Khollan Vafa : اخوان صفا: عَلَق، زالو، جونک، زیلین، سولوکلر، به کردی زیرو، به پشتو ژوره

[1] - عَلَق. زالو.(اِ) کرمی است که چون بر بدن چسبانند خون فاسد را بمکد. (برهان قاطع) (آنندراج ). و رجوع به زلو*، جلو، شلک ، شلکا، شلوک ، زلوک ، زرو، دیوچه ، علق و مکل شود.

* زلو. [ زَ ] (اِ) نام کرمی است دراز که در آب پیدا شود و چون او را به عضوی بچسبانند خون را بمکد و آن را شلوک و دیوچه نامند. (فرهنگ جهانگیری ). کرمی باشد سیاه رنگ چون بر اعضای آدمی بچسبانند خون را از آنجا بمکد. (برهان ). کرمی است که خون خورد و در هند، آنرا جونک خوانند. (آنندراج ) (از انجمن آرا). زالو و علق و دیوجه و زلگ و یک نوع کرمی است آبی و خون حیوانات را می مکد و آن را در طب برای کشیدن خون بیماران بکار می برند. (ناظم الاطباء). زلو. زولو. جلو. شلوک . شلکا. جانوری است از شاخه ٔ کرمها و از رده ٔ کرمهای حلقوی و دسته ٔ ئیرودینه ها که لوله ٔ گوارشی آن در طول بدن حیوان به 11 قسمت مشخص تقسیم می شود و در قسمت سر و انتهای بدن دارای بادکشهایی است که بدان وسیله بر بدن حیوانات یا اشیاء می چسبد. حیوانی است آبزی و در آب رودها، جویها برکه ها زندگی میکند و دارای گونه های مختلف است . زالو در قسمت بادکش دهانی ، دارای سه ردیف آرواره بشکل ایگرگ است که بوسیله ٔ آنها پوست بدن حیوانات را سوراخ کرده خون آنها را می مکد. (از فرهنگ فارسی معین ). زالو. جلو. زرو. مکل . علق . دیوچه .دُشتی . دیوک . خرسته . درن . شلک . شلوک . غلفج . زروک . (یادداشت بخط مرحوم دهخدا). زولو (در تداول اهالی خراسان ). و بهذا الموضع (به سیلان ) رأینا العلق الطیار و یسمونه الزلو (بضم الزای و اللام ) و یکون بالاشجار والحشائش التی تقرب من الماء فاذا قرب الانسان منه و ثب علیه ... (ابن بطوطه ، یادداشت بخط مرحوم دهخدا).

//////////////

علق. نباتی [کذا در متن] است که به لغت رومی «اپنوس» گویند و معنی آن آکل باشد به لغت تازی اعنی خورنده و به رومی «افدیله» گویند و به سریانی «علقثا» گویند و پارسیان «دیوچه» گویند و به هندوی «جوک» گویند و به فرغانه «زروک» گویند. (صیدنه ص 491). شریف گوید چون بر موضعی نهند که خون فاسد بود قائم مقام حجامت بود، خاصه کودکان و زنان را و بر ریش‌ها و سعفه و قوبا نهند خون فاسد بکشد. علق را به شیرازی ورن خوانند و به اصفهانی دیوجه و به لفظی دیگر لوزی و زلوی. (اختیارات ص 306).

////////////////

زالو نوعی کرم حلقوی است. زالو حیوانی از گروه کرم‌های آبزی و از راسته آرواره‌داران است. بدن جانور قابلیت انقباض و انبساط فراوان دارد، طول بدن بین ۳ تا ۲۵ سانتیمتر و عرض بدن حدود ۱ سانتیمتر است. در جلوی بدن یک بادکش وجود دارد که مرکب از ۲ حلقه است و دهان در این ناحیه واقع شده‌است و در انتهای بدن یک بادکش مدور مرکب از ۷ حلقه دارد که توسط این بادکش خود را به یک نقطه متصل می‌کند و نقطه اتکایی است برای حرکت کردن.

زالو ۳ فک دارد و هر فک ۱۰۰ دندان دارد؛ یعنی یک زالو حدود ۳۰۰ دندان فوق‌العاده ریز دارد.

اکثر زالوها در اطراف آب‌های شیرین زندگی می‌کنند، در حالیکه بعضی گونه‌ها را می‌توان در خاک^[۱] و همچنین اطراف دریاها یافت. شناخته‌شده‌ترین زالوها، مثل زالوهای دارویی که در زالودرمانی استفاده می‌شوند خون‌خوراک هستند و از خون مهره‌داران و همولنف بی‌مهرگان تغذیه می‌کنند.^[۲]بهرحال بیشتر گونه‌های زالوها شکارچی هستند و در درجه اول با بلع دیگر بی‌مهرگان تغذیه می‌کنند. در حال حاضر تقریباً ۷۰۰ گونه از زالوها شناخته شده‌اند، که ۱۰۰ تا دریایی، ۹۰ تا زمینی و بقیهٔ آن‌ها از آرایهٔ آب‌های شیرین هستند.^[۳]

از لحاظ تاریخی زالوها در پزشکی (زالودرمانی)، برای گرفتن خون از بیماران استفاده می‌شده‌اند.^[۴] سابقهٔ عمل زالودرمانی به هندوستان و یونان قدیم باز می‌گردد که تاقرن هیجدهم و نوزدهم در اروپا و آمریکای شمالی ادامه یافت. در دوران مدرن، از زالو در مراحلی مانند چسباندن مجدد اجزای بدن در جراحی‌های ترمیمی و پلاستیک^[۵] و درآلمان برای درمان آرتروز استفاده می‌کنند.^[۶][۷]

آناتومی و فیزیولوژی[ویرایش]

زالو و سیستم عصبی‌اش

تعداد و مکان چشم‌ها برای تشخیص گونه‌های زالو ضروری هستند.

مثل دیگر حلقوی‌تباران زالو حیوانی بندبند است، اما بی‌شباهت به دیگر حلقوی‌تباران هیچ ارتباطی بین تقسیم‌بندی سطح خارجی بدن یک زالو و اندام‌های داخلی‌اش وجود ندارد.^[۸] سطح بدن حیوان می‌تواند به ۱۰۲ حلقه تقسیم شود. درحالی که ساختار داخلی‌اش به ۳۲ بخش تقسیم شده است.^[۹] از ۳۲ بخش داخلی بدن، ۴ تای جلویی اختصاص به قسمت سر دارد، که شامل مغز قدامی و یک مکنده است. بعد از سر ۲۱ بند بعدی، بخش میانی بدن متشکل از ۲۱ غدهٔ عصبی، دو اندام تناسلی، و ۹ جفت بیضه است. سرانجام۷بند آخر ترکیب شده‌اند تا دم و مغز خلفی جانور را تشکیل بدهند.

تولید مثل و نمو[ویرایش]

زالوها هرمافرودیت هستند، به این معنی که هم اندام تناسلی ماده و هم نر را دارند (به ترتیب تخمدان و بیضه). زالوها با تکثیر متقابل تولیدمثل می‌کنند، و درهنگام آمیزش اسپرم منتقل می‌شود. زالوها مانند کرم‌های خاکی، برای نگهداری تخم‌هایشان از کمربند تناسلی استفاده کرده و آن‌ها را در پیله‌ای پنهان می‌کنند.

در حین آمیزش زالوها از تزریق زیرجلدی اسپرم خود استفاده می‌کنند. آن‌ها از یک اسپرماتوفر، که یک ساختار حاوی اسپرم است، استفاده می‌کنند. گاهی در کنار یکدیگر، در حالی که جلوی یکی رو به پشت دیگری است قرار می‌گیرند و هر زالو اسپرماتوفر خود را به اندام دیگری تزریق می‌کند که اسپرمش از آنجا راه خود را به طرف اندام تناسلی زنانه پیدا خواهد کرد. رشد لارو به عنوان یک سری از مراحل رخ می‌دهد. در اولین مرحله سلول تقسیم شده و موجب بوجود آمدن یک جوانه‌سای AB و CD می‌شودو در مرحله تقسیم سلولی میان‌چهر است که سیتوپلاسم بدون یاخته که تلوپلاسم نامیده می‌شود شکل می‌گیرد.^[۱۰] تلوپلاسم به عنوان عامل تعیین‌کنندهٔ سرنوشت سلول D شناخته شده است.^[۱۱] در مرحلهٔ ۳ هنگام دومین تقسیم سلولی در بلاستومر CD تقسیمی نامساوی رخ می‌دهد. در نتیجه موجب بوجود آمدن یک سلول بزرگتر D در سمت چپ و یک سلول کوچکتر C در سمت راست می‌شود. این مرحلهٔ تقسیم نامساوی به تارچه،^[۱۲]بستگی دارد و در پایان مرحلهٔ ۳ سلول AB تقسیم می‌شود. در مرحلهٔ ۴ نمو، سلول‌های بنیادی میکرومرها و تلوبلاست‌ها تشکیل می‌شوند و در نتیجه، D quadrant برای تشکیل سلول‌های پیش‌ساز DM و DNOPQ تلوبلاست تقسیم می‌شود. در پایان مرحلهٔ ۶ زیگوت شامل ۲۵ میکرومر، ۳ ماکرومر(A, B وC)و ۱۰ تلوبلاست مشتق از D quadrant است.^[۱۳]

تلوبلاست‌ها جفت‌هایی از پنج نوع مختلف (M, N, O, P, and Q) از سلولهای بنیادی جنینی هستند که ستون‌های بندبند سلول‌ها را در سطح بدن جنین شکل می‌دهند.^[۱۴] سلولهای مشتق شده از تلوبلاست نوع M سلواهای مزودرم و مجموعهٔ کوچکی از سلول‌های عصبی را می‌سازد، سلولهای مشتق شده از تلوبلاست نوع N منجر به ساخت بافت‌های عصبی و تعدادی از اکتودرم شکمی می‌شود.Q در ساخت اکتودرم پشتی همکاری می‌کند و در زالوها O، P هم اثر هستند (دارای پتانسیل رشد یکسان) که اکتودرم جانبی تولید می‌کند. بهرحال تفاوت آن دو این است که P نسبت به O دسته بزرگتری از سلول‌های روپوست پشتی و جانبی تولید می‌کند.^[۱۱]در کرم‌های لجن برکه، بی‌شباهت به زالوها، تلو بلاست‌های نوع O، P در همان مراحل اولیه نمو از هم مجزا می‌شوند و بنابراین سلولهای هم اثر نیستند.^[۱۵] هر بخش از بدن زالو از یک سلول‌از نوع M، O، P و دو سلول از نوع N ،Q تشکیل شده است.^[۱۱]

اکتودرم و مزودرم تنه به طور انحصاری از سلول‌های تلوبلاست از ناحیه‌ای به نام منطقه پیشرفت خلفی مشتق می‌شوند.^[۱۶][۱۷] سر زالو که از ناحیه بدون بندبند بیرون می‌آید، بوسیله اولین گروهی از میکرومرهایی که از سلول‌های A، B، C، D مشتق شده‌اند با ایجاد تقارن بین سلول‌های AD و BC شکل می‌گیرد.^[۱۷]

منابع[ویرایش]

· مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا، «Leech»، ویکی‌پدیای انگلیسی، دانشنامهٔ آزاد (بازیابی در ۱۱ فوریه ۲۰۱۶).

1. پرش به بالا↑ S. Fogden & J. Proctor; Proctor (1985). "Notes on the Feeding of Land Leeches (Haemadipsa zeylanica Moore and H. picta Moore) in Gunung Mulu National Park, Sarawak". Biotropica 17 (2): 172–174. doi:10.2307/2388511. JSTOR 2388511.

2. پرش به بالا↑ Roy Sawyer (1981). Kenneth, Muller; Nicholls, John; Stent, Gunther, eds. Neurobiology of the Leech. New York: Cold Spring Harbor Laboratory. pp. 7–26. ISBN 0-87969-146-8.

3. پرش به بالا↑ Boris Sket, Peter Trontelj (2008). "Global diversity of leeches (Hirudinea) in freshwater". In E. V. Balian, C. Lévêque, H. Segers & K. Martens.Freshwater Animal Diversity Assessment. Hydrobiologia 595 (1). pp. 129–137. doi:10.1007/s10750-007-9010-8.

4. پرش به بالا↑ Brian Payton (1981). Kenneth Muller, John Nicholls, & Gunther Stent, ed. Neurobiology of the Leech. New York: Cold Spring Harbor Laboratory. pp. 27–34. ISBN 0-87969-146-8.

5. پرش به بالا↑ Adam, Robert; Zakrzewski, Peter (2001). "Therapeutic Use of Leeches: From the 'Annelids' or Medicine" 79 (1). University of Toronto Medical Journal. pp. 65–7.

6. پرش به بالا↑ M. Teut & A. Warning; Warning (2008). "Leeches, phytotherapy and physiotherapy in osteo-arthrosis of the knee—a geriatric case study". Forsch Komplementmed15 (5): 269–72. doi:10.1159/000158875. PMID 19001824.

7. پرش به بالا↑ Michalsen, A; Moebus, S; Spahn, G; Esch, T; Langhorst, J; Dobos, GJ (2002). "Leech therapy for symptomatic treatment of knee osteoarthritis: Results and implications of a pilot study". Alternative therapies in health and medicine 8 (5): 84–8. PMID 12233807.

8. پرش به بالا↑ Ralph Buchsbaum, Mildred Buchsbaum, John Pearse, & Vicki Pearse (1987). Animals Without Backbone (3rd ed.). Chicago: The University of Chicago Press. pp. 312–317. ISBN 0-226-07874-4.

9. پرش به بالا↑ Brian Payton (1981). Kenneth Muller, John Nicholls, & Gunther Stent, ed. Neurobiology of the Leech. New York: Cold Spring Harbor Laboratory. pp. 35–50. ISBN 0-87969-146-8.

10. پرش به بالا↑ J. Fernandez, N. Olea, V. Tellez & C. Matte (1990). "Structure and development of the egg of the glossiphoniid leech Theromyzon rude: reorganization of the fertilized egg during completion of the first meiotic division". Developmental Biology 137 (1): 142–154. doi:10.1016/0012-1606(90)90015-B. PMID 2295361.

11. ↑ ^{پرش به بالا به:۱۱٫۰} ^۱۱٫۱ ^۱۱٫۲ D. A. Weisblat & M. Shankland (1985). "Cell lineage and segmentation in the leech". Philosophical Transactions of the Royal Society B: Biological Sciences 312 (1153): 39–56. doi:10.1098/rstb.1985.0176. JSTOR 2396301. PMID 2869529.

12. پرش به بالا↑ D. C. Lyons & D. A. Weisblat (2009). "D quadrant specification in the leech Helobdella: actomyosin contractility controls the unequal cleavage of the CD blastomere". Developmental Biology 334 (1): 46–58. doi:10.1016/j.ydbio.2009.07.007. PMC 3077801. PMID 19607823.

13. پرش به بالا↑ M. Sandig & W. Dohle (1988). "The cleavage pattern in the leech Theromyzon tessulatum (Hirudinea, Glossiphoniidae)". Journal of Morphology 196 (2): 217–252.doi:10.1002/jmor.1051960210. PMID 3385778.

14. پرش به بالا↑ V. K. Berezovskii & M. Shankland (1996). "Segmental diversification of an identified leech neuron correlates with the segmental domain in which it expresses Lox2, a member of the Hox gene family". Journal of Neurobiology 29 (3): 319–329. doi:10.1002/(SICI)1097-4695(199603)29:3<319::aid-neu4>3.0.CO;2-C.PMID 8907161.

15. پرش به بالا↑ A. Arai, A. Nakamoto & T. Shimizu (2001). "Specification of ectodermal teloblast lineages in embryos of the oligochaete annelid Tubifex: involvement of novel cell-cell interactions". Development 128 (7): 1211–1219. PMID 11245587.

16. پرش به بالا↑ D. Nardelli-Haefliger & M. Shankland (1993). "Lox10, a member of the NK-2 homeobox gene class, is expressed in a segmental pattern in the endoderm and in the cephalic nervous system of the leech Helobdella". Development 118 (3): 877–892. PMID 7915671.

17. ↑ ^{پرش به بالا به:۱۷٫۰} ^۱۷٫۱ M. Shankland & A. E. Bruce (1998). "Axial patterning in the leech: developmental mechanisms and evolutionary implications". Biological Bulletin 195 (3): 370–372. doi:10.2307/1543150. JSTOR 1543150. PMID 9924777.

///////////////

زالو ۳ فک دارد و هر فک ۱۰۰ دندان دارد؛ یعنی یک زالو حدود ۳۰۰ دندان فوق‌العاده ریز دارد.

آناتومی و فیزیولوژی[ویرایش]

زالو و سیستم عصبی‌اش

تعداد و مکان چشم‌ها برای تشخیص گونه‌های زالو ضروری هستند.

تولید مثل و نمو[ویرایش]

منابع[ویرایش]

· مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا، «Leech»، ویکی‌پدیای انگلیسی، دانشنامهٔ آزاد (بازیابی در ۱۱ فوریه ۲۰۱۶).

5. پرش به بالا↑ Adam, Robert; Zakrzewski, Peter (2001). "Therapeutic Use of Leeches: From the 'Annelids' or Medicine" 79 (1). University of Toronto Medical Journal. pp. 65–7.

//////////////

العلقيات^[1] أو هيرودينيا^[2] (الاسم العلمي:Hirudinea) هي طائفة من الحيوانات تتبع شعبة الديدان المقسمة ^[3][4]. وهي كائنات معظمها طفيلية تشتمل على 600 نوع جسمها مضغوط لها ألوان متعددة أخضر وبني وأسود وأزرق وأحمر وهي تشبه إلى حدما البزاق جلدها أحيانا له خطوط طولية ولكن عند تمعن النظر إلى جلدها تلاحظ أن به أيضا تثنيات دائرية عرضية على طول الجسم طول العلقة من 1سم إلى 15 سم في مقدم رأسها لها عيون مرتبة بشكل زوجي تتراوح في أعدادها حسب النوع من 4 -10 تتحرك العلقة عن طريق نقل جسمها بواسطة حلقتي التصاق قمعيتين تشبهان فم السمكة الصفيرة أحدهما أمامية والأخرى خلفية وعندما تريد التحرك تمد جسمها للأمام وتلصق الحلقة الأمامية ثم تشد حلقتها الخلفية وتلصقها بالقرب من الأمامية وتستمر هكذا دواليك في التقدم للأمام أو للخلف.فم العلقة يحتوي في بعض الأنواع المصاصة للدماء صفوف أسنان صغيرة تشبه المنشار وجهاز شافط يتواجد في الجزء الامامي للرأس بجوار حلقة الالتصاق الأمامية.

محتويات

[أظهر]

تصنيف[عدل]

· صنف العلقيات الحقيقية

· رتبة اليعلوقيات اللاخطمية

تكاثر[عدل]

العلقة من حيث التناسل هي كائن حي خنثوي (Hermaphrodite) بمعنى أن العلقة لها عضو تناسل ذكري وعضو تناسل أنثوي وعند التزاوج تتم افراز المادة الذكرية ويلتقطها العضو الانثوي. فكل دودة بها زوج من المبايض و9 أزواج من الخصيات ومع ذلك لا يتم الإخصاب الذاتي داخل الدودة الواحدة ولكن يحدث الإخصاب الخلطى وهو يعنى تبادل الحيوانات المنوية من دودة إلى دودة أخرى ثم بعد ذلك تخزن كل دودة الحيوانات المنوية في تركيب يسمى المستودعات المنوية ثم يحدث إخصاب للبويضات وتضعها الدودة الأم داخل شرنقة تغلفها بمادة مغذية تتغذى منها الصغار بعد الفقس وتحمل الأم الشرنقة في مقدمة جسمها وتسبح بها في الماء لتحميها وبعض أنواع العلق تقوم الأم بتحريك تيار ماء خفيف فوق سطح الشرنقة حتى يصل إلى البيض داخل الشرنقة الكمية المناسبة من الأكسجين التي يحتاجها الجنين داخل البيضة. ثم تترك الصغار الشرنقة لتبدأ في اخذ أول وجبة دم من أي حيوان برمائي.

طريقة امتصاص الدم[عدل]

بمجرد نزول كائن حي البركة أو البحيرة فانا العلق يشعر به ويقترب من أي جزء في جسمه ويبدأ بتثبيت الممص الأمامي ثم إدخال الفكوك الثلاثة المسننة والتي تحدث خدش ذو ثلاث شعب ثم يقوم العلق بعد ذلك بإفراز اللعاب الذي يحتوى على ثلاث مركبات كيمائية وهى:

· مادة بVasodilatorوهذه المادة تعمل على توسيع الأوعية الدموية ليتدفق فيها الدم بسرعة

· مادة Hirudinوهى مادة العلقين المانعة لتجلط الدم

· إنزيم Hyaluronidase وهو إنزيم يعمل على زيادة نفاذية الجلد

وبمجرد إفراز هذه المركبات الثلاثة ينطلق تيار من الدم عبر الخدش الذي احدثة في جلد الضحية ويبدأ العلق في امتصاص الدم بفضل جدران البلعوم العضلية التي تقوم بشفط الدم ومنها إلى تركيب الحوصلة حيث يتم تخزينه وهضمه ومنها للمعدة ثم الأمعاء ثم المستقيم. وتمتص الدودة ما بين 6:3 جرام دم أي حوالي قدر وزنها 5 مرات.

مراجع[عدل]

1. ^ بنك باسم الآلي للمصطلحات.

2. ^ بنك باسم الآلي للمصطلحات.

3. ^ موقع زيبكودزو (بالإنكليزية) Zipcodezoo طائفة العلقيات تاريخ الولوج 03 تشرين الثاني 2014

4. ^ موقع تاكسونوميكون (بالإنكليزية) Taxonomicon طائفة العلقيات تاريخ الولوج 03 تشرين الثاني 2014

//////////////

به عبری:

עלוקות (שם מדעי: Hirudinida) הן סוג של תולעים טבעתיות, בתוך מחלקה זו מוכרים כ-600 מינים של עלוקות. גופן של העלוקות פחוס, מוארך וצבוע בצבעים זוהרים שונים: ירוק, חום, שחור, אדום או כחול, דומות במראן הכללי לחשופיות, הן עשויות טבעות-טבעות. אורכן של העלוקות נע בין סנטימטר בודד ל-15. עיני העלוקות סדורות בקדמת הראש בזוגות, מספרן משתנה בין המינים השונים ונע בין 4 ל-10 עיניים. העלוקה מתקדמת באמצעות שני כפתורי הצמדה, הן נאחזות בעצם בעזרת הכפתור האחורי ואז מתקדמות, נאחזות בעזרת הכפתור הקדמי, מושכות את גופן וכן פעמים רבות. פה העלוקה מכיל במינים מוצצי הדם כמה שורות של שיניים קטנות דמויות מסור ומנגנון שאיבה, הוא מצוי בחלק הקדמי של הראש ליד כפתור ההצמדה הקדמי. העלוקות הן אנדרוגיניות, כלומר, לכל עלוקה גם איברי רבייה זכריים וגם איברי רבייה נקביים. הן מזדווגות זו עם זו כשכל אחת מפרישה לגוף השנייה זרע ומפרה אותה.

//////////////

به پشتو ژوره:

ژورې (په لاتين:Hirudinea ) د حلقوي چينجيانو څخه دي چې په ځانگړي ډول په اوبو کې په ګرمو سیمو کې ژوند کوي. نوموړي ژوي طفيلي ژوي دي چې د شمزۍ لرونکو ژويو وينه څښي، (۷۵٪) يا بې شمزۍ ژوي ښکاروي (۲۵٪). ددې ژوې تر اوسه پورې ۳۰۰ ډوله پېژندل شوي دي. اوږدوالی یې ۱ – ۳۰ سانتيمتره دی. بدن یې بیضوی شکل لري چې پر مخکيني او وروستنۍ برخو باندې ځانگړې ودونكې آلې لري. مخکینۍ آله د هضمي سیستم یوه برخه ده چې د ژامې او حلق څخه جوړېږي. ژوره په خوله کې ځانگړي مرغړی لري چې هيروډين توکه تولید کوي. هیروډين د انزايمونو څخه دی چې د وینو پرڼتوب بندوي. ژورې نرښځي ژوې دي.

//////////////

به اردو جونک:

ایک غیر فقاری جانور ہے۔ یہ انسانوں اور دوسرے جانوروں کا خون پیتی ہے۔

////////////

به آذری زیلین:

Zəlinin xarici quruluşu[redaktə | əsas redaktə]

Zəli nin dəri-əzələ kisəsində bütün əzələlər var. Bu əzələlər onun hər tərəfə dönməsinə kömək edir. Zəli onurğasızdır. Onun iki ədəd kutikula ilə örtülü kəsici dişcikləri var. Zəli parazitlik edərkən, qanı sorarkən onun diçciklərinin yeri üçbucaq formasında olur.

/////////////

به کردی زیرو:

Zîro ajalekî avî ye. Cureyên xwe pir in. Kin cureyên wek dêzi ziravin zor xuya dibin. Ku hin ji ew avê vexwin û ewan bi avê ra herin hundur xwîne dimjin û gir dibin. Hin cureyên xwe di nexweşxanan da tên bi kar anîn.

////////////

به ترکی سولوکلِر:

Sülükler ya da (Lat. Hirudinea), halkalı solucanlar şubesine ait bir (alt)sınıfdır.

Sülüklerin tatlı su, kara ve deniz formları vardır. Oligochaeta, şubesiyle yakın akrabalardır ve klitellum yapısını bulunudururlar. Toprak solucanları gibi hermafroditlerdir. Bütün sülükler etçildir. Solucanlar, sümüklüböcekler,böcek larvaları, küçük kabuklular ile beslenebilirler ya da ikiyaşamlılar, sürüngenler, balıklar ya da bazımemelilerde kan emen parazit olarak bulunabilirler. Sülüklerin bilinen en büyük avcıları, balıklar, sucul böcekler,karidesler ve diğer sülük türleridir.

/////////////

Leeches are segmented worms that belong to the phylum Annelida and comprise the subclass Hirudinea.^[1] Like the oligochaetes, such as earthworms, leeches share a clitellum and are hermaphrodites. Nevertheless, they differ from the oligochaetes in significant ways. For example, leeches do not have bristles and the external segmentation of their bodies does not correspond with the internal segmentation of their organs. Their bodies are much more solid as the spaces in their coelom are dense with connective tissues. They also have two suckers, one at each end.

The majority of leeches live in freshwater environments, while some species can be found in terrestrial^[2] and marine environments, as well. The best-known leeches, such as the medicinal leech, Hirudo medicinalis, arehematophagous, feeding on vertebrate blood and invertebrate hemolymph.^[3] Most leech species, however, are predatory, feeding primarily by swallowing other invertebrates. Almost 700 species of leeches are currently recognized, of which some 100 are marine, 90 terrestrial and the remainder freshwater taxa.^[4]

Leeches, such as the Hirudo medicinalis, have been historically used in medicine to remove blood from patients.^[5]The practice of leeching can be traced to ancient India and Greece, and continued well into the 18th and 19th centuries in both Europe and North America. In modern times, leeches are used medically in procedures such as the reattachment of body parts and reconstructive and plastic surgeries ^[6] and, in Germany, treating osteoarthritis.^[7][8]

Contents

[show]

Taxonomy and systematics[edit]

Haemadipsa zeylanica, a terrestrial leech found in the mountains of Japan

Leeches are presumed to have evolved from certain Oligochaeta, most of which feed on detritus. However, some species in the Lumbriculidae are predatory and have similar adaptations as found in leeches. As a consequence, thesystematics and taxonomy of leeches is in need of review. While leeches form a clade, the remaining oligochaetes are not their sister taxon, but in a diverse paraphyletic group containing some lineages that are closely related to leeches, and others that are far more distant.

There is some dispute as to whether Hirudinea should be a class itself, or a subclass of the Clitellata. The resolution mainly depends on the eventual fate of the oligochaetes, which as noted above, do not form a natural group as traditionally circumscribed. Another possibility would be to include the leeches in the taxon Oligochaeta, which would then be ranked as a class and contain most of the clitellates. The Branchiobdellida are leechlike clitellates that were formerly included in the Hirudinea, but are just really close relatives.

The more primitive Acanthobdellidea are often included with the leeches, but some authors treat them as a separate clitellate group. True leeches of the infraclass Euhirudinea have both anterior and posterior suckers. They are divided into two groups: Arhynchobdellida and Rhynchobdellida

· Rhynchobdellida are "jawless" leeches, armed with a muscular, straw-like proboscis puncturing organ in a retractable sheath. The Rhynchobdellae consist of two families:

· Glossiphoniidae are flattened leeches with poorly defined anterior suckers.

· Piscicolida have cylindrical bodies and usually well-marked, bell-shaped, anterior suckers. The Glossiphoniidae live in freshwater habitats; the Pisciolidae are found in seawater habitats.

· Arhynchobdellida lack a proboscis and may or may not have jaws armed with teeth. Arhynchobellids are divided into two orders:

· Gnathobdela: This order of "jawed" leeches, armed with teeth, includes the quintessential leech: the European medical (bloodsucking) leech, Hirudo medicinalis. It has a tripartite jaw filled with hundreds of tiny, sharp teeth. The incision mark left on the skin by the European medical leech is an inverted Y inside a circle. Its North American counterpart is Macrobdela decora, a much less efficient medical leech.^[9] Within this order, the family Hirudidae is characterized by aquatic leeches and the family Haemadipsidae by terrestrial leeches. In the latter are Haemadipsa sylvestris, the Indian leech and Haemadipsa zeylanica (yamabiru), the Japanese mountain or land leech.

· Pharyngobdella: These so-called worm-leeches consist of freshwater or amphibious leeches that have lost the ability to penetrate a host's tissue and suck blood. They are carnivorous and equipped with a relatively large, toothless mouth to ingest worms or insect larvae, which are swallowed whole.
The Pharyngobdella have six to eight pairs of eyes, as compared with five pairs in Gnathobdelliform leeches, and include three related families. The Erpobdellidae are some species from freshwater habitats.

Anatomy and physiology[edit]

The leech and its nervous system

The number and position of eyes are essential for distinguishing the leech species.

Like other annelids, the leech is a segmented animal. But unlike other annelids, there is no correspondence between the external segmentation of a leech's body surface and the segmentation of its internal organs.^[1] The body surface of the animal can be divided into 102 annuli, whereas its internal structures are divided into 32 segments.^[10] Of the 32 segments within the body, the first four anterior segments are designated head segments, which include an anterior brain and sucker. These are followed by 21 midbody segments, which include 21 neuronal ganglia, two reproductive organs, and 9 pairs of testes. Finally, the last seven segments are fused to form the animal's tail sucker, as well as its posterior brain.

Reproduction and development[edit]

Leeches are hermaphrodites, meaning each has both female and male reproductive organs (ovaries and testes, respectively). Leeches reproduce by reciprocal fertilization, and sperm transfer occurs during copulation. Like earthworms, leeches use a clitellum to hold their eggs and secrete the cocoon.

During reproduction, leeches use hypodermic injection of their sperm. They use a spermatophore, which is a structure containing the sperm. Once next to each other, leeches will line up with one's anterior side opposite the other's posterior. Each leech then shoots the spermatophore into the clitellar region of the other leech, where its sperm will make its way to the female reproductive parts.

The embryonic development of the larva^[vague] occurs as a series of stages. During stage 1, the first cleavage occurs, which gives rise to an AB and a CD blastomere, and is in the interphase of this cell division when a yolk-free cytoplasm called teloplasm is formed.^[11] The teloplasm is known to be a determinant for the specification of the D cell fate.^[12] In stage 3, during the second cleavage, an unequal division occurs in the CD blastomere. As a consequence, it creates a large D cell on the left and a smaller C cell to the right. This unequal division process is dependent on actomyosin,^[13] and by the end of stage 3 the AB cell divides. On stage 4 of development, the micromeres and teloblast stem cells are formed and subsequently, the D quadrant divides to form the DM and the DNOPQ teloblast precursor cells. By the end stage 6, the zygote contains a set of 25 micromeres, 3 macromeres (A, B and C) and 10 teloblasts derived from the D quadrant.^[14]

The teloblasts are pairs of five different types (M, N, O, P, and Q) of embryonic stem cells that form segmented columns of cells (germinal band) in the surface of the embryo.^[15] The M-derived cells make mesoderm and some small set of neurons, N results in neural tissues and some ventral ectoderm, Q contributes to the dorsal ectoderm and O and P in the leech are equipotent cells (same developmental potential) that produce lateral ectoderm; however the difference between the two of them is that P creates bigger batches of dorsolateral epidermis than O.^[12] The sludgeworm Tubifex, unlike the leech, specifies the O and P lineages early in development and therefore, these two cells are not equipotent.^[16] Each segment of the body of the leech is generated from one M, O, P cell types and two N and two Q cells types.^[12]

The ectoderm and mesoderm of the body trunk are exclusively derived from the teloblast cells in a region called the posterior progress zone.^[17][18] The head of the leech that comes from an unsegmented region, is formed by the first set of micromeres derived from A, B, C and D cells, keeping the bilateral symmetry between the AD and BC cells.^[18]

Digestion[edit]

Mouthparts and sucker

Leech cross-section

In most blood-sucking leeches the digestive system starts with the jaws, three blades set at an angle to each other. In feeding they slice their way through the skin of the host, leaving a Y-shaped incision. Behind the blades is the mouth, located ventrally at the anterior end of the body. It leads successively into the pharynx, then the esophagus, the crop, the gizzard, and the intestinum, which ends at the posterior sucker. The crop is a distension of the alimentary canal that functions as an expandable storage compartment. In the crop, some^[which?] blood-sucking species of leech can store up to five times the body mass of blood. The leech produces an anticoagulant that prevents the stored blood from clotting, plus other agents that inhibit microbial decay of the blood. These measures are so effective that a mature medicinal leech does not need to feed more than twice a year.

The bodies of predatory leeches are similar, though instead of jaws many have a protrusible proboscis, which for most of the time they keep retracted into the mouth. Such leeches often are ambush predators that lie in wait till they can strike prey with the proboscises in a spear-like fashion.^[19] Some kinds that live on small invertebrates or detritus have neither proboscis nor jaws, but simply engulf their food with the mouth.

Bacteria in the gut were long thought^{[by whom?]} to carry on digestion for the leech, instead of endogenous enzymes that are very low or absent in the intestine. As discovered relatively recently, all leech species studied do produce endogenous intestinal exopeptidases,^[20] which can unlink free terminal-end amino acids, one monomer at a time from a gradually unwinding and degrading protein polymer. However, unzipping of the protein can start from either the amino (tail) or carboxyl (head) terminal-end of the protein molecule. The leech exopeptidases (arylamidases), starting from the tail or amino end and possibly aided by proteases from endosymbiotic bacteria in the intestine, slowly but progressively remove many hundreds of individual terminal amino acids for resynthesis into proteins that constitute the leech. Since leeches lack endopeptidases, the mechanism of protein digestion cannot follow the same sequence as it would in all other animals in which exopeptidases act sequentially on peptides produced by the action of endopeptidases.^[20] Exopeptidases are especially prominent in the common North American worm-leech Erpobdella punctata. This evolutionary choice of exopeptic digestion in Hirudinea distinguishes these carnivorous clitellates from Oligochaeta.

Deficiency of digestive enzymes (except exopeptidases), but, more importantly,^[how?] deficiency of vitamins, B complex for example, in leeches is compensated for by enzymes and vitamins produced by endosymbiotic microflora. In Hirudo medicinalis, these supplementary factors are produced by an obligatory symbiotic relationship with two bacterial species, Aeromonas veronii and a still-uncharacterized Rikenella species. Nonbloodsucking leeches, such as Erpobdella punctata, are host to three bacterial symbionts, Pseudomonas, Aeromonas, and Klebsiella spp. (a slime producer). The bacteria are passed from parent to offspring in the cocoon as it is formed.

Behavior[edit]

Leech climbing a door by Lake Leake, Tasmania

Leeches are able to display a variety of behaviors that allow them to explore their environments and feed on their hosts. Exploratory behavior includes head movements and body waving.^[3]

Feeding[edit]

Leech attacking a slug

Most leech species prey on small invertebrates, which they swallow whole. To feed on their hosts, leeches use their anterior suckers to connect to hosts for feeding. Once attached, leeches use a combination of mucus and suction to stay attached and secrete an anticoagulant enzyme, hirudin, into the hosts' blood streams. Only certain species of leeches feed on blood, and not all species can even bite; 90% of them feed solely on decomposing bodies and open wounds of amphibians, reptiles, waterfowl, fish, and mammals. A leech attaches itself when it bites, and it will stay attached until it becomes full, at which point it falls off to digest. Due to the hirudin secreted, bites may bleed more than a normal wound after the leech is removed.^[21]

Leech salivae are commonly believed to contain anesthetic compounds to numb the bite area, but this has never been proven.^[22][23] Although morphine-like substances have been found in leeches, they have been found in the neural tissues, not the salivary tissues. They are used by the leeches in modulating their own immunocytes and not for anesthesizing bite areas on their hosts.^[23][24] Depending on the species and size, leech bites can be barely noticeable or they can be fairly painful.^[23][25][26]

Leeches normally carry parasites in their digestive tracts, which cannot survive in humans and do not pose a threat. However, bacteria, viruses, and parasites from previous blood sources can survive within a leech for months, but only a few cases of leeches transmitting pathogens to humans have been reported.^[27] A study found both HIV and hepatitis B in African leeches from Cameroon.^[28]

Prevention, removal and treatment[edit]

A land leech can be removed by hand, since they do not burrow into the skin or leave the head in the wound.^[29] A sore develops and lasts for about a week.^{[30]Grande Ronde
River}, Oregon (U.S.)

One recommended method of removal is using a fingernail or other flat, blunt object to break the seal of the oral sucker at the anterior end of the leech, repeating with the posterior end, then flicking the leech away. As the fingernail is pushed along the person's skin against the leech, the suction of the sucker's seal is broken, at which point the leech will detach its jaws.^[31][32]

Common, but medically inadvisable, techniques to remove a leech are to apply a flame, a lit cigarette, salt, soap, or a chemical such as alcohol, vinegar, lemon juice, insect repellent, heat rub, or certain carbonated drinks. These will cause the leech to quickly detach; however, it will also regurgitate its stomach contents into the wound. The vomit may carry disease, and thus increase the risk of infection.^[31][32][33]

An externally attached leech will detach and fall off on its own when it is satiated on blood, which may be anywhere from 20 minutes to two hours or more. After feeding, the leech will detach and depart.^[33] Internal attachments, such as inside the nasal passage or vaginal attachments, are more likely to require medical intervention.^[34][35]

After removal or detachment, the wound should be cleaned with soap and water, and bandaged. Bleeding may continue for some time, due to the leech's hirudin. Bleeding time will vary, with location, from a few hours to three days. This is a function of the hirudin and other compounds that reduce the surface tension of the blood. Anticlotting medications also affect the bleeding time. Applying pressure can reduce bleeding, although blood loss from a single bite is not dangerous. The wound normally itches as it heals, but should not be scratched, as this may complicate healing and introduce other infections. Anantihistamine can reduce itching, and applying a cold pack can reduce pain or swelling.^{[citation needed]}

Some people suffer severe allergic or anaphylactic reactions from leech bites and require urgent medical care. Symptoms include red blotches or an itchy rash over the body, swelling around the lips or eyes, feeling faint or dizzy, and difficulty breathing.^[33]

A study conducted by ARPA in 1963 determined that hydroxycitronellal was an effective repellent against both aquatic and terrestrial leeches.^[36]

Medicinal use of leeches[edit]

Further information: Hirudotherapy

Leeches for sale

The European medical leech Hirudo medicinalis and some congeners, as well as some other species, have been used for clinical bloodletting for thousands of years. The use of leeches in medicine dates as far back as 2,500 years ago, when they were used for bloodletting in ancient India. Leech therapy is explained in ancient Ayurvedic texts. Many ancient civilizations practiced bloodletting, including Indian and Greek civilizations. In ancient Greek history, bloodletting was practiced according to the humoral theory, which proposed that, when the four humors, blood, phlegm, black and yellow bile in the human body were in balance, good health was guaranteed. An imbalance in the proportions of these humors was believed to be the cause of ill health. Records of this theory were found in the Greek philosopher Hippocrates' collection in the fifth century BC. Bloodletting using leeches was one method used by physicians to balance the humors and to rid the body of the plethora.

The use of leeches in modern medicine made a small-scale comeback in the 1980s after years of decline, with the advent of microsurgeries, such as plastic and reconstructive surgeries. In operations such as these, problematic venous congestion can arise due to inefficient venous drainage. Sometimes, because of the technical difficulties in forming an anastomosis of a vein, no attempt is made to reattach a venous supply to a flap at all. This condition is known as venous insufficiency. If this congestion is not cleared up quickly, the blood will clot, arteries that bring the tissues their necessary nourishment will become plugged, and the tissues will die. To prevent this, leeches are applied to a congested flap, and a certain amount of excess blood is consumed before the leech falls away. The wound will also continue to bleed for a while due to the anticoagulant hirudin in the leech's saliva. The combined effect is to reduce the swelling in the tissues and to promote healing by allowing fresh, oxygenated blood to reach the area.^[37]

The active anticoagulant component of leech saliva is a small protein, hirudin. Discovery and isolation of this protein led to a method of producing it byrecombinant technology. Recombinant hirudin is available to physicians as an intravenous anticoagulant preparation for injection, particularly useful for patients who are allergic to or cannot tolerate heparin.

References[edit]

1. ^ Jump up to:^a ^b Ralph Buchsbaum, Mildred Buchsbaum, John Pearse, & Vicki Pearse (1987). Animals Without Backbone (3rd ed.). Chicago: The University of Chicago Press. pp. 312–317. ISBN 0-226-07874-4.

2. Jump up^ S. Fogden & J. Proctor; Proctor (1985). "Notes on the Feeding of Land Leeches (Haemadipsa zeylanica Moore and H. picta Moore) in Gunung Mulu National Park, Sarawak". Biotropica 17 (2): 172–174. doi:10.2307/2388511.JSTOR 2388511.

3. ^ Jump up to:^a ^b Roy Sawyer (1981). Kenneth, Muller; Nicholls, John; Stent, Gunther, eds.Neurobiology of the Leech. New York: Cold Spring Harbor Laboratory. pp. 7–26. ISBN 0-87969-146-8.

4. Jump up^ Boris Sket, Peter Trontelj (2008). "Global diversity of leeches (Hirudinea) in freshwater". In E. V. Balian, C. Lévêque, H. Segers & K. Martens. Freshwater Animal Diversity Assessment. Hydrobiologia 595. pp. 129–137.doi:10.1007/s10750-007-9010-8.

5. Jump up^ Brian Payton (1981). Kenneth Muller, John Nicholls, & Gunther Stent, ed.Neurobiology of the Leech. New York: Cold Spring Harbor Laboratory. pp. 27–34. ISBN 0-87969-146-8.

6. Jump up^ Adam, Robert; Zakrzewski, Peter (2001). "Therapeutic Use of Leeches: From the 'Annelids' or Medicine" 79 (1). University of Toronto Medical Journal: 65–7.

7. Jump up^ M. Teut & A. Warning; Warning (2008). "Leeches, phytotherapy and physiotherapy in osteo-arthrosis of the knee—a geriatric case study". Forsch Komplementmed 15 (5): 269–72. doi:10.1159/000158875.PMID 19001824.

8. Jump up^ Michalsen, A; Moebus, S; Spahn, G; Esch, T; Langhorst, J; Dobos, GJ (2002). "Leech therapy for symptomatic treatment of knee osteoarthritis: Results and implications of a pilot study". Alternative therapies in health and medicine 8 (5): 84–8. PMID 12233807.

9. Jump up^ "freshwater leech". Fcps.edu. Retrieved 2011-11-28.

10. Jump up^ Brian Payton (1981). Kenneth Muller, John Nicholls, & Gunther Stent, ed.Neurobiology of the Leech. New York: Cold Spring Harbor Laboratory. pp. 35–50. ISBN 0-87969-146-8.

11. Jump up^ J. Fernandez, N. Olea, V. Tellez & C. Matte (1990). "Structure and development of the egg of the glossiphoniid leech Theromyzon rude: reorganization of the fertilized egg during completion of the first meiotic division". Developmental Biology 137 (1): 142–154. doi:10.1016/0012-1606(90)90015-B. PMID 2295361.

12. ^ Jump up to:^a ^b ^c D. A. Weisblat & M. Shankland (1985). "Cell lineage and segmentation in the leech". Philosophical Transactions of the Royal Society B: Biological Sciences 312 (1153): 39–56. doi:10.1098/rstb.1985.0176.JSTOR 2396301. PMID 2869529.

13. Jump up^ D. C. Lyons & D. A. Weisblat (2009). "D quadrant specification in the leech Helobdella: actomyosin contractility controls the unequal cleavage of the CD blastomere". Developmental Biology 334 (1): 46–58.doi:10.1016/j.ydbio.2009.07.007. PMC 3077801. PMID 19607823.

14. Jump up^ M. Sandig & W. Dohle (1988). "The cleavage pattern in the leechTheromyzon tessulatum (Hirudinea, Glossiphoniidae)". Journal of Morphology196 (2): 217–252. doi:10.1002/jmor.1051960210. PMID 3385778.

15. Jump up^ V. K. Berezovskii & M. Shankland (1996). "Segmental diversification of an identified leech neuron correlates with the segmental domain in which it expresses Lox2, a member of the Hox gene family". Journal of Neurobiology 29(3): 319–329. doi:10.1002/(SICI)1097-4695(199603)29:3<319::aid-neu4>3.0.CO;2-C. PMID 8907161.

16. Jump up^ A. Arai, A. Nakamoto & T. Shimizu (2001). "Specification of ectodermal teloblast lineages in embryos of the oligochaete annelid Tubifex: involvement of novel cell-cell interactions". Development 128 (7): 1211–1219.PMID 11245587.

17. Jump up^ D. Nardelli-Haefliger & M. Shankland (1993). "Lox10, a member of the NK-2homeobox gene class, is expressed in a segmental pattern in the endoderm and in the cephalic nervous system of the leech Helobdella". Development118 (3): 877–892. PMID 7915671.

18. ^ Jump up to:^a ^b M. Shankland & A. E. Bruce (1998). "Axial patterning in the leech: developmental mechanisms and evolutionary implications". Biological Bulletin195 (3): 370–372. doi:10.2307/1543150. JSTOR 1543150.PMID 9924777.

19. Jump up^ Fredric R. Govedich & Bonnie A. Bain (March 14, 2005). "All about leeches" (PDF). Retrieved January 19, 2010.

20. ^ Jump up to:^a ^b Sawyer, Roy T. "Leech biology and behaviour" (PDF).

21. Jump up^ "Leeches". De Brain. Debrain. Retrieved 21 February 2013.

22. Jump up^ Rigbi Meir, Haim Levy, Amiram Eldor, Fuad Iraqi, Mira Teitelbaum, Miriam Orevi, Amnon Horovitz, & Rachel Galun (1987). "The saliva of the medicinal leech Hirudo medicinalis—II. Inhibition of platelet aggregation and of leukocyte activity and examination of reputed anaesthetic effects". Comparative Biochemistry and Physiology Part C: Comparative Pharmacology 88 (1): 95–8.doi:10.1016/0742-8413(87)90052-1.

23. ^ Jump up to:^a ^b ^c Mark Siddall (July 7, 2008). "Myth Busters: Leech Anaesthetic". Bdellanea. Retrieved December 15, 2013.

24. Jump up^ V. Laurent, B. Salzet, M. Verger-Bocquet, F. Bernet, & M. Salzet; Salzet; Verger-Bocquet; Bernet; Salzet (2000). "Morphine-like substance in leech ganglia. Evidence and immune modulation". European Journal of Biochemistry267 (8): 2354–61. doi:10.1046/j.1432-1327.2000.01239.x.PMID 10759861.

25. Jump up^ Mark Siddall, Liz Borda, Gene Burreson, & Juli Williams. "Blood Lust II". Laboratory of Phylohirudinology, American Museum of Natural History. Retrieved December 15, 2013.

26. Jump up^ Yi-Te Lai & Jiun-Hong Chen (2010). 臺灣蛭類動物志: Leech Fauna of Taiwan-Biota Taiwanica. 國立臺灣大學出版中心. p. 89.ISBN 9789860227604.

27. Jump up^ A. Ahl-Khleif , M. Roth, C. Menge, J. Heuser, G. Baljer, & W. Herbst; Roth; Menge; Heuser; Baljer; Herbst (2011). "Tenacity of mammalian viruses in the gut of leeches fed with porcine blood". Journal of Medical Microbiology 60 (6): 787–792. doi:10.1099/jmm.0.027250-0.

28. Jump up^ M. Nehili , C. Ilk, H. Mehlhorn, K. Ruhnau, W. Dick, & M. Njayou; Ilk; Mehlhorn; Ruhnau; Dick; Njayou (1994). "Experiments on the possible role of leeches as vectors of animal and human pathogens: a light and electron microscopy study". Parasitology Research 80 (4): 277–90.doi:10.1007/BF02351867. PMID 8073013.

29. Jump up^ Don Burke (2005). The complete Burke's backyard: the ultimate book of fact sheets. Murdoch Books. ISBN 1-74045-739-0. Retrieved 2009-09-11.

30. Jump up^ Gary Fujimoto, Marc Robin & Bradford Dessery (2003). The Traveler's Medical Guide. Prairie Smoke Press. ISBN 0-9704482-5-2. Retrieved2009-09-11.

31. ^ Jump up to:^a ^b "The Knowledge: Removing a leech". The Times. October 15, 2006. Retrieved July 28, 2007.

32. ^ Jump up to:^a ^b Scenario Archive, Travel Survival: How to Remove a Leech Worst Case Scenarios. Retrieved 2007-07-28. Archived August 25, 2007, at the Wayback Machine.

33. ^ Jump up to:^a ^b ^c Victorian Poisons Information Centre: Leeches Victorian Poisons Information Centre. Retrieved 2007-07-28.

34. Jump up^ Ibrahim Adibah; Hakim Bilal Gharib; Mohd Nizar (2003). "An Unusual Cause Of Vaginal Bleeding: A Case Report". The Internet Journal of Gynecology and Obstetrics 2 (2). ISSN 1528-8439.

35. Jump up^ Chow, CK; Wong, SS; Ho, AC; Lau, SK (2005). "Unilateral epistaxis after swimming in a stream". Hong Kong Medical Journal 11 (2): 110–2.PMID 15815064. Lay summary – Reuters (April 11, 2005).

36. Jump up^ http://www.dtic.mil/dtic/tr/fulltext/u2/413979.pdf

37. Jump up^ Calling Doctors Leech and Maggot to the O.R. Islamonline.net

Leech Temporal range: Silurian–Recent PreЄ Є O S D C P T J K Pg N

Hirudo medicinalis

Scientific classification
Kingdom:	Animalia
Phylum:	Annelida
Class:	Clitellata
Subclass:	Hirudinea Lamarck, 1818
Infraclasses
Acanthobdellidea Euhirudinea

Khollan Vafa : اخوان صفا

۱۳۹۵ فروردین ۱۱, چهارشنبه

عَلَق، زالو، جونک، زیلین، سولوکلر، به کردی زیرو، به پشتو ژوره

دنبال کننده ها

بايگانی وبلاگ

درباره من