۱۳۹۵ دی ۱۴, سه‌شنبه

مداخل مخزن الادویه عقیلی خراسانی (چهل و دوم) 3

زنجبیل الکلاب
ماهیت آن
کیاهی است برک آن شبیه ببرک بید و بسیار زرد و شاخهای آن سرخرنک و طعم آن تند و شبیه بزنجبیل و کشندۀ سک و لهذا آن را زنجبیل الکلاب نامند و کویند نوعی از صعتر است
طبیعت آن
در سوم کرم و در اول خشک
افعال و خواص آن
ضماد تازۀ تر آن جهت رفع کلف و آثار بسیار قوی الفعل و ضماد برک آن محلل اورام صلبه و خوردن آن جائز نیست و مولف اختیارات بدیعی آن را فلفل الماء دانسته و از صفات آن ظاهر می کردد که غیر آنست
مخزن الادویه عقیلی خراسانی
//////////////
هفت‌ بند آبي‌ (زنجبیل سگ) گياهي‌ يك ساله‌ 100 ـ 30 سانتي‌متر است‌ و داراي‌ ساقه‌هاي ‌منشعب‌ كه‌ اغلب‌ به‌ گره‌هاي‌ قرمز و متوّرم‌ منتهي‌ مي‌شود. برگ‌هاي‌ آن‌ بدون‌ كرك‌ است‌ كه‌ با غُدّه‌هاي‌ شفاف‌ پوشيده‌ شده‌ است. گل‌هاي ‌‌ آن‌ به‌ صورت‌ سنبله‌ی كوچك‌ سبز يا مايل‌ به‌ قرمز و قيفي‌ شكل‌ با غُدّه‌هاي‌ شفاف‌ پوشيده‌ شده‌ است. تمام‌ قسمت‌هاي گياه‌ طعم‌ تند شبيه‌ به‌ فلفل‌ دارد و در ماه‌هاي‌ تير و مرداد گل‌ مي‌دهد. برای خواندن خواص آن و معرفی بیشتر به ادامه مطلب بروید .
هفت‌ بند آبي (زنجبیل سگ)
نام علمی: Polygonum hydropiper L .
از خانواده‌ی علف‌ هفت‌ بند Polygonaceae
نام انگليسي: ‌Smart Weed , Water Pepper , Biting
نام‌های رایج: فلفل‌ آبي، علف‌ زيرك، زنجبيل‌ سگ.
هفت‌ بند آبي‌ گياهي‌ يك ساله‌ 100 ـ 30 سانتي‌متر است‌ و داراي‌ ساقه‌هاي ‌منشعب‌ كه‌ اغلب‌ به‌ گره‌هاي‌ قرمز و متوّرم‌ منتهي‌ مي‌شود. برگ‌هاي‌ آن‌ بدون‌ كرك‌ است‌ كه‌ با غُدّه‌هاي‌ شفاف‌ پوشيده‌ شده‌ است. گل‌هاي ‌‌ آن‌ به‌ صورت‌ سنبله‌ی كوچك‌ سبز يا مايل‌ به‌ قرمز و قيفي‌ شكل‌ با غُدّه‌هاي‌ شفاف‌ پوشيده‌ شده‌ است. تمام‌ قسمت‌هاي گياه‌ طعم‌ تند شبيه‌ به‌ فلفل‌ دارد و در ماه‌هاي‌ تير و مرداد گل‌ مي‌دهد.
هفت‌ بند آبي‌ حاوي‌ اسانس‌ روغني‌ فرّار و اوكسي، اسيدهاي‌ آلي‌ مختلف، اسيد پولي‌گونيك، يك‌ گلوكوزيد كه‌ انعقاد خون‌ را افزايش‌ مي‌دهد. يك‌ مادّه‌ی تند و زننده‌ كه‌ باعث‌ سرخ‌ شدن‌ و تاول‌ زدن‌ پوست‌ مي‌شود. يك‌ روغن ‌اتري‌ داراي‌ پوليگونوم‌ كه‌ فشار خون‌ را كاهش‌ مي‌دهد. تانن‌ و گلوكز و نيترات‌ سديم ‌است.
قسمت‌ مورد استفاده‌ی هفت‌ بند آبي‌ تمام‌ قسمت‌هاي گياه‌ به‌ صورت‌ خشك‌ يا تازه‌ است‌ كه‌ گياه‌ گل‌دار آن‌ را جمع‌آوري‌ كرده‌ و در سايه‌ در حرارت‌ کم‌تر از 45 درجه‌ی سانتي‌گراد مي‌خشكاند.
خواصّ‌ و اثرات‌ دارويي‌: طبع‌ هفت‌ بند آبي‌ گرم‌ و خشك‌ است.
زنجبیل سگ
این گیاه هم با این که از خانواده زنجبیل نیست، اما به دلیل اینکه بو و طعم آن شبیه به زنجبیل است، آن را “زنجبیل سگ” و به عربی “زنجبیل الکلب” نامند، چون به محض این که سگ این گیاه را بخورد مسموم می شود. برگ های آن مانند فلفل تند است. قسمت مورد استفاده این گیاه برگ، ساقه و ریشه آن است. در نواحی شمال ایران، بندر گز و نواحی جنوبی می روید. مهم ترین فایده آن، این است که خون را بند می آورد و دانشمندان با مصرف 30 تا 40 قطره از عصاره آن (سه مرتبه در روز) خونریزی های معده، بواسیر و خون رحم را بند آورده اند و به علاوه اثر فوری در جلوگیری از خونریزی های فیبرم رحم و عوارض یائسگی دارد. ادرار آور بوده و برای درمان آب آوردن نسوج، یرقان، رماتیسم و نقرس از آن استفاده می کنند.
ضماد برگ های تازه ی آن برای معالجه دردهای عصبی رماتیسم و درد کمر مفید است. برای معالجه برفک دهان ، آنژین و زخم بینی تجویز می شود، برای تسکین درد دندان ، پنبه را به شیره این گیاه آغشته کرده و آن را در حفره دندان پوسیدگی بگذارید تا درد آن ساکت شود.
دم کرده 5 تا 15 گرم این گیاه در یک لیتر آب را می توان برای بند آوردن خونریزی های داخلی به کار برد.
ضماد برگ های تازه این گیاه برای پاک کردن کک مک ، خال ها و لکه های سیاه پوست اثری قوی دارد. ضماد برگ آن از بین برنده ورم های بدن است. این گیاه دارای ویتامین k است.
زنجبیل سگ
هفت بند آبی یا زنجبیل سگ
هفت‌ بند آبي‌ داراي‌ خواصّ‌ قابض، ضدّ التهاب، مدر، بند آورنده‌ی خون، تسریع کننده‌ی قاعدگي‌ زنان، مُحرّك، باد شكن، ضدّ انگل‌ معده‌ و کرم کش، مُليّن، قرمز كننده‌ی پوست‌ بدن، مُعرّق‌ و مُسكّن‌ است. ريشه‌ی اين‌ گياه‌ تلخ‌ و مقوّي‌ و تونيك ‌است. هفت‌ بند آبي‌ در موارد رفع‌ ناراحتي‌هاي‌ رحم، بند آوردن‌ خون‌ و قطع‌ اخلاط‌ خوني، خون‌ريزي‌هاي‌ معده‌ و خون‌ريزي‌هاي‌ رحمي‌ از بواسير، خيز عمومي، رفع‌ آنژين، آفت، زخم‌ مجراي‌ بيني‌ و به‌ كار مي‌رود.
له‌ شده‌ و تازه‌ی اين‌ گياه‌ را براي‌ بهبود زخم‌هاي‌ دير التيام‌ روي‌ زخم‌ها مي‌گذارند. گَرد گياه‌ِ خشك‌ شده‌ را در كوفتگي‌ها و رماتيسم‌ استفاده‌ مي‌كنند.
جوشانده‌ی غليظ‌ آن‌ در آب‌ به‌ صورت‌ غرغره‌ در رفع‌ آفت، آنژين، زخم‌ مجراي‌ بيني‌ نتايج‌ شفابخش‌ مي‌دهد.
به‌ علّت‌ اثر قرمز كنندگي‌ پوست‌ بدن‌ از آن‌ در رفع‌ دردهاي‌ عصبي، رماتيسمي‌ و درد كمر مي‌توان‌ استفاده‌ كرد.
برگ‌ و ميوه‌ی‌ آن‌ گرم‌ كننده‌ی معده‌ و كبد و قاعده ‌آور است‌ و در رفع‌ عوارض‌ رحمي ‌نيز مفيد است .
ضماد برگ‌ آن‌ براي‌ تحليل‌ ورم‌هاي‌ بلغمي‌ و سفت‌ و تحليل‌ خون‌ مردگي‌ و ورم‌ زير چشم‌ مفيد است. از اين‌ ضماد در زخم‌هاي‌ باز نبايد استعمال‌ نمود چون‌ پوست‌ را تحريك‌ مي‌كند.
دم‌ كرده‌ی 15 ـ 10 گرم‌ گياه‌ در يك‌ ليتر آب‌ جوش‌ در درمان‌ خيز عمومي‌ و فقدان‌ قاعدگي‌ جهت‌ تسريع‌ قاعدگي‌ مصرف‌ مي‌شود.
/////////////
فلفل آبی
اشاره
در کتب طب سنتی با نام «فلفل الماء» ذکر شده است. صاحب اختیارات بدیعی فلفل الماء و زنجبیل الکلاب را نامهای مختلف یک گیاه می‌داند ولی در سایر کتب و منابع از جمله در مخزن الادویه آنها را متفاوت می‌دانند و تحت دو عنوان مربوط به دو گیاه مختلف آورده‌اند. به فرانسوی‌Renouee وRenouee poivre d'eau و به انگلیسی‌Waterpepper وSmartweed گفته می‌شود. گیاهی است از خانواده‌Polygonaceae نام علمی آن‌Polygonum hydropiper L . و مترادفهای آن‌Polygonum acre Lam . وPolygonum glandulosum Poir . می‌باشد.
مشخصات
فلفل آبی گیاهی است یکساله، علفی بلندی آن 100- 50 سانتی‌متر و همان‌طور که از نام آن برمی‌آید در نقاط مرطوب و کنار آبهای راکد و غیر جاری می‌روید. ساقه آن پرگره و در محل اتصال دمبرگ و ساقه گره‌هایی با زوایدی دیده می‌شود. برگهای آن سبز باریک کمی دراز شبیه برگ بید بیضی که از دو طرف باریک است، گلهای آن به رنگ سفید کثیف یا قرمز است. میوه آن ریز کوچک به شکل خوشه به رنگ سبز مات که سطح خارجی آن را نقاط ریز می‌پوشاند، برگهای آن و همچنین دانه‌های آن دارای طعمی تند شبیه فلفل است ولی اسانس آن شبیه عطر فلفل نیست.
این گیاه در مناطق مختلف اروپا و آسیا و شمال افریقا و امریکای شمالی به‌طور
معارف گیاهی، ج‌5، ص: 76
خودرو می‌روید. در ایران در مناطق شمال ایران در اطراف رشت و در بندر گز و همچنین در مناطق جنوب غرب ایران در شوش به‌طور وحشی و فراوان دیده می‌شود.
صاحب فلورا ایرانیکا معتقد است که گونه فرعی از این گیاه در ایران وجود دارد.
ترکیبات شیمیایی
از نظر ترکیبات شیمیایی در برگهای آن اسانس روغنی فرّار و اوکسی‌متیل آنتراکینون 112] و همچنین چند اسید از جمله پولی‌گونیک اسید[113] که خاصیت تحریک کردن دارد، مشخص شده است. و ضمنا یک گلیکوزید[114] که خاصیت انعقاد خون را افزایش می‌دهد، در گیاه وجود دارد. به همین علت از این گیاه برای بند آوردن خون استفاده می‌شود. به علاوه در گیاه یک روغن اتری دارای پولیگونوم 115] وجود دارد که فشار خون را کاهش می‌دهد]G .I .M .P[ .
بررسی‌های جدید دیگری نشان می‌دهد که در گیاه مواد فلاونول 116]، فلاون گلوکوزید وجود دارد و به علاوه گلی‌کوزید[117]D و کوئرسیترین 118] و گلی‌کوزید[119]E از آن جدا شده است. مقدار گلوکوزید فلاونول در گیاه مرتبا تا آغاز رسیدن میوه رو به افزایش می‌گذارد و پس از آن کاهش می‌یابد. حد اکثر مقدار این گلوکوزید در برگ گیاه در حدود 9 درصد می‌باشد. ضمنا یک ماده سسکی‌ترپن دی‌آلدئید[120] جدید و همچنین پولی‌گودیال 121] در گیاه مشخص شده است S .G .I .M .P[ .
خواص- کاربرد
گیاه فلفل آبی از نظر طبیعت طبق نظر حکمای طب سنتی گرم و خشک است و
معارف گیاهی، ج‌5، ص: 77
برگ آن دارای طعم دبش و تند و میوه آن نیز تند است. در برخی مناطق از آن به جای فلفل استفاده می‌شود و یا آن را خشک کرده ساییده با روغن زیتون مخلوط می‌نمایند و به جای سوس تند با غذا مصرف می‌کنند. این سوس ضمن تندی برای هضم غذا نیز کمک می‌کند. برگ و میوه آن گرم‌کننده معده و کبد و محرّک و مدّر و قاعده‌آور است و در مواردی که قطع قاعدگی علت خاصی نظیر آبستنی یا یائسگی نداشته باشد برای رفع آن از برگهای این گیاه می‌خورند، ضمنا برای سایر عوارض رحمی نیز مفید است. از عصاره این گیاه با توجه به ماده عامل خاصی که دارد برای بند آوردن خون و قطع اخلاط خونی و خونریزی‌های معده و خونریزی از بواسیر و خونریزی‌های رحمی استفاده می‌شود در این موارد مصرف 40- 30 قطره عصاره آن در روز بسیار مفید است.
ریشه گیاه تلخ و ضمنا مقوی است و ضماد برگ آن برای تحلیل ورمهای بلغمی و سفت و تحلیل خون‌مردگی و ورم زیر چشم مفید است. ضماد آن را در موارد زخمهای باز نباید استعمال نمود زیرا پوست را تحریک می‌کند. مقدار خوراک از گرد برگ و میوه آن 4- 1 گرم است و تا 8 گرم نیز تجویز کرده‌اند. برای دم‌کرده آن تا 15 گرم در یک لیتر آب جوش استفاده می‌شود. این گیاه برای ماهی مسموم‌کننده است.
در هندوستان از این گیاه و از برگهایش به عنوان محرّک، مدّر، قاعده‌آور و برای رفع ناراحتی‌های رحم به کار می‌برند. ریشه آن محرک و تونیک تلخ است. در چین از دانه گیاه و برگها و ساقه‌های سبز آن به عنوان محرّک، مدّر و بادشکن استفاده می‌شود [استوارت . در هند و چین برگهای گیاه به عنوان ملیّن و ضد انگل معده و کرم‌کش تجویز می‌شود [پتلو و فوکود]. گونه‌های دیگری از گیاه فلفل آبی نیز از نظر دارویی مورد توجه هستند که به ذکر چند گونه آن که در ایران می‌رویند به‌طور مختصر می‌پردازیم:
1. گونه فلفل آبی به نام علمی‌Polygonum persicaria L . و مترادف آن‌P .Blumei Meisn .. این‌گونه به فرانسوی‌Renouee persicaire وPied rouge و به انگلیسی‌Lady's thumb . گفته می‌شود.
گیاهی است یکساله و مانند فلفل آبی در کنار استخرها و نقاط مرطوب و کنار گودالهای مرطوب به‌طور خودرو می‌روید. گیاه آن شبیه فلفل آبی است ولی کوتاه‌تر از آن می‌شود. ارتفاع آن کمتر از 70 سانتی‌متر است. برگهای آن شبیه برگ هلو و گلهای آن به رنگ قرمز و سفید کثیف می‌باشند.
معارف گیاهی، ج‌5، ص: 78
خواص آن خیلی شبیه فلفل آبی است و در بند آوردن خونروی‌ها مؤثر است ضمنا برای نقرس و روماتیسم نیز تجویز می‌شود. در خاور دور از برگها و ساقه‌های جوان آن به عنوان ضد کرم و انگل شکم استفاده می‌شود. در هند و چین از ریشه این گیاه نیز به عنوان نرم‌کننده سینه استفاده می‌کنند. در هندوستان برای خرد کردن سنگ داخل اعضای بدن کاربرد دارد. در اروپا به عنوان قابض و برای التیام زخم و خرد کردن سنگ تجویز می‌شود. این گیاه در اروپا و در هندوستان و در کشمیر و در ایران در اغلب مناطق از جمله در اطراف تهران، در کرج، ری و در مناطق شمال ایران در گیلان، لاهیجان، رودبار و در آذربایجان و در اراک و ملایر و شوش و بلوچستان به طور خودرو می‌روید.
2. گونه‌Polygonum amphibium L .. به فرانسوی‌Renouee amphibie و به انگلیسی‌Knot weed گفته می‌شود.
گیاهی است پایا و چندساله، در آبهای راکد و محلهای خیلی مرطوب می‌روید.
بلندی ساقه آن مانند فلفل آبی است. گلهای آن کوچک و قرمز و کمی معطّر و برگهای آن تقریبا شبیه برگهای فلفل آبی. از دانه‌ها و میوه این گیاه در هند و چین به عنوان قی‌آور و ضد کرم استفاده می‌شود [پروت و هریر]. ریشه این گیاه نیز به عنوان التیام‌دهنده زخم و قابض و مدّر و دافع سنگ کلیه تجویز می‌شود.
این گیاه در اروپا بخصوص در فرانسه و در ایران در لرستان و ازنا و جنوب غربی اراک در ارتفاعات 1800 متری به‌طور خودرو می‌روید.
3. گونه‌Pohygonum lapathifolium L . و مترادفهای آن‌P .nodosum Pers . وP .obtusatum Steud . می‌باشد. به فرانسوی‌Renouee feuilles de patience و به انگلیسی‌Willow weed گفته می‌شود. از نظر بلندی گیاه و رنگ گل و محل رویش در ایران نظیر گونه‌های قبلی است ولی از نظر ابعاد برگها متفاوت است و برگهای آن بیضی کمی دراز و پوشیده از مو که از دو طرف باریک می‌شود. خواص آن مشابه گونه‌های قبلی است. این گیاه در مناطق مختلف اروپا و در فرانسه می‌روید.
در ایران نیز در اغلب مناطق در نواحی غرب ایران در اراک، کوه چهار خاتون، و در آذربایجان در قره‌داغ و حسن بیگلو انتشار دارد. صاحب فلورا ایرانیکا معتقد است که گونه فرعی از این‌گونه در ایران می‌باشد.
4. گونه‌Polygonum minus Huds . گیاهی است یکساله با ساقه‌های خوابیده و نازک و پرانشعاب که پوست آنها پوشیده از کرک است. برگها نیزه‌ای، خطی. گلهای آن
معارف گیاهی، ج‌5، ص: 79
ارغوانی است.
این گیاه در شمال ایران در آستارا دیده می‌شود. در هندوستان نیز در قسمت گرم آن شبه قاره می‌روید. از نظر خواص در شبه جزیره مالایا از جوشانده برگهای این گیاه در موارد سوءهاضمه و برای کمک به هضم غذا استفاده می‌کنند. همچنین پس از وضع حمل به زائو می‌دهند.
5.Polygonum barbatum L .. گیاهی است یکساله با شاخه‌های صاف و بدون کرک. برگهای آن نیزه‌ای و خطی، سطح برگ بدون کرک و در امتداد رگبرگ در پشت برگ و در کنار برگ دارای مو می‌باشد.
این گیاه در ایران در بلوچستان در ناحیه گاشت دیده می‌شود و در هندوستان نیز در مناطق گرم هند انتشار دارد. از نظر خواص از دانه‌های آن در هندوستان برای رفع درد قولنج در روده و شکم استفاده می‌شود. و ریشه آن را به عنوان قابض و خنک‌کننده مصرف می‌کنند.
از گونه‌های مختلف فلفل آبی باید در حد مجاز و با نظر کارشناس گیاه‌درمانی و پزشک استفاده نمود.
معارف گیاهی، ج‌5، ص: 80
/////////////////
فلفل آبی (نام علمی: Persicaria hydropiper) نام یک گونه از تیره هفت‌بندیان است.[۳]

جستارهای وابسته[ویرایش]
گیاهان دارویی
پانویس[ویرایش]
پرش به بالا illustration From: La flore et la pomone françaises, ou histoire et figures en couleur, des fleurs et des fruits de France ou naturalisés sur le sol français by Jean Henri Jaume Saint-Hilaire. Paris, the author, 1832, volume 5 (plate 485).
پرش به بالا The Plant List, Persicaria hydropiper (L.) Delarbre
پرش به بالا https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Persicaria_hydropiper&oldid=688109946
پیوند به بیرون[ویرایش]
          در ویکی‌انبار پرونده‌هایی درباره فلفل آبی موجود است.
Jepson Manual Treatment, University of California
Australian Plant Name Index (APNI), Australian National Botanic Gardens, Australian National Herbarium: Persicaria hydropiper (L.) Delarbre [۱]
photo of herbarium specimen at Missouri Botanical Garden, collected in Missouri in 1976
فارسی ویکی بدون اشاره به نلمهای دیگر گیاه در گیاه پزشکی ایرانی یعنی زنجبیل الکلاب (زنجبیل سگ) و هفت بند
///////////
مطلع عربی فلفل الماء هم از همین نقیصه نالان است:
فلفل الماء
[عدل]
 اضغط هنا للاطلاع على كيفية قراءة التصنيف
فلفل الماء
فلفل الماء
حالة حفظ   تعديل قيمة خاصية حالة الحفظ (P141) في ويكي بيانات

أنواع غير مهددة أو خطر انقراض ضعيف جدا[1]
التصنيف العلمي
النطاق:  حقيقيات النوى
المملكة: النباتات
الفرقة العليا:      النباتات الأرضية
القسم:   النباتات الوعائية
الشعبة:  حقيقيات الأوراق
الشعيبة: البذريات
الطائفة:  ثنائيات الفلقة
الطويئفة:          قرنفليدة
الرتبة:   البطباطيات
الفصيلة: البطباطية
الجنس: Persicaria
القطاع:  النباتات الوعائية
النوع:    فلفل الماء
الاسم العلمي
Persicaria hydropiper
(لينيوس) سباش، 1841
اسم علمي سابق Polygonum hydropiper[2]  تعديل قيمة خاصية اسم علمي سابق (P566) في ويكي بيانات
 معرض صور فلفل الماء  - ويكيميديا كومنز  تعديل قيمة خاصية معرض صور كومنز (P935) في ويكي بيانات
تعديل طالع توثيق القالب
فُلْفُل المَاءِ[3] هو نوع نباتات عشبية مائية من الفصيلة البطباطية.
المراجع[عدل]
^ مذكور في : القائمة الحمراء للأنواع المهددة بالانقراض 2016.3 معرف القائمة الحمراء للأنواع المهددة بالانقراض: http://www.iucnredlist.org/details/163977/0 تاريخ الاطلاع: 10 ديسمبر 2016 عنوان : The IUCN Red List of Threatened Species 2016.3 تاريخ النشر: 8 ديسمبر 2016
^ مستورد من : تروبيكوس وصلة : Tropicos taxon name ID
^ تعريف فلفل الماء على موقع مجتمعي. (تاريخ الولوج: 3 مايو 2013).
////////////
به آذری سو بیبری:
Subibəri (lat. Polygonum hydropiper)[1] - qırxbuğum cinsinə aid bitki növü.[2]

Haqqında[redaktə | əsas redaktə]
Qırxbuğum (su bibəri) hündürlüyü 60 sm.-ə qədər olan birillik ot bitkisidir. Qızılcıq fəsiləsinə aiddir. Köklü və budaqlıdır, düyünvari budaqları çıxan nahiyyənin aşağı hissəsindən köklər əmələ gəlir, paycığa yaxın olan belə budaqlar qırmızı rəngə çevrilir. Yarpaqları uzunsov olur, kənarları bütöv, -gödək saplaqlı, yuxarı hissələrindəkilər isə saplaqsızdır.

Yarpaqların budağa birləşən hissəsi bükülmüş vəziyyətdədir. çiçəkləri xırda ağ və ya narıncı rəngdədir. Çiçəklər budaqda oturaq şəkildə bir və ya iki-üç birləşərək sünbülə bənzər çiçək formasında olub, uzunluğu 10 sm.-ə qədər çatır. Qırxbuğum (su bibəri) may ayından başlayaraq sentyabr ayınadək çiçəkləyir. Meyvəsi yumurtavari, tünd qonur rəngli fındıq formasındadır.

Budaq və yarpaqları kəskin, yandırıcı bibəri xatırladır. Quruduqdan sonra tamını itirir. Bitkinin latınca adının mənası onu göstərir ki, bu bitki nəmli yerlərdə bitir və yandırıcı dadlıdır.

Mənbə[redaktə | əsas redaktə]
Sabir Tağıyev. Bitkilərin müalicəvi və toksinoloji əhəmiyyəti. Möcüzəli bitkilər. Bakı, 2009, səh.37-38.
Jump up ↑ Nurəddin Əliyev. Azərbaycanın dərman bitkiləri və fitoterapiya. Bakı, Elm, 1998.
Jump up ↑ Elşad Qurbanov. Ali bitkilərin sistematikası, Bakı, 2009.
Inula britannica.jpeg       İkiləpəlilər ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.
//////////////
Persicaria hydropiper
From Wikipedia, the free encyclopedia
Water-pepper
Polygonum hydropiper (1832).jpg
1832 illustration[1]
Kingdom:
(unranked):
(unranked):
(unranked):
Order:
Family:
Genus:
Species:
P. hydropiper
Persicaria hydropiper
(
L.Delabre 1800
Synonymy[show]
Water-pepperwater pepper or marshpepper knotweed (Persicaria hydropipersyn. Polygonum hydropiper) is a plant of the family Polygonaceae. It grows in damp places and shallow water. It is a widespread plant, found in Australia, New Zealand, temperate Asia, Europe, and North America.[3][4][5][6] It has some use as a spice because of its pungent flavor.
Contents
  [show] 
Description[edit source]
Water pepper is an annual herb with an erect stem growing to a height of 20 to 70 cm (8 to 28 in). The leaves are alternate and almost stalkless. The leaf blades are narrowly ovate and have entire margins fringed by very short hairs. They are tapering with a blunt apex. Each leaf base has stipules which are fused into a stem-enclosing sheath that is loose and fringed at the upper end. The inflorescence is a nodding spike. The perianth of each tiny flower consists of four or five segments, united near its green base and white or pink at the edges. There are six stamens, three fused carpels and three styles. The fruit is a dark brown oval, flattened nut.[7]
Active ingredients[edit source]
Water-pepper has several active ingredients. Two bicyclic sesquiterpenoids are present, polygodial (tadeonal, an unsaturated dialdehyde with a drimane backbone) and waburganal, which has been found responsible for the pungent taste (hence its edibility).[8] The plant also contains rutin, a source of the bitter taste impression.
The plant contains an essential oil (0.5%) which consists of monoterpenoids and sesquiterpenoidsα-pineneβ-pinene1,4-cineolfenchoneα-humuleneβ-caryophyllenetrans-β-bergamoteneCarboxylic acids (cinnamicvaleric and caproic acid) and their esters were present in traces. The composition depends strongly on genetic factors.
Edibility[edit source]
In Japan this plant's leaves are used as a vegetable - these are from the cultivar, not the wild type which has a far more pungent taste. Wild waterpepper produces oils that cause skin irritation,[9] and the many acids in its tissues, including formic acid, make the plant unpalatable to livestock.[10] Young red sprouts are used as a sashimi garnish, and are known as beni-tade (紅蓼?, red water pepper). Though livestock do not eat the wild type, some insects do, giving rise to the Japanese saying Tade kuu mushi mo sukizuki(蓼食う虫も好き好き?, Some insects eat water pepper and like it), which may be translated as “There is no accounting for taste.” or more narrowly “Some prefer nettles.”
The seeds of the water-pepper may be added to wasabi.
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/en/thumb/4/4a/Commons-logo.svg/30px-Commons-logo.svg.png
Wikimedia Commons has media related to Persicaria hydropiper.
Water-pepper sauce are known as Tade-zu (蓼酢?, water pepper vinegar) is a sauce traditionally made from finely chopped Water-pepper leaves, soaked in vinegar, and a small amount of steamed-rice. Occasionally, the juice from a squeezed Kabosu is added. In Japanese cuisine it is traditionally used as a complement to grilled Freshwater fish (but usually not other grilled fishes).
References[edit source]
1.  Jump up^ illustration From: La flore et la pomone françaises, ou histoire et figures en couleur, des fleurs et des fruits de France ou naturalisés sur le sol français by Jean Henri Jaume Saint-Hilaire. Paris, the author, 1832, volume 5 (plate 485).
4.  Jump up^ Dennis I. Morris DI (2009) Polygonaceae, version 2009:1. In MF Duretto (Ed.) Flora of Tasmania Online. 17 pp. (Tasmanian Herbarium, Tasmanian Museum & Art Gallery: Hobart). ISBN 978-1-921599-30-9 (PDF). www.tmag.tas.gov.au/floratasmania
6.  Jump up^ Altervista Flora Italiana, Persicaria hydropiper (L.) Spach includes photos, drawings, European distribution map
7.  Jump up^ "Water pepper: Persicaria hydropiper". NatureGate. Retrieved 2013-12-30.
8.  Jump up^ Jonassohn, M. (1996). Sesquiterpenoid unsaturated dialdehydes - Structural properties that affect reactivity and bioactivity. Doctoral thesis, Lund University, Sweden. ISBN 91-628-2215-2"[1]". External link in |title= (help); [2] (730 KiB)
10.              Jump up^ Illinois Wildflowers
External links[edit source]
·         Australian Plant Name Index (APNI), Australian National Botanic Gardens, Australian National Herbarium: Persicaria hydropiper (L.) Delarbre [3]
·         Persicaria
·         Spices
·         Flora of Europe
·         Flora of Australia
·         Flora of Asia
·         Flora of North America
·         Plants described in 1753



&&&&&&&&
زنجفر
بفتح زای و سکون نون و فتح جیم و سکون فا و راء مهمله بفارسی شنکرف نامند
ماهیت آن
معروف است و دو نوع می باشد معدنی و مصنوعی معدنی آن را بیونانی مینون نامند و در معدن زیبق و طلا و مس تکون می یابد و حجر الزیبق می نامند و آن مانند عروقی سرخ اسرنجی رنک با کثافت است و بعضی این را کبریت احمر دانسته اند و مصنوع آن از زیبق و کبریت است و بیونانی قبساباری نامند بهترین آن قلمهای بلند سرخ بسیار تیرۀ آنست که بوی کبریت از ان نباید
طبیعت آن
کرم و خشک در دوم و بعضی خشک در سوم و بعضی در دوم سرد دانسته اند
افعال و خواص آن
قابض و جاذب و بعضی قوت قبض آن را زیاده از جذب آن و بعضی بالعکس کفته اند و از شادنج قابض تر و ذرور آن جهت قطع نزف الدم و تاکل دندان و اندمال جراحات و خشک نمودن رطوبت آنها و حکه و جرب و حصف و نمش و شپش و سوختکی آتش نافع و با موم روغن جهت سوختکی آتش و بثور و شقاق مقعده و اندمال جراحات و رویانیدن کوشت و همچنین مرهم آن با قنه جهت ردع دمامیل در ابتدا و تحلیل و انفجار آنها و تحلیل اورام بارده و کرفتن دود آن باعث خشکی قروح خبیثه و اندمال آنها است و لیکن باید که چشم و کوش و دهان را از ان محافظت نمایند و عند الاستعمال در دهان آب پر نمایند زیرا که آن از سموم قتاله است و دو درم و کویند دو مثقال آن کشنده است بخناق و کرب و خفقان و جمود و سائر احوال زیبق خورده اصلاح آن قئ فرمودن بروغن کاو و بطبیخ انجیر و شبت و ماء العسل و بوره و آشامیدن ادویۀ نافعۀ سحج مانند شیر تازه دوشیده و مطبوخ بزور لعابی و لعابات و آشامیدن مرقهای چرب و اکر برآید بقئ بهتر و الا حقنه نمایند بادهان و بدل آن شادنج است و اهل هند را عقیدۀ آنست که چون آن تنقیه و تصفیه نمایند و با ادویۀ مناسبه و یا بتنهائی حبوب صغار سازند جهت تپهای مزمن و مرکب و سرفۀ بارد رطب مزمن و ضیق النفس و یرقان و سختی شکم حادث از ریاح غلیظه و اوجاع مفاصل و جذام و رفع سمیت زهرها بسیار نافع و مقوی نور باصره است و دستور صنعت آن و مراهم آن در قرابادین مذکور شد
مخزن الادویه عقیلی خراسانی
//////////
زنجفر. [ زَ / زِ / زُ ج َ / ج ِ / ج ُ ] (معرب ، اِ) زنجرف است معرب شنگرف . (منتهی الارب ) (آنندراج ). ماخوذ از فارسی شنگرف . شنجرف . (ناظم الاطباء). از احجار عملی است ، از زیبق و زرنیخ و کبریت سازند. (نزهة القلوب ). به فارسی شنگرف نامند. معدنی او از معدن جیوه و طلا و مس بهم می رسد و بعضی او را کبریت احمر دانسته اند و مصنوع او از زیبق و کبریت است ... و از جمله  سموم قتاله است و رادع اورام حاره و قابض تر از شادنج و قاطع نزف الدم ... (تحفه  حکیم مومن )... آنچه مخلوق بود به یونانی مینیون گویند و آن حجرالزیبق است و آنچه مصنوع بود به یونانی قیناباری گویند... (اختیارات بدیعی ). رجوع به قیناباری ۞ ، مینیون ، ترجمه  ابن البیطار ج 1 ص 224، اختیارات بدیعی ، تحفه  حکیم مومن ، شنجرف ، شنگرف و نشوءاللغة ص 94 شود.
/////////////
زنجفر
بپارسی زنجرف و شنگرف و بشیرازی صعتر گویند و آن مخلوق بود و مصنوع و آنچه مخلوق بود بیونانی مینون خوانند و آن حجر الزبیق بود و آنچه مصنوع بود بیونانی قبسا باری خوانند و آن قنبار بود که از گوگرد و زیبق سازند و آنچه مخلوق بود از گوگرد چیزی بمعدن زیبق رسد و مستحیل شود به زنجفر قوت زنجفر مانند اسفیداج بود و گویند بقوت شادنج بود و طبیعت او معتدل بود در حرارت و رطوبت و در وی قوت محلله بود و گویند گرم بود و خشک در دوم و گوشت در ریشها برویاند و مبرد ورم حار بود و جالینوس گوید سرد است در دویم و خشک ورم جگر و معده را نافع بود چون با روغن گل و گلاب طلا کنند و قولس گوید نافع بود جهت دانها که در سر و لب پیدا شود چون با اسفیداج رصاص بروغن گل بسرشند و بدان طلا کنند و چون در مرهم کنند سوختگی آتش را سود دهد و جراحتها باصلاح آورد و اگر دود کنند بر آکله نافع بود و بر ریشهای عفن و در داروهای چشم استعمال کنند بقوت‌تر از شادنج بود از بهر آنکه قابض‌تر بود از شادنه قطع خون رفتن بکند و وی از سموم قتاله بود چون بیاشامند همان عمل کند که زیبق مصعد کند و مداوای وی به چیزهای چرب کنند و شحمها و آنچه در مداوای زیبق گفته شد و گویند بدل آن مرداسنج است و گویند بقوت شادنج است یا اسفیداج
لاتین‌SULPHURETUM HYDRARGYRI RUBRUM
فرانسه‌SULFURE DE MERCURE ROUGE -CINABRE
انگلیسی‌VERMILION
اختیارات بدیعی
////////////////
شنگرف یا سینابر (Cinabre یا Cinnabar) با فرمول شیمیایی HgS از مجموعه کانی‌هاست. در طبیعت به صورت بلور موجود است ولی به طور صنعتی نیز تولید میشود. شنگرف در شعله بخار می‌شود و در اسید نیتریک و اسید سولفوریک نامحلول است. شنگرف جسمی دارای بلورهای شش گوش قرمز رنگ است. آن را با هدایت گاز هیدروژن سولفید (H2S) به محلول نمک‌های جیوه تهیه می‌کنند. کانیهای مشابه آن رآلگار، پروستیت، کوپریت، روتیل، هماتیت و غیره‌است.

شنگرف در ابتدا سیاه رنگ بوده ولی بعد از حرارت دادن به گونه پایدار قرمز، تغییر می‌یابد. که در لاتین ان را به نام Cinnabar (سینابر) می‌شناسند.

هم‌آیند کانی‌شناختی[ویرایش]
همایند کانی‌شناسی (پارانژ) آن رآلگار، پروستیت، کوپریت، روتیل، هماتیت، استیبین، پیریت، مارکاسیت، کالسدوئن، کوارتز است.

کاربرد[ویرایش]
شنگرف کانسار مهم جیوه است.

از نظر ژیزمان بلورهای کمیاب - آگرگاتهای دانه‌ای - توده‌ای - پسودومرف تقریباً کمیاب است و بیشتر در آلمان غربی، یوگسلاوی، چک اسلواکی، روسیه، آمریکا، چین و اسپانیا یافت می‌شود.

برای تولید رنگ قرمز شنگرفی در نقاشی به کار میرود. همچنین قدیم در نگارش نسخ خطی برای نوشتن به رنگ قرمز به کار می رفته است. برای نمونه می‌توان به قرآن سی پاره ۱۷۳۲ در کتابخانه شاهچراغ اشاره نمود.

منابع[ویرایش]
پرویز بالازاده، شیمی توصیفی
ویکی‌پدیا آلمانی
/////////////
به عربی زنجفر
الزنجفر أو السنابار خام طبيعي هام للزئبق، وهو كبريتيد الزئبق، يتواجد في المناطق البركانية.[1]
كان يسمى قديما زرقونا نظرا للونه الأحمر القانئ.[2]
مصادر[عدل]
^ معاجم «لبنان ناشرون»
^ etymonline.com
//////////////
به عبری
צינובר (Cinnabar) הוא צורת המינרל של סולפיד הכספית. צבעו אדמדם, ונוסחתו HgS והוא המקור העיקרי לכספית.

צינובר נמצא בדרך כלל בטבע בצורת גושים חזקים מחוספסים, וצבעו משתנה מאדום בהיר לאדום-חום. הוא מופיע בסלעים וולקניים, בעיקר ליד מרקזיט, פיריט ואנטימון גופרתי (Sb2O3). מדי פעם צינובר מופיע כגביש בעל ברק מתכתי. בין גבישי צינובר וקוורץ דמיון יוצא דופן בסימטריה ובמאפיינים אופטיים (מערך קריסטלוגרפי טריגונלי וצורת הגביש הקסגונלית). קשיחותו של צינובר נעה בין 2-2.5 בסולם מוס, ומסיסותו היא 10-6 גרם ל-100 מ"ל מים.
/////////////
به ترکی استانبولی زنچفر:
Zincifrecıvanın indirgeme yolu ile elde edildiği cevherdir. Yunanların Cadı Kazanı adlı zehirli madde listesi içinde yer almıştır. Tıpta özellikle deri hastalıklarında ve pas önleyici boya maddesi olarak kullanılır. Formülü cıva sülfürdür (HgS).
//////////
Cinnabar
From Wikipedia, the free encyclopedia
This article is about the mineral. For the plant resin, see Dragon's blood. For the moth, see Cinnabar moth. For the theatre in Petaluma, California, see Cinnabar Theater.
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b4/Ambox_important.svg/40px-Ambox_important.svg.png
[hide]This article has multiple issues. Please help improve it or discuss these issues on the talk page(Learn how and when to remove these template messages)
This article needs additional citations for verification(July 2015)

This article cites its sources but does not provide page references(July 2015)

Cinnabar
Cinnabarit 01.jpg
Cinnabar
General
Category
Formula
(repeating unit)
Mercury(II) sulfide, HgS
2.CD.15a
Trapezohedral (32)
(same 
H-M symbol)
P3121, P3221
a = 4.145(2) Å, c = 9.496(2) Å, Z = 3
Identification
Color
Cochineal-red, towards brownish red and lead-gray
Rhombohedral to tabular; granular to massive and as incrustations
Simple contact twins, twin plane {0001}
Prismatic {1010}, perfect
Uneven to subconchoidal
Slightly sectile
Mohs scale hardness
2.0-2.5
Adamantine to dull
Scarlet
Transparent in thin pieces
8.176
Optical properties
Uniaxial (+)
nω = 2.905 nε = 3.256
δ = 0.351
1.04 x 10−25 g per 100 ml water (Ksp at 25°C = 2 x 10−32)[1]
References
Cinnabar (/ˈsɪnəbɑːr/) and cinnabarite (/sɪnəˈbɑːraɪt/), likely deriving from the Ancient Greek: κιννάβαρι[6] (kinnabari), refer to the common bright scarlet to brick-red form of mercury(II) sulfide, formula HgS, that is the most common source ore for refining elemental mercury, and is the historic source for the brilliant red or scarlet pigment termed vermilion and associated red mercury pigments.
Cinnabar generally occurs as a vein-filling mineral associated with recent volcanic activity and alkaline hot springs. The mineral resembles quartz in symmetry and in its exhibiting birefringence; cinnabar has a mean refractive index of ~3.2, a hardness between 2 and 2.5, and a specific gravity of ~8.1. The color and properties derive from a structure that is a rhombohedral crystalline lattice belonging to the hexagonal crystal system, crystals that sometimes exhibit twinning.
Cinnabar has been used for its color since antiquity in the Near East, including as a rouge-type cosmetic, in the New World since the Olmec culture, and in China since as early as the Song dynasty, where it was used in coloring lacquerware.
Associated modern precautions for use and handling of cinnabar arise from the toxicity of the mercury component, which was recognized as early as ancient Rome.
&&&&&&&&
زنبق
بفتح زای و سکون نون و فتح بای موحده و قاف بفارسی سوسن آزاد نامند و کویند که آن غیر سوسن ابیض و غیر یاسمین است و در سوسن مذکور خواهد شد و کویند کسانی که سوسن ابیض دانسته اند اشتباه کرده اند صاحب اختیارات بدیعی کفته کل آن را سه شاخ زرد بود و بلندی شاخ آنکه کل دارد یک کز و زیاده و کمتر و بر سر هر شاخی چهار و پنج و شش تا ده کل می باشد و خوشبوی و برکها که بر شاخ آن می باشد شبیه ببرک مورد و بلندتر از ان و برک بیخ آن شبیه ببرک کاسنی و ضخیم تر از ان و کفته که رازقی زنبق است
طبیعت آن
در دوم کرم و در یبوست معتدل و بعضی در اول کرم دانسته اند
افعال و خواص آن
ملطف و مقوی دماغ و پیاز آن در افعال مانند پیاز نرکس است و قویتر از ان و روغن آنکه مانند روغن کل مدتی در آفتاب کذاشته و سه مرتبه کل زنبق را تجدید کرده باشند در دوم کرم و در اول خشک ملطف و ملین و مقوی اعضا و پنج درم آن مسهل خلط مراری و مدر بول و طلای آن جهت رفع قشعریره و سردی دماغ و اعصاب و اعضای تناسل نافع بدل آن در همه افعال روغن ایرسا و در غیر اسهال روغن نرکس است
مخزن الادویه عقیلی خراسانی
////////////
زنبق . [ زَم ْ ب َ ] (ع اِ) روغن یاسمین که به هندی چنبیلی است در دوم گرم و در اول خشک . ملطف و ملین و مقوی اعضا و طلای آن جهت رفع قشعریره و سردی دماغ و اعضای مفاصل نافع. (از منتهی الارب ) (آنندراج ). روغن یاسمین . (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد) :
ز مار مهره برآری ز ابر مروارید
ز گاو عنبر سار از یاسمن زنبق .
انوری .

|| گل سوسن آزاد. (منتهی الارب ) (از آنندراج ) (ناظم الاطباء). گیاهی که گل آن خوشبوی است و طول گیاه آن به اندازه  یک چوبدستی است ... واحد آن زنبقة. (از اقرب الموارد) ۞ .گلی است سپید که اندرون گل وی سه خاسک زرد باشد و قد آن شاخ که گل دارد یک گز باشد و زیاده نیز باشد و کوتاه تر نیز باشد و به هر شاخ چهار و پنج و شش و تا ده گل زیادت نیز بود. بوی عظیم خوش دارد و برگ که براین شاخ بود مانند برگ مورد و از وی درازتر بود. (اختیارات بدیعی ). گلی است که در اندرون وی دو سه شاخک زرد می باشد. (بحر الجواهر). سوسن سپید. (ریاض الادویه ). از ریاحین معروف است و به فارسی سوسن آزاد نامند، ولی غیر این سوسن ابیض و غیر یاسمین است و در سوسن مذکور می شود. اشتباه عظیمی در آن کرده اند... (تحفه حکیم مومن ). دزی در ذیل قوامیس عرب آرد: ... در دمشق این نام به سوسن وحشی ۞ اطلاق می شد، ولی این معنی نارسا است ، زیرا در حقیقت این یاسمن سفید است . (از دزی ج 1 ص 605)... گیاهی است ۞ پایا از راسته  تک لپه ای ها، جزو گروهی که جام و کاسه  رنگین دارند و سردسته  تیره  زنبقیها می باشد. این گیاه دارای ساقه  زیر زمینی نشاسته دار و گلهای رنگین معطر است . ساقه اش ساده وبسیار کم منشعب می شود. برگهایش بدون دمبرگ و شبیه شمشیر و مانند غلافی ساقه را در بر گرفته اند. گلهای زنبق برنگ آبی یا بنفش اند و برخی گونه ها هم دارای گلهای زرد می باشند. (فرهنگ فارسی معین ). این کلمه در فلاحتنامه ای که به زمان غازان خان نوشته شده آمده است . درذیل شرح یاسمین گوید: پیش از این که در این ملک (آذربایجان ) گل زنبق نبود، گل زرد و سفید و گل یاسمین سفید را در روغن می پروردند و بعوض گل زنبق استعمال می کردند و گل زنبق در مصر بود، بعد از آن به شام آوردند تا به این ولایتها مشهور شد - انتهی . لیکن نمیدانم آیا مراد صاحب فلاحتنامه همین زنبق امروزین یعنی ایریس ژرمانیکا ۞ است یا چیز دیگر. چه زنبق امروزین هرچند عطر کمی دارد مشکل است ازآن در قدیم عطرهای قوی گرفته باشند ۞ . (یادداشت بخط مرحوم دهخدا). گل او (گل زنبق ) خوشبوی ترین گلها است . (نزهة القلوب ). رجوع به تحفه  حکیم مومن ، ترجمه  داود ضریر انطاکی و اختیارات بدیعی شود.
- زنبق اصفر ؛ گویند یاسمین زرد است . (تحفه  حکیم مومن ).
- زنبق رشتی ؛ سوسن ۞ . (فرهنگ فارسی معین ). رجوع به سوسن شود.
- زنبق زرد ؛ گونه  زنبق ۞ که دارای گلهای درشت و زرد رنگ وبی بو است . سیاف . بربیت . (فرهنگ فارسی معین ).
- زنبق سفید ؛ زنبق . (فرهنگ فارسی معین ). رازقی (؟) است . گرم بود در اول و معتدل بود در تری و خشکی . (اختیارات بدیعی نسخه  خطی کتابخانه  سازمان ).
- زنبق یعقوبی ؛ نرگس یعقوبی . (فرهنگ فارسی معین ).
- تیره  زنبق ؛ گیاهانی ۞ علفی و پایا ازراسته  تک لپه ای ها جزو گروه جام و کاسه رنگین که همگی داری تکمه یا پیاز و یا ساقه  زیرزمینی هستند و برگهایشان بدون دمبرگ و تعداد برگها و گلبرگها 3 و پرچمها نیز 3 عددند که در مقابل کاسبرگها قرار گرفته اند و تخمدان آنها نیز سه قسمتی است . زنبقیها. (فرهنگ فارسی معین ). رجوع به گیاه شناسی گل گلاب ص 309 شود.
|| نای . (منتهی الارب ) (آنندراج ) (ناظم الاطباء).مزمار. (از اقرب الموارد).
- ام زنبق ؛ خمر. (از اقرب الموارد). می . شراب . (ناظم الاطباء).
|| محققین نوشته اند که زنبق معرب چنبه است و چنبه گلی است تیزبوی و بادامی
رنگ مصرعه  ملا طغرا موید همین است :
رخ زنبق طلسم رنگ کاهی است .
(غیاث ) (آنندراج ).
///////////////
زنبق‌
گلی است سفید که اندرون گل وی دوسه شاخک زرد باشد زیاده‌تر بود و کوتاه‌تر بود و بهر شاخی چهار و پنج و شش تا ده گل بود و بوی عظیم خوش دارد و برگ که برین شاخ بود مانند برگ مورد بود درازتر و برگ اصل وی مانند برگ کاشنی بود لیکن سبز بود و صاحب جامع گوید «زنبق هو دهن الحل المر با بالیاسمین» و خطا کرده است و صاحب منهاج نزدیکتر گفته که «الزنبق هو الابیض» و مؤلف گوید آنچه محقق است اگر گویند زنبق نوعی از سوسن سفید است شاید و ابن مولف گوید رازقی زنبق بود و باقی همه قولها خلاف است و خطا و زنبق دو نوع بود و سفید و زرد و بهترین آن سفید است و طبیعت آن گرم بود در اول و معتدل بود در تری و خشکی
صاحب تحفه زنبق اصفر را یاسمین زرد می‌داند
لاتین‌LILIUM CANDIADUM فرانسه‌LIS انگلیسی‌WHITE LILY
اختیارات بدیعی
///////////////
ریحان الکافور(سوسن آزاد)
http://www.peykshafa.ir/Images/Content/4926226111612049145.jpg
http://www.peykshafa.ir/images/%D8%B3%D9%88%D8%B3%D9%86%20%D8%A2%D8%B2%D8%A7%D8%AF3.jpg

ریحان کافور، سوسن آزاد
Lilium auratum
آن را ریحان یهودی و شجرالکافور نامند و گویند به فارسی سوسن نامند؛ گیاهی است گل و شاخ شبیه به شبت و برگ آن شبیه به برگ انار و از آن ریزه‌تر و گل آن کبود مایل به سفیدی و از جمیع اجزای آن بوی کافور آید خواه تر باشد و خواه خشک.
طبیعت آن در دوم گرم و خشک است.
خواص عمومی آن: آشامیدن آن گرفتگی های مجاری را رفع و هم چنین یرقان و سیلان خون در اعضاء را نیز قطع می نماید. بوئیدن آن حل کننده رطوبت های چسبناک بینی و نوشیدن شربت آن حل کننده اخلاط غلیظ دماغی و حل کننده اورام است. گرده های آن برای زخم ها و جراحات نافع و برای گرم مزاج ها مضر مصلح آن سکنجبین است و مقدار شربت آن یک درم (5/3 گرم) و محلول آن تا هفت درم (5/24گرم) تجویز شده است.

افعال و خواص دیگر آن:آشامیدن آب آن جهت تفتیح سده[1] و یرقان و قطع سیلان خون اعضا و بوییدن آن بسیار محلل رطوبات چسبیده به غشاء دماغ و ادمان[2] آن محلل اخلاط غلیظه دماغیه و تحلیل اورام و ذرور[3] آن جهت قروح[4] و جراحات نافع است.



[1]باز شدگی و گشوده گردیدن مانع و سد.
[2]پیوسته کار کردن
[3]داروی خشک سوده یا کوفته پراکندنی و پاشیدنی در چشم و قروح و جراحات
[4]قرحه هایی باشد با خشک ریشه ها و چرکریزها
http://www.peykshafa.ir/Images/Icon/reference-icon.png?width=20منبع
مخزن الادویه، تألیف مرحوم سید محمد حسین عقیلی علوی خراسانی شیرازی
http://www.peykshafa.ir/Images/Icon/tag-icon.png?width=18
کلید واژگان
http://www.peykshafa.ir/Images/Icon/image-icon.png?width=30&height=30
آلبوم تصاویر
http://www.peykshafa.ir/Images/Content/5284296082858971514.jpg?preset=gallery-thumb,high-contrast
//////////////
ویکی پدیای فارسی خود را راحت کرده صرفا می گوید سوسن کوهی:
سوسن کوهی
از ویکی‌پدیا، دانشنامه آزاد
سوسن کوهی

سوسن کوهی، Lilium auratum
طبقه‌بندی علمی
فرمانرو: گیاهان
راسته:   سوسن‌سانان
تیره:     سوسنیان
سرده:   گل سوسن
گونه:    L. auratum
نام علمی
Lilium auratum
سوسن کوهی(نام علمی: Lilium auratum) نام یک گونه از سرده گل سوسن است.

منابع[ویرایش]
مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا، «Lilium auratum»، ویکی‌پدیای انگلیسی، دانشنامه آزاد (بازیابی در ۲۳ آوریل ۲۰۱۴).
/////////////
ویکی پدیای عربی در ترکیب زنبق طلائی دست کم اشاره ای به زنبق دارد:
زنبق ذهبي
[عدل]
 اضغط هنا للاطلاع على كيفية قراءة التصنيف
الزنبق الذهبي
زهرة الزنبق الذهبي
زهرة الزنبق الذهبي
زهرة الزنبق الذهبي
زهرة الزنبق الذهبي
التصنيف العلمي
النطاق:  حقيقيات النوى
المملكة: النباتات
الشعبة:  البذريات
الشعيبة: مستورات البذور
الرتبة:   زنبقيات
الفصيلة: زنبقية
الجنس: زنبق Lilium
النوع:    الذهبي auratum
الاسم العلمي
Lilium auratum
جون لندلي
 معرض صور زنبق ذهبي  - ويكيميديا كومنز  تعديل قيمة خاصية معرض صور كومنز (P935) في ويكي بيانات
تعديل طالع توثيق القالب
الزنبق الذهبي نوع نباتي ينتمي إلى جنس الزنبق من الفصيلة الزنبقية.
البيئة والانتشار[عدل]
موطنه شرق آسيا حيث ينتشر في اليابان.[1]
المراجع[عدل]
^ المرفق العالمي لمعلومات التنوع الحيوي. الزنبق الذهبي (بالإنكليزية). تاريخ الولوج 21 حزيران 2011.
//////////////
Lilium auratum
From Wikipedia, the free encyclopedia
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/en/thumb/9/99/Question_book-new.svg/50px-Question_book-new.svg.png
This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed. (December 2009) (Learn how and when to remove this template message)

Lilium auratum
Lilium auratum1.jpg
Kingdom:
(unranked):
(unranked):
Order:
Family:
Genus:
Species:
L. auratum
Lilium auratum
Lindl.
Lilium auratum (山百合 yamayuri; literally "mountain lily") is one of the true lilies. It is native to Japan and is sometimes called the golden rayed lily of Japan or the goldband lily.
Contents
  [show] 
Description[edit source]
The flower colour is typically white with gold radial markings and orange spots, but variations in flower colour and markings are known. For example the variety platyphyllum which bears a gold stripe along the tepals but lacks spots.[1] The strongly scented flowers are the largest of any lily species and the largest plants, which can reach 2.5 metres (8 ft), can carry up to twenty of these.
It has been used widely in breeding and many of the more spectacular modern cultivars are derived in part from this species.
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/15/Lilium_auratum_-_pollen.jpg/220px-Lilium_auratum_-_pollen.jpg
Lilium auratum var. auratum pollen
Cultivation[edit source]
This lily does well in plain or acidic soil; rich or fertilised soil will kill the plant. Bulbs should be planted in a hole three times their size in both depth and width in a well drained area. The best position for this plant is one where its top will receive sunlight while its base remains shaded.
This lily can be cultivated by seed, but for faster reproduction scaling is recommended. Its life span (around 3 or 4 years) is significantly less than that of its descendants, so reproducing this plant is important for gardeners.
Chemistry[edit source]
Toxicity[edit source]
Cats are extremely sensitive to lilly toxicity and ingenstion is often fatal;[3][4][5] households and gardens which are visited by cats are strongly advised against keeping this plant or placing dried flowers where a cat may brush against them and become dusted with pollen which they then consume while cleaning.[6] Suspected cases require urgent veterinary attention.[7] Rapid treatment with activated charcoal and/or induced vomiting can reduce the amount of toxin absorbed (this is time-sensitive so in some cases vets may advise doing it at home), and large amounts of fluid by IV can reduce damage to kidneys to increase the chances of survival.[7]
References[edit source]
1.   Jump up^ The RHS Encyclopedia of Garden Plants, Christopher Brickell, Dorling Kindersley, London, 1996, p613. ISBN 0-7513-0436-0
2.   Jump up^ Phenolic glycerides from Lilium auratum. Hiroko Shimomura, Yutaka Sashida and Yoshihiro Mimaki, Phytochemistry, 1987, Volume 26, Issue 3, Pages 844–845, doi:10.1016/S0031-9422(00)84801-3
3.   Jump up^ Frequently Asked Questions No Lillies For Cats.
4.   Jump up^ Lily toxicity in the cat. Kevin T. Fitzgerald, PhD, DVM, DABVP.
5.   Jump up^ Pets and toxic plants UC Davis Vetenry Medicine.
7.   Jump up to:a b Lily Poisoning in Cats. Pet MD.

Stub icon
This Liliales article is a stub. You can help Wikipedia by expanding it.
·         Lilium

·         Liliales stubs