سومقوطون، سمقوطن

سومقوطون.  (ا. ع.) (در مخزن الادویه سمقوطن): "سومقوطون: گويند هميشه بهار است و گويند از تيره مهرگياه است و گويند و گويند. اين گياه دو نوع دارد قسمى در سنگلاخها رويد و قسمى ديگر سنگلاخى نيست. مزاج: سرد و خشك است و رطوبتى معتدل الحراره دارد و لطيف و تكه كننده است و لزجى پياز دشتى را دارد كه گدازندگى اش از آن است و تا اندازه اى جمع كننده و گيرنده است ليكن سردى وخشكى در مزاجش چيرگى دارد. نه بوى دارد و نه چندان شيرين است. آب دهن را گرد آورد و اجزاى گوشت را در ديك چنان بهم آرد كه گويى يكپارچه شده است. مفاصل: آب پزش داروى گسستگى در پى و وسط هاى ماهيچه و كنارهاى ماهيچه است و نمناك ها را بهم جوش مىدهد. سينه: زبرى گلو را از بين مى برد. خون برآوردن را بند آرد. با عسلاب باشد شش را مى پالايد. اندامان راننده: در علاج قرحه روده، پوست اندازى روده (سحج) فتق آبى روده، درد
گرده، سودمند است و گويند خونريزى حيض را بند آورد."
قانون (ترجمه شرفكندى)، ج 2، ص 287