدن موی دأالثعلب و جوششهای آب دار مفید است ، و پرورده ٔ او در سرکه قاطع اخلاط غلیظه است و اصلاً ضرری در او نیست . تخم ترب مدر بول و شیر و حیض و محرک باه است . جهت درد جگر بارد و ورم سپرز، و با شراب جهت گزیدن مار شاخ دارسودمند است . در سایر افعال قوی تر از اصل او و نیم مثقال او بعد از طعام هاضم آن و با سکنجبین بغایت مقوی جگر است . ضماد او جهت قوبا و با سرکه جهت زخم غانقرایا و با عسل جهت درد مفاصل و با کندش و سرکه جهت بهق سیاه مجرب است و قدر شربت تخم او یک درهم و از آب او سی درهم و از جرم او بیست درهم است . بری او بسیار گرم است و خوردن آن مستعمل نیست . شامی آن که قوتش مرکب از شلغم و ترب بستانی است گرمتر از شلغم و ضعیف تر از ترب است و مدر بول و محلل رطوبات و اکثار او مغثی و مصلحش نمک است و روغن ترب که در ابتدای تخم بستن ترتیب دهند بسیار سخن و قایم مقام روغن زیتون کهنه و روغن بلسان است و لطیف و گرمتر از روغن بیدانجیر و محلل قوی . تدهین آن جهت رفع شپش که بعد از امراض میرسد و جهت فالج و لقوه و بهق و برص و خشونت و درد گوش ریاحی نافع است . مؤلف تذکره گوید که چون ترب را خاییده بگذارند تا متعفن شود کرمها از آن متکون میگردد و چون در ظرفی ضبط نمایند یکدیگر را خورده چند عددی بماند و آن را حل کنند. در حل معادن بی عدیل است وافعال غریبه از او می آید. (از تحفه ٔ حکیم مؤمن(.

///////////////

ترب

اشاره

در کتب طب سنتی با نام «فجل» و «فجل مزروع» نامبرده می‌شود. به فرانسوی‌Radis و به انگلیسی‌Radish گفته می‌شود. گیاهی است از خانواده‌Cruciferae

ترب و تربچه گیاهی است یکساله برگهای آن پهن با بریدگی‌های بسیار نامنظم، ناصاف، زبر، سبز خاکستری در بعضی ارقام بی‌کرک و در برخی ارقام با کرک زبر.

برگها ریشه‌ای است یعنی مستقیما از یقه ریشه گیاه خارج می‌شود. ساقه‌های گل‌دهنده آن خیلی منشعب و بلندی گیاه تا 60 سانتی‌متر می‌رسد. گلهای آن به رنگ سفید، سفید مایل به زرد و بنفش در انتهای شاخه گل‌دهنده ظاهر می‌شود. میوه آن خورجین(Silique) است که در آن دانه‌های ترب به رنگ زرد یا سیاه قرار دارد قوه نامیه بذرها از 4 سال کمتر است و اگر بیش از 4 سال بماند نسبت درصد تخم‌های بدون نیروی نامیه در آن افزایش پیدا می‌کند.

بطور کلی دو قسم ترب اهلی یا فجل مزروع معمول است:

1. تربچه یا ترب تابستانه

2. ترب سیاه یا ترب زمستانه

معارف گیاهی، ج‌1، ص: 32

1. تربچه به رنگهای مختلفه قرمز، قرمز و سفید، قرمز که در یک انتها سفید است و زرد، با اشکال مدور و دراز وجود دارد. این تربچه را در تمام فصول می‌توان کاشت البته به استثنای ماههای زمستان که به علت سردی هوا در هوای آزاد کشت آن میسر نیست. ارقام زودرس آن پس از یک ماه می‌رسد و قابل برداشت است.

2. ترب سیاه یا ترب زمستان که بین آنها چند رقم ترب سیاه دراز زمستان، ترب سیاه گرد تابستان و ترب قرمز زمستان چینی در زراعت مورد توجه است. این نوع ترب ریشه درشت زمستانه در اواسط تابستان کاشته می‌شود و محصول آن در پاییز برداشت می‌شود.

ترکیبات شیمیایی

از نظر ترکیبات شیمیایی بررسی‌هایی نشان می‌دهد که در تخم ترب اسانس روغنی فرار وجود دارد و به علاوه در هریک صد گرم ریشه و یا غده ترب در حدود 01/ 0 میلی‌گرم ارسنیک یافت می‌شود و همچنین در ریشه آن وجود گلوکوزید و آنزیم 73] و متیل مرکاپتان 74] گزارش شده است. بررسی دیگری نشان می‌دهد که از واریته قرمز- بنفش ترب ماده سی‌نین 75] و از واریته قرمز- زرد آن ماده پلارگونین 76] جدا شده است.

گزارش دیگری مبین آن است که ماده رنگی بنفش رنگ که قسمت قابل خوردن ترب را رنگین می‌نماید، ماده‌ای به نام مالوین کلراید[77] است. گلوکوزید موجود در ریشه ترب مزروع در اثر انزیم به اسانس و ماده‌ای به نام رافانول 78] تبدیل می‌شود. طعم تند ترب مربوط به وجود ماده‌ای به نام سنوول 79] در ترب است. سنوول نام کلی و یا ژنریک یک دسته موادی است که ایزومرهای اترسولفوسیانیک 80] هستند.

در هریک صد گرم ترب خام مواد زیر موجود است:

آب 94 گرم، پروتئین 1 گرم، مواد چرب 1/ 0 گرم، هیداتهای کربن 6/ 3 گرم،

معارف گیاهی، ج‌1، ص: 33

خاکستر 8/ 0 گرم، کلسیم 30 میلی‌گرم، فسفر 31 میلی‌گرم، آهن 1 میلی‌گرم، سدیم 18 میلی‌گرم، ویتامین‌A 10 واحد بین المللی، پتاسیم 322 میلی‌گرم، تیامین 03/ 0 میلی‌گرم، رایبوفلاوین 03/ 0 میلی‌گرم، نیاسین 3/ 0 میلی‌گرم و ویتامین‌C 26 میلی‌گرم

خواص- کاربرد

کاربرد دارویی ترب در مناطق خاور دور براساس آنچه که در کتب گیاهی طبی انتشار یافته در امریکا و اروپا درج شده، عبارت است از:

ترب مزروع به منظور کاربرد دارویی آن در چین، ژاپن، هند، هندوچین به کار می‌رود. له‌شده ریشه و برگ و گل و تخم آن‌همه مصارف دارویی دارند.

در ژاپن: له‌شده آن به شکل ضماد برای تسکین درد روماتیسم به کار می‌رود.

عصاره له‌شده ریشه یا له‌شده ریشه برای تسکین سرفه خورده می‌شود. عصاره له‌شده ریشه به عنوان معرق و ضد اسهال نیز خورده می‌شود و به سبب دیاستازی که دارد به هضم غذاهای نشاسته‌ای کمک می‌کند. جوشانده گلهای خشک آن و یا تخم بریان شده آن برای قطع اسهال ساده مفید است. شست‌وشوی بدن با آب جوشانده برگهای آن برای تسکین درد کمر نافع است.

در چین: ریشه ترب بادشکن و نیرودهنده است. له‌شده ریشه آن را به صورت ضماد برای سوختگی پوست در اثر آتش و ضرب‌خوردگی و کوفتگی و سوختگی پوست در اثر آب جوش و تعفن پا مصرف می‌کنند. پس از اینکه گیاه به میوه نشست و میوه آن رسید، جوشانده‌ای که از غده‌های مغزدار ترب (پوک نشده باشد) تهیه شود برای قطع اسهال خونی می‌خورند، بسیار نافع است. این جوشانده را در چین با گوشت قرمز می‌پزند و سوپ آن را می‌خورند، برای قطع سرفه و استسقا مصرف می‌شود.

تخم ترب عینا مانند ریشه آن بادشکن و نیرودهنده است و همچنین برای نرم کردن سینه و ازدیاد ترشح ادرار و تقویت معده مفید است. تخم ترب را برای رفع کمی اشتها و در موارد سوءهاضمه می‌خورند و بسیار نافع است و برای قطع تب و سرفه و در موارد فلجهای ناگهانی ناشی از سکته مغزی مفید است.

در هندوچین: در تمام موارد فوق ترب و تخم ترب را مصرف می‌کنند و به علاوه از خوردن تخم آن در موارد سرطانهای معده نیز استفاده می‌شود و در استعمال خارجی در موارد ورم پستان در مادران شیرده بسیار مفید و مؤثر است [M .P .E .SE .A .]

طبق نظر حکمای طب سنتی مشرق‌زمین که در کتب سنتی منتشرشده ایرانی

معارف گیاهی، ج‌1، ص: 34

انواع تربچه

مندرج است، ترب مزروع از نظر طبیعت گرم و خشک است تخم آن از سایر قسمتهای گیاه گرمتر و خشک‌تر است و ریشه آن گرم و خشک است ولی کمتر از تخم آن. در موارد خواص آن معتقدند که ترب ایجاد گاز و نفخ و آروغ می‌کند و تخم آن گاز و نفخ را تحلیل می‌برد. در بعضی از اشخاص برگ آن به هضم غذا کمک می‌کند و در مورد بعضی دیگر که در معده آنها رطوبت بسیار باشد، ترب مانع هضم غذا می‌شود. اگر روغن ترب چند قطره در گوش ریخته شود برای تحلیل بادهای گوش بسیار نافع است. اگر داخل ترب را خالی کرده روغن گل سرخ در آن بریزند و بر آتش گذارند که جوش بخورد و نیم‌قطره از آن در گوش بریزند برای تحلیل باد و رفع درد گوش بسیار نافع است. آب برگ ترب برای افزایش بینایی چشم نافع است و خوردن دم‌کرده آن برای قطع سرفه کهنه مزمن و دفع اخلاط غلیظه حادث در سینه و غرغره با آب دم‌کرده آن با سکنجبین برای دیفتری نافع است. به نظر ابن ماسویه طبیب معروف خوردن آب ترب برای هضم غذا و باز کردن انسداد و گرفتگی‌های کبد و طحال نافع و برای استسقا و طحال و یرقان مفید است. تخم آن نفح را تحلیل می‌برد و اشتها را

معارف گیاهی، ج‌1، ص: 35

زیاد می‌کند و درد کبد را تسکین می‌دهد. خوردن 2 گرم از تخم آن بعد از غذا برای هضم غذا بسیار نافع است. اگر با سکنجبین خورده شود قی‌آور است و معده را پاک می‌کند. خوردن تخم ترب و ریشه ترب برای درد مفاصل و سیاتیک و درد سرین و خارش حادث از بلغم مفید است. ضماد ترب با عسل برای زخمهای جراحات بد و ضماد تخم آن با سرکه برای از بین بردن آثار غانغرایا نافع است. خوردن دم‌کرده ترب مدر است و برای ازدیاد ترشح ادرار و باز شدن ادرار مفید است. خوردن آب سرشاخه‌های بدون برگ ترب بقدر 30 گرم برای اخراج سنگ مثانه مفید است خصوصا اگر با سکنجبین خورده شود.

اگر آب برگ و شاخه‌های ترب بقدر 100 گرم با شکر خورده شود برای اخراج زردآب و استسقا مفید است و اگر با نمک خورده شود برای طحال و باز کردن انسداد و گرفتگی‌های کبد و یرقان نافع است.

اگر داخل ترب را خالی کرده و با تخم شلغم پر نمایند و سر آن را با قطعه‌ای شلغم مسدود کنند و در خمیر گرفته و در آتش بپزند و آن را با عسل بخورند برای اخراج سنگ مثانه بسیار نافع است. و این کار را تا سه روز پی‌درپی باید ادامه دهند. خوردن تخم ترب مدر است و قاعده‌آور و ترشح ادرار و حیض و شیر را زیاد می‌کند. محرک نیروی جنسی است و قی‌آور و برای درد کبد سرد و ورم طحال نافع است. ضماد تخم ترب با سرکه برای دفع سم مار شاخدار و سم سایر گزندگان نافع است. مالیدن آب ترب به بدن موجب گریز حشرات می‌شود. خوردن ترب رنگ صورت را باز می‌کند و ضماد ترب با آرد شیلم (گندم دیوانه یا چچم، به فصل مربوط به آن در سایر جلدهای این کتاب مراجعه شود) برای روییدن مو و جلوگیری از ریزش مو نافع است و ضماد آن با عسل برای تحلیل ورم زیر چشم. ضماد تخم آن با عسل برای رفع آثار ضربه و کوفتگی و خون‌مردگی و لکه‌های پوست بدن مفید است.

اسراف در خوردن آن موجب دل‌پیچه و متعفن شدن اخلاط است و مضر سر و حلق و دندان می‌باشد در این مورد باید نمک و عسل و زیره که در سرکه انگوری خیسانده و پرورده شده باشد، خورد. مقدار خوراک از تخم ترب تا 4 گرم و از آب آن تا 100 گرم است.

گونه دیگری از جنس‌Raphanus وجود دارد که نام علمی آن‌Raphanus raphanistrum L . است این گیاه که نوعی ترب وحشی یا به عبارتی اجداد ترب اهلی است به فرانسوی-Ravenelle des champs وRaifort sauvage وRaveluque وRaveluche و به انگلیسی‌Charlock گفته می‌شود.

معارف گیاهی، ج‌1، ص: 36

گیاهی است یکساله، ریشه آن عمودی و مخروطی کمی ضخیم و منشعب. بلندی ساقه آن 60- 40 سانتی‌متر پوشیده از کرک زبر که در موقع لمس کردن زبری آن احساس می‌شود. برگهای آن پوشیده از کرک، گلهای آن سفید یا کمی مایل به زرد با رگه‌های بنفش. میوه آن خورجین(Silique) ، متورم که در موقع رسیدن میوه شکافته می‌شود. این گیاه به‌طور فراوان در مزارع و زراعتهایی که مراقبت نشده و وجین نمی‌شوند، بخصوص در خاکهای سیلیسی، دیده می‌شود و پرورش نیز داده می‌شود.

از نظر شباهتی که اندام و اعضای خارجی گیاه با خردل وحشی دارد این گیاه اغلب با خردل وحشی‌Moutarde sauvage که نام علمی آن‌Sinapis arvensis است اشتباه می‌شود. گیاه‌Ravenelle یک گیاه آهک گریز است یعنی در خاکهای آهکی خوب رشد نمی‌کند در صورتی که خردل وحشی یک گیاه آهک‌دوست است و در خاکهای آهکی خوب رشد می‌کند، به علاوه گلهای خردل وحشی زرد زنده است در صورتی که گلهای‌Ravenelle معمولا سفید است.

تخم این‌گونه ترب نیز تند و گس است و به جای خردل می‌توان آن را مصرف کرد. از نظر خواص درمانی نیز مشابه آن است البته ضعیف‌تر از خردل است. و برای کنترل روماتیسم مفید است. در تخم این گیاه در حدود 35 درصد روغن قابل استخراج وجود دارد.

معارف گیاهی، ج‌1، ص: 37

///////////////

واژۀ مغولی تُرمه، tumra ، ترب، از واژۀ فارسی تُرمه، tumra (همچنین تُرُب، turub ،تُرب، turb و تُرف، truf) آمده است. ²

ساینو-ایرانیکا

//////////////

ترب یا تربچه وحشی (نام علمی: Raphanus sativus) نام یک گونه از تیره شب‌بویان است. این گیاه نخستین بار پیش از زمانامپراتوری روم در قاره اروپا پرورش یافت. ترب که در زمان حاضر در سرتاسر جهان کشت و مصرف می‌شود گیاهی با ریشه قرمز و برگ‌های خشن و کرکدار که آهن برگ‌های آن زیاد است.
ترب‌ها با توجه به اندازه، رنگ و زمان لازم برای کشت به انواع و گونه‌های متعددی دسته‌بندی می‌شوند. گروهی از ترب‌ها به منظور تهیه دانه کشت شده و تعدادی دیگر در صنعت دانه‌های روغنی استفاده می‌شوند.^[۱]

برخی از خواص این گیاه عبارتند از:

· برگ و ریشه تربچه دارای مقدار فراوانی ویتامین C است.

· مقدار ویتامین C موجود در برگ‌های این سبزی، نسبت به ریشه آن پنج برابر بیشتر است.

· ریشه کروی و قرمز این سبزی همچنین دارای مقادیر فراوانی پتاسیم، اسید فولیک و مس است.

· تربچه خاصیت ضد سرطان دارد و مدت مدیدی است که از این سبزی برای درمان اختلالات کبدی استفاده می‌شود.

· از تربچه برای دفع سنگ‌های کلیوی استفاده می‌شود و برای درمان نقرس و روماتیسم مفید است.

· اگر برگ آن همراه با غذا خورده شود کمک خوبی برای هضم غذا است. آب برگ تربچه برای تقویت چشم مفید است.

· خوردن تخم تربچه، ترشح شیرِ مادر را زیاد می‌کند.

/////////////////////

الفجل (بالإنجليزية: Radish) من الخضروات الجذرية المأكولة، يتبع الفصيلة الصليبية تؤكل جذور الفجل الأبيض أو الأحمر كجذور أو أوراق وتعمل على تنشيط الشهية للطعام وهاضم. وعصير جذور الفجل الأسود لعلاج سوء الهضم والإمساك. وعصير الفجل بصفة عامة ملين ومدر للمرارة. والبعض حساسون لحموضته. ولو سحقت الجذور تستعمل كلبخة للحروق والكدمات ورائحة القدم. وأوراقه وبذوره وجذوره تعالج الربو ومشاكل الصدر. وعصير الأوراق الطازجة ملينة ومدرة للبول. وبذوره تعالج الإمساك الإسهال. والفجل بصفة عامة مفيد للحصولات المرارية وبه مادة raphanin المضادة للبكتريا والفطريات والأورام, ويحتوي على جلوكوزيدات وفيتامين ج ورافانين وهو مضاد حيوي جيد, كما يقلل من إنتاج هورمون الغدة الدرقية بصورة طبيعية كما تفعل جميع نباتات الفصيلة الصليبية وهي (البروكلي والقنبيط واللفت أو الشلغم).

محتويات

[أظهر]

استخدامات جذور الفجل[عدل]

يستخدم منقوع جذور الفجل المبشورة في الليمون المركز (48ساعة) كغسول لتفتيح البشرة وازالة البقع السوداء النمش.

· ويستخدم منقوع جذور الفجل المبشورة مع الفلفل الأسود في زيت الزيتون كمساج فعال للغاية لألام والتهابات المفاصل والعضلات.

· ويستخدم منقوع جذور الفجل المبشورة كغسول للشعر لتنشيط فروة الرأس وتقليل تساقط الشعر وعلاجه.

تركيب الفجل[عدل]

• ماء 85% • بروتين (ضئيل) • مواد معدنية (كمية ضئيلة) • نشا (كمية ضئيلة) • فيتامين ج (كمية ضئيلة) • Amylclytic enzyme • Phenyl – ethyl isothiocynate وهو زيت طيار ذو رائحه نفاذة • الأوراق غنية بفيتامين أ وفيتامين ج، وتحتوي على املاح الكالسيوم والحديد والكلوروفيل.

المعلومات الغذائية[عدل]

يحتوي كل 100غ من الفجل بحسب وزارة الزراعة الأميركية على المعلومات الغذائية التالية :

· السعرات الحرارية: 16

· الدهون: 0.10

· الكاربوهيدرات: 3.40

· الألياف: 1.6

· البروتينات: 0.68

استعمالات وفوائد الفجل الطبية[عدل]

1. مدر للبول، يعالج أمراض الحصى والرمل، ويعالج أمراض تكوّن الحصى بالمرارة ومجاري الكبد.

2. يعالج مرض نقص فيتامين ج.

3. مضاد لفيروسات الرشح والحماية من الرشح، يعالج احتقان الحنجرة.

4. هناك ابحاث لإثبات مفعول الفجل في الوقاية من السرطانات.

5. يزيد الفجل في كثافة العظام ويمنع ترقق العظام.

6. له تأثير مضاد للجراثيم الهضمية، ويزيد في الإفرازات الهضمية.

7. الفجل يعتبر فاتح للشهية.

8. الفجل يمنع جلطات الدم وامراضها.

9. يمنع السعال وأزمات الربو.

10. يمنع سقوط الأسنان، يمنع تسوس الأسنان عن طريق المادة إيسوثيوسياتاتس التي توقف عمل الانزيمات الموجودة بالفم والتي تعمل على تسوس الأسنان.

11. بسبب الحديد يمنع فقر الدم.

12. خفض نسبة الكولسترول في الدم

% يطهر الكبد من السموم

كيفية الزراعة[عدل]

أولا يجب تحضير دورق فيه تربة لزراعة بذور الفجل ويجوز أن نضع فيها سماد الحيوانات ليساعد ذلك على رفع مستوى قدرة التربة وتشجيع الانبات. وقبل الزراعة مباشرة ينصح برش 100 غرام لكل متر مربع من السماد الإصطناعي ذات التركيبة التالية (5:5:5 N:P:K) . ومن الأشياء المعروفة عن الفجل أنه يتحمل حموضة التربة ولكن لا بجب أن تكون تسبة الأكسدة في التربة (PH) أقل من 5.5 والمزارع الذكي الذي يحب أن يقوم بالأشياء على أصولها يقوم بتسميد التربة تبعا لنتائج تحليلها وبعد بعرفة العناصر التي تنقصها. تزرع البذور على عمق سنتمتر واحد, أي تقريبا على سطح التراب مع مراعاة توزيع الحبوب عند نثرها و منعها من التكثّف أو التجمّع في مكان واحد. لضمان ذلك يرجى خلص الكمية المراد زرعها بكمية من الرمل ورشها مع بعضها في التراب. إن تكثف البذور ينتج عنه نباتات صغيرة الحجم وبأشكال غير متساوية.

تتم السقاية كل يوم في الفترة الأولى من زراعتها إذا كان الطقس جافا و حارا. الفجل سريع النمو, فقد تستغرق فترة نموه (3 – 6 أسابيع), و هناك بعض الأنواع التي تنضج بعد أقل من ثلاثة أسابيع من زراعتها. يحتاج الفجل لكي ينمو بشكل جيد إلى جو معتدل أو حار, و بالرغم من ذلك لا يجب أن يُزرع في مكان مشمس كليّا. يجب تفريد فسلات الفجل المزدحة على بعضها و ذلك لضمان نمو جيد للجذور. إن عملية التفريد هي عبارة عن اقتلاع فسلات الفجل أو النباتات المزدحمة مع بعضها, حيث إذا وجدنا ثلاثة فسلات نامية في مكان واحد, ننتزع منها واحدة ونبقي إثنين. وكلما نمت الفسلات وكبرت جذورها كلما تطلب منا الأمر تأمين مساحات أوسع بينها. الفجل كالإنسان, كلما كثر عدد الأفراد في البيت كلما ضاق بهم وولد مشاكل أكثر من ناحية الحرية الفردية وإلخ… لذلك أرجوكم وأتوسل إليكم أن تعطوها المجال لكي تنموا براحة, ولا تلوموني إن ماتت أو أنتجت حبات فجل صغيرة بسبب إزدحامها على بعضها.

بذور الفجل[عدل]

بذور الفجل غنية بالعديد من المركبات الغذائية الهامة, فهي مصدر ممتاز لفيتامينات (أ) (ب) (ج) (هـ) (ك). كذلك, فهي غنية أيضاً بالمعادن الهامة مثل البوتاسيوم والكالسيوم والحديد والفوسفور والماغنيسيوموالزنك. وبجانب هذا, فإنها تحتوي على الكاروتين والكلوروفيل والأحماض الأمينية والعناصر النادرة والمواد المضادة للأكسدة. وتصل نسبة البروتين في بذور الفجل إلى 26%.

مواضيع متعلقة[عدل]

· معلومات غذائية عن الفجل

· فوائد الفجل الطبية

· فوائد بذور الفجل

· جذر (نبات)

· مزيد من المعلومات عن الفجل

· فوائد الفجل

///////////////

به کردی سورانی تِوِر:

توور (ناوی زانستی: Raphanus Sativus) وە بە (ئینگلیزی:Radish) گیایەکی تەمەن یەک ساڵەیە و لاسکەکەی کە تۆو دەگرێت تا یەک مەتر بەرز دەبێتەوە و گەڵاکانی پان و گەورە و زبرە (دڕە) و ساف نیە، ڕیشەکەی کە وەک پیاز لە ژێر خاکدا سەلک (سەرک) دەکات و گەورە دەبێت، وە بە شێوەیەکی گشتی سێ جۆری ھەیە (سپی و ڕەش و سوور) کە سوورەکەیان لە کوردستاندا زۆرە و زۆری لێ دەخورێت و بە (تورە وردە)ش ناسراوە.

زێدی ڕەسەنی توور ئاسیایە بەتایبەتی چین و ژاپۆن وە لە سەردەمی فیرعەونەکاندا لە میسر چێندراوە، ئەم گیایە سوودی زۆری ھەیە و سەرەڕای سوودەکانیشی نرخەکەی زۆر ھەرازانە ھەر وەک لە کوردەواریدا ئەگەر ھەوڵ بدەن شتێک بێ نرخ بکەن دەڵێن (توورێکی قوڕاویی ناھێنێت)، وە لەم دواییانەشدا دوای ئاشکرابوونی سوودەکانی توور بەتایبەتی بۆ ھەرس کردن و یارمەتیدانی گەدە لە ساڵەکانی نەوەت بەدواوە وتەیەکی تر لەناو خەلکیدا بڵاوبویەوە لەسەر توور و خەلک دەیانووت: (توور سیتۆی کوردییە). (سیتۆ خواردنەوەیەکی گازی بوو وەکو پیپسی و یارمەتی ھەرس کردنی خواردنی دەدا).

بۆ خواردنیشی باشتر وایە توێکڵەکەی بە ئاو خاوێن بکرێتەوە و پاک نەکرێت (نەڕندرێت) چونکە وەکو ھەموو سەوزە و میوەکانی تر توێکڵی تووریش سوودی زۆری ھەیە.

//////////

به عبری:

הצנון (צנון הגינה, שם מדעי: Raphanus sativus) הוא ירק ממשפחת המצליבים.

החלק האכיל הפופולרי ביותר של הצנון הוא האשרוש שהוא החלק דמוי הלפת הגדל מתחת לאדמה, אך כל הצמח אכיל וחלקו העליון יכול לשמש כירק עלה. קליפתו של הצנון יכולה להיות בצבעים רבים. הצנון הידוע ביותר הוא עגול ואדום. סוגים אחרים קיימים בצבע ורוד, ורוד- סגלגל, לבן ואפור-שחור. קיים גם מין גדול וצהוב בעל טעם לימוני מעודן. הצנון המזרח אסיאתי הלבן הענק מכונה צנון סיני או דאיקון (daikon). זהו תבלין חלש המכונה בדרך כללצנון דאיקון (daikon radish). המין הנפוץ ביותר של הצנון הוא הצנון דמוי הגזר, אורכו 20 עד 35 סנטימטרים וקוטרו 5 עד 10 סנטימטרים.

פקעת הצנון נאכלת בדרך כלל לא מבושלת, אך מינים קשים יותר מבושלים. לבשר הצנון הטרי מרקם פריך וטעם חריף ומפולפל. "עוקצו" של הטעם נעלם כאשר מקלפים את הקליפה האדומה.

גודלם של מיני הצנון שונה. חלק מהם מגיעים למשקל של מעל קילוגרם. הצנון הוא ירק פופולרי לגינות ירק ביתיות, היות שהוא קל למדי לגידול, ומגיע לבשלות מהר. מיני צנון רבים בשלים 30 יום בלבד לאחר שנזרעו.

הצנון גדל באופן הטוב ביותר באדמה חומצתית עד רגילה, וזקוק לשמש וללחות. עונת השתילה הטובה ביותר היא מתחילת ועד סוף האביב, ועונת ה"קציר" הטובה ביותר היא מסוף הקיץ ועד תחילת הסתיו. הזרעים צריכים להשתל בעומק של סנטימטר אחד. אמוניום גופרתי הוא דשן יעיל. מכל מקום רמת החומציות באדמה צריכה להיבדק לפני שתילת הצנון כיוון שהוא רגיש לרמות חומציות שונות.

הירק קרוי על שום טעמו הֶחריף: בערבית, "צֻנַאן" פירושה סירחון.

////////////////

به کوردی تِوِر یا تِرب:

Tivir an tirp (latînî: Raphanus sativus) pincareke çandiniyê ye. Riwekeke ku dikaka wê weke gêzer û şêliman xwe di erdê re berdide. Nêzîkê deh cureyên tiviran hene. Tivir bi rengên sor, spî, reş û xemrî ne. Tê bawerkirin ku tivir di demaÎmperatoriya Romê li Ewropayê dihatin çandin.^[1] Tivir weke gêzeran dirêj in. Dirêjiya wan 20 -50 cm e. Di demsalan de weke biharkî, havînkî û zivistankî hêşîn dibin. Tivir herî baş di bin tavika geş de hêşîn dibin.^[2]

///////////////

به کشمیرس مُج

///////////

به پنجابی لال مولی:

مولی سروں دے ٹبر دی اک عام سبزی اے۔ ایہدی جڑ کھادی جاندی اے۔ ایہدے پتے وی ورتے جاندے نیں۔

//////////////

به پشتو مولی

//////////////

به اردو لال مولی:

لال مولی یا سرخ مولی (خاندان کا حیاتیاتی نام: Brassicaceae) ایک پودے کی جڑ ہے جسے سبزی کے طور پر استعمال کیا جاتا ہے۔ اس کا رنگ عموماً سرخ ہوتا ہے ۔ اسے قدیم روم میں کاشت کی جاتا تھا اور آج کل سلاد میں استعمال کیا جاتا ہے۔

/////////////

به آذری قیرمیزی تورچ:

Qırmızı turp (lat. Raphanus Sativus) — başqa kökümeyvəlilərə nisbətən çox qısa müddətdə (18-25 günə) yetişir. Həm təbabətdə, həm də müxtəlif salatların hazırlanmasında istifadə olunur.

/////////////////

به ترکی تورپ:

Turp (Raphanus sativus), turpgiller (Brassicaceae) familyasından sebze olarak tüketilen bir bitki türü. Meyvesietli ve genelde beyaz renktir. Kara turp, beyaz turp, kırmızı turp gibi çeşitleri vardır.

Kırmızı turp ağız kokutmasıyla ünlüdür. Turpun isim kökeni olan Raphanus sativus kelimesi "Kokan Soğan" anlamına gelmektedir. Depo gövdeli bir bitkidir. Tüketilen kısmı, bitkinin gövdesidir ve toprak altındadır. Bitkinin meyve ve yaprakları toprak üstünde bulunur.

//////////////

The radish (Raphanus sativus) is an edible root vegetable of the Brassicaceae family that was domesticated inEurope in pre-Roman times. Radishes are grown and consumed throughout the world, being mostly eaten raw as a crunchy salad vegetable. They have numerous varieties, varying in size, flavor, color, and length of time they take to mature. Radishes of spicy varieties owe their sharp flavor to the various chemical compounds produced by the plants, including glucosinolate, myrosinase, and isothiocyanate. They are sometimes grown as companion plantsand suffer from few pests and diseases. They germinate quickly and grow rapidly, smaller varieties being ready for consumption within a month, while larger daikon varieties take several months. Another use of radish is as cover or catch crop in winter^[1] or as a forage crop.^[2] Some radishes are grown for their seeds; daikon, for instance, may be grown for oil production. Others are used for sprouting and both roots and leaves are sometimes served cooked or cold.

Contents

[show]

History[edit]

Varieties of radish are now broadly distributed around the world, but almost no archeological records are available to help determine their early history and domestication.^[3] However, scientists tentatively locate the origin of Raphanus sativus in southeast Asia, as this is the only region where truly wild forms have been discovered. India, central China, and central Asia appear to have been secondary centers where differing forms were developed. Radishes enter the historical record in third century bc.^[4] Greek and Roman agriculturalists of the first century ad gave details of small, large, round, long, mild, and sharp varieties. The radish seems to have been one of the first European crops introduced to the Americas. A German botanist reported radishes of 100 lb (45 kg) and roughly 3 ft in length in 1544, although the only variety of that size today is the Japanese Sakurajima radish.^[5] The large, mild, and white East Asian form was developed in China, but is mostly associated in the West with the Japanese daikon, owing to Japanese agricultural development and larger exports.

Description[edit]

Section through radishes

Radishes are annual or biennial brassicaceous crops grown for their swollen tap roots which can be globular, tapering, or cylindrical. The root skin colour ranges from white through pink, red, purple, yellow, and green to black, but the flesh is usually white. Smaller types have a few leaves about 13 cm (5 in) long with round roots up to 2.5 cm (1 in) in diameter or more slender, long roots up to 7 cm (3 in) long. Both of these are normally eaten raw in salads.^[6] A longer root form, including oriental radishes, daikon or mooli, and winter radishes, grows up to 60 cm (24 in) long with foliage about 60 cm (24 in) high with a spread of 45 cm (18 in).^[6] The flesh of radishes harvested timely is crisp and sweet, but becomes bitter and tough if the vegetable is left in the ground too long.^[7] Leaves are arranged in a rosette. They have a lyrate shape, meaning they are divided pinnately with an enlarged terminal lobe and smaller lateral lobes. The white flowers are borne on a racemose inflorescence.^[8] The fruits are small pods which can be eaten when young.^[6]

The radish is a diploid species, and has 18 chromosomes (2n=18).^[9]

Cultivation[edit]

Newly germinated radishes at 10 days old

Radishes are a fast-growing, annual, cool-season crop. The seedgerminates in three to four days in moist conditions with soil temperatures between 65 and 85 °F (18 and 29 °C). Best quality roots are obtained under moderate day lengths with air temperatures in the range 50 to 65 °F (10 to 18 °C). Under average conditions, the crop matures in 3–4 weeks, but in colder weather, 6–7 weeks may be required.^[10]

Radishes grow best in full sun in light, sandy loams, with a soil pH 6.5 to 7.0, but for late-season crops, a clayey-loam is ideal. Soils that bake dry and form a crust in dry weather are unsuitable and can impair germination.^[11][12][13]Harvesting periods can be extended by making repeat plantings, spaced a week or two apart. In warmer climates, radishes are normally planted in the autumn.^[11] The depth at which seeds are planted affects the size of the root, from 1 cm (0.4 in) deep recommended for small radishes to 4 cm (1.6 in) for large radishes.^[13] During the growing period, the crop needs to be thinned and weeds controlled, and irrigation may be required.^[11]

Growing radish plants

Radishes are a common garden crop in the United States, and the fast harvest cycle makes them a popular choice for children's gardens.^[12] After harvesting, radishes can be stored without loss of quality for two or three days at room temperature, and about two months at 0 °C (32 °F) with a relative humidity of 90–95%.^[8]

Companion plant[edit]

Radishes can be useful as companion plants for many other crops, probably because their pungent odour deters such insect pests as aphids, cucumber beetles, tomato hornworms, squash bugs, and ants.^[14] They can function as a trap crop, luring insect pests away from the main crop.^[15] Cucumbers and radishes seem to thrive when grown in close association with each other, and radishes also grow well with chervil, lettuce, peas, and nasturtiums. However, they react adversely to growing in close association with hyssop.^[14]

Pests[edit]

As a fast-growing plant, diseases are not generally a problem with radishes, but some insect pests can be a nuisance. The larvae of flea beetles (Delia radicum) live in the soil, but the adult beetles cause damage to the crop, biting small "shot holes" in the leaves, especially of seedlings. The swede midge(Contarinia nasturtii) attacks the foliage and growing tip of the plant and causes distortion, multiple (or no) growing tips, and swollen or crinkled leaves and stems. The larvae of the cabbage root fly sometimes attack the roots. The foliage droops and becomes discoloured, and small, white maggots tunnel through the root, making it unattractive or inedible.^[10]

Varieties[edit]

Broadly speaking, radishes can be categorized into four main types according to the seasons when they are grown and a variety of shapes lengths, colors, and sizes, such as red, pink, white, gray-black, or yellow radishes, with round or elongated roots that can grow longer than a parsnip.

It is not widely known that Beatrix Potter's famous character "Peter Rabbit" is shown eating long scarlet radishes, not carrots, in Mr McGregor's garden.^{[citation needed]}

Spring or summer radishes[edit]

European radishes (Raphanus sativus)

Daikon—a large East Asian white radish—for sale in India

Sometimes referred to as European radishes or spring radishes if they are planted in cooler weather, summer radishes are generally small and have a relatively short three- to four-week cultivation time.^[6]

· The 'April Cross' is a giant white radish hybrid that bolts very slowly.

· 'Bunny Tail' is an heirloom variety from Italy, where it is known as Rosso Tondo A Piccola Punta Bianca. It is slightly oblong, mostly red, with a white tip.

· 'Cherry Belle' is a bright red-skinned round variety with a white interior.^[12] It is familiar in North American supermarkets.

· 'Champion' is round and red-skinned like the 'Cherry Belle', but with slightly larger roots, up to 5 cm (2 in), and a milder flavor.^[12]

· 'Red King' has a mild flavor, with good resistance to club root, a problem that can arise from poor drainage.^[12]

· 'Sicily Giant' is a large heirloom variety from Sicily. It can reach up to 5 cm (2 in) in diameter.

· 'Snow Belle' is an all-white variety of radish, similar in shape to the 'Cherry Belle'.^[12]

· 'White Icicle' or 'Icicle' is a white carrot-shaped variety, around 10–12 cm (4–5 in) long, dating back to the 16th century. It slices easily, and has better than average resistance to pithiness.^[12][13]

· 'French Breakfast' is an elongated, red-skinned radish with a white splash at the root end. It is typically slightly milder than other summer varieties, but is among the quickest to turn pithy.^[13]

· 'Plum Purple', a purple-fuchsia radish, tends to stay crisp longer than average.^[13]

· 'Gala' and 'Roodbol' are two varieties popular in the Netherlands in a breakfast dish, thinly sliced on buttered bread.^[12]

· 'Easter Egg' is not an actual variety, but a mix of varieties with different skin colors,^[13] typically including white, pink, red, and purple radishes. Sold in markets or seed packets under the name, the seed mixes can extend harvesting duration from a single planting, as different varieties may mature at different times.^[13]

Winter varieties[edit]

Daikon

'Black Spanish' or 'Black Spanish Round' occur in both round and elongated forms, and are sometimes simply called the black radish (Raphanus sativus L. var. niger (M.) S.K. or L. ssp. niger (M.). D.C. var. albus D.C) or known by the French name Gros Noir d'Hiver. It dates in Europe to 1548,^[16] and was a common garden variety in England and France during the early 19th century.^[17] It has a rough, black skin with hot-flavored, white flesh, is round or irregularly pear shaped,^[18] and grows to around 10 cm (4 in) in diameter.

Daikon refers to a wide variety of winter oilseed radishes from Asia. While the Japanese name daikon has been adopted in English, it is also sometimes called the Japanese radish, Chinese radish, Oriental radish or mooli (in Indiaand South Asia).^[19] Daikon commonly have elongated white roots, although many varieties of daikon exist. One well-known variety is 'April Cross', with smooth white roots.^[12][13] The New York Times describes 'Masato Red' and 'Masato Green' varieties as extremely long, well-suited for fall planting and winter storage.^[12] The Sakurajima radishis a hot-flavored variety which is typically grown to around 10 kg (22 lb), but which can grow to 30 kg (66 lb) when left in the ground.^[12][20]

Seed pod varieties[edit]

Radish fruits, also called pods

Radish seeds

The seeds of radishes grow in siliques (widely referred to as "pods"), following flowering that happens when left to grow past their normal harvesting period. The seeds are edible, and are sometimes used as a crunchy, spicy addition to salads.^[13] Some varieties are grown specifically for their seeds or seed pods, rather than their roots. The rat-tailed radish, an old European variety thought to have come from East Asia centuries ago, has long, thin, curly pods which can exceed 20 cm (8 in) in length. In the 17th century, the pods were often pickled and served with meat.^[13] The 'München Bier' variety supplies spicy seed pods that are sometimes served raw as an accompaniment to beer in Germany.^[21]

Nutritional value[edit]

Radishes, raw
Nutritional value per 100 g (3.5 oz)
Energy	66 kJ (16 kcal)

Carbohydrates	3.4 g
Sugars	1.86 g
Dietary fiber	1.6 g

Fat	0.1 g

Protein	0.68 g

Vitamins
Thiamine (B1)	(1%) 0.012 mg
Riboflavin (B2)	(3%) 0.039 mg
Niacin (B3)	(2%) 0.254 mg
Pantothenic acid (B5)	(3%) 0.165 mg
Vitamin B6	(5%) 0.071 mg
Folate (B9)	(6%) 25 μg
Vitamin C	(18%) 14.8 mg

Minerals
Calcium	(3%) 25 mg
Iron	(3%) 0.34 mg
Magnesium	(3%) 10 mg
Manganese	(3%) 0.069 mg
Phosphorus	(3%) 20 mg
Potassium	(5%) 233 mg
Zinc	(3%) 0.28 mg

Other constituents
Fluoride	6 µg
Full Link to USDA Database entry
· Units · μg = micrograms • mg = milligrams · IU = International units
Percentages are roughly approximated usingUS recommendations for adults.

In a 100 gram serving, raw radishes provide 16 calories and have a moderate amount of vitamin C (18% ofDaily Value), with other essential nutrients in low content (table).^[22]

Uses[edit]

Cooking[edit]

Filipino dish, Ginisang Labanoswith ground beef

The most commonly eaten portion is the napiform taproot, although the entire plant is edible and the tops can be used as a leaf vegetable. The seed can also be sprouted and eaten raw in a similar way to a mung bean.^[23]

The bulb of the radish is usually eaten raw, although tougher specimens can be steamed. The raw flesh has a crisp texture and a pungent, peppery flavor, caused by glucosinolates and the enzymemyrosinase, which combine when chewed to form allyl isothiocyanates, also present in mustard, horseradish, and wasabi.^[24]

Radishes are mostly used in salads, but also appear in many European dishes.^[25] Radish leaves are sometimes used in recipes, like potato soup or as a sauteed side dish. They are also found blended with fruit juices in some recipes.^[26]

Other uses[edit]

The seeds of radishes can be pressed to extract radish seed oil. Wild radish seeds contain up to 48% oil, and while not suitable for human consumption, this oil is a potential source of biofuel.^[27] The daikon grows well in cool climates and, apart from its industrial use, can be used as a cover crop, grown to increase soil fertility, to scavenge nutrients, suppress weeds, help alleviate soil compaction, and prevent winter erosion of the soil.^[28][29]

Culture[edit]

The daikon varieties of radish are important parts of East, Southeast, and South Asian cuisine. In Japan andKorea, radish dolls are sometimes made as children's toys. Daikon is also one of the plants that make up theJapanese Festival of Seven Herbs (Nanakusa no sekku) on the seventh day after the new year.^[30]

Citizens of Oaxaca, Mexico, celebrate the Night of the Radishes (Noche de los rábanos) on December 23 as a part of Christmas celebrations. This folk art competition uses a large type of radish up to 50 centimetres (20 in) long and weighing up to 3 kilograms (6.6 lb). Great skill and ingenuity are used to carve these into religious and popular figures, buildings, and other objects, and they are displayed in the town square.^[31][32]

Production trends[edit]

About seven million tons of radishes are produced yearly, representing roughly 2% of the global vegetable production.^[33]

Khollan Vafa : اخوان صفا

۱۳۹۵ فروردین ۱۷, سه‌شنبه

فُجُل، تُرُب، به اردو و پنجابی لال مولی، شیر افزائی برز/بذر تُرب

دنبال کننده ها

بايگانی وبلاگ

درباره من