[1] - دارفلفل .[ ف ِ ف
ِ ] (اِ مرکب ) شکوفه و بهار فلفل . آن را فلفل دراز نیز گویند. گرم و خشک است در سیم
. (برهان ). دراروپای قرون وسطی آن را فیفاری لنگ نامیده اند و به فرانسوی پواورلنگ
گویند. (حاشیه ٔ برهان چ معین ).
عرق الذهب . [ ع ِ قُذْ ذَ هََ ] (ع اِ
مرکب ) دارپلپل . دارفلفل . فلفل دراز. (یادداشت مرحوم دهخدا). رجوع به دارفلفل و فلفل
دراز شود.
/////////////
در فـارسـى بـه فـلفـل دراز شـهـرت دارد
. خـود فـلفـل در زبـان يـونـانـى بـه ارنـيـتـس مـعـروف اسـت . در هـنـد بـه آن بـلبـل
مـى گـويـنـد. فـلفـل مـويـه ، فـلفـل مـوى ، فـلفـل مـون ، فـلفـل مـونـه و فـلفـل
مـونـيـه از اسـامـى ديـگـر ايـن گـيـاه اسـت . دار فلفل در زبان عربى به عرق الذهب
شهرت دارد .
ار فـلفـل در زبـان بـنـگـالى به pipool، در زبان چينى به biba، در زبان هلندى به peper langwerpig، در زبـان انـگـليسى به jaboranda يا papper long، در زبان اسـتـونـى بـه pipar pikk، در زبـان فرانسوى به long pover، در زبان آلمانى به pfeffer langer، در زبـان گـجـرات بـه pipara، هندى به pipli، در زبان مجارستانى بـه bors bali، در زبان اندونزيايى به bali cabe، در زبان كانادايى به hippali، در زبـان مـراتى به pimpali، در زبان سوئدى به langpeppar، در زبان تايلندى به phrik، در زبان اردو به pipul، در زبان ويتنامى به bat tat مشهور است
.
مشخصات كلى دارفلفل
دارفـلفـل مـيـوه خـوشه مانند درختى است
شبيه به درخت توت و همانند لوبيا بوده كه در غـلاف آن دار فـلفـل قرار دارد. بسيار
تند و تيز بوده و داراى طبيعتى بسيار گرم و خشك است . شكوفه آن مانند شكوفه درخت بيد
است كه در ايام بهار از درخت مى افتد.
///////////
دارفلفل. جالینوس گوید بهار فلفل سفید است و گویند
درخت وی غیر از درخت فلفل است و بتحقیق بهترین وی آنست که سطبر بود و به طعم مانند
فلفل بود و طبیعت وی گرم و خشک است در سیم و گویند خشک است در دوم و گویند تر است در
اول محلل بود و مرضهای سرد زایل کند و هضم طعام
بکند و قوت جگر و معده بدهد و باه را زیادت کند و قایم‌مقام زنجبیل بود و چون در میان
جگر بز بریان کنند تاریکی چشم و شبکوری را ببرد و جهت گزندگی جانوران را روغن طلا کردن
نافع بود و جالینوس گوید معده را پاک کند از رطوبات لزج و سده جگر و سپرز بگشاید و
دیسقوریدوس گوید عرق النسا و فالج را نافع بود و فولس گوید قوت پشت بدهد و شهوت را
زیادت کند و اندروماخس گوید زهرهای کشنده و گزندگی افعی و صرع را مفید بود و مقدار
مستعمل از وی نیم درم بود و مضر بود به سر و مصدع بود و صاحب منهاج گوید مصلح وی صمغ
عربی بود و صاحب تقویم گوید مصلح وی صندل و گلاب بود و بدل آن بوزن آن فلفل و گویند
بوزن آن زنجبیل و بوزن آن زرنباد بود
صاحب مخزن الادویه می‌نویسد: بفارسی فلفل
دراز و بهندی پیپل و پیپلی نامند و آن ثمر نباتی است پیازه‌دار و برگ آن شبیه ببرگ
تانبول و از آن اندک کوچکتر و با حدت و تلخی و ثمر آن طولانی شبیه به شاه‌توت و سیاه‌رنگ
و کوچکتر از آن و خشکدانه‌های وی کوچک و سرخرنگ و پیوسته بهم ...
///////////
23 (254). دار فلفل ، dār-filfil،
در فارسی papal، pilpil
[پلپل]، فلفل دراز (Piper longum)
. در سنسکریت pippalī
. از ساینوایرانیکا.
به دیوهی (مالدیوی):
ވަކިފޫ(އިނގިރޭސި
ބަހުން: Piper longum)ނުވަތަ (އިނގިރޭސި ބަހުން: Long pepper) އަކީ ޙަކީމީ ބޭހުގެ ވައްތަރެކެވެ. މިއީ އެކަހެރިބޭހެއް ކަމުގައި ބެލެވޭ
އެއްޗެކެވެ. ވަކިފޫ ހުންނަނީ ބިލެތުމާ ހުންނަ ގޮތަށެވެ. ދިވެހި ބޭސްވެރިކަމުގެ ތެރޭގައި
ވަރަށް ގިނައިން މިބާވަތް ބޭނުންކުރާކަމަށް ވެއެވެ. ވަކިފޫ އާއި އަސޭމިރުސް އާއި ކޮންމެވެސް
ވަރަކަށް އެއްގޮތް ކަމެއް ހުންނަކަމަށް ވެއެވެ. ވަކިފޫ އަކީ އަސޭމިރުސް އަށްވުރެ ވެސް
ކުޅި ރަހަ ގަދަ އެއްޗެއް ކަމަށް ވެއެވެ.
މިއަދު ވަކިފޫ އަކީ
ޔޫރަޕުގެ ގައުމުތަކުގައި ތައްޔާރުކުރާ ކާތަކެތީގައި ވަރަށް މަދުންނޫނީ ބޭނުންކުރާ ބާވަތެއް
ނޫނެވެ. އެހެން ނަމަވެސް މިހާރު ވެސް އިންޑިޔާ، އިންޑޮނޭޝިޔާ ފަދަ ގައުމުތަކުގައި ތަފާތު
ވައްތަރުގެ އަސާރަ ތައްޔާރުކުރާއިރު ވަކިފޫ ބޭނުންކުރާ ކަމަށް ވެއެވެ.
//////////
به ترکی استانبولی:
Uzun biber (Piper longum), bazen Endonezya uzun biberi olarak da
adlandırılır. Piperaceae familyasından çiçekli bir asma bitkisidir. Meyvesinden
yararlanılmak üzere ekilir, kurutularak, baharat ve çeşnilik malzeme olarak
kullanılır. Kara biber bitkisinin akrabasıdır ve bu ikisi benzer acı tada sahiptir.
Biber (İngilizce: pepper) sözcüğünün gelmekte olduğu Sanskritçe'de uzun biber
(İngilizce: long pepper) yerine pippali sözcüğü kullanılmaktadır.
Divânu Lügati't-Türk'te; batmul بتمل kara
bibere benzer bir bitki, darü fülfül. ve
bibli ببلى darü fülfül. şeklinde
tanımlanır.
Notla
^ http://tdkterim.gov.tr/dlt/sozluk/?kelime=batmul&kategori=dltbul&hng=ltn&ayn=bas
TDK Divanü Lugati't-Türk Veri Tabanı
^ http://tdkterim.gov.tr/dlt/sozluk/?kelime=bibli&kategori=dltbul&hng=ltn&ayn=bas
TDK Divanü Lugati't-Türk Veri Tabanı
////////
Long pepper (Piper longum), sometimes called Indian long pepper, is a
flowering vine in the family Piperaceae, cultivated for its fruit, which is
usually dried and used as a spice and seasoning. Long pepper has a similar, but
hotter, taste to its close relative Piper nigrum - from which black, green and
white pepper are obtained. The word pepper itself is derived from the
Tamil/Malayalam word for long pepper, pippali.
The fruit of the pepper consists of many minuscule fruits — each about
the size of a poppy seed — embedded in the surface of a flower spike that
closely resembles a hazel tree catkin. Like Piper nigrum, the fruits contain
the alkaloid piperine, which contributes to their pungency. Another species of
long pepper, Piper retrofractum, is native to Java, Indonesia. The fruits of
this plant are often confused with chili peppers, which belong to the genus
Capsicum , originally from the Americas.
History
The first reference to long pepper comes from ancient Indian textbooks
of Ayurveda, where its medicinal and dietary uses are described in detail. It
reached Greece in the sixth or fifth century BCE, though Hippocrates discussed
it as a medicament rather than a spice.[4] Among the Greeks and Romans and
prior to the European rediscovery of the American Continents, long pepper was
an important and well-known spice. The ancient history of black pepper is often
interlinked with (and confused with) that of long pepper, though Theophrastus
distinguished the two in the first work of botany. The Romans knew of both and
often referred to either as just piper; Pliny erroneously believed dried black
pepper and long pepper came from the same plant. Round, or black pepper, began
to compete with long pepper in Europe from the twelfth century and had
displaced it by the fourteenth. The quest for cheaper and more dependable
sources of black pepper fueled the Age of Discoveries; only after the discovery
of the American Continents and of chili pepper, called by the Spanish pimiento,
employing their word for long pepper, did the popularity of long pepper fade
away.[5] Chili peppers, some of which, when dried, are similar in shape and
taste to long pepper, were easier to grow in a variety of locations more
convenient to Europe. Today, long pepper is a rarity in general commerce.
Uses
Dried long pepper catkins
Long pepper plant
Ganthoda, the root of long pepper
Today, long pepper is a very rare ingredient in European cuisines, but
it can still be found in Indian, and Nepalese vegetable pickles, some North
African spice mixtures, and in Indonesian and Malaysian cooking. It is readily
available at Indian grocery stores, where it is usually labeled pippali.
Pippali is the main spice of Nihari dish which is one of the national dishes of
Pakistan.
Long pepper is known to contain the chemical compound piperlongumine.
Notes
Jump up ^ Sesha Iyengar, T.R (1989). "Dravidian India". ISBN
9788120601352.
Jump up ^ Rawlinson, H. G (2001-05-01). "Intercourse Between India
and the Western World: From the Earliest Times of the Fall of Rome". ISBN
9788120615496.
Jump up ^ Barnett, Lionel D (1999-01-01). "Antiquities of India: An
Account of the History and Culture of Ancient Hindustan". ISBN
9788171564422.
Jump up ^ Maguelonne Toussaint-Samat, Anthea Bell, tr. The History of
Food, revised ed. 2009, p.
Jump up ^ Philippe and Mary Hyman, "Connaissez-vous le poivre
long?" L'Histoire no. 24 (June 1980.(
Jump up ^ "Novel compound selectively kills cancer cells by
blocking their response to oxidative stress". Science Daily. July 15, 2011.
References
Wikimedia
Commons has media related to Piper longum.
Dalby, Andrew (Oct 1, 2002). Dangerous Tastes: The Story of Spices, 89.
Google Print. ISBN 0-520-23674-2 (accessed October 25, 2005). Also available in
print from University of California Press.
McGee, Harold (2004). On Food and Cooking (Revised Edition). Scribner.
ISBN 0-684-80001-2. pp 427-429, "Black Pepper and Relatives".
