نیطافلی
بکسر نون و سکون یا و فتح طاء مهمله و الف و فتح فا و کسر
لام و یا
ماهیت آن
صاحب مغنی کفته از جملۀ یتوعات و غیر بنطافلن* است و بر شاخهای
آن پنج عدد برک می باشد و برک آن شیردار و بغایت مجفف بی لذع و بی حدت
افعال و خواص آن
طبیخ آن جهت درد جکر و اسهال بواسیری و ضماد آن جهت خنازیر
و عرق النسا و مفاصل و تحلیل صلابات و داخس مفید و عصارۀ بیخ آن سم قاتل مقدار شربت
آن تا سه ابو الوسات است
مخزن الادویه عقیلی خراسانی
* بنطافلّن:
معناه ذو الخمسة أوراق، و من النّاس من یسمّیه بنطاطومن[1187]
و معناه المنقسم لخمسة أقسام، و منهم من یسمّیه بنطابیطوس[1188] و معناه ذو الخمسة
أجنحة، و منهم/ من یسمّیه بنطادقطولن[1189] و معناه ذو الخمسة أصابع[1190]، و هو دواء
یستعمل منه أصوله، و هو من أدویة التّریاق الفاروق، أکثر نباته علی شطوط الأنهار و
الجداول، و أهل بلاد الأندلس تسمّیه کفّ مریم، و هو اسم مشترک[1191].
و ذکره الفاضل جالینوس فی المقالة الثّامنة.
تفسیر کتاب دیاسقوریدوس، ص: 285
///////////
بنطافلن . [ ب َ ف ِ ل ُ ](معرب ، اِ) پنج انگشت . ذوخمسة
اوراق . رجوع به بنطاباطیس و بنطابلون ، بنطاطوس ، بنطاطوس و بنطافلون شود.
////////////
آغنس . [ ن ُ ] از یونانی ویتکس آگنوس . پنج انگشت . فنجنکشت
. بنطافلن . بنطاباطیس . بنطاطومن . بنطادقطولن . ذو خمسة اوراق . ذو خمسة اصابع. دل
آشوب . سکسنبویه . فقد. فقده . سیسبان . اثلق . فنطافلون . و آغلیس و آغیش مصحف این
کلمه است .
///////////////
پنج انگشت (نام علمی: Vitex
agnus-castus) درختچه زیبایی به ارتفاع یک متر و نیم است که به علت گل‌های زیبایی
که دارد گاه به عنوان گیاه تزئینی کاشته می‌شود. بدین علت به آن پنج انگشت گویند که
برگهای آن پنجه‌ای و پنج تایی است. گل‌های آن به رنگ آبی و شبیه سنبله‌ای دراز است
که سپس تبدیل به گل می‌شود. این گیاه را فلفل بیابانی نیز می‌نامند و در بسیاری از
مناطق ایران می‌روید.[۱]
محتویات [نمایش]
تاریخچه[ویرایش]
در گذشته اعتقاد داشتند که این گیاه باعث کاهش میل جنسی می‌شود
و به همین دلیل در قرون وسطی راهبان روی برگهای این گیاه تفکر می‌کردند و به همن دلیل
نام دیگر این گیاه به پاکدامنی(chasteberry)مربوط می‌شود. با این
وجود امروزه مشخص شده است که این گیاه اثری بر میل جنسی ندارد. b[۲]
خواص دارویی[ویرایش]
میوه این گیاه قابض است و به بهبود عملکرد دستگاه گوارش کمک
می‌کند. افرادی که دچار بواسیر یا شقاق باشند می‌توانند از اثرات درمانی آن سود بجویند
و در جوشانده این گیاه بنشینند تا عارضه برطرف شود. ضماد میوه و برگ آن ادرار را افزایش
می‌دهد و مقدار زیاد آن برای کلیه مضر است. این گیاه در درمان سر درد هم مفید است.
این دارو جهت رفع اختلالات قاعدگی و یائسگی به کار می‌رود. پنج انگشت، گیاه بسیار مؤثری
برای درمان اختلالات قاعدگی است. از گیاه پنج انگشت، داروهایی به نامهای ویتاگنوس
(VITAGNUS)، فمودین(Femodin) با مقدار ماده موثره
۲۰ میلی‌گرم در هر قرص و آگنوگل (Agnugol) تهیه کرده‌اند که
عصاره خشک این گیاه می‌باشد. میوه این گیاه اثرات درمانی زیادی برای رحم دارد. قاعدگی
را تنظیم می‌کند و برگ این گیاه ورم‌های رحمی را بهبود می‌بخشد و عفونت را پاک می‌سازد.
فواید آن به قدری زیاد است که از این گیاه در قرص‌های گیاهی مورد استفاده برای تنظیم
قاعدگی و کاهش خونریزی استفاده می‌شود.[۱]
داروشناسی[ویرایش]
مکانیسم دقیق اثر این گیاه مشخص نیست ولی مطالعات نشان داده
است که این گیاه تحریک کننده(agonist) گیرنده‌های دوپامین
نوع دوم(D2) است و باعث کاهش ترشح پرولاکتین می‌شود.[۳][۴]
به نظر می‌رسد گیاه پنج انگشت با اثر بر محور هیپوتالاموس ـ هیپوفیز اثر خود را اعمال
می‌کند. این گیاه باعث کاهش آزاد شدن FSH* و افزایش آزاد شدن
LH** و پرولاکتین از هیپوفیز می‌گردد. هورمون‌های FSH و LH در تولید استروژن (هورمون جنسی زنانه) از تخمدان‌ها
و دوره تخمک گذاری در خانم‌ها مؤثرند. مطالعات نشان داده است که گیاه پنج‌انگشت حاوی
ترکیبات استروژنیک نمی‌باشد و مستقیماً بر روی تخمدان‌ها تأثیر نمی‌گذارد.[۱] برخی
مطالعات هم اثر این گیاه بر گیرنده‌های اوپیوئیدی را نشان داده‌اند.[۵][۶]
منابع[ویرایش]
↑ پرش به بالا به: ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ "گیاه
پنج انگشت". سایت تبیان.
پرش به بالا ↑ "Chasteberry:
Benefits and Side Effects".
پرش به بالا ↑ "Pharmacological
activities of Vitex agnus-castus extracts in vitro.".
پرش به بالا ↑ "Chaste
tree (Vitex agnus-castus)--pharmacology and clinical indications.".
پرش به بالا ↑ "Vitex
agnus-castus (Chaste Tree): Pharmacological and Clinical Data".
پرش به بالا ↑ "Activation
of the μ-opiate receptor by Vitex agnus-castus methanol extracts: Implication
for its use in PMS".
////////////
كف مريم ( الاسم العلمي:Vitex
agnus-castus)، هي شجيرة يصل طولها من 2الى 4 أمتار سريعة النمو، كثيرة التفرع من
القاعدة.أورقها كفية متساقطة رمادية فضية وريقاتها 5-7 وريقات. أما أزهرها قمية متجمعة
صغيرة جدا بيضاء. ثمارها سوداء صغيرة بقطر نصف سم.
تستطيع الشجيرة أن تتحمل حرارة قدرها 40 -45 درجة مئوية، تتحمل
الصقيع والتعرض لأشعة الشمس المباشرة. كما أنها جيدة التحمل للجفاف والرياح.تحتاج إلى
تربة رطبة عميقة جيدة الصرف وتتحمل الملوحة حتى 5.000-6.500جزء في المليون. تزرع للزينة
في الحدائق والمنتزهات والشوارع وتصلح لعمل الاسيجة يستخلص من هذا النبات مادة فعالة
لأمراض العيون وأمراض المعدة. ويكون تكاثرها بواسطة العقل والبذور.
محتويات
[أظهر]
الموسم[عدل]
فصل الصيف
الخواص[عدل]
رائحته مقبوله طعمه مر حار يابس
الاستخدام الطبي[عدل]
يستخدم لادرار الطمث و علاح الصرع و الصداع و هو كابح لجماح
الشهوة الجنسية [بحاجة لمصدر]
مراجع[عدل]
1. ^ تعدى إلى
الأعلى ل:أ ب مذكور في : الأنواع النباتية، الإصدار الأول، المجلد 2 — معرف مكتبة
تراث التنوع البيولوجي: http://biodiversitylibrary.org/page/358659 — المؤلف: كارولوس
لينيوس — العنوان : Species
Plantarum — المجلد: 2 — الصفحة:
638
الاشجار والشجيرات د.طارق القيعي
///////////////
قس اِرکوده در آذری:
//////////
قس سیاواخاواهام ماتسوئی در عبری:
שיח-אברהם מצוי (שם מדעי: Vitex
agnus-castus), הוא מין השייך לסוג שיח אברהם הגדל בארצות הגובלות עם הים התיכון ובהןישראל. בישראל קיים מין נוסף בשם שיח-אברהם קיפח.*
/////////
قس هائیت در ترکی استانبولی:
Hayıt (Vitex
agnus-castus), mine çiçeğigiller (Verbenaceae) familyasından çok
yıllık tıbbi bitki türü.
1–3 m yükseklikte, çalı görünümünde, soluk
pembe ya da mavi çiçeklidir
//////////////
Vitex agnus-castus
From Wikipedia, the free encyclopedia
|
Vitex agnus-castus
|
|
 |
|
|
General form of a blossoming adult Vitex agnus-castus
|
|
|
Kingdom:
|
|
|
Clade:
|
|
|
Clade:
|
|
|
Clade:
|
|
|
Order:
|
|
|
Family:
|
|
|
Genus:
|
|
|
Species:
|
V. agnus-castus
|
Vitex
agnus-castus, also called vitex, chaste tree, chasteberry, Abraham's
balm,[1] lilac chastetree,[2] or monk's
pepper, is a native of the Mediterranean region. It is one of the few
temperate-zone species of Vitex, which is on the whole a genus of tropical and
sub-tropical flowering plants.[3] Theophrastus mentioned
the shrub several times, as agnos (άγνος) in Enquiry
into Plants.[4] It has been long
believed to be an anaphrodisiac but its effectiveness remains
controversial. This is a cross-pollinating plant. However self-pollination may
also occur now and then.[5]
