کراث
بفتح کاف و راء مهملۀ مخففه و الف و ثاء
مثلثه لغت عربی است
ماهیت آن
درختی است کوهی برک آن دراز و باریک و
شاخهای آن نرم و پرشیر منبت آن بلاد حجاز و آن را عشبه الصباغ نامند
افعال و خواص آن
شیر آن را داخل اطعمه نمودن رافع جذام
دانسته اند
مخزن الادویه عقیلی خراسانی
///////////////
کراث .[ ک َ ] (ع اِ) درختی بزرگ که در
کوههای طایف روید. (از منتهی الارب ) (از اقرب الموارد) (ناظم الاطباء). واحد آن کَراثة
است . (از اقرب الموارد). || (اِخ ) نام کوهی است . (منتهی الارب ) (ناظم الاطباء).
|| لیلکی . [ لی ل َ ] (اِ) رجوع به کرات
، للک و جنگل شناسی ساعی ج 2 ص 115، 118، 119، 121، 122، 124و 200 شود. (در این کلمه
شلیمر اشتباه کرده است ).
|| لیلکی. نام علمی:Gleditsia triacanthus . خانواده: Leguminosae. نام انگلیسی: Honeylocust. نام فارسی: لیلکی
،نوعی آکاسیای خاردار است. این درخت بومی ناحیه ی خزری است و در شمال ایران می روید.
درختی سریع الرشد و خزان کننده است. درختی خاردار با خارهای ساده ،منشعب و چند شاخه.
تاج پرشاخه و با خارهای فراوان است . فرم تاج بصورت مستقیم است و سپس بصورت نا منظم
پهن و باز می شود. . گل: کمرنگ و نا محسوس ،سبزرنگ و خوشه ای که در محور برگها و خرداد
ماه ظاهر می شوند. گلها شدیدا مورد توجه زنبور عسل است. برگ: برگ ها ریز و شانه ای
مرکب و به رنگ سبز تیره است. یک تا دو بار شانه ای ، برگچه ها بیضوی کشیده. میوه:نیام
پهنی با دانه های درشت و به رنگ قرمز خرمایی ،سبز و قهوه ای می باشد. به شکل راست ،خمیده،پیچیده
و اغلب وا‍‍‍ژگون است. در آبان ماه می رسد. آب و هوا: اقلیم های خیلی مرطوب یا مرطوب
با زمستان های معتدل یا خنک را می پسندد. خاک:در هر نوع خاک با زهکش خوب ،رشد می کند
اما بهترین خاک برای آن خاک خشک و شنی است. نور: در محل های آفتابی تا نیمه سایه کشت
می شود. پوست: قهوه ای مایل به خاکستری،دارای شیارهای باریک و در بعضی گونه ها خاردار
است. ازدیاد:بذر،پا جوش،در بقیه ی ارقام با پیوند زدن . آفات: سوسک چوبخوار خزر به
پوست درخت حمله میکند. شپشک استرالیا یی به برگ و شاخه های جوان حمله می کند. کاربرد:
ایجاد فضای سبز، بدلیل خاردار بودن ساقه ،جهت ایجاد حصار نیز بکار می رود.
/////////
لیلکی آمریکایی(نام علمی: Gleditsia
triacanthos)
نام یک گونه از سرده اقاقیا است.
/////////////
قس الغلاديشية الثلاثية الأشواك، خروب
العسل* در عربی:
الغلاديشية الثلاثية الأشواك (الاسم العلمي:Gleditsia
triacanthos)
أو خروب العسل (بالإنجليزية: Honey locust) هي نوع نباتي يتبع جنس الغلاديشية من فصيلة
البقولية[2][3][4] .
انظر أيضاً[عدل]
غلاديشية
قائمة أنواع الغلاديشية
مراجع[عدل]
^ تعدى إلى الأعلى ل: أ ب مذكور في : Species Plantarum.
1st Edition, Volume 2
— معرف مكتبة تراث التنوع البيولوجي:
http://biodiversitylibrary.org/page/359077 — المؤلف: كارولوس لينيوس — العنوان : Species Plantarum — المجلد: 2 — الصفحة: 1056
^ مصدر باللغة الإنكليزية - موقع لائحة
النباتات The Plant List
غلاديشية ثلاثية الأشواك تاريخ الولوج 21 أبريل 2013
^ مصدر باللغة الإنكليزية - موقع لائحة
النباتات The Plant List
أنواع الغلاديشية تاريخ الولوج 21 أبريل 2013
^ مصدر باللغة الإنكليزية - موقع زيبكودزو
Zipcodezoo غلاديشية ثلاثية
الأشواك تاريخ الولوج 21 أبريل 2013
*خروب العسل أو الخروب الشائك هي شجرة
سريعة النمو ومعمرة، إذا يبلغ متوسط عمرها 120 سنة. تنمو في وسط أمريكا الشمالية في
الأراضي الرطبة من الوديان والأنهار. على الرغم من تسميتها، إلا أن خروب العسل ليست
من الأشجار الجاذبة للنحل، وسبب التسمية يعود للطعم الحلو الموجود في لب ثمارها القرنية،
والتي كانت تستخدم كغذاء من قبل الشعوب الأصلية في أميركا
.
للشجرة أشواك ثلاثية حادة جداً تخرج
من جذعها وتنمو مشكلة طوقاً شائكاً على الساق، وهذه الأشواك تحمي الشجرة من
الحيوانات المتسلقة التي تتلف بذورها.
بذورها غنية بمادة التانين
المستخدمة في صناعة الجلود. والقرون غذاء جيد للماشية والخيل، وهي تساهم أيضاً في
نثر البذور من خلال هضمها مع الروث.
يدخل خروب العسل في وصفات الطب
التقليدي للسكان الأصليين الأميركيين، حيث يستخرج منها مستخلصات لعلاج التهاب
المفاصل والأورام الباطنية.
///////////
قس اوچکان شیطان آغاچی در آذری:
///////////
Honey locust
From Wikipedia, the
free encyclopedia
This article is
about the tree. For the plants with the same name, see Robinia. For other uses, see Locust
(disambiguation).
 |
This article includes a list of references, but its sources
remain unclear because it has insufficient inline citations. Please help to improve this article by introducing more precise
citations. (September 2016) (Learn how and when to remove this
template message)
|
|
Honey locust
Gleditsia triacanthos |
|
 |
|
|
Kingdom:
|
|
|
(unranked):
|
|
|
(unranked):
|
|
|
(unranked):
|
|
|
Order:
|
|
|
Family:
|
|
|
Genus:
|
|
|
Species:
|
G. triacanthos
|
 |
|
|
Natural range
|
|
The honey locust (Gleditsia
triacanthos) also known as the thorny locust, is a deciduous tree in the Fabaceae family, native to
central North America where it is mostly found in the moist soil of river valleys ranging
from southeastern South Dakota to New Orleans and central Texas, and as far east as eastern Massachusetts. The species has become a
significant invasive weed in other regions of the world.
Contents
[show]
Detail of thorns
Honey locusts, Gleditsia
triacanthos, can reach a height of 20–30 m (66–98 ft), with fast
growth, and are relatively short-lived; their life spans are typically about
120 years, though some live up to 150 years. They are prone to losing large
branches in windstorms. The leaves are pinnately compound on older trees but bipinnatelycompound on vigorous young trees. The
leaflets are 1.5–2.5 cm (5⁄8–1 in) (smaller on
bipinnate leaves) and bright green. They turn yellow in the fall (autumn). Honey locusts leaf out relatively late
in spring, but generally slightly earlier than the black locust (Robinia
pseudoacacia). The strongly scented
cream-colored flowers appear in late spring, in clusters emerging from the base of
the leaf axils.
The fruit of the honey locust is a flat legume (pod) that matures in early autumn.
The pods are generally between 15–20 cm (6–8 in). The pulp on the
insides of the pods is edible, unlike the black locust, which is toxic. The seeds are
dispersed by grazing herbivores such as cattle and horses, which eat the pod pulp and excrete the
seeds in droppings; the animal's digestive system assists in breaking down the
hard seed coat, making germination easier. In addition, the seeds are released
in the host's manure, providing fertilizer for them. Honey locust seed pods
ripen in late spring and germinate rapidly when temperatures are warm enough.
Honey locusts commonly have thorns 3–10 cm (1 1⁄4–4 in)
long growing out of the branches, some reaching lengths over 20 cm
(8 in); these may be single, or branched into several points, and commonly
form dense clusters. The thorns are fairly soft and green when young, harden
and turn red as they age, then fade to ash grey and turn brittle when mature.
These thorns are thought to have evolved to protect the trees from
browsing Pleistocene megafauna which may also have been involved in seed dispersal, but the size and
spacing of them is useless in defending against smaller extant herbivores such
as deer. Thornless forms (Gleditsia triacanthos var. inermis)
are occasionally found growing wild and are available as nursery plants.
Hybridization of honey locust with water locust(G. aquatica) has been reported.[1]
Its cultivars are popular ornamental plants, especially in
the northern plains of North America where few other trees can survive and
prosper. It tolerates urban conditions, compacted soil, road salt, alkaline
soil, heat, and drought. The popularity is in part due to the fact that it
transplants so easily. The fast growth rate and tolerance of poor site
conditions make it valued in areas where shade is wanted quickly, such as new
parks or housing developments, and in disturbed and reclaimed environments,
such as mine tailings. It is resistant to gypsy moths but is defoliated by another
pest, the mimosa webworm. Spider mites, cankers, and galls are a problem with some trees. Many
cultivated varieties do not have thorns.
Unripe honey
locust pods
Despite its name, the honey locust is not a
significant honey plant.[citation needed] The name derives from the sweet taste
of the legume pulp, which was used for food by Native American people, and can
also be fermented to make beer.[citation needed] The long pods, which eventually dry
and ripen to brown or maroon, are surrounded in a tough, leathery skin that
adheres very strongly to the pulp within. The pulp—bright green in unripe
pods—is strongly sweet, crisp and succulent in ripe pods. Dark brown
tannin-rich beans are found in slots within the pulp.[citation needed]
Honey locusts produce a high quality,
durable wood that polishes well, but the tree does not grow in sufficient
numbers to support a bulk industry; however, a niche market exists for honey
locust furniture. It is also used for posts and rails since it takes a long
time to rot. In the past, the hard thorns of the younger trees were used
as nails while the wood itself was used to fashion treenails for shipbuilding.
The species is a major invasive
environmental and economic weed in agricultural regions of Australia. The plant
forms thickets and destroys the pasture required for livestock to survive. The
thickets choke waterways and prevent both domestic and native animals from
drinking and also harbour vermin. The spines cause damage to both people
and domestic and native wildlife and puncture vehicle tires.[2][3]In much of the Midwest of the United States
the honey locust is also considered a weed tree and a pest that establishes
itself in farm fields.[4] In other regions of the world,
ranchers and farmers who employ monocropping deem honey locust as a nuisance
weed; its fast growth allows it to out-compete grasses and other crops.
Autumn leaf
color
The ability of Gleditsia to fix nitrogen is disputed. Many scientific
sources[5][6][7] clearly state that Gleditsiadoes
not fix nitrogen. Some support this statement with the fact that Gleditsia does
not form root nodules with symbiotic bacteria, the assumption being that without nodulation, no nitrogen fixation can
occur. In contrast, many popular sources, permaculture publications in particular,
claim that Gleditsia does fix nitrogen but by some other
mechanism.
There are anatomical, ecological, and
taxonomic indications of nitrogen fixation in non-nodulating legumes.[8]Both nodulating and non-nodulating species
have been observed to grow well in nitrogen-poor soil with non-nodulating
legumes even dominating some sites. The litter and seeds of non-nodulating
species contains higher nitrogen than non-legumes and sometimes even higher
than nodulating legumes growing on the same site.[9] How this happens is not yet well
understood but there has been some observations of nitrogenaseactivity in non-nodulating leguminous
plants, including honey locust.[8] Electron microscopy indicates the
presence of clusters around the inner cortex of roots, just outside the xylem,
that resemble colonies of rhizobial bacterioids.[8] These may well constitute the
evolutionary precursors in legumes for nitrogen fixation through nodulation. It
is not known whether the non-nodulating nitrogen fixation, if it exists, does
benefit neighboring plants as is said to be the case with nodulating legumes.
In research using databases, more than
60 phytochemicals were identified from honey locust, including polyphenols, triterpenes, sterols, and saponins, with in vitro studies assessing for possible
biological activity.[10]
1.
Jump up^ Sullivan J. (1994). "Gleditsia triacanthos". U.S. Forest Service. U.S. Department of Agriculture, Forest Service,
Rocky Mountain Research Station, Fire Sciences Laboratory.
Retrieved August 13,2014.
2.
Jump up^ "Gleditsia triacanthos". Weeds in Australia. Australian Government. Retrieved January
23, 2017.
4.
Jump up^ Barlow C. (2001). "Anachronistic fruits and the ghosts who haunt them" (PDF). Arnoldia. 61 (2): 14–21.
5.
Jump up^ Burton JC. "Nodulation and symbiotic nitrogen fixation by prairie legumes" (PDF). In Zimmerman JH. Proceedings, 2nd Midwest Prairie
Conference.
6.
Jump up^ Allen ON, Allen EK.
(1981). The Leguminosae: A Source Book of Characteristics, Uses, and
Nodulation. Madison, WI: The University of Wisconsin Press. p. 812. ISBN 0-299-08400-0.
7.
Jump up^ Djumaeva D, Lamers JPA, Martius C,
Khamzina A, Ibragimov N, Vlek PLG. "Quantification of symbiotic nitrogen fixation by Elaeagnus
angustifolia L. on salt-affected irrigated croplands using two 15N
isotopic methods". Nutrient
Cycling in Agroecosystems. 88 (3): 329–339. doi:10.1007/s10705-010-9357-5.
8.
^ Jump up to:a b c Bryan JA, Berlyn GP, Gordo
JC. (1996). "Toward a new concept of the evolution of symbiotic nitrogen fixation
in the Leguminosae". Plant and
Soil. 186 (1): 151–159. doi:10.1007/BF00035069.
9.
Jump up^ Bryan J. (1995). Leguminous trees with edible beans, with indications of a rhizobial
symbiosis in non-nodulating legumes(Ph.D.). Yale University. Docket UMI95-41400.
10.
Jump up^ Zhang, J. P.; Tian, X. H.; Yang,
Y. X.; Liu, Q. X.; Wang, Q; Chen, L. P.; Li, H. L.; Zhang, W. D. (2016). "Gleditsia
species: An ethnomedical, phytochemical and pharmacological
review". Journal of Ethnopharmacology. 178: 155–71. PMID 26643065. doi:10.1016/j.jep.2015.11.044.
·
Sternberg G, Wilson J. (2004). Native Trees for North American
Landscapes. Portland, OR: Timber Press, Inc. p. 552. ISBN 0-881-92607-8.
·
Little EL. (1980). The Audubon Society Field Guide To North American
Trees—Western Region. New York, NY: Alfred A. Knopf. p. 640. ISBN 0-394-50761-4.
·
Philips R. (1979). Trees of North America and Europe. New York, NY:
Random House, Inc. p. 224. ISBN 0-394-50259-0.
·
Blair, RM. (1990). "Gleditsia triacanthos". In Burns, Russell M.; Honkala, Barbara H. Hardwoods. Silvics
of North America. Washington, D.C.: United States
Forest Service (USFS), United States Department of Agriculture (USDA). 2 – via Northeastern
Area State and Private Forestry (www.na.fs.fed.us).
·
Sullivan, J. (1994). "Gleditsia triacanthos". Fire Effects Information System (FEIS). U.S. Department of
Agriculture (USDA), Forest Service (USFS), Rocky Mountain Research Station,
Fire Sciences Laboratory – via https://www.fs.fed.us/database/feis/.
 |
- Gleditsia
- Nearctic ecozone flora
- Trees of the United States
- Trees of the
Eastern United States
- Trees of the
Plains-Midwest (United States)
- Trees of the
North-Central United States
- Trees of the
Southeastern United States
- Trees of Ontario
- Invasive plant species in Europe
- Garden plants of North America
- Ornamental trees
- Trees of humid
continental climate
- Edible legumes
- Plants used in
Native American cuisine
- Plants used in
traditional Native American medicine
- Trees of the
Northeastern United States
- Plants described in 1753
&&&&&&&
کراع
بضم کاف و فتح را و الف و عین
مهمله لغت عربی است جمع آن کوارع و بفارسی پاچه نامند بهترین آن پاچۀ بز و کوسفند جوان
فربه است
طبیعت آن
کرم و تر
افعال و خواص آن
مولد کیموس لزج غیر غلیظ است و
لیکن محمود قلیل الفضول است اعضاء الصدر جهت خشونت سینه و حلق و سرفۀ حار نافع خصوصا
با کشک الشعیر جهت آنکه ملین سینه است اعضاء الغذاء و النفض قلیل الغذا سریع الهضم
جید الکیموس لزج غیر غلیظ و ملین بطن است بسبب لزوجت و ازلاقی که دارد و چون با سرکه
و انجدان استعمال نمایند لزوجت و برودت آن کمتر کردد و شقاق زبان و سحج امعا را که
از کرمی باشد نافع و صاحب اختیارات آن را رشیذ دانسته
مخزن الادویه عقیلی خراسانی
//////////////
کراع . [ ک ُ ] (ع اِ) پاچه .
پایچه . (مهذب الاسماء). پایچه گوسفند و گاو
که باریک جای ساق است و آن بمنزله وظیف است
مر اسب و شتر را مونث آید. ج ، اَکرُع ، اَکارِع . منه المثل : اعطی العبد کراعاً فطلب
ذراعاً لان الذراع فی الید و هو افضل من الکراع فی الرجل . (منتهی الارب ). کراع در
گاو وگوسفند بمنزله خردگاه ساق و ذراع است
در اسب و آن جای باریک ساق است . مذکر و مونث آید و گفته اند کراع در دواب به آنچه
پائین از کعب است اطلاق شود. (از اقرب الموارد). || در انسان پایچه یعنی آنچه پائین
تر از زانو است . (ناظم الاطباء) (ازاقرب الموارد). ج ، اَکرُع . جج ، اَکارِع ، کِرعان
. (از اقرب الموارد). || پشته دراز بیرون برآمده
از زمین سنگلاخ سوخته . ج ، کِرعان . (منتهی الارب ) (ناظم الاطباء) (از اقرب الموارد).
پشته سنگلاخ . (مهذب الاسماء). || کرانه هر چیزی . (منتهی الارب ) (ناظم الاطباء) (از اقرب
الموارد). || گروهی از اسبان ،اسم است آن را. (از منتهی الارب ). گویند احبس الکراع
فی سبیل اﷲ و گویند کراع الخیل و البغال و الحمیر. (از اقرب الموارد) : و مالهای ایشان
و خزاین این مزدک و کراع و اتباع جمع آورد... و هر مال و کراع و ملک کی آن را خداوندی
پدید نبودی بر درویشان و.... بخش کرد. (فارسنامه
ابن البلخی چ اروپا ص 91).
///////////
كراع
English-Ottoman Turkish language كراع
كراع - kura'
كراع means in Ottoman Turkish. What does that
mean in the Ottoman language كراع. كراع attoman turkish I mean, كراع
What is the meaning of the word, what does it mean in turkish كراع,
Ottoman Turkish English Dictionary
//////////
پاچه غذائی است سنتی
که در خاورمیانه و قفقاز جنوبی متداول است. روش طبخ آن در کشورهای مختلف کمابیش مشابه
است و در ایران و ترکیه پاچه، در کشورهای عربی «باجَة» (برگرفته از «پاچه» فارسی)،
در بلغارستان پاچه، و در جنوب قفقاز (ارمنستان، آذربایجان و گرجستان) خاش نامیده می‌شود.
این غذا بسیار چرب و
پرانرژی است. کسانی که چربی خون بالا دارند یا کلسترول و اسید اوریک خونشان بالاست
و مبتلا به نقرس هستند، باید از مصرف کله‌پاچه اجتناب کنند.[۱] کله‌پاچه از پختن سر
و دست و پا و اندام‌های درونی گوسفند (در جنوب قفقاز گوساله) تهیه می‌شود. اجزای این
غذا شامل بناگوش، زبان، مغز، چشم، گوشت صورت و پاچه است. واحد شمارش کله‌پاچه «دست»
است و هر دست شامل یک کله و چهار پاچه می‌شود. آب این غذا نیز به‌عنوان پیش‌غذا به
همراه نان خورده می‌شود.
کله‌پاچه غذایی دیرپز
است و طبخ آن زمان زیادی طول می‌کشد. کله‌پاچه را گاه با آبلیمو سِرو می‌کنند.[۲]
کله‌پاچه در ایران معمولاً
در رستوران‌های خاصی به نام کله‌پزی یا طباخی عرضه می‌شود.[۳] کله‌پزها تقریباً همیشه
سرِ کار هستند. مواد اولیه صبح به دست طباخ می‌رسد. طباخ تا ظهر آن را پاک و آماده
طبخ میکند و سرانجام از ظهر تا صبحِ فردا آن را می‌پزد. بر اساس یک سنت قدیمی، شب‌های
پایانیِ ماه رمضان (۲۳ رمضان) فروش کله‌پزها زیاد می‌شود و مشتریان بیشتری تمایل به
خرید کله‌پاچه دارند.[۴]
پیشینه[ویرایش]
در سال ۱۳۹۲ خورشیدی،
هیئت باستان‌شناسی ایران و ایتالیا، در گورهای کشف‌شده در محوطه باستانیِ چَلو در استان
خراسان شمالی، ظروفی سفالی یافتند که در آن بقایای کله و پاچه دیده شد. این گورها مربوط
به ۳۷۰۰ تا ۴۲۰۰ سال پیش هستند و به گفته کارشناسان، در کنار برخی اجساد، ظرفی به شکل
کاسه گذاشته شده‌است که در آن بقایای سرِ گوسفند و چهار پاچه قابل رؤیت است. این موضوع
نشان می‌دهد که احتمالاً کله‌پاچه غذای محبوب آن‌ها بوده که پس از مرگ به آن‌ها هدیه
شده‌است.[۵]
جستارهای وابسته[ویرایش]
خوردنی‌های تابو
منابع[ویرایش]
پرش به بالا ↑ «این قسمت از
کله‌پاچه را نخورید!». آفتاب. ۲۰۱۴-۰۸-۱۶. بازبینی‌شده در ۲۰۱۴-۰۸-۲۶.
پرش به بالا ↑ مینو تهمتن‌زاده.
«خوراک‌های گوشتی». در آشپزی و شیرینی‌پزی گل‌آرا. چاپ دوم. تهران: انتشارات پل،
۱۳۷۷. ص ۹۱ و ۹۲. ISBN 964-91896-1-0.
پرش به بالا ↑ Wikipedia,
the free encyclopedia →Kaleh Pacheh (بازدید: ۲۲ ژوئیه ۲۰۱۰)
پرش به بالا ↑ سلیمان محمدی.
«کله‌پاچه و رابطه وزارت بهداشت و سازمان دامپزشکی». نشریه الکترونیک دامپزشکی و سلامت
ایران. بازبینی‌شده در ۲۲ ژوئیه ۲۰۱۰.
پرش به بالا ↑ بی‌بی‌سی فارسی:کشف
کله‌پاچه‌ی باستانی در خراسان شمالی. ۱۸ نوامبر ۲۰۱۳–۲۷ آبان
۱۳۹۲.
[نمایش] ن ب و
آشپزی ایرانی
[نمایش] ن ب و
آشپزی ارمنستان
[نمایش] ن ب و
غذاها، شیرینی‌ها و خوراکی‌های
سنتی افغانی
رده‌ها: آشپزی آذربایجانی
آشپزی ارمنستان آشپزی ایرانی آشپزی بلغارستان آشپزی ترکی آشپزی خاورمیانه‌ای آشپزی
عراقی آشپزی گرجی غذاهاغذاهای گوشتی (گاو) فراورده‌های فرعی گوشت
///////////
قس کوارع و باجه و
پاچه در عربی:
الكوارع من أشهر الأكلات
المصرية والتي يتسم بها الطبقة البسيطة من الشعب ودائما تشتهر بها المطاعم الشعبية
بالقاهرة بالذات وهي عبارة عن أقدام الجاموس والبقر وتشتهر لدي بدو سيناء بالمقادم
ولا يختلف الاسم عن الطريقة التي تعد بها تلك الوجبة الدسمة .
طالع أيضا[عدل]
|| باجة (طعام)
أيقونة بوابةبوابة مصر
أيقونة بوابةبوابة مطاعم وطعام
Jean
victor balin bread.svg هذه بذرة مقالة عن الغذاء أو الشراب أو أدواته بحاجة
للتوسيع. شارك في تحريرها.
تصنيف: مطبخ مصري
الباجة (بالجيم المضخمة)أو
پاچة هي أكلة عراقية وكويتية مكونة من أرجل ورأس وأحشاء وحوايا الخروف المسلوقة والمحشية
بالرز وقطع صغيرة من اللحم، ويمكن ان تكون من العجول أو البقر. الباجة محببة لدى الكثير
من العراقيين خصوصا الأجيال القديمة وتقدم في المطاعم الشعبية.
محتويات [أظهر]
طريقة التحضير[عدل]
تعد الباجة بوضع الأجزاء
في قدر ويغير الماء بماء ساخن لتلافي الدهون الزائدة ورائحة الزفر ثم يضاف الليمون
البصرة والبهارات والهيل والقليل من القرفة ثم تقدم مع قطع الخبز في شوربة ماء اللحم.
القطع الأهم من الباجة هي أمعاء الخروف بعد أن يتم تنظيفها بالماء والخل وتحشى بالأرز
المخلوط مع قطع اللحم الصغيرة فيما يسمى الممبار، بالإضافة إلى كرشة الخروف بعد أن
تنظف ويتم حشوها هي أيضا وتخييطها ومن ثم سلقها في ماء اللحم.[1]
الانتشار[عدل]
تعرف الباجة كذلك في
دول الخليج العربي والسعودية بنفس الاسم وفي الشام بالمقادم أو القشة وفي مصر واليمن
تعرف بالكوارع وتحضر في الشام بصورة مختلفة قليلا حيث يتم حشو حوايا الخروف بالرز واللحم
الملف البصل والليمون افروم المخلوط باللوز والصنوبر ويخطى منقوع الخبز باللبن المثوم
والمضاف له البقدونس المفروم.وكذلك تقدم في الشام بطريقة أخرى تسمى الفتة حيث تقطع
الاجزاء سالفة الذكر إلى قطع صغيرة مع الخبز وتوضع مع ماء اللحم. في فرنسا تم اقتباس
الباجة الا انها تشوى في الشواية كما يشوى الدجاج.
المصادر[عدل]
^ موقع شبابيك المنوع
» كيف تطبخ الباجه العراقية؟؟
طالع أيضا[عدل]
كوارع
أيقونة بوابةبوابة أرمينيا
أيقونة بوابةبوابة جورجيا أيقونة بوابةبوابة العراق أيقونة بوابةبوابة مطاعم وطعام
أيقونة بوابةبوابة إيران أيقونة بوابةبوابة تركيا
تصنيفات: أطباق لحم بقري
مطبخ أذربيجاني مطبخ أرمني مطبخ إيراني مطبخ الشرق الأوسط مطبخ بوسني مطبخ تركي مطبخ
عراقي مطبخ كويتي أطباق من لحم الضأن
///////////
قس خاش، کله اچه در
آذری:
Xaş ya Kəllə paça - Orta Şərq və Cənubi
Qafqaz mətbəxinin yeməklərindən biri. Iran, Bosniya və Herseqovina va
Türkiyədə Kəllə paça adlanır (fars کله پاچه) , (türk Kelle paça), (bosn. Pače).
Xaş malın (dana) imkan daxilində qabaq ayaqlarından (dırnaqlarından)
hazırlanır. Çox vaxt xaşa qarın nahiyyəsinin hissələri əlavə olunur.
Sirkə-sarımsaq və ya abqora ilə yeyilir. Xaş yeməyi
zamanı lavaş, təndir çörəyindən və müxtəlif
növlü turşu (tutmalardan) da istifadə olunur.
////////////
قس خاش، هیدانگان در
باسای اندونزی:
Khash (bahasa Armenia: խաշ; bahasa Azerbaijan: xaş bahasa Georgia: ხაში, khashi), Kale Pache(bahasa Persia: کله پاچه; bahasa Turki: Kelle Paça), Pacha (bahasa Arab: باجة; bahasa Breton: Пача)
adalah hidangan kaki sapi (dan terkadang kepala) yang dididihkan. Makanan ini
adalah hidangan di Armenia, Azerbaijan, Iran, Iraq, Georgia, Bulgaria dan Turki.
///////////
قس در عبری با
فیلترشکن!
///////////////
قس سِروپِه (سر و پا،
کله پاچه) در کردی:
Serûpê cure xwarineke bigoşt ê quşxaneyê ye. Di pêjgeha kurd, herwiha ya gelên
cîran de cihê wê heye. Ji serî û pêyên pez an dewaran tê çêkirin. Ji ber ku
amadekirina wê gelek dijwar e dem jê re pêwîst e, herwiha pez-dewar jî ne erzan
in, îro wekî xwarineke biqîmet tê dîtin.
Kurd ji cureyekê wê re dibêjin narîn an norîn û
vê xwarinê wekî "serûpêya filehan / ermeniyan" jî
binavdikin.
//////////////
قس کِله پاچه در ترکی استانبولی:
Kelle paça (Farsça: کله‌پاچه, Ermenice:Խաշ),
küçük ve büyükbaş hayvanların kesilmiş kafa (kelle; کله) ve ayak (paça, پاچه) bölümleri; bunlardan yapılan yemeklerin
adı. Hem kafa bölümü (özellikle yanak) hem de ayak bölümü
(kıkırdak)
bol miktarda kollajen içermektedir.
//////////
Khash (dish)
From Wikipedia, the free encyclopedia
Armenian khash
Khash (Armenian: խաշ, Azerbaijani: xaş, Georgian: ხაში), pacha (Persian: پاچه, Albanian: paçe, Arabic: باجة, Bosnian: pače, Bulgarian: пача), kalleh
pacheh (Persian: کله پاچه, Turkish: kelle paça), or kakaj šürpi (Chuvash: какай шÿрпи) is a dish of boiled cow
or sheep's feet and/or head, although other cow parts, such as the brain, head and stomach (tripe) may also be used. It is a traditional
dish in Afghanistan, Albania, Armenia, Azerbaijan, Bosnia and
Herzegovina, Bulgaria, Georgia, Iran, Iraq, Mongolia, and Turkey.
Contents
[show]
The name khash originates
from the Armenian verb khashél (Armenian: խաշել), which means "to boil."[1] Besides, the Armenian root
"khashn" (Armenian: խաշն) well testified in early medieval records
means "a herd of sheep or goats" Hrachia Adjarian Armenian Etymological Dictionary, v. 2, 1973,
page 333
The Persian word pacheh, literally
means "trotter". The Persian name kalleh pacheh literally
translates as head and trotter, which are the central ingredients in a variant
of this dish.
 |
This section needs additional citations
for verification. Please help improve this
article by adding citations
to reliable sources.
Unsourced material may be challenged and removed. (February 2011) (Learn how and when to remove this
template message)
|
Azerbaijani khash
Khash is a purist meal with great parsimony
in ingredients. The feet are depilated, cleaned, kept in cold water in order to
get rid of bad smell, and boiled in water all night long, until the water has
become a thick broth and the meat has separated from the bones. No salt or
spices are added during the boiling process. The dish is served hot. One may
add salt, garlic, lemon juice, or vinegaraccording to one's tastes. Dried lavash is often crumbled into the broth to
add substance. Khash is generally served with a variety of other foods, such as
hot green and yellow peppers, pickles, radishes, cheese, and fresh greens such as cress. The meal is almost always accompanied
by vodka(preferably mulberry vodka) and mineral water.
In medieval Armenian medical textbook Relief of Fevers (1184)
khash was described as a dish with healing properties, e.g., against snuffle;
it was recommended to eat it while drinking wine.[2] In case of ailment khash from the
legs of yeanling was advised.[3]
Formerly a nutritious winter food, it is
now considered a delicacy, and is enjoyed as a festive winter meal. Modern-day
convention in Armeniadictates that it should be consumed during the month that has an 'r' in its
name, thus excluding May, June, July, and August (month names in Armenian are derivatives of the Latin names). No such restriction on khash
consumption exists in Azerbaijan or Georgia.
In the Caucasus, khash is often seen as a food to be
consumed in the mornings after a party as it is known to battle hangovers
(especially by men) and eaten with a "hair of the dog" vodka chaser.[4]
There is much ritual involved in khash parties. Many
participants abstain from eating the previous evening, and insist upon using
only their hands to consume the unusual (and often unwieldy) meal. Because of
the potency and strong smell of the meal, and because it is eaten early in the
mornings and so often enjoyed in conjunction with alcohol, khash is usually
served on the weekend or on holidays.
Kale pache In Tehran
Kale pache or kaleh pacheh is a version of pâcha made with a
sheep's entire head and its hooves with the brain still in the head.[5][6][7][8][9][10][11][12][13] The dish is traditional to
Afghanistan, Azerbaijan[14] and Iran.[5] Usually consumed as a breakfast soup,[5] it includes lamb's head (including brain, eyes and tongues)
as well as hooves,[15] and is seasoned with lemon and cinnamon.[5]
To prepare kaleh pacheh, the heads and feet
of sheep are collected, cooked and treated as per the recipe.[16]
Kaleh pacheh is almost always only served
from three in the morning until sometime after dawn, and specialty restaurants
(serving only kaleh pacheh) are only open during those hours.[17]
Pacha is a traditional Iraqi dish made from sheep's head, trotters
and stomach; all boiled slowly and served with bread sunken in the broth.[18]The cheeks and tongues are considered
the best parts. Many people prefer not to eat the eyeballs which could be
removed before cooking.[19]The stomach lining would be filled
with rice and lamb and stitched with a sewing thread (Arabic: كيبايات).[20] Sheep brain is included.[21][22][23]
The dish is known in Kuwait, Bahrain and other Persian Gulf countries as pacha (پاچة)
too. A variation of that is found in other Arab countries such as in Egypt and is known as kawari' (Arabic: كوارع) and in Israel it is still eaten by Iraqi Jews. Egyptians eat cow brain and sheep
brain.[24]
A variation of the dish called paçe is
traditionally popular in Albania. Paçe is made with a sheep's or any
cattle's head, boiled until meat comes off easily. It is then stewed with
garlic, onion, black pepper, and vinegar. Sometimes a little flour is added to
thicken the stew. It makes a hot and hearty winter stew.
In Turkish culinary culture, paça is
a generic word for certain soup preparations, especially with offal, but also
without it. In most parts of Turkey, such as in Kastamonu, for instance, the words "ayak paça" (feet pacha) are used for
cow, sheep, or goat hooves, as stated in the following reference (p. 486),[25] and kelle paça is
used for "head pacha" (soup). Sometimes the name dil paça is
also used for tongue soup, while "meat paça" is made with gerdan (scrag end of sheep's neck). In Turkey, the
word kelle refers to a sheep's/lamb's head
roasted in the oven, which is served after grilling at specialized offal
restaurants.
4.
Jump up^ Elliott, Mark
(2010). Azerbaijan with Excursions to Georgia. Trailblazer.
p. 356. ISBN 978-1-905864-23-2.
5.
^ Jump up to:a b c d King, Bart (2010). The
Big Book of Gross Stuff. Gibbs Smith. p. 243. ISBN 1-4236-0746-5.
6.
Jump up^ "Weird Iranian Dish: Sheep's Head and Hooves". YouTube. 2011-01-23. Retrieved 2016-01-08.
7.
Jump up^ "Sheep Heads, Brains And Hooves Are Delicacies In Iran". Huffingtonpost.com. 2009-04-13. Retrieved 2016-01-08.
8.
Jump up^ "In Tehran, the Best Part of Waking Up: A Sheep's Head on Your
Plate". Washingtonpost.com.
2009-03-13. Retrieved 2016-01-08.
9.
Jump up^ in Travel. "A journey through Iran | Mink Machine". Minkmachine.reine.se. Retrieved 2016-01-08.
10.
Jump up^ "Food Culture - Asakusa Diary - The Staff Blog". Sakura-hostel.co.jp. Retrieved 2016-01-08.
11.
Jump up^ "Boiled sheep head for breakfast? - Yes, please. | Travel Photo
Report". Travelphotoreport.com.
Retrieved 2016-01-08.
13.
Jump up^ "Sheep Heads, Brains And Hooves Are Delicacies In Iran". Lctabus.com. 2009-04-13. Retrieved 2016-01-08.
14.
Jump up^ Elliott, Mark
(2010). Azerbaijan with Excursions to Georgia. Trailblazer. p. 353. ISBN 978-1-905864-23-2.
15.
Jump up^ Edelstein, Sari (2009). Food,
Cuisine, and Cultural Competency for Culinary, Hospitality, and Nutrition
Professionals. Jones & Bartlett Learning. p. 236. ISBN 0-7637-5965-1.
16.
Jump up^ Field, Henry
(1939). Contributions to the anthropology of Iran, Volume 2. Chicago
Natural History Museum. p. 559.
18.
Jump up^ "Food in Iraq – Iraqi Cuisine – popular, dishes, diet, common meals,
customs".
Foodbycountry.com. 2001-04-06. Retrieved 2010-03-14.
19.
Jump up^ "Assyrian Restuarant (Sic) in Chicago Reminds Iraqis of Home". Christiansofiraq.com. 2005-08-28. Retrieved 2010-03-14.
20.
Jump up^ "Little Shedrak's Pacha (Lamb's Head) – Chicago Area – Chowhound". Chowhound.chow.com. Retrieved 2010-03-14.
21.
Jump up^ David Finkel (15 September
2009). The Good Soldiers. Farrar, Straus
and Giroux. pp. 55–. ISBN 978-1-4299-5271-2.
22.
Jump up^ John Martinkus (2004). Travels in American Iraq. Black Inc.
pp. 29–. ISBN 978-1-86395-285-9.
23.
Jump up^ Peggy Faw Gish (12 February
2015). Iraq. Wipf and Stock Publishers.
pp. 212–. ISBN 978-1-4982-1763-7.
24.
Jump up^ "Meat | Egyptian Cuisine and Recipes". Egyptian-cuisine-recipes.com. Retrieved 2016-01-08.
25.
Jump up^ M. Sabri Koz (2002). Yemek kitabı: tarih, halkbilimi, edebiyat. Kitabevi. ISBN 978-975-7321-74-3.
&&&&&&&
کردناج
بکسر کاف و سکون را و کسر دال
مهملتین و فتح نون و الف و جیم معرب کردناک فارسی است
ماهیت آن
نوع کبابی است که بعد از نیم پخت
کردن مرغ و امثال آن بسیخ کشیده بآتش بریان می نمایند و بهترین آن مرغ جوان فربه است
که بروغن کاو تازه آن را مکرر تسقیه کرده باشند در هنکام بریان کردن که تر و نرم کردد
طبیعت آن
کرم و خشک
افعال و خواص آن
جهت تقویت بدن مرتاضین و ابدان
متخلل و معدۀ حار نافع و کثیر الغذا مضر معدۀ ضعیف مصلح آن میپختج و بعضی کفته اند
عبارت از مرغ بریان نموده بطور مسطور است که در داخل آن ابازیر کرده باشند
مخزن الادویه عقیلی خراسانی
////////////
کردناج . [ ک َ ] (معرب ، اِ)
کردناک . (بحر الجواهر). برخی از پزشکان گفته اند گوشتی است که بر آتش گردانده شود
بر بابزنی* تا پخته گردد.سدیدی گوید: گوشت جوجه ماکیان است که پخته شود، پس بر آتش
کباب گردد و همچنین است گوشت شتر و پرندگان .(از بحر الجواهر). کباب . جوجه کباب .
(یادداشت مولف ). گردنا. رجوع به گردنا، گردناج و مادّه بعد شود.
*بابزن . [ زَ ] (اِ) آهنی بود
دراز که مرغ بدان بریان کنند و گوشت نیز و غیر اینها. (لغت فرس چ اقبال ص 385). تشت
آهنین بود که گوشت برو بریان کنند. (لغت فرس چ هرن ص 105). سیخ کباب را گویند مطلقاً،
خواه آهنی باشد، خواه چوبی . (برهان ) (آنندراج ). گردنا**. بمعنی سیخ کباب گفته اند
که مرغ و بره بر او کباب کنند. (انجمن آرا). سیخ آهن و چوب که بر آن مرغ بریان کنند
و آنرا چلوچوب و جلوچوب نیزگویند. آهن دراز که مرغ و گوشتهای دیگر بر آن کشیده و بر
آتش بریان کنند. (سروری ). سیخ آهنین باشد که بر آن کباب گردانند مرغ و غیر آنرا.
(اوبهی ). سیخ بودکه مرغ بر او بریان کنند. (حاشیه فرهنگ اسدی نخجوانی ). سیخ کباب بود. (جهانگیری
). سیخ آهن و چوب که بدان مرغ و گوشت بریان کنند و آنرا چلوچوب گویند. بتازیش سفود
خوانند. (شرفنامه منیری ). سیخ که بر آن کباب
بریان کنند. (از رشیدی و سروری ) (غیاث ). سفود. منضاج . مفئاد. مفاده . مفئد. (منتهی
الارب ) :
تا سحر هر شب چنان چون می طپم
جوزه زنده طپد بر بابزن .
آغاجی (از لغت فرس چ اقبال ص
385).
** گردنا. [ گ َ دَ ] (اِ) مطلق
سیخ اعم از سیخ چوبی و آهنی که بدان کباب کنند یا نان را از تنور برآرند. (برهان )
:
گر دشمنت ز ترس برآرد چو مرغ پر
آخر چو مرغ گردد گردان به گردنا.
مسعودسعد.
ریگ اندرو چو آتش و گرد اندرو
چو دود
مردم چو مرغ و باد مخالف چو گردنا.
امیرمعزی .
آتش سنان نیزه چون گردنای اوست
دشمن چو مرغ گردان در گرد گردنا.
سوزنی .
|| کبابی که اول گوشت آن را در
آب جوشانند و بعد از آن ادویه حاره بر آن پاشند
و بر سیخ کشیده کباب کنند و معرب آن کردناج . (برهان ). مرغی یا چیز دیگر که آن را
بر آتش گردانند تا بریان شود. (صحاح الفرس ). مرغی بود که با پر بریان کنند. (فرهنگ
اسدی ) :
دلی را کز هوا جستن چو مرغ اندر
هوا یابی
به حاصل مرغ وار او را به آتش
گردنا یابی .
کسائی .
&&&&&&&
کرسنه
بفتح کاف و را و سکون سین مهمله
و فتح نون و ها معرب از کسنک فارسی است و بعربی حب البقر و بیونانی اوزونس و بسریانی
کشنی و برومی ناغیونس و بفرنکی برو و بفارسی کسنک و کشن و مشنک کاوی و کاودانه و بهندی
متر بفتح میم و تاء چهار نقطۀ هندی و راء مهمله نامند
ماهیت آن
دانه است مدور بقدر نخودی کوچک
و تیره رنک مائل بسرخی و زردی و طعم آن تلخ و تندی و غیر ماکول انسان بطریق غذا بلکه
علف و غذای کاو است و آن را فربه می کرداند و بکبوتر و کوسفند و مرغ و بز و غیرها نیز
می خورانند و بهترین آن املس سنکین مائل بزردی و بعضی کفته اند مائل بسفیدی آن است
و نبات آن کوچک و شاخها و برک آن باریک و تخم آنکه ثمر آنست در غلافی و این در هند
و بنکاله چند صنف می باشد و هریک بنامی مخصوص یکی را متر نامند چنانچه ذکر یافت و دوم
را بتلا بفتح باء موحده و سکون تاء مثناه فوقانیۀ هندیه و سوم را ماکهه بفتح میم و
الف و فتح کاف و های هندی و این را چون کاو بخورد سیاه و فربه کردد
طبیعت آن
در اول تا دوم کرم و در دوم خشک
افعال و خواص آن
مفتح سدد و مقطع و جالی اعضاء الصدر مسهل
نفث غلیظ و منقی سینه و شش و آشامیدن طبیخ آن با عسل جهت سرفۀ رطوبی و تنقیۀ رئه و
عسر النفس و ضماد آن جهت تحلیل صلابت پستان الفم سنون آن با زراوند مدحرج جهت رویانیدن
کوشت بن دندان اعضاء الغذاء و النفض آشامیدن
آرد مقشر خیسانیدۀ آن مسهل و محرک
باه مبرودین و با روغن کنجد مسکن مغص و زحیر و با سرکه رافع عسر البول و جرب کرده و
تنقیه کرده و طبیخ آن با سرکه جهت یرقان و سپرز نافع الاورام و البثور و القروح و الجروح
ضماد آن با عسل و با ادویۀ مناسبه و بتنهائی نیز جاذب خون بظاهر جلد و جهت جرب و شکستکی
اعضا و سعفه و شقاق و نار فارسی و تحلیل صلابات و قروح خبیثه و ساعیه و مانع انتشار
آن و التیام جراحات عمیقه الزینه ضماد آن با آب دفلی و تخم خربزه جهت برص و با زنت
جهت بزرک نمودن عضو و طلا و غسول بدان منقی بشره و جهت سرخ نمودن آن قویتر از سائر
ادویه و خوردن سویق آن باعث رفع لاغری بدن و شستن عضو با آب طبیخ آن یا نطول بدان جهت
شقاق عارض از سرما و حکه و بثور لبنیه و شهدیه السموم ضماد آن با سرکه و افسنتین جهت
لسع عقرب و با شراب جهت لسع افعی و سک دیوانۀ کزیده و انسان سک دیوانۀ کزیده و انسان
صائم المضار اکثار ان مولد خلط فاسد و مدر خون و مورث اسهال دموی مصلح آن کلاب و کل
ارمنی و اصلاح آن مانند اصلاح ترمس است و سفید آن را غایله کمتر از سرخ آن و طبیخ آن
دو مرتبه موجب بطلان قوت جالیۀ آنست و باقی ماندن ارضیت آن و غذای اندک از ان حاصل
می کردد مقدار شربت آن تا سه درهم
مخزن الادویه عقیلی خراسانی
کرسنة. [ ک َ س َ ن َ / ن ِ ]
(معرب ، اِ) ۞ کرشنه . گیاهی که دانه اش را
گاودانه گویند. ماخوذ از فارسی است . (ناظم الاطباء). درختی است خرد که دانه اش را
گاودانه خوانند وآن در غلاف باشد مدور قریب به قدر نخود و تیره رنگ و مایل به سرخی
و از تلخی و تندی غیرماکول است . (از منتهی الارب ). و رجوع به کرشنه شود. || نام غله
ای است تیره رنگ و طعم آن مابین ماش و عدس باشد. آن را مقشر کرده به گاو دهند، گاو
را چاق و فربه کند و به یونانی ارونس خوانند و باشین هم بنظر آمده است ،یعنی کرشنه
. (از برهان ). غله ای است که طعم آن میان ماش و عدس بود و رنگش به تیرگی زند چون آن
را مقشر کنند و به گاو دهند گاو را به غایت فربه سازد و در فربه کردن گاو هیچ چیز مانند
آن نباشد و در بیضا و دیگر گرمسیرات شیراز بسیار بکارند و آن را کسنک نیز خوانند.
(جهانگیری ). دانه ای است همچون ملک . (ذخیره
خوارزمشاهی ). دانه ای است که در هیات به ملک ماند و خردتر از اوست و او را
اضلاع بود و رنگ او اغبر بود و به زردی مایل باشد. مزه او به مزه
ماش ماند و چون پوست از او بیرون کنند مغز او زرد بیرون آید که به سرخی زند
و در نواحی مغرب او را گاو خورد و به یونانی او را دویس گویند وزدین هم گفته اند.
(ترجمه صیدنه ). اسم عجمی نوعی از جلبان است
که به فارسی گاودانه و به عربی حب البقر گویند. (تحفه ). رجوع به کرشنه شود.
|| کرشنه . [ ک َ / ک ِ ن َ /
ن ِ ] ۞ (اِ) بمعنی کرسنه است وآن غله
ای باشد تیره رنگ مابین ماش و عدس که آن را مقشر کرده به گاو دهند و گاو را فربه کند
و صاحب فرهنگ جهانگیری می گوید: اگرچه در فرهنگهای دیگر نام این غله با شین نقطه دار
آمده است اما غلط است . واﷲ اعلم . (برهان ) (آنندراج ). کرسنه . (ناظم الاطباء). گاودانه
. (فرهنگ فارسی معین ). رجوع به کرسنه و گاودانه شود.
|| گاودانه . [ ن َ / ن ِ ] (اِ
مرکب ) ۞ حب البقر. سنگنک . ملک . خُلر.
کلول . جلبان . کرسنه . (تحفه حکیم مومن )
(فهرست مخزن الادویه ). گرشنه . رجوع به ارونس شود.
|| ارونس . [ اَ ن ِ ] (اِ) بیونانی
غله ای است که آنرا بفارسی کرسنه و کِسْنَک و بعربی رعی الحمام گویند. (برهان ). بیونانی
کرسنه . (تحفه حکیم مومن ) (فهرست مخزن الادویه
). رجوع به اروبس شود.
////////////
گاودانه گیاهی است از بقولات و
ماشک‌ها. که به منظور تغذیه گاو نر (برای افزایش توان جنسی) وهمچنین برای تغذیه انسان
در مواقع قحطی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
نام عربی آن کَرسَنه است. در فرهنگ
دهخدا آمده کرسنه گیاهی است که به دانه اش گاودانه گویند.در آذربایجان به آن کوروشنه
گویند.در کردی به آن کرزن و در ترکیه به آن بورچاک گویند. در اسپانیایی یرو ویونانی
رووی و بلاخره در انگلیسی به bitter vetch معروف است.
ریخت‌شناسی [ویرایش]
گیاهی یک ساله
علفی
با ساقه کوتاه ومنشعب
رویش به صورت هیپوژیل
دارای یک ریشه اصلی و تعدادی ریشه‌ها
فیبری جانبی
ریشه‌ها دارای گره‌های باکتری
تثبیت‌کننده نیتروژن
برگها نظیر نخود و عدس نسبتاً
کوچک
برگها به صورت مرکب متقابل
رنگ گل سفید استخوانی یا سفید
مایل به کرم با خطوط طولی بنفش یا زرشکی
گلها در دست جات یک تا سه تایی
برگها فاقد پیچک و یا هر نوع
استطاله
اغلب بذور چند وجهی
بررسی عملکرد کشت مخلوط جو وگاودانه
بمنظور بررسی کشت مخلوط جو بهاره
و گاودانه بصورت افزایشی و جایگزینی از نظر تاثیر بر روی عملکرد دانه، عملکرد بیولوژیک
و سایر صفات این دو گیاه، امکان کاهش در مصرف کود ازته، اثر بر روی LER و همچنین بررسی رقابت
بین این دو گیاه، نه تیمار شامل تک کشتی‌های جو و گاودانه، چهارتراکم مخلوط افزایشی
و سه تراکم مخلوط جایگزینی در چهار تکرار و در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی مورد
آزمایش قرار گرفتند. نتایج حاکی از این بودند که مخلوطهای افزایشی نسبت به مخلوطهای
جایگزینی از نظر بیوماس، عملکرد دانه و LER برتری داشتند. مخلوطهای افزایشی از نظر بیوماس و عملکرد
دانه از تک‌کشتی‌ها نیز برتر بودند. در بین مخلوطها بیشترین عملکرد بیوماس و دانه و
بالاترین LER
به تیمار مخلوط افزایشی «N جو + ۰/۷۵N گاودانه» تعلق داشت. در این آزمایش LER برای تمام مخلوطها
بزرگ‌تر از واحد بود که نشان‌دهنده برتری کارآئی استفاده از واحد سطح نسبت به تک‌کشتی‌ها
است. مخلوطهای افزایش علاوه بر بالابردن محصول جو نسبت به تک‌کشتی آن به میزان ۲۳ درصد،
موجبات کاهشی برابر ۷۵ درصد در مصرف کود ازته را نیز فراهم نمودند. از نظر رقابتی،
جو گیاهی و گاودانه مغلوب بود. عملکرد گاودانه در مخلوطها به شدت کاهش یافت در حالیکه
عملکرد جو چندان تغییری نکرد. کاشت و برداشت مکانیزه این مخلوط نیز به علت یکسان بودن
تاریخ کاشت و برداشت، یکسان بودن قطر تقریبی بذور و بالابودن فاصله تشکیل غلاف گاودانه
به حد کافی، امکان‌پذیر به نظر می‌رسد.
ژنتیک
گاودانه دارای کاریوتیپ ۲n=۱۴ می‌باشد (وحشی و
اهلی) از صفات مطالعه شده این گیاه بازشدن غلاف و سازوکار انتشار دانه می‌باشد که پژوهش‌ها
نشان داده این دو صفت هر دو مغلوب می‌باشند.
منابع
فرهنگ دهخدا
گاودانه ژنتیک زراعت گیاه‌شناسی
پایانامه کارشناسی زراعت دانشگاه آزاد امیر نجم
زراعت واصلاح گیاهان علوفه‌ای
کریمی هادی
بررسی ساختار ژنتیکی گاودانه ولی
زاده مصطفی
agronomi potential
of vicia elviria /adel moein
رحیم زاده خویی ریخت‌شناسی گاودانه
(کنگره)
عین الله عبدی قزبجه گاودانه پایان
نامه کارشناسی ارشد دانشگاه تبریز
ویکی پدیا
////////////
قس در آذری:
/////////////
قس البيقية المرة، کرسنه در
عربی:
البيقية المرة وتسمى أيضاً في
بعض المناطق بـالكِرسَنّة نوع نباتي يتبع لجنس البيقية من الفصيلة البقولية. اسمه العلمي
(باللاتينية: Vicia ervilia).
تتواجد في المشرق العربي من حدود
تركيا وحتى جبال فلسطين مروراً بالمناطق الجبلية في سورية ولبنان[2]. تعد من نباتات
الأعلاف المهمة في هذا المناطق. هي من المحاصيل المؤسسة للحضارة التي ساهمت في نشوء
الحضارات القديمة في المشرق العربي.
الوصف النباتي[عدل]
نبات عشبي حولي، يرتفع عن الأرض
حوالي 30 سم فقط. يشبه نبات العدس.
المصادر[عدل]
^ معرف القائمة الحمراء للأنواع
المهددة بالانقراض: 180099 — تاريخ الاطلاع: 12 يونيو 2017 — العنوان : The IUCN Red List
of Threatened Species 2017.1
^ قاعدة البيانات الأوروبية-المتوسطية
للنباتات.خريطة انتشار البيقية المرة (بالإنكليزية). تاريخ الولوج 12 كانون الثاني
2012.
///////////////
قس در عبری با فیلترشکن!
//////////////
قس بورچک در ترکی استانبولی:
Burçak (Vicia ervilia), baklagiller familyasından
25–30 cm. boyunda, 8-10 çift yaprakçıktan oluşan, taneleri çok küçük,
köşeli ve kırmızımtrak renkte olan bitki.
Yılık ve çok yıllık çeşitleri olan bitki dünyada Kuzey Yarım Küre'nin değişik
bölgeleri ile Güney Tropik bölgelerde yetişir.[1] Türkiye'de Ege Bölgesi ve Orta Anadolu'da yeşil
yaprakları koyunların beslenmesinde, taneleri ise damızlık boğalar için yem
olmak üzere yetiştirilir.[2]
///////////
Vicia ervilia
| Bitter vetch | |
|---|---|
 | |
| Scientific classification | |
| Kingdom: | Plantae |
| (unranked): | Angiosperms |
| (unranked): | Eudicots |
| (unranked): | Rosids |
| Order: | Fabales |
| Family: | Fabaceae |
| Subfamily: | Faboideae |
| Genus: | Vicia |
| Species: | V. ervilia |
| Binomial name | |
| Vicia ervilia (L.) Willd. | |
Vicia ervilia, known as ervil[1] or bitter vetch, is an ancient grain legume crop of the Mediterraneanregion. Besides the English names, other common names include: gavdaneh (Persian), kersannah(Arabic), yero (Spanish), rovi (Greek), and burçak (Turkish).[2] The nutritional value of the grain for ruminant cattle has guaranteed the continued cultivation of V. ervilia in Morocco, Spain and Turkey. The crop is easy to cultivate and harvest and can be grown on very shallow, alkaline soils.
The grain when split resembles red lentils. For human consumption the bitterness of the seeds needs to be removed through leaching by several changes of boiling water. Owing to this bitterness, it is unlikely that someone would accidentally confuse bitter vetch with red lentils.[3] According to Zohary and Hopf, only humans of the poorest economic classes consume this crop, or in times of famine;[4]however, Pliny the Elder states that bitter vetch (ervum) has medicinal value like vetch (vicia), citing the letters of Augustus where the emperor wrote that he regained his health from a diet of bitter vetch (N.H.18.38).
The grain is an excellent sheep and cattle feed concentrate. It has been held in high esteem by farmers in the Old World since the beginning of agriculture to improve the nutritional value of bulk feeds.[3]
The wild strains of bitter vetch are limited to an area that includes Anatolia and northern Iraq, with an extension south along the Anti-Lebanon Mountains of Syria and Lebanon. Traces of the earliest domesticated instances were recovered from several archeological sites in Turkey, which have an uncorrected radiocarbon dating of the 7th and 6th millennia BC.[4]
References[edit]
- ^ "BSBI List 2007" (xls). Botanical Society of Britain and Ireland. Retrieved 2014-10-17.
- ^ L.L. Bellido, "Grain legumes for animal feed" in Neglected crops: 1492 from a different perspective, J.E. Bermejo and J. Leon, editors; Plant Production and Protection Series, No. 26 (Rome: FAO), pp. 273-288
- ^ a b Enneking & Francis (1997) "Development of Vicia ervilia as a grain crop for Southern Australia"
- ^ a b Daniel Zohary and Maria Hopf, Domestication of Plants in the Old World, third edition (Oxford: University Press, 2000), p. 116.
