لالۀ سرنکون
ماهیت آن
اسم فارسی نباتی است معروف که در باغچها غرس می نمایند و پیاز دارد
افعال و خواص آن
پیاز آن را چون با دنبه بالمناصفه کوبیده با آب بجوشانند تا آب
رفته روغن بماند طلای آن جهت عرق النسا مجرب یافته اند
مخزن الادویه عقیلی خراسانی
///////////
بخور مریم . [ ب َ / ب ُ رِ م َرْ ی َ
] (ترکیب اضافی ) ۞ گیاهی است از تیره پامچالها که از گلهای زینتی مرغوب است . گلهای آن
دارای دم گل خمیده میباشد و ریشه اش ضخیم غده ای است . گلهایش برنگهای ارغوانی و قرمزِ
تیره و سفید و صورتی میباشد. در ریشه غده گیاه مزبور ماده ای بنام سیکلامین که دارای اثر
مسهلی شدید است وجود دارد و بعلاوه دارای مواد گلوسیدی و اسیدسیکلامیک میباشد. ریشه غده تازه
و له شده این گیاه را بصورت ضماد بر روی تومرهای
خنازیری قرار می دهند. در اکثر نقاط دنیا از جمله نواحی شمالی ایران این گیاه می روید.
گل نگونسار. شجره مریم . بولف . عرطنیثا. خبزالمشایخ
. ولف . رقف . رکف . اذن الارنب . هوم الیهودا. سیکلمه . سیکلامن . گل سیکلمه . قعلامنیس
. آذریون . اذریون . اذریونه . ذهبیه . پنجه
مریم ۞ . (از فرهنگ فارسی معین ذیل
«گل نگونسار»). باسیوس . فوفیلاطینوس . عرطنیثا. حرمل . (ترجمه صیدنه ابوریحان
). گیاهی است که به پنج انگشت ماند و خوشبو بود و آتش پرستان بوقت ستایش و پرستش بدست
گیرند. گویند مریم مادر عیسی دست بر آن زد آن بصورت پنج انگشت شد و آن را شجره مریم و بعربی خبزالمشایخ و بیونانی فعیلاسوس خوانند
یرقان را نافع است . (ازبرهان قاطع) (از هفت قلزم ). کف مریم . رکفه . (یادداشت مولف
). و رجوع به تحفه حکیم مومن و مخزن الادویه
و تذکره داود ضریر انطاکی ص 71 و پنجه مریم شود.
[این ها همه محل تردید است]!
////////////////
عمر این گیاه بسیار کوتاه است. گلدهی
آن از اوایل اردیبهشت آغاز میشود و در فصل بارش
پایان مییابد. لاله واژگون از گیاهان علفی پیازدار و چندساله است که تا کنون ۱۵ گونه
آن در ایران شناسایی شده است. گونه زرد کمرنگ متمایل به لیمویی این گلها موسوم به لاله زاگرسی بین ۵۰ تا ۸۰ سانتیمتر ارتفاع دارد.[۱]
تاکنون شصت گونه از این گیاه شناخته
شده است. پیاز آن به صورت یک غده متورم، گوشتدار بوده و دارای مقدار زیادینشاسته و چندین عامل دارویی است و اگر
تازه باشد، سمی بوده و قابل خوردن نیست، ولی در چین سمیت آن را گرفته و در آشپزی از
آن استفاده میکنند.[۳]
محتویات
[نمایش]
لاله واژگون یا لاله نگونسار، هم در نقش
سرستونهای ساسانیها و هم در موزه طاق
بستان در کنار نقش پادشاه ساسانی دیده
میشود. گویند این گل در آن زمان که گلوی سیاووش با تیغ تیز گرسیوز آشنا میشد، شاهد
ماجرا بود. از پس آن اندوه، گلگونه رخ، سر به زیر افکند تا آرام آرام اشک بریزد
بر بیگناهی سیاوش.[نیازمند منبع]
چو سرو سیاوش نگونسار دید
|
سراپرده دشت خونسار دید
|
|
بیفکند سر را ز انده نگون
|
بشد زان سپس لاله واژگون
|
نقشه توزیع ده گونه لاله واژگون در
اروپا و غرب و آسیای مرکزی. (گسترش طبیعی فرض با توجه به منابع ویکیپدیا)
در برخی نقاط ایران، این گیاه را اشک
مریم یا لاله اشک میخوانند. وجه تسمیه چنین نامی به داستانهای اسطورهای بازمیگردد.
این که این لاله، شاهد مرگ سیاوش بوده و از غصه این اتفاق سربه زیر شده و اشک میریزد.
اشکهای لاله واژگون در حقیقت شیره بیرنگی هستند که در درون لاله قرار دارند و گاهی
به سمت پائین سرازیر میشوند.[۴]
از ۱۰ نوع لاله واژگون ۴ نوع: لاله واژگون ایرانی، لاله واژگون کردی، لاله واژگون ترکی و لاله واژگون اشک مریم، در ایران میروید
- دشت لالههای واژگون شهرستان کوهرنگ در استان چهارمحال و بختیاری مشهورترین دشت لاله ایران
است که در اواخر فروردین و اوایل اردیبهشت به گل مینشیند. گونهای از لاله واژگون
که در این دشت میروید، بسیار نادر است و در یک اثر طبیعی ملی به شمار میآید. لالههای واژگون
یورتیچه در دامنه کوه جهان بین هفشجان نیز از دیگر نمونههای این
اثر در استان چهارمحال و بختیاری است.
- دشت لالههای واژگون فریدونشهر در شهرستان فریدونشهر در غرب استان اصفهان
- دشت لالههای واژگون درهبید در روستای دره بید شهرستان خوانسار در غرب استان اصفهان
- دشت لالههای واژگون گلستانکوه در شهرستان خوانسار در غرب استان اصفهان
- دشت لالههای واژگون افوس در در شهرستان بوئین و میاندشت در غرب استان اصفهان
- دشت لالههای واژگون روستای
بنواستکی در از توابع شهرستان کوهرنگ در استان چهارمحال و بختیاری[نیازمند منبع]
- دشت لالههای واژگون الیگودرز در شهرستان الیگودرز در شرق استان لرستان[نیازمند منبع]
- دشت لالههای واژگون شهرستان بدره در استان ایلام[نیازمند منبع]
از مناطق دیگر در ایران، اقلید، کوههای استان کرمانشاه، ایوان، آبدانان، درهشهر، ایلام، ارتفاعات کبیرکوه است که لالههای زیادی دارد. در شهرستان الیگودرز نیز دشت وسیعی مشهور به دشت لالهها وجود
دارد که در اردیبهشت ماه، زیبایی لالههای واژگون آن چشمنواز است. در منطقه دیگری
از همین شهرستان یعنی در میان کوههای ویلو و ویلک، واقع در شمال روستای گندمینه (حد
فاصل استانهای اصفهان و لرستان) نیز در چند سال اخیر مملو
از لالههای واژگون بود ولی متأسفانه امروزه به طور کامل از میان رفتهاند.
Fritillaria imperialis(لاله واژگون زرد) at kurdstan, Iran
Fritillaria imperialis(لاله واژگون زرد) at kurdstan, Iran
Fritillaria imperialis(لاله واژگون) at kurdstan, Iran
- لاله واژگون کوه جهان بین و چشم انداز شهر هفشجان
لاله واژگون کلهماریگونهای که در در اروپا میروید.
|
|
|
///////////
قس فريتيلاريت، العرار در عربی:
البوقية[2] أو فريتيلاريت[3] أو العرار[4] (باللاتينية: Fritillaria) جنس نباتي من الفصيلة الزنبقية. يضم 171 نوعا مقبولا وستة عشر نوعا لم يحسم أمرها بعد.[5]
2.
بوقية ألفرد نويع عريضة الأجنحة (باللاتينية: Fritillaria alfredae subsp. platyptera) في بلاد الشام
1.
^ مذكور في : الأنواع النباتية — معرف مكتبة تراث التنوع البيولوجي: http://biodiversitylibrary.org/page/358322 — المؤلف: كارولوس لينيوس — العنوان : Species
plantarum — الاصدارالأول
— المجلد: 1 — الصفحة: 303
////////////
قس لاله ویش، زنبقچه در آذری:
Laləvrin
Şimal Yarimkürəsinin mülayim qurşaqlarında yabanı halda yayılmış 150-yə yaxin
növü məlumdur.[3]Növlərin bir hissəsinə Şərqi
Asiyada rast gəlinsə də, onların çoxu Qərbi Asiyada yayılıb.
////////////
قس در عبری با فیلترشکن!
///////////////
Fritillaria
From Wikipedia, the free encyclopedia
This article needs additional citations for verification. Please
help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed. (January 2012) (Learn how and when to remove this template message)
|
Fritillaria
|
|
Kingdom:
|
|
Clade:
|
|
Clade:
|
|
Order:
|
|
Family:
|
|
Subfamily:
|
|
Tribe:
|
|
Genus:
|
|
There
are about 100[2] to 130[3] species of bulbous plants in the family Liliaceae, native to temperateregions of the Northern
Hemisphere, especially the Mediterranean, southwest Asia, and western North
America.[4] The name is derived
from the Latin term for a dice-box (fritillus),[5] and probably refers
to the checkered pattern of the flowers of many species. Plants of the genus
are known in English as fritillaries. Some North American species
are called mission bells.
Contents
[show]
Fritillaries
often have nodding, bell- or cup-shaped flowers, and the majority are spring-flowering.
Certain species have flowers that emit disagreeable odors. The scent of Fritillaria imperialis has been called
"rather nasty", while that of F. agrestis, known commonly as stink
bells, is reminiscent of dog droppings.[6] On the other
hand, F. striata has a sweet
fragrance.[6]
Fritillaria affinis illustrates the
salient features of most fritillaries: nodding flowers with mottled brown.
Distribution map of ten fritillaria species
in Europe and western and central Asia. (Presumed natural spread according to
Wikipedia sources)
Fritillaria
extracts are used in traditional Chinese medicineunder the name chuan
bei mu, and in Latin, bulbus fritillariae cirrhosae. Species such as F. cirrhosa and F. verticillata are used in cough
remedies. They are listed as chuān bèi (Chinese: 川貝/川贝) or zhè bèi (Chinese:
浙貝/浙贝),
respectively, and are often in formulations combined with extracts of loquat (Eriobotrya
japonica). Fritillaria verticillatabulbs are also traded
as bèi mǔ or, in Kampō, baimo(Chinese/Kanji: 貝母, Katakana: バイモ). In one study fritillaria reduced airway
inflammation by suppressing cytokines, histamines, and other compounds of
inflammatory response.[7]
Most
fritillaries contain poisonous alkaloids such as imperialin; some may even be deadly
if ingested in quantity. But the bulbs of a few species, such as F.
affinis, F. camschatcensis, and F. pudica, are
edible if prepared carefully. They were commonly eaten by indigenous peoples of
the Pacific Northwest coast.[8]
At
least one species, F. assyrica, has a very large genome. With approximately
130,000,000,000 base
pairs,
it equals the largest known vertebrate animal genome known
to date, that of the marbled lungfish (Protopterus
aethiopicus), in size.
The
emblematic and often unusually-colored fritillaries are commonly used as floral emblems. F. meleagris (snake's head
fritillary) is the county flower of Oxfordshire, UK, and the provincial
flower of Uppland, Sweden, where it is known
as kungsängslilja ("Kungsängen lily").
In Croatia this species is
known as kockavica, and the checkerboard pattern of its flowers may
have inspired the šahovnica pattern on the nation's coat of arms. F.
camschatcensis (Kamchatka fritillary) is the floral emblem of Ishikawa Prefecture and Obihiro City in Japan. Its Japanese name is kuroyuri (クロユリ), meaning "dark lily". F. tenella is the floral
emblem of Giardino Botanico Alpino
di Pietra Corva, a botanical garden in Italy.
The scarlet lily beetle (Lilioceris
lilii) eats fritillaries, and may become a pest where these plants
are grown in gardens.
·
Fritillaria affinis – checker lily,
chocolate lily syn. F. lanceolata - western USA + British Columbia
·
Fritillaria atropurpurea – purple
fritillary, spotted fritillary, spotted mountainbells, spotted missionbells -
western + central USA
·
Fritillaria camschatcensis – Kamchatka
fritillary, rice lily, skunk lily, outhouse lily, dirty diaper, chocolate lily,
Indian rice - Japan, Russian Far East, Alaska, British Columbia, Washington, Oregon
·
Fritillaria imperialis – kaiser's crown,
crown imperial - Turkey, Iraq, Iran, Afghanistan, Pakistan, Himalayas
·
Fritillaria meleagris – snake's head
fritillary, checkered daffodil, frog-cup, Guinea-hen flower, leper lily, -
Eurasia from Britain to Altay Krai
Numerous
names have been coined using the name Fritillaria but referring to species now
considered better suited to other genera (Calochortus Disporum Erythronium Eucomis Lilium Notholirion). We provide links to
help you find appropriate information.
4.
Jump up^ RHS A-Z
encyclopedia of garden plants. United Kingdom: Dorling Kindersley. 2008.
p. 1136. ISBN 1405332964.
5.
Jump up^ Shorter Oxford
English dictionary, 6th ed. United Kingdom: Oxford University Press. 2007.
p. 3804. ISBN 0199206872.
6.
^ Jump up to:a b McGary, J. Fritillaria and the Pacific
Garden. Pacific
Horticulture 73(2). April, 2012.
7.
Jump up^ Yeum, H. S., et al.
(2007). Fritillaria cirrhosa, Anemarrhena
asphodeloides, lee‐mo‐tang
and cyclosporine a inhibit ovalbumin‐induced eosinophil
accumulation and Th2‐mediated bronchial
hyperresponsiveness in a murine model of asthma. Basic &
Clinical Pharmacology & Toxicology 100(3) 205-13.
8.
Jump up^ Turner, Nancy;
Harriet V. Kuhnlein (1983). "Camas (Camassia
spp.) and riceroot (Fritillaria spp.): two Liliaceous "root" foods of
the Northwest Coast Indians" (PDF). Ecology of Food
and Nutrition. 13: 199–219. doi:10.1080/03670244.1983.9990754. Retrieved June
22, 2013.
|
|