خصی الکلب . [ خ ُ / خ ِ صِل ْ ک َ] (ع
اِ مرکب ) بیونانی ارخیس [ارخس، ارخص نیز] نامند و آن بیخ گیاهی است مثل دو زیتون بهم
چسبیده ، یکی ماده و بزرگ تر و دیگری نر و کوچکتر و غیرممتلی و سفیدلون و برگش شبیه
ببرگ گندنا و ساقش بی برگ و تا نیم ذرع و گلش ریزه و با هم متصل بشکل سرو و بنفش و
شبیه بگل اصابع. (از تحفه ٔ حکیم مؤمن ). الحی و المیت . (یادداشت مؤلف ).
//////////
خصی الکلب. بیخی است مانند خصی الثعلب و آن دو نوع
بود کوچک و بزرگ و مانند بلپوس بود بشکل و بزبان پارسی خسروشیرین نامند و آن زوجی بر
فرق زوجی بود یکی فربه و یکی لاغر نوع بزرگ چون مرد بخورد و با زن جمع شود فرزند نرینه
آورد و اگر نوع کوچک زن بخورد فرزند مادینه آورد و طبیعت وی گرم و تر بود در نوع بزرگ
رطوبتی فضلی بود محلل ورمهای بلغمی بود و ریشهای پلید خورنده را نافع بود و قلاع و
غله و ناصور را سود دهد و گویند چون تر بخورند باه را زیاده گرداند و چون خشک بخورند
قطع شهوت بکند و جالینوس گوید اگر نوع بزرگ بخورند باه را زیادت کند و اگر نوع کوچک
بخورند منع آن کند برخلاف یکدیگر و وی مسنحن شش و سینه بود و مصلح آن صمغ عربی و خشخاش
سیاه بود
صاحب مخزن الادویه مینویسد: خصی الکلب
را بیونانی ارخص نامند و آن دو نوع است نوعی شاخهای آن بقدر یک شبر و برگ آن منبسط
بر روی زمین و یا قریب بدان و شبیه ببرگ زیتون و نرمتر و نازکتر و بلندتر از آن و
گل آن بنفش و بیخ آن شبیه به بیخ بلبوس و بلندتر و باریکتر
حکیم مومن در تحفه مینویسد: بیونانی ارخس
نامند و آن بیخ گیاهی است مثل دو زیتون بهم چسبیده یکی ماده و بزرگتر و ممتلی و دیگری
نر و کوچکتر و غیر ممتلی و سفید لون و برگش شبیه ببرگ گندنا و ساقش بیبرگ و تا نیم
زرع و گلش ریزه و باهم متصل شبیه به سرو و بنفش و شبیه بگل اصابع صغیر و نقیر در فیروزکوه
هر دو را مشاهده کرده ...
////////////////
Anacamptis morio
From Wikipedia, the free encyclopedia
Anacamptis morio | |
---|---|
Scientific classification | |
Kingdom: | Plantae |
(unranked): | Angiosperms |
(unranked): | Monocots |
Order: | Asparagales |
Family: | Orchidaceae |
Subfamily: | Orchidoideae |
Tribe: | Orchideae |
Subtribe: | Orchidinae |
Genus: | Anacamptis |
Species: | A. morio |
Binomial name | |
Anacamptis morio (L.) R.M.Bateman, Pridgeon & M.W.Chase[1] | |
Synonyms[2] | |
|
Anacamptis morio ( Persian and Arabic:خصی الکلب، اُرخیس/اُرخِس/اُرخِص) , the green-winged orchid or green-veined orchid (synonym Orchis morio) is a flowering plant of the orchid family, Orchidaceae.
It is a native of western Eurasia, ranging from Europe to Iran. In the British Isles it is found in central-southern England, Wales and Ireland. It grows in grassy meadows, especially on limestone-rich soil, reaching a height of 40 cm.
It flowers from late April to June in the British Isles, and as early as February in other countries, such as France. The inflorescence is of various colours, mainly purple but ranging from white, through pink, to deep purple. From 5 to 25 helmet-shaped flowers grow in a loose, linear bunch at the top of the single stalk. The name morio is derived from the Greek word "moros" meaning "fool". This refers to the colorful, green striped flowers. A pair of lateral sepals with prominent green, occasionally purple veins extend laterally like "wings", giving the orchid its name. The broad, three lobed, lower petal is pale in the center with dark spots.
Leaves are lanceolate, or sometimes ovate, and grow in a rosette around the base of the plan, with some thinner leaves clasping the stem and sheathing almost up to the flowers. Leaves are green and unspotted.
It is similar in appearance to the early purple orchid, Orchis mascula, but has green stripes on the two lateral sepals, and lacks the spots or blotches of the Early Purple's leaves.
Contents
[show]Subspecies[edit]
As of May 2014, the World Checklist of Selected Plant Families accepts six subspecies:[3]
- Anacamptis morio subsp. caucasica
- Anacamptis morio subsp. champagneuxii
- Anacamptis morio subsp. longicornu (syn: Anacamptis longicornu) — western Mediterranean region.
- Anacamptis morio subsp. morio
- Anacamptis morio subsp. picta
- Anacamptis morio subsp. syriaca
British Isles[edit]
It is a protected species in Northern Ireland under the Wildlife (NI) Order of 1985.[4]
In 2001 Anacamptis morio was adopted as the logo for Priory Vale, the third and final instalment in Swindon's 'Northern Expansion' project. Due to a rapid decline in the species they are protected in certain cases, although still regarded as being quite common in the Swindon area, especially Clifford Meadow, a Site of Special Scientific Interest (SSSI) off Thamesdown Drive, Swindon.
References[edit]
- ^ R. M. Bateman; A. M. Pridgeon; M. W. Chase (1997). "Phylogenetics of subtribe Orchidinae (Orchidoideae, Orchidaceae) based on nuclear its sequences. 2. Infrageneric relationships and reclassification to achieve monophyly of Orchis sensu stricto". Lindleyana. 12: 113–141.
- ^ "Anacamptis morio". World Checklist of Selected Plant Families. Royal Botanic Gardens, Kew. Retrieved 2014-05-17.
- ^ morio "Search for Anacamptis morio" Check
|url=
value (help). World Checklist of Selected Plant Families. Royal Botanic Gardens, Kew. Retrieved 2014-05-17. - ^ Orchis morio :: Flora of Northern Ireland web site
External links[edit]
- Media related to Anacamptis morio at Wikimedia Commons
- Data related to Anacamptis morio at Wikispecies
- Anacamptis morio at the Encyclopedia of Life Images. Habitats,habitus etc. and images of Anacamptis morio subsp. morio Anacamptis morio subsp. longicornu, Anacamptis morio subsp. picta, Anacamptis morio subsp. syriaca
- Den virtuella floran - Distribution
- Swiss Orchid Foundation
Categories:
- Anacamptis
- Orchideae species
- Orchids of Europe
- Orchids of France
- Flora of Corsica
- Orchids of Lebanon
- Flora of the Balearic Islands
- Flora of Bulgaria
- Flora of Georgia (country)
- Flora of Greece
- Flora of Sardinia
- Flora of Sicily
- Flora of Slovenia
- Flora of North Africa
- Flora of Algeria
- Flora of Morocco
- Flora of Tunisia
- Flora of Syria
- Flora of Turkey
- Matorral shrubland
- Plants described in 1753
- Garden plants of Africa
- Garden plants of Europe