[1] -
دَند. خروع چینی ، و آن را حب الخطائی و حب السلاطین خوانند، یک دانگ آن مسهل
رطوبات بود. (برهان ). حب السلاطین که دوایی مسهل است . (از فرهنگ جهانگیری ). تابو
که حب السلاطین گویند. (آنندراج ). بیدانجیر خطایی و حب السلاطین . (ناظم الاطباء).
حب الملوک . (یادداشت مؤلف ). به فارسی بیدانجیر خطایی نامند و مشهور به حب السلاطین
است و گیاه او به قدر زرعی و برگش مثل برگ بادنجان و از آن رقیق تر و گلش به رنگ ثمرش
و دانه ٔ او در غلاف رقیقی مایل به سبزی ، و قسم چینی او بزرگ دانه و شبیه به پسته
و بهترین نوع دند است . و قسم شجری شبیه به دانه ٔ بیدانجیر و سیاه و کوچک و بطی ءالعمل
است و قسم هندی متوسطالمقدار و اغبر مایل به زردی و منقط به سیاهی می باشد. (از تحفه
ٔ حکیم مؤمن ). و چینی بهتراز هر دو نوع دیگر بود. (از اختیارات بدیعی ) (از صیدنه
ٔ بیرونی ). دند مانند فستق و خروع می باشد. (نزهة القلوب ). || نام گیاهی است . (برهان
) (از فرهنگ جهانگیری ) (از آنندراج ) (از شرفنامه ٔ منیری ). || قسمی از گدایان باشند
که شاخ گوسفندی بریک دست و شانه ٔ گوسفندی بر دست دیگر گرفته بر در خانه و پیش دکان
مردمان آیند و شاخ را بدان شانه به قسمی بکشند که از آن صدای غریبی برآید و چیزی طلب
کنندو اگر احیاناً در دادن اهمالی واقع شود به کارد اعضای خود مجروح سازند و شاخ شانه
[ یا شاخ و شانه ] این معنی را دارد. (از برهان ) (از فرهنگ جهانگیری ) (ازآنندراج
)
/////////////
دند. بشیرازی باتو گویند و آن خروع چینی است
و حب خطایی خوانند و حب سلاطین هم گویند و آن سه نوع بود چینی و هندی و شجری چینی بمقدار
فستقی باشد و شجری بمقدار بید انجیر بود و میل بسرخی زند و نقطه بر آنها باشد و هندی
از چینی کوچکتر بود و از شجری بزرگتر و مغز آن میل بزردی زند و بعضی گویند حب الملوک
ماهودانه بود و گفته شود و طبیعت دند گرم و خشک است در چهارم بهترین وی چینی بود پس
سنجری پس هندی و شربتی از وی یک حبه و نیم بود تا دو حبه و گویند از دو دانگ تا نیم
درم مسهل رطوبات سودا و بلغم بود و آنچه در مفاصل بود و نشاید که در شهرهای گرم استعمال
کنند الا در شهرهای سرد و نیز استعمال در طبیعت‌های سرد باید کرد و مصلح وی آن بود
که پوست وی پاک کنند به کارد باید که لب نزدیک وی نبرند که اگر لب بپوست وی رسد سرخی
لب زایل کند و سفیدی مانند برص پیدا گردد و مغز وی را بگیرند در اندرون وی مانند زبان
گنجشک بود آن را بیندازند با قدری نشاسته و ورق گل سرخ و زعفران و کثیرا و رازیانه
بکوبند و اگر خواهند که با ادویه مسهله استعمال کنند و اگر با شیر خر و مسکه خورند
هم شاید سودمند بود جهت سودا و بلغم و مسهل خلط خام بود و درد مفاصل را تحلیل دهد و
سیاهی موی را نگاهدارد و رها نکند که زود سفید شود و عیسی بن علی گوید که وی سحج امعا
آورد و باید که بعد از آن شیر تازه خورند غذا آب گوشت با آب سیب و غوره و قدری نبید
بر آن افشانند و اگر ماهی خورند شاید و اگر حبوبی سازند از برنج و جو مقشر بروغن گل
نافع بود
______________________________
صاحب مخزن الادویه می‌نویسد: دند بفتح دال
مشهور بحب السلاطین است و بپارسی تخم بید انجیر خطایی و بهندی جیپاکوته و جمال‌کوته
نامند و آن ثمر درختی است در غلافی و اکثر سه عدد در یک غلاف و هریک باز در غلافی بقدر
پسته بسیار کوچکی و مغز آن دو پارچه بهم پیوسته مانند مغزهای دیگر و پوست رقیقی در
میان آن دو مغز و این پوست و پرده سمی بود و عند الحاجت نه قبلی از آن باید آن را برآورده
مدبر کرده بکار برند
لاتین CROTON
TIGLIUM فرانسهPIGNON D ,INDE
انگلیسیTIGLIA -SEED PLANT
//////////////
دند
نام هاى ديگر: حب السلاطين- حب الملوك-
بيدانجير ختائى- خروع صينى
Croton cathartique- Croton-
Tiglium- Purging croton- Croton oil plant
درختچه اى است به بلندى ، Euphorbiaceae مشخصات: دانه
گياهى است از خانواده فرفيو ن
حدود چهار متر. برگهاى آن بيضى نو كتيز
و دندان هدار است، برگهاى قسمت پايين ساقه كمى گرد
و قلبى شكل مى باشد. گلهاى آن كوچك، معطر،
به صورت خوش هاى و دو نوع نر و ماده آن معمولا
روى يك پايه قرار دارند. ميوه آن پوشينه
در ابعاد يك فندق كه در داخل آن معمولا سه عدد دانه
جاى دارد، هر دانه به اندازه پسته كوچكى
م ىباشد كه داراى غشاى نازكى بوده و در داخل غشاء
مغز دانه قرار دارد. به شكل لوبيا و مغز
آن شامل دو قطعه به هم پيوسته است مانند بادام، مغز دانه
اگر تازه باشد سفيد است و هنگامى كه كمى
كهنه شود زردرنگ و اگر خيلى كهنه شود سيا هرنگ
مى شود. طعم دانه ها ابتدا تلخ سپس تند
و سوزاننده م ىشود. اين گياه بومى چين است و در
هندوستان در بنگاله و سنجرستان نيز انتشار
دارد، در ايران تا به حال ديده نشده است.
دند
-1 گل نر 2- گل ماده 3- ميوه
اسرار گياهان دارويى، ص: 505
طبيعت آن: گرم و خشك است.
تركيب شيميايى: دو پروتئين سمّى به نامهاى كروتون گلوبولين و كروتون آلبومين- يك
گلى كوزيد به نام كروتونوزيد- يك فيتوتوكسين
به نام كروتونين- يك رزين سمى- مواد ازته نظير
دى ريبوز و ايزوگوانين- سوكروز
خواص درمانى: اگر طبق دستور پزشك مصرف شود
و موقع خوردن پوست آن گرفت هشده و غشاء ميانى آن هم جدا
شود و حد اكثر كمتر از نصف يك دانه آن خورده شود، مسهل قوى بلغم و سودا و اخلاط غليظ سوخته از دماغ و مفاصل و اعماق بدن م ىباشد، براى درمان
استسقا، يرقان، سنگ كليه و مثانه مفيد است، براى رفع درد پشت،
لگن خاصره، ساقها، نقرس و اكثر بيماريهاى سرد نافع است.
تذكر: سمّى است، خوردن آن براى اشخاص گرم مزاج و خشك و لاغر و در مناطق گرم و در
فصول گرما ممنوع است، مصرف بيش از حدّ مجاز آن ايجاد عك سالعمل شديد و تحريك قى و اسهال شديد مى نمايد.
روغن دند
نام ديگر: آن روغن كروتون است.
تركيب شيميايى: اولئيك اسيد- آراشيديك اسيد-
لينوئيك اسيد- ميريستيك اسيد- استئاريك
اسيد- پالميتيك اسيد- استيك اسيد- فورميك
اسيد- والريك اسيد- لوريك اسيد- تيگليگ اسيد-
بوريك اسيد
خواص درمانى: 1 - يك قطره از آن را با مقدارى
روغن كرچك يا روغن زيتون مخلوط نموده و
بخوريد، مسهل بسيار قوى است.
-2 آن را با پنج تا ده برابر وزنش روغن
زيتون مخلوط كنيد و به موضع بماليد. براى رماتيسم و
سياتيك و ورم مفاصل و ذا تالريه نافع است
و اگر روى شكم و زير ناف ماليده شود خاصيت
مسهلى نشان مى دهد.
تذكر: سمّى است و مصرف داخلى آن در رود هها توليد صدا مى كند و در ناحيه مقعد احساس
سوزش ايجاد مى نمايد چون محرك و تاو لآور
است، براى كسانى كه مبتلا به التهاب روده و
بيماريهاى مثانه هستند و زنان باردار و
مبتلايان به بواسير زيان آور حتمى است، اگر دائم روى
پوست ماليده شود موجب بروز تاول و تحريك
شديد پوست مى شود.
//////////
كروتون مسهل أو حب الملوك (الاسم العلمي:Croton tiglium) هو نوع من النباتات يتبع
جنس الكروتون من الفصيلة الفربيونية [1][2].
الأستخدامات[عدل]
الكروتون المسهل هو واحد من الخمسون عشباً
المستعملة في الطب الشعبي الصيني. ويستخدم لمعالجة الإمساك ومن هنا أتت تسميته بالمسهل
(بالإنجليزية: Purging Croton).
انظر أيضاً[عدل]
الكروتون
قائمة أنواع الكروتون
مراجع[عدل]
^ موقع زيبكودزو (بالإنكليزية) Zipcodezoo كروتون مسهل
تاريخ الولوج 01 أغسطس 2013
^ موقع لائحة النباتات (بالإنكليزية) The Plant List كروتون مسهل
تاريخ الولوج 01 أغسطس 2013
////////////
Croton tiglium, known as Purging Croton, is a plant species in the
Euphorbiaceae family. C. tiglium is also called Jamaal Gota in Hindi and Urdu.
Traditional uses[edit]
C. tiglium is one of the 50 fundamental herbs used in traditional Chinese
medicine, where it has the name bā dòu (Chinese: 巴豆). C. tiglium is known as Japaala/ජාපාල or
"Jayapala" in Sinhala and used in Sinhala traditional medical system
of Sri Lanka. Seeds have a purgative effect.[3][unreliable medical source?] The
plant is poisonous with the bark used as an arrow poison and the seeds used to
poison fish.[4]
Chemical constituents[edit]
Major known chemical constituents are crotonoleic acid,[3] glyceryl
crotonate, cr
otonic acid[citation needed], crotonic resin, and various carcinogenic
phorbol derivatives.
References[edit]
Jump up ^ "Croton tiglium information from NPGS/GRIN".
Retrieved 2008-02-19.
Jump up ^ Croton tiglium, theplantlist.org
^ Jump up to: a b
N. R. Pillai (1999). "Gastro-intestinal effects of Croton tiglium in Experimental
Animals". Ancient Science of Life 18 (3&4): 205–209. PMC 3336487. PMID
22556892.
Jump up ^ Croton tiglium Purdue University
Croton tiglium
Scientific classification
Kingdom: Plantae
(unranked): Angiosperms
(unranked): Eudicots
(unranked): Rosids
Order: Malpighiales
Family: Euphorbiaceae
Subfamily: Crotonoideae
Tribe: Crotoneae
Genus: Croton
Species: C.
tiglium
Binomial name
Croton tiglium
L.[1] (1753)
Synonyms
Croton acutus Thunb.
Croton arboreus Shecut
Croton birmanicus Müll.Arg.
Croton camaza Perr.
Croton himalaicus D.G.Long
Croton jamalgota Buch.-Ham.
Croton muricatus Blanco [Illegitimate]
Croton officinalis (Klotzsch) Alston [Illegitimate]
Croton pavana Buch.-Ham.
Croton tiglium var. tiglium
Halecus verus Raf.
Kurkas tiglium (L.) Raf.
Oxydectes birmanica (Müll.Arg.) Kuntze
Oxydectes blancoana Kuntze
Oxydectes pavana (Buch.-Ham.) Kuntze
Oxydectes tiglium (L.) Kuntze
Tiglium officinale Klotzsch [2]
