محمدعلی امام شوشتری
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
سید محمدعلی امام شوشتری (تولد ۱۲۸۱ ه.ش. شوشتر، وفات ۱۳۵۱ ه.ش. تهران) یکی از دانشمندان شهر شوشتر بود.
بیشتر نیاکان او از رده دانشمندان دینی و اهل علم بوده‌اند که مشهورترین آنها سید نعمت‌الله جزایری و سید عبدالله هم‌زمان نادرشاه افشار است و کسی است که صدر نمایندگان خوزستان در دشت مغان بوده و خطابه شهریاری نادرشاه را نوشته و خوانده است.
او فرزند سید محمد شریف امام جمعه شوشتر و نوه هشتم سید نعمت‌الله جزایری و مادرش ساره بیگم نوه حاج شیخ جعفر شوشتری مجتهدبزرگ هم‌زمان ناصرالدین شاه قاجار است. نسب پدری او چنین است: سید محمدعلی فرزند سید محمد شریف فرزند حاج سید محمد امام جمعه فرزند آقا سید حسن امام جمعه فرزند سید عبدالکریم امام جمعه فرزند سید محمد جواد فرزند سید عبدالله (مولف تذکره شوشتر) فرزند سید نورالدین فرزند سید نعمت الله جزایری.
پس از اتمام تحصیلات مقدماتی، علوم دینی را تا درجه اجتهاد و منطق، اصول و تاریخ ادبیات عرب را نزد دائی خود شیخ محمد کاظم شوشتری و برادر خود سید نورالدین امام شوشتری فرا گرفت و سپس به فراگرفتن زبان انگلیسی پرداخت و به خدمت وزارت معارف آن زمان درآمد. خدمت اداری را از کارآموزی و دبیری شروع کرد. پس از دوازده سال خدمت در وزارت آموزش و پرورش به خدمت وزارت دارایی در آمده و به اداره کل گمرک منتقل شد. او سالها در بنادر جنوب خدمت کرد و در این سفرها به خصوصیات خلیج فارس، بنادر و جزایر آن آشنایی کامل یافت. در سال ۱۳۲۶ به گمرک تهران منتقل شد و به مقامهای مستشار فنی وزارت گمرکات، ریاست امور قضایی کل گمرک و ریاست گمرک تهران رسید و برای اصلاح قوانین گمرکی زحمت بسیاری کشید.
در همان زمان که کارهای بزرگ اداری را مانند ریاست گمرک تهران بر عهده داشت باز هم آسایش خود را در مطالعه می‌دانست و پس از کار به مطالعه در کتابخانه کوچک خود مشغول می‌شد.
امام شوشتری در سال ۱۳۳۷ از خدمت دولت بازنشسته شد و چند سفر به اروپا رفت. او به زبان عربی نیز تسلط کامل داشت و در سال ۱۳۴۵ در کتابخانه پهلوی به ریاست بخش عربی منصوب گشت و در این زمان با ذبیح الله بهروز در زمینه‌های تحقیقی و تاریخی همفکری داشت. او پس از بازنشسته شدن با وقت آزادی که پیدا کرده بود توانست بسیاری تحقیقات خود را کامل کرده و نتایج آنها را به صورت کتابهای مختلف انتشار دهد.
امام شوشتری در آبانماه ۱۳۵۰ به دلیل کتابها و مقالاتی که تالیف کرده بود از سوی شاه ایران احضار شده و مورد تمجید قرار گرفت. درکنگره زبان فارسی چند سخنرانی جامع ایراد کرد که به وسیله وزارت فرهنگ و هنر چاپ شد. همچنین درباره تاریخ زبان دری که از زمان ساسانیان زبان پیشرفتهای بوده تحقیقات ارزنده‌ای انجام داده‌است.
امام شوشتری همچنین سخنرانیهای مختلفی در رادیو ایران در برنامه ارتش انجام داد و در آنها بسیاری سرداران ایرانی که در صدر اسلام کمک کرده‌اند معرفی نمود. بیشتر این سرداران گمنام بوده‌اند و یا آنها را عرب می‌دانستند. او همچنین درباره ایرانیان در جزیرةالعرب و یمن و جنگهای ایشان و کانونهای مهری و مانوی و مزدکی در شبه جزیره عربستان پیش از ظهور اسلام نیز مطالب تحقیق جالبی نوشته‌است.
سید محمد علی امام شوشتری در سالهای آخر زندگی دچار عارضه ریوی شد و با توجهات شاه ایران برای معالجه به انگلستان رفت. در آن زمان دختر وی نیز که در لندن تحصیل می‌کرد از وی پرستاری می‌نمود. بیماری وی سرطان ریه تشخیص داده شد ولی چون بیماری پیشرفت کرده بود عمل جراحی صلاح دیده نشد و با دستورهای پزشکی بعد از چندماه به ایران بازگشت و به تدوین اثر بزرگی به نام نامنامه جغرافیایی ایرانشهر یا ایران بزرگ پرداخت. برای گردآوری این اثر تمام متون جغرافیا و کتابهای مسلک قدیم را با هم تطبیق داده و بسیاری از اشتباهات گذشتگان را اصلاح نمود و نامهای درست جغرافیایی ایرانشهر را از زمان ساسانی در فرهنگ بزرگ تنظیم کرد. این کتاب در چهار جلد است که که تنها یک جلد از آن آماده گردید. بزرگ‌ترین آرزوی او این بود که این اثر به اتمام رسیده و چاپ شود که بیماری او شدت یافت و چندماه آخر در بستر بیماری بود.
در ۱۵ مهرماه ۱۳۵۱ از جهان چشم فرو بست. او را در حسینیه رحمتی در شرق صحن حضرت عبدالعظیم به خاک سپردند.
محتویات
[نهفتن]تالیفات[ویرایش]
- تاریخ جغرافیایی خوزستان به کوشش موسسه امیرکبیر
- تاریخ مقیاسات و نقود در حکومت اسلامی که در دانشسرای عالی در سال ۱۳۳۹ به چاپ رسید.
- فرهنگ واژه‌های فارسی در زبان عربی که بزرگ‌ترین کتاب در این زمینه‌است و به کوشش انجمن آثار ملی در سال ۱۳۴۷ به چاپ رسید.این کتاب شامل بیش از سه هزار ریشه لغت فارسی است که در زبان عربی وارد شده‌است.
- ترجمه اندرزنامه اردشیر بابکان را تحت عنوان عهد اردشیر که اصل فارسی آن از بین رفته‌است از زبان عربی به فارسی برگرداند و به کوشش انجمن آثار ملی در سال ۱۳۴۸ به چاپ رسید.
- ایران گهواره دانش و هنر پیشینه هنر موسیقی روزگار اسلامی است که توسط وزارت فرهنگ و هنر در سال ۱۳۴۸ به چاپ رسید.
- تاریخ شهریاری در شاهنشاهی ایران که بزرگ‌ترین و مستندترین کتاب در زمینه فلسفه شهریاری و تاریخ آن در ایران است و در سال ۱۳۵۰ توسط وزارت فرهنگ و هنر به چاپ رسیده‌است.
- فصل چهارم کتاب آب و فن آبیاری در ایران باستان تحت عنوان پایه‌های کهن حقوقی در آبیاری ایرانشهر از طرف وزارت آب و برق که در سال ۱۳۵۰ به چاپ رسیده‌است.
مقالات[ویرایش]
- بنیاد فلسفی شهریاری در ایران.
- خلیج فارس و باستانی ترین فانوسهای جهان، مجله باستانشناسی و هنر ایران، شماره پنجم، سال ۱۳۴۹.
- تحقیقی درباره پیشینه دریانوردی در ایران در مجموعه تاریخ تحول علوم در ایران.
- رساله‌ای در زمینه پیدایش و آرایش زبان.
- نام هفت شهر مدائن، مجله باستانشناسی و هنر ایران، شماره سوم، سال ۱۳۴۸.
- خوزستان فی الحاضر و التاریخ، مجله الاخاء.
- پادآواز هنر نقاشی ایران در روزگار اسلامی، مجله باستانشناسی و هنر ایران، شماره چهارم.
- مزدک و آئین او.
- نقش ایرانیان در پیشرفتهای نخستین اسلامی.
- تأثیر حقوق ایرانی روزگار ساسانی در گسترش حقوق اسلامی مجله معارف اسلامی، شماره ۱۳، ۱۳۵۰.
- تسویه یا تفضیل در حقوق اسلامی مجله معارف اسلامی، شماره ۹، ۱۳۴۸.
- تأثیر شگرف ادب روزگار ساسانی در ادب روزگار عباسی در مجله هنرو مردم شماره‌های ۱۰۷ و ۱۰۸ شهریور و مهر ۱۳۵۰.
- سرچشمه جنبشهای انقلابی در عصر اسلامی و راه نفوذ آنها به اروپا مجله وحید، شماره ۱، سال ۷، سال ۱۳۴۸.
- بررسی شیوه نفوذ معماری ایرانی در معماری اسلامی بر پایه نوشته‌های تاریخی در مجله باستانشناسی ایران، شماره ۲، سال ۱۳۴۸.
- چگونگی پیدایش فقه اسلامی در مجله معارف اسلامی.
- پیشینه موسیقی در اسلام.
- تأثیر تمدن ایران در عرب.
- بخش دوم از کتاب پیشینه سان و رژه در ایران.
- منابع اقتصادی خلیج فارس در سمینار خلیج فارس.
- نمونه یک اشتباه در تاریخ و هنر.
- یک نامگذاری غلط مجله وحید، شماره ۱۱، آبانماه ۱۳۴۵.
- تیشه‌هایی که به زبان فارسی فرود می‌آید در مجله وحید، شماره ۲، بهمن ماه ۱۳۴۵.
- زبان فارسی را دریابید مجله وحید، اردیبهشت ۱۳۴۸.
- چرا به زبان فارسی بی پروا شده ایم مجله وحید، شماره ۲۴، مهرماه ۱۳۴۸.
- آیا هنرهای زیبا در اسلام حرام است؟ مجله هنر و مردم، شماره ۹۵، شهریور ۱۳۴۹.
- سرنوشت زبان فارسی مجله هنر و مردم، شماره ۵۹، شهریور ۱۳۵۰.
پیوند به بیرون[ویرایش]
منابع[ویرایش]
- امام شوشتری، سید محمد علی، و شهیدی، یحیی. دوازده مقاله تاریخی نشریه ستاد بزرگ ارتشتاران، شماره ۱۰ تهران:نشر چاپخانه ارتش، ۱۳۵۱.
جستارهای وابسته[ویرایش]
///////////////
Mohammad-Ali Emam-Shooshtari
From Wikipedia, the free encyclopedia
Seyyed Mohammad-Ali Emam-Shooshtari (born 1902 A.D., died 1972 A.D.) was a prominent Iranian historian and religious scholar.
He was born in 1902 A.D. in Shushtar, Iran. Most of his ancestors were religious scholars the most prominent of which is Seyyed Nematollah Jazayeri and Seyyed Abdullah, who was the head of assembly at Mugan plain and he wrote the coronation speech ofNader Shah Afshar. He was the son of Seyyed Mohammad Sharif, Friday Emam of Shushtar and 8th descendent of Seyyed Nematollah Jazayeri. His mother was Sareh Beigum, the granddaughter of famous shia scholar, Sheikh Jafar Shooshtari who lived at the time of Naser al-Din Shah Qajar. His paternal lineage was as follows: Mohammad-Ali son of Seyyed Mohammad Sharif son of Hajj Seyyed Mohammad Emam Jomeh son of Seyyed Hassan Emam Jomeh son of Seyyed Abdolkarim Emam Jomeh son of Seyyed Mohammad Javad son of Seyyed Abdullah son of Seyyed Noor Al-Din son of Seyyed Nematollah Jazayeri. After finishing Shia religious studies to the degree of Ijtihad, he studied history of Arab literature under the supervision of his uncle Shaikh Mohammad Kazem Shushtari and his brother Seyyed Noor Aldin Emam Shooshtari. He then studied English language and became an employee of Ministry of Maaref. He worked as a teacher first. Then moved to Ministry of holdings. He was subsequently transferred to Tehran office of Customs. He was subsequently promoted to the head of Customs office. He was fluent in Persian, Arabic and English. He became the head of Arabic section of Pahlavi library and he collaborated with Zabih Behrouz. In 1971 he was awarded by the Shah of Iran for his books and articles. He was an expert on the early history of Islam. He made many speeches in Iran Radio about the early Muslim commanders who were often thought be Arab but were of Persian descent. He was diagnosed with cancer in his last few years and subsequently died due to the complications of cancer.
Contents
[hide]Books[edit]
- Geographical history of Khuzestan
- History of scales and currencies in Islamic governments
- Encyclopedia of Persian words in Arabic
- Translation of "Advices of Ardeshir Babakan" from Arabic to Persian.
- Iran, the land of science and art
- History of Kingship in Kingdom of Iran
- A chapter in "Water and Watering in Ancient Persia"
Articles[edit]
- History of Music in Islam
- Khuzestan in current and ancient times
- Persian gulf and the history of lighthouses
- Philosophical origins of kingship in Iran
- Seven cities of Madaen
- Mazdak and his religion
- Contribution of Iranians in early advancements of Islam
- Immense contribution of Sasanid literature in Abbasid litareature
- Influences of Iranian architecture on Islamic architecture
- Influence of Iranian culture on the Arabs
- Save the Persian language
- Why we don't care about the Persian language?
- Economic resources of Persian gulf
- Iranian painting arts in early Islamic periods
External links[edit]
- Archive of books and articles by Mohammad-Ali Emam-Shooshtari (in Persian).
References[edit]
- Farsi Wikipedia, article "محمدعلی امام شوشتری", visited on 20 November 2013.
- Emam-Shooshtari, Seyyed Mohammad-Ali & Shahidi, Yahya, Twelve historical documents, Magazine of Arteshtaran, No 10, Tehran, Artesh Press (In Persian).
