دین و آئین و وجدان و مذهب و شرع

مــولانــا و دیــن

از پـــــدر پرسید روزی یک پسر

بهترین دین ها کدام است، ای پـدر؟

گفت من با دیــــن ندارم هیـچ کار

پیش من دیــــن ها ندارند اعتبـار

چــــون که آوردیم هر دین جدیـد

اختلاف بیشتر آمد پــــدیـــــد

کینه هــــــا و دشمنی بسیار شد

جنگ های مذهبی تکــــــرار شد

خــــون مردم ریخت بر روی زمیـن

بــار ها و بــار ها با نــام دیــــن

نــه مسلمانم، نــه ترسا، نه جهـود

سر بــــه حکم عقل می آرم فـرود

عقل می گوید کـــــه عیش بیکران

هست در همزیستی با دیگـــــران

دین ولی گویـــد که خون کافــران

گــر بریزی اجــــر داری بیکــران

دیگــــراندیشان هم آخر آدم انـد

دین چرا گویــد که مهدورالدم انـد؟

من بدین علت ندارم دیــن و کیـش

تـا نریــزم خون همنوعـان خـویش

تو هم ای فـرزند، تنها ز خِــــــرَد

پیروی کـــن تا به مینویت بــــرد

بـــا تمام مـردم روی زمــیــــن

دوستی کـن، بهترین دیـن است، این                                                                                                                                                                  

----------

البت گر ضرورت شعری ایجاب نمی کرد بهتر بود از مذهب استفاده می شد که دین و آئین خود به مطلوب و منظور  غائی و پیشنهادی مولانا به پسر نزدیک تر است*                                                                    ---------
*در سانسکریت و گاتها و دیگر بخش‌های اوستا مکرر واژهٔ «دئنا» آمده دین در گاتها به معانی مختلف کیش، خصایص روحی، تشخص معنوی و وجدان بکار رفته‌است و بمعنی اخیر دین یکی از قوای پنجگانهٔ باطن انسان است[۳] واژهای دین از واژه اوستایی دَئِنا ریشه می‌گیرد. خود واژه دئنا به ریشه کارواژه «دا» به معنی اندیشیدن و شناختن می‌رسد. در اوستا واژهٔ دئنا به معنی دین و نیز نیروی ایزدی بازشناسی نیک از بد گزارش شده‌است. در زبان اوستایی و نیز پارسی میانه به همکردها (ترکیب‌ها) یی گوناگونی از این واژه برمی‌خوریم مانند: دین آگاهی، دین بُرداری (نمایش دینی)، دینکرد (کردار دینی)، دین یشت (نام شانزدهمین یَشت از یشتهای بیست و یک‌گانه اوستا) و جز اینها.

البته نظریه دیگری نیز می‌گوید که از واژه دئنا گرفته شده‌است که به معنای وجدان است.[نیازمند منبع] عبدالحسین زرین‌کوب در کتاب قلمروی وجدان در مورد دین بحثی می‌کند که دین در اصل همان وجدان انسان‌ها است .

/////////

https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%86