۱۳۹۶ مهر ۹, یکشنبه

مداخل مخزن الادویه عقیلی خراسانی (شصت و هفتم) 1

ماء
بفتح میم و الف ممدوده بفارسی آب و بهندی پانی و بانکلشی واتر نامند
ماهیت آن
معروف و آن جسم رطب سیال و رکنی از ارکان عنصری و از عناصر اربعۀ بسیطه و اجزای مولدات ثلثۀ طبیعیه و صناعیه است و بتنهائی بسبب بساطت صلاحیت و قابلیت غذائیت بدن حیوان ندارد بلکه مرقق و مبدرق اغذیۀ نباتیه و حیوانیه و نفوذ فرمایندۀ اخلاط است در عروق ضیقۀ شعریه و اعماق بدن و نیز مرطب بدن و مفرح ارواح خصوص روح حیوانی و در تلوهوا است درین امر و مسکن التهاب و حدت و کاسر حدت حرارت معده و کبد حار و غاسل اخلاط غلیظۀ لزجه و ملین و رقیق کنندۀ آنها است و قابل دفع کرداننده و معین بر دفع آنها و نیز معین بر هضم و نضج و جذب و دفع استحاله و تاثیر فعل و انفعال اغذیه و ادویه است و بالجمله فعل و کار طبیعت و صناعت چه در ادویه و اغذیه و چه در زراعت و حرث و غرس و سائر صناعت تمامی بی مداخلت و اعانت آن تمام نمی شود و وجود آنها منوط بدان و نص من الماء کل شئ حی اشاره بدان است و چون این امور بالاجمال دانسته شد و جوهر آبها باعتبار خفت و ثقل و صفا و کدورت و سرعت نفوذ و انحدار بطوء آن و تقویت هاضمه و ضعف آن مختلف می باشد و انواع میاه منحصراند در آب باران و آب چشمها و کاریزها و آب چاهها کداخته از برف و یخ و بعبارت دیکر میاه منحصراند در ماء جاری و راکد و ماء المطر و ماء جاری مانند آب نهرها و در حکم آنها است ماء المطر و ماء العیون یعنی آب چشمها که آب از انها جوشد و براید و ماء راکد مانند آب غدیرها و کودالها و امثال اینها و در حکم اینها است ماء البیر یعنی آب چاه و قناه یعنی کاریز پس هر آبی که در لطافت و خفت و صفا و سرعت نفوذ و انحدار و غیرها از صفات مذکوره بر همه مزیت داشته باشد ان بهتر است و ان نیست مکر ماء المطر یعنی آب باران پس آن از همه بهتر است و بعضی کفته اند در ان نیز قوت قبضی است چنانچه شیخ الرئیس در مبحث اسهال کفته واجب است که بوده باشد آب ایشان آب باران جهت آنکه در ان قبضی است مؤلف کوید می تواند بود که قبض آن بالذات نباشد بلکه بالعرض بسبب کمال لطافت و خفت و صفا و نفوذ و سرعت انحدار و عدم توقف در معده که باعث بلت و رخاوت و سستی آن و الیاف آن و تلیین و اسهال و نفخ و قراقر کردد بلکه بجهت نشف رطوبات باعث قبض شود و لهذا کویا با قوت قابضه است و لیکن بسبب کمال لطافت زود قبول عفونت می نماید و مضر سینه و آواز است در ابدان و کسانی که عادی بآشامیدن آن نباشند باعث هیجان نوازل و زکام و سرفه و غیرها است و لهذا چون در خارج نکاهدارند زود در ان کرم تکون می یابد و تدبیر و اصلاح آن جوش نمودن و یا سنک تاب و یا آهن تاب کردن آنست و بهترین آن آب باران صیفی و خریفی است و بعضی آب باران شتوی را کفته اند باعتبار ضعف تاثیر تابش آفتاب و صعود ابخرۀ کثیره بلکه لطیفه و این بحسب اراضی و بلدان مختلف می باشد و یک حکم بر همه جاری نمی توان نمود و قریب به آب باران آب مقطر بعنوان عرق در قرع و انبیق و یا بعنوان ترشح از خم و سبو بود کوزه متخلخل المسام و یا سنک رخو است که آب منقطر منتشر آنها را جمع نموده بیاشامند و از فرنک سنکی رخو مجوف از قبیل حوضی بسیار کوچک که نیم مشک آب در ان کنجایش دارد می آورند و آب شور دریا ناصاف را که در ان ریزند و مکرر مقطر نمایند آب شیرین صافی از ان قطره قطره ترشح می نماید حتی اکر شربت را ریزند آب خالص مقطر می شود و شکر در جوف آن می ماند و تا باین حد مبالغه دارند که اکر کسی زهر در آب داخل کند زهر می ماند و آب خالص تقطیر یابد و بر جهازات و کشتیهای آن سنک انکاه می دارند که عند الضرورت و اتمام آب شیرین آب شور را بتقطر شیرین نموده بیاشامند و یا بطریق عرق و بعد از ان در لطافت و جودت ماء العیون یعنی آب چشمهای جاری عمیق شیرین صافی شفاف خوش طعم و رائحه است که خاک و مین آنها خالص طیب و یا ممزوج بسنک ریزۀ سرخ و یا سنک لاخ و بالای آنها مکشوف باشد که باد شمالی بر آنها بوزد و اشعۀ آفتاب و کواکب بر آنها بتابد و ابخره و ادخنۀ آنها بتحلیل رود و در آنها محتقن نماند و بسبب جریان و حرکت و تموج هوا زیاده تلطیف و تصفیه یابند و هر چشمۀ که آب آن از بلندی مانند بالای کوه و یا دامنۀ کوه بزیر ریزد و باوصاف مذکوره باشد بهتر است و بعد از ان میاه الانهار الجاریه یعنی آب نهرهای جاری است که منبع آنها دور و بلند باشد که بسرعت جاری و خاک آنها طیب باشد و یا بر سنکی و یا سنک ریزۀ سرخ کذرد و بالای آنها مکشوف بود که باد شمال بر آنها وزد و شیرین صاف شفاف عمیق باشند و از مغرب و جنوب بطرف مشرق و شمال روند و کفته اند در آب نیل این همه اوصاف موجود است و اکر کدر باشد بسبب مرور و شدت جریان بر زمین رملی ممزوج بخاک طیب چون در ظرفی بکذارند باندک زمانی صافی کردد و در صافی آن دردی نباشد که مرتبۀ دیکر از ان جدا و ته نشین کردد نیز خوب است مانند آب اکثر رودها مثل رود جیحون و سیحون و دجله و فرات و امثال اینها و در آب کرن و رکنی و سوهن نیز اکثر اوصاف اول موجود و هر آب جاری که متصف بدین صفات نباشد و یا طعمی و رائحۀ کریه بران غالب باشد زبون و بعد ازینها میاه راکده است یعنی آبهای ایستاده مانند آب غدیرهای وسیع عمیق طیب التربه صافی شفاف شیرین خوش طعم که بالای آنها مکشوف باشد و باد شمال بر آنها بوزد آنها را متموج و متحرک دارد و اطراف آنها خالی از اشجار و نباتات و آنچه بخلاف این اوصاف باشد مانند آب غدیرهای کوچک و کودالها همه ردی و ثقیل و موجب امراض ردیه اند که مذکور می کردد و نیز در حکم آب ایستاده است آب کداخته یخ و برف و این هرچند لطیف است و لیکن مضر عصب و احشا است و باعث تحریک نزله و سرفه و همچنین آب حوضها و آب انبارها و برکها نیز همه ردی و ثقیل نفاخ و موجب امراض ردیه اند بتخصیص که در انها علق و کرمها و طحلب تکون شده و غلیظ و طعم و رائحۀ آنها متغیر باشد و بالای آنها غیر مکشوف و از انها در رداءت زیاده ماء الاجام و البطایح است یعنی آب نی زارها و برنج زارها و آبهای جاری تحت اشجار ردیۀ سمیه و یا بر زمینهای رذی کثیف و یا تلخ و شور است که همه موجب امراض ردیه اند مانند ضعف معده و کبد و هضم و قلت اشتها و عفونت اخلاط و سدد و سوء استمراء غذا و سوء القنیه و استسقا و طحال و یرقان و زلق الامعا و بواسیر و دوالی و اورام رخوه و زردی رنک رخسار و ثقل بدن و قروح احشا و حمی ربع و عرق مدنی و قروح ساق پا و لاغری آن و حکه و جرب و قوبا و جنون و نزول آب و امثال اینها خصوصا در زمستان و علاوه آنها در زنان باعث عسر حمل و انتفاخ جنین و متولد شدن آن متورم و حصول رجا یعنی حمل کاذب و وخم و در اطفال ادره و امثال آن از امراض ردیه و اما آب کدر مولد سده و سنک کرده و مثانه و مفسد غذا است و در حکم ماء راکده است ماء البیر و القناه یعنی آب چاه و کاریز که ثقیل و نفاخ و بطئ الانحداراند و از آب غدیرهای وسیع طیب صافی باوصاف مذکوره ثقیل تر و بهترین اینها چاههای وسیع عمیق بسیار آب است که مجرای آب آن از طرف شمال و مغرب باشد و آب آنها شیرین و صافی و شفاف و سبک بود همیشه از ان آب بسیار می کشیده باشند و قنواتی که سرچشمۀ آنها بعید و بلند و آب آنها بسیار و شیرین و صافی و سبک و بسرعت جاری باشد و آنچه ازینها بدین اوصاف نباشد و یا متغیر الطعم و الرایحه و مائل بتلخی و شوری و عفونت باشد و یا مدتی محتقن و محبوس و ضائع و یا دیر مانده باشد همه زبون و محدث اکثر امراض مذکوره اند و علامت خفت و لطافت آب و اوصاف و افعال مذکوره است از شیرینی و صفا و سرعت انحدار و اعانت بر هضم و تقویت اشتها و خفت و سبکی بدن و عدم نفخ و قراقر و ثقل و غیرها و علامت دیکر سرعت قبول حر و برد از مسخن و مبرد خارجی است یعنی آنچه زودتر کرم و یا سرد کردد اخف و الطف است از آنچه دیرتر و علامت دیکر آنست که دو قطعۀ پنبه و یا کرپاس و خاک طیب را که بوزن مساوی باشند درد و مقدار از دو آب که معرفت خفت و لطافت و ثقل و کثافت آنها مطلوب باشد که هر دو در مقدار نیز مساوی باشند تر نمایند و خوب خشک کنند پس وزن نمایند هرکدام که سنکین تر باشد آن آب ثقیل تر است
طبیعت آن
مطلقا یعنی طبیعت مطلق آب شیرین سرد و تر و در تری چیزی بدان نمی رسد و لهذا تسکین عطش و التهاب معده و کبد به نحوی که ازین حاصل می کردد از مایع دیکر نمی شود
افعال و خواص آن
و منافع و مضار اکر بر وقت و حد لائق و ضرر بیاشامند منافع است که در صدر ذکر یافت و الا باعث ضعف و سستی اعصاب و معده و احشا و کبد و فساد رنک رخسار و بدن و نسیان و بلادت ذهن و سبات و ثقل حواس و عروض نزلات و تهبج اطراف و زیر چشم و سوء القنیه و استسقا و امثال اینها است مثلا اکر در هنکام سیری و سیرابی و یا قبل از انحدار غذا از معده و یا قبل از غذا و یا بین آن و یا بعد از ریاضت و حرکات عنیفۀ شدیده و یا خواب و یا حمام و یا جماع و یا در بین خواب و یا ناشتا و یا استاده و یا کمر بسته و یا بر رو درافتاده و امثال اینها و یا آب بسیار خصوصا که سرد باشد بیاشامند و اما در بلدان حاره و ایام طاعون و فصل کرما و کرم و محرور المزاجان قوی و صاحبان قلب و معده و کبد حار و قوت دماغ را عدم مراعات شرائط مذکوره این همه مضر نیست اکر مبالغه در اکثار و مداومت آن نکنند و بحد ضرورت اکتفا نمایند و بیک دفعه آب بسیار نیاشامند بلکه اندک اندک اقلا بسه دفعه بسه نفس و اما غیر ایشان را البته مضر و باعث اکثر امراض مذکوره است و بعد از میوه های تر و تازه و سبزیها باعث تکون مواد فجۀ غلیظه و نفخ و ریاح و قراقر و مداومت بران باعث حدوث اکله و آشامیدن ماء بارد معتدل المقدار از موافق ترین آبها است برای اصحا و منبه اشتها و مستحکم کنندۀ الیاف معده اما مضر عصب و اصحاب اورام احشا است و اب بسیار سرد خصوصا آب یخ و یا برف و یا آبی که در ان یخ و یا برف انداخته باشند و از همه بدتر آب تکرک است و هرچند آب سرد محرور المزاجان قوی را موافق و مقوی هاضمه و جاذبه و ماسکه و قوت اشتها و کبد حار حاد و تپهای حاره است و لیکن عموما مطفی حرارت غریزی و مضعف عصب مضر صاحبان سدد و صداع بارد سینه و احشای ضعیفه و باعث تحریک نزلات و صداع و استسقا و استرخا و رعشه و ترهل و قولنج و ضعف باه و امثال اینها است خصوصا که اکثار در ان کرده شود بیوقت و مداومت بران نمایند و آب بشوره سرد کرده که معمول اهل هند است قریب بدینها است در منافع و مضار و مصلح آن مصطکی و عود و جوارشات مدره و امثال اینها است ماء کدر موافق اصحاب بطن یعنی اسهال و لیکن مسدد و مولد حصاه مصلح آن آشامیدن مدرات است و اما آب بسیار کرم محلل ریاح و نفخ و جهت مالیخولیا و صداع بارد و بثور و ورم حلق و قروح حجاب و رئه و نواح صدر و اغتسال معده و رفع تشنکی سوداوی و بلغم شور و تنقیۀ معده و تحریک دوای مسهل و اذابۀ بلغم رقیق و مواد غلیظه و ادرار بول و حیض و تسکین اوجاع و خارش بدن مفید و اکثار مداومت بران مضر معده و مرخی آن و مفسد هضم و مطفی طعام و مؤدی بدق و لاغری بدن است مصلح آن اشیای قابضۀ بارده و شستن چشم صاحب رمد و اورام و بثور و قروح بدان نافع خصوص در انتها و اما آب نیم کرم ملین طبع و مغثی و مفسد طعام و مورث استسقا و علل طحال و صعود ابخره بدماغ و اکثار آن مفسد معده و جهت ورم حلق و لهاه و سینه و صرع و تنقیۀ معده و تحریک دوای مسهل و اعانت بر اسهال و قئ و اذابۀ بلغم رقیق و تسکین تشنکی سوداوی و بلغمی شور و قلیل آن ناشتا غاسل معده است و آب فاتر یعنی معتدل در سردی و کرمی موافق سینه و معدۀ ضعیف و احشا و مسکن خارش بدن است و ماء مدبر مستعمل در استسقا آنست که ده رطل آب باران را با یکرطل سرکه بجوشانند تا ثلث آن بماند نوع دیکر آنست که در یک صد رطل آب دو رطل سرکۀ تند انکوری ریزند و طبخ نمایند تا ثلث آن بماند پس در خم متخلخل و یا هنک متخلخل المنافذ ریزند و آنچه از ان مترشح کردد در کوزۀ ضیقه المنافذ کنند و بنوشند نوع دیکر آنست که بکیرند نشارۀ چوب کز و آجر آب ندیده در آب یک شبانه روز بخیسانند پس صاف نموده بیاشامند در کرما مصلح آبهای ردی فاسد و کدر ناصاف و مروق نمودن آنست و یا مقطر کردن بطریق عرق و یا در خم و سبو و یا سنک متخلخل و طریق آن آنست که آب ناصاف را در ظرفی کنند در جای اندک بلند بکذارند و متصل بدان ظرفی دیکر خالی که اندک از ان نشیب باشد نیز کذارند و فتیلۀ پارچۀ کرپاس نظیفی را تر نموده یک سر آن را در ظرف آب سر دیکر را در ظرف خالی کذارند تمام صافی آن در ان متقطر کردد و طریق تعریق آن و یا آب شور آن و یا آب تلخ و یا آسن یعنی متغیر الطعم و الرائحه و یا آب غلیظ آن است که خاک طیب صافی خصوصا خاک آفتاب خورده سوخته بدان می آمیزند و عرق کشند یک مرتبه و یا دو مرتبه و چون چند دانۀ بادام را کوبیده در آب کدر شیره کشیده بکذارند صافی می کردد و ایضا چون قلیلی آهک خالص صافی و یا زاج در آب اندازند آن را صافی می کرداند و همچنین چون چند دانۀ نرملی که تخم ثمری است هندی در آب شیره کشند و بکذارند صاف می کردد و داخل نمودن قلیلی سرکه در آبهای فاسد و طبخ نمودن و یا عرق کشیدن دافع فساد آنها است خصوصا در تابستان و آب غلیظ ثقیل محدث اکثر امراض مذکوره است و نیز مصلح آن سیر و پیاز و تصفیۀ آن بشب و یا بطریق مذکوره است و نیز مصلح هر آب ردی و نزد تغیر آب بآبی دیکر سیر و پیاز و سرکه و کاهو همه با هرکدام که باشد خوردن و داخل نمودن قلیلی خاک بلد خود در آب مختلف ردی و بعد از تصفیه آشامیدن مصلح آبهای مختلف است و نیز جوش نمودن و آهن داغ کردن و یا ممزوج نمودن ربوب حامضه و سرکه و سکنجبین است و در اسفار ممزوج نمودن آب هر منزل را با آب منزل دیکر خصوصا که آب منزل کذشته بهتر باشد و یا تدابیر مذکوره است
مخزن الادویه عقیلی خراسانی
/////////////
ماء. (ع اِ)(از «م وه ») آب که می آشامند. ج ، امواه و میاه . (ناظم الاطباء). آب . همزه در آن بدل از هاء است ؛ ماءة و ماه مثل آن . اصل آن موه [ م َ وَ / م ُ وَ ] و مُوَیهَة مصغر آن . یقال عندی مویه و مویهة. ماءة مونث آن . (منتهی الارب ) (از آنندراج ). آب . (ترجمان القرآن ). ماءة. ماه . آب . ج ، امواه و میاه . (مهذب الاسماء). جسم رقیق مایعی که حیات هر نموکننده بدان وابسته است . اصل کلمه مَوَه است و واو به سبب متحرک بودنش بعد از فتحه به الف قلب شده است و هاء به همزه بدل شده و اسقنی ما به قصر هم شنیده شده است . مصغر آن مُوَیه و نسبت به آن مائی و ماوی و جمع آن میاه و امواه است و بسا که امواء نیز گویند. (از اقرب الموارد) :
پرتو آتش زده بر ماء و طین
تا شده دانه پذیرنده زمین .
مولوی .


- ماءالاجام ؛ آب نی زار و برنج زار. و رجوع به تحفه  حکیم مومن شود.
- ماءالاسنان . رجوع به همین کلمه شود.
- ماءالاصفر . رجوع به همین کلمه شود.
- ماءالاصول . رجوع به همین کلمه شود.
- ماءالبحر ؛ آب دریا. و رجوع به تحفه  حکیم مومن شود.
- ماءالبهرامج ؛ عرق بیدمشک . و رجوع به تحفه  حکیم مومن و بهرامج در همین لغت نامه شود.
- ماءُالثَّلج ؛ برفاب : فلیحذر ان یشرب علیه [ علی العنب ] ماءالثلج . (ابن البیطار، از یادداشت به خط مرحوم دهخدا).
- ماءالجبن ؛ پنیرآب . (ذخیره  خوارزمشاهی ). آب پنیر. و رجوع به تحفه  حکیم مومن و جبن در همین لغت نامه شود.
- ماءالجمة ؛ به پارسی آب کامه گویند و صاحب جامع گوید که از بازرگانان شنیدم که به طرف هند می بودند و از غیر ایشان از اقلیمهای دیگر، آن آبی است خاکستری رنگ به غایت ناخوشبوی که از بلاد هند و چین می آرند، غلیظ و سیاه و بدبوی و گویند از نوعی ماهی حاصل می شود. (تحفه ).
- ماءالحصرم ؛ آب غوره . (یادداشت مولف ).
- ماءالحمات ؛ آبهای گرم زاجی و شبی ونوشادری و کبریتی و بورقی . (تحفه ).
- ماءالحیات ؛ ماءالحیوة. رجوع به همین کلمه شود.
- ماءالخلاف ؛ عرق بید است . (تحفه  حکیم مومن ). و رجوع به خلاف شود.
- ماءالرماد . رجوع به همین مدخل شود.
- ماءالزجاج .رجوع به همین مدخل شود.
- ماءالزفتی ؛ آبی است که از معدن زفت و قیرخیزد. (تحفه  حکیم مومن ).
- ماءالزهر . رجوع به همین مدخل شود.
- ماءالسماء ؛ آب باران . (ناظم الاطباء).
- ماءالشعیر . رجوع به همین مدخل شود.
- ماءالظهر ؛ منی . (ناظم الاطباء).
- ماءالعسل ؛ سرکنگبین . (یادداشت به خط مرحوم دهخدا). و رجوع به سرکنگبین شود.
- ماءالعنب ؛ شراب . (یادداشت به خط مرحوم دهخدا) :
صحبت ماءالعنب مایه  ناراﷲ است
ترک چنین آب هست آب کرم داشتن .
خاقانی .


- ماءالعین ؛ آب چشم . آب آوردگی چشم . (یادداشت به خط مرحوم دهخدا).
- || آب چشمه . (ناظم الاطباء).
- ماءالفضة . رجوع به همین مدخل شود.
- ماءالقداح . رجوع به همین مدخل شود.
- ماءالقراطن . رجوع به همین مدخل شود.
- ماءالقطر ؛ آبی است که از کوزه  سفال ترشح کند. (تحفه  حکیم مومن ).
- ماءالکافور؛ آبی که از درخت کافور ترابد چون با تیغی یا کاردی آنرا چاک دهند. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا).
- ماءالکبریتی ؛ آبی است که از زمین گوگرددار آید. (تحفه  حکیم مومن ). و رجوع به همین کتاب شود.
- ماءاللحم .رجوع به همین مدخل شود.
- ماءالمستعمل ؛ هر آبی که بدان حدث زایل شود یا بر وجه تقرب در بدن استعمال شود. (از تعریفات جرجانی ).
- ماءالمطلق ؛ آبی که بر اصل خلقتش باقی بماند و با نجاست آمیخته نشود ومایع طاهر دیگری بر آن غلبه نکند. (تعریفات جرجانی ). مقابل ماء مضاف .
- ماءالمعادن ؛ آبی که از معدن مس خیزد یا مس تفته در او انداخته باشند.(تحفه  حکیم مومن ).
- ماءالنخالة ؛ سبوس را در آب ریزند و سخت بشورانند، سپس صافی کنند و بجوشانند تا ستبر شود. (یادداشت به خط مرحوم دهخدا).
- ماءالنون ؛ آب ماهی نمکسود. (از تحفه  حکیم مومن ) (یادداشت به خط مرحوم دهخدا).
- ماءالورد . رجوع به همین مدخل شود.
- ماء حمیم ؛ آب گرم . (از منتهی الارب ) :
شعر من ماء مَعین و شعر تو ماء حمیم
کس خورد ماء حمیمی چون بود ماء معین .
منوچهری .


- ماء زلال یا ماء قراح و یا ماء صافی ؛ آب بی آمیغ و خالص . (ناظم الاطباء).
- ماء مبارک ؛ در تداول اطباء عراق ، ماءالشعیر. (از نوروزنامه ). ماءالشعیر. (یادداشت مولف ). آب جو. جوآب . رجوع به ماءالشعیر و آب جو شود.
- ماء مَعین . رجوع به همین مدخل شود.
- ماء منی . (ناظم الاطباء).
- ماء ذکر ؛ منی . (ناظم الاطباء).
|| آب میوه جات . (ناظم الاطباء). || تازگی . (یادداشت به خط مرحوم دهخدا). ماءالوجه و ماءالشباب و غیرهما، یعنی رونق و نضارت آنها. (از اقرب الموارد). رونق و صفای روی . || تابانی شمشیر. || عرق مقطر. (ناظم الاطباء).
///////////
آب یکی از مواد مایع و فراوان‌ترین ماده مرکب بر روی سطح کره زمین و بستر اولیه حیات به شکلی که امروزه می‌شناسیم، است. بیش از ۷۱٫۱٪ وزن یک انسان از آب تشکیل شده‌است و نیز بیش از ۷۰٪ سطح کره زمین را آب پوشانده است (نزدیک به ۳۶۰ میلیون از ۵۱۰ میلیون کیلومتر مربع) با وجود این حجم عظیم آب تنها ۳ درصد از آب‌های کره زمین شیرین و قابل شرب است و باقی آن به علت محلول بودن انواع نمک‌ها خصوصاً نمک خوراکی غیرقابل استفاده است. از همین دو درصد آب شیرین بیش از ۹۰ درصد به صورت منجمد در دو قطب زمین و دور از دسترس بشر واقع شده‌است.

بیشترین چگالی آب خالص در دمای ۳٫۹۸ درجه سلسیوس (۳۹٫۱۶ درجه فارنهایت) حاصل می‌شود که برابر ۱ گرم بر سانتی‌متر مکعب[۱] یا ۱۰۰۰ کیلوگرم بر متر مکعب است.[۲]

محتویات  [نمایش]
نام‌گذاری آب[ویرایش]
آب در زبان‌های مختلف به نام‌های مختلفی یاد می‌شود برای مثال در زبان کردی گویش سورانی به آن آو (Awe) می‌گویند که شباهت بسیاری با واژه آب در فارسی و آکوا در لاتین دارد.[نیازمند منبع] همچنین واژه آب در علوم مختلف کاربردهای متفاوتی دارد که بر اساس آن به گروه‌های زیر تقسیم‌بندی می‌شود:
//////////////
قس ماء در عربی:
الماء هو سائل شفاف لا لون لهُ ولا رائحة، ويوجد في الكرة الأرضية في المسطّحات المائيّة من الجداول والبحيرات والبحار والمحيطات أو يتساقط عليها على شكل أمطار. كما يعدّ المكوّن الأساسي للسوائل في جميع الكائنات الحيّة. ويعدّ الماء أكثر المركّبات الكيميائيّة انتشاراً، ويتألّف جزيء الماء من ذرّتي هيدروجين مع ذرّة أكسجين ترتبط ببعضها برابطة تساهميّة، لتكون صيغته {\displaystyle H_{2}O} {\displaystyle H_{2}O}. ويكون الماء سائلاً عند الظروف القياسية من الضغط ودرجة الحرارة، ولكنّ له حالات أخرى شائعة الوجود أيضاً؛ وهي الحالة الصلبة على شكل جليد والحالة الغازيّة على شكل بخار ماء.
إنّ الماء هو أساس وجود الحياة على كوكب الأرض، وهو يغطّي 71% من سطحها.[1] تمثل مياه البحار والمحيطات أكبر نسبة للماء على الأرض، حيث تبلغ حوالي 96.5%. وتتوزّع النسب الباقية بين المياه الجوفيّة وبين جليد المناطق القطبيّة (1.7% لكليهما)، مع وجود نسبة صغيرة على شكل بخار ماء معلّق في الهواء على هيئة سحاب (غيوم)، وأحياناً أخرى على هيئة ضباب أو ندى، بالإضافة إلى الزخات المطريّة أو الثلجيّة.[2][3] تبلغ نسبة الماء العذب حوالي 2.5% فقط من الماء الموجود على الأرض، وأغلب هذه الكمّيّة (حوالي 99%) موجودة في الكتل الجليديّة في المناطق القطبيّة، في حين تتواجد 0.3% من الماء العذب في الأنهار والبحيرات وفي الغلاف الجوّي.[2]
أما في الطبيعة، فتتغيّر حالة الماء بين الحالات الثلاثة للمادة على سطح الأرض باستمرار من خلال ما يعرف باسم الدورة المائيّة (أو دورة الماء)، والتي تتضمّن حدوث تبخّر ونتح (نتح تبخّري) ثم تكثيف فهطول ثم جريان لتصل إلى المصبّ في المسطّحات المائيّة.
شكّل الحصول على مصدر نقي من مياه الشرب أمراً مهمّاً لنشوء الحضارات عبر التاريخ. وفي العقود الأخيرة، سجلت حالات شحّ في المياه العذبة في مناطق عديدة من العالم، ولقد قدّرت إحصاءات الأمم المتّحدة أنّ حوالي مليار شخص على سطح الأرض لا يزالون يفتقرون الوسائل المتاحة للوصول إلى مصدر آمن لمياه الشرب، وأنّ حوالي 2.5 مليار يفتقرون إلى وسيلة ملائمة من أجل تطهير المياه.[4]
/////////////
قس سو در آذری:
Su - Yer kürəsinin axarsu, göldəniz və okeanlarını, eləcə də canlılardaki mayelərin əsas hissəsini əmələ gətirən şəffaf və rəngsizə yaxın kimyəvi maddə. Bir molekulu kovalent bağlarla qoşulmuş oksigen və iki hidrogenatomlarından ibarətdir. Su sözü maddənin standard şərtlərdə maye olan halını ifadə edir lakin qatı yeni buz və qaz yəni buxar halı üçün də istifadə olunur. Təbiətdə eyni zamanda qarbuzlaqaysberqbulud, çən, şeh və atmosfer nəmi şəklində mövcuddur.
Kimyəvi formulu H2O şəklindədir. Rəngsiz (qalın təbəqələri göyümtül), dadsız və iysiz mayedir. Kütləcə 11,19% hidrogen və 88,81% oksigendən ibarətdir. Təbiətdə suyun 2 növü vardır: adi və Ağır su. Ağır suyun tərkibində hidrogenin yerinə izotop deyterium olur. Təbiətdə 1/100 nisbətdə ağır su mövcuddur. Adətən atom reaktorlarında ağır sudan neytron yavaşladıcı kimi istifadə edilir. Süni yolla tərkibində tritium olan daha ağır su əldə edilmişdir.
سو یئر اوزونده چوخ تاپیلان، قوخوسوز، دادسیز شیمیایی بیر ترکیب‌دیر. هر اینسانین یوزده یئتمیش‌بئشی سودان‌دیر. گؤل، چای، دنیز و اوقیانوسو اولوشتوران آخیجی ماده، سودور.[۱]
کیمیاسال فرمولو:(H2O) ایکی هیدروژن و بیر اوکسیژن
 ///////////
قس در دیوهی (مالدیوی):
ފެން(އިނގިރޭސި ބަހުން: Water) އަކީ ކޮންމެ ދިރޭއެއްޗެއް ދިރިހުރުމަށް އެންމެ މުހިއްމު އެއް މާއްދާ އެވެ. އިންސާނާގެ ހަށިގަނޑުގައި ފެން ވަރަށް ގިނަ އަދަދަކަށް އެކުލެވިގެން ވެއެވެ.މިގޮތުން 50 ކިލޯގެ ބަރުދަން ހުންނަމީހެއްގެ ހަށިގަނޑުގައި 31 ލީޓަރުގެ ފެން ހުންނަކަމަށް ވެއެވެ. އަދި 10 ކިލޯގްރާމްގެ ބަރުދަން ހުންނަ ކުޑަކުއްޖެއްގެ ހަށިގަނޑުގައި 8 ލީޓަރުގެ ފެން ހުރެއެވެ. ކާނާ އާއި ނުލާ ދެތިން ހަފްތާ ވަންދެން މީހުންނަށް ދިރިތިބެވިދާނެ އެވެ. ނަމަވެސް ފެނާއި ނުލާ ދެތިން ދުވަސްވަންދެން ވެސް ދިރިއެއް ނުތިބެވޭނެ އެވެ. ހަށިގަނޑުން ފެންމަދުވުމުން ދިޔާއެއްޗެތި ދޭންޖެހޭ އެންމެ ބޮޑު ސަބަބަކީ މިއީ އެވެ. މިސާލަކަށް ބޭރަށްހިންގުން ފަދަ ބައްޔެއް ޖެހިއްޖެނަމަ ގިނަ އަދަދަކަށް ދިޔާއެއްޗެތި ދޭންޖެހެއެވެ. އެއީ ހަށިގަނޑުން ގެއްލިގެންދާ ފެން ވަގުތުން ހަމަކޮށްދިނުމަށްޓަކައެވެ. އިންސާނުންނަށް ފެން ބޭނުންވަނީ ތިރީގައި މިވާ ބޭނުންތަކަށް ޓަކައެވެ.
///////////
قس پانی در هندی فیجی:
Paani dunia ke sab e jaada common liquid hae. Ii dunia ke 70% surface ke cover kare hae.[1] Janwar aur perr bina paani ke jinda nai rahe sake hae. Safaa paani ke koi mahak nai hae, koi sawaad nai hae aur koi rang nai hae. Talaabsamundar, au naddi, paani se banaa rahe hae. Barsaat paani hae jon ki aasmaan me badal se gire hae. Jab paani dher thanda hoe jaae hae tab ii ice ban jaae hae. Jab paani bahut garam hoe jaae hae tab ii boil hoe ke bhaap ban jaae hae.
///////////
قس جال در هندی:
जल या पानी एक आम रासायनिक पदार्थ है जिसका अणु दो हाइड्रोजन परमाणु और एक ऑक्सीजन परमाणु से बना है - H2O। यह सारे प्राणियों के जीवन का आधार है। आमतौर पर जल शब्द का प्प्रयोग द्रव अवस्था के लिए उपयोग में लाया जाता है पर यह ठोस अवस्था (बर्फ) और गैसीय अवस्था (भाप या जल वाष्प) में भी पाया जाता है। पानी जल-आत्मीय सतहों पर तरल-क्रिस्टल के रूप में भी पाया जाता है।[1][2]
//////////
قس ایر در باسای اندونزی:
Air adalah senyawa yang penting bagi semua bentuk kehidupan yang diketahui sampai saat ini di Bumi,[1][2][3] tetapi tidak di planet lain.[4] Air menutupi hampir 71% permukaan Bumi. Terdapat 1,4 triliun kilometer kubik (330 juta mil³) tersedia di Bumi.[5] Air sebagian besar terdapat di laut (air asin) dan pada lapisan-lapisan es (di kutub dan puncak-puncak gunung), akan tetapi juga dapat hadir sebagai awanhujansungaimuka air tawardanauuap air, dan lautan es. Air dalam objek-objek tersebut bergerak mengikuti suatu siklus air, yaitu: melalui penguapanhujan, dan aliran air di atas permukaan tanah (runoff, meliputi mata airsungaimuara) menuju laut. Air bersih penting bagi kehidupan manusia.
////////////
قس مای در عبری با فیلترشکن!
/////////////
قس بانیو در باسای جاوی:
Banyu iku senyawa kang wigati kanggo kabèh wangun kahuripan kang dikawruhi nganti tekan saiki ing bumi,[1][2][3] nanging ora ing planit liya.[4] Banyu disimbolaké kanthi H2O.[5] Cacahé banyu kang nutupi bumi ngancik 71%. Ana 1,4 triliun kilomèter kubik (330 juta mil³) ing bumi.[6]
//////////
قس ماجی در سواحلی:

Maji ni kimiminika ambacho ni kiini cha uhai wowote duniani na pia kiini cha utamaduni wa binadamu. Hakuna mtu anayeweza kuishi bila maji kwa sababu asilimia 50 - 65 za mwili wa mwanadamu ni maji. Hata miili ya mimea na wanyama kwa kiasi kikubwa ni maji. Pia katika dunia maji yamechukua karibu robo tatu ya eneo lake lote (71.11%). Kwa hiyo maji ni kitu cha msingi sana.
Maji yana matumizi mengi nyumbani na katika uchumi: nyumbani maji hutumika katika kunywa, kuogea, kuoshea vitu na vyombo mbalimbali; kiuchumi maji yanatumika viwandani, kwa mfano kupoozea au kuoshea mashine, pia maji hutumika katika usafi, kama vile meli za mizigo, watu na vinginevyo.
Katika matumizi hayo pengine watu hutumia vibaya maji na vyanzo vyake ambavyo ni muhimu vitunzwe kwa kuwa tukiharibu vyanzo hivyo twaweza kuleta hali ya jangwa katika eneo hilo.
//////////
قس سوو در ازبکی:
Suv, vodorod oksid, H2O — vodorod (11,19%) va kislorod (88,81%)dan iborat eng sodda kimyoviy birikma. S. rangsiz, hidsiz suyuqlik (qalin qatlamda zangori rangli). Mol. m. 18,0160. Yerning geologik tuzilishi tarixi va unda xayotning paydo boʻlishi, fizik va kimyoviy muhit, iqlim va obxavoning shakllanishida S. muhim ahamiyatga ega. Hech qanday tirik organizm S.siz hayot kechira olmaydi. S. qishloq xoʻjaligi va sanoatdagi barcha texnologik jarayonlarning zaruriy qismidir.
////////////
قس پائی در پنجابی:
پاݨی اک بے رنگ ، بے بو تے بے ذائقہ مائع اے جیہدے نال کسیاں، جھیلاں، سمندر تے مینہ بݨدے نیں۔ ایہ جیوندیاں شیواں، کیمیائی کمپاؤنڈ دا اہم انگ اے۔ پاݨی دے اک مالیکیول وچ اک آکسیجن تے دو ہائیڈروجن ایٹم کوویلنٹ جوڑ نال جڑے ہوندے نیں۔ پانی عام پدھری گرمی ناپ تے دباؤ تے پاݨی سار ہوندا اے پر ایہ زمین تے اپݨے پینڈے ویس برف وچ تے گیسی ویس پاف وچ وی ملدااے۔
///////////
قس اوبه در پشتو:
اوبه يوه کيميايي ماده ده چې کيميايي فورمول يې H2O دی. دا يو داسې ماليکيول دی چې د آکسيجن له يوه او د هايډروجن له دوؤ اټومونو د کوالېنټ تړنگ په پايله کې رامېنځ ته کېږي. په ثابتې تودوخې او حالت کې اوبه د يوه مايع په بڼه وي، خو په زمکه باندې اوبه د مايع تر څنگ په جامده بڼه لکه يخ او کنگل او د گاز په بڼه لکه بړاس هم موندل کېږي. اوبه په اوب-کرکجنو هوارو د مايع کرېسټالونو په بڼه هم موندل کېږي.[1][2]
//////////
قس وُدا در روسی/بلغاری:
Вода́ (оксид водорода) — бинарное неорганическое соединение с химической формулой Н2OМолекула воды состоит из двух атомов водорода и одного — кислорода, которые соединены между собой ковалентной связью. При нормальных условиях представляет собой прозрачную жидкость, не имеющую цвета (при малой толщине слоя), запаха и вкуса. В твёрдом состоянии называется льдом(кристаллы льда могут образовывать снег или иней), а в газообразном — водяным паром. Вода также может существовать в виде жидких кристаллов (на гидрофильных поверхностях)[3][4]. Составляет приблизительно около 0,05 % массы Земли[5].
////////////
قس پائی در سندی:
فطرت جي نظام ۾ پاڻيءَ کي ئي زندگيءَ جو سرچشمو قرار ڏنو ويو آهي. آڳاٽي وقت کان ڪائنات جي جوڙجڪ ۾ چئن عنصرن مٽي، هوا ۽ پاڻي کي مکيه عنصر مڃيو ويو آهي. سڀني الهامي ڪتابن ۾ زمين سميت سڄي ڪائنات پاڻيءَ جي حوالي سان بيان ڪئي وئي آهي. انهيءَ حقيقت جو اندازو ان مان لڳائي سگهجي ٿو ته ڌرتيءَ جي گولي جو منو حصو پاڻي آهي ۽ فقط چوٿون حصو خشڪي آهي. جمادات، نباتات ۽ حيوانات جي ترقيءَ جو مدار به پاڻيءَ تي آهي. پاڻي آڪسيجن ۽ هائڊروجن جو مرڪب (H2O) آهي. پاڻي سائٽوپلازم جو خاص جزو آهي ۽ هر جاندار جي ترڪيبي جزن ۾ پاڻي ضرور شامل هوندو آهي.
/////////////
قس ئاو در کوردی:
ئاو ماددەیەکی کیمیایییە، کە بە H2O ھێما دەکرێت. یەک مۆڵگە لە ئاو پێک دێت لە گەردێک ئۆکسجینێک و دوو گەرد لە ھایدرۆجین کە بە بەندی ھاوبەش پێکەوە بەستراون. ئاو شلە لە باری پێوانەییدا، بەڵام لەسەر زەوی زۆرتر بەشێوەی ڕەق، سەھۆڵبەند و بەشێوەی گاز ھەیە. ئاو ٧٠.٩٪ ی ڕووی زەوی دادەپۆشێت[١]
لەمرۆڤدا، ھەموو خانەکانی‌ لەش لە سەرەوە تا سەری‌ پەنجەکانمان پێویستی‌ بە ئاوە بۆ بەردەوامبوونی‌ ژیان، لەشی‌ مرۆڤ نزیکەی‌ ٢/٣ (دوو لەسەر سێ) ی‌ پێکھاتەکەی‌ ئاوە، ئەندامێکی‌ وەک مێشک ئاو ٪٩٠ ی پێکدەھێنێت، بۆیە ئەگەر ئاوی‌ پێویست نەگاتە مێشک و ئەندامەکانی‌ تر، ئەوا لەش ناتوانێت کارەکانی‌ خۆی‌ بەباشی‌ بەڕێوە بەرێت، ئەگەر ھاوسەنگی‌ ڕێژەی‌ ئاو لە لەشدا ڕانەگیرێت ئەوا زیان و ئازار بەلەش دەگەیەنێت. کاتێک مرۆڤماسوولکەکانی‌ لەشی‌ بەکار دەھێنێت، بڕێکی‌ زۆر ئاو بەکار دەھێنێت و ونی‌ دەکات، تەنھا لە جوڵەی‌ ئاسایی‌ ڕۆژانەی‌ ماسوولکەکاندا دوو کووپ ئاو بەکار دەھێنێت، کرداری‌ ھەناسەدانی ئاسایی مرۆڤ ڕۆژانە نزیکەی‌ ٣-٤ کووپ ئاو لە لەش دەکاتە دەرەوە، سەر باری‌ ئەوەی کە ڕێژەیەکی‌ زۆری‌ ئاو بە پاشەڕۆ و ئارەقکردنەوە دەکرێتە دەرەوە.
///////////
قس سو د تاتاری:
Су (водород оксиды) — төссез һәм иссез үтә күренмәле сыеклыкХимик формуласыН2O. Каты хәле боз яки кар дип атала, газсыман хәле пар дип. Җир өслегенең 71 % су белән капланган (океаннардиңгезләркүлләрелгаларполюслардагы бозлыклар).
قس اوب در تاجیکی:
Об – манбаи ҳаёт мебошад.
///////////////
قس سو در ترکی استانبولی:
Su; Dünya'da bol miktarda bulunan ve hayat için vazgeçilmez olan, kokusuz ve tatsız bir bileşik.[5] Sıklıkla renksiz olarak tanımlanmasına rağmen kızıl dalga boylarında ışığı hafifçe emmesi nedeniyle tabii bir mavi renge sahiptir.[5]
//////////
قس سوو (هیدروژن اُسیدی) در ترکمنی:
Suw (hidrogen oksidi) — binar organiki däl birleşmehimiki formulasy Н2O. Suwuň molekulasy öz aralarynda kowalent baglanyşyk bilen birleşýän iki sany hidrogen we bir sany kislorod atomyndan ybaratdyr.
//////////////
قس پانی در اردو:
پانی (سنسکرت سے ماخوذ. انگریزی: Water)، آب (فارسی) یا ماء (عربی) ایک بے رنگ، بے بو اور بے ذائقہ مائع ہے۔ یہ تمام حیات کے لئے نہایت اہم ہے۔ پانی نے کرۂ ارض کے ٪70.9 حصّے کو گھیرا ہوا ہے۔
کیمیائی طور پر یہ ایک ایٹم آکسیجن اور دو ایٹم ہائیڈروجن سے مل کر بنا ہے.
////////////
قس آوه در زازاکی:
Awe; dınya dı zaf estbıyayi u qandê cıwiyayen zaf muhim, bêtam u bêboy ju maddeya.
///////////
قس شو اِی در چینی:
化学式H2O)是由两种元素组成无机物,在常温常压下为无色无味的透液体。水是地球上最常之一,是包括人类在内所生命生存的重要资源,也生物体最重要的组成部分。水在生命演化中起到了重要的作用。人类很早就开始对水产生了认识,东西方古代朴素的物质观中都把水视为一种基本的组成元素,水中國古代五行之一;西方古代的四元素中也有水。
/////////////
Water
From Wikipedia, the free encyclopedia
This article is about general aspects of water. For a detailed discussion of its physical and chemical properties, see Properties of water. For other uses, see Water (disambiguation).
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Iceberg_with_hole_near_Sandersons_Hope_2007-07-28_2.jpg/220px-Iceberg_with_hole_near_Sandersons_Hope_2007-07-28_2.jpg
Water in three states: liquid, solid (ice), and gas (invisible water vapor in the air). Clouds are accumulations of water droplets, condensed from vapor-saturated air.
File:Water Video.webm
Video demonstrating states of water present in domestic life.
Water is a transparent and nearly colorless chemical substance that is the main constituent of Earth's streamslakes, and oceans, and the fluids of most living organisms. Its chemical formula is H2O, meaning that its molecule contains one oxygen and two hydrogen atoms, that are connected by covalent bonds. Water strictly refers to the liquid state of that substance, that prevails at standard ambient temperature and pressure; but it often refers also to its solid state (ice) or its gaseous state (steam or water vapor). It also occurs in nature as snowglaciersice packs and icebergscloudsfogdewaquifers, and atmospheric humidity.
Water covers 71% of the Earth's surface.[1] It is vital for all known forms of life. On Earth, 96.5% of the planet's crust water is found in seas and oceans, 1.7% in groundwater, 1.7% in glaciers and the ice caps of Antarctica and Greenland, a small fraction in other large water bodies, and 0.001% in the air as vaporclouds (formed of ice and liquid water suspended in air), and precipitation.[2][3] Only 2.5% of this water is freshwater, and 98.8% of that water is in ice (excepting ice in clouds) and groundwater. Less than 0.3% of all freshwater is in rivers, lakes, and the atmosphere, and an even smaller amount of the Earth's freshwater (0.003%) is contained within biological bodies and manufactured products.[2] A greater quantity of water is found in the earth's interior.[4]
Water on Earth moves continually through the water cycle of evaporation and transpiration(evapotranspiration), condensationprecipitation, and runoff, usually reaching the sea. Evaporation and transpiration contribute to the precipitation over land. Large amounts of water are also chemically combined or adsorbed in hydrated minerals.
Safe drinking water is essential to humans and other lifeforms even though it provides no calories or organic nutrients. Access to safe drinking water has improved over the last decades in almost every part of the world, but approximately one billion people still lack access to safe water and over 2.5 billion lack access to adequate sanitation.[5] There is a clear correlation between access to safe water and gross domestic product per capita.[6] However, some observers have estimated that by 2025 more than half of the world population will be facing water-based vulnerability.[7] A report, issued in November 2009, suggests that by 2030, in some developing regions of the world, water demand will exceed supply by 50%.[8]
Water plays an important role in the world economy. Approximately 70% of the freshwater used by humans goes to agriculture.[9] Fishing in salt and fresh water bodies is a major source of food for many parts of the world. Much of long-distance trade of commodities (such as oiland natural gas) and manufactured products is transported by boats through seas, rivers, lakes, and canals. Large quantities of water, ice, and steam are used for cooling and heating, in industry and homes. Water is an excellent solvent for a wide variety of chemical substances; as such it is widely used in industrial processes, and in cooking and washing. Water is also central to many sports and other forms of entertainment, such as swimmingpleasure boatingboat racingsurfingsport fishing, and diving.
&&&&&&&&
ماء البحر
بفتح باء موحده و سکون حاء مهمله و راء مهمله یعنی آب دریای شور
طبیعت آن
کرم و خشک و زغاق یعنی تلخ و شور و تند
افعال و خواص آن
جالی و محلل و جاذب و ملین و مسهل بلغم و صفرا و ناشف رطوبات و مفسد خون و مولد حکه و جرب و نطول کرم کردۀ آن جهت وجع اعصاب و شقاق عارض از سرما و حکه و جرب و قوبا و اغتسال سر اقرع بدان با مداومت باعث شفای آن و جلوس در ان جهت لسع هوام و امراض بارده و استسقا المضار معده را مضر و موجب حبس طبیعت و سحج و قرحۀ امعا و حرقه البول مصلح آن آشامیدن کوشت آب مرغ و مرق ماهی و اغذیۀ رطبه دسمه و صمغ عربی و کل ارمنی با روغن بادام و العبۀ مناسبه و طین حر و سویق جو بوداده در ان حل نمودن و بعد تصفیه آشامیدن و انداختن خرنوب و حب الآس و زعرور در ان
مخزن الادویه عقیلی خراسانی
////////////
 آب دریا. (ا. ف.) آب دریاها و اقیانوس ها که نوعا شور است و به عربی ماء البحر گویند. میانگین شوری آب اقیانوس‌ها حدود ۳.۵٪ (۳۵ گرم در لیتر) است. یعنی هر یک کیلوگرم (یک لیتر بر حسب حجم) آب دریا ۳۵ گرم املاح محلول (عمدتاً سدیم و کلرید و یون) دارد. میانگین چگالی
 آب اقیانوس‌ها ۱.۰۲۵ گرم در میلی‌لیتر است. به علت غلظت نمک محلول چگالی آب دریا نسبت به آب شیرین و آب خالص بیشتر و دمای انجماد آن پایین‌تر است.
///////////
قس ماء البحر در عربی:
ماء البحر هو الماء الموجود في بحار ومحيطات العالم، وتبلغ نسبة ملوحته حوالي 3٫5٪ في المتوسط (35 غرام/لتر أو 599 ميلي مولار). أى أن كل كيلوغرام من ماء البحر (ما يقرب من لتر واحد من حيث الحجم) يحتوي على 35 غرام (1٫2 أونصة) من الأملاح الذائبة (في الغالب أيونات صوديوم(Na+وكلوريد (Cl-)). تبلغ كثافة ماء البحر عند سطح المحيط 1٫025 غرام /مل في المتوسط. وهى كثافة أعلى من كثافة الماء العذب والماء النقي (الكثافة = 1غرام/مل عند 4 درجات مئوية (39 فهرنهايت)) وذلك لأن الأملاح الذائبة تزيد من كتلة الماء دون أن تُحدِث تغير ذو شأن في حجمه. وتنخفض نقطة التجمد لماء البحر بزيادة نسبة الأملاح الذائبة فيه، فماء البحر ذو الملوحة النمطية يتجمد عند -2 درجة مئوية (28 فهرنهايت).[1] أبرد ماء بحري(في الحالة السائلة) تم تسجيله على الاطلاق كان في عام 2010، وهو لتيار مائى تحت كتلة جليدية في المنطقة القطبية الجنوبية، وبلغت درجة حرارته -2٫6 درجة مئوية (27٫3 فهرنهايت).[2] تنحصر درجة حموضة ماء البحر بالإجمال في نطاق بين 7٫5 و 8٫4، وفي المتوسط تبلغ سرعة الصوت فيه ما يقرب من 1500 متر في الثانية الواحدة.[3]
محتويات
  [أظهر] 
الملوحة[عدل]
مكونات مياه البحر (بالكتلة) (الملوحة = 35)
العنصر
النسبة
العنصر
النسبة
85.84
0.091
10.82
0.04
1.94
0.04
1.08
0.0067
0.1292
0.0028
WOA05 sea-surf SAL AYool.png
نسبة ملوحة أغلب المياه البحرية تقع بين 3.1% و 3.8%، وهي غير موحدة في جميع أنحاءالعالم حيث تختلط مع مياه الأنهار بالقرب من مصبات الأنهار أو مناطق ذوبان الجليد فتقل نسبة ملوحة مياه البحار. يعد البحر الأحمر أكثر البحارالمفتوحة ملوحة وذلك لارتفاع نسبة تبخر وانخفاض هطولالامطار، وهناك بحار معزولة تحتوي على نسب ملوحة عالية مثل البحر الميت. وبناء على نسبة الملوحة ودرجة الحرارة تكون كثافة المياه السطحية للبحار بين 1,020 إلى 1,029 كيلوجرام /متر3- بينما تصل كثافة مياه البحر إلى 1050 كيلوجرام /متر3- أو أعلى لارتفاع الضغط في اعماقالمحيطات، وتبلغ درجة الحموضة 7.5 إلى 8.4، وسرعة الصوت 1,500 metres/second.
//////////////
قس دنیز سویو در آذری:
Dəniz suyu — dəniz və okeandakı su. Dəniz suyunun düzluluğu 35 ‰ təşkil edir, dəyişiklik 34 - 36 ‰ arası ola bilər. Dəniz suyunun hər litrində 35 qram duz həll edilib (əsasən xlorid natri).
///////////
قس سوێراو در کوردی:
سوێرئاو ئاوی دەریا یان ئوقیانووسە. سوێرئاوی ئوقیانووسەکانی جیھان نزیکەی ٣،٥سوێرییان ھەیە. ئەمە واتە ھەر کیلۆگرامێک، یان ھەر لیترێک، لە سوێرئاو نزیکەی ٣٥ گرام خوێی نەتواوەی تێدایە.
///////////
قس ایر لات در باسای اندونزی:
Air laut adalah air dari laut atau samudera. Air laut memiliki kadar garam rata-rata 3,5%. Artinya dalam 1 liter (1000 mL) air laut terdapat 35 gram garam (terutama, namun tidak seluruhnya, garam dapur/NaCl).
////////////
قس در عبری با فیلترشکن!
////////////
قس دنگیز سووی در ازبکی:
Dengiz suvi, okean suvi — dengiz va okeanlar suvi. Dunyo okeani suvining umumiy hajmi 1370 mln. km3, bu esa Yer sharidagi barcha suvning 98% ini tashkil qiladi. D. yeda mineral tuz, gaz (asosan azot, kislorod, karbonat angidrid, vodorod sulfid) va kam miqdorda organik moddalar (1–5 mg/l) erigan holda boʻladi. D. yeda deyarli barcha kimyoviy elementlarni topish mumkin. D. yeda erigan moddalarning 99,9% dan ortiqrogʻi tuzlardan iborat. D. s.ning oʻziga xos xususiyatlaridan biri uning shoʻrligi va xlorliligidir. D. s.ning shoʻrligi (%o) 1 kg D. yeda erigan holda necha gramm qattiq jismlar borligi bilan oʻlchanadi. D. s.ning oʻrtacha shoʻrligi okeanda 35%o ga yaqin. D. s.ning zichligi uning t-rasi, shoʻrligi va bosimiga bogʻliq. Shoʻrligi 35%o boʻlgan D. s.ning zichligi (t-rasi 4° boʻlgan distillangan suvga nisbatan) 0° da 1,028126 va 20° da 1,024781.
///////////
قس دنیز سویو در ترکی استانبولی:
Deniz suyu, denizlerde ve okyanuslarda bulunan su. Dünyadaki bütün okyanuslardaki ortalama tuzluluk yaklaşık %3.5'tur. Bu oran, her bir kilogram (ya da litre) deniz suyuda yaklaşık 35 gram çözünmüş tuz (çoğunluğu sodyum klorür iyonları olan Na+ ve Cl-) içeriğini belirtir. Deniz suyunun ortalama yoğunluğu su yüzeyinde 1.025 g/ml (1025 kg/m³)'dir. İçeriğindeki tuz taneciklerinin kütlesinden dolayı deniz suyunun yoğunluğu tatlı/saf suyun yoğunluğundan fazladır; (4oC sıcaklıkta 1.000 g/ml). Deniz suyunun donma noktası tuzluluktaki artışla orantılı düşer; %3.5 tuzluluk derecesinde yaklaşık -2oC'dir.
///////////
Seawater, or salt water, is water from a sea or ocean. On average, seawater in the world's oceans has a salinity of about 3.5% (35 g/L, 599 mM) This means that every kilogram (roughly one litre by volume) of seawater has approximately 35 grams (1.2 oz) of dissolved salts (predominantly sodium(Na+
) and chloride (Cl
ions). Average density at the surface is 1.025 kg/L. Seawater is denser than both fresh water and pure water (density 1.0 kg/L at 4 °C (39 °F)) because the dissolved salts increase the mass by a larger proportion than the volume. The freezing point of seawater decreases as salt concentration increases. At typical salinity, it freezes at about −2 °C (28 °F).[1] The coldest seawater ever recorded (in a liquid state) was in 2010, in a stream under an Antarctic glacier, and measured −2.6 °C (27.3 °F).[2] Seawater pH is typically limited to a range between 7.5 and 8.4.[3]However, there is no universally accepted reference pH-scale for seawater and the difference between measurements based on different reference scales may be up to 0.14 units.[4]
&&&&&&&&
ماء الجمه
بضم جیم و فتح میم مشدده و ها
ماهیت آن
کویند آبی است غلیظ سیاه که از بلاد هند و چین آورند و کویند از جوف نوعی ماهی حاصل می کردد که در بحر چین بهم می رسد
طبیعت آن
در سوم کرم و خشک
افعال و خواص آن
آشامیدن ربع درهم آن جابر کسر اعضا است و کفته اند دو مثقال آن را این خاصیت است که چون بیاشامند هر عضوی که شکسته شده باشد در یک روز باصلاح آورد و جهت کسیختن عروق و رض عصب و نیز طلا و مضمضۀ آن جهت جوشش لثه و طلای آن جهت رفع آثار و قروح و حکه و جرب بسرعت مجرب ابن مولف کفته که در دریای هرموز نیز نوع ماهی بهم می رسد که از شکم او آبی خاکستری رنک برمیآورند و آن ماء الجمه و همان خاصیت دارد و باطراف می برند
مخزن الادویه عقیلی خراسانی
//////////
&&&&&&&&
ماء الحماه
بفتح حاء مهمله و میم و الف و تاء مصدری یعنی آبهای کرم بورقی و زاجی و شبی و کبریتی و نوشادری و امثال اینها
طبیعت مجموعۀ انها
مائل بکرمی و خشکی
افعال و خواص آن
محلل قوی و قابض و مانع تولید قمل آشامیدن قلیل آن حابس قئ و ماء الشبی جهت نفث الدم و سیلان بواسیر و فضول طمثی و غیرها نافع و اکثار آنها بغایت مضر و موجب ثوران حمی در ابدان مستعده و در سائر افعال مانند آب کبریتی مصلح آن آشامید ملینات و نیز مانند مصلح ماء البحر است
مخزن الادویه عقیلی خراسانی
///////////
حماءة. [ ح َ اَ ] (ع اِ) حَمَاء. گل سیاه و بدبو. || گیاهی است . (منتهی الارب ).
////////////
الحمأة (وتسمى الطين في سورية،[1] وقد تسمى أيضا الكدارة[2]) مخلفات ناتجة عن معالجة وتنقية المياه سواء في مياه الشرب أو مياه الصرف الصحي، تكون عبارة عن مزيج من المادة الصلبة والمياه الملوثة. تنتج عن عمليات المعالجة المختلفة للمياه وتختلف صفاتها وتركيبها واسمها تبعاً لنوع ومرحلة المعالجة الناتجة عنها هذه الحمأة.
الحمأة تنبع من عملية معالجة مياه الصرف الصحي. بسبب العمليات الفيزيائية والكيميائية التي تشارك في العلاج، والحمأة تميل إلى تركيز المعادن الثقيلة والمركبات العضوية القابلة للتحلل أثر سيئة وكذلك الكائنات المحرضة (الفيروسات والبكتيريا وغيرها) الموجودة في مياه الصرف مع ذلك الحمأه غنية بالمواد المغذية مثل النيتروجين والفوسفور والمواد العضوية تحتوي على قيمة يمكن أن يكون مفيدا عندما تنضب التربة أو تخضع لعوامل التعرية. المواد العضوية والمواد المغذية هما العناصر الرئيسية التي تجعل من انتشار هذا النوع من النفايات على الأرض كسماد أو محسن التربة العضوية مناسب.
تشير حمأة المجاري إلى المواد المتبقية ، وشبه الصلبة التي يتم إنتاجها باعتباره المنتج من خلال معالجة مياه الصرف الصحي ومياه الصرف الصناعي أو البلدية . هو مصطلح يشير أيضا إلى الحمأة الناتجة عن معالجة مياه الصرف الصحي البسيطة ولكن يتم التوصل الى أنظمة بسيطة في موقع الصرف الصحي مثل خزانات التعفين
/////////////
&&&&&&&&
ماء الرماد
بفتح راء مهمله و میم و الف و دال مهمله
ماهیت آن
آبی است که خاکستر در ان اندازند چند مرتبه و جوش دهند و صاف نمایند
طبیعت آن
کرم و خشک و با اصل آنچه آن خاکستر از ان است راجع و آنچه از یتوعات و اشجار حاره است کرم و تر بلکه خشک
افعال و خواص آن
جالی و مجفف و محرق و معفن و قالع اوساخ و درین امر بهتر از صابون و آشامیدن بسیار صاف آن بقدر نیم مثقال مخشن بواطن وجالی قصبۀ رئه و معده از لزوجات و حابس قئ و غثیان و اسهال مصلح خشونت آن روغن بادام و نیم اوقیۀ آن جهت خون منجمد در شکم و دفع سمیت لسع رتیلا و نطول آن جهت فالج و درد عصب و احتقان بدان جهت قرحۀ امعا و طلا و قطور آن بر زخمها جالی و قاطع و اکال کوشت زائد و مجفف آنها است
مخزن الادویه عقیلی خراسانی
////////////
ماءالرماد. [ ئُرْ رَ ] (ع اِ مرکب ) آب خاکستر است واختلاف قوت آن به اختلاط اصل اوست چه آب خاکستر یتوعات و اشجار حاره قویتر می باشد. (تحفه  حکیم مومن ).
//////////////
//////////
////////////
&&&&&&&&
ماء الزفتی و القیری
بکسر زای معجمه و سکون فا و کسر تاء مثناه فوقانیه و یاء نسبت و کسر قاف و سکون یاء مثناه تحتانیه و کسر را و یاء نسبت آبی است که در معدن زفت و یا قیر بهم می رسد
طبیعت آن
کرم و خشک
افعال و خواص آن
آشامیدن آن مفتح سدد و مسخن بدن و سرخ کنندۀ رنک رخساره و مورث قرحۀ امعا و امراض حاره مصلح آن اغذیۀ رطبۀ دسمه و آشامیدن صمغ عربی و کل ارمنی با العبه و روغن بادام و یا با ادویۀ مناسبه
مخزن الادویه عقیلی خراسانی
&&&&&&&&
ماء الکبریتی
یعنی آبی که از معدن و زمین کبریتی برآید
طبیعت آن
کرم و خشک
افعال و خواص آن
مسخن و مجفف و جلوس و اغتسال بدان جهت امراض سوداویۀ ردیه مانند جرب و قوبا و بهق و تقشر جلد و اوجاع مفاصل بارده و تعقد عصب و شخوص و ریاح بارده و جراحات کزیدۀ سباع و سعفه و قرع یعنی کچلی و درد جکر و رحم و زانو و امثال اینها نافع المضار مضعف باصره و معده و امعا و مسخن جکر مصلح آن امراق دسمه و اشیای باردۀ رطبه
مخزن الادویه عقیلی خراسانی
&&&&&&&&
ماء المر
بضم میم و راء مشدده یعنی آب تلخ
طبیعت آن
کرم و خشک
افعال و خواص آن
ملطف اخلاط غلیظه مقطع بلاغم و مفتح سدد مضر محرورین و مفسد خون مصلح آن اشیای دسمه و جلاب ممزوج با آب و عسل و شکر و سیر مطبوخ و ماء الحمص قبل از ان و قبل از هر آب مشتبه است و یا جوشانیدن و یا مقطر نمودن آن است
مخزن الادویه عقیلی خراسانی
&&&&&&&&
ماء المعدن
یعنی آبی که از معدن فلزات برآید مانند معدن مس و اهن و سرب و قلعی و امثال اینها
طبیعت اینها
قریب بطبیعت آن فلزات است
افعال و خواص آن
ماء النحاس خواه از معدن آن براید و یا آنکه مس تفته را در ان خاموش نمایند جهت فساد مزاج و جوشش دهان و ورم لهاه و درد کوش و تقویت اعضای ضعیفه بمضمضه و قطور و اغتسال بدان نافع مضر بواطن و آشامیدن آن خطرناک مصلح آن بدستور ماء الزفت است و ماء الحدید نیز خواه از معدن آن براید و یا آنکه آهن تفته را در ان سرد نمایند جهت طحال و استسقا و تقویت اشتها و تقویت باه و اکثر امراض بارده نافع و اغتسال بدان نیز جهت امراض مذکوره در ماء الکبریت
مخزن الادویه عقیلی خراسانی
&&&&&&&&
ماء الرصاص
یعنی آبی که از معدن سرب یا قلعی براید و یا آنکه سرب و قلعی کداخته و یا تفته در ان اندازند مولد قولنج و احتباس بول و رداءت آب اسرب زیاده از آب قلعی است
مخزن الادویه عقیلی خراسانی
&&&&&&&&
ماء الذهب
و الفضه بدستور جهت تقویت دل و دماغ و معده و کبد و باه و مالیخولیا و خفقان و اعانت بر نعوظ نافع و ممسک بطن و بالجمله ماء المعدن مورث عسر بول است
مخزن الادویه عقیلی خراسانی
&&&&&&&&
ماء الملح
بکسر میم و سکون لام و حاء مهمله یعنی آب شورخواه از معدن آن برآید و یا نمک در ان اندازند یا از چاهها و چشمهای شور برآید
طبیعت آن
کرم و خشک
افعال و خواص آن


و مضار آن قریب بماء البحر است و مذکور شد و آن مسهل است اولا و بعد از مداومت قابض است بسبب نشف رطوبات مصلح آن شیرینیها و چربیها و مخلوط نمودن آرد جو بو داده و یخ و خاک خالص طیب است
مخزن الادویه عقیلی خراسانی
&&&&&&&&
ماء التون
بضم تاء مثناه فوقانیه و سکون واو و نون لغت یونانی است و بعربی ماء النون بنون بجای تا نامند
ماهیت آن
آبی است که از ماهی نمک سود ترشح کند
طبیعت آن
کرم و خشک
افعال و خواص آن
مضمضۀ آن جهت قروح متعفنۀ دهان و احتقان بدان جهت قطع و اخراج اخلاط غلیظه و وجع ورک و عرق النسا و قروح امعا و تنقیۀ جراحات کهنه و تجفیف آنها نافع و بالجمله مصلح هر آبی که عطش بسیار آورد آشامیدن دوغ ترش و شیرۀ تخم خرفه که در دوغ ترش پرورده باشند و ممزوج نمودن سرکه با آب و ربوب حامضه و کذاشتن آلو بخارائی در دهان و اناردان است اما منافع میاه بترتیب اعضا اعضاء الراس ماء فاتر جهت اصحاب صرع و آب کرم مضر ایشان و ماء البحر جهت صداع بارد و ماء النحاس جهت قروح دهان و کوش مضمضه و قطور آلات المفاصل ماء البحر و کبریتی اغتسال و استحمام بدان جهت امراض عصب بارد مانند رعشه و فالج و خدر و امثال اینها اعضاء العین ماء القیر مضر چشم اعضاء الصدر و النفس و الغذاء و النفض آب بسیار سرد مضر سینه و قصبۀ رئه و سرفه و آب فاتر جهت اورام حلق و لهاه و سینه و ماء بورقی بعضی اوقات جهت امراض رئه نافع و نطول آب دریا جهت اورام ثدی و ماء الشب جهت نفس الدم و ماء الحدیدی جهت تقویت معده و امراض طحال و کرده و قولنج و ماء النحاس قریب بدان و جهت کرده و قولنج نافع و آب بسیار سرد مضر اصحاب سدد و باه و حابس بطن و مسکن حرکات منی و ماء البحر و مانند آن از آبهای شور مضر معده و مسهل اولا و بعد از مداومت باعث امساک بسبب تجفیف رطوبات معده و کرفتن بخار آب دریا جهت استسقا و آب بورقی مناسب حال معده رطبۀ در بعضی اوقات بسبب نشف رطوبات آن و ماء الشب مانع قئ و ماء الحماه قابض بطن و ماء الکبریتی جهت اورام کبد و طحال و اوجاع آنها و احتقان آب دریا جهت مغص و هیضۀ محتبس و اشامیدن آن مسهل و کاه باعث لذع می کردد و آشامیدن مرق الدجاج مسکن آنست و آب شبی جهت منع اسقاط و ادرار حیض و آب کبریتی جهت اوجاع رحم و ماء معدنی باعث عسر البول و حیض و ولادت و اکثر آنها باعث اطلاق بطن و بعض آنها مجفف مانند شبی و حابس بطن و محدث قولنج و ماء الکدر محدث سنک کرده و مثانه و آب آهن تاب جهت نفث الدم نافع الحمیات میاه کبریتی و طینی و راکد بدبو همه محدث حمیات غلیظه و ربع اند السموم آب دریا جلوس در ان جهت لسع افعی و سائر هوام قتاله نافع الجروح و القروح ماء القیری جهت قروح مضر و ماء البحر جهت حکه و جرب و قوبا و قروح و بدستور آب کبریتی استحمام بدان و بجهت بهق و برص نیز مفید الاورام و البثور آب کبریت جهت اورام مفاصل و تحلیل صلابات و ثآلیل آویخته الزینه آب دریا جهت شقاق عارض از سرما قبل از تقرح و قاتل قمل و محلل خون منجمد تحت جلد و ماء الاصول و ماء البزور و ماء الجبن و ماء الخیار و ماء الخلاف و ماء الشعیر و ماء القراطن که عبارت از ماء العسل است و ماء القرع و ما الکافور و ماء لسان الحمل و ماء لسان الثور که عبارت از عرق آنها باشد و ماء الورد و ماء الهندبا بعضی آنها در مقدمۀ کتاب و بعضی در ضمن ادویه در قرابادین کبیر ذکر یافت و بتفصیل ان شاء اللّه تعالی در قرابادین این کتاب مذکور خواهد شد
مخزن الادویه عقیلی خراسانی
&&&&&&&&
ماء القداح
بفتح قاف و دال و الف و حاء مهملتین
ماهیت آن
مراد عرق کل نارنج است که مانند کلاب عرق کشند
مشهور بعرق بهار
طبیعت آن
کرم و خشک
افعال و خواص آن
ملطف و محلل اعضاء الراس و الصدر جهت صداع بارد و کزاز و سائر امراض بارده و نزلات و انعاش نفس و ازالۀ خفقان بارد و تفتیح سدۀ مصفاه و خیاشیم و چون در شیشه کرده ببویند جهت رفع امراض باردۀ راس و تشنج حاصل در عضل محرک سر و کردن نافع و مداومت بوئیدن آن باعث سهر اعضاء الغذاء و النفض مقوی معده و مضر کبد و معین باه و قاطع اسهال رطوبی چون ناشتا بیاشامند
مخزن الادویه عقیلی خراسانی
///////////
 ماءالقداح . [ ئُل ْ ق َدْ دا ] (ع اِ مرکب ) عرق شکوفه نارنج است و عرق بهار گویند. (تحفه  حکیم مومن ).
/////////////
///////////
//////////
بهار نارنج، شکوفه درخت نارنج است که در عطرسازی و ساختن اسانس، انواع نوشیدنی‌های فصلی و عرقیجات و تهیه مربا، گز، سوهان و کاربرد بسیار دارد.[۱]

[۲][۳][۲]

آیین بهار نارنج

آیین سنتی عرق‌گیری بهار نارنج، از جمله آیین‌های سنتی مازندرانی‌ها از دیرباز بوده و است. هر ساله با فرا رسیدن اردیبهشت ماه، جشنواره ملی بهار نارنج به صورت نمادین درشهرستان بابل برگزار می‌شود.[۴][۵]


گل نارنج (بهارنارنج)
.[۶]

خواص دارویی

مهم‌ترین خاصیت دارویی عرق بهار نارنج تأثیر آن روی سیستم عصبی بدن است. عرق بهار نارنج آرامش‌بخش و ضدهیجانات دستگاه عصبی است و سردردهای عصبی و میگرنی را کاهش می‌دهد.
عرق بهار نارنج در تقویت معده بسیار مؤثر است و تپش نامنظم قلب، تشویش و اضطراب را از بین می‌برد.[۷]
برای کنترل تشنج‌ها و حمله قلبی هم عرق بهار نارنج را توصیه می‌کنند.
اگر مشکل کم‌خوابی یا بی‌خوابی دارید، حتماً پیش از خواب، مقداری عرق بهار نارنج یا چای آن را بنوشید.
اشتها آور و ضد سرفه است.
برای درست کردن چای بهار نارنج، کافی است، ۱۰گرم از گل بهار نارنج را در دو لیوان آب‌جوش به مدت ۲۰دقیقه بجوشانید. سپس آن را صاف کرده و همراه با یک قاشق سوپ‌خوری عسل میل کنید.
با خوردن این چای، خواب خوش و آرامی خواهید داشت.[۸]
بیرون[ویرایش]
منابع[ویرایش]
پرش به بالا فرهنگ معین
پرش به بالا به: ۲٫۰ ۲٫۱ «خبرگزاری شمال فردا».
پرش به بالا «ایرنا».
پرش به بالا «خبرگزاری ایسنا».
پرش به بالا «صنایع نیوز».
پرش به بالا «شورا اسلامی شهر بابل».
پرش به بالا «با معجزه بهار نارنج، 4 فصل بهاری باشید». باشگاه خبرنگاران جوان.
پرش به بالا «بیتوته، خواص بهار نارنج».
//////////////
قس ماء زهر در هربی:
المحتوى هنا ينقصه الاستشهاد بمصادر، أي معلومات غير موثقة يمكن التشكيك بها وإزالتها.
ماء زهر
Disambigua compass.svg ميّز عن ماء ورد.
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9c/Harvest_Citrus_flowers_in_Iran_09.jpg/220px-Harvest_Citrus_flowers_in_Iran_09.jpg
زهرة الأرنج أو اللارنج أو الأرنجه أو النارنج
للحصول على ماء الزهر لا بد من المرور بعملية تقطير الورد أو الزهر أو العطرشية، والتي تعود للزمن الجميل، زمن أجدادنا . وهذه العملية الهدف منها بالأساس خلق مواد ذات نكهة مميزه لإعطاء مذاق رائع ومميز لشرابنا وأكلنا.
ولعل من أكثر البلدان التي أصبحت هذه العملية فيها، عادة وأساسية في حياتها المطبخية و من أعرق العادات فيها، هي تونس.
والنتيجة من تقطير هذه المواد الحصول على ماء الزهر ، ماء الورد، ماء العطرشية وأيضا ماء النسرى ( المفيد جدا لمرضى القلب).
وهي عملية تحويل الزهر عبر تبخيره إلى ماء.
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9d/Harvest_Citrus_flowers_in_Iran_06.jpg/220px-Harvest_Citrus_flowers_in_Iran_06.jpg
زهرة الارنج
تعتبر ولاية نابل التونسية، عاصمة تقطير الزهر، إذ بحلول فصل الربيع تزدان أشجار النارنج أو الأرنج بأزهار بيضاء اللون فواحة الرائحة،معلنة عن انطلاق موسم تقطير الزهر. [بحاجة لمصدر][1]
محتويات
  [أظهر] 
الفوائد[عدل]
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/99/Question_book-new.svg/50px-Question_book-new.svg.png
المحتوى هنا ينقصه الاستشهاد بمصادر. يرجى إيراد مصادر موثوق بها. أي معلومات غير موثقة يمكن التشكيك بها وإزالتها.
يستعمل في صنع الحلويات والعطور وللتداوي من ضربة الشمس والآلام المعوية أو لأقنعة البشرة والتجميل.
  • فوائده للبشرة:
1.      تعطير ماء الإستحمام برائحة زهر البرتقال المنعشة لتعطير الجسم و الإسترخاء.
2.       يستخدم ماء زهر كقابض خفيف لبشرة الوجه و الجسم فمع إستعماله بإنتظام كتونيك  للوجه و الجسم نحصل على بشرة صافية ذات مسامات نقية و خالية من الشوائب.
3.       يعمل ماء زهر على تهدئة البشرة الحساسة و الملتهبة بطريقة طبيعية.
4.      ماء زهر يمنع ظهور الحبوب.
5.      ماء زهر  مناسب لجميع أنواع البشرة خاصة البشرة الحساسة و الدهنية و المختلطة
6.      فهو  يرطب و يهدئ البشرة الحساسة و يعمل كقابض خفيف للبشرة الجافة دون أن يزيد من جفافها و يرطبها في نفس الوقت كما أنه يساعد على إزالة دهون البشرة الزائدة بطريقة طبيعية.
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/8/8e/%D9%85%D8%A7%D8%A1_%D9%88%D8%B1%D8%AF_%D9%85%D9%82%D8%B7%D8%B1.JPG/220px-%D9%85%D8%A7%D8%A1_%D9%88%D8%B1%D8%AF_%D9%85%D9%82%D8%B7%D8%B1.JPG
الفاشكة
  • فوائده الطبية:
1.       ماء زهر مهدئ للأعصاب.
2.      ماء زهر طارد للغازات.
3.      ماء زهر يقوي المعدة.
4.      ماء زهر يزيل التشنجات.
5.      ماء زهر مفيد ومنعم للبشرة.
6.      ماء زهر مفيد للأطفال المصابين بالمغص أو الغازات
تطوره[عدل]
إلى جانب عملية التقطير التقليدية في المنازل، تتولى وحدات صناعية استخراج زيت "النيرولي"،
وهو خلاصة روح الزهر الذي يصدر للأسواق الخارجية ولا سيما الفرنسية بأسعار تصل إلى 5000 دولار للكيلوغرام ليستعمل في صناعة أرقى العطور العالمية. 
التقطير والإنتاج[عدل]
يفضل التونسيون ماء الزهر الذي تقطّره ربّات البيوت في المنازل بواسطة القطّار التقليدي، ويقولون إن نكهته أفضل من الزهر المقطّر في المصانع.
  • قبل تقطير الزهر يتم تجفيفه طيلة يومين على الأقل حتى يفرز الزيت وتكون نكهة ماء الزهر المستخرج منه جيّدة.
  • ثم بوصل غطاء القطّار بأنبوب موصل بقارورة بلورية تسمّى “فاشكة” (قارورة بلوريّة دائرية الشكل وذات عنق طويل يحتفظ داخلها بماء الزهر).
  • الأنبوب يمرّ عبر إناء مملوء بالماء البارد وبذلك يتحول البخار المنساب في الأنبوب إلى قطرات تسقط في الفاشكة (القارورة) إلى أن تملأ بماء الزهر، ويتم تغيير ماء الإناء البارد باستمرار لتسهيل عملية تحول البخار إلى قطرات ماء”.
انظر أيضاً[عدل]
مراجع[عدل]

//////////////
Orange blossom
From Wikipedia, the free encyclopedia
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/en/thumb/9/99/Question_book-new.svg/50px-Question_book-new.svg.png
This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed. (July 2017) (Learn how and when to remove this template message)
For other uses, see Orange Blossoms (disambiguation).
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/b1/Orange_Blossom_%28NGM_XXXI_p504%29.jpg/220px-Orange_Blossom_%28NGM_XXXI_p504%29.jpg
Citrus sinensis Osbeck painting by Mary E. Eaton from a 1917 issue of National Geographic
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/b/bd/Orange_Blossom.JPG/220px-Orange_Blossom.JPG
The Orange Blossom
The Orange blossom is the fragrant flower of the Citrus sinensis (orange tree). It is used in perfume making, has been written about as an aphrodisiac[1] and is the state flower of Florida. It is traditionally associated with good fortune and has been popular in bridal bouquets and head wreaths for weddings. Orange blossom essence is an important component in the making of perfume. The petals of orange blossom can also be made into the delicately scented orange flower water (as an alternative to rose water), a common part of both French cuisine and Middle Eastern cuisine (most often as an ingredient in desserts and baked goods).
In the United States, orange flower water is used to make orange blossom scones and marshmallows.
Orange blossom honey (citrus honey) is produced by putting beehives in the citrus groves during blooming period. This also pollinates seeded citrus varieties. Orange blossom honey is highly prized and tastes much like the fruit.
The orange blossom gives its touristic nickname to the Costa del Azahar ("Orange-blossom coast"), the Castellon seaboard.
In Spain, fallen blossoms are dried and then used to make tea. A French electronic and world music band has taken the name Orange Blossom.
Gallery[edit]
·         https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/3d/Flower_fleur_%D8%B2%D9%87%D8%B1%D8%A9.JPG/120px-Flower_fleur_%D8%B2%D9%87%D8%B1%D8%A9.JPG

·         https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/61/Kikka_Orange_Blossom_Kikka-10.jpg/120px-Kikka_Orange_Blossom_Kikka-10.jpg

·         https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/6/6f/Heavyweight_Orange_Blossom_Special_circa_1930.jpg/120px-Heavyweight_Orange_Blossom_Special_circa_1930.jpg
A woman boarding the Orange Blossom Specialtrain c. 1930 in Sebring, Florida

·         https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/5/55/Arrival_of_the_Orange_Blossom_Special_train-_Plant_City%2C_Florida.jpg/120px-Arrival_of_the_Orange_Blossom_Special_train-_Plant_City%2C_Florida.jpg
December 1938 arrival of the Orange Blossom Special train to Plant CityFlorida, the first diesel-powered passenger train in the Southeast

·         https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Seaboard_Airline_Railroad_Orange_Blossom_Special_1939.JPG/120px-Seaboard_Airline_Railroad_Orange_Blossom_Special_1939.JPG
Postcard for Seaboard Air Line Railroad's Orange Blossom Special that travelled between New York City and Miami. Touted as "all electric" it used diesel engine power beginning in 1938

·         https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/47/Orange_blossom_special.jpg/119px-Orange_blossom_special.jpg
Johnny Cash single with the widely recorded song "Orange Blossom Special"

·         https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/9/9e/OBE_logo_sm.png/120px-OBE_logo_sm.png
Logo for the proposed Orange Blossom Express public transit service

·         https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/04/PENHALIGON%27S_Orange_Blossom.jpg/85px-PENHALIGON%27S_Orange_Blossom.jpg
A bottle of Penhaligon'sOrange Blossom perfume
References[edit]
1.     Jump up^ Jeff Klinkenberg, Seasons of Florida
·         Oranges
·         Symbols of Florida
//////////
Orange flower water
From Wikipedia, the free encyclopedia
For the 2004 play, see Orange Flower Water.
https://upload.wikimedia.org/wikipedia/en/thumb/9/99/Question_book-new.svg/50px-Question_book-new.svg.png
This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.(February 2008) (Learn how and when to remove this template message)
Orange flower water, or orange blossom water, is the clear, perfumed by-product of the distillation of fresh bitter-orange blossoms for their essential oil.
Contents
  [show] 
Uses[edit]
This essential water has traditionally been used as aromatizer in many Mediterranean traditional dessert dishes, such as in France for the gibassier and pompe à l'huile or in Spain for the Roscón de Reyes (King cake),[1] or the Samsa in Tunisia[2] or in Moroccan coffee,[3] but has more recently found its way into Western cuisine. For example, orange flower water is used in Europe to flavor madeleines, in Mexico to flavor little wedding cakes and Pan de muerto, and in the United States to make orange blossom scones and marshmallows. Orange flower water is also used as an ingredient in some cocktails, such as the Ramos Gin Fizz. In Malta and many North African as well as Middle Eastern countries, orange blossom water is widely used as medicine for stomach ache and given to small children as well as adults.[4]
Orange flower water has been a traditional ingredient used often in North African as well as in Middle Eastern cooking. In Arab variants of baklava, orange blossom water is often mixed with the sweet syrup for flavor. Orange blossoms are believed to be used in this manner because they are seen as the traditional bridal flower and, therefore, symbolize purity (white, small and delicate). It is also added to plain water in the Middle East to mask high mineral content and other unpleasant flavors (e.g. those arising from storage in a qulla, a type of clay jug that keeps water cool in a manner similar to the zeer); some add the fragrance irrespective of the taste of the plain water.
By country and region[edit]
In Greece and Cyprus orange blossom water is called anthonero (ανθόνερο) while in Malta it is known as Ilma Żahar.
In the Levant, orange blossom water is known as May Zahr, in Morocco Ilma Zhar and in Algeria Ma Zhar, in Moroccan / Algerian languages meaning "orange blossom water",[5] in contrast to May Ward or Ilma Ward, which is rose blossom water. Orange blossom water serves two purposes in Algeria and Morocco. One usage is as a perfume or freshener, usually given to guests to wash their hands upon entering the host house or before drinking tea. It is put in a special silver or metal container, recognizable in the Algerian or Moroccan tea set. However, this old custom is fading away in the present day. The main usage of orange blossom water, however, is in Algerian cuisine and Moroccan cuisine, especially as an ingredient for traditional sweets and sometimes to aromatize drinks such as coffee.[6]
Brands[edit]
There are many brands available that are made in North Africa, Europe and the Middle East. There are also several brands made in Canada and in the United States.
See also[edit]
·         Neroli
·         Orange (fruit)
·         Rose water
References[edit]
1.     Jump up^ VelSid. "Agua de Azahar". gastronomiaycia.com.
2.     Jump up^ Frederic Lardinois (11 July 2013). "Honey Almond Samsa with Orange Blossom Water". Global Table Adventure. Retrieved 26 April 2017.
3.     Jump up^ "Moroccan Cinnamon Coffee With Orange Flower Water". Food.com. Retrieved 26 April 2017.
5.     Jump up^ zhar, in standard Arabic blossoms, means specifically orange blossoms in the Maghreb. See Harrell, Richard S.: Dictionary of Moroccan Arabic(Washington DC: Georgetown University Press)
6.     Jump up^ Christine Benlafquih. "Moroccan Recipes with Orange Flower Water". About.com Food.
[hide]
·         v
·         t
·         e
True species
·         Byeonggyul
·         Citron
·         Clymenia
·         Indian wild orange
·         Kumquat
·         Mandarin
·         Mangshanyegan
·         Papeda
·         Pomelo
·         Yuzu
Major hybrids
·         Grapefruit
·         Lemon
·         Lime
·         Orange
True and hybrid
cultivars
·         Alemow
·         Amanatsu
·         Bergamot orange
·         Bizzaria
·         Bitter orange
·         Blood lime
·         Blood orange
·         Buddha's hand
·         Cam sành
·         Cara cara navel
·         Cherry orange
·         Citrange
·         Citrumelo
·         Clementine
·         Daidai
·         Dekopon
·         Fairchild tangerine
·         Florentine citron
·         Hassaku orange
·         Hebesu
·         Hyuganatsu
·         Imperial lemon
·         Iyokan
·         Jabara
·         Jaffa orange
·         Kabbad
·         Kabosu
·         Kaffir lime
·         Kakadu lime
·         Kalpi
·         Key lime
·         Khasi papeda
·         Kinnow
·         Kishumikan
·         Kiyomi
·         Komikan
·         Laraha
·         Lumia
·         Mandelo
·         Mandora
·         Melanesian papeda
·         Melogold
·         Meyer lemon
·         Murcott
·         Myrtle-leaved orange tree
·         Ōgonkan
·         Orangelo/Chironja
·         Oroblanco
·         Palestinian sweet lime
·         Persian lime
·         Perrine lemon
·         Pixie mandarin
·         Ponderosa lemon
·         Ponkan
·         Rangpur
·         Reikou
·         Rhobs el Arsa
·         Rough lemon
·         Sanboken
·         Satsuma mandarin
·         Setoka
·         Shangjuan
·         Shonan Gold
·         Sudachi
·         Sweet lemon
·         Sweet limetta
·         Tangelo
·         Tangerine
·         Tangor
·         Ugli fruit
·         Valencia orange
·         Variegated pink lemon
·         Winged lime
·         Xã Đoài orange
·         Yuukou mandarin
Non-hybrid citrons
·         Balady citron
·         Corsican citron
·         Diamante citron
·         Fingered citron
·         Greek citron
·         Moroccan citron
·         Yemenite citron
Non-hybrid mandarin oranges
·         Nanfengmiju
·         Cleopatra mandarin
·         Shīkwāsā
Non-hybrid papedas
·         Ichang papeda
Non-hybrid pomelos
·         Banpeiyu
·         Dangyuja
Australian and Papuan citrus
(
Microcitrus, Eromocitrus,
and 
Clymenia subgenera)
·         Australian outback lime
·         Australian round lime
·         Brown River finger lime
·         Desert lime
·         Mount white lime (Microcitrus)
·         New Guinea wild lime
·         Russell River lime
·         Clymenia
·         Calamondin
·         Citrangequat
·         Limequat
·         Orangequat
·         Procimequat
·         Sunquat
·         Yuzuquat
·         Citrus glauca
·         Poncirus/Trifoliate orange
·         Triphasia 
·         Brassii
·         Grandifolia
·         Trifolia
Drinks
·         Chūhai
·         Curaçao
·         Grapefruit juice
·         Lemonade
·         Limeade
·         Orange juice
·         Yuja-hwachae
·         Yuja-cha
Products
·         Calcium citrate
·         Citric acid
·         Lemonene
·         Limonene
·         Neroli
·         Orange flower water
·         Orange oil
·         Succade
·         Zest
·         Black spot
·         CTV/Tristeza
·         Exocortis
·         Greening
·         Mal secco
·         Phytophthora 
·         citricola
Related topics
·         The Citrus Industry
·         Citrus production
·         Citrus rootstock
·         Citrus taxonomy
·         Cold-hardy citrus
·         Hesperidium
·         Japanese citrus
·         List of citrus fruits
·         Mother Orange Tree
·         Orangery
·         Wikipedia book Book
·         Category Category
·         Category Production
·         Commons page Commons
·         Food ingredients
·         Herbal distillates
·         Mediterranean cuisine
·         Orange production